WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY II …zsprandocin.pl/www/attachments/article/141/wymagania...

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY II GIMNAZJUM

Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra

1. Wielkie odkrycia – wie, kim był Krzysztof Kolumb – zna postacie: Vasco da Gamy, – wie, jakie były wyobrażenia XV- – uzasadnia kluczową rolę

geograficzne – wskazuje na mapie ziemie odkryte Ferdynanda Magellana, Amerigo wiecznych Europejczyków na wynalazków w rozwoju

przez Europejczyków na Vespucciego temat otaczającego ich świata dalekomorskiej żeglugi

Zagadnienia przełomie XV i XVI w. – wie, w jakich okolicznościach – uzasadnia, dlaczego Hiszpania i

1. Wynalazki umożliwiające dalekie dowiedziono, że Ziemia ma Portugalia stały się prekursorami

podróże morskie. – wie, dlaczego rdzennych kulisty kształt odkryć geograficznych na

2. Poszukiwanie drogi morskiej do mieszkańców Ameryki nazwano – wie, dlaczego Europejczycy przełomie XV i XVI w.

Indii. Indianami zaczęli organizować dalekie

3. Pierwsze wielkie odkrycia – pamięta datę pierwszej wyprawy podróże morskie

geograficzne. Kolumba – 1492 r. – wymienia państwa, które

przodowały w odkryciach geograficznych na przełomie XV

i XVI w.


2

. Konsekwencje wielkich odkryć – wymienia cywilizacje – opowiada o działaniach – rozumie i omawia wpływ – docenia osiągnięcia cywilizacji

geograficznych prekolumbijskie oraz podaje ich konkwistadorów posiadania kolonii na gospodarkę pozaeuropejskich i porównuje je

osiągnięcia – charakteryzuje organizację państw państw europejskich z osiągnięciami cywilizacji

Zagadnienia – rozumie pojęcia: konkwistador, Majów, Azteków i Inków europejskiej

1

. Majowie, Aztekowie, Inkowie i ich towary kolonialne, dualizm – wie, skąd wzięła się nazwa

państwa. gospodarczy „Ameryka Łacińska”

2

. Europejskie podboje i kolonie – wylicza towary sprowadzane do – rozumie, dlaczego

zamorskie. Europy z kolonii konkwistadorom udało się w

3

. Konsekwencje wielkich odkryć krótkim czasie podbić imperia

geograficznych dla Europy. indiańskie w Ameryce

3. Kultura odrodzenia we Włoszech – rozumie pojęcia: odrodzenie – wymienia cechy kultury – uzasadnia, dlaczego kultura – rozumie, na czym polegało

(renesans), humanizm, człowiek renesansowej renesansu narodziła się we „odrodzenie” kultury antycznej w

Zagadnienia renesansu, mecenat – wskazuje na mapie kolebkę Włoszech czasach renesansu

1

. Włochy kolebką renesansu. – zna postacie: Leonarda da Vinci, odrodzenia – porównuje kultur ę epok renesansu – wyjaśnia źródła rozwoju kultury

2

. Charakterystyczne zjawiska kultury Michała Anioła, Rafaela Santi i średniowiecza renesansowej we Włoszech

odrodzenia. oraz wymienia ich

3

. Najwybitniejsi twórcy włoskiego najwybitniejsze dzieła

renesansu.

4

. Renesans w Europie i przewrót – wie, kto i kiedy wynalazł ruchom ą – zna najwybitniejszych – rozumie znaczenie druku dla – rozumie znaczenie odkrycia

kopernikański czcionkę drukarską przedstawicieli europejskiego rozwoju kultury dokonanego przez Mikołaja

– opowiada o życiu i dokonaniach renesansu Kopernika

Zagadnienia Mikołaja Kopernika – rozumie pojęcie system – wyjaśnia, dlaczego dzieło

1

. Wynalazek druku. heliocentryczny O obrotach sfer niebieskich

2

. Wielcy humaniści europejscy. – rozpoznaje modele geocentryczny znalazło się na liście ksiąg

3

. Przewrót kopernikański. i heliocentryczny zakazanych przez Kościół

5

. Początki reformacji – rozumie pojęcia: reformacja, – charakteryzuje główne założenia – porównuje główne założenia nauki – rozumie wpływ sytuacji społeczno-

sekularyzacja, luteranie, luteranizmu głoszonej przez zwolenników politycznej w Niemczech na

Zagadnienia protestanci – wyjaśnia, dlaczego Luter wystąpił luteranizmu oraz przez Kościół rozwój luteranizmu

– zna postanowienia pokoju z krytyką papiestwa katolicki – rozumie i analizuje długofalowe 1

. Sytuacja Kościoła katolickiego w augsburskiego – wyjaśnia przyczyny wojen – opisuje cele i działania Marcina znaczenie pokoju augsburskiego

XV w. – zna daty: wystąpienia Lutra, religijnych w Niemczech Lutra

2

. Marcin Luter i jego nauka. podpisania pokoju augsburskiego

3

. Powstanie i rozwój luteranizmu. 6

. Rozwój reformacji – wie, kim byli: Jan Kalwin, Henryk – przedstawia okoliczności – porównuje podło że społeczno- – rozumie, dlaczego radykalni

VIII powstania Kościoła polityczne reformacji w protestanci spotykali się

Zagadnienia – rozumie pojęcia: hugenoci, anglikańskiego Niemczech, Francji i Anglii z niechęcią ze strony

kalwinizm, anglikanizm, arianie – charakteryzuje wojny religijne we

przedstawicieli innych wyznań 1

. Kalwinizm.

– wymienia różne wyznania Francji – udowadnia wpływ wydarzeń z XVI

2

. Wojny religijne we Francji. protestanckie w. na dzisiejszą sytuację

3

. Powstanie Kościoła anglikańskiego. – wie, co si ę wydarzyło w 1534 r. wyznaniową

4

. Inne wyznania protestanckie.

2


7. Reforma katolicka – rozumie pojęcia: sobór trydencki, – charakteryzuje działania – wyjaśnia cele zwołania soboru – wskazuje postanowienia soboru

inkwizycja, jezuici, tolerancja podejmowane przez zakony w trydenckiego trydenckiego odgrywające do

Zagadnienia religijna, kontrreformacja celu odbudowy pozycji – wskazuje postanowienia soboru dziś ważną rolę

1. Sobór trydencki. – zna postanowienia soboru katolicyzmu trydenckiego służące – wskazuje pozytywne i negatywne

trydenckiego

wzmocnieniu katolicyzmu skutki XVI-wiecznych reform 2. Powstanie i działalność zakonu

chrześcijaństwa

jezuitów.

– rozumie, dlaczego jezuici byli

3. Konsekwencje reform skuteczni w dziele

chrześcijaństwa. kontrreformacji

8. Powtórzenie wiadomości Europa i – wymienia najważniejsze – zna przyczyny i konsekwencje – omawia proces kształtowania si ę – wskazuje i omawia widoczne w

świat w XVI wieku wydarzenia z historii XVI wielkich odkryć geograficznych, nowych wyznań chrześcijańskich otaczającym nas dzisiaj świecie

stulecia reformacji i reformy Kościoła – charakteryzuje zmiany, które konsekwencje XVI-wiecznych

Zagadnienia – wskazuje i charakteryzuje katolickiego zaszły w życiu społeczeństw wydarzeń oraz procesów

1. Społeczne i gospodarcze najwybitniejsze postacie XVI w. europejskich w XVI w. historycznych

konsekwencje wielkich odkryć – wie, co wydarzyło si ę w roku: – podaje genez ę i konsekwencje

geograficznych dla Europy i innych 1492, 1517, 1555 ekspansji kolonialnej państw kontynentów. – zna i omawia dokonania: Jana europejskich

2. Osiągnięcia kultury renesansowej. Gutenberga, Krzysztofa – podaje genez ę i konsekwencje

3. Długofalowe konsekwencje XVI- Kolumba, Vasco da Gamy, dualizmu w rozwoju

wiecznych reform chrześcijaństwa. Ferdynanda Magellana, Marcina gospodarczym Europy Lutra, Henryka VIII

9. Polska i Litwa pod rządami – wskazuje na mapie obszar Polski – opisuje panowanie: Aleksandra – rozumie konsekwencje wojen – rozumie i uzasadnia decyzj ę

ostatnich Jagiellonów na przełomie XV i XVI w. Jagiellończyka, Zygmunta I Polski i Litwy z Krzyżakami Zygmunta Augusta o budowie

– wie, co wydarzyło si ę w 1525 r. Starego i Zygmunta II Augusta, oraz państwem moskiewskim polskiej floty na Bałtyku

Zagadnienia – rozumie pojęcia: hołd pruski, kaper zwracając uwagę na politykę – ocenia polityk ę zagraniczną

1. Konflikt Polski i Litwy z państwem prowadzoną przez tych władców ostatnich Jagiellonów

moskiewskim. – rozumie znaczenie przyłączenia 2. Sekularyzacja zakonu krzyżackiego Mazowsza do Korony

w Prusach.

3. Przyłączenie Mazowsza do Korony.

4. Początek wojen o panowanie na

Bałtyku.

10. Kształtowanie się demokracji – rozumie pojęcia: przywilej, sejm – zna obowiązki i prawa polskiego – rozumie i wykazuje, jak ą rolę w – uzasadnia, dlaczego ustrój

szlacheckiej walny, konstytucja nihil novi, szlachcica systemie obronnym Polski Rzeczypospolitej ukształtowany

pospolite ruszenie, magnat, – przedstawia podziały społeczne odgrywało pospolite ruszenie w XVI w. określa się mianem

Zagadnienia demokracja szlachecka, izba stanu szlacheckiego ze względu – rozumie znaczenie konstytucji nihil demokracji szlacheckiej

1. Konstytucja nihil novi. poselska, izba senatorska na poziom zamożności jego novi dla funkcjonowania państwa

2. Obowiązki i prawa szlachty polskiej. – opisuje działanie sejmu walnego członków – określa kompetencje sejmu

3. Praca sejmu walnego. oraz sposób wybierania posłów walnego

4. Stan szlachecki i jego

zróżnicowanie.

11. Powstanie Rzeczypospolitej – rozumie pojęcia: egzekucja praw i – wymienia przyczyny podpisania – rozumie znaczenie postulatów – wymienia i omawia mocne oraz

Obojga Narodów dóbr, unia lubelska, unia realna unii lubelskiej wysuwanych przez ruch słabe strony polsko-litewskiej

– zna postać Zygmunta II Augusta – wskazuje na mapie obszar egzekucyjny unii realnej

Zagadnienia – opisuje, w jaki sposób doszło do Rzeczypospolitej Obojga – przedstawia główne postanowienia – ocenia unię lubelską z perspektywy

1. Ruch egzekucyjny. powstania Rzeczypospolitej Narodów unii lubelskiej Polski oraz Litwy

2. Droga do unii realnej Polski i Litwy. Obojga Narodów

3. Powstanie Rzeczypospolitej Obojga

3


Narodów.

