Witamy na szkoleniu - SAVI TECHNOLOGIEsavitechnologie.pl/wp-content/...szkolenie-fgazy.pdfSzkolenie...

Wrocław 2016

Witamy na szkoleniu w zakresie instalowania, konserwacji, serwisowania

systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających fluorowane gazy cieplarniane, substancje zubożające warstwę ozonową,

oraz odzysku tych substancji lub gazów z takich urządzeń

Savi Technologie Sp. z o.o. Psary ul. Wolności 2051-180 Wrocław

Savi Technologie

Informacje o nas:

www.savitechologie.pl

Wrocław 2016

Szkolenie dla personelu w zakresie:

instalowania, konserwacji, serwisowania systemów ochrony przeciwpożarowej

zawierających fluorowane gazy cieplarniane, substancje zubożające warstwę ozonową,

oraz odzysku tych substancji lub gazów z takich urządzeń

Savi Technologie Sp. z o.o. Psary ul. Wolności 2051-180 Wrocław

Prowadzący: inż. Łukasz Kubiak, mgr Łukasz Majtyka, mgr inż. Piotr Zaranek

Plan szkolenia:

Część I

1. Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących środowiska (zmiany klimatu, protokół z Kioto, współczynnik ocieplenia globalnego (GWP))

2. Informacje z zakresu oznakowania substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych, systemów ochrony przeciwpożarowej oraz gaśnic zawierających te substancje lub gazy

3. Zakładanie kart urządzeń i kart systemów ochrony przeciwpożarowej, odpowiednio dla systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających 3 kg lub więcej substancji kontrolowanych lub fluorowanych gazów cieplarnianych oraz dokonywanie wpisów do tych kart

4. Przekazywanie sprawozdań, o których mowa w art. 39 ust. 2 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych

Orientacyjny czas trwania części I – 90 minut

Przerwa kawowa - 30 minut

Prelegent: inż. Łukasz [email protected]

Część II

1. Podstawowa znajomość odnośnych przepisów rozporządzenia (WE) nr 842/2006 oraz odnośnych rozporządzeń wykonujących przepisy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 (uchylona przez 517)

2. Podstawowa znajomość odnośnych norm technicznych

3. Ogólna wiedza w zakresie różnych rodzajów dostępnego na rynku wyposażenia przeciwpożarowego zawierającego fluorowane gazy cieplarniane

4. Ogólna wiedza w zakresie różnych rodzajów zaworów, mechanizmów

Orientacyjny czas trwania części II – 90 minut

Przerwa obiadowa – 60 minut

Plan szkolenia:

Prelegent: mgr inż. Piotr [email protected]

Część III

1. Ogólna wiedza w zakresie wyposażenia i narzędzi koniecznych w celu bezpiecznego obchodzenia się z substancjami i bezpiecznych metod pracy

2. Znajomość prawidłowego postępowania przy przemieszczaniu zbiorników zawierających fluorowane gazy cieplarniane

3. Umiejętność instalacji w systemie ochrony przeciwpożarowej zbiorników przeznaczonych do przechowywania fluorowanych gazów cieplarnianych

4. Ogólna wiedza w zakresie zapobiegania uwolnieniu i wyciekom

5. Umiejętność weryfikacji dokumentacji dotyczącej systemu przed dokonaniem kontroli szczelności i dokonania oględzin i manualnej kontroli systemu pod kątem szczelności oraz standardowe wymogi w zakresie kontroli szczelności w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane

6. Wiedza w zakresie bezpiecznych dla środowiska metod odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych z systemów ochrony przeciwpożarowej oraz napełniania tych systemów fluorowanymi gazami cieplarnianymi

Orientacyjny czas trwania części III – 90 minut

Zakończenie szkolenia

Plan szkolenia:

Prelegent: mgr Łukasz [email protected]

Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących środowiskaGłówne przyczyny zmian klimatu

Zmiany klimatu wynikają z czynników zewnętrznych takich jak ilość dochodzącego promieniowania słonecznego lub czynników wewnętrznych takich jak działalność człowieka (zmiany antropogeniczne) lub wpływ czynników naturalnych. W ostatnich latach termin „ogólna zmiana klimatu”, używany jest w kontekście globalnego ocieplenia i wzrostu temperatury na powierzchni Ziemi.

Przyczyny zmian klimatu są tematem intensywnych badań. Kolejne raporty Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC) precyzują obecny stan wiedzy na temat przyczyn zmian klimatu. Ostatni raport został opublikowany w 2013. Raport IPCC, stwierdzają, że większość zmian temperatury obserwowanych w ostatnich 50 latach należy przypisać działalności człowieka.

Średnia temperatura na Ziemi jest obecnie o o,85 °C wyższa niż pod koniec XIX w. Od czasu rozpoczęcia pomiarów w 1850 r. każda z trzech ostatnich dekad była cieplejsza od poprzedniej.

Gazy cieplarniane

Niektóre gazy w atmosferze działają jak dach szklarni – wprawdzie przepuszczają energię słoneczną „do środka”, ale również zatrzymują część tego promieniowania.

Wiele z tych gazów występuje w warunkach naturalnych, jednak działalność człowieka wpływa na zwiększenie obecności niektórych spośród nich w atmosferze, a zwłaszcza:

1. dwutlenku węgla (CO2)

2. metanu

3. podtlenku azotu

4. fluorowanych gazów cieplarnianych.

Dwutlenek węgla jest gazem cieplarnianym najczęściej powstającym w wyniku działalności człowieka. To właśnie on w 63 proc. odpowiada za globalne ocieplenie spowodowane działalnością przemysłową. Jego stężenie w atmosferze jest obecnie o 40 proc. wyższe niż przed wybuchem rewolucji przemysłowej.

Inne gazy cieplarniane są emitowane w mniejszych ilościach, ale skuteczniej (czasami nawet tysiąc razy skuteczniej) niż CO2 zatrzymują ciepło. Metan odpowiada w 19 proc. za globalne ocieplenie spowodowane działalnością człowieka, a podtlenek azotu – w 6 proc.


1. W wyniku spalania węgla, ropy i gazu powstaje dwutlenek węgla i podtlenek azotu.

2. Wycinanie lasów (wylesianie) – drzewa pomagają regulować klimat poprzez pochłanianie CO2 z atmosfery. Kiedy są one wycinane, zmagazynowany w nich węgiel znów trafia do atmosfery, a to przyczynia się do efektu cieplarnianego.

3. Zwiększenie hodowli zwierząt gospodarskich – Krowy i owce produkują duże ilości metanu podczas trawienia.

4. Nawozy azotowe powodują emisje tlenków azotu.

5. Gazy fluorowane mają bardzo wysoką wydajność cieplną, aż do 23 tys. razy wyższą niż CO2. Na szczęście są one uwalniane w mniejszych ilościach, a przepisy UE ograniczają ich wykorzystanie.


Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego

GWP( z ang. global warming potential) - Współczynnik globalnego ocieplenia - wskaźnik służący do ilościowej oceny wpływu danej substancji na efekt cieplarniany.

Porównuje ilość ciepła zatrzymanego przez określoną masę gazu do ilości ciepła zatrzymanego przez podobną masę dwutlenku węgla. GWP jest przeliczany dla określonego przedziału czasu, zwykle 20, 100 lub 500 lat. GWP dla dwutlenku węgla wynosi z definicji 1.

Np. GWP dla HFC-227ea wynosi 3220


ODP( z ang. ozone depletion potential) – Potencjał niszczenia warstwy ozonowej – wskaźnik, który został utworzony w celu ilościowej oceny wpływu poszczególnych substancji na warstwę ozonową.

Za czynnik, którego ODP zostało uznane za wartość jednostkową został uznany czynnik R11 – Trichlorofluorometan (ODP=1,0)


Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową został sporządzony w Montrealu 16 września 1987 r.

Rzeczpospolita Polska jest stroną Protokołu Montrealskiego oraz Poprawek do Protokołu Montrealskiego (poza poprawkami Pekińskimi, przestrzega jednak ich postanowień).

Główne postanowienia Protokołu Montrealskiego:

1. Ustanowienie listy Substancji Zubożających Warstwę Ozonową podlegających kontroli produkcji oraz zużycia.

2. Ustanowienie harmonogramów redukcji i zużycia Substancji Zubożających Warstwę Ozonową.

3. Ustanowienie kontroli handlu ze stronami oraz z nie-stronami

4. Ustanowienie mechanizmu finansowego zapewniającego współpracę finansową i techniczną stron.

5. Ustanowienie konieczności odbywania spotkań w regularnych odstępach czasu.

Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących środowiskaProtokół montrealski

Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących środowiskaProtokół montrealski

Corocznie od 19 lat w różnych krajach na świecie odbywają się Konferencje Stron Konwencji, na których debatowane są globalne problemy środowiska.

