Wykorzystanie programów komputerowych do sporządzania opracowań rysunkowych związanych z...

1

Kurs: Roboty związane z montażem i eksploatacją instalacji gazowych

Żródło: http://pl.fotolia.com/

KURS Roboty związane z montażem

i eksploatacją instalacji gazowych

MODUŁ

Wykorzystanie programów komputerowych do

sporządzania opracowań rysunkowych

związanych z tworzeniem dokumentacji

projektowej instalacji gazowych

2


2 Wykorzystanie programów komputerowych do sporządzania opracowań rysunkowych związanych z tworzeniem dokumentacji projektowej instalacji gazowej

2.1 Tworzenie projektów w programach komputerowych typu CAD

2.1.1 Cechy programu komputerowego typu CAD

Grupę programów, które wspomagają projektowanie określa się skrótem CAD

(Computer Aided Design). Programy te służą do projektowania konkretnych obiektów,

np. części maszyn, urządzeń elektronicznych, mostów i budynków, a ich końcowym

produktem jest projekt. Rysunki umożliwiają wizualizację projektu, czyli

zaprezentowanie obiektu zleceniodawcy i odbiorcy, oraz są niezbędnym elementem jego

realizacji. Zazwyczaj generowane są automatycznie podczas projektowania. Inną cechą

programów CAD jest umiejętność renderingu, czyli „pokrywania” zaprojektowanych

obiektów właściwymi dla nich powłokami. Po renderingu obiekty wyglądają tak,

jak będą prezentowały się w rzeczywistości. Proces projektowania odbywa się

na szkielecie obiektu. Pokazanie np. projektowanego budynku w rzeczywistych

kształtach (w zmniejszonej skali) jest w dobie wizualizacji podstawową cechą tych

aplikacji. Rysunek powstaje niejako sam, na podstawie parametrów wprowadzonych

do programu przez inżyniera-projektanta.

Należy zauważyć różnicę pomiędzy programami do rysowania

i do projektowania. Na przykład program CorelDraw służy do narysowania koła

zębatego, natomiast AutoCAD do zaprojektowania takiego koła.

2.1.2 Tworzenie projektu instalacji

Tworzenie projektów wymaga od użytkownika sporych umiejętności,

nie wystarcza jedynie znajomość obsługi programu. Użytkownik musi się także wykazać

wiedzą fachową z danej dziedziny, w której program znalazł zastosowanie. Korzystając

z programów tego typu, przy tworzeniu projektów często używa się urządzeń

nazywanych rysownicami lub tabletami graficznymi. Są to płyty, na których „rysuje się”

specjalną myszką lub piórem.

W celu wykonania projektu instalacji gazowej potrzebne są rzuty poziome

wszystkich niepowtarzalnych kondygnacji, w tym przyziemia i piwnic. Zaznaczone

muszą być na nich średnice rur oraz miejsca zaworów gazowych i podejść pod piony

gazowe. Jeśli rura gazowa prowadzona jest w rurze ochronnej, należy opisać jej średnicę

i długość. Na rzutach kondygnacji zaznaczamy przebieg przewodów, uzbrojenie, w tym

miejsce gazomierzy i przybory gazowe. Podajemy średnice i długości odcinków rur,

opisujemy przybory gazowe. Jeśli brakuje miejsca na rzucie, opis można dodać

na rysunku rozwinięcia instalacji. Rozwinięcie instalacji gazowej wykonujemy w skali

1:50 lub 1:100, w zależności od wielkości instalacji. Odgałęzienia instalacji można

zaznaczyć na osobnych rysunkach, każde z nich opisując literowo.

Ostatni rysunek potrzebny do montażu to aksonometria instalacji gazu.

Aksonometria to rodzaj rzutu równoległego, odwzorowanie przestrzeni na płaszczyźnie

z wykorzystaniem prostokątnego układu osi. Rysunek ten wykonujemy zwykle

w dimetrii:

3


• w skali 1:1 – dla wymiarów pionowych i poziomych do kierunku patrzenia;

• w skali 1:2 – dla wymiarów prostopadłych do kierunku patrzenia.

W rzucie dimetrycznym dwie z osi układu prostokątnego tworzą z rzutnią

jednakowe kąty (najczęściej są do niej równoległe).

Na rysunku poniżej widoczne są rzuty: dimetryczny ukośny (po lewej)

i dimetryczny prawie prostokątny (po prawej).