12. Rzeczpospolita monarchią – rozumie pojęcia: wolna elekcja, – wie, dlaczego w Polsce – przedstawia zasady wolnej elekcji – dostrzega i omawia wady oraz

elekcyjną sejm elekcyjny, konfederacja, wprowadzono zasadę wolnej zalety monarchii elekcyjnej

artykuły henrykowskie elekcji – omawia wpływ artykułów

Zagadnienia – zna postacie: Henryka Walezego, henrykowskich na sprawowanie

1. Zasady wolnej elekcji. Stefana Batorego władzy przez polskich

2. Panowanie Henryka Walezego i – zna dat ę pierwszej wolnej elekcji monarchów

Stefana Batorego.

3. Wpływ wolnej elekcji na funkcjonowanie państwa.

13. Gospodarka Rzeczypospolitej w – rozumie pojęcia: „spichlerz – omawia znaczenie pańszczyzny dla – omawia znaczenie Gdańska w – rozumie i charakteryzuje wpływ

XVI w. Europy”, pańszczyzna, folwark funkcjonowania folwarku handlu prowadzonym przez przemian ekonomicznych w

– wymienia towary, które XVI- szlacheckiego Rzeczpospolitą Europie Zachodniej na

Zagadnienia wieczna Rzeczpospolita – wskazuje na mapie: Wisłę, gospodarkę Polski

1. Wpływ sytuacji w Europie na importowała i eksportowała Gdańsk, Toruń – dostrzega zależności między

gospodarkę Rzeczypospolitej. wzrostem politycznego znaczenia

2. Folwark szlachecki. szlachty a zdobyciem przez nią

3. Sytuacja chłopów. pozycji głównego producenta

zboża w Polsce

14. Rzeczpospolita wielu narodów i – wymienia grupy narodowościowe – omawia najważniejsze osiągnięcia – dostrzega genez ę konfederacji – dostrzega wpływ renesansu

religii – kultura „złotego wieku” zamieszkujące ziemie kultury renesansowej w Polsce warszawskiej oraz jej wpływ na włoskiego na kulturę polską

Rzeczypospolitej w XVI w. położenie innowierców w Polsce – wyjaśnia specyfikę stosunków

Zagadnienia – wskazuje religie mieszkańców XVI w. religijnych w Rzeczypospolitej

1. Ludność i religie Rzeczypospolitej XVI-wiecznej Rzeczypospolitej na tle europejskim

Obojga Narodów. – rozumie pojęcia: konfederacja

2. Odrodzenie w Polsce. warszawska, „złoty wiek kultury

3. Twórcy kultury polskiej epoki polskiej”

renesansu. – zna postacie: Bony Sforzy, Mikołaja Reja, Jana

Kochanowskiego

– wskazuje zabytki renesansowe na

ziemiach polskich (ze szczególnym uwzględnieniem

własnego regionu)

15. Powtórzenie wiadomości Polska – wie, co wydarzyło si ę w roku: – omawia funkcjonowanie ustroju – wskazuje długofalowe

w XVI w. 1525, 1569 Rzeczypospolitej Obojga konsekwencje omawianych

– zna i omawia dokonania: Narodów zjawisk (zmian

Zagadnienia Zygmunta I Starego, Zygmunta II gospodarczych, społecznych,

1. Kształtowanie się i ustrój polityczny Augusta, Stefana Batorego politycznych i wyznaniowych)

Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 2. Społeczeństwo Polski i Litwy –

podziały społeczno-ekonomiczne,

narodowościowe i wyznaniowe.

3. Kultura renesansowa w Polsce.

16. Kultur a europejska w XVII w. – rozumie pojęcie barok – zna wybitnych uczonych XVII w. – porównuje kultur ę barokową i – dostrzega wpływ kontrreformacji

– omawia cechy sztuki barokowej i ich dokonania renesansową na sztukę barokową

Zagadnienia – wymienia twórców kultury – wymienia nowe prądy – dostrzega rolę sztuki barokowej

1. Cechy charakterystyczne kultury barokowej filozoficzne, które pojawiały si ę w odbudowie pozycji Kościoła

baroku. w XVII w. katolickiego

4


2. Wielcy uczeni XVII w.

17. Wiek XVII – stulecie – wymienia państwa, które brały – wskazuje przyczyny wojny – dostrzega wpływ wojen XVII – porównuje skutki wojny

niekończącej się wojny udział w wojnie trzydziestoletniej trzydziestoletniej stulecia na zmiany zachodzące w trzydziestoletniej

– wie, kiedy wybuchła wojna sztuce militarnej z konsekwencjami długotrwałych

Zagadnienia trzydziestoletnia wojen czasów współczesnych

1. Sytuacja polityczna w Europie na – rozumie i wymienia skutki wojny

początku XVII w. trzydziestoletniej dla gospodarki i

2. Wojna trzydziestoletnia przyczyny, społeczeństw Europy

przebieg i skutki.

3. Stulecie „rewolucji militarnej”.

18. Absolutyzm we Francji – rozumie pojęcia: absolutyzm, – opisuje rządy absolutne na – rozumie główne założenia – porównuje ustrój XVII-wiecznej

merkantylizm przykładzie państwa Ludwika merkantylizmu Francji z ustrojem polsko-

Zagadnienia – rozumie znaczenie słów: XIV – wskazuje wady i zalety litewskiej Rzeczypospolitej

„Państwo to ja”

merkantylizmu – dostrzega podstawowe różnice 1. Polityka kardynała Richelieu.

– wie, kim był Ludwik XIV między ustrojem

2. Ludwik XIV – „Król-Słońce”. Rzeczypospolitej Obojga

3. Wersal i jego rola w państwie. Narodów a systemem monarchii

4. Merkantylizm. absolutnej

19. Anglia na drodze ku monarchii – rozumie pojęcia: lord protektor, – wie, na czym polega – porównuje monarchie – porównuje ustrój polsko-

parlamentarnej monarchia parlamentarna, funkcjonowanie ustroju parlamentarną i absolutną litewskiej Rzeczypospolitej

purytanie monarchii parlamentarnej z systemem angielskiej

Zagadnienia – opisuje przebieg rewolucji w monarchii parlamentarnej

1. Sytuacja polityczno-społeczna w Anglii – wskazuje pozostałości XVII-

Anglii w przededniu rewolucji. – wskazuje na mapie Anglię wiecznej rewolucji w ustroju

2. Konflikt król–parlament. – zna postać Olivera Cromwella współczesnej Wielkiej Brytanii

3. Rządy Cromwella. – zna dat ę ścięcia króla Karola I

4. Monarchia parlamentarna w Anglii.

20. Powtórzenie wiadomości Europa – zna najważniejsze wydarzenia z – wymienia rożne typy ustrojów – dostrzega konsekwencje rewolucji – wskazuje różnice między ustrojami

w XVII w. historii politycznej XVII w. politycznych w XVII-wiecznej angielskiej w dzisiejszym różnych państw XVII-wiecznej

– wie, co wydarzyło si ę w latach Europie sposobie sprawowania władzy Europy

Zagadnienia 1618–1648 oraz w 1640 i 1688 r. – wymienia największe osiągnięcia w Wielkiej Brytanii – wskazuje wady i zalety różnych

1. Kultura barokowa w Europie. sztuki, literatury i nauki w systemów ustrojowych XVII-

2. Osiągnięcia nauki XVII w. XVII w. wiecznej Europy

3. Różne typy ustrojów politycznych w

Europie XVII w.

4. Ustrój Rzeczypospolitej Obojga

Narodów na tle Europy

21. Królowie elekcyjni schyłku XVI – rozumie pojęcia: monarchia – porównuje ustrój oparty na wolnej – wyjaśnia, dlaczego szlachta w

w. i w XVII stuleciu elekcyjna, dynastia Wazów elekcji z monarchią dziedziczną i trzech kolejnych elekcjach

– wymienia królów Polski z dynastii ocenia oba systemy wybierała na tron przedstawicieli

Zagadnienia Wazów dynastii Wazów

1. Monarchia elekcyjna w polsko- – wskazuje na mapie Rzeczpospolitą

litewskiej Rzeczypospolitej – próba pod rządami Wazów

oceny. – wymienia królów „Piastów”

2. Władcy polscy z dynastii Wazów. panujących w Rzeczypospolitej

3. Królowie „Piastowie” na tronie XVII w.

Rzeczypospolitej.

22.Wojny Rzeczypospolitej z Rosją – rozumie pojęcia: samodzierżawie, – omawia przyczyny i skutki polskiej – wie, dlaczego w dzisiejszej Rosji – omawia rolę Zygmunta III Wazy w

5


wielka smuta, bojarzy, interwencji w Rosji jedno z najważniejszych świąt konflikcie polsko-rosyjskim

Zagadnienia dymitriada – zna postanowienia pokoju państwowych jest obchodzone w – analizuje polityczne skutki polskiej

1. Sytuacja polityczna w Rosji po – zna postać Stanisława w Polanowie rocznicę wygnania Polaków interwencji w Rosji

śmierci Iwana IV Groźnego. Żółkiewskiego – wskazuje na mapie ziemie z moskiewskiego Kremla

2. Dymitr Samozwaniec i jego rządy. – wie, co wydarzyło si ę w roku: przyłączono do Rzeczypospolitej 3. Interwencja Zygmunta III Wazy w 1605, 1610, 1612, 1634 na mocy pokoju w Polanowie

Rosji.

23. Powstanie kozackie – rozumie pojęcia: Kozacy, ugoda – omawia i ocenia polityk ę Rosji – rozumie i wskazuje złożone – wskazuje długofalowe skutki

perejasławska, czajka, husaria wobec Ukrainy przyczyny powstania powstania Chmielnickiego dla

Zagadnienia – wie, co wydarzyło si ę w 1648 i – opowiada o celach powstań Chmielnickiego stosunków Polaków i Ukraińców

1654 r. kozackich

1. Kozacy i ich codzienne życie.

– wymienia bitwy stoczone przez – wymienia konsekwencje

2. Przyczyny powstań kozackich. wojska Rzeczypospolitej powstania Chmielnickie

3. Powstanie Chmielnickiego. z Kozakami – opisuje etapy powstania

Chmielnickiego

24. Wojny Rzeczypospolitej – rozumie i wyjaśnia pojęcie „potop” – wymienia przyczyny wojen – rozumie przyczyny i skutki utraty – omawia różne postawy Polaków

ze Szwecją – wymienia bitwy z okresu wojen polsko-szwedzkich lenna pruskiego przez Polskę wobec Szwedów w okresie

polsko-szwedzkich: bitwa pod – omawia postanowienia pokoju w „potopu”, szuka genezy zmian

Zagadnienia Kircholmem, obrona klasztoru na Oliwie tych postaw

1. Unia polsko-szwedzka. Jasnej Górze

2. Początek wojen polsko-szwedzkich. – zna postacie: Stefana

3. Szwedzki „potop”. Czarnieckiego, Jana

Chodkiewicza, Augustyna

Kordeckiego, Janusza Radziwiłła – omawia znaczenie obrony Jasnej

Góry w okresie „potopu”

– zna okoliczności utraty przez

Polskę zwierzchności lennej nad

Prusami Książęcymi

– wie, co wydarzyło si ę w roku:

1605, 1655, 1657, 1660

25. Kryzys Rzeczypospolitej – rozumie pojęcia: złota wolność – wskazuje skutki gospodarcze – wskazuje mechanizmy polityczne – określa, w jaki sposób magnateria

w połowie XVII w. szlachecka, oligarchia magnacka, wojen prowadzonych przez paraliżujące pracę sejmu zdobyła w Rzeczypospolitej

konfederacja, abdykacja, liberum Rzeczpospolitą ze Szwecją, – ocenia skutki społeczne dominującą pozycję, i wskazuje

Zagadnienia veto Rosją i Kozakami i polityczne wojen XVII w. skutki tego zjawiska

1. Zniszczenia wojenne. – wymienia przejawy kryzysu – wyjaśnia przyczyny kryzysu – omawia międzynarodowe skutki

2. Kryzys polityczny. politycznego Rzeczypospolitej gospodarczego, społecznego i wojen toczonych przez

politycznego Rzeczypospolitej Rzeczpospolitą

w XVII w.

