I. WSTĘP- CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

W czasach, w których żyjemy, rozwój cywilizacji, bardzo szybki wzrost liczby samochodów osobowych i ciężarowych, stale zwiększające się zagrożenie bezpieczeństwa na drogach, zmusza nas dorosłych do podjęcia konkretnych działań zapobiegawczych. Najczęstszą przyczyną jest nieostrożne wejście na jezdnię. Najwięcej zaś ginących osób, bo aż 60% to dzieci w wieku szkolnym. Największą grupę ofiar stanowią dzieci z klas młodszych. Często dzieje się tak dlatego, iż dzieci są specyficzną, a zarazem najsłabszą grupą uczestników ruchu drogowego. W wieku 6-9 lat nie potrafią jeszcze prawidłowo ocenić odległości od nadjeżdżającego pojazdu, mają kłopoty z koordynacją wzrokowo-ruchową, zaś niski wzrost utrudnia kierowcom zauważenie dziecka na drodze. Dziecko przychodząc do szkoły posiada już pewne doświadczenia i określone sposoby zachowania w ruchu drogowym, niestety często nieprawidłowe, wzorowane na zachowaniach osób najbliższych i prezentowanych w mediach (łamanie przepisów, brawurowa jazda). By dziecko stało się więc samodzielnym uczestnikiem ruchu drogowego, zadbało o własne bezpieczeństwo, właściwie reagowało w sytuacji zagrażającej życiu i zdrowiu , należy je do tego przygotować jak najwcześniej, kierując się zasadą” im prędzej tym lepiej”. O ile bowiem trudno jest zwalczyć złe nawyki u dorosłych, o tyle łatwo jest wpoić dobre zasady dzieciom. Często to właśnie małe dziecko właściwie edukowane staje się bohaterem powiadamiając na czas odpowiednie służby o sytuacjach zagrażających życiu jego i innych ludzi. Dziecko wyposażone w wiedzę z zakresu pierwszej pomocy będzie świadome swoich możliwości i można wysunąć wniosek, że w życiu dorosłym nie pozostawi bez pomocy nikogo w potrzebie. Należy też pamiętać, że udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu jest nie tylko naszym moralnym obowiązkiem, ale również obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa (Art.162 kodeksu karnego).

,, DBAM O BEZPIECZEŃSTWO

mgr Agnieszkę Piotrowską

1

Zatem to właśnie przed nami dorosłymi staje bardzo ważne i odpowiedzialne zadanie , zadbania o to, by dzieci wyniosły z edukacji komunikacyjnej nawyki poprawnego zachowania się na jezdni oraz umiejętności udzielania pierwszej pomocy. To na nas –nauczycielach klas młodszych w dużej mierze spoczywa obowiązek odpowiedniego ukierunkowania zajęć w taki sposób, ażeby sprzyjały one bezpiecznemu korzystaniu z dróg publicznych. Ze względu na uczniów należy także zadbać już od najmłodszych lat o to, aby rozumieli oni oraz mieli nawyk dbania o zdrowie swoje i innych. Powinni także wiedzieć, jak i do kogo zwrócić się w razie konieczności udzielenia pierwszej pomocy. Działania edukacyjne muszą być więc ukierunkowane na kształtowanie prawidłowych postaw i zmianę niebezpiecznych zachowań dzieci w ruchu drogowym.

Mając na uwadze najczęstsze przyczyny wypadków z udziałem dzieci , opracowany program innowacyjny „Dbam o bezpieczeństwo i zdrowie” ma pomóc dzieciom w opanowaniu trudnej problematyki ruchu drogowego oraz udzielania pierwszej pomocy. Głównym założeniem innowacji jest rozszerzenie obowiązującego programu związanego z wychowaniem komunikacyjnym w kl. I-III w celu przygotowania najmłodszego pokolenia do kulturalnego i świadomego uczestnictwa w ruchu drogowym, co powinno przyczynić się do ograniczenia wielu kolizji i wypadków. Chciałybyśmy przekazać uczniom elementarną wiedzę o przepisach obowiązujących pieszych , pasażerów oraz kierujących rowerami, a także przygotować ich do uzyskania uprawnień i zdobycia karty rowerowej, pozwalającej na samodzielne kierowanie rowerem po drogach publicznych. Uważamy, iż w obecnych czasach od najmłodszych lat należy kształtować społecznie pożądane postawy w ruchu drogowym. Nieznajomość lub lekceważenie przepisów bezpieczeństwa w tej dziedzinie, brak ostrożności i zdyscyplinowania uczniów klas początkowych, którzy stają się uczestnikami ruchu drogowego, może stanowić przyczynę wypadków i nieszczęść. W trudnych sytuacjach drogowych nie wystarczy intuicja, ani dobra wola. Dzieci trzeba uzbroić w wiedzę o zasadach ruchu, w umiejętności i nawyki bezpiecznego zachowania, a także rozwijać w nich wyobraźnię, myślenie przyczynowo-skutkowe, uwagę, orientację czasową i przestrzenną, spostrzegawczość wzrokową i słuchową. Uważamy, iż różnorodność form może sprawić, że każdy znajdzie dla siebie coś, co pozwoli mu czynnie uczestniczyć w zajęciach. Dlatego też, chciałybyśmy, aby zajęcia z wychowania komunikacyjnego występowały jako element zintegrowany z treściami innych edukacji takich jak: edukacja polonistyczno - społeczna, przyrodnicza, matematyczna, plastyczno – techniczna i muzyczno – ruchowa. Treści w nim zawarte dostosowane są do potrzeb i możliwości poznawczych dziecka oraz zgodne z podstawą programową. Obejmują zasady ruchu pieszego,

