Wybrane serwisy społecznościowe dla naukowcó...Jak piszą Janina Przybysz i Paweł Pioterek:...
Transcript of Wybrane serwisy społecznościowe dla naukowcó...Jak piszą Janina Przybysz i Paweł Pioterek:...
GŁOS AKADEMICKI 4/2019GŁOS AKADEMICKI 4/201938 39SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI
BIBLIOTEKABIBLIOTEKA
Fot.Dom
inikaGórska
Fot.Dom
inikaGórska
Wybrane serwisy społecznościowe dla naukowcówDorobeknaukowymożna,anawetnależy,promo-waćwInternecie.Wsiecipojawiasięcorazwięcejportaliprzeznaczonychdlapracownikównauko-wych.Ichgłównązaletąjestprzedewszystkimto,żeumożliwiajądzieleniesięswoimdorobkiemna-ukowymiosiągnięciamizinnymiużytkownikami.Serwisydlanaukowcówstwarzająkażdemuba-daczowimożliwościprzedstawianiaipromowa-niawynikówswoichbadańwśródspołeczności
naukowejzcałegoświata.Umożliwiajątakżewy-szukaniepartnerówdowspólnychbadańiwymianydoświadczeńwramachzespołówbadawczych.Do-datkowoplatformyułatwiajągromadzeniedanychzwiązanychzprowadzonymibadaniaminaukowy-mi.Udostępnianienatakichportalach,zwłaszczapełnychtekstów,wpływanawidocznośćnaukowcawsieci,acozatymidzie–nawzrostliczbycyto-wań,atakżenawzrostindeksuHirscha.
Social media w bibliotekach akademickich: PolBiT 2019Mediaspołecznościowe(socialmedia)istniejądośćkrótko,alebardzointensywniezaznaczyłyswojąobecnośćwnaszejrzeczywistości.Definiowanesąjakozbiór relacji, zachowań, uczuć, interakcji po-między użytkownikami, gdzie następuje wielokierun-kowa komunikacja wymiany doświadczeń za pomocą zaawansowanych narzędzi komunikacji. Charakterysty-ką mediów społecznościowych jest: wykorzystywanie ich na dowolną skalę, modyfikowanie w nieskończo-ność informacji pierwotnej, wolny dostęp do odbioru i tworzenie treści, elementy będące wynikiem toku tworzenia, czy współtworzenia treści są stale dostęp-ne, informacje powstają w sposób niewymuszony, treści popularyzowane są w wyniku społecznej interakcji1.
Biblioteki ibibliotekarzeniepozostaliobojętninatezmianyisocialmediastałysięjużistotnączęściąprocesukomunikacjizużytkownikiemwwielubibliotekachnaca-łymświecie.Nowetechnologiezadomowiłysięwnichizmieniływizerunek,funkcjonowanie,atakżemental-nośćpracownikówbibliotek.Przekształceniatedotycząnietylkowykorzystywaniaróżnorodnychnarzędzi,leczodnosząsiętakżedoorganizacjipracybibliotek.Nowetechnologiesąwykorzystywaneprzywspółpracybiblio-tekarzyiczytelników,mającychwzględembiblioteknoweoczekiwania.Tutajwsukursprzychodząwłaśniemediaspołecznościowe,któredostarczajądużychmożliwościwnawiązaniuinterakcjizużytkownikami.JakpisząJaninaPrzybysziPawełPioterek:Media społecznościowe to obec-nie największa siła Internetu. To one spowodowały, że za-miast statycznego Internetu mamy dynamiczny, interaktywny Internet, na którego treści mają wpływ wszyscy użytkownicy.
Dobibliotekuczelnianychwkroczyłopokoleniezwanepokoleniemkciuka,interfejsu,„headdown”czy„cyfro-wymitubylcami”.Toosoby,dlaktórychInternetismart-fonsącodziennością.Ciużytkownicyoduczelni, jakiodbiblioteki,wymagają„takiejkomunikacji,wjakiejnacodzieńuczestniczą”.Wzwiązkuztymrodzajusługbibliotecznych,informacyjnych,aprzedewszystkimko-munikacjizużytkownikiem,niemożebyćtaki,jaktepro-
1 J. Przybysz, P. Pioterek, Media społecznościowe w służbie bibliotek, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstre-am/11320/4519/1/23_Przybysz_Pioterek.pdf [dostęp 30.03.2019].
ponowanejeszczekilkalattemu,musibyćdostosowanydowspółczesnychpotrzeb.Obecnośćbibliotekakade-mickichwświeciesocialmediówstajesiękoniecznością,przyczyniasiędoprowadzeniadwustronnejkomunika-cji,wzbogacaiudoskonalajakościusługbibliotecznych.