26. Wojny Rzeczypospolitej z Turcją – zna postać Jana III Sobieskiego – zna postanowienia układu – ocenia skutki odsieczy – wyjaśnia, dlaczego traktat buczacki

– wie, kiedy i z jakim skutkiem w Buczaczu wiedeńskiej dla Polski uznawany był za hańbiący dla

Zagadnienia Polacy stoczyli z Turkami bitwy – wie, dlaczego Jana III Sobieskiego Rzeczypospolitej

1. Konflikt polsko-turecki na początku pod Cecorą, Chocimiem i nazywano „Lwem Lechistanu”

XVII w. Wiedniem – wskazuje na mapie Kamieniec

2. Zdobycie Kamieńca Podolskiego – zna przyczyny i skutki wojen Podolski i Podole

przez Turków i układ w Buczaczu. toczonych przez Polskę z Turcją

3. Odsiecz wiedeńska.

27. Barok w Polsce – wymienia przykłady architektury – omawia działalność zakonów na – omawia przyczyny narastania – wyja śnia, dlaczego Polacy w XVII

6


barokowej na ziemiach ziemiach polskich w XVII w. ksenofobii wśród polskiej w. nazywali swoje państwo

Zagadnienia Rzeczypospolitej (z – opisuje sarmacki styl życia szlachty „przedmurzem chrześcijaństwa”

uwzględnieniem własnego

– omawia wpływy wschodnie w 1. Architektura, religijność i

regionu) polskiej kulturze doby baroku

szkolnictwo polskiego

– zna rezydencje królów polskich

baroku. zbudowane w stylu barokowym

2. Działalność zakonów na – rozumie pojęcia: sarmatyzm,

ksenofobia

ziemiach polskich.

– opisuje polski strój szlachecki

3. Kultura sarmatyzmu.

28. Powtórzenie wiadomości – Polska – zna i wskazuje na mapie państwa, z – zna przyczyny i skutki wojen – dostrzega i omawia specyfik ę – omawia konsekwencje XVII-

w XVII wieku którymi w XVII w. prowadzonych przez polskiego baroku wiecznych wojen dla sytuacji

Rzeczpospolita toczyła wojny Rzeczpospolitą w XVII wewnętrznej oraz pozycji

Zagadnienia – wskazuje najważniejsze bitwy z stuleciu międzynarodowej

1. Wojny toczone przez Rzeczpospolitą okresu wojen Rzeczypospolitej – opisuje konsekwencje wojen dla Rzeczypospolitej

w XVII w. i ich konsekwencje. ze Szwecją, Rosją, Turcją życia gospodarczego

2. Barok w Polsce. i Kozakami i politycznego XVII-wiecznej 3. Kryzys ustroju demokracji – zna królów panujących Rzeczypospolitej

szlacheckiej. w Rzeczypospolitej w XVII w. i – charakteryzuje kultur ę baroku w

potrafi wskazać najważniejsze Polsce

wydarzenia z okresu panowania

każdego z nich

29. Kultura umysłowa XVIII – zna dokonania: Woltera, Jana – wyjaśnia, dlaczego XVIII stulecie – dostrzega przejawy postępu – rozumie wpływ postępu

wieku Jakuba Rousseau, Wolfganga nazywane jest „epok ą świateł” technicznego w XVIII stuleciu technicznego na rozwój

Amadeusza Mozarta – dostrzega rolę Wielkiej – przedstawia koncepcję umowy gospodarki w XVIII w.

Zagadnienia – zna pojęcia: oświecenie, „stulecie Encyklopedii Francuskiej w społecznej – wymienia główne idee o świecenia

1. Nowe idee – postęp, prawa świateł”, encyklopedyści, rozwoju kultury epoki oświecenia i rozpoznaje je w literaturze,

obywatelskie, umowa społeczna. manufaktura, absolutyzm polityce i sztuce

2. Postęp naukowy i techniczny oraz oświecony, rokoko, klasycyzm, przemiany w gospodarce umowa społeczna

europejskiej. – wskazuje przykłady budowli

3. Architektura i sztuka XVIII stulecia. wzniesionych w stylu

rokokowym i klasycystycznym

30. Wielka Brytania XVIII stulecia w – zna zasad ę trójpodziału władz – rozumie znaczenie wynalezienia – omawia wpływ rewolucji – dostrzega zmiany społeczne

epoce „rewolucji przemysłowej” – omawia rewolucję agrarną maszyny parowej dla rozwoju przemysłowej na rozwój spowodowane przez rewolucję

– wie, kto i kiedy wynalazł maszyn ę gospodarczego Wielkiej Brytanii gospodarczy Wielkiej Brytanii przemysłową

Zagadnienia parową 1. Ustrój polityczny Wielkiej Brytanii. – wyjaśnia znaczenie pojęć:

2. Rozwój gospodarczy Wielkiej „rewolucja przemysłowa”,

Brytanii w XVIII w. liberalizm ekonomiczny, 3. Początki nowoczesnej ekonomii. kapitalizm

4. Znaczenie rewolucji przemysłowej.

31. Oświecony absolutyzm: Prusy, – zna dynastie panujące w XVIII w. – wymienia reformy – uzasadnia, dlaczego XVIII- – dostrzega i omawia cechy

Austria, Rosja w Austrii, Prusach i Rosji przeprowadzone w Prusach przez wieczne Prusy nazywano absolutyzmu oświeconego w

– wskazuje na mapie sąsiadów Fryderyka Wilhelma I i „państwem militarnym” Austrii, Prusach i Rosji

Zagadnienia Polski w XVIII w. Fryderyka II – porównuje reformy wprowadzone

1. Prusy – wzrost potęgi militarnej. – opisuje zmiany wprowadzone w w Prusach, Austrii i Rosji

2. Reformy Marii Teresy oraz Józefa Austrii przez Marię Teresę i

II w Austrii. Józefa II

7


3. Rosja Piotra I. – wymienia reformy wprowadzone w

Rosji przez Piotra I

32. Kolonie angielskie w Ameryce – opisuje rozwój kolonii brytyjskich – opisuje sytuację kolonii brytyjskich – rozróżnia i omawia ekonomiczne – omawia wpływ tolerancji religijnej

Północnej w Ameryce w Ameryce Północnej w XVIII oraz polityczne przyczyny na rozwój kolonii angielskich

– zna pojęcia: metropolia, kolonia, w. konfliktu metropolii z koloniami

Zagadnienia „bostońskie picie herbaty” – wskazuje przyczyny konfliktu 1. Sytuacja kolonii brytyjskich w („herbatka bostońska”) między metropolią a koloniami

Ameryce. – wie, co wydarzyło si ę w 1773 r.

2. Rozwój gospodarczy kolonii. 3. Przyczyny konfliktu między

koloniami a metropolią.

33. Powstanie Stanów – zna postacie: Benjamina Franklina, – wie, dlaczego Amerykanie – wymienia czynniki, które ułatwiły – wskazuje postanowienia

Zjednoczonych Jerzego Waszyngtona obchodzą najważniejsze święto uzyskanie niepodległości przez konstytucji USA, które

– wie, co wydarzyło si ę w roku: narodowe 4 lipca Stany Zjednoczone przetrwały do dziś

Zagadnienia 1776, 1787 – opisuje etapy uzyskiwania – wymienia główne założenia ustroju – wyjaśnia, dlaczego Francja

1. Deklaracja Niepodległości. – zna najważniejsze postanowienia niepodległości przez kolonie politycznego USA popierała kolonistów

2. Wojna o niepodległość. konstytucji USA brytyjskie w Ameryce – wyjaśnia, w jaki sposób amerykańskich w walce

3. Stany Zjednoczone niepodległym – rozumie pojęcie konstytucja – wymienia nazwiska Polaków konstytucja Stanów o niepodległość

państwem. biorących udział w wojnie o Zjednoczonych realizowała

4. Konstytucja Stanów Zjednoczonych. niepodległość Stanów zasadę trójpodziału władz

Zjednoczonych

34. Wybuch Wielkiej Rewolucji – rozumie pojęcia: burżuazja, Stany – charakteryzuje stosunki społeczne – rozumie przyczyny wybuchu – wyjaśnia znaczenie filozofii

Francuskiej Generalne, Bastylia, monarchia we Francji przed wybuchem wojny między rewolucyjną oświecenia jako jednego

konstytucyjna rewolucji Francją a Prusami i Austrią z czynników odgrywających

Zagadnienia – zna podział społeczeństwa – podaje przyczyny wybuchu ważną rolę w genezie rewolucji

1. Francja w przededniu wybuchu francuskiego przed rewolucją rewolucji francuskiej

rewolucji. – wie, co wydarzyło si ę w roku: – zna okoliczności powstania – opisuje główne zasady rewolucji

2. Początek rewolucji francuskiej. 1789, 1792 republiki we Francji wyrażone w Deklaracji Praw

3. Obalenie monarchii – Francja – zna postać Ludwika XVI Człowieka i Obywatela

republiką.

35.Francja republiką – rozumie pojęcia: gilotyna, terror, – opisuje zachowanie przywódców – uzasadnia reakcję państw – wyjaśnia, dlaczego władze

jakobini rewolucji w stosunku do europejskich na śmierć Ludwika rewolucyjnej Francji walczyły z

Zagadnienia – wie, czym charakteryzowały si ę Kościoła katolickiego XVI Kościołem katolickim

rządy jakobinów – wskazuje skutki rewolucji – wskazuje cechy charakterystyczne

1. Terror rewolucyjny.

francuskiej dyktatury jakobińskiej

2. Rządy jakobinów.

3. Dziedzictwo Wielkiej Rewolucji

Francuskiej. 36. Powtórzenie wiadomo ści – świat – omawia trzy rewolucje XVIII w. – rozumie, wskazuje i wyjaśnia

w XVIII wieku – lokuje w czasie i przestrzeni dalekosiężne skutki trzech

XVIII-wieczne rewolucje rewolucji XVIII w.

Zagadnienia – zna bohaterów każdej z trzech 1. Filozofia oświecenia i jej rola w XVIII-wiecznych rewolucji

genezie rewolucji francuskiej.

2. Rewolucje XVIII w.:

a) rewolucja przemysłowa w Wielkiej Brytanii,

b) wojna o niepodległość Stanów

8


Zjednoczonych,

c) Wielka Rewolucja Francuska.