2

uczą dojrzałego uczestnictwa w ruchu drogowym, przygotowują do uzyskania w przyszłości karty rowerowej, umożliwiają kształcenie bezpiecznych zachowań oraz umiejętności zachowania się w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia, a także nabycie rzeczywistych umiejętności udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w realnych sytuacjach zagrożenia. Współpraca zaś z Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego, Wydziałem Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Radomiu oraz z Ratownikami Medycznymi pomoże w lepszym przygotowaniu dzieci do uczestnictwa w ruchu drogowym. Końcowym efektem realizacji programu będzie otrzymanie przez dzieci dyplomu po każdym etapie edukacyjnym oraz zdobycie odznaki,, Wzorowego uczestnika ruchu drogowego” i certyfikatu pierwszej pomocy po ukończeniu klasy III. II. MOTYWACJA WPROWADZANYCH ZMIAN:

Pracę, którą rozpoczniemy w klasie I będziemy kontynuowały w klasach II i III. Po trzech latach edukacji obejmującej rozszerzenie programu związanego z wychowaniem komunikacyjnym uczniowie:

1. poznają

zasady prawidłowego poruszania się po drogach jako pieszy i pasażer,

zagrożenia na jakie są narażeni w ruchu drogowym w drodze do i ze szkoły, podczas zabaw i w czasie podróży,

podstawowe zasady postępowania przy udzielaniu pierwszej pomocy w najczęściej spotykanych urazach powstających w czasie zabaw oraz proste czynności ratownicze(resuscytacja).

numery alarmowe.

2. nauczą się:

zachowywać bezpiecznie i kulturalnie na drogach, przystankach, w środkach komunikacji publicznej i w samochodach osobowych,

przewidywać skutki nieprzestrzegania zasad ruchu drogowego, postępować zgodnie z zasadami współżycia społecznego

( respektowanie praw innych i wzajemna pomoc), udzielać pierwszej pomocy przy krwotoku z nosa , niewielkich

skaleczeniach i oparzeniach, wykonywać oddechy ratownicze i uciski klatki piersiowej

poszkodowanego,

3

3. wykształcą postawy społeczne wyrażające się w:

poszanowaniu prawa oraz gotowości niesienia pomocy innym na drodze,

poczuciu odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych uczestników ruchu drogowego,

w szybkim reagowaniu w sytuacjach trudnych ,w tym -zagrażających zdrowiu lub życiu .

4. zdobędą:

wiadomości i umiejętności, które są wymagane od kandydata ubiegającego się o kartę rowerową,

umiejętności zachowania się w czasie ogłoszenia alarmu w szkole,

umiejętności prowadzenia rozmów z instytucjami ratującymi zdrowiei życie (Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarna, Policja),

umiejętność udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu(uczeń umie zastosować metodę „w.s.c.” (widzę, słyszę, czuję) ).

III. ISTOTA INNOWACJI W ODNIESIENIU DO DOTYCHCZAS REALIZOWANEGO PROGRAMU:

Realizując innowację, chcemy przede wszystkim uświadomić uczniom potrzebę uczenia się przepisów i zasad ruchu drogowego oraz konieczności ich przestrzegania w celu zadbania o swoje bezpieczeństwo na drodze. Chciałybyśmy rozszerzyć założenia programowe dotyczące wychowania komunikacyjnego o wiadomości niezbędne dla zrozumienia zasad świadomego i bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym. Dlatego podjęte przez nas zadania będą miały na celu:

rozwijanie u uczniów zdolności poznawczych – uwagi, spostrzegawczości, orientacji przestrzennej, wyobraźni, umiejętności obserwacji, myślenia przyczynowo – skutkowego, przewidywania i podejmowania właściwych decyzji,

wdrażanie uczniów do pożądanych zachowań na drogach , nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w najczęściej

spotykanych przypadkach.

