RICHARD WEBSTER urodził się w 1946 roku w NowejZelandii, gdzie mieszka do dziś. Każdego roku dużopodróżuje, wygłasza prelekcje i prowadzi warsztaty dotyczącezagadnień związanych z procesami zachodzącymiw psychice. Jest autorem kilku książek o tej tematyce.Prowadzi również stałe rubryki w znanych miesięcznikach.Richard Webster jest żonaty i ma trójkę dzieci. Rodzinaudziela mu dużego wsparcia w pracy, jednak najstarszysyn, obserwując karierę ojca, postanowił zostać księgowym.W naszej oficynie wydawniczej ukazała się książka jegoautorstwa pt Różdżkarstwo dla początkujących.

Richard Webster

FENG SHUIJak zaplanować życiepełne sukcesówWydawnictwo ASTRUMWrocław 1998Opracowanie redakcyjneJOLANTA OSTRYŻNIUKOpracowanie techniczneCEZARY JANKOWSKIProjekt okładkiELŻBIETA GROMUŁZdjęciaRICHARD WEBSTERIlustracjeCARLA SHALECopyright © 1997 by Richard WebsterPublished by Llewellyn PublicationsSt. PauL MN 55164 USA© Copyright by Lech Tkaczyk,Wydawnictwo ASTRUM, Wrocław 1997Wszelkie prawa zastrzeżoneWydanie IWydawnictwo ASTRUM50-057 Wrocław, ul. Mennicza 13Druk i oprawa: Opolskie Zakłady Graficzne SA w Opolue-mail:astrum@astrum.wroc.plZamówienia na książki można składać również w sieci Internet

poprzez Internetową Księgarnię Wysyłkowąhttp://www.astrum.wroc.plISBN 83-87197-39-4Tytuł oryginałuFeng Shui for BeginnersTłumaczenieMONIKA DYKIBR

Dla dwojga przyjaciół —Davida i Penny Alexander

Scan by Bug for Torrenty.orgPodziękowaniaW pracy nad tą książką pomogło mi wiele osób. Chciałbymszczególnie podziękować mojemu przyjacielowi, dr. DavidowiHimelrickowi za przesłanie mi cennych informacji. Podziękowaniaza istotne wskazówki i wsparcie otrzymują też: TaiLau, Charles Hai, Carl Herron, Jon Kealoha, Albino Golaoraz Mark Edward.

Spis treściWstęp 9ROZDZIAŁ 1: Czym jest fengshui? 21Ch 'i 25 • Yin-yang 26 • Osiem trygramów 30 m Pa-kua 33 m Pięćelementów 34 • Cykl elementów 36ROZDZIAŁ 2: Szkoła Form 41Shan 47 m Shar 48 • Wybieranie okolicy 55 • Wybieranie domu57 • Wnętrze domu 58ROZDZIAŁ 3: Szkoła Kompasu 65Poszczególne irygramy 67 • Zastosowanie pa-kua 70 • Magicznykwadrat Lo Snu 83 0 Rejony pa-kua 87ROZDZIAŁ 4: Latająca Gwiazda 95ROZDZIAŁ 5: Luo-pan 109Zastosowanie luo-pan 112ROZDZIAŁ 6: Remedia przeciwdziałające shar 115ROZDZIAŁ 7: Feng shui drogą do sukcesu 129Tajemnica sukcesu — wskazówki dla firm 133ROZDZIAŁ 8: Feng shui w domu 135Drzwi frontowe 135 m Schody 138 • Salon 139 • Sypialnia 140 •Kuchnia 143 • Jadalnia 144 • Gabinet 145 • Toaleta 146 •Łazienka 146ROZDZIAŁ 9: Projektowanie domu 149ROZDZIAŁ 10: Feng shui w ogrodzie 157Kwiaty 159 m Drzewa owocowe 160 • Inne czynniki 161ROZDZIAŁ 11: Feng shui w miejscu pracy 163Wnioski 173Załącznik 175Żywioły i znaki na lata 1900-2000 175 • Żywioł godziny narodzin

1

178 • Indywidualne kua dla roku urodzenia 178 • Liczbyzajmujące centralną pozycję w poszczególnych miesiącach 180 •Liczby zajmujące centralną pozycję w latach 1901-2017 181Glosariusz 183- 7 -