37. Rzeczpospolita w okresie kryzysu – zna postacie: Augusta II Mocnego, – wymienia i charakteryzuje – uzasadnia niebezpieczeństwo – przedstawia i analizuje przejawy

– czasy saskie Augusta III, Stanisława przejawy kryzysu państwa wynikające dla Polski z tzw. kryzysu państwa polsko-

Leszczyńskiego polsko-litewskiego za panowania traktatu trzech czarnych orłów litewskiego w czasach saskich

Zagadnienia – podaje genez ę powiedzeń: „od Wettynów – charakteryzuje rządy Wettynów – omawia projekty reform autorstwa

1. Panowanie Augusta II Mocnego. Sasa do Łasa”, „za króla Sasa – wie, w jakich okolicznościach w Rzeczypospolitej Stanisława Leszczyńskiego

2. Wielka Wojna Północna. jedz, pij i popuszczaj pasa” obejmowali polski tron: August – wymienia próby reform i Stanisława Konarskiego

3. Uzależnienie Rzeczypospolitej od – rozumie pojęcia: Sejm Niemy, II Mocny, August III, Stanisław podejmowane w Polsce Rosji. traktat trzech czarnych orłów, Leszczyński w pierwszej połowie XVIII w.

4. Saska anarchia anarchia, Collegium Nobilium – dostrzega przejawy o żywienia – wyjaśnia zmianę położenia

5. Pierwsze próby reform. – wie, co wydarzyło si ę w 1717 i gospodarczego i kulturalnego w międzynarodowego Polski w

1709 r. Polsce czasów saskich czasach saskich

38. Ostatnia wolna elekcja i I rozbiór – wie, co wydarzyło si ę w roku: – charakteryzuje reformy – wskazuje i omawia przyczyny I – dostrzega konsekwencje

1764, 1768, 1772 przeprowadzone przez rozbioru rosyjskich ingerencji

Zagadnienia – rozumie pojęcia: Familia, Szkoła Stanisława Augusta w latach w wewnętrzne sprawy Polski

1. Elekcja Stanisława Augusta i Rycerska, prawa kardynalne, sześćdziesiątych XVIII w.

pierwsze reformy. konfederacja barska

2. Stosunek Rosji do reform – wskazuje na mapie obszar

przeprowadzanych w Polsce. Rzeczypospolitej za panowania

3. Konfederacja barska. Stanisława Augusta (przed 1772

4. I rozbiór Polski. r. i po tej dacie)

39. Reformy stanisławowskie – wymienia reformy wprowadzone – rozumie znaczenie KEN dla – wyjaśnia znaczenie reform – wyjaśnia znaczenie obrazów

przez Stanisława Augusta reformy szkolnictwa w Polsce stanisławowskich dla rozwoju Canaletta dla odbudowy

Zagadnienia w latach siedemdziesiątych – wymienia przejawy o żywienia Polski w drugiej połowie XVIII Warszawy po II wojnie

XVIII w. gospodarczego na ziemiach w. światowej 1. Próby reform w latach

– rozumie pojęcia: Komisja Edukacji polskich

siedemdziesiątych XVIII w.

Narodowej, czynsz, obiady – rozumie znaczenie mecenatu

2. Odrodzenie kulturalne. czwartkowe królewskiego dla rozwoju sztuki

3. Ożywienie gospodarcze. w Polsce

– charakteryzuje kultur ę oświecenia

4. Warszawa stanisławowska.

w Polsce

– wymienia przykłady sztuki polskiej

okresu klasycyzmu (w tym

Łazienki Królewskie)

z uwzględnieniem własnego

regionu

40. Sejm Wielki i Konstytucja 3 maja – wie, kiedy zwołano Sejm – zna okoliczności zwołania Sejmu – wyjaśnia znaczenie reform Sejmu – omawia znaczenie sytuacji

Czteroletni Wielkiego Wielkiego dla bezpieczeństwa międzynarodowej dla zwołania

Zagadnienia – zna dat ę uchwalenia Konstytucji 3 – zna stronnictwa z okresu Sejmu Polski na arenie Sejmu Wielkiego

1. Sytuacja międzynarodowa maja Wielkiego, ich programy oraz międzynarodowej – omawia przełomowe znaczenie

a zwołanie sejmu w 1788 r. – zna najważniejsze reformy Sejmu przywódców – rozumie, dlaczego Prusy i Rosja Konstytucji 3 maja dla Polski

2. Stronnictwa na Sejmie Wielkim. Wielkiego poczuły się zaniepokojone

3. Reformy Sejmu Wielkiego. – zna postanowienia Konstytucji 3 reformami Sejmu Wielkiego

4. Konstytucja 3 maja. maja

41. Wojna w obronie konstytucji i II – rozumie pojęcia: konfederacja – podaje okoliczności uznania przez – uzasadnia, dlaczego Austria nie – zna okoliczności ustanowienia

rozbiór Polski targowicka, sejm grodzieński polski sejm traktatu wzięła udziału w II rozbiorze orderu Virtuti Militari

– wie, kim byli Tadeusz Kościuszko rozbiorowego Polski – wyjaśnia okoliczności

Zagadnienia i Józef Poniatowski – zna okoliczności powstania – wie, dokąd i dlaczego udali się na zawiązania konfederacji

9


1. Wojna polsko-rosyjska w obronie – wie, kiedy nastąpił II rozbiór konfederacji targowickiej emigrację Polacy protestujący targowickiej i ocenia jej

konstytucji. Polski przeciw II rozbiorowi następstwa

2. II rozbiór Polski. – wskazuje na mapie ziemie zabrane

3. Powstanie polskiej opozycji na Polsce w II rozbiorze przez Rosję

emigracji. i Prusy

42. Powstanie kościuszkowskie i – zna daty: wybuchu insurekcji – zna okoliczności wybuchu – wskazuje przyczyny klęski – rozróżnia wewnętrzne

upadek Rzeczypospolitej kościuszkowskiej, bitew pod powstania kościuszkowskiego powstania kościuszkowskiego i zewnętrzne przyczyny upadku

Racławicami i Maciejowicami, – zna cel wydania uniwersału – omawia cele powstania Rzeczypospolitej

Zagadnienia III rozbioru połanieckiego kościuszkowskiego – próbuje oceni ć rządy ostatniego

1. Przyczyny wybuchu insurekcji – rozumie pojęcia: insurekcja, króla Polski

kościuszkowskiej. uniwersał, kosynierzy

2. Przebieg powstania – zna postacie: Tadeusz Kościuszki,

kościuszkowskiego. Jana Kilińskiego 3. Insurekcja w Warszawie i Wilnie. – wymienia państwa, które brały

4. Uniwersał połaniecki. udział w III rozbiorze Polski

5. III rozbiór Polski. – wskazuje na mapie ziemie

Rzeczypospolitej zagarnięte w III rozbiorze przez poszczególne

państwa

43. Powtórzenie wiadomo ści – Polska – wskazuje na mapie ziemie polskie – wymienia przyczyny i przejawy – opisuje działalność Stanisława – analizuje przyczyny upadku

w XVIII wieku zagarnięte w trakcie rozbiorów kryzysu Rzeczypospolitej Augusta na polu gospodarki, Rzeczypospolitej, rozróżniając

przez poszczególne państwa w czasach saskich sztuki, polityki czynniki gospodarcze i

Zagadnienia – zna daty trzech rozbiorów – wymienia reformy wprowadzone w polityczne

1. Kryzys Rzeczypospolitej w czasach Polsce w latach sześćdziesiątych

saskich. i siedemdziesiątych XVIII 2. Rozbiory. stulecia

3. Próby ratowania pa ństwa. – wymienia główne postanowienia

Konstytucji 3 maja

44. Napoleon Bonaparte obejmuje – zna pojęcia: Dyrektoriat, konsulat, – wymienia reformy – opisuje przemiany form rządów we – wskazuje przyczyny sukcesów

władzę we Francji cesarstwo przeprowadzone przez Francji (od wybuchu rewolucji Bonapartego w polityce

– zna daty utworzenia cesarstwa we Napoleona Bonapartego do ustanowienia cesarstwa) wewnętrznej

Zagadnienia Francji i wydania Kodeksu – opisuje drogę Napoleona – wyjaśnia, dlaczego Francuzi w 1. Francja w czasach Dyrektoriatu. cywilnego Bonapartego do przejęcia pełni większości popierali Bonapartego

2. Kariera Napoleona Bonapartego. władzy we Francji

3. Cesarstwo we Francji.

45. Początki nowego ładu w Europie – wymienia i wskazuje na mapie – wie, dlaczego wojska francuskie – wymienia przyczyny wojen – uzasadnia, dlaczego Napoleon

państwa, z którymi Napoleon odnosiły sukcesy na polach toczonych przez napoleońską zmusił Habsburgów do

Zagadnienia toczył wojny bitew Francję rezygnacji z tytułu cesarzy

1. Konflikt francusko-angielski. – rozumie poj ęcia: blokada – wymienia zmiany wprowadzone w rzymskich narodu niemieckiego

2. Wojny Napoleona z Austrią, Rosją i kontynentalna, koalicja Europie przez Bonapartego – opisuje zmiany, które zaszły w

Prusami. – wymienia bitwy stoczone przez Europie w okresie napoleońskim

wojska Napoleona z Prusakami i w dziedzinach: gospodarki,

Austriakami polityki, życia społecznego

– wskazuje na mapie obszary uzależnione od napoleońskiej

Francji

46.Napoleon a sprawa niepodległości – wie, kiedy: utworzono Legiony – zna cele, które stawiali sobie – opisuje stosunek Polaków do – ocenia rolę Legionów i Księstwa

Polski Polskie we Włoszech, powstało twórcy Legionów napoleońskiej Francji Warszawskiego w dziejach

Księstwo Warszawskie, – opisuje okoliczności powstania – charakteryzuje ustrój Księstwa Polski

10


Zagadnienia przyłączono do Księstwa ziemie Mazurka Dąbrowskiego Warszawskiego – ocenia postaw ę Napoleona

1. Legiony Polskie we Włoszech. zaboru austriackiego – opisuje okoliczności utworzenia Bonapartego wobec Polaków

2. Utworzenie Księstwa – wie, kim byli: Jan Henryk Księstwa Warszawskiego

Warszawskiego. Dąbrowski, Józef Wybicki – wskazuje na mapie Księstwo

3. Ustrój Ksi ęstwa Warszawskiego. Warszawskie

4. Wojna 1809 r.

47. Upadek Napoleona – wie, kiedy: rozpoczęła się wojna – opisuje postaw ę Polaków – wymienia przyczyny ataku – zna różne oceny Napoleona I

Napoleona z Rosją, rozegrała się w czasie ostatnich lat panowania Napoleona na Rosję – analizuje zmiany wprowadzone

Zagadnienia „bitwa narodów”, Napoleon I Napoleona – wskazuje przyczyny kl ęski przez Napoleona w Europie

abdykował, rozegrała się bitwa

poniesionej w 1813 r. przez

1. Europa napoleońska.

pod Waterloo napoleońską Francję

2. Kampania rosyjska Napoleona.

3. „Bitwa narodów” i abdykacja

Napoleona.

4. 100 dni Napoleona.

5. Próba oceny Napoleona

Bonapartego. 48. Powtórzenie wiadomości – wymienia reformy wprowadzone – opisuje polityk ę zagraniczną – ocenia znaczenie okresu

Napoleon i próby odbudowy we Francji przez Napoleona Francji pod rządami napoleońskiego dla Europy i

niepodległej Polski Bonapartego Bonapartego ziem polskich – charakteryzuje relacje między

Zagadnienia Napoleonem a Polakami i 1. Reformy wewnętrzne Bonapartego. Księstwem Warszawskim

2. Polityka zagraniczna Francji pod

rządami Napoleona Bonapartego.