IV. CELE I ZADANIA INNOWACJI:

4

1. Uświadomienie uczniom potrzeby uczenia się przepisów ruchu drogowego i konieczności ich przestrzegania w celu zadbania o swoje bezpieczeństwo na drodze.

2. Kształtowanie nawyków poprawnego zachowania się w ruchu drogowym.

3. Nauczenie dzieci jak nie powodować zagrożeń oraz jak ich unikać, jak funkcjonować w ruchu respektując potrzeby i prawa innych uczestników.

4. Zapoznanie z różnymi rodzajami dróg.

5. Poznanie znaków drogowych: pionowych (nakazu, zakazu, ostrzegawczych i informacyjnych) i poziomych związanych z oznaczeniem dróg.

6. Ukazanie szczególnie niebezpiecznych miejsc na drogach znajdujących się w najbliższym otoczeniu ucznia, zagrożeń oraz bezpiecznych sposobów zachowania się w tych miejscach.

7. Uświadomienie zagrożeń wynikających z zabaw dzieci w pobliżu jezdni.

8. Zaznajomienie uczniów z obiektami i zjawiskami występującymi w ruchu drogowym, z zagrożeniami oraz negatywnymi skutkami wynikającymi z rozwoju motoryzacji i sposobami zapobiegania im.

9. Zapoznanie z różnymi sposobami podróżowania - rodzaje transportu.

10. Rozwijanie umiejętności obserwacji i analizowania zjawisk występujących w ruchu drogowym, dostrzegania związków przyczynowo - skutkowych.

11. Uświadamianie indywidualnej odpowiedzialności za bezpieczeństwo ruchu drogowego.

12.Kształtowanie umiejętności dotyczących wyrobienia nawyków i przyzwyczajeń niezbędnych dla bezpiecznego i kulturalnego uczestnictwa w ruchu drogowym. 13. Wyposażenie uczniów w wiadomości niezbędne dla zrozumienia zasad świadomego i bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym oraz zrozumienia istniejących niebezpieczeństw i ich przyczyn.

14. Kształtowanie postawy szacunku dla uczestników ruchu drogowego oraz

5

osób działających na rzecz porządku publicznego, poszanowania środowiska naturalnego oraz urządzeń i miejsc użyteczności publicznej szczególnie związanych z transportem.

15. Rozwijanie wyobraźni, myślenia przyczynowo - skutkowego.

16. Kształcenie spostrzegawczości wzrokowej i słuchowej oraz orientacji przestrzennej i czasowej.

17. Przygotowanie do samodzielnego uczestnictwa w ruchu drogowym jako pieszego, pasażera i rowerzysty poprzez praktyczne wdrożenie do rozumienia i przestrzegania podstawowych zasad zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa o ruchu drogowym oraz znakami i sygnałami drogowymi.

18. Poznanie budowy roweru i jego obowiązkowego wyposażenia.

19. Zaznajomienie z ogólnymi przepisami dotyczącymi kierujących rowerem.

20. Zapoznanie z obowiązkami kierującego rowerem podczas manewru: włączania się do ruchu, wymijania i omijania.

21. Zapoznanie uczniów z zasadami udzielania pierwszej pomocy przy upadkach , niewielkich skaleczeniach i ranach oraz krwotokach z nosa.

22. Nabycie umiejętności szybkiej oceny sytuacji zagrożenia i dostrzegania szybkich i konkretnych rozwiązań .

23. Przygotowanie dzieci do wykonywania prostych czynności ratowniczych (nabycie praktycznych umiejętności udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w realnych sytuacjach zagrożenia).

24. Poznanie instytucji ratujących zdrowie i życie człowieka.

25. Nabycie umiejętności wzywania pogotowia ratunkowego i innych instytucji ratujących życie i zdrowie człowieka oraz odpowiedzialności za nieuzasadnione wezwanie służb ratowniczych.