Obecność bibliotek akademickich w mediach społecznościo-wych nie ogranicza się jedynie do założenia profilu w serwisie i traktowania go jako przedłużenia tradycyjnej strony WWW2.Niewątpliwiemediaspołecznościowesprzyjająbudowa-niuprzezbibliotekarzy„siecikontaktów”,aleprzedewszystkimpomagająwinformowaniuodziałalnościichbibliotek.Sąrównieżważnymelementemmarketingubibliotecznego.Placówkibiblioteczneprowadzągłównietakieserwisyjak:Facebook,Instagram,Blog,YouTubei,rzadziejwykorzystywany,Twitter.
Mediaspołecznościoweprowadzoneprzezbibliotekitofakt,potrzebaczasuiwymógdlanowoczesnejpla-cówki.BibliotekaGłównaWATwpisujesięwtenno-woczesnynurt,prowadzącwłasnyprofilna:Facebooku,BloguiInstagramie.Socialmediatożywe,wciążewo-luujące,zjawiskospołeczne,wzwiązkuztymchęćwy-mianydoświadczeńbibliotekarskichzprowadzeniaso-cialmediówjestwielkaiskłoniłapracownikówBGWATdozorganizowania26marca2019seminariumPolBiTpt.Social media jako element marketingu i promocji w bibliote-kach akademickich.
SeminariumPoLBiTjestprzykładem–funkcjonującejodlat–współpracygrupypolskichbibliotektechnicz-nych.ZainicjowanezostałoprzezBibliotekęPolitechnikiWarszawskiej.Cyklicznieorganizowanespotkaniasłużąwymianiedoświadczeńirozwiązywaniuwspólnychpro-blemóworazposzukiwaniusposobówrealizacjinowychzadań.Tegorodzajuspotkania„robocze”pozwalajązająćsięproblemamipowtarzającymisięwpodobnychśrodo-wiskach,bydzielićsiędoświadczeniamiilepiejorganizo-waćpracęwposzczególnychbibliotekach.
Wtegorocznymseminariumuczestniczyło75osóbz23instytucjizcałegokraju,m.in.zPolitechnikiLubelskiej,
2 B. Jaskowska, Bądźmy tam gdzie oni! Elementy social media marketingu w bibliotece, https://depot.ceon.pl/handle/123456789/2518 [dostęp 30.03.2019].
PolitechnikiCzęstochowskiej,PolitechnikiWarszawskiej,BibliotekiUniwersytetuWarszawskiego,PolitechnikiBia-łostockiej,PolitechnikiŁódzkiej,PolitechnikiGdańskiej,UniwersytetuŚląskiegowKatowicach,AkademiiSztukiWojennej,CentralnejBibliotekiWojskowejiUniwersy-tetuWarmińsko-Mazurskiego.GościprzywitaładyrektorBGWATdrBogumiłaKonieczny-Rozenfeld.Seminariumpodzielonezostałonadwiesesje,którepoprowadziły:mgrAnnaTonakiewicz-Kołosowska–zastępcadyrek-toraBibliotekiGłównejPolitechnikiWarszawskiejorazmgrinż.IzabelaGajdazOddziałuPromocjiiInformacjiBibliotekiPolitechnikiŁódzkiej.Wystąpieniadotyczyłystrategiiprowadzeniasocialmediów,głównieFacebo-oka,Bloga,Instagrama,kanałuYouTube,wbibliotekachakademickich.Podczasseminariumanalizowanowpływ,jakinawizerunekbibliotekimaprowadzeniewymienio-nychwyżejsocialmediów,atakżezastanawianosięjakatrakcyjniepokazaćzamieszczanetamtreści,abyprzy-ciągałyuwagęużytkownikówbiblioteki.Jednozwystą-pieńdrugiejsesjidotyczyłoTwittera–mediumwykorzy-stywanegogłównieprzezpolitykówitzw.celebrytów,aniestetyrzadkoprzezbibliotekiszkółwyższych(jakmatomiejscenaZachodzie).PrelegentkaKatarzynaBi-kowskazUniwersytetuWarmińsko-Mazurskiegoprzy-bliżyłauczestnikomspotkaniawłaściwysposóbużywa-niamedium, jakimjestTwitter.Ponadtopodkreślałakoniecznośćodpowiedniegoposługiwaniasięmediamispołecznościowymi,poznaniaichfunkcji,odbiorcówdo-celowych,formyi języka,jakiegotrzebaużywać,żebyosiągnąćpozytywnewynikiibyćzauważonymwsieci.