WstępW 1971 roku zdecydowałem się napisać książkę. Pracanad nią zajęła mi około trzech miesięcy. Pierwszy wydawca,do którego ją wysłałem, zaakceptował tekst i książkaniebawem ukazała się na rynku. Dla kogoś, kto zawszepragnął zostać pisarzem, było to wielkie przeżycie. Robiłempostępy! Miałem już pomysły na kilka kolejnych publikacji,jednak przez następne lata pozostały one tylkow sferze marzeń.Moja druga książka kazała na siebie czekać pięć lat.W tym czasie wyszukiwałem najróżniejsze wymówki mająceusprawiedliwić moje odejście od pisania: byłem zajętypracą, założyłem rodzinę, miałem mało wolnego czasu. Niezdawałem sobie wówczas sprawy, że również feng shuimoże ogrywać w tym pewną rolę.Do nowego domu przeprowadziliśmy się wkrótce potym, jak napisałem pierwszą książkę. Moje biurko postawiłemw niezwykle atrakcyjnym miejscu — przy oknie,z którego rozpościerał się widok na ogród. Mogłem przesiadywaćprzy nim całymi godzinami, myśląc o pisaniu,jednak nigdy nie zabrałem się serio do pracy. Później,w 1977 roku, zmieniłem położenie biurka, stawiając je przyinnej ścianie pod kątem 90° w stosunku do jego dotychczasowegousytuowania i natychmiast powróciłem do poważnegopisania.Myślałem wówczas, że to zbieg okoliczności, ale kiedyzainteresowałem się feng shui i zbadałem swój pokój,odkryłem, iż nieświadomie przesunąłem biurko z miejsca- 9 -negatywnego w możliwie najbardziej korzystne. To byłomoje pierwsze, zupełnie przypadkowe doświadczenie z fengshui. Wiedziałem jednak, że feng shui pomogło już odnieśćsukces moim przyjaciołom i uczyniło ich szczęśliwymi.

Przed kilku laty, w czasie wizyty u zaprzyjaźnionejkoleżanki, usłyszałem dobiegający spoza budynkudźwięk dzwonków. Zapytałem o nie gospodynię, gdyżpamiętałem, że dzwonki wietrzne wisiały wcześniej w sypialni.„W ubiegłym roku umieściłam je przed domem" —odparła. „Znajomy Chińczyk powiedział mi, że trzymanieich w mieszkaniu to złe feng shui. Od czasu, gdy jeprzeniosłam, w moim życiu dzieją się najbardziej zadziwiającerzeczy" — kontynuowała. „Pewna poznana na przyjęciuosoba zaproponowała mi pracę. Przyjęłam jej ofertęi już pierwszego dnia w nowej firmie poznałam mężczyznę,za którego teraz wychodzę za mąż". Oszołomiona szczęściem,rozłożyła ręce. „Wszystko odmieniło się na lepsze!Teraz wierzę w feng shui!"Doświadczenie mojej przyjaciółki nie jest czymś wyjątkowym.Kiedy opowiadała o tym, jak zmieniło się jej życieod czasu, gdy poprawiła swoje feng shui, przypomniałemsobie podobną historię, która piętnaście lat temu w Singapurzeprzydarzyła się mojemu przyjacielowi. Miał onpoważne problemy finansowe i za namową znajomegopostanowił umówić się na konsultacje z xian-sheng fengshui (ekspert feng shui). Ten przemeblował jego biuroi zalecił postawienie żółtej, ceramicznej ryby na biurkurecepcjonistki. W hallu zostało zawieszone wąskie lustro.Mój przyjaciel, przekonany, że takie zmiany niewiele pomogąjego interesom, raczej niechętnie wypłacił ekspertowihonorarium. W przeciągu miesiąca jego sytuacja finansowaznacznie się jednak polepszyła i osiągnął tak korzystnewyniki, jak jeszcze nigdy dotąd. Niedawno odwiedziłem goponownie. Prowadzi teraz ogromne przedsiębiorstwo i jestwłaścicielem budynku, w którym się ono mieści. Przed- 10-przeprowadzką skorzystał z porady tego samego ekspertafeng shui. Okazało się, że tym razem powinien usunąćceramiczną rybę, a na jej miejsce położyć kwiat chryzantemy.