Rysunek 2.1 Rzuty dimetryczne

Źródło: opracowanie własne

Z rysunku aksonometrycznego można odczytać wszystkie załamania instalacji

oraz dokładny przebieg przewodów, ich rozgałęzienia, zmiany średnic itp. Rysunek ten

jest pomocny przy obliczeniach hydraulicznych i zestawieniu materiałów, pozwala także

określić liczbę i rodzaj łączników w instalacji. Na rysunku powinny być naniesione

następujące dane:

• numer rysunku;

• adres;

• nazwa;

• skala;

• temat rysunku;

• projektant;

• inwestor.

4


Rysunek 2.2 Rzut aksonometryczny

Źródło: opracowanie własne

5


2.2 Wybrane narzędzia programów komputerowych typu AutoCAD

2.2.1 Charakterystyka programu AutoCAD

AutoCAD to program tworzony i rozpowszechniany przez firmę Autodesk,

wykorzystywany do dwuwymiarowego (2D) i trójwymiarowego (3D) komputerowego

wspomagania projektowania. Jest najpopularniejszym programem wspomagającym

projektowanie1. Firma Autodesk powstała w domu jednego z jej założycieli – pierwszego

prezesa. Zajmowała się tworzeniem programów komputerowych, z których większość

(po krótkim czasie) została usunięta. Pośród wszystkich programów wyróżniał się

MicroCAD – pierwowzór AutoCAD-a. MicroCAD był programem wspomagającym

rysowanie 2D na 8-bitowym komputerze firmy IBM (Marinchip 9900) i kosztował 15

USD, przy koszcie komputera wynoszącym 1000 USD2.

Wśród możliwości programu AutoCAD wyróżniamy:

• tworzenie atrakcyjnych projektów 2D i 3D;

• przyspieszenie procesu projektowania dzięki wydajnym ulepszeniom

oprogramowania;

• importowanie i zbieranie modeli z różnych aplikacji;

• dostęp do projektów za pośrednictwem urządzenia przenośnego3.

2.2.2 Wykorzystanie programu AutoCAD przy projektowaniu instalacji

Projektowanie instalacji ułatwia nakładka rysunkowa PROFILEK GAZ, którą

wykorzystuje się w programach ZWCAD i AutoCad. Została ona napisana z myślą

o projektantach instalacji sanitarnych, którzy mogą jej używać w codziennej pracy.

Nakładkę wykorzystuje się do:

• rysowania i opisywania instalacji kanalizacji wewnętrznej;

• rysowania i opisywania profili podłużnych instalacji, przyłączy i sieci

zewnętrznych;

• rysowania przewodów rurowych wraz z izolacjami i kształtkami;

• rysowania schematów hydraulicznych;

• rysowania instalacji gazowych.

1 http://www.kursykomputer.pl/autocad,5.html 2 http://www.ecad.boo.pl/?page_id=25 3 http://www.procad.pl/pf/page/software/sec/autocad/products.html?skin=mobile

6


W zakładce PROFILEK dostępne są ikony, które ułatwiają tworzenie rysunku

instalacji gazowej:

Rysunek 2.3 PROFILEK

Źródło: opracowanie własne – print screen

• wstawia rysunek gazomierza Metrix;

• wstawia rysunek zaworu klapowego typu MAG-3;

• wrysowuje na rzucie i aksonometrii rury osłonowe i opisuje ich średnice;

• przygotowuje rysunek do stworzenia aksonometrii; obraca linie pionowe

do pochylenia 30° oraz skraca je do 2/3 długości początkowej.

Rysunek 2.4 Gazomierze


7


Rysunek 2.5 Zawór klapowy


2.2.3 Wybrane klawisze funkcyjne i skróty klawiszowe

Klawisze funkcyjne:

• F1 – otwiera pomoc;

• F2 – otwiera okno „AutoCAD Text Windows”, czyli okno z listą wykonanych

komend;

• F3 – <Osnap on>/<Osnap off>, włącza i wyłącza przyciąganie

do charakterystycznych punktów, takich jak koniec linii, środek linii itp.;

• F6 – <Coords on>/<Coords off>, włącza i wyłącza wyświetlanie współrzędnych

w lewym dolnym rogu;

• F7 – <Grid on>/<Grid off>, włącza i wyłącza pomocniczą siatkę punktów;

• F8 – <Ortho on>/<Ortho off>, włącza i wyłącza rysowanie tylko w pionie

i poziomie;

• F9 – <Snap on>/<Snap off>, włącza i wyłącza skok, automatyczne przyciąganie do

siatki punktów pomocniczych;

• F10 – <Polar on>/<Polar off>, włącza i wyłącza pomocnicze linie w trakcie

rysowania.