ReprezentantamiBibliotekiGłównejWATbyli:Domini-kaGórskaiRafałŁojewski.Wswoimwystąpieniuzade-monstrowalisposóbprowadzeniamediówspołecznościo-wychwBGWATnatlepięciuwybranychwojskowychbibliotekakademickich.
Podczaskończącejspotkaniedyskusjiuczestnicypodzie-lilisięswoimidoświadczeniamiisposobamiprowadzeniasocialmediówwswoichbibliotekach,zaznaczalirównież,żeprowadzeniemediówspołecznościowychprzezbiblio-tekiwymagaodbibliotekarzykreatywności,otwartości„technologicznej”,atakże,bardzoczęsto,zaangażowa-niapozagodzinamipracy.TegorocznespotkaniePolBiTdowiodło,żebibliotekijużniezadająpytania,czypro-wadzićsocialmedia,alejaknimizarządzać,abyspełniałyjaknajlepiejfunkcjekomunikacyjne,marketingoweipro-mocyjnewbibliotekachakademickich.
Netografia:• Przybysz,J.,Pioterek,P.,Media społecznościowe w służ-
bie bibliotek[online]https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/4519/1/23_Przybysz_Pioterek.pdf[dostęp30.03.2019].
• Jaskowska,B.,Bądźmytamgdzieoni!Elementysocialmediamarketinguwbibliotece[online]https://depot.ceon.pl/handle/123456789/2518[dostęp30.03.2019].
• Jak dobrze prowadzić komunikację w social media?[on-line]https://www.whitepress.pl/baza-wiedzy/451/jak--dobrze-prowadzic-komunikacje-w-social-media[do-stęp30.03.2019].
Iwona PiwońskaMariola Nawrocka
GŁOS AKADEMICKI 4/201940 SPIS TREŚCI
BIBLIOTEKA
ResearcherID–toportaldlaautorówipracownikównaukowych,zintegrowanyzplatformąWebofScience(ClarivateAnanalytics),którydaje możliwośćkontak-tuiwspółpracyzuczonyminacałymświecie.Pozwalanautworzeniepublicznegoprofilu,dodanieizarządza-niekolekcjąwłasnychprac.KorzystaniezResearcherIDwymagajednorazowejrejestracjinastroniehttp://www.researcherid.com.PozakończeniuprocesurejestracjiużytkownikotrzymujeunikalnynumerResearcherID,którywjednoznacznysposóbbędziegoidentyfikowałjakoautoraizapobiegałm.in.błędnejidentyfikacji.Poza-logowaniusiędoprofiluResearcherIDmożnarozpo-cząćdodawaniepublikacjipoprzezwybranieprzyciskuADD publications (poprzezwyszukaniewbazieWebofScience,zapomocąmenedżerapublikacjiEndNotelubpoprzezwgranieplikutekstowegozrozszerzeniemRIS).Od15kwietnia2019rokuResearcherIDbędzieczęściąPublons.