Przedstawiciele ponad 190 krajów negocjują zakres działań na rzecz polityki klimatycznej. Konferencja Stron Konwencji ( Conference of Parties, COP) jest najwyższym organem Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC).

Jest to umowa międzynarodowa, określająca założenia międzynarodowej współpracydotyczącej ograniczenia emisji gazów cieplarnianych odpowiedzialnych za zjawisko globalnego ocieplenia.

Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących środowiskaProtokół z Kioto

4 luty 1991 r.

• Rada udziela zezwolenia Komisji na uczestniczenie w imieniu Wspólnoty Europejskiej w negocjacjach dotyczących ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, przyjętej w Nowym Jorku 9 maja 1992r.

15 grudnia 1993 r.

• Ratyfikacja ramowej konwencji przez Wspólnotę Europejską decyzją 94/69/WE

21 marca 1994 r.

• Wejście decyzji 94/69/WE w życie

11 grudnia 1997 r.

• Przyjęcie Protokołu z Kioto

29 kwietnia 1998 r.

• Podpisanie Protokołu z Kioto przez Wspólnotę Europejską



Akt:

Decyzja Rady 2002/358/WE z dnia 25 kwietnia 2002 r. dotycząca zatwierdzenia przez Wspólnotę Europejską protokołu z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu i wspólnej realizacji wynikających z niego zobowiązań.

Decyzja Komisji 2006/944/WE z dnia 14 grudnia 2006 r. ustalająca odpowiednie poziomy emisji przyznane Wspólnocie i każdemu z jej państw członkowskich w ramach protokołu z Kioto na mocy decyzji Rady 2002/358/WE.

Zmieniona przez: Decyzję Komisji 2010/778/UE z dnia 15 grudnia 2010 r.


Główne założenia:

1. Państwa będące stronami załącznika I do ramowej konwencji (czyli kraje uprzemysłowione), zobowiązują się wspólnie do ograniczenia swych emisji gazów cieplarnianych w latach 2008-2012 w celu obniżenia całkowitej emisji krajów rozwiniętych o co najmniej 5% w stosunku do poziomu z roku 1990. Załącznik B do protokołu zawiera zobowiązania liczbowe, co do których zobowiązały się kraje będące stronami.

2. Państwa członkowskie Unii Europejskiej przed rokiem 2004 muszą zredukować wspólnie emisje gazów cieplarnianych o 8% w latach od 2008 do 2012.

3. Państwa, które przystąpiły do Unii po 2004 roku zobowiązują się do redukcji swych emisji o 8%, z wyjątkiem Polski i Węgier (6%), oraz Malty i Cypru, które nie są wymienione w załączniku I do ramowej konwencji.

4. W przypadku okresu poprzedzającego rok 2008 państwa będące stronami zobowiązały się do postępów w realizowaniu swych zobowiązań najpóźniej w 2005 r. oraz do udowodnienia tych postępów. Aby osiągnąć te cele, protokół proponuje szereg środków:

1. Wzmocnienie lub wprowadzenie krajowej polityki ograniczenia emisji (zwiększenie efektywności energetycznej, promocja zrównoważonych form rolnictwa, rozwój źródeł energii odnawialnej itp.)

2. Współpraca z innymi stronami umownymi (wymiana doświadczenia lub informacji, koordynacja polityki krajowej poprzez pozwolenia na emisję, wspólna realizacja i mechanizm czystego rozwoju).

Podstawowa wiedza w zakresie zagadnień dotyczących Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych

Podstawy prawne

Rozporządzenie (WE) NR 1494/2007z dnia 17 grudnia 2007 r. określające, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, formę etykiet oraz dodatkowe wymogi dotyczące etykietowania produktów i urządzeń zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane

Rozporządzenie (UE) 2015/2068 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiające, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, formę etykiet dla produktów i urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006

Informacje z zakresu oznakowania substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych, systemów ochrony przeciwpożarowej oraz gaśnic zawierających te substancje lub gazy

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 517/2014

Produkty i urządzenia, które zawierają fluorowane gazy cieplarniane lub których działanie jest uzależnione od tych gazów, nie mogą być wprowadzane do obrotu, o ile nie zostały opatrzone etykietą. Ma to zastosowanie wyłącznie do:

a) urządzeń chłodniczych;

b) urządzeń klimatyzacyjnych;

c) pomp ciepła;

d) urządzeń ochrony przeciwpożarowej;

e) rozdzielnic elektrycznych;

f) dozowników aerozolu, które zawierają fluorowane gazy cieplarniane, z wyjątkiem inhalatorów ciśnieniowych z odmierzonym dozowaniem do celów podawania składników farmaceutycznych;

g) wszystkich pojemników na fluorowane gazy cieplarniane;

h) rozpuszczalników na bazie fluorowanych gazów cieplarnianych;

i) organicznych obiegów Rankine’a.


Etykieta wymagana na podstawie ust. 1 zawiera następujące informacje: a) informację o tym, że produkt lub urządzenie zawiera fluorowane gazy cieplarniane lub że jego działanie jest uzależnione od takich gazów; b) przyjęte oznakowanie przemysłowe dla danych fluorowanych gazów cieplarnianych lub, jeżeli brak takiego oznakowania, nazwę chemiczną; c) od dnia 1 stycznia 2017 r. – wyrażoną wagowo i jako ekwiwalent CO 2 ilość fluorowanych gazów cieplarnianych zawartych w produkcie lub urządzeniu lub ilość fluorowanych gazów cieplarnianych, dla jakiej urządzenie jest zaprojektowane, oraz współczynnik ocieplenia globalnego tych gazów.

Etykieta wymagana na podstawie ust. 1 zawiera w stosowanych przypadkach następujące informacje:

a) informację o tym, że fluorowane gazy cieplarniane znajdują się w hermetycznie zamkniętym urządzeniu; b) informację o tym, że zbadany poziom wycieków rozdzielnicy elektrycznej jest mniejszy niż 0,1 % rocznie, zgodnie ze specyfikacją techniczną producenta.


Etykieta musi być wyraźnie czytelna i nieusuwalna oraz umieszczona:

a) w pobliżu wejść serwisowych przeznaczonych do napełniania lub odzysku fluorowanego gazu cieplarnianego; albo

b) na tej części produktu lub urządzenia, która zawiera fluorowany gaz cieplarniany.

Etykieta jest sporządzona w językach urzędowych państwa członkowskiego, w którym produkt lub urządzenie jest wprowadzane do obrotu.


Obowiązek zakładania Kart Urządzeń wynika z wymagań ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancja zubażających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych.

Wymagania w ustawie przywołane są na podstawie rozporządzenia (WE) 842/2006 – art.3. ust.6 oraz rozporządzenia (WE) 1005/2009 – art. 23 ust.3

Zgodnie z ustawą operator obowiązany jest sprawować faktyczną kontrolę nad technicznym działaniem systemu ochrony przeciwpożarowej.

Operator – oznacza to operatora w rozumieniu art. 2 pkt. 6 rozporządzenia (WE) nr 842/2006 lub przedsiębiorstwo w rozumieniu art.3 pkt 26 lit. e rozporządzenia (WE) nr 1005/2009.

Jakich urządzeń dotyczy obowiązek zakładania kart w Centralnym Rejestrze Operatorów?

Dla urządzeń stacjonarnych napełnionych 3 kg i więcej substancją zubożającą warstwę ozonową albo fluorowanym gazem cieplarnianym.

Obowiązek zakładania karty dotyczy także urządzeń hermetycznie zamkniętych od 3kg napełnienia substancją zubożającą warstwę ozonową lub f-gazem.

Zakładanie kart urządzeń i kart systemów ochrony przeciwpożarowej, odpowiednio dla systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających 3 kg lub więcej substancji kontrolowanych lub fluorowanych gazów cieplarnianych oraz dokonywanie wpisów do tych kart.

Kto jest odpowiedzialny za założenie karty systemu ochrony przeciwpożarowej w Centralnym Rejestrze Operatorów?