Skróty klawiszowe:

• Crtl+S – save (zapisz);

• Crtl+O – open (otwórz).

8


2.2.4 Najczęściej używane funkcje

Szybkie rysowanie w programie AutoCAD wymaga wprawy. Istnieje jednak wiele

funkcji umożliwiających skrócenie czasu wykonywania projektu do minimum. Funkcje

te znajdują się w menu lub na pasku zadań:

• copy (kopiuj);

• move (przesuń);

• fillet (zaokrąglij);

• trim (przytnij);

• extend (wydłuż);

• stretch (rozciągnij);

• rotate (obróć);

• line (linia);

• polyline (polilinia);

• circle (okrąg);

• scale (skala);

• explode (rozbij);

• draworder (kolejność warstw);

• xref (odnośnik);

• align (dopasuj);

• array (szyk);

• xclip (obcinanie referencji);

• clipit (jak wyżej, tylko w nieco inny sposób);

• layiso (izolowanie warstw);

• layon (ponowne włączenie warstw);

• freeze (zamrażanie warstw);

• mv (tworzenie rzutni);

• zoom (powiększenie).

9


2.3 Tworzenie dokumentacji projektowej w programach komputerowych4

Rysunek 2.6 ArCADia-Instalacje gazowe

Źródło: http://www.arcadiatermo.eu/index.php?termo=arcadiasoft-programy

ArCADia-INSTALACJE GAZOWE to część systemu ArCADia, który składa się

ze współpracujących z sobą modułów branżowych. Standardowo oferowany jest

jako niezależny program – do jego działania potrzebny jest moduł podstawowy

ArCADia-START, pełniący funkcję edytora graficznego. Posiadaczom programów

ArCADia-INTELLICAD lub AutoCAD producent umożliwia korzystanie na tej samej

licencji z funkcjonalności modułu, który instalowany jest dodatkowo jako nakładka dla

tych programów. Moduł współpracuje z najnowszymi wersjami AutoCAD-a.

Połączenie dwóch narzędzi, tj. ArCADia-START i ArCADia-SIECI GAZOWE,

zaowocowało powstaniem narzędzia do projektowania, wykonywania obliczeń,

rysowania i edycji dokumentacji z zakresu projektu wewnętrznej instalacji gazowej.

Pełna kompatybilność z innymi programami CAD pozwala na zaprezentowanie

własnych projektów i wymianę danych z innymi projektantami. Użytkownik

korzystający z programu ArCADia-INSTALACJE GAZOWE ma możliwość tworzenia

rysunków na rzutach architektonicznych budynku oraz automatycznego sporządzania

4 http://www.arante.pl/arcadia-instalacje-gazowe-zewnetrzne.html

10


schematów obliczeniowych i rozwinięć instalacji. Program umożliwia także rysowanie

elementów przyłącza gazowego i zewnętrznej instalacji gazowej (zlokalizowanej

poza budynkiem lub grupą budynków). Projekt może być sporządzany na rzutach

przestrzennych w postaci podkładów geodezyjnych lub na własnych rysunkach

przedstawiających istniejącą lub projektowaną sieć. Program przeprowadza obliczenia

niezbędne do poprawnego zaprojektowania instalacji, takie jak prawidłowy dobór

średnic rurociągu oraz wyznaczenie spadku ciśnień na odcinkach obliczeniowych.

Udostępnia również listę obiektów wykorzystywanych przy projektowaniu,

z możliwością ich edycji i nadawania im parametrów technicznych. W programie można

stworzyć profesjonalny raport techniczny. Udostępniona jest także baza danych, która

stanowi pomoc przy sporządzaniu kosztorysu – kompleksowo zestawia podstawowe

materiały wykorzystywane przy budowie instalacji gazowej zewnętrznej. Program

automatycznie generuje legendy symboli oraz zestawy ilościowe materiałów

wykorzystanych w projekcie.

