Wykład urazy klp i brzucha Farma 14-03-04
-
Upload
api-3721434 -
Category
Documents
-
view
879 -
download
2
Transcript of Wykład urazy klp i brzucha Farma 14-03-04
Postępowanie ratunkowe w obrażeniach klatki piersiowej i jamy brzusznej
Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej ŚAM
Dr n.med. Piotr Dziurdzik,
2004
Podstawowe funkcje życiowe• oddychanie „A” „B”
• krążenie „C”
• czynność OUN
Układ oddechowy
Funkcja
oddechowa pozaoddechowa
O2 CO2
pH
metabolizm
filtracja
obronna
Układ krążenia
Funkcja
dowóz O2 i subst. odżywczych
usuwanie prod. przemiany materii
przenoszenie komórek odpornościowych i hormonów
przepływ krwi: 8.000 l/dobę
CO 5 l/min (CI = 3 l/min/m2)
objętość objętość (wolemia)(wolemia) „ważniejsza” niż hemoglobina „ważniejsza” niż hemoglobina
Ostra niewydolność oddechowa
Pojmowana szeroko = = zagrażające życiu zaburzenia wymiany gazowej (tlen i dwutlenek węgla)
(związek z układem krążenia i nerwowym)
Pojęcie wąskie = duszność
(najczęściej zaburzenia wentylacji)
KrwotokMała tolerancja organizmu na utratę krwi - 35% może być śmiertelne
Można przeżyć utratę: • 80% masy wątroby• 75% miąższu nerek, erytrocytów• > 1 płuca
15% utraty krwi - nie wymaga przetaczania i.v. płynów
Fazy krwotoku:
I - płyn m/komórkowy przenika do łożyska naczyniowego
II - aktywacja ukł. renina-angiotensyna-aldosteron (retencja Na+) uzup. płynu
III - szpik - stymulacja
Krwotok
Krwotok -- da się
zatamować?
Czy urazy klp i brzucha traktować oddzielnie?
• inne jamy ciała
• różne narządy • ruchoma przepona – ten sam poziom urazu, różne narządy w zależności od fazy oddechu
• uszkodzenia przepony
• możliwość przeoczenia obrażeń
TAK
NIE
Czy urazy klp i brzucha traktować jako oddzielne?
Dziewczynka E.L. lat 11, przywieziona przez karetkę “R” do Izby Przyjęć bezpośrednio z miejsca wypadku komunikacyjnego (zderzenie autobusu z TIR-em)
Czy urazy klp i brzucha traktować jako oddzielne?
Metalowy, pokryty tworzywem sztucznym pręt, średnicy ok. 15 mm, przebijał ciało dziewczynki przechodząc od prawej okolicy podżebrowej na ukos do lewej okolicy nadobojczykowej, a następnie przebijał lewy policzek.
toposkan
Niewydolny oddechowo?
Chora 35 lat, wypadek samochodowy, pasażerka tylnego siedzenia, spała, zapięty pas brzuszny
Chora 35 lat, wypadek samochodowy, pasażerka tylnego siedzenia, spała, zapięty pas brzuszny
wyjściowo
po zabiegu
Ogólna klasyfikacja - klp
•penetrujące• tępe
•wymagające natychmiastowej interwencji
• inne (chory stabilny)
Stany zagrożenia życia w urazach klatki piersiowej
• Odma prężna opłucnowa • Odma otwarta opłucnowa• Tamponada serca• Masywny krwiak opłucnej• Masywna odma• uszkodzenie dróg oddechowych• Wiotka (cepowata) klp
Zwykła odma opłucnowa
• Definicja: obecność powietrza w jamie opłucnowej, które nie ma połączenia z zewnątrz przez ścianę klatki piersiowej.
• Objawy: ściszony szmer oddechowyNadmierny wypuk po stronie chorejDuszność Ból w klatce piersiowejRana klatki piersiowej (niekoniecznie)
Otwarta odma opłucnowa
• Pojawia się przy zasysających ranach klatki piersiowej
• Gdy rana > 2/3przekroju tchawicy to powietrze dostaje się do płuc raczej przez ranę niż normalną drogą
• W czasie wdechu zapadanie się płuca po stronie odmy
• Prowadzi do ostrej niewydolności oddechowej
Prężna odma opłucnowa
• Polega na gromadzeniu się powietrza w jamie opłucnowej pod ciśnieniem na wskutek przedostawania się powietrza z zewnątrz przez ranę, działającą jako mechanizm zastawkowy, który nie pozwala na powrót tego powietrza zewnątrz i przez to powoduje zapadnięcie się płuca po stronie odmy
Prężna odma opłucnowa
Objawy:
• duszność
• Odma podskórna
• Przepełnienie żył szyjnych
• Tachykardia + hipotensja
• Przemieszczenie tchawicy na stronę zdrową
Masywny krwiak opłucnej
• Definicja: nagromadzenie się krwi wjaki eklatki piersiowej jako efekt uszkodzenia płuca lub przerwania ciągłości naczyń sutkowych lub międzyżebrowych wilości powyżej 1500 ml.