ResearchGate–tomiędzynarodowydarmowyser-wisspołecznościowyprzeznaczonyprzedewszystkimdlanaukowców.Wystarczyzałożyćkontonastroniewww.researchgate.net.Poaktywowaniukontazostaniewyświetlonalistapracownikówzuczelni,którąpodali-śmyjakojednostkęmacierzystą.Wtensposób,zazna-czającwybraneosoby,możnastworzyćlistępotencjal-nychwspółpracowników.WResearchGateużytkownicytworząprywatnyprofil,naktórymmogąudostępniaćswojeartykuły,recenzjeorazpracenaukowe.Mająrów-nieżdostępdodanychbibliograficznychoraz(czasami)abstraktówpublikacjiinnychautorów.Wceluuzyskaniadostępudopełnychtreścitychpublikacjinależywysłaćprośbędoautoraoichudostępnienie.Serwistenumoż-liwiatakżearchiwizowanietekstów(Self-Archiving),two-rzenietzw.Microarticles,czyliabstraktówdo306słóworazkorzystaniezwirtualnejbiblioteki(Virtual Library).ResearchGateposiadatakżesporododatkowychfunk-cjitypowychdlaserwisówspołecznościowych,takichjak:udziałw„wirtualnychgrupachdyskusyjnych”czymożliwośćwymianydoświadczeńwsieci.
Academia.edu–portaldlapracownikównaukowych(zróżnychdziedzin).Zrzeszaponad62mlnużytkowni-ków,zawieraponad20mlnprac.Umożliwiaarchiwizo-wanie,popularyzowaniedorobkunaukowego,m.in.po-przezudostępnianieartykułów,książekczyabstraktów.Wszystkiemateriałyzamieszczonewportalusąindek-sowaneprzezGoogle.Portalumożliwiatakżewyświe-tlaniestatystyk„czytania”danejpublikacji.Dodatkowomożesłużyćdobudowaniasiecikontaktów,wymianypublikacji,badań,aletakżemonitorowaniaichoddzia-ływania.Wystarczyzałożyćkontonastroniehttps://www.academia.edu.
Publons–serwis,któryumożliwianaukowcomudo-stępnianie,analizowanie idopuszczanierecenzjiorazedycjibadańnaukowych.Służyrównieżdowyszukiwa-niarecenzentów.Zplatformykorzystająm.in.tacywy-dawcyjak:SpringerNature,Wiley,TaylorandFrancisGroup,IOPPublisher,WoltersKluwer,RoyalSocietyofChemistry.Publonsjestdostępnyzadarmodlakażde-gozarejestrowanegoużytkownika:https://publons.com/
account/register.Umożliwiaarchiwizowanienapisanychrecenzji,pomagateżzostaćzauważonymizaproszonymprzezedytorówdorecenzowaniaartykułów.SerwisPu-blonsdostępnyjestpoprzezplatformęWebofScien-ce.Doserwisumożnazalogowaćsięprzyużyciutychsamychdanychconp.doEndNote,czyResearchID.
Mendeley–narzędzie,którepracujewdwóchzharmo-nizowanychzesobąwersjach:MendeleyWebiMendeleyDesktop.MendeleyWebwwersjiPremiumdostępnyjestdlalicencjonowanychużytkownikówBGWATm.in.poprzezbazęScopus.WprzypadkuMendeley,przyza-kładaniukontanależyposłużyćsięadresemmailowymwdomeniewat.edu.pl.Jeżeliużytkownikmautworzo-neindywidualnekontowbazachScopuslubScience-Direct,tomożetedanewykorzystaćdozalogowaniasiędoMendeleyWeb.UżytkownicyBibliotekiGłównejWAT,którzyaktywująkonto,powinnibyćsamoczyn-nie przypisanidogrupy Wojskowa Akademia Technicz-na.MendeleyWebzapewniabycieczęściąspołecznościnaukowejoraztworzeniegrupzainteresowań(Groups),przechowywaniedanychwchmurze(Library)orazdo-stępdostatystyk(Datasets).Wprofilumożnarównieżdodaćinformacjeoswoichpublikacjach.JeżelisąoneindeksowanewbazieScopus,toautomatyczniepoja-wiąsiętakżeinformacjenatematliczbyichcytowań,atakżewartośćindeksuHirschaautorahttps://www.mendeley.com.
Infona–portalkomunikacjinaukowejstworzonyprzezInterdyscyplinarneCentrumModelowaniaMatema-tycznegoiKomputerowegoUW.Serwisdostępnyjestnastronie:https://www.infona.pl.Serwismożebyćmiejscemprezentowaniarezultatówpracbadawczychorazudostępnianiamateriałówedukacyjnych.Dodat-kowoułatwiawspółpracę,wymianęwiedzy,opiniiido-świadczeńwśrodowiskunaukowym,atakżewyszu-kiwaniespecjalistówzdanejdziedzinyczytworzeniegruproboczych.