Połączenie specjalistycznych funkcji (wykonanie planów instalacji gazowych,

dobór i przebieg rurociągów, dobór odbiorników gazowych, przeprowadzenie obliczeń

i sprawdzanie poprawności zaprojektowanej instalacji) sprawia, że program jest

idealnym narzędziem do tworzenia projektów wewnętrznych instalacji.

Do poprawnego działania programu wymagane jest zainstalowanie jednego

z następujących programów: ArCADia-START 4, ArCADia-INTELLICAD 2009 SE (6.6.6),

ArCADia-INTELLICAD 7 lub AutoCAD 2009/2010/2011, 32/64-bitowy. W przypadku

instalacji programu jako nakładki dla ArCADia-INTELLICAD lub AutoCAD niezbędny jest

moduł podstawowy ArCADia-START 4, który stanowi bazę dla funkcjonowania

modułów branżowych.

11


Rysunek 2.7 Wygląd programu ArCADia


Na stronie producenta możesz zapoznać się z samouczkiem dotyczącym

korzystania z programu ArCADia-INSTALACJE GAZOWE:

http://www.arcadiasoft.pl/index.php?wsparcie=ArCADia-INSTALACJE-GAZOWE.

Zapoznaj się także z prezentacją pt. „Program ArCADia”.

2.4 Literatura

2.4.1 Literatura obowiązkowa

• Bąkowski K., Sieci i instalacje gazowe. Poradnik projektowania, budowy

i eksploatacji, wyd. 3, WNT, Warszawa 2009;

• Łaciak M., Bezpieczeństwo eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci gazowych,

Wydawnictwo Tarbonus, Tarnobrzeg–Kraków 2010.

2.4.2 Literatura uzupełniająca

• Więcek M., Wykonywanie i eksploatacja instalacji gazowych. Poradnik dla ucznia,

Instytut Technologii Eksploatacji, Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007.

2.4.3 Netografia

• http://www.arcadiasoft.pl/index.php?program=arcadia-instalacje-elektryczne;

12


• https://www.tinserwis.pl/sklep/index.php/produkt/arcadia-instalacje-gazowe;

• http://www.kursykomputer.pl/autocad,5.html;

• http://www.ecad.boo.pl/?page_id=25;

• http://www.procad.pl/pf/page/software/sec/autocad/products.html?skin=mobil

e.

2.5 Spis rysunków

Rysunek 2.1 Rzuty dimetryczne ................................................................................................................ 3

Rysunek 2.2 Rzut aksonometryczny ........................................................................................................ 4

Rysunek 2.3 PROFILEK ................................................................................................................................. 6

Rysunek 2.4 Gazomierze............................................................................................................................... 6

Rysunek 2.5 Zawór klapowy ....................................................................................................................... 7

Rysunek 2.6 ArCADia-Instalacje gazowe ................................................................................................ 9

Rysunek 2.7 Wygląd programu ArCADia ............................................................................................ 11

2.6 Spis treści

2 Wykorzystanie programów komputerowych do sporządzania opracowań

rysunkowych związanych z tworzeniem dokumentacji projektowej instalacji gazowej .... 2

2.1 Tworzenie projektów w programach komputerowych typu CAD ............................................... 2

2.1.1 Cechy programu komputerowego typu CAD ........................................................................................................ 2

2.1.2 Tworzenie projektu instalacji ...................................................................................................................................... 2

2.2 Wybrane narzędzia programów komputerowych typu AutoCAD ............................................... 5

2.2.1 Charakterystyka programu AutoCAD ...................................................................................................................... 5

2.2.2 Wykorzystanie programu AutoCAD przy projektowaniu instalacji ........................................................... 5

2.2.3 Wybrane klawisze funkcyjne i skróty klawiszowe............................................................................................. 7

2.2.4 Najczęściej używane funkcje ........................................................................................................................................ 8

2.3 Tworzenie dokumentacji projektowej w programach komputerowych .................................. 9

2.4 Literatura .......................................................................................................................................................... 11

2.4.1 Literatura obowiązkowa ............................................................................................................................................. 11

2.4.2 Literatura uzupełniająca ............................................................................................................................................. 11

2.4.3 Netografia .......................................................................................................................................................................... 11

2.5 Spis rysunków ................................................................................................................................................. 12

Wykorzystanie programów komputerowych do sporządzania opracowań rysunkowych związanych z...

Education

Transcript of Wykorzystanie programów komputerowych do sporządzania opracowań rysunkowych związanych z...