Witaminy to drobnoczsteczkowe, nieodzowne dla organizmu zwizki organiczne o rnorodnej strukturze chemicznej; egzogenne substancje czyli takie, ktre czowiek potrzebuje do prawidowego funkcjonowania organizmu i ktre musz by dostarczone z poywieniem, gdy czowiek nie jest w stanie sam ich wytworzy.WITAMINY

Podzia witamin: Rozpuszczalne w tuszczach: A D E K Rozpuszczalne w wodzie: CB1B2B6PPHB9B12

WITAMINY NIEZBDNE DLA CZOWIEKA:

Dzienne zapotrzebowanie: 2 mg Nazwa: RetinolNajbogatsze rdawitamin: Oleje rybne, tran, jaja, pene mleko TranJajkaMlekoRola: Regeneracja naskrka, pomocna w zwalczaniu infekcji , niezbdna dla posiadania silnych koci, zdrowych zbw i skry, do zachowania zdrowych wosw i paznokci

Nazwa: Kalcyferol Dzienne zapotrzebowanie: 0,02mg Najbogatsze rdawitamin: tran, mleko, jaja, mietana, maso, mietana maso jajkaRola: Wspomaga wchaniania wapnia i fosforu, buduje koci i zby, wpywa na prawidowe dziaanie systemu nerwowego

Nazwa: Tokoferol Dzienne zapotrzebowanie: 20 mg Najbogatsze rda pestki sonecznika, orzechy woskie i ziemne, witamin: saata, kapusta kapustaorzechysaataRola: Jest odpowiedzialna za prawidowe funkcjonowanie narzdw rozrodczych, wspdziaa przy wytwarzaniu czerwonych ciaek krwi, odnawia lipidy midzykomrkowe

Nazwa: Filochinon Dzienne zapotrzebowanie: 1 mg Najbogatsze rdawitamin: zielone warzywa, tka jaj, natka pietruszki, wieprzowina natka pietruszkitka jajwieprzowinaRola: Zmniejsza krucho naczy krwiononych, zapobiega tworzeniu si wybroczyn, jest niezbdna do syntezy czynnikw krzepnicia w wtrobie, przede wszystkim protrombiny

Nazwa: Tiamina Dzienne zapotrzebowanie: 1-1,5 mg Najbogatsze rdawitamin: wtroba, drode, orzechy, nasiona zb orzechydrodekaszaRola: Spalania wglowodanw w komrkach

Nazwa: Ryboflawina Dzienne zapotrzebowanie: 1,7 mgNajbogatsze rdawitamin: jaja, wtroba, sery, groch, kefir, malanka, soja, fasolagroch sojajajkoRola: Przemiana biaek i wglowodanw, bierze udzia w biochemicznych przemianach w siatkwce , uczestniczy w przemianach aminokwasw i lipidw

Najbogatsze rdawitamin: banany, roliny strczkowe, warzywa, szpinak, makrela, ziemniaki Dzienne zapotrzebowanie: 2 mg Nazwa: Pirydoksyna szpinak banany ziemniaki

Rola: Procesy krwiotwrcze, prawidowe funkcjonowanie ukadu nerwowego, zwiksza odporno organizmu, agodzi skutki uboczne lekw

Nazwa: Kwas foliowy Dzienne zapotrzebowanie: 0,1-0,2 mg Najbogatsze rdawitamin: pomidory, buraki, awokado burakipomidoryawokadoJest niezbdna do syntezy kwasw nukleinowych, odpowiada za prawidowy rozwj poduRola:

Nazwa: Cyjanokobalamina Dzienne Zapotrzebowanie: 5 mg Najbogatsze rdawitamin: Chude miso, ryby, sery, wtroba, jaja,chude misoryby sery Rola: Bierze udzia w syntezie DNA, tworzy osonki komrek nerwowych, uczestniczy w przemianach metabolicznych tuszczw i wglowodanw