Osobą odpowiedzialną za założenie karty urządzenia przeciwpożarowego jest operator.Definicja wg art. 2 pkt 6 Rozporządzenia (WE) nr 842/2206:

„operator” oznacza osobę fizyczną lub prawną sprawującą faktyczną kontrolę nad technicznym działaniem urządzeń i systemów objętych niniejszym rozporządzeniem; w określonych szczególnych sytuacjach Państwo Członkowskie może wyznaczyć właściciela jako podmiot odpowiedzialny za zobowiązania operatora;

Operator może upoważnić osobę trzecią do założenia karty systemu ochrony przeciwpożarowej w Centralnym Rejestrze Operatorów.

Operator ponosi również odpowiedzialność za brak założonej karty systemu ochrony przeciwpożarowej w Centralnym Rejestrze Operatorów.


Karta Systemu Ochrony Przeciwpożarowej zawiera:

• dane systemu ochrony przeciwpożarowej,

• nazwę operatora, jego adres i siedzibę oraz numer identyfikacji podatkowej, o ile został nadany, a w przypadku operatora będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą – adres wykonywania działalności, a także imię i nazwisko, numer telefonu lub adres poczty elektronicznej osoby kontaktowej wyznaczonej przez operatora oraz imię i nazwisko osoby wypełniającej i dokonującej wpisów w karcie, datę sporządzenia oraz datę dokonania każdego kolejnego wpisu,

• dane dotyczące ilości i rodzaju substancji kontrolowanej albo fluorowanego gazu cieplarnianego zawartego w systemie ochrony przeciwpożarowej w momencie sporządzenia karty, jak również wszelkich ilości tej substancji albo tego gazu dodanych i odzyskanych podczas wykonywania czynności określonych poniżej:

• zestawienie wykonanych czynności dotyczących instalacji, konserwacji lub serwisowania, kontroli szczelności i przekazania do końcowego unieszkodliwiania albo końcowego unieszkodliwiania systemu ochrony przeciwpożarowej oraz instalowania systemów wykrywania wycieków w tym urządzeniu albo systemie ochrony przeciwpożarowej i odzysku z nich substancji kontrolowanych albo fluorowanych gazów cieplarnianych, a także nazwę i siedzibę podmiotu, który wykonał te czynności, i dane, w tym imię, nazwisko, numer certyfikatu dla personelu wykonującego te czynności oraz datę rozpoczęcia i zakończenia ich wykonywania.


• Kartę Systemu Ochrony Przeciwpożarowej operator sporządza i prowadzi oddzielnie dla każdego systemu ochrony przeciwpożarowej.

• Kartę Systemu Ochrony Przeciwpożarowej sporządza się w terminie 10 dni od dnia dostarczenia systemu ochrony przeciwpożarowej na miejsce jego funkcjonowania, a w przypadku gdy system ochrony przeciwpożarowej wymaga zainstalowania – w terminie 10 dni od dnia zakończenia jego instalacji.

• Karty Systemu Ochrony Przeciwpożarowej stanowią element Centralnego Rejestru Operatorów Urządzeń i Systemów Ochrony Przeciwpożarowej (CRO) i są sporządzane w postaci elektronicznej w trybie bezpośredniego połączenia z tym rejestrem za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Przed sporządzeniem pierwszej Karty Systemu Ochrony Przeciwpożarowej operator jest obowiązany do zarejestrowania w Centralnym Rejestrze Operatorów Urządzeń i Systemów Ochrony Przeciwpożarowej, poprzez wypełnienie w tym rejestrze formularza rejestracyjnego.


Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy operatorzy urządzeń lub systemów ochrony przeciwpożarowej są obowiązani do zapewnienia, aby wpisu do Karty Urządzenia albo Karty Systemu Ochrony Przeciwpożarowej dotyczących czynności, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 4, dokonywały osoby posiadające certyfikat dla personelu uprawniający do wykonywania czynności, których dane te dotyczą.

W praktyce oznacza to, że serwisant posiadający certyfikat i wykonujący czynności wymagające wpisu do Karty Urządzenia lub Karty Systemu Ochrony Przeciwpożarowej będzie dokonywał wpisu w obecności pracownika operatora, który posiada konto w CRO, i ten pracownik po zalogowaniu się do CRO udostępnia daną Kartę Urządzenia albo Kartę Systemu Ochrony Przeciwpożarowej i w jego obecności serwisant dokonuje wpisu do Karty.

UWAGA: Wpisów dokonanych w Centralnym Rejestrze Operatorów nie można usuwać ani edytować ! Istnieje natomiast możliwość wykonania wpisu korygującego.

UWAGA: Nie dokonuje się wpisów wstecznych czynności dokonanych przed założeniem karty ochrony przeciwpożarowej. Data w systemie zapisywana jest automatycznie jako bieżąca.


Terminy:

• 10 dni na dokonanie wpisu po zainstalowaniu

• 5 dni od czynności instalacyjno-serwisowo-konserwacyjnych

Wzór Karty Systemu Ochrony przeciwpożarowej na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 stycznia 2016 r. w sprawie wzoru Karty Urządzenia i wzoru Karty Systemu Ochrony

Przeciwpożarowej oraz sposobu ich sporządzania i prowadzenia


Oprócz operatorów, do założonych kart systemów ochrony przeciwpożarowej w Centralnym Rejestrze Operatorów mają dostęp:

1. Pracownicy Biura Ochrony Warstwy Ozonowej i Klimatu (BOWOiK)

2. Inspektor Ochrony Środowiska (podczas przeprowadzanej kontroli)

Dostępu do karty systemu ochrony przeciwpożarowej w formie drukowanej należy udzielić również

Wojewódzkiemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska (WIOŚ), podczas przeprowadzanej kontroli.


Kto ma obowiązek przekazywania sprawozdań zgodnie z ustawą?

Art. 39 ust. 2

Podmioty przywożące substancje zubażające warstwę ozonową lub fluorowane gazy cieplarniane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz wywożące te substancje lub gazy z terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przekazują do bazy danych, o której mowa w art. 41 ust. 1, roczne sprawozdanie dotyczące substancji zubażających warstwę ozonową lub fluorowanych gazów cieplarnianych, z wyodrębnieniem ilości substancji zubażających warstwę ozonową i fluorowanych gazów cieplarnianych przywożonych spoza terytorium Unii Europejskiej i wywożonych z terytorium Unii Europejskiej.

Sprawozdania przekazuje się poprzez uzupełnienie formularzy w elektronicznej bazie danych.

Przekazywanie sprawozdań, o których mowa w art. 39 ust.2 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubażających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych

Art. 39 ust. 3

Obowiązek przekazywania sprawozdań, o których mowa w ust. 2, dotyczy także podmiotów:

Stosujących substancje zubażające warstwę ozonowa lub fluorowane gazy cieplarniane, w rozumieniu definicji stosowania zawartej w rozporządzeniu (WE) nr 1005/2009 w odniesieniu do substancji kontrolowanych i nowych substancji oraz w rozporządzeniu (WE) nr 842/2006 w odniesieniu do fluorowanych gazów cieplarnianych, z uwzględnieniem ich stosowania w produkcji, instalacji, serwisowaniu lub konserwacji urządzań lub systemów ochrony przeciwpożarowej, ruchomych urządzeń lub systemów ochrony przeciwpożarowej, gaśnic lub systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, a także w innych procesach;

Prowadzących, odzysk, recykling, regenerację lub zniszczenie substancji zubażającej warstwę ozonową lub fluorowanych gazów cieplarnianych w rozumieniu przepisów rozporządzenia (WE) nr 1005/2009 w odniesieniu do substancji kontrolowanych i nowych substancji oraz rozporządzenia (WE) nr 842/2006 w odniesieniu do fluorowanych gazów cieplarnianych;

Przywożących na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej produkty, stacjonarne lub ruchome urządzenia, stacjonarne lub ruchome systemy ochrony przeciwpożarowej, gaśnicze lub systemy klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, zawierające substancje zubażające warstwę ozonową lub fluorowane gazy cieplarniane, oraz dokonujących wywozu takich produktów, urządzeń lub systemów ochrony przeciwpożarowej lub gaśnic, a także systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych z terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.


Art. 41 ust. 1

Tworzy się bazę danych, w której gromadzone są dane zawarte w sprawozdaniach, o których mowa w art. 39 ust.2, przekazywanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą w poszczególnych sektorach, zwaną dalej „bazą danych”.