Obrażenia tchawicy i oskrzeli
• Spowodowane są:
przenikającym lub tępym urazem
gwałtowną deceleracją rozerwanie oskrzela 2,5 cm od rozdwojenia tchawicy
• Objawy:
utrudnione / głośne oddychanie, odma podskórna, krwioplucie
Tamponada serca
• Rzadka po urazie tępym, częsta po przenikającym
• Krwawienie do nierozszerzalnego worka osierdziowego prowadzi wzrostu ciśnienia śródosierdziowego i spadku rzutu serca
• Triada Becka: poszerzenie żył szyjnych, spadek RR, przytłumione tony serca
• Leczenie: usunięcie krwi z worka osierdziowego
Ogólna klasyfikacja - klp
•penetrujące• tępe
•wymagające natychmiastowej interwencji
• inne (chory stabilny)
Stłuczenie płucaStłuczenie sercaPęknięcie przełykuPęknięcie aortyUszkodzenia przeponyZłamania żeber/mostka
Uszkodzenia przełyku
• Patomechanizm:
Uraz przenikający lub tępy nadbrzusza / dolnej części mostka
Nagłe przemieszczenie treści żołądka do przełyku
Rozerwanie przełykuWyciek treści żołądkowej do śródpiersiaZapalenie śródpiersia
Stłuczenie serca
• Objawy:
ból zamostkowy
ból ściany klatki piersiowej
Zaburzenia przewodnictwa pochodzenia przedsionkowego i komorowego lub zapis EKG prawidłowy
Klatka piersiowa cepowata
• Występuje, gdy na wskutek złamania kolejnych co najmniej 3 żeber w 2 miejscach fragment klatki piersiowej porusza się w czasie oddychania w sposób paradoksalny tj. zapada się w czasie wdechu w głąb klatki piersiowej
Urazowe pęknięcie aorty
• Spowodowane nagłymi siłami działającymi z zewnątrz na klatkę piersiową powodując wzrost ciśnienia śródpiersiowego (akceleracja / deceleracja > 50 km/h lub upadek z wysokości > 9m)
• Najczęściej na wysokości cieśni aorty• Powstaje krwiak a nietknięta warstwa
przydanki pozwala na dotarcie do szpitala
Uszkodzenie przepony
• Prowadzi do niewydolności oddechowej
• Przemieszczenie trzewi do klatki piersiowej
Złamanie żeber
• Ból związany z oddychaniem prowadzi do niewydolności oddechowej
• Przemieszczone złamane żebro może powodować :uraz wątroby lub śledziony, odmę opłucnową, uszkodzenia serca i płuc
Ogólna klasyfikacja - brzuch
•penetrujące• tępe
•wymagające natychmiastowej interwencji
• inne (chory stabilny)Krwotok:
•pęknięta śledziona•pęknięta wątroba•inne źródło
WytrzewienieCiała obceRany postrzałowe
Ogólna klasyfikacja - brzuch
•penetrujące• tępe
•wymagające natychmiastowej interwencji
• inne (chory stabilny)
Pęknięta przepona Perforacja żołądka, jelitPęknięcie nerki (?)Pęknięcie pęcherza moczowego...
Postępowanie ratunkowe
• opatrunek• odbarczenie/drenaż odmy
Memo: tlen – wentylacja dostęp żylny - płynoterapia
TLEN !!!
Postępowanie ratunkowe• drożność dróg oddechowych
ułożenie, odgięcie głowy, ciała obce
• intubacja, maska krtaniowa, rurki u-g, Combitube • tlenoterapia• wentylacja:
bezprzyrządowaprzyrządowa (worek, respirator)
Memo: tlen – wentylacja dostęp żylny - płynoterapia
Obturator przełykowy typu CombitubeR
Postępowanie ratunkowe
Memo:
tlen – wentylacja
dostęp żylny - płynoterapia
Ciało obce - nie ruszać!!!
Postępowanie ratunkowe
Memo:
tlen – wentylacja
dostęp żylny - płynoterapia
Pulsoksymetr
Doskonałe narzędzie
95% i więcej - OK
92-95% do zaakceptowania, wyjaśnić
<92% - działać
<90% - działać szybko
uwaga:• lakier do paznokci • brud
Nieinwazyjny wgląd w wymianę gazową i mikrokrążenie
Dziękuję