Nazwa: Kwas askorbinowy Dzienne zapotrzebowanie: 70-100mg Najbogatsze rdawitamin: wiee owoce (w tym: cytrusowe, truskawki, aronia, czarna porzeczka) jabkacytrynaporzeczkaRola: Przyspiesza okres gojenia ran, wpywa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu, poprawia odporno, hamuje tworzenie si sicw

Nazwa: Biotyna Dzienne zapotrzebowanie: 0,15-0,30 mg Najbogatsze rdawitamin: szpinak, marchew, grzyby, migday, brzowy ry marchewmigdaybrzowy ryRola: Uczestniczy w przemianie dwutlenku wgla, wpywa na waciwe funkcjonowanie skry i wosw

Nazwa: Niacyna Dzienne zapotrzebowanie: 20 mgNajbogatsze rdawitamin: pene mleko, wtrbka, sery, jaja, suszone brzoskwinie, drb suszone brzoskwinie wtrbka drb Rola: Uczestniczy w tworzeniu czerwonych ciaek krwi, hamuje toksyczne dziaanie zwizkw chemicznych i lekw

Czynniki ktre powoduj niedobr witamin:

-niedostateczne lub nieprawidowe odywianie, -leczenie antybiotykami,-alkoholizm,-podeszy wiek,-przyjmowanie lekw,-zaburzenia trawienia (odek, jelito cienkie),-przewleke choroby wtroby

Budowa i waciwoci witamin rozpuszczalnych w tuszczach

WitaminaBudowaWaciwociA - retinolSkada si on z tlenu, wodoru, wgla, piercienia beta-jononu i dugiego acucha polienowegoJasnota, oleista ciecz, nie miesza si z wod, tylko z tuszczami.

D - kalcyferolSkada si z tlenu, wodoru, wgla Ciecz niemieszajca si z wod, miesza si z tuszczami i alkoholem, reguluje gospodark fosforanowo-wapniow w organizmach E - tokoferolSkada si z wodoru, tlenu i wglata, oleista ciecz, niemieszajca si z wod, tylko z tuszczami, odporna na temperatur K - filochinonZbudowana z tlenu, wodoru, wgla Ciecz nierozpuszczalna w wodzie, rozpuszczalna w tuszczach

Budowa i waciwoci witamin rozpuszczalnych w wodzie

WitaminaBudowaWaciwociC Kwas askorbinowyZbudowana z tlenu, wodoru, wgla Bezbarwne krysztay o kwanym smaku, rozpuszczalne w wodzie, wraliwa na temperaturB1 - TiaminaZbudowana z dwch piercieni: pirymidynowego i tiazolowegoBezbarwne krysztay o gorzkim smaku i charakterystycznym zapachu, rozpuszczalne w wodzie, trudno rozpuszczalne w alkoholuB2 - RyboflawinaZbudowana z tlenu, wodoru, wgla te krysztay, trudno rozpuszczalne w wodzie, wraliwa na wiato, odporna na temperaturB6 Pirydoksyna Zbudowana z tlenu, wodoru, wgla Bezbarwny kryszta, rozpuszcza si w wodzie i alkoholu, odporna na temperatur

Budowa i waciwoci witamin rozpuszczalnych w wodzie c.d.

WitaminaBudowaWaciwociPP - NiacynaZbudowana z tlenu, wodoru, wgla Bezbarwne krysztay, rozpuszczalne w wodzie i alkoholuH - BiotynaZbudowana z tlenu, wodoru, wgla Rozpuszczalna w wodzie, odporna na dziaanie wysokiej temperaturyB11 - Kwas foliowy Zbudowana z tlenu, wodoru, wgla Rozpuszczalna w wodzieB12 - CyjanokobalaminaZbudowana z tlenu, wodoru, wgla Czerwone krysztay, atwo rozpuszczalne w wodzie

Bibliografia:Encyklopedii popularnej PWN Wielka Encyklopedia wiata OXFORDwww.wikipedia.plwww.google.pl

Dzikuj za uwagOpracowane przez:Mariola TrutyMagorzata Ninik