26. Nadanie uczniom odznaki „Wzorowy uczestnik ruchu drogowego” oraz zdobycie certyfikatu ukończenia pierwszej pomocy,, Potrafię ratować”

6

V. ZAMIERZONE FORMY I METODY:

Za najbardziej efektywne uważamy metody, które w czynny i świadomy sposób aktywizują dzieci do faktycznego i umiejętnego przestrzegania przepisów ruchu drogowego, a więc przyczyniają się do kształtowania ich pożądanych postaw bezpiecznego i kulturalnego uczestnictwa w ruchu drogowym, z przewagą elementów sprawnościowo-działaniowych przewidywanych skutków określonych decyzji. W związku z tym najczęściej wykorzystywanymi przez nas metodami będą:

Osobisty przykład nauczyciela i innych dorosłych (głównie rodziców). Obserwacja zjawisk i stanów rzeczy. Pokaz i instruktaż. Praca z obrazkami i tekstami literackimi. Analiza materiału ilustracyjnego. Projekcja materiału filmowego. Słuchanie nagrań. Inscenizacja, odgrywanie ról, drama, burza mózgów. Symulacje. Swobodne wypowiedzi uczniów. Pogadanki z pielęgniarką, lekarzem, pracownikami Policji, Straży

Pożarnej, przedstawicielem WORD-u. Ćwiczenia praktyczne. Gry dydaktyczne.

Treści programu wychowania komunikacyjnego uczniowie poznawać będą w różnorodnych sytuacjach życia codziennego, tak więc nasze działania koncentrować się będą głównie na przekazaniu dzieciom wiedzy mającej uchronić je w przyszłości przed niebezpieczeństwem , uświadomieniu im potrzeby troski o zdrowie i życie własne i innych, a tym samym przygotowaniu ich do rozważnego , kulturalnego funkcjonowania w ruchu drogowym.

Podstawowymi formami przez nas stosowanymi będą:

Zabawy i gry ruchowe(m.in. przygotowujące dzieci do roli pieszego, pasażera, zabawy umożliwiające poznanie znaków drogowych i sygnałów drogowych).

Zabawy i gry dydaktyczne z zastosowaniem modeli symulacyjnych. Zabawy i ćwiczenia ortofoniczne. Spotkania z funkcjonariuszami Policji, Straży Pożarnej, Ratownikami

Medycznymi, przedstawicielami Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Radomiu.

Prezentacje multimedialne dotyczące zagadnień o ruchu drogowym.

7

Inscenizacje przedstawiane zaproszonym gościom oraz rodzicom. Wycieczki i spacery(np.: do instytucji ratujących zdrowie i życie, na

skrzyżowanie ). Kącik ruchu drogowego w sali zajęć. Konkursy, wiersze, piosenki.

VI. ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

Do osiągnięcia celów innowacji, niezbędne będą następujące środki dydaktyczne:

Modele znaków drogowych różnej wielkości. Zestawy urządzeń drogowych: modele sygnalizatorów świetlnych. Programy komputerowe, filmy edukacyjne z filmoteki MEN oraz WORD

i Policji o tematyce ruchu drogowego oraz pierwszej pomocy. Płyty CD z piosenkami o tematyce ruchu drogowego i dźwiękami

pojazdów samochodowych. Gry, plansze, domina, zestawy kart itp., których treść dotyczy przepisów

ruchu drogowego i znaków drogowych. Modele pojazdów samochodowych, ludzi, znaków drogowych do

manipulowania. Książeczki do kolorowania, wycinania i naklejania. Puzzle interaktywne- bezpieczny przejazd. Czasopisma motoryzacyjne. Obowiązujące podręczniki szkolne. Formy literackie: wiersze, piosenki, inscenizacje, zagadki, opowiadania,

historyjki obrazkowe, malowanki, rebusy. Płyta CD i podręcznik „Ratujemy i uczymy ratować” kartonowe aparaty telefoniczne , fantomy , podstawowe środki opatrunkowe , apteczka pierwszej pomocy.

VII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA:

Znajomość podstawowej wiedzy w zakresie przewidzianym programem. Umiejętność rozumienia zdobytej wiedzy. Właściwe wykorzystanie zdobytej wiedzy w sytuacjach trudnych.

8

Systematyczność i samodzielność w pracy. Umiejętność wzywania pogotowia ratunkowego i informowania służb

ratowniczych oraz wykonywania prostych czynności ratowniczych.

VIII. SPOSOBY OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ:

pochwała słowna na forum klasy i szkoły , prezentacja wypracowanych materiałów na terenie szkoły , dyplom i odznaka ,, Wzorowego uczestnika ruchu drogowego”, certyfikat ukończenia pierwszej pomocy-potwierdzający nabycie nowych

umiejętności.

IX. UWAGI I WYJAŚNIENIA:

Rozpoczęcie realizacji innowacji zaplanowane jest od I semestru rokuszkolnego 2013/2014 (klasa pierwsza). Kontynuacja odbywać się będzie w następnych latach: 2014/2015 (klasa druga), 2015/2016 (klasa trzecia). Opracowanie innowacji zgodne jest z Rozporządzeniem MEN z 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. Z 15 stycznia 2009r. ) , Ustawą o Państwowym ratownictwie medycznym z 8 września 2006r. ( Dz.U. z 2009r. nr 11 poz. 59 ) oraz z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2011r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2)) .