Art. 40 ust. 2

Sprawozdania, o których mowa w art.39 ust. 2, są przekazywane raz w roku do dnia 28 lutego za rok poprzedni.


Art. 40 ust.3

Sprawozdania, o których mowa w art. 39 ust. 2 zawierają:

1) rodzaj substancji kontrolowanych, nowych substancji oraz

fluorowanych gazów cieplarnianych, ich nazwy chemiczne i

handlowe;


2) ilość każdej substancji kontrolowanej, nowej substancji oraz każdego z fluorowanych gazów cieplarnianych:

a) przywiezionych z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

b) przywiezionych spoza terytorium Unii Europejskiej,

c) zawartych w przywiezionych i wytworzonych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej produktach, stacjonarnych i ruchomych urządzeniach i systemach ochrony przeciwpożarowej, gaśnicach oraz systemach klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych,

d) zakupionych lub pozyskanych nieodpłatnie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,

e) odzyskanych we własnym zakresie,

f) wstępnie oczyszczonych we własnym zakresie w ramach recyklingu,

g) zregenerowanych we własnym zakresie,

h) wywiezionych do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

i) wywiezionych poza terytorium Unii Europejskiej,

j) zawartych w wywiezionych z terytorium Rzeczpospolitej Polskiej produktach, stacjonarnych i ruchomych urządzeniach i systemach ochrony przeciwpożarowej, gaśnicach oraz systemach klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych,

k) sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,

l) zastosowanych w poszczególnych sektorach z podaniem rodzaju zastosowania,

m) poddanych zniszczeniu we własnym zakresie,

n) zmagazynowanych na dzień 1 stycznia i 31 grudnia roku, którego dotyczy sprawozdanie,

o) utraconych w trakcie roku, którego dotyczy sprawozdanie – z wyodrębnieniem substancji kontrolowanych, nowych substancji i fluorowanych gazów cieplarnianych utraconych wskutek wycieku i z innych przyczyn.


Art. 40 ust 4

Ilość każdej substancji lub gazu, o których mowa w ust. 3 pkt.2, poza przywozem, wywozem lub stosowaniem tych substancji lub gazów do celów laboratoryjnych lub analitycznych, podaje się z dokładnością do 0,1 kg, przyjmując, że wartość do 49 g zaokrągla się w dół, a wartość 50 g zaokrągla się w górę. W przypadku przywozu, wywozu lub stosowania substancji lub gazów, o których mowa w ust. 3 pkt. 2 do celów laboratoryjnych lub analitycznych ilość tych substancji lub gazów podaje się z dokładnością do 0,001 kg, przyjmując, że wartość 0,49 g zaokrągla się w dół, a wartość od 0,50g zaokrągla się w górę.


Przepisy unijne – porządek prawny

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 842/2006 z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych

fluorowanych gazów cieplarnianych

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia

rozporządzenia (WE) nr 842/2006

Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie

substancji zubożających warstwę ozonową

Fluorowane gazy cieplarniane Substancje zubożające warstwę ozonową

Rozporządzenia wykonawcze

Podstawowa znajomość odnośnych przepisów rozporządzenia (WE) nr 842/2006 oraz odnośnych rozporządzeń wykonujących przepisy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 (uchylona przez 517)

Rozporządzenie zastępujące:

Przepisy unijne – rozporządzenia wykonawcze


- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1493/2007 z dnia 17 grudnia 2007 r. określające, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, format sprawozdań, które mają być składane przez producentów, importerów i eksporterów niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych;

- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1494/2007 z dnia 17 grudnia 2007 r. określające, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, formę etykiet oraz dodatkowe wymogi dotyczące etykietowania produktów i urządzeń zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane;

- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1497/2007 z dnia 18 grudnia 2007 r. określające, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, standardowe wymogi w zakresie kontroli szczelności w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane;

- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 304/2008 z dnia 2 kwietnia 2008 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, minimalne wymagania i warunki dotyczące wzajemnego uznawania certyfikacji przedsiębiorstw i personelu w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej i gaśnic zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane;

- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 308/2008 z dnia 2 kwietnia 2008 r. określające, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, formę powiadamiania o programach szkoleń i certyfikacji państw członkowskich (Dz. Urz. UE L 92 z 03.04.2008, str. 28).

Przepisy krajowe – porządek prawny

Należy stosować wymagania według:Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego

i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w

sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia

(WE) nr 842/2006

Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających

warstwę ozonową


Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 842/2006 z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów

cieplarnianych

Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. z 2015 r. poz. 881)

Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 17 grudnia 2015 poz. 2317

Określa m.in. wymagania dotyczące egzaminowania

Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11 stycznia 2016 poz. 89

Określa wymagania w sprawie sprawdzania pod względem wycieków

Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 29 grudnia 2015 poz. 2251

Określa wymagania dotyczące minimalnego wyposażenia technicznego

personelu

Rozporządzenie Nr 517/2014 w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych


Rozporządzenie zawiera przepisy dotyczące następujących zagadnień:

a) zapobiegania wyciekowi fluorowanych gazów cieplarnianych, b) kontroli szczelności urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane,c) obowiązek wyposażenie urządzeń w systemy wykrywania wycieków,d) obowiązek prowadzenia dokumentacji, e) ograniczenia emisji fluorowanych gazów cieplarnianych związanej z produkcją, transportem i magazynowaniem, f) odzysku gazów w celu zapewnienia ich recyklingu, regeneracji lub zniszczenia, g) szkoleń i certyfikacji dla osób fizycznych wykonujących czynności takie jak instalowanie, serwisowanie, konserwacja, naprawa lub likwidacja urządzeń, kontrole szczelności przewidziane, odzysk fluorowanych gazów cieplarnianychh) ograniczenia wprowadzania do obrotu niektórych urządzeń i produktów zawierających fluorowane gazy cieplarniane i) etykietowania niektórych urządzeń i produktów zawierających fluorowane gazy cieplarniane, j) zakazów stosowania niektórych gazów, k) ograniczania ilości wodorofluorowęglowodorów wprowadzanych do obrotu i rejestru podmiotów wprowadzających,l) zasady sprawozdawczości, ł) delegacje do wydania przez państwa członkowskie sankcji i zapewnienia wykonania przepisów.

Rozporządzenie Nr 517/2014 – ważne definicje


Fluorowane gazy cieplarniane oznaczają wodorofluorowęglowodory, perfluorowęglowodory, heksafluorek siarki i inne gazy cieplarniane zawierające fluor, wymienione w załączniku I, lub mieszaniny zawierające którąkolwiek z tych substancji;

Tona(-y) ekwiwalentu CO2 oznacza ilość gazów cieplarnianych, wyrażoną jako iloczyn masy gazów cieplarnianych w tonach metrycznych i ich współczynnika ocieplenia globalnego;

Operator oznacza osobę fizyczną lub prawną sprawującą faktyczną kontrolę nad technicznym działaniem produktów i urządzeń objętych niniejszym rozporządzeniem; w określonych szczególnych sytuacjach państwo członkowskie może wyznaczyć właściciela jako podmiot odpowiedzialny za obowiązki operatora;

System wykrywania wycieków oznacza skalibrowany przyrząd mechaniczny, elektryczny lub elektroniczny służący do wykrywania wycieków fluorowanych gazów cieplarnianych, który w momencie wykrycia wycieku alarmuje Operatora;

Recykling oznacza ponowne wykorzystanie odzyskanego fluorowanego gazu cieplarnianego po przeprowadzeniu podstawowego procesu oczyszczania.

Rozporządzenie Nr 517/2014 – ważne informacje


Celowe uwalnianie fluorowanych gazów cieplarnianych do atmosfery jest zakazane, w przypadku gdy uwolnienie nie jest technicznie niezbędne do zamierzonego stosowania.

Operatorzy urządzeń, które zawierają fluorowane gazy cieplarniane, podejmują środki ostrożności, aby zapobiec niezamierzonemu uwolnieniu tych gazów („wyciekowi”). Operatorzy podejmują wszelkie środki możliwe do zastosowania z technicznego i ekonomicznego punktu widzenia w celu zminimalizowania wycieku fluorowanych gazów cieplarnianych.

W przypadku stwierdzenia wycieku fluorowanych gazów cieplarnianych operatorzy zapewniają, aby urządzenie zostało naprawione bez zbędnej zwłoki.