Google Scholar Citation–portal,którybazujenadanychzGoogleScholar.Usługatapozwalaauto-rowiutworzyćwłasnyprofil(Profil autora),naktórymmożliwe jestm.in.śledzeniecytowańorazwartościindeksuHirscha.Wystarczywejśćnastronęhttp://scholar.google.pl.Dodatkowo,poustawieniualertów,nawskazanyadresmailowybędąprzychodziłypowia-domieniaokażdymnowymcytowaniupublikacjiczyopojawieniusięnowejpracyzobszaruzainteresowańwskazanymprzyzakładaniukonta.
Linkedin–portalspołecznościowy,którysłużybu-dowaniusiecikontaktówzawodowo-biznesowych,do-stępnypodadresemhttps://pl.linkedin.com.Najistotniej-szymwaloremtejsiecijestjejzasięgspołeczny.Portalproponujerozmaitesposobynawyróżnieniesięztłu-mu,m.in.poprzezmożliwośćzamieszczanianaswoimprofiluinformacjioopublikowaniuartykułudostępnegowsieci,bądźudziałuwprojekciebadawczym.
Mariola NawrockaIwona Piwońska
GŁOS AKADEMICKI 4/201940 SPIS TREŚCI
BIBLIOTEKA
ResearcherID–toportaldlaautorówipracownikównaukowych,zintegrowanyzplatformąWebofScience(ClarivateAnanalytics),którydaje możliwośćkontak-tuiwspółpracyzuczonyminacałymświecie.Pozwalanautworzeniepublicznegoprofilu,dodanieizarządza-niekolekcjąwłasnychprac.KorzystaniezResearcherIDwymagajednorazowejrejestracjinastroniehttp://www.researcherid.com.PozakończeniuprocesurejestracjiużytkownikotrzymujeunikalnynumerResearcherID,którywjednoznacznysposóbbędziegoidentyfikowałjakoautoraizapobiegałm.in.błędnejidentyfikacji.Poza-logowaniusiędoprofiluResearcherIDmożnarozpo-cząćdodawaniepublikacjipoprzezwybranieprzyciskuADD publications (poprzezwyszukaniewbazieWebofScience,zapomocąmenedżerapublikacjiEndNotelubpoprzezwgranieplikutekstowegozrozszerzeniemRIS).Od15kwietnia2019rokuResearcherIDbędzieczęściąPublons.
ResearchGate–tomiędzynarodowydarmowyser-wisspołecznościowyprzeznaczonyprzedewszystkimdlanaukowców.Wystarczyzałożyćkontonastroniewww.researchgate.net.Poaktywowaniukontazostaniewyświetlonalistapracownikówzuczelni,którąpodali-śmyjakojednostkęmacierzystą.Wtensposób,zazna-czającwybraneosoby,możnastworzyćlistępotencjal-nychwspółpracowników.WResearchGateużytkownicytworząprywatnyprofil,naktórymmogąudostępniaćswojeartykuły,recenzjeorazpracenaukowe.Mająrów-nieżdostępdodanychbibliograficznychoraz(czasami)abstraktówpublikacjiinnychautorów.Wceluuzyskaniadostępudopełnychtreścitychpublikacjinależywysłaćprośbędoautoraoichudostępnienie.Serwistenumoż-liwiatakżearchiwizowanietekstów(Self-Archiving),two-rzenietzw.Microarticles,czyliabstraktówdo306słóworazkorzystaniezwirtualnejbiblioteki(Virtual Library).ResearchGateposiadatakżesporododatkowychfunk-cjitypowychdlaserwisówspołecznościowych,takichjak:udziałw„wirtualnychgrupachdyskusyjnych”czymożliwośćwymianydoświadczeńwsieci.
Academia.edu–portaldlapracownikównaukowych(zróżnychdziedzin).Zrzeszaponad62mlnużytkowni-ków,zawieraponad20mlnprac.Umożliwiaarchiwizo-wanie,popularyzowaniedorobkunaukowego,m.in.po-przezudostępnianieartykułów,książekczyabstraktów.Wszystkiemateriałyzamieszczonewportalusąindek-sowaneprzezGoogle.Portalumożliwiatakżewyświe-tlaniestatystyk„czytania”danejpublikacji.Dodatkowomożesłużyćdobudowaniasiecikontaktów,wymianypublikacji,badań,aletakżemonitorowaniaichoddzia-ływania.Wystarczyzałożyćkontonastroniehttps://www.academia.edu.