X. EWALUACJA:

Obserwacja prowadzona na bieżąco ( zaangażowanie uczniów na zajęciach; samodzielność i umiejętność współpracy).

Ewaluacja końcowa:( sprawozdanie w formie pisemnej po każdym etapie edukacyjnym i na zakończenie programu).

XI. LITERATURA :

9

1. Podręcznik do nauki pierwszej pomocy dla nauczycieli- Fundacja WOŚP. 2 Podręcznik „Ratujemy i uczymy ratować”- Fundacja WOŚP.3. ,, Pierwsza pomoc w sytuacjach zagrożenia życia”- Fundacja Świat Dzieciom.4. Postępowanie w nagłych przypadkach” – Zbigniew Rybicki.5. Miesięcznik ,, Wychowanie komunikacyjne”.6. Portal edukacyjny : ,, Bezpieczna droga do szkoły”- Mazowiecka Rada

Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.7. Filmy edukacyjne,, Bezpieczna droga z radami SpongeBoba”, ,,

Bezpieczna droga do szkoły”.8. ,, Z Agatką na drodze”- Bronisław Szaflarczyk. 9. ,, Bezpieczna droga do szkoły” część 1,2,3- Helena Gutowska, Bogdan

Rybnik. 10. Poradnik dla rodziców -,, Jak zapewnić dzieciom bezpieczeństwo”.

10

XII: ZADANIA EDUKACYJNE I SPOSÓB REALIZACJI

WYCHOWANIE KOMUNIKACYJNEKLASA I

ZADANIA EDUKACYJNE SPOSÓB REALIZACJI

1. Zachowanie na drodze

Znajomość swojego imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania.

Zasady przechodzenia przez jezdnię na drogach z sygnalizacją świetlną i bez sygnalizacji.

Rozróżnianie kierunków w prawo i w lewo.

Miejsca szczególnie niebezpieczne(skrzyżowanie, torowiska, przejazdy kolejowe).

Zachowanie bezpieczeństwa na drodze w różnych warunkach atmosferycznych (np.:w czasie mgły, deszczu, opadów śniegu, burzy itp.).

Bezpieczeństwo zabaw w różnych porach roku-zagrożenia wynikające z zabaw na jezdni i w jej pobliżu.

Zabawy scenki dramowe, odgrywanie ról (pieszego, policjanta, kierowcy).

Zabawy ruchowe np.: ze śpiewem.

Inscenizowanie wierszy i piosenek o tematyce ruchu drogowego.

Zagadki obrazkowe i słowne ,puzzle multimedialne o tematyce ruchu drogowego.

Noszenie we właściwym miejscu elementów odblaskowych,

11

2. Zachowanie na przystankach i w środkach komunikacji miejskiej

Wybór bezpiecznego miejsca na chodniku z dala od jezdni.

Przestrzeganie zasady bezpieczeństwa przy wsiadaniu i wysiadaniu z autobusu, tramwaju (nie wsiadać po usłyszeniu sygnału dźwiękowego, nie utrudniać wejścia lub wyjścia innym pasażerom) z samochodu (wsiadać lub wysiadać od strony chodnika lub pobocza).

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas podróżowania środkami komunikacji zbiorowej (stać z dala od drzwi, trzymać się poręczy, ustępować miejsca osobom starszym, niepełnosprawnym oraz nie wychylać się przez okno, nie zanieczyszczać pojazdów i drogi, nie niszczyć jego wyposażenia a także nie hałasować).

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas podróżowania środkami komunikacji indywidualnej - samochodem osobowym (zająć odpowiednie miejsce, zapiąć pasy, nie przeszkadzać kierowcy, nie zanieczyszczać drogi, nie wychylać się przez okno itp.).

Ćwiczenia praktyczne w kulturalnym i bezpiecznym zachowaniu się na przystankach i w środkach lokomocji.

Wycieczki bliższe i dalsze.

Zabawy, inscenizacje związane z bezpieczeństwem podróżowania..

Obserwacja dróg, przystanków ich oznakowania i urządzeń.

12

3. Znajomość podstawowych znaków

Rodzaje znaków drogowych: ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne.

Praktyczne poznawanie znaków drogowych w pobliżu szkoły i miejsca zamieszkania.

Znajomość i stosowanie pięciu zasad przechodzenia przez jezdnię.

Nazywanie uczestników ruchu drogowego i uświadomienie, że bezpieczeństwo zależy od każdego z nich.

Reagowanie na sygnały świetlne i akustyczne.

Uświadomienie, że dla różnych użytkowników ruchu drogowego zapalają się różne światła sygnalizatorów.