W odniesieniu do urządzenia, które objęte jest wymogiem kontroli szczelności w przypadku gdy naprawiono urządzenie, z którego nastąpił wyciek, operatorzy zapewniają, aby urządzenie zostało skontrolowane przez certyfikowaną osobę fizyczną w ciągu miesiąca od naprawy w celu sprawdzenia, czy naprawa była skuteczna.

Rozporządzenie Nr 517/2014 - kontrole szczelności


Operatorzy urządzeń, które zawierają fluorowane gazy cieplarniane w ilości 5 ton ekwiwalentu CO2lub większej i niezawarte w piankach, zapewniają, aby urządzenia były poddawane kontrolom szczelności.

Masa ekwiwalentu CO2 [tona]

Częstotliwość kontroli szczelności [miesiące]

Zainstalowany system wykrywania wycieków

Brak systemu wykrywania wycieków

5<50 24 12

50<500 12 6

>500 6 3

Obowiązki dotyczące kontroli szczelności uznaje się za spełnione, pod warunkiem spełnienia dwóch następujących warunków:a) istniejący system kontroli spełnia normy ISO 14520 lub EN 15004; orazb) dane urządzenia ochrony przeciwpożarowej są kontrolowane tak często, jak jest to wymagane (powyższa tabela)

Wpis do karty systemu ochrony przeciwpożarowej po wykonaniu kontroli szczelności musi zostać umieszczony w ciągu maksymalnie 5 dni od wykonania kontroli.

Rozporządzenie Nr 517/2014 – gazy fluorowane


Obliczanie ekwiwalentu CO2

Substancja Współczynnik ocieplenia globalnego (GWP)

Ekwiwalent CO2 dla 1 tony gazu fluorowanego [tona]

Masa gazu fluorowanego o ekwiwalencie 5 ton CO2 [kg](wymaga kontroli szczelności)

HFC-125 3500 3500 1,43

HFC-227ea 3220 3220 1,55

HFC-236fa 9810 9810 0,51

HFC-23 14800 14800 0,34 (gaz wycofany)

Wartości GWP oraz ekwiwalentu CO2 dla wybranych gazów fluorowanych

�� = ��

Rozporządzenie Nr 517/2014 – systemy wykrywania wycieków


Operatorzy urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane w ilościach 500 ton ekwiwalentu CO2 lub większej, zapewniają, aby urządzenia te były wyposażone w system wykrywania wycieków, który alarmuje operatora lub firmę serwisową o każdym wycieku.

Operatorzy urządzeń zapewniają, aby systemy wykrywania wycieków były kontrolowane co najmniej raz na 12 miesięcy w celu zapewnienia ich właściwego działania.

Uprawniony personel dokonuje kontroli w każdym przypadku, gdy istnieją podstawy, aby przypuszczać, że wystąpiła nieszczelność powodująca ulatnianie się fluorowanych gazów cieplarnianych w systemie ochrony przeciwpożarowej.

Za podstawę do takich przypuszczeń uważa się wystąpienie jednej lub kilku poniższych sytuacji:

a) stały system wykrywania nieszczelności informuje o wystąpieniu nieszczelności;b) pojemnik wykazuje utratę ciśnienia o ponad 10 % po skorygowaniu względem temperatury;c) pojemnik wykazuje utratę ilości środka gaśniczego o ponad 5%;d) inne oznaki utraty ładunku Na podstawie Rozporządzenia (WE) nr 1497/2007

System kontroli wycieku musi zostać skalibrowany zgodnie ze specyfikacją techniczną urządzeń ale na poziomie nie większym niż opisano powyżej.

Rozporządzenie Nr 517/2014 – ograniczenia i kontyngenty


Zakazy dotyczące wprowadzania do obrotu

Wartość procentowa do obliczania maksymalnej ilości wodorofluorowęglowodorów,jakie mają być wprowadzone do obrotu i odpowiadających im kontyngentów

Rozporządzenie (WE) nr 1005/2009 w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową


Rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące:

a) produkcji, przywozu, wywozu, wprowadzania do obrotu, stosowania, odzysku, recyklingu, regeneracji i niszczenia substancji zubożających warstwę ozonową,

b) przekazywania informacji o tych substancjach oraz

c) przywozu, wywozu, wprowadzania do obrotu i stosowania produktów i urządzeń zawierających wymienione substancje lub od nich uzależnionych.

Substancje kontrolowane oznaczają substancje wymienione w załączniku I, w tym ich izomery,występujące samodzielnie lub w mieszaninie, zarówno pierwotne, jak i odzyskane, poddanerecyklingowi lub zregenerowane. (zgodnie z art. 3 pkt. 4 rozporządzenia (WE) 1005/2009)

Rozporządzenie Nr 517/2014 istotne zmiany względem rozporządzenia 842/2006


1. Wartości GWP zmienione dla substancji w zał. I (HFC, PFC, SF6) i „inne fluorowane substancje”

2. Harmonogram redukcji HFCs3. Nowe zakazy wprowadzania do obrotu produktów i urządzeń zawierających

gazy fluorowane 4. Nowe zakazy stosowania gazów fluorowanych5. Obowiązek kontroli szczelności 6. Rozszerzone wymagania dotyczące etykietowania

Normy techniczne – stałe urządzenia gaśnicze na gazy fluorowane

Podstawowa znajomość odnośnych norm technicznych

CPR/305/2011 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i

uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG;/obowiązuje od 1 lipca 2013 r./

PN-EN 12094 "Stałe urządzenia gaśnicze. Podzespoły urządzeń gaśniczych gazowych”

- Zawór – część 4

- Manometr – część 10

- Łącznik elastyczny – część 8

- Zawór zwrotny – część 13

- Centrala sterująca – część 1

- Ręczne urządzenia sterujące – część 3

- Dysze wypływowe – projekt normy – część 7

PN-EN 54 "Systemy sygnalizacji pożarowej”

- Centrala sterująca – część 2

- Zasilacze – część 4

- Czujki dymu – część 7

- Sygnalizator akustyczny – część 3

- Sygnalizator optyczny - część 23

- Zasysające czujki dymu – część 20

PN-EN 15650 „Wentylacja budynków – Przeciwpożarowe klapy

odcinające montowane w przewodach”

PN-EN 12101-8:2012 Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i

ciepła -- Część 8: Klapy odcinające w systemach wentylacji

pożarowej

Certyfikat stałości właściwości użytkowych -> Deklaracja właściwości użytkowych

Wymagane dokumenty:

przed 1 lipca 2013

po 1 lipca 2013

Certyfikat zgodności -> Deklaracja zgodności

Normy techniczne – systemy na gazy fluorowane i zubożające warstwę ozonową


Oznaczenie Zakres

PN-EN 15004:1 Ogólne wymagania projektowe

PN-EN 15004:3 Parametry projektowe dla gazu HCFC

PN-EN 15004:4 Parametry projektowe dla gazu HFC 125

PN-EN 15004:5 Parametry projektowe dla gazu HFC 227ea

PN-EN 15004:6 Parametry projektowe dla gazu HFC 23

ISO 14520 Ogólne wymagania projektowe( wraz z dodatkowymi częściami jak PN-EN 15004)

VdS 2381 Gazy fluorowane

NFPA 2001 Gazy obojętne i gazy fluorowane

PN-EN 27201:1 Halony. Wymagania techniczne dotyczące halonu 1211 i halonu

1301

PN-EN 27201:2 Halony. Wymagania techniczne dotyczące bezpiecznego

obchodzenia się i postępowania przy przetłaczaniu

Normy techniczne – systemy na gazy fluorowane


Dopuszczalne stężenia gazów fluorowanych

W strefach przebywania ludziW strefach przebywania ludzi

Opóźnienie zadziałania

Przełącznikautomatyczno-manualny

Zawór zamykający

<NOAEL Wymagany Niewymagany Niewymagany

NOAEL-LOAEL Wymagany Wymagany Niewymagany

>LOAEL Wymagany Wymagany Wymagany

W strefach bez obecności ludzi możliwe jest stosowanie stężeń powyżej LOAEL bez wymogu stosowania zaworu zamykającego.

W strefach bez obecności ludzi możliwe jest stosowanie stężeń powyżej LOAEL bez wymogu stosowania zaworu zamykającego.