3. Napoleon Bonaparte a Polacy.

11

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY III GIMNAZJUM


1. Kongres wiedeński – zna daty obrad kongresu – wyjaśnia pojęcia: legitymizm, – wskazuje przyczyny zwołania – porównuje okres napoleoński i Zagadnienia wiedeńskiego równowaga sił, restauracja kongresu wiedeńskiego epokę restauracji

– potrafi wymieni ć najważniejsze – zna postanowienia kongresu

i powołania Świętego Przymierza – wskazuje rolę Świętego Przymierza

1. Obrady kongresu.

postanowienia kongresu odnośnie do ziem polskich – rozumie znaczenie postanowień dla utrzymania porządku w

2. Postanowienia kongresu. – zna członków Świętego Przymierza – wymienia uczestników kongresu kongresu dla sytuacji Polaków Europie

3. Święte Przymierze. – rozumie określenie „tańczący 4. Epoka restauracji. kongres”

2. Nowe prądy i idee – liberalizm, – wymienia idee oraz prądy polityczne – wyjaśnia pojęcia: liberalizm, – podaje przykłady obecności idei – udowadnia wpływ idei konserwatyzm i romantyzm i kulturowe początku XIX w. konserwatyzm, romantyzm liberalizmu i konserwatyzmu w romantycznych na działanie

– wymienia polskich twórców epoki – wymienia europejskich twórców

życiu politycznym Europy

ruchów wolnościowych w Europie

Zagadnienia

romantyzmu epoki romantyzmu – opisuje rewolucję lipcową we – opisuje postawy liberalne

1. Liberalizm. – podaje cechy romantyzmu jako Francji jako przykład dążeń i konserwatywne we

2. Konserwatyzm. prądu w kulturze europejskiej liberalnych współczesnym świecie 3. Romantyzm. – charakteryzuje twórczo ść

romantyków

4. Rewolucja lipcowa we Francji.

Temat lekcji

Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna

Ocena dobra

Ocena bardzo dobra

3. Gospodarka, kultura i oświata w – rozumie pojęcia: Królestwo Polskie, – wskazuje na mapie: Królestwo – charakteryzuje autonomię Królestwa – rozumie znaczenie o światy, kultury i Królestwie Polskim Wielkie Księstwo Poznańskie, Polskie, Wielkie Księstwo Polskiego gospodarki dla utrzymania

Galicja, autonomia, monarchia Poznańskie, Galicję, – opisuje rozwój gospodarczy

polskości w zaborze rosyjskim

Zagadnienia

konstytucyjna Rzeczpospolitą Krakowską Królestwa Polskiego – opisuje rolę Ksawerego Druckiego-

– opisuje sytuację polityczną Lubeckiego w życiu gospodarczym

1. Podział ziem polskich na mocy Królestwa Polskiego Królestwa Polskiego

decyzji kongresu wiedeńskiego.

2. Gospodarka Królestwa Polskiego.

3. Oświata i kultura w Królestwie

Polskim.

4. Sytuacja polityczna Królestwa – opisuje antypolskie działania cara – wie, do jakiej nielegalnej organizacji – rozumie przyczyny ukształtowania – rozumie różnicę między celami Polskiego Mikołaja I należał Adam Mickiewicz się opozycji w Królestwie Polskim politycznymi różnych nurtów

– wymienia organizacje opozycyjne – wie, kim byli i jaki cel stawiali sobie – wymienia twórców nielegalnej i

opozycji w Królestwie Polskim

Zagadnienia

działające w Królestwie Polskim tzw. kaliszanie legalnej opozycji w Królestwie – wyjaśnia różnorodne

Polskim i charakteryzuje jej cele uwarunkowania życia politycznego

1. Stosunek władców rosyjskich do – charakteryzuje rożne postawy w Królestwie Polskim

konstytucji Królestwa Polskiego. Polaków wobec polityki

Aleksandra I i Mikołaja I

2. Kształtowanie się opozycji w

Królestwie Polskim.

1

5. Wybuch powstania – zna dat ę wybuchu powstania – wymienia pierwszego dyktatora – analizuje przyczyny powstania – wskazuje międzynarodowe listopadowego – wie, kim był Piotr Wysocki powstania – rozróżnia postawy Polaków wobec uwarunkowania wybuchu

– opisuje wybuch powstania

wybuchu powstania

powstania

Zagadnienia

– analizuje stosunek Chłopickiego do

powstania i rozumie wpływ

1.Sytuacja w Europie przed poglądów dyktatora na podjęte

wybuchem powstania. przez niego decyzje

2.Spisek w Szkole Podchorążych.

3. Wybuch powstania.

4. Józef Chłopicki dyktatorem.

6. Wojna polsko-rosyjska 1831 r. – wie, kiedy wybuchło i kiedy upadło – opisuje charakter działa ń wojennych – charakteryzuje różne postawy – wyjaśnia przyczyny upadku powstanie w czasie powstania polskich polityków wobec powstania

Zagadnienia – zna rezultat zmaga ń powstańczych – wskazuje miejsca największych powstania i kwestii uwłaszczenia – przedstawiam różne postawy

bitew chłopów przywódców powstania

1. Działania wojenne. – wskazuje na mapie tereny, na – wskazuje przełomowy moment w

2. Przywódcy powstania. których rozgrywały si ę walki w działaniach wojennych

3. Upadek powstania. okresie wojny polsko-rosyjskiej

– wymienia przywódców powstania

7. Ziemie polskie po upadku – zna pojęcia: „noc paskiewiczowska”, – wymienia represje skierowane – dostrzega różnice w położeniu – omawia wpływ powstań na politykę powstania listopadowego germanizacja, praca organiczna, przeciw powstańcom i Polaków w trzech zaborach państw zaborczych wobec

powstanie krakowskie, rabacja, mieszkańcom Królestwa Polskiego – podaje przyczyny powstania

Polaków i na stosunki między

rzeź galicyjska po upadku powstania krakowskiego zaborcami

Zagadnienia – pokazuje na mapie ziemie listopadowego – podaje przyczyny i skutki rabacji – wyjaśnia różnice w sytuacji Polaków

1. „Noc paskiewiczowska”. poszczególnych zaborów – opisuje położenie Polaków galicyjskiej żyjących pod trzema zaborami

i je nazywa w zaborze pruskim

– rozumie manipulację władz 2. Sytuacja w zaborze pruskim.

– zna postacie Hipolita Cegielskiego i austriackich prowadzącą do rzezi

3. Powstanie krakowskie. Edwarda Dembowskiego galicyjskiej

4. Rabacja galicyjska. – rozumie przyczyny niepowodzenia

powstania z 1846 r.

– dostrzega długofalowe skutki rabacji

galicyjskiej

8. Wielka Emigracja – rozumie pojęcie emigracja – wymianie polskie obozy polityczne – wymienia przyczyny ukształtowania – rozumie zróżnicowane podejście – wskazuje na mapie państwa, do na emigracji się Wielkiej Emigracji rządów i społeczeństw krajów

Zagadnienia których udali si ę polscy uchodźcy – rozumie, dlaczego największa liczba – charakteryzuje programy polskich Europy do polskich emigrantów

po powstaniu listopadowym emigrantów osiadła we Francji obozów politycznych na emigracji – porównuje poglądy polskich

1. Przyczyny ukształtowania się – wymienia twórców kultury polskiej emigrantów (dostrzega i wskazuje

Wielkiej Emigracji. na emigracji różnice)

2. Obozy i podziały polityczne wśród – rozumie, dlaczego niektóre dzieła

polskiej kultury mogły zostać

Polaków na emigracji.

upublicznione jedynie na

3. Twórcy kultury polskiej na emigracji, a nie w kraju pod

emigracji.

2 zaborami

9. Wiosna Ludów w Europie – rozumie pojęcie Wiosna Ludów – zna postać Józefa Bema – omawia przyczyny wystąpień – dostrzega i opisuje różnice między – zna dat ę wybuchu Wiosny Ludów – wie, w których krajach Polacy brali rewolucyjnych w Europie przyczynami Wiosny Ludów na

Zagadnienia (1848 r.) udział w walkach w okresie – podaje skutki Wiosny Ludów rożnych obszarach europejskich

– wskazuje na mapie obszary Wiosny Ludów – opisuje przyczyny niepowodzenia – wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie

1.Sytuacja w Europie w latach europejskie, które zostały ogarnięte – zna cele, jakie stawiali sobie Polacy wystąpień objęły Rosji i ziem polskich pod

czterdziestych XIX w. wystąpieniami rewolucyjnymi biorący udział w walkach okresu narodowowyzwoleńczych na zaborem rosyjskim

2. Rewolucja w Paryżu. – wskazuje ziemie polskie, na których Wiosny Ludów ziemiach polskich – dostrzega wpływ idei romantyzmu

w okresie Wiosny Ludów doszło

na wystąpienia 3. Wystąpienia rewolucyjne na

do wystąpień narodowowyzwoleńcze okresu

różnych obszarach Europy i udział wiosny ludów

Polaków w tych wydarzeniach.

4. Wiosna Ludów na ziemiach

Polskich.

10. Powtórzenie wiadomości– – wie, co wydarzyło si ę w roku: 1815, – opisuje przebieg powstania – dostrzega różnice w położeniu – dostrzega i wyjaśnia rolę kongres wiedeński i jego 1830, 1831, 1848 listopadowego Polaków pod trzema zaborami i postanowień kongresu

– wskazuje na mapie ziemie polskie – wie, jakie zmiany przyniósł wskazuje przyczyny tych różnic wiedeńskiego w historii Europy

następstwa pod trzema zaborami i je nazywa w Europie kongres wiedeński – wskazuje różnice w przyczynach XIX w.

– zna postacie Adama Mickiewicza i – charakteryzuje położenie Polaków wybuchu Wiosny Ludów – rozumie wpływ ideologii

Zagadnienia Piotra Wysockiego pod trzema zaborami w poszczególnych krajach romantyzmu na dążenia

1. Kongres wiedeński i porządek – krótko opisuje sytuację Królestwa europejskich wolnościowe w Europie 1. połowy

Polskiego przed powstaniem

– omawia rol ę Świętego Przymierza w XIX w.

Świętego Przymierza.

listopadowym i po jego upadku Europie

2. Nurty ideowo-polityczne 1. połowy – krótko opisuje sytuację w zaborach

XIX w. pruskim i austriackim po

3. Ruchy narodowe i rewolucyjne w powstaniu listopadowym

3

Europie 1. połowy XIX w. 4. Ziemie polskie i Polacy w

epoce restauracji i rewolucji (1815– 1849).

11. Epoka żelaza pary i węgla – – wymienia główne wynalazki XIX w. – opisuje rozwój gospodarczy – wskazuje czynniki, które – rozumie znaczenie wprowadzania

rewolucja przemysłowa i jej – rozumie pojęcia: skok i demograficzny przełomu XVIII i doprowadziły do wzrostu maszyn dla rozwoju

demograficzny, fabryka, rewolucja XIX w. demograficznego gospodarczego i demograficznego

skutki przemysłowa – wskazuje kraje, w których – wymienia przyczyny powstawania – porównuje gospodarkę europejską

– wskazuje najszybciej rozwijające się następował najszybszy rozwój fabryk XVIII i XIX w.