Obserwacja ruchu drogowego. Pokaz bezpiecznego

przechodzenia przez jezdnię zgodnie z zasadami upewnienia się, ruchu prawostronnego; na odcinku prostym i skrzyżowaniach różnego typu, w warunkach małego nasilenia ruchu.

Praktyczna nauka przechodzenia przez jezdnię - ćwiczenia na boisku szkolnym i na drodze.

Spotkanie i rozmowa z policjantem i przedstawicielem WORD.

Analizowanie różnych sytuacji przedstawionych na ilustracjach związanych z tematem ruchu drogowego oraz oglądanie filmów edukacyjnych o tematyce komunikacyjnej.

piosenki o tematyce komunikacyjnej.

4. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym

Uczestnicy ruchu drogowego: pieszy, pasażer, kierujący pojazdem.

Nazywanie elementów drogi: jezdnia, chodnik, pobocze.

Sposoby poruszania się po różnych drogach (droga miejska, droga wiejska).

Znajomość numerów rodziców oraz numerów alarmowych.

Udział rodziców w szerzeniu

Ćwiczenia w rozpoznawaniu elementów drogi w pobliżu szkoły, domu.

Określanie miejsc poruszania się po drodze uczestników ruchu.

Obserwacja ruchu pieszych i pojazdów na drogach w mieście i poza miastem. Porównywanie uporządkowanego ruchu drogowego ze swobodnym

13

świadomości drogowej.

5. Pierwsza pomoc

Znajomość podstawowych czynności ratujących życie :-sprawdzanie przytomności ,-wezwanie pomocy ,-udrożnienie dróg

oddechowych, -sprawdzanie oddechu /10 sek./: -oddechy ratownicze .

poruszaniem się dzieci np. na boisku szkolnym.

Ćwiczenia przygotowujące do uważnego patrzenia i słuchania podczas poruszania się po drogach (reagowanie na sygnały świetlne, dźwiękowe i postawę policjanta).

Numery telefonów do rodziców, numery telefonów do instytucji ratujących życie.

Spotkania z rodzicami i kompetentnymi osobami.

Ćwiczenia praktyczne- spotkanie z pielęgniarką szkolną.

6.Wyrabianie ogólnej sprawności ruchowej lub orientacji i szybkiego działania.

Kształtowanie szybkości, skoczności, siły mięśni brzucha, ramion, wytrzymałości podczas ćwiczeń i zabaw ruchowych.

Wyrabianie zręczności, szybkiej reakcji na sygnały wzrokowe

i słuchowe, spostrzegawczości podczas zabawy.

Zabawy ruchowe bieżne, orientacyjno –porządkowe np.:

,, Przechodzimy przez ulicę” ,, Jak przechodzić przez ulicę z sygnalizatorem” ,, Jaki to kolor” ,,Jedziemy samochodem” ,, Znajdź swój kolor”

14

WYCHOWANIE KOMUNIKACYJNEKLASA II

ZADANIA EDUKACYJNE SPOSÓB REALIZACJI

1. Bezpieczna droga do szkoły.

Wprowadzenie i wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych

z wychowaniem komunikacyjnym (ulica, jezdnia, droga, pobocze, itp.).

Utrwalenie zasad poruszania się pieszych - indywidualnie w mieście i poza miastem oraz znajomości znaków drogowych dotyczących ruchu pieszych rozszerzenie i utrwalenie wiadomości.

Pogadanka, praca z książką.

Wycieczka, spacer, film, praca z książką.

Ćwiczenia praktyczne, pokaz elementów odblaskowych.

Spacer, spotkanie z policjantem, drama.

Znaki drogowe, zajęcia plastyczne, praktyczne rozpoznawanie znaków drogowych w terenie.

2. Zasady poruszania się zorganizowanych grup pieszych

(kolumn) do lat 10.

Na terenie (obszarze) zabudowanym - w mieście:

dwójkami pod nadzorem osoby

Praktyczna nauka chodzenia (podczas wycieczek) w zorganizowanej grupie, po chodnikach i poboczach dróg.

Pokaz sposobu przechodzenia przez jezdnię jednokierunkową,

15

(osób) pełnoletniej, korzystanie z chodnika, przestrzeganie zasady ruchu

prawostronnego,

Poza terenem (obszarem) zabudowanym - poza miastem:

poruszanie się dwójkami, lewą stroną drogi - poboczem,

w przypadku braku pobocza poruszanie się przy lewej krawędzi jezdni i ustępowanie pierwszeństwa kierującym pojazdami,

noszenie elementów odblaskowych i kolorowych ubrań,

przechodzenie przez jezdnię na odcinkach prostych przy dobrej widoczności drogi.

z dwoma jezdniami rozdzielonymi pasem zieleni lub torowiskiem, w warunkach małego, umiarkowanego i nasilonego ruchu.