Przykład urządzenia przeciwpożarowego

Ogólna wiedza w zakresie różnych rodzajów dostępnego na rynku wyposażenia przeciwpożarowego zawierającego fluorowane gazy cieplarniane

Stałe urządzenie gaśnicze Stilde SH

na gaz HFC-227ea

Stałe urządzenie gaśnicze na gaz HFC -227ea


STILDE SH - zbiorniki

Mocowanie zbiornikaObejmy dwuczęściowe wraz z szyną montażową

Mocowanie zbiornikaObejmy dwuczęściowe wraz z szyną montażową

Systemy 42 barWspółczynnik napełnienia butli: 1,1 kg/l

Systemy 42 barWspółczynnik napełnienia butli: 1,1 kg/l



STILDE SH - zawory

Zawory Średnicazaworu

Średnica wypływu

Wielkość zbiornika[l]

VHFC 301 2 ½” 2” 40, 50, 60, 75, 80, 100, 120, 140, 180

VHFC 104 1” 3/4” 14, 22, 27

Zawór VHFC 301Zawór VHFC 301 Zawór VHFC 104Zawór VHFC 104



ManometrManometr

Wyzwalacz ręcznyWyzwalacz ręczny

ElektrowyzwalaczElektrowyzwalacz

STILDE SH – zawór typu Master



ManometrManometr

STILDE SH – zawór typu Slave



Łącznik wypływowy 2”do urządzeń jednozbiornikowych

Łącznik wypływowy 2”do urządzeń jednozbiornikowych

W systemie STILDE węże wypływowe montowane są zarówno w lewymjak i w prawym kierunku.

W systemie STILDE węże wypływowe montowane są zarówno w lewymjak i w prawym kierunku.

Łącznik wypływowy 2”do urządzeń wielozbiornikowych

Łącznik wypływowy 2”do urządzeń wielozbiornikowych

Łącznik wypływowy 3/4”Łącznik wypływowy 3/4”

Z zaworem

1”

Z zaworem

2 1/2”

Z zaworem

2 1/2”

Gwint stożkowy NPTGwint stożkowy NPT

Gwint NPTGwint NPT

W systemie STILDE węże wypływowe nie występują w wersji z odejściamize względu na inny sposób montażu linii pilotowej(bezpośrednio z elektrowyzwalacza).

W systemie STILDE węże wypływowe nie występują w wersji z odejściamize względu na inny sposób montażu linii pilotowej(bezpośrednio z elektrowyzwalacza).

Do węży z gwintem NPT montowane są mufy z gwintem BSPP.Do węży z gwintem NPT montowane są mufy z gwintem BSPP.



STILDE SH – łączniki linii pilotowej

Łącznik linii pilotowej 3/16”z gwintem ¼” NPTŁącznik linii pilotowej 3/16”z gwintem ¼” NPT

Maksymalna długość łącznika linii pilotowej wynosi 1 m.Maksymalna długość łącznika linii pilotowej wynosi 1 m.



STILDE SH – dysze wypływowe

Dysze są gwintowane wewnętrznie gwintem NPT.Dysze są gwintowane wewnętrznie gwintem NPT.

Dostępne są dysze 360 i 180 stopni.

Dysze produkowane są w ośmiu wariantach (360 i 180 stopni).Posiadają dedykowane dla instalacji wymienne kryzy wypływowe.

Dostępne są dysze 360 i 180 stopni.

Dysze produkowane są w ośmiu wariantach (360 i 180 stopni).Posiadają dedykowane dla instalacji wymienne kryzy wypływowe.



STILDE SH – system dwubutlowy

Maksymalnie dwa zbiorniki z jednego elektrowyzwalaczaMaksymalnie dwa zbiorniki z jednego elektrowyzwalacza

Wskaźnik wypływu jest montowany na pierwszym odcinku za wężem wypływowym z drugiej butli na linii wyzwalającej.Wskaźnik wypływu jest montowany na pierwszym odcinku za wężem wypływowym z drugiej butli na linii wyzwalającej.



Maksymalnie dwa zbiorniki z jednego elektrowyzwalaczaMaksymalnie dwa zbiorniki z jednego elektrowyzwalacza

Wskaźnik wypływu jest montowany na pierwszym odcinku za kolektorem.Wskaźnik wypływu jest montowany na pierwszym odcinku za kolektorem.

Zawór zwrotny 2”Zawór zwrotny 2”

Kolektor spawany- Dwubutlowy i trzybutlowy- DN 50, DN 65, DN 80

Kolektor spawany- Dwubutlowy i trzybutlowy- DN 50, DN 65, DN 80

Kolektor skręcany- Dwubutlowy i trzybutlowy- DN 50, DN 65

Kolektor skręcany- Dwubutlowy i trzybutlowy- DN 50, DN 65

Substancje alternatywne dla fluorowanych gazów cieplarnianych


1. Gazy obojętne

2. Gaz FK-5-1-12 (NovecTM 1230)

Nazwa Skład mieszaniny

IG-100 Azot – 100%

IG-01 Argon – 100%

IG-55 Azot – 50%, Argon – 50%

IG-541 Azot – 52%, Argon – 42%, Dwutlenek węgla – 8%

Stałe urządzenie gaśnicze na gaz IG-541 na przykładzie systemu Stilde SI

Stałe urządzenie gaśnicze na gaz FK-5-1-12 na przykładzie systemu TA-1230

Technologie służące zastąpieniu i zmniejszeniu stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych


1. Urządzenia gaśnicze mgłowe 2. Urządzenia gaśnicze aerozolowe

Generatory aerozolu gaśniczegona przykładzie systemu af-x

Dysze mgły gaśniczejna przykładzie systemu VID Fire-Kill

Rodzaje zaworów w systemach gaśniczych

Ogólna wiedza w zakresie różnych rodzajów zaworów, mechanizmów

Zawór elektromagnetyczny ( Solenoid )– Otwarcie zaworu głównego następuję poprzez dostarczenieimpulsu elektrycznego z urządzenia sterującego o odpowiednich parametrach do elektrozaworu copowoduje jego otwarcie i spuszczenie nadciśnienia po przesuwnej stronie tłoka. Operacja ta skutkujeprzesunięciem tłoka głównego zaworu urządzenia gaśniczego w stronę niższego ciśnienia i otwarcieotworu wylotowego środka.Pironabój zbijakowy –otwarcie następuje poprzez dostarczenie impulsu elektrycznego. Powoduje touaktywnienie zapalnika i zapłon materiału wybuchowego. Konstrukcja pironaboju zbijakowegopodobna jest do siłownika z tłokiem. Poprzez wybuch materiału w komorze przed tłokiem tłokprzesuwa się przebijając przymocowanym szpikulcem cienka ściankę nabojuj. Powoduje to wysunięciesię szpikulca na całą jego długość. Umiejscowiony on jest w takim miejscu by po jego wyzwoleniuszpikulec dosięgnął membrany, która przebita spuszcza nadciśnienia po przesuwnej stronie zaworugłównego urządzenia gaśniczego co powoduje przesunięcie tłoka i jego otwarcie. Stosowane są tezinne mechanizmy z pironabojami zbijakowymi jak kolumny szklane i mechanizmy siłownikowe.Pironabój ciśnieniowy - otwarcie następuje poprzez dostarczenie impulsu elektrycznego.Powoduje to uaktywnienie zapalnika i zapłon materiału wybuchowego. Konstrukcja podobna jest doślepego naboju pistoletowego. W wyniku jego uaktywnienia wytwarzane jest duże ciśnienie którewykorzystywane jest do poruszania różnymi siłownikami jak i mniejszymi zaworkami powodującymiotwarcie zaworu głównego.

Rodzaje zaworów w systemach gaśniczych

Ogólna wiedza w zakresie różnych rodzajów zaworów, mechanizmów

Pneumatyczne – W tym przypadku elementem otwierającym główny tłok jest podane ciśnienie.Działanie jest podobne z tym że w większości systemów działa odwrotnie.Mianowicie wytwarza się nadciśnienie nad tłokiem powodując tym jego przesuw w dół co powodujeotwarcie otworu wylotowego. Stosowane tez są systemy w których wzrost ciśnienie powoduje otwarciezaworka, który natomiast powoduje spadek ciśnienia i przesuw tłoka jak w stronę spadku ciśnienia.Ręczne – otwarcie następuje poprzez mechaniczne wymuszenie otwarcia tłoka, bądź poprzezmechaniczne działanie wymusza się któryś z wyżej opisanych scenariuszy.Sposoby łączone – są to sposoby w których otwarcie następuje zaworu głównego w wyniku połączeniadwóch powyższych schematów. Np. w wyniku zadziałania elektrozaworu dostarczany jest źródłociśnienia do zaworu i jego otwarcie następuje w sposób pneumatyczny. (Butle pilotowe, zasilanie zezbiornika gaśniczego)Pneumatyczne linie detekcyjne – uruchomienie wypływu poprzez przerwanie ciągłości rurowegoprzewodu detekcyjnego. Po przepaleniu przewodu dochodzi do spadku ciśnienia i uruchomienia wypływuczynnika gaśniczego.