Zagadnienia dziedziny gospodarki w XIX w. gospodarczy – dostrzega skutki rozwoju – omawia znaczenie rewolucji

1. Modernizacja gospodarki. – ocenia wpływ wynalazków na życie komunikacji przemysłowej dla pozycji

codzienne – wskazuje przykłady pozytywnych i i rozwoju wybranych państw 2. Powstanie fabryk.

negatywnych skutków

3. Kolej żelazna i statki parowe. uprzemysłowienia dla środowiska

4. Eksplozja demograficzna. naturalnego

13. Świat staje się współczesny – – rozumie pojęcia: robotnicy, – opisuje grupy społeczne kształtujące – przedstawia genez ę nowych grup – dostrzega i analizuje skutki różnic przemiany w życiu społecznym burżuazja, społeczeństwo masowe, się w XIX w. społecznych społecznych w XIX w.

monarchia konstytucyjna, – opisuje proces urbanizacji – omawia genez ę najważniejszych – opisuje wpływ zmian, które zaszły w

i politycznym socjalizm – wie, jakie zmiany zaszyły nurtów politycznych XIX w. XIX-wiecznej organizacji państwa,

– zna postać Karola Marksa w organizacji państwa na dzisiejsze życie polityczne

Zagadnienia – przedstawiam ideologie, które – przedstawia wpływ przemian

1. Powstanie nowych grup narodziły się w XIX stuleciu gospodarczych na funkcjonowanie

systemów władzy państwowej

społecznych.

2. Społeczeństwo masowe.

3. Zmiany w organizacji państwa.

13. Zjednoczenie Włoch – potrafi wskazać na mapie: Piemont, – zna postacie Camillo Caovura i – wskazuje przyczyny zjednoczenia – uzasadnia, dlaczego Piemont stał si ę Austrię, Rzym Giuseppe Garibaldiego Włoch liderem zjednoczenia Włoch

Zagadnienia – wie, kiedy nastąpiło zjednoczenie – omawia etapy jednoczenia Włoch – wie, jak doszło do włączenia – rozumie, dlaczego Francja stała si ę

Włochy terytorium Państwa Kościelnego sojusznikiem Piemontu

1. Sytuacja w państwach włoskich do Królestwa Włoch oraz – dostrzega wpływ idei

przed zjednoczeniem. ograniczenia obszaru znajdującego romantycznych w procesie

2. Sojusz Piemontu z Francją. się pod władzą papieża do jednoczenia Włoch

Watykanu

3. Wojna Piemontu i Francji

z Austrią.

4. „Wyprawa tysiąca”.

14. Zjednoczenie Niemiec – zna postać Ottona von Bismarcka – wskazuje państwa pokonane przez – wyjaśnia przyczyny i skutki wojen – wyjaśnia, dlaczego właśnie Prusy – wie, co wydarzyło si ę w roku: 1866, Królestwo Pruskie dążące do prowadzonych przez Prusy z stały się państwem, które

Zagadnienia 1871 zjednoczenia Niemiec Austrią i Francją zjednoczyło Niemcy

– wskazuje na mapie obszar Cesarstwa – wskazuje na mapie większe kraje, – uzasadnia, dlaczego Bismarcka – wyjaśnia przyczyny niechętnego

1. Pozycja Prus w Niemczech. Niemieckiego które weszły w skład Cesarstwa nazywano „ojcem zjednoczonych stosunku Francji do procesu

4

2. Etapy jednoczenia Niemiec. Niemieckiego Niemiec” jednoczenia Niemiec

3. Powstanie Cesarstwa – rozumie znaczenie warunków

pokoju między Francją a Prusami

Niemieckiego.

(1871 r.) dla dalszego rozwoju

Niemiec

15. Wojna secesyjna w Stanach – w skazuje na mapie obszar USA w – wskazuje na mapie Północ – wskazuje przyczyny różnic między – wskazuje trwające do dziś Zjednoczonych. XIX w. i Południe USA oraz opisuje Południem a Północ ą USA konsekwencje amerykańskiego

– rozumie znaczenie pojęć: abolicja, różnice pomiędzy tymi obszarami – podaje przyczyny wybuchu wojny niewolnictwa oraz wojny

Zagadnienia

secesja, wojna secesyjna, – wie, kiedy rozgrywała si ę wojna secesyjnej secesyjnej

segregacja rasowa secesyjna – uzasadnia wpływ wojny secesyjnej

1. Rozrost terytorialny USA. – zna postać Abrahama Lincolna Północy w wojnie secesyjnej na rozwój USA

2. Północ i Południe. – wie, kto wygrał wojnę secesyjną – wskazuje punkt zwrotny w wojnie – wyjaśnia, dlaczego pod koniec XIX

secesyjnej w. USA stały się mocarstwem 3. Wojna secesyjna.

4. Rozwój USA po wojnie domowej.

16. Kolonializm w XIX wieku – wskazuje na mapie obszary, które – opisuje polityk ę kolonizatorów – uzasadnia europejski wy ścig o – analizuje pozytywne i negatywne były w XIX w. obiektem ekspansji wobec ludności kolonizowanych kolonie skutki kolonializmu

Zagadnienia kolonialnej obszarów – podaje przyczyny i skutki – uzasadnia przyczyny, dla których

– wymienia mocarstwa kolonialne – wskazuje na mapie kolonie kolonializmu Niemcy późno włączyły się w

1. Wyścig o kolonie. – zna pojęcie kolonializm brytyjskie – uzasadnia, że Wielka Brytania była wyścig o kolonie

2. Afryka i Indie w polityce – zna określenie „perła w koronie” mocarstwem kolonialnym – rozumie konsekwencje wyścigu o

kolonialnej państw europejskich. – wie, kiedy doszło do wojny – opisuje polityk ę USA na obszarze zdobycie jak najcenniejszych

rosyjsko-japońskiej, i zna jej

Chin obszarów kolonialnych 3. Państwa kolonialne a Chiny.

wynik

4. Wojna rosyjsko-japońska.

17. Powtórzenie wiadomości – świat – wskazuje kraje europejskie, które – opisuje zmiany, które w XIX – podaje przyczyny i skutki w 2. połowie XIX wieku zjednoczyły się w 2. połowie w stuleciu zaszły w funkcjonowaniu kolonializmu

XIX w. przemysłu i życiu społecznym – opisuje wpływ XIX-wiecznych

Zagadnienia

– wymienia główne mocarstwa – charakteryzuje społeczeństwo 2. przemian gospodarczych na

kolonialne połowy XIX w. funkcjonowanie systemów władzy

1. Rewolucja przemysłowa i jej – wskazuje na mapie pozaeuropejskie – przedstawia polityk ę kolonizatorów oraz kształtowanie się nowych konsekwencje. obszary zajęte przez kolonizatorów wobec kolonizowanych państw grup społecznych

– wymienia wynalazki, które zmieniły i obszarów

2. Jednoczenie się krajów w Europie.

życie codzienne w XIX w.

3. Powstanie nowych mocarstw. – zna postacie: Abrahama Lincolna,

4. Kolonializm. Ottona von Bismarcka

18. Królestwo Polskie przed – krótko opisuje położenie Polaków w – wie, na czym polegała „odwilż – wie, kiedy rozgrywała si ę wojna – rozumie wpływ stosunków powstaniem styczniowym zaborze rosyjskim przed posewastopolska” krymska międzynarodowych na sytuację

powstaniem styczniowym – opisuje przebieg manifestacji – wyjaśnia cele manifestacji Królestwa Polskiego

Zagadnienia

– rozumie pojęcia: manifestacja, Biali, patriotycznych patriotycznych – ocenia działania Wielopolskiego

Czerwoni – zna postać Aleksandra – przedstawia polityk ę Aleksandra – wyjaśnia genezę różnic w poglądach

1. Sytuacja społeczno- polityczna w Wielopolskiego Wielopolskiego polskich ugrupowań politycznych

Królestwie Polskie przed – przedstawia programy Białych i w Królestwie Kongresowym

Czerwonych

wybuchem powstania.

2. Manifestacje patriotyczne.

3. Ugrupowania polityczne

5

w Królestwie Polskim. 4. Potyka Wielopolskiego.

19. Powstanie styczniowe – wyjaśnia pojęcia: branka, wojna – wie, w jaki sposób rząd powstańczy – wyjaśnia genezę i znaczenie branki – analizuje znaczenie dekretu rządu partyzancka próbował zachęcić chłopów do – opisuje dekret rządu powstańczego powstańczego o uwłaszczeniu

Zagadnienia – wie, kiedy wybuchło powstanie poparcia powstania o uwłaszczeniu chłopów chłopów

styczniowe – opisuje formy walki powstańczej – porównuje walki z okresu dwóch

1. Branka. – wskazuje na mapie tereny ogarni ęte powstań – listopadowego

2. Wybuch powstania. działaniami zbrojnymi w czasie i styczniowego

3. Wojna partyzancka. powstania

20. Upadek powstania i represje – wie, kim był Romuald Traugutt – przedstawia działalność rządu – podaje przyczyny i skutki carskich – przedstawia znaczenie działalności rosyjskie wobec Polaków – zna pojęcie katorga powstańczego represji wobec Polaków Romualda Trauguttowi jako

– wymienia główne represje rosyjskie – przedstawia represje carskie wobec – podaje przyczyny kl ęski powstania dyktatora powstania

Zagadnienia

stosowane wobec Polaków po Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowego

upadku powstania styczniowego styczniowym

1. Działalność rządu powstańczego.

2. Romuald Traugutt.

3. Represje carskie po upadku

powstania styczniowego.

21. Walka o polskość w zaborze – zna pojęcia: rusyfikacja, Uniwersytet – wymienia formy rusyfikacji – opisuje postawy Polaków po – rozumie znaczenie rusyfikacji dla rosyjskim Latający Polaków stosowane przez carat powstaniu styczniowym zmian zachodzących w kulturze

– wskazuje na mapie obszar zaboru – podaje formy oporu Polaków wobec – opisuje funkcjonowanie szkolnictwa polskie

Zagadnienia

rosyjskiego rusyfikacji zaboru rosyjskiego w okresie – rozumie znaczenie rusyfikacji dla

nasilonej rusyfikacji zmian zachodzących w

1. Rusyfikacyjna polityka carskich społeczeństwie zaboru rosyjskiego

władz.

2. Formy oporu Polaków wobec

rusyfikacji.

22. Zabór pruski w okresie – wskazuje na mapie obszar zaboru – wymienia przejawy germanizacji w – przedstawia rolę Kościoła – dostrzega wpływ zjednoczenia

popowstaniowym – walka z pruskiego dziedzinach kultury, gospodarki katolickiego w walce Niemiec na politykę władz

– rozumie pojęcia: germanizacja,. i struktur społecznych z germanizacją pruskich wobec Polaków

germanizacją Kulturkampf, rugi pruskie, strajk – przedstawia formy oporu Polaków – opisuje wpływ polsko-niemieckiej – porównuje sytuację Polaków w

szkolny wobec germanizacji walki ekonomicznej na rozwój zaborze pruskim i rosyjskim w

Zagadnienia – wie, gdzie miał miejsce – opisuje walk ę w obronie języka gospodarki w Wielkopolsce dziedzinach gospodarki i kultury

1. Kulturkampf i germanizacja. najsłynniejszy strajk szkolny w polskiego w zaborze pruskim – dostrzega wpływ polityki władz

zaborze pruskim – opisuje niemiecką kolonizację w

zaborczych na przemiany 2. Praca organiczna.