Publons–serwis,któryumożliwianaukowcomudo-stępnianie,analizowanie idopuszczanierecenzjiorazedycjibadańnaukowych.Służyrównieżdowyszukiwa-niarecenzentów.Zplatformykorzystająm.in.tacywy-dawcyjak:SpringerNature,Wiley,TaylorandFrancisGroup,IOPPublisher,WoltersKluwer,RoyalSocietyofChemistry.Publonsjestdostępnyzadarmodlakażde-gozarejestrowanegoużytkownika:https://publons.com/
account/register.Umożliwiaarchiwizowanienapisanychrecenzji,pomagateżzostaćzauważonymizaproszonymprzezedytorówdorecenzowaniaartykułów.SerwisPu-blonsdostępnyjestpoprzezplatformęWebofScien-ce.Doserwisumożnazalogowaćsięprzyużyciutychsamychdanychconp.doEndNote,czyResearchID.
Mendeley–narzędzie,którepracujewdwóchzharmo-nizowanychzesobąwersjach:MendeleyWebiMendeleyDesktop.MendeleyWebwwersjiPremiumdostępnyjestdlalicencjonowanychużytkownikówBGWATm.in.poprzezbazęScopus.WprzypadkuMendeley,przyza-kładaniukontanależyposłużyćsięadresemmailowymwdomeniewat.edu.pl.Jeżeliużytkownikmautworzo-neindywidualnekontowbazachScopuslubScience-Direct,tomożetedanewykorzystaćdozalogowaniasiędoMendeleyWeb.UżytkownicyBibliotekiGłównejWAT,którzyaktywująkonto,powinnibyćsamoczyn-nie przypisanidogrupy Wojskowa Akademia Technicz-na.MendeleyWebzapewniabycieczęściąspołecznościnaukowejoraztworzeniegrupzainteresowań(Groups),przechowywaniedanychwchmurze(Library)orazdo-stępdostatystyk(Datasets).Wprofilumożnarównieżdodaćinformacjeoswoichpublikacjach.JeżelisąoneindeksowanewbazieScopus,toautomatyczniepoja-wiąsiętakżeinformacjenatematliczbyichcytowań,atakżewartośćindeksuHirschaautorahttps://www.mendeley.com.
Infona–portalkomunikacjinaukowejstworzonyprzezInterdyscyplinarneCentrumModelowaniaMatema-tycznegoiKomputerowegoUW.Serwisdostępnyjestnastronie:https://www.infona.pl.Serwismożebyćmiejscemprezentowaniarezultatówpracbadawczychorazudostępnianiamateriałówedukacyjnych.Dodat-kowoułatwiawspółpracę,wymianęwiedzy,opiniiido-świadczeńwśrodowiskunaukowym,atakżewyszu-kiwaniespecjalistówzdanejdziedzinyczytworzeniegruproboczych.
Google Scholar Citation–portal,którybazujenadanychzGoogleScholar.Usługatapozwalaauto-rowiutworzyćwłasnyprofil(Profil autora),naktórymmożliwe jestm.in.śledzeniecytowańorazwartościindeksuHirscha.Wystarczywejśćnastronęhttp://scholar.google.pl.Dodatkowo,poustawieniualertów,nawskazanyadresmailowybędąprzychodziłypowia-domieniaokażdymnowymcytowaniupublikacjiczyopojawieniusięnowejpracyzobszaruzainteresowańwskazanymprzyzakładaniukonta.
Linkedin–portalspołecznościowy,którysłużybu-dowaniusiecikontaktówzawodowo-biznesowych,do-stępnypodadresemhttps://pl.linkedin.com.Najistotniej-szymwaloremtejsiecijestjejzasięgspołeczny.Portalproponujerozmaitesposobynawyróżnieniesięztłu-mu,m.in.poprzezmożliwośćzamieszczanianaswoimprofiluinformacjioopublikowaniuartykułudostępnegowsieci,bądźudziałuwprojekciebadawczym.
Mariola NawrockaIwona Piwońska