Ogólna wiedza w zakresie wyposażenia i narzędzi koniecznych w celu bezpiecznego obchodzenia się z substancjami i bezpiecznych metod pracy

Załącznik nr 2

Ochrona osobista* gumowane rękawice ochronne* okulary ochronne

Temperatury wrzenia wybranych środków gaśniczychHalon 1301 -57,7 stopni ° C Halon 1211 - 3,7 stopni ° CHFC 227ea -16,4 stopni ° CHFC 236fa - 1,4 stopnia ° C


Sprzęt do wykrywania nieszczelności* Elektroniczny przenośny przyrząd do wykrywania i lokalizowania nieszczelności o czułości

minimum 5 g/rok.* Płyny pieniące do wykrywania nieszczelności


LS 3000

* Przyrząd do pomiaru temperatury o zakresie przynajmniej od -20 ° C do 50 ° Ci dokładności co najmniej +/_ 1 ° C

* Zestaw wag1.Dokładność 0,1 kg- zakres do 200 Kg2. Dokładność 0,2 kg - zakres do 600 Kg3. Dokładność 0,5 kg - zakres powyżej 600 Kg(Dostosowane do wielkości butli wchodzących w skład kontrolowanego systemu)


Sprzęt do pomiaru ciśnienia i temperatury

Tabela zależności Ciśnienia od Temperatury


* Węże ciśnieniowe z zaworami odcinającymi* Stacja do odzysku i napełniania f-gazów i halonów.* Przyrząd do pomiaru temperatury o zakresie przynajmniej od -20 ° C do 50 ° C

i dokładności co najmniej +/_ 1 ° C* Zestaw manometrów w zakresie 0-10 MPa i dokładności mi 1,5%* Butle ciśnieniowe dwuzaworowe osobne do każdego rodzaju gazu* Zestaw wag* Zestaw do wykonania prób szczelności i wytrzymałości w tym butle z gazem obojętnym i reduktor ciśnienia.*Elektroniczny przenośny przyrząd do wykrywania i lokalizowania nieszczelnościo czułości minimum 5 g/rok.* zestaw do wykrywania nieszczelności metoda ultrafioletową* Płyny pieniące do wykrywania nieszczelności* Środki ochrony osobistej


Wszystkie narzędzia i przyrządy powinny posiadać przynajmniej 1,5 wytrzymałości ciśnieniowej na jakiej będą pracowały !!!

* Węże ciśnieniowe z zaworami odcinającymi* Stacja do odzysku i napełniania f-gazów i halonów.* Przyrząd do pomiaru temperatury o zakresie przynajmniej od -20 ° C do 50 ° C

i dokładności co najmniej +/_ 1 ° C* Butle ciśnieniowe dwuzaworowe osobne do każdego rodzaju gazu* Zestaw wag*Elektroniczny przenośny przyrząd do wykrywania i lokalizowania nieszczelnościo czułości minimum 5 g/rok.* Środki ochrony osobistej


Wszystkie narzędzia i przyrządy powinny posiadać przynajmniej 1,5 wytrzymałości ciśnieniowej na jakiej będą pracowały !!!


NIGDY nie należy serwisować zaworów jak również opróżniać i napełniać zbiorników systemowych bez uprzedniego pozyskania odpowiedniej wiedzy o systemie!!!

Znajomość prawidłowego postępowania przy przemieszczaniu zbiorników zawierających fluorowane gazy cieplarniane

• Zawsze wtedy, kiedy zbiorniki nie są używane muszą mieć szczelnie zamknięte zawory, na otworach wylotowych musza być zainstalowane zaślepki zabezpieczające przed gwałtownym wypływem w razie niekontrolowanego otwarcia, a zawór powinien być zabezpieczony kołpakiem.


• Butle można przewozić lub przenosić na przeznaczonych do tego celu wózkach lub noszach. Transport mechaniczny butli jest możliwy po uprzednim stabilnym umocowaniu na urządzeniu transportującym lub w specjalnych koszach transportowych.


• W razie konieczności ręcznego przetaczania butli należy kontrolować jej równowagę, trzymając rękę na kołpaku, utrzymując butlę przy ciele, i obracać butlę drugą ręką wspartą na korpusie. Po ustawieniu butli na miejscu przeznaczenia należy zabezpieczyć ją przed upadkiem.

• Podczas transportu drogowego butli napełnionej gazem fluorowanych należy się stosować do odpowiednich przepisów ADR jeśli obowiązują i odpowiednio oznaczyć butle i ja zabezpieczyć.

HALON 2402 (R-114B2), Dibromotetrafluroethane, UN1956, Klasa 2.2 niepalne, ADR/RID: Klasa 2, 1A

• Zarówno w czasie transportu, jak i w czasie użytkowania, butla ciśnieniowa musi być trwale przymocowana lub przypięta do ściany lub do wózka.


• Nie należy pozostawiać zbiorników na działanie temperatury powyżej 52°C.

• Nie należy magazynować zbiorników w miejscu narażonym na działanie wilgoci i skrajnie szkodliwych warunków atmosferycznych.

• Nigdy nie należy podnosić / przesuwać, bądź wykonywać czynności ze zbiornikiem trzymając go za zawór.

• Nie dopuszcza się toczenia zbiorników ciśnieniowych po ziemi w pozycji poziomej.

• Zbiornik należy ochronić przed obiektami, które mogą wywołać jego trwałe uszkodzenie.

• Należy chronić przed jakimikolwiek większymi uderzeniami.

• Przy ściąganiu zbiorników z palet nie dopuszczać do ich uderzania.

• Podczas transportu nie dopuszczalne jest manipulowanie przy zaworach.

• W razie jakiekolwiek awarii nigdy nie należy próbować naprawiać zaworów, ani zbiorników na miejscu.

Umiejętność instalacji w systemie ochrony przeciwpożarowej zbiorników przeznaczonych do przechowywania fluorowanych gazów cieplarnianych

• Kolejność wykonywanych czynności podczas montażu zbiornika systemowego

1. Transport zbiornika na miejsce docelowe

2. Montaż zbiornika za pomocą obejm do ściany.

3. Zdjęcie kołpaka zabezpieczającego zawór

4. Odkręcenie zaślepki otworu wylotowego

5. Przykręcenie węża wylotowego

6. Podpięcie wtyki elektrozaworu/ zazbroić system

• Na co zwrócić uwagę:

1.Nigdy nie przykręcamy nic na siłę, jeśli nie pasuje. Należy zwrócić szczególna uwagę czy gwint w zaworze i w dołączanym elemencie są jednakowe. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skontaktować się z producentem, bądź dostawca systemu.


• Kolejność wykonywanych czynności podczas demontażu zbiornika systemowego

1.Blokada urządzeń sterujących gaszeniem.

2. Odpięcie wtyki elektrozaworu lub innego mechanizmu wyzwalającego od instalacji uruchamiającej.

3. Odkręcenie węża wylotowego rozprowadzającego środek gaśniczy.

4. Przykręcenie zaślepki otworu wylotowego.

5. Demontaż obejm mocujących zbiornik.

6. Założenie kołpaka zabezpieczającego zawór.

7. Zdjęcie zbiornika i jego transport na miejsce docelowe.

• Na co zwrócić uwagę:

W niektórych systemach odkręcenie wyzwalacza elektrycznego powoduje wyzwolenie środka gaśniczego. Jeśli nie jesteś pewien zgłoś się do producenta systemu!!!


• Systemy halonowe na okrętach Marynarki Wojennej RP


• System HFC 227ea do gaszenia siłowni jachtów motorowych


• System FM- 200 do gaszenia miejsc strategicznych.

Ogólna wiedza w zakresie zapobiegania uwolnieniu i wyciekom.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r.

w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową

Ogólna wiedza w zakresie zapobiegania uwolnieniu i wyciekom

• Podczas jakichkolwiek prac przy przetaczaniu środka gaśniczego należy stosować takie połączenia by emisja środka była zredukowana do zera.

• Zawsze należy sprawdzić ważność próby ciśnieniowej zbiornika do, którego jest odzyskiwany jest gaz fluorowy. (próby ważne są 10 lat i powinny być wybite na zbiorniku obok cechy inspektora UDT)


Podstawowe zasady przy serwisie instalacji.