– zna postacie Michała Drzymały i zaborze pruskim społeczeństwa w Wielkopolsce

3. Walka z germanizacją. Hipolita Cegielskiego

23. Autonomia galicyjska – wskazuje na mapie Galicję i Austro- – opowiada o funkcjonowaniu – opowiada o wpływie autonomii na – wskazuje polityczne aspekty Węgry monarchii dualistycznej szkolnictwo i kulturę w Galicji wprowadzenia autonomii w Galicji

Zagadnienia – rozumie pojęcia: autonomia, – wskazuje przejawy autonomii – charakteryzuje życie polityczne w – opisuje konflikty narodowo ściowe w

monarchia dualistyczna, nędza galicyjskiej w różnych dziedzinach Galicji Galicji

6

1. Powstanie Austro-Węgier. galicyjska – przedstawia sytuację gospodarczą

2. Autonomia galicyjska. – wymienia narodowości, które żyły w zaboru austriackiego

Galicji

3. Szkolnictwo i kultura w zaborze austriackim.

4. Sytuacja gospodarcza Galicji.

24. Kultura polska w 2. połowie – umiejscawia w czasie okresy – rozumie znaczenie literatury pisanej – charakteryzuje poglądy – dostrzega wpływ pozytywizmu na

XIX wieku pozytywizmu i Młodej Polski „ku pokrzepieniu serc” pozytywistów postawy Polaków po powstaniu

– wymienia najważniejszych pisarzy – wymienia tytuły głównych dzieł – przedstawia znaczenie kultury dla styczniowym

Zagadnienia

polskich okresu pozytywizmu oraz Henryka Sienkiewicza utrzymania polskości

twórców kultury okresu Młodej

1. Pozytywizm. Polski

2. Twórcy polskiego pozytywizmu. – zna postać Jana Matejki

3. Młoda Polska.

25. Powtórzenie wiadomo ści – – wskazuje na mapie obszary – opisuje przebieg powstania – wskazuje przyczyny i skutki – dostrzega wpływ sytuacji politycznej

sytuacja na ziemiach polskich poszczególnych zaborów styczniowego powstania styczniowego w państwach zaborczych na

– krótko opisuje sytuację Polaków w – opisuje formy rusyfikacji – charakteryzuje formy walki Polaków położenie Polaków pod zaborami

każdym z trzech zaborów i germanizacji z germanizacją i rusyfikacją – opisuje wpływ zaborów na

– pamięta datę: 1863 r. – wie, w jaki sposób Polacy kształtowanie się nowoczesnego

Zagadnienia – zna postacie: Romualda Traugutta, przeciwstawiali się polityce narodu polskiego

1. Sytuacja narodowościowa, Henryka Sienkiewicza, Michała zaborców – porównuje położenie Polaków w

Drzymały, Hipolita Cegielskiego

trzech zaborach, biorąc pod uwagę społeczna i ekonomiczna Polaków

życie kulturalne, polityczne

w poszczególnych zaborach. i gospodarcze

2. Stosunek Polaków do władz

zaborczych na ró żnych obszarach

ziem polskich.

3. Rozwój kultury polskiej w 2.

połowie XIX i na początku XX

stulecia.

26. Wynalazki przełomu XIX i XX – zna pojęcie „epoka pary” – uzasadnia genezę określenia: „epoka – wskazuje wpływ rozwoju nauk – uzasadnia prymat Niemiec i USA w

wieku – wskazuje na mapie państwa najlepiej stali, pary i węgla” ścisłych na przemiany w technice i gospodarce światowej początku

rozwinięte pod względem – opisuje znaczenie osiągnięć gospodarce XX w.

Zagadnienia

gospodarczym technicznych: elektryczności, – analizuje wpływ wynalazków na

– wymienia najważniejsze wynalazki telefonu, samochodu itd. rozwój produkcji masowej i coraz

1. Epoka pary i elektryczności. przełomu XIX i XX w. – wie, dlaczego w XIX stuleciu większą dostępność różnych

2. Wynalazki, które zmieniły świat. wydłużyła się średnia długość towarów

życia

3. Postęp w medycynie i rolnictwie.

– zna postacie: Thomasa Edisona,

bracia Lumière, Aleksandra Bella

27. Przełom XIX i XX wieku – – wie, co oznacza określenie „piękna – opisuje życie codzienne w „pięknej – opisuje cechy charakterystyczne – dostrzega wpływ przemian

narodziny kultury masowej, epoka” epoce” dzieł impresjonistycznych polityczno-gospodarczych na

– zna najważniejsze wynalazki – wymienia dziedziny życia i secesyjnych tematykę dzieł literackich przemiany w sztuce przełomu XIX i XX w. oraz społecznego, które rozwinęły się – opisuje masowość kultury przełomu – analizuje wpływ rozwoju kina,

wskazuje zmiany, jakie na przełomie XIX i XX w. XIX i XX w. fotografii i prasy na kształtowanie

7

Zagadnienia spowodowały one w życiu ludzi – rozpoznaje dzieła reprezentujące się nowych poglądów, wymian ę

1. secesję i impresjonizm myśli itp.

2. Wynalazki i ich wpływ na życie

codzienne.

3. Rozwój kina, fotografii i prasy.

4. Impresjonizm i secesja.

28. Partie polityczne na ziemiach – wymienia główne nurty polityczne – wymienia najważniejsze partie – wskazuje przyczyny powstawania – wskazuje genez ę poszczególnych polskich w XIX wieku na ziemiach polskich polityczne działające na ziemiach partii o charakterze narodowym, polskich nurtów politycznych

– rozumie skróty: PPS, endecja polskich i przedstawia ludowym i socjalistycznym i dostrzega ich powiązania

Zagadnienia

– przyporządkowuje postacie Romana najważniejsze punkty ich – przedstawia poglądy z tendencjami ogólnoświatowymi

Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego programów najważniejszych przywódców – potrafi wskazać specyfikę polskich

1. Ruch narodowy. do odpowiednich partii – wie, kiedy powstały Narodowa polskich partii, ze szczególnym ruchów politycznych na tle

2. Socjaliści. politycznych Demokracja i Polska Partia uwzględnieniem stosunku do światowym

Socjalistyczna dążeń niepodległościowych – wskazuje dzisiejsze polskie partie 3. Ludowcy.

– dostrzega różnice programowe – przedstawia formy działalności polityczne, które odwołuj ą się do

wewnątrz polskiego ruchu polskich partii politycznych tradycji ugrupowań powstałych na

socjalistycznego przełomie XIX i XX w.

29. Rewolucja 1905 roku w Rosji i – zna dat ę: 1905 r. – podaje formy walki o swobody w – podaje przyczyny wystąpień w Rosji – omawia związek między rewolucją

zaborze rosyjskim – zna pojęcie strajk generalny Rosji oraz na ziemiach polskich i na ziemiach zaboru rosyjskiego 1905 r. w Rosji a rewolucją na

– zna określenie „krwawa niedziela” pod zaborem rosyjskim – wskazuje skutki rewolucji dla Rosji i ziemiach polskich, dostrzega

Zagadnienia

– wymienia miasta zaboru rosyjskiego, – opisuje strajki w Łodzi zaboru rosyjskiego powiązania

w których w 1905 r. dochodziło do – wskazuje rożne cele uczestników

1. Sytuacja w Rosji przed 1905 r. demonstracji rewolucji i tłumaczy różnice

2. Walka o swobody demokratyczne pomiędzy nimi

w Rosji.

3. Rewolucja 1905 r. w zaborze

rosyjskim.

4. Strajki w Łodzi.

30. Powstanie trójprzymierza – wymienia i wskazuje na mapie – wie, kiedy powstały trójprzymierze – opisuje przyczyny powstania dwóch – analizuje i omawia działania, dzięki i trójporozumienia członków trójprzymierza i trójporozumienie sojuszy wojskowych, którym Niemcy stały si ę

i trójporozumienia, – podaje przyczyny napięć charakteryzuje ich działania najsilniejszym państwem w

Zagadnienia

– rozumie pojęcia: ententa, państwa w stosunkach międzynarodowych – podaje przyczyny nawiązania Europie

centralne w Europie na początku XX w. współpracy między Francją

1. Kształtowanie się trójprzymierza i Wielką Brytanią i trójporozumienia. – wie, dlaczego doszło do konfliktów

zbrojnych na Bałkanach

2. Wyścig zbrojeń w Europie.

3. „Kocioł bałkański”.

31. Polacy wobec zbliżającej się – wymienia orientacje polityczne – opisuje orientacje prorosyjską i – wskazuje przyczyny podziału – omawia znaczenie polskich wojny kształtujące się na ziemiach proaustriacką społeczeństwa polskiego na dwie organizacji paramilitarnych

polskich przed wybuchem I wojny – opisuje działalność polskich orientacje przed wybuchem I – uzasadnia poparcie udzielone

Zagadnienia

światowej organizacji paramilitarnych przed I wojny światowej zaborcom przez Dmowskiego i

– wskazuje przywódców politycznych wojną światową Piłsudskiego

1.Orientacja proaustriacka. poszczególnych orientacji

8

2. Poglądy Dmowskiego. – wymienia polskie organizacje

3. Tworzenie się polskich organizacji paramilitarne, które powstały przed

I wojną światową

paramilitarnych.

32. Wybuch I wojny i działania – wie, kiedy wybuchła I wojna – wymienia najważniejsze bitwy I – charakteryzuje wpływ techniki – opisuje wpływ położenia wojenne w latach 1914–1917 światowa wojny światowej wojennej na przebieg działań geograficznego Niemiec na ich

– wymienia kraje walczące w I wojnie – opisuje wojnę pozycyjną militarnych sytuację strategiczną

Zagadnienia

światowej i wskazuje je na mapie – zna postać arcyksięcia Franciszka – uzasadnia światowy charakter – charakteryzuje sytuację

– podaje bezpośrednią przyczynę Ferdynanda i wie, gdzie dokonano działań wojennych w latach 1914– międzynarodową w chwili

1. Zamach w Sarajewie. wybuchu wojny na niego zamachu 1917 dokonania zamachu w Sarajewie

2. Działania wojenne na frontach – rozumie pojęcie wojna pozycyjna

– wymienia nowe rodzaje broni

wschodnim i zachodnim w latach

zastosowane w czasie I wojny

1914–1917. światowej

3. Rozwój techniki wojennej.

33. Rewolucja lutowa i przewrót – wskazuje na mapie Rosję – opisuje sposób przejęcia władzy w – podaje przyczyny wybuchu – opisuje metody sprawowania władzy bolszewicki w Rosji – wie, kiedy doszło do rewolucji Rosji przez bolszewików rewolucji w Rosji przez Mikołaja II, Rząd

lutowej i przewrotu – rozumie pojęcie obca interwencja – przedstawia poglądy Włodzimierza Tymczasowy, oraz bolszewików

Zagadnienia

bolszewickiego – wymienia państwa, które wysłały Lenina – rozumie znaczenie rewolucji

– zna postacie Mikołaja II siły interwencyjne do Rosji – podaje warunki zawarcia pokoju w rosyjskiej dla przebiegu I wojny

1. Sytuacja w Rosji przed wybuchem i Włodzimierza Lenina – podaje cechy rządów Mikołaja II Brześciu w 1918 r. światowej

rewolucji. oraz rządów bolszewickich, – podaje przyczyny interwencji

dostrzega podstawowe różnice

państw zachodnich w Rosji 2. Rewolucja lutowa.