Oglądanie filmów i ilustracji ukazujących zmniejszenie widoczności drogi podczas jazdy w trudnych warunkach atmosferycznych.

3. Bezpieczne poruszanie się w budynku szkolnym w przypadku

zagrożenia.

umiejętności zachowania się w czasie ogłoszenia alarmu w szkole,

Pokaz, zajęcia praktyczne.

4.Utrwalenie zasady korzystania ze środków komunikacji

miejskiej.

Niewłaściwe zachowania pieszych jako przyczyny wypadków drogowych (nieostrożne wejście na jezdnię,

Wycieczka na przystanek, praca w grupach.

Określanie miejsca widoczności drogi w przypadku wychodzenia na jezdnię spomiędzy

16

zza przeszkody np.: autobusu, bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd, przebieganie, wchodzenie na jezdnię przy czerwonym świetle, przechodzenie przez jezdnię w miejscu niewidocznym, na łukach, wzniesieniach, w miejscach, gdzie są barierki, chodzenie po torowiskach lub niewłaściwą stroną drogi itp.).

zaparkowanych samochodów lub innych przeszkód.

Pogadanka, zajęcia praktyczne.

5. Rodzaje pojazdów:

jednośladowe: rower, motorower, motocykl,

wielośladowe: np. samochód osobowy, ciężarowy, autobus, wóz konny, ciągnik, kombajn itp.,

pojazdy uprzywilejowane w ruchu np. samochód straży pożarnej, policji, pogotowia ratunkowego itp.

Oglądanie filmów dotyczących różnych rodzajów pojazdów, ilustracje.

Obserwacja zachowania uczestników ruchu drogowego podczas zbliżania się pojazdu uprzywilejowanego w ruchu.

6. Bezpieczna jazda na wrotkach, deskorolce i rowerze.

Poznanie wybranych znaków drogowych dla kierujących rowerem.

Ćwiczenia przygotowujące do zdobycia umiejętności bezpiecznego ruszania i zatrzymywania się na rowerze oraz kierowanie rowerem - po prostej, po łuku, slalomem. zajęcia ruchowe.

7.Zachowanie się dzieci w trudnych sytuacjach zagrażających zdrowiu i

życiu człowieka.

telefon do straży pożarnej,

Zabawy sprzyjające zapamiętaniu numerów alarmowych.

17

pogotowia i policji. szukanie pomocy u dorosłych.

prawidłowa postawa w wypadku zagrożenia.

Inscenizacje, próby telefonowania i powiadamiania o wypadku.

8. Udzielanie pierwszej pomocy.

(skaleczenia i zadrapania) Przygotowanie podstawowych

czynności ratowniczych. rozpoznawanie rany ,

-dezynfekcja rany ,-zakładanie opatrunku ,-bandażowanie ,-usztywnianie kończyn ,-ochrona przed wychłodzeniem -podręczna apteczka.

Pokaz- ćwiczenia w postępowaniu w przypadku lekkich stłuczeń.

Zawiadamianie dorosłych. Ćwiczenia praktyczne Spotkanie z pielęgniarką

18

WYCHOWANIE KOMUNIKACYJNEKLASA III

ZADANIA EDUKACYJNE SPOSÓB REALIZACJI

1. Zachowanie na drodze-zasady

19

poruszania się pieszych.

w strefie zamieszkania, na drogach przeznaczonych

dla rowerów i pieszych, na drogach przeznaczonych

tylko dla rowerów.

Ćwiczenia praktyczne. Gry dydaktyczne. Oglądanie historyjek

obrazkowych, plansz dydaktycznych.

Czytanie tekstów literackich, noszenie elementów

odblaskowych.

2. Umiejętność korzystania ze środków komunikacji.

Urządzenia techniczne zabezpieczające pasażerów przed urazami komunikacyjnymi.

Niebezpieczeństwa związane z transportem drogowym.

Wycieczka, pokaz urządzeń technicznych zabezpieczających pasażerów przed urazami komunikacyjnymi (poręcze w autobusach, pasy bezpieczeństwa w samochodach, kask do jazdy na rowerze i na rolkach).

Praktyczne korzystanie ze środków komunikacji miejskiej, redagowanie swobodnych tekstów.

Zabawy i gry dydaktyczne.3. Zasady poruszania się

rowerem po drogach publicznych i niepublicznych (np.

osiedlowych, wewnętrznych, leśnych, polnych), obowiązek posiadania karty rowerowej.