1. Zapoznanie się z dokumentacją systemu.

2. Posiadanie doświadczenia i umiejętności.

3. Włączenie blokady gaszenia.

4. Odłączenie wtyki od elektro wyzwalacza

Wszelkie testy szczelności wykonujemy gazami obojętnymi!!!


Napełnianie i opróżnianie zbiorników.

- Zawsze zabezpieczamy otwór wylotowy przy pomocy przejściówki, dzięki której podczas niekontrolowanego wyzwolenia będziemy w stanie odzyskać środek ze zbiornika.

Umiejętność weryfikacji dokumentacji dotyczącej systemu przed dokonaniem kontroli szczelności i dokonania oględzin i manualnej kontroli systemu pod kątem szczelności oraz standardowe wymogi w zakresie kontroli szczelności w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 517/2014z dnia 16 kwietnia 2014 r.

w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych


w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych

Ustanawiające zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady standardowe wymogi w zakresie kontroli szczelności w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane.

w sprawie sprawdzania pod względem wycieków urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła oraz systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających substancje kontrolowane

w sprawie substancji zubażających warstwę ozonową

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 517/2014

z dnia 16 kwietnia 2014 r.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1497/2007 z dnia 18 grudnia 2007 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU z dnia 11 stycznia 2016 r. Dz. U. z 2016 Poz. 89

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1005/2009

z dnia 16 września 2009 r.

Cztery obowiązujące rozporządzenia regulujące poprawność postepowania podczas kontroli szczelności i wycieków systemów zawierających f- gazy i substancje zubażające warstwę ozonową.


ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU z dnia 11 stycznia 2016 r. Dz. U. z 2016 Poz. 89

w sprawie sprawdzania pod względem wycieków urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła oraz systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających substancje kontrolowane


Miejsca obowiązkowej kontroli pod względem wycieków standardowych systemach instalacji gaszenia gazem.

1. Połączenie zbiornika z zaworem.2. Połączenie zaworu z wyzwalaczem.3. Połączenie zaworu z manometrem.4. Połączenie zaworu z presostatem.5. Miejsce mocowania zaworu/ blaszki bezpieczeństwa z zaworem

głównym.6. Miejsce wypływu środka gaśniczego.


USTAWA z dnia 25 czerwca 2016 r. Dz. U. z 2015 Poz. 881

o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 517/2014z dnia 16 kwietnia 2014 r.

Wiedza w zakresie bezpiecznych dla środowiska metod odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych z systemów ochrony przeciwpożarowej oraz napełniania tych systemów fluorowanymi gazami cieplarnianymi


• „odzysk” oznacza zbiórkę i magazynowanie fluorowanych gazów cieplarnianych z produktów, w tym pojemników i urządzeń podczas konserwacji lub serwisowania, lub przed unieszkodliwieniem produktów, lub urządzeń.

• Do prac związanych z odzyskiem i napełnianiem zbiorników środkami gaśniczymi trzeba posiadać zgodę i przeszkolenie producentów systemu jak i świadectwo kwalifikacji UDT do napełniania zbiorników przenośnych gazem skroplonym metodą wagową.


• Uzyskiwania próbki testowej przed odzyskiem:

1 .Do zaworu butli odzyskiwanej zamontować zalecany przez producenta zespół adaptera wylotowego z zamkniętym zaworem kulowym i pobrać próbkę testową.

2. Próbkę testową należy przebadać za pomocą chromatografu gazowego w celu sprawdzenia spełniania przez nią norm czystości.

3. Na każdej próbce do testów powinien widnieć unikatowy numer jak i data pobrania próbki. Ten sam numer powinien znaleźć się na butli z której pobieramy próbkę.

Jeżeli próbka mieści się w normach można butle podłączyć do stacji odzysku środka.


• Odzysk środka z butli systemowej na stacji do odzysku środka.

1 . Do zaworu butli odzyskiwanej zamontować zalecany przez producenta zespół adaptera wylotowego z zamkniętym zaworem kulowym do, którego podłączamy wąż ciśnieniowy ze stacji odzysku zakończony zaworem kulowym.

2. Umieścić butlę na dokładnej wadze i spisać wskazanie.

3. Podłączyć uprzednio zważoną butlę odbiorczą.

4. Ustawić zawór na stacji w pozycji ODZYSK.

5. Odkręcić zawór zbiornika odbiorczego.

6. Odkręcić zawory na adapterze wylotowym oraz na wężach przyłączeniowych.

7 . Otworzyć zawór i włączyć pompę.

8. Kontynuować odsysanie do uzyskania wskazania 0 bar na manometrze ciśnienia wlotowego.

9 . Wyłączyć pompę i spisać wskazania wagi.

Uwaga !

*Przy środkach o wysokiej temperaturze wrzenia istnieje możliwość schłodzenia się odzyskiwanej cieczy poniżej jej temperaturywrzenia, co może skutkować pozostaniem środka w butli pomimo wskazania 0 na manometrze.

* Dla każdego rodzaju z odzyskiwanych gazów stosujemy osobne ciśnieniowe zbiorniki odbiorcze.


• Przygotowanie nowego, bądź poserwisowego zbiornika do napełnienia.

1 . Sprawdzić datę ważności próby ciśnieniowej i rodzaj środka, do którego butla została zaprojektowana.

2. Przeprowadzić wewnętrzną inspekcję w celu określenia czy w butli nie znajdują się jakiekolwiek zanieczyszczenia poprodukcyjne/ poserwisowe.

3. Odkurzyć wnętrze zbiornika.

4.Ustawic butlę w imadle i zamontować zawór z rurką syfonową, dokręcając zawór zgodnie z zaleceniami producenta.

5. Upewnić się, że wszystkie elementy zaworu są na swoim miejscu i są zamontowane w należyty sposób.


• Napełnianie zbiornika systemowego środkiem gaśniczym.

1 . Stawiamy przygotowany zbiornik na wadzę i spisujemy wagę.

2. Podłączamy adapter i węże ze stacji napełniania oraz ponownie spisujemy wagę.

3. Odkręcamy zawory odcinające przy zaworze i przy zbiorniku zasilającym.

4.Ustawiamy pompę w pozycji zbiornik systemowy i bez załączania pompy pozwalamy na swobodny przepływ środka.

5. Kiedy wartości na manometrach ciśnienia wlotowego i wylotowego zaczną się wyrównywać należy załączyć pompę i obserwować wagę.

5. Po osiągnięciu zamierzonej wagi wyłączamy pompę, przełączamy ja w pozycję zamknięta i zamykamy wszystkie zawory odcinające.

6.Po odkręceniu przewodów sprawdzamy, czy waga środka w zbiorniku się zgadza, odejmując spisaną wagę z pkt 1.

7. Po zakończeniu należy upewnić się , że zawór jest zamknięty, odłączyć adapter napełniania producenta i zamontować zaślepkę na otwór wylotowy.

Dziękujemy za uwagę

mgr Łukasz [email protected]

inż. Łukasz [email protected]

mgr inż. Piotr [email protected]

Przebieg egzaminu

Rozpoczęcie egzaminu w sali CHRYSLER „B” o godzinie 8.00 – prosimy o wcześniejsze przybycie

PODCZAS EGZAMINIU DOZWOLONE JEST:

- Korzystanie z materiałów szkoleniowych otrzymanych podczas szkolenia

- Korzystanie z aktów prawnych

- Korzystanie z innych dokumentów

W TRAKCIE EGZAMINU NIEDOZWOLONE JEST:

- Korzystanie z telefonów komórkowych

- Korzystanie z Internetu

- Prowadzenie rozmów

Czas trwania egzaminu teoretycznego 90 minut, wymagana ilość pkt. do zaliczenia - 75%

[ 21 poprawnie udzielonych odpowiedzi].

Warunkiem uczestnictwa w egzaminie praktycznym jest zaliczenie egzaminu teoretycznego

Prosimy pamiętać o wyłączeniu telefonów komórkowych w czasie egzaminu

Witamy na szkoleniu - SAVI TECHNOLOGIEsavitechnologie.pl/wp-content/...szkolenie-fgazy.pdfSzkolenie...

Documents

Transcript of Witamy na szkoleniu - SAVI TECHNOLOGIEsavitechnologie.pl/wp-content/...szkolenie-fgazy.pdfSzkolenie...