3. Przewrót bolszewicki.

4. Pokój brzeski.

5. Obca interwencja w Rosji.

34. Sprawa Polska w okresie – wymienia polskie formacje zbrojne – wie, dlaczego I wojna światowa – prezentuje postawy aktywistów i – analizuje wpływ sytuacji I wojny światowej biorące udział w I wojnie oznaczała dla Polaków pasywistów międzynarodowej na sprawę

światowej konieczność prowadzenia – rozumie, dlaczego państwa zaborcze polską w okresie I wojny

Zagadnienia

– zna postacie Józefa Piłsudskiego i bratobójczych walk próbowały pozyska ć Polaków światowej

Ignacego Paderewskiego – opisuje działalność Legionów – rozumie znaczenie Aktu 5 listopada

1. Kwestia polska na początku wojny. – zna poj ęcie Akt 5 listopada – wskazuje stanowisko zaborców oraz orędzia prezydenta Wilsona

2. Aktywiści i pasywiści. wobec sprawy polskiej dla sytuacji Polaków

– omawia założenia orędzia Wilsona

3. Polskie formacje zbrojne w czasie I

w spawie polskiej

wojny światowej.

4. Sprawa polska na arenie

międzynarodowej.

35. Zakończenie I wojny światowej – wskazuje państwo, które przyłączyło – wie, kiedy i dlaczego USA – omawia skutki militarne – wyjaśnia rolę USA w pokonaniu się do wojny w 1917 r. przystąpiły do działań wojennych przystąpienia USA do wojny państw centralnych

Zagadnienia – wie, kiedy zakończyła się I wojna – omawia przebieg wojny w ostatnim – zna poglądy Woodrowa Wilsona – omawia przyczyny klęski państw

światowa roku jej trwania odnośnie do problemu zakończenia centralnych, wskazując czynniki

1. Przystąpienie USA do wojny. – wymienia państwa, które należały do – wie, gdzie zostało podpisane wojny militarne, gospodarcze

2. Przebieg działań wojennych w obozu zwycięzców I wojny zawieszenie broni – wymienia warunki, które Niemcy i demograficzne

1918 r. światowej przyjęły w akcie zawieszenia broni – rozumie znaczenie klęski państw

9

3. Zawieszenie broni. centralnych dla sprawy polskiej

36. Odzyskanie niepodległości – wie, kiedy Polska odzyskała – przedstawia sytuację w państwach – zna postacie: Wincentego Witosa, – omawia wpływ sytuacji

przez Polskę w 1918 r. niepodległość zaborczych w chwili zakończenia Józefa Hallera, Ignacego międzynarodowej na możliwości

– wie, kto został naczelnikiem I wojny światowej Daszyńskiego, Ignacego odzyskania niepodległości przez

Zagadnienia

państwa polskiego w 1918 r. – wymienia miejsca, w których Paderewskiego, Romana Polskę

kształtowały się ośrodki władz Dmowskiego i omawia ich wpływ

1. Sytuacja międzynarodowa niepodległej Polski na kształtowanie się ośrodków

w chwili zakończenia działań – wie, dlaczego 11 listopada uwa żamy polskich władz w 1918 r.

za dzień odzyskania niepodległości

wojennych.

2. Polskie ośrodki władzy.

3. 11 listopada 1918 r.

37. Powtórzenie wiadomości – świat – wskazuj na mapie kraje ententy i – opisuje przebieg I wojny światowej – podaje przyczyny i skutki powstania – analizuje wpływ sytuacji

i Polska na początku XX wieku państwa centralne – charakteryzuje formy działa ń dwóch bloków polityczno- międzynarodowej na odzyskanie

– wie, które państwa należały do militarnych w okresie I wojny militarnych na przełomie XIX i niepodległości przez Polskę

Zagadnienia

obozu zwycięzców I wojny światowej XX w. – przedstawia bezpośrednie

światowej – opisuje przemiany zachodzące w – charakteryzuje postawy Polaków i pośrednie przyczyny wybuchu I

1. Sojusze wojskowe na przełomie – wymienia najważniejsze bitwy I Rosji w 1917 r. przed wybuchem I wojny wojny światowej

XIX i XX w. wojny światowej – wie, w jaki sposób doszło do światowej – przedstawia ro żne – charakteryzuje zmiany polityczne,

– wie, co wydarzyło si ę w roku: 1914, odzyskania niepodległości przez poglądy polityczne które zaszły w Rosji w wyniku 2. Sprawa polska przed I wojną

1917, 1918 Polskę – opisuje stosunek poszczególnych rewolucji lutowej i przewrotu

światową i w trakcie trwania – wie, kiedy Polska odzyskała – przedstawia zmiany w technice i państw do sprawy polskiej w bolszewickiego

konfliktu. niepodległość sztuce wojennej, które zaszły okresie I wojny światowej

3. Odzyskanie niepodległości przez – zna postacie: Józefa Piłsudskiego, w czasie I wojny światowej – podaje przyczyny i skutki rewolucji

Romana Dmowskiego,

lutowej i przewrotu

Polskę.

Włodzimierza Lenina, Woodrowa bolszewickiego w Rosji

Wilsona

– wymienia polskie formacje zbrojne

biorące udział w I wojnie

światowej

1. Powtórzenie wiadomo ści – – umieszcza wydarzenia w czasie – przyporządkowuje wydarzenie do – swobodnie operuje kategoriami: – podaje uzasadnienie cezur

chronologia – potrafi umieścić wydarzenie w odpowiedniej epoki epoka, era, okres historyczny chronologicznych oddzielających

odpowiednim wieku – zna czas trwania kolejnych epok – zna rożne nazwy odnoszące się do kolejne epoki

– zna podział dziejów na ery tej samej epoki

– wie, jakie wydarzenie dzieli

symbolicznie oś czasu na dwie ery

– wymienia w kolejności chronologicznej epoki historyczne

2. Powtórzenie wiadomo ści – – zna daty najważniejszych wydarzeń – przyporządkowuje wydarzenie do – w odniesieniu do wydarzeń – podaje kontekst wydarzeń

najważniejsze wydarzenia z historii świata*

odpowiedniej epoki swobodnie operuje kategoriami: historycznych

– podaje, w którym wieku doszło do

epoka, era, okres historyczny

w historii świata

danego wydarzenia

10

3. Powtórzenie wiadomości – – zna dynastie panujące w Polsce – zna wiek panowania danego władcy – uzupełnia w drzewie – potrafi poda ć informacje na temat

królowie Polski – przyporządkowuje władcę do – potrafi przyporządkować władcę do genealogicznym brakujące dane panowania danego władcy

dynastii epoki

– określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym

4. Powtórzenie wiadomości – – wymienia największych twórców – podaje czas trwania danego okresu – opisuje samodzielnie dany styl – podaje dzieła głównych twórców z

najwięksi artyści w historii, danej epoki w kulturze lub stylu architektoniczny i podaje jego danej epoki

– wymienia style architektoniczne w główne cechy

style architektoniczne architektonicznego

porządku chronologicznym

– przyporządkowuje twórcę do epoki

– na ilustracji przedstawiającej

budowlę rozpoznaje jej styl

architektoniczny

1. Religie świata – zna pojęcia: politeizm, monoteizm – zna pojęcia: religie naturalne, religie – opisuje religie starożytnych – wyjaśnia, na czym polega – podaje przykłady religii objawione Egipcjan, Greków i Rzymian oraz synkretyzm religijny

Zagadnienia politeistycznych – wymienia przykłady religii wierzenia ludów pierwotnych – przedstawia uniwersalny charakter

i monoteistycznych naturalnych i objawionych – wie, jak podzieliło si ę chrześcijaństwa

1. Religie naturalne. – zna założycieli chrześcijaństwa i – charakteryzuje chrześcijaństwo i chrześcijaństwo – rozumie wpływ religii na historię

2. Politeistyczne religie świata islamu judaizm świata

starożytnego. – wie, kiedy powstały chrześcijaństwo – wskazuje na mapie miejsca, gdzie – porównuje różne religie

oraz islam powstały wielkie religie

monoteistyczne 3. Religie monoteistyczne.

monoteistyczne

2. Postęp techniczny w świecie – wymienia najważniejsze wynalazki – dostrzega wpływ jednego wynalazku – wymienia okresy, w których – analizuje przyczyny danej epoki na rozwój wielu dziedzin życia następowało przyspieszenie nierównomiernego w czasie i

Zagadnienia oraz pojawianie się kolejnych przemian naukowo-technicznych przestrzeni rozwoju gospodarczego wynalazków

1. Wynalazki rożnych epok. – wskazuje wynalazki, które zmieniły oblicze świata

3. Style architektoniczne – wymienia style architektoniczne – wymienia przykłady budowli – podaje cechy danego stylu – dostrzega wpływ jednego stylu w kolejności chronologicznej reprezentujących dany styl architektonicznego architektonicznego na drugi

Zagadnienia – wskazuje epok ę, w której budowano – wskazuje przykłady wybranego stylu – wskazuje wpływ post ępu

zgodnie z założeniami danego architektonicznego w najbliższej technicznego na przemiany w

1. Architektura świata starożytnego. stylu okolicy (swoim regionie) architekturze

2. Style romański i gotycki. – na ilustracji przedstawiającej

3. Budowle świata nowożytnego. budowlę rozpoznaje jej styl

architektoniczny

4.Od dzidy do czołgu – wymienia broń stosowaną w rożnych – umieszcza sposób walki, broń lub – opisuje sposób walki danej formacji – dostrzega wpływ rozwoju techniki okresach historycznych formację wojskową wojskowej na sposób walki

Zagadnienia – pamięta i rozumie pojęcia: legion, w odpowiedniej epoce

broń palna, falanga – wymienia najważniejsze bitwy danej

1. Piechota. epoki

2. Hoplici. – podaje przykłady zmian w sztuce

3. Rzymscy legioniści. wojennej

4. Rycerze średniowiecza.

5. Broń palna.

11

6. Wojny czasów nowożytnych.

5. Zmiany w ubiorze na przestrzeni – rozumie pojęcia: chiton, toga – dostrzega wpływ warunków – omawia wpływ pozycji społecznej – dostrzega wpływ przemian wieków klimatycznych na modę człowieka na jego strój społecznych i gospodarczych na

– omawia wygląd i pochodzenie

modę

Zagadnienia polskiego stroju szlacheckiego

1.Ubiory starożytność

i średniowiecza.

2. Zmiany w ubiorze w czasach

nowożytnych.

6. Powtórzenie wiadomości – świat – wymienia przykłady najbardziej – wskazuje przykłady przemian w – wskazuje przyczyny przemian w – dostrzega zmiany zachodzące w ciągle się zmienia znanych budowli, wynalazków, dziedzinach: sztuki militarnej, poszczególnych dziedzinach oraz różnych dziedzinach życia oraz

rodzajów broni gospodarki oraz mody ich skutki wskazuje na zależności pomiędzy

tymi dziedzinami

12

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY II …zsprandocin.pl/www/attachments/article/141/wymagania...

Documents

Transcript of WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII DLA KLASY II …zsprandocin.pl/www/attachments/article/141/wymagania...