Obowiązkowe wyposażenie roweru (oświetlenie, skutecznie działające hamulce, sygnał dźwiękowy).

Znajomość znaków drogowych, które obowiązują rowerzystę.

Znajomość zasad prawostronnego ruchu pojazdów.

Poznanie zasady włączenia się

Przygotowanie roweru do jazdy. Sprawdzenie stanu technicznego roweru i jego obowiązkowego wyposażenia.

Ćwiczenia w umiejętności kierowania rowerem - bezpieczne ruszanie i zatrzymywanie: hamowanie na sygnał dźwiękowy, na znak osoby kierującej ruchem: przejeżdżanie obok przeszkody, obok idącego pieszego, jadącego rowerzysty w tym samym

20

rowerem do ruchu. Znajomość zasad obowiązujących

przy skręcaniu w prawo i w lewo. Znajomość zasad wymijania. Znajomość zasad wyprzedzania. Znajomość zasad obowiązujących

podczas przejazdu przez tory kolejowe.

Znajomość zasad obowiązujących rowerzystę przy przejeżdżaniu przez skrzyżowanie (dróg równorzędnych, podporządkowanych, z pierwszeństwem przejazdu, o ruchu kierowanym).

kierunku, w przeciwnym kierunku.

Scenki drogowe. Obserwowanie poruszających

się pojazdów. Oglądanie filmów

dydaktycznych, ilustracji, Spotkanie i rozmowa z

przedstawicielami WORD. Analizowanie różnych sytuacji

przedstawionych na ilustracjach związanych z tematem ruchu drogowego.

4. Umiejętność bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym.

Numery alarmowe: 997, 998, 999 oraz sposoby korzystania z nich.

Sygnalizacja świetlna i dźwiękowa pojazdów uprzywilejowanych.

Wycieczki do Policji, Straży Pożarnej.

Drama, inscenizacja. Pisanie swobodnych tekstów,

literatura dziecięca. Obserwacja pojazdów

uprzywilejowanych w ruchu.

5. Rodzaje transportów

Samochody ciężarowe i osobowe.Praca kierowcy.Sprawność pojazdów (układ hamulcowy, jezdny, oświetleniowy).

Na dworcu autobusowym.Troska o porządek publiczny. Zachowanie się pasażerów, ich

Spotkanie z kierowcą autobusu. Rozmowa o niebezpieczeństwach wynikających z: przechodzenia przez jezdnię zza autobusu, stawania za blisko pojazdu, zabaw w pobliży przystanków,

21

bezpieczeństwo. Pociągi pasażerskie i towarowe.

Lokomotywy parowe, spalinowe, elektryczne.Sieć komunikacyjna: linie kolejowe, mosty i wiadukty.

Na dworcu kolejowym.Przestrzeganie porządku publicznego. Zachowanie się pasażerów, ich bezpieczeństwo. Troska o mienie publiczne. Środki transportu. Szlaki wodne: śródlądowe i morskie. W porcie rzecznym i morskim. Praca marynarza.

Transport lotniczy. Samoloty, śmigłowce. Port lotniczy. Praca lotnika i służby naziemnej. Przestrzeganie porządku publicznego.

Metro jako środek transportu publicznego.

wbiegania do autobusu, zeskakiwania ze stopni pojazdu itp. Opis zachowania pieszych z punktu widzenia kierowcy.

Wycieczka na dworzec autobusowy i kolejowy. Obserwacja funkcjonowania dworca i pracy zatrudnionych tam osób. Korzystanie z różnych urządzeń dworca.

Oglądanie filmów ukazujących funkcjonowanie portu morskiego lub lotniczego.

Pokaz środków transportu dawniej i dziś.

Zabawy ilustrujące bezpieczeństwo podróżowania.

6.Umiejętność orientacji na mapie i na planie.

Mapa Polski, kierunki i znaki na mapie.

Znajomość mapy Polski, wskazywanie granic, największych miast i rzek, określanie głównych kierunków na mapie.

Znajomość oznaczeń stosowanych na mapie i planie.

Posługiwanie się mapą Polski (planowanie podróży) – rozwiązywanie problemów,

Odczytywanie informacji z mapy lub planu.

22

7. Udział rodziców w szerzeniu świadomości drogowej.

Bezpieczne uczestnictwo w ruchu drogowym.

Zebrania z rodzicami. Prelekcje. Spotkania z kompetentnymi

osobami. Prezentacja odpowiedniej

literatury.

8. Udzielanie pierwszej pomocy.

omdlenia , krwotok z nosa , oparzenia , zadławienia .

Spotkanie z pielęgniarką szkolną.

Ćwiczenia praktyczne. Film edukacyjny .

23