2

„Może to wszystko dziwnie brzmi" — powiedział —„ale feng shui naprawdę działał"Wielu ludzi uważa feng shui za przesąd. Jedna z jegoreguł mówi przykładowo, że wzniesienie terenu możeukrywać dobroczynnego smoka lub okrutnego tygrysa,a zwisająca skała — wskazywać na opiekuńczego żółwiaalbo drapieżnego ptaka.Istnieje przekonanie, że każdy rodzaj prac ingerującychw strukturę ziemi może sprowadzić nieszczęście, jeżeli leżącyw niej smok zostanie zraniony. Isabelle Bird, podróżniczkaz czasów wiktoriańskich, relacjonowała, iż pokładywęgla wydobywano tylko na tej głębokości, która gwarantowała,że do grzbietu smoka nie dotrą żadne wibracje1.Prace przy budowie pierwszych tuneli kolejowych zleconoEuropejczykom, ponieważ Chińczycy obawiali się gniewusmoków i tygrysów mieszkających pod ziemią2.Dziś wszystkie większe projekty architektoniczne realizowanew Hongkongu nadal przestrzegają zasad feng shui.Podobno jeden z pięciu kominów na stacji kolejowejAberdeen został postawiony tylko dla zapewnienia bezpiecznegofeng shui, gdyż liczba cztery jest uznawana zanieszczęśliwą3.Wiele z istniejących w Hongkongu hoteli stosuje fengshui, aby osiągnąć sukces. Hotel Mandaryn w dzielnicyCentral umiejscowił swoje drzwi wejściowe pod kątemw stosunku do ulicy, aby uniemożliwić duchom wtargnięcie1 Isabella Bird, The Yangtze Yalley and Beyond, John Murray,ndon 1899; wznowienie Virago Press Limited, London 1985, s. 223.2 Jan Morris, Hong Kong, Viking Books, London 1988 i Viking^jnguin Inc., New York 1988, s. 127.3 Ibidem, s. 127.- 1 1 -Hotel Peninsular, zaprojektowany w formie magnesu, ma przyciągaćpozytywną energię od strony portu, w którą jest skierowanydo środka. Zbudowany w 1928 roku hotel Peninsular,będący stale jednym z najbardziej prestiżowych w mieście,ma kształt magnesu zwróconego ku portowi. Jego celemjest chwytanie pozytywnej energii w rozpostarte, półkolisteramiona.

Położone w pobliżu Centrum Oceaniczne, wielki komplekshandlowy w kształcie litery U, jest także ogromnym,zwróconym ku morzu magnesem. Budynek skonstruowanow ten sposób, wierząc, że przyciągnie on do centrum pieniądzei szczęście. Kompleks należy do miejsc najbardziejuczęszczanych w mieście.Wiele hoteli w Hongkongu, na Tajwanie i w Singapurzezawiesza lustra na stojących w hallu kolumnach, aby uniknąćkłopotów wywołanych przez ostre krawędzie.W ciekawy sposób uporano się z problemem, jakiekspertom feng shui nastręczał hotel Regent. Istniało bowiemzagrożenie, że ten ogromny budynek może przesłonićwidok na port od strony Kowloon. Co ważniejsze jednak,- 1 2 -niepokojono się, iż uniemożliwi on dotarcie dziewięciusmoków do portu, w którym zwykły brać kąpiel (Kowłoonoznacza „dziewięć smoków")4. Kwestię tę rozwiązano, budującduże, szklane atrium z widokiem na morze5.W Hongkongu istnieje kilka miejsc uznanych przez osobypraktykujące feng shui za optymalnie korzystne. BankiHongkong i Shanghai zajmują jedno z nich, ale mimo to wewszystkich stadiach projektowania i wznoszenia ich siedzibkonsultowano się z ekspertami feng shui6. Nawet umiejscowienieruchomych schodów musiano nieco poprawić,aby harmonizowało ono z resztą budynku.Istnieje wiele opowieści związanych z dwoma kamiennymilwami, zwanymi Stephen i Stitt, które odpoczywająprzed frontonem wieżowca. O ich odpowiedniej lokalizacjimieli zadecydować specjalnie w tym celu sprowadzenieksperci feng shui7. W pozycji, jaką aktualnie zajmują, lwy* Istnieje ciekawa historia, która wyjaśnia etymologię nazwy Kowłoon(Gau lung). W roku 1278 siedmioletni cesarz Di Bing, wywodzący sięz dynastii Song, przystanął po drugiej stronie portu na wyspie, która zostałapóźniej nazwana Hongkong. Musiał ratować się ucieczką na te terenyw obawie przed Mongołami, którzy napadli na południowe Chiny. Di Bingzaczął Uczyć wzgórza rozciągające się przed jego oczami. Było ich osiem.„Osiem smoków" — rzekł do towarzyszącego mu wówczas doradcy. Ten,

3

chcąc schlebić cesarzowi, potrząsnął głową i powiedział: „Jest ich dziewięć".Ping policzył ponownie. „Jest ich osiem" — uporczywie obstawał przyswoim. Doradca skłonił się głęboko i odparł: „Wasza Cesarska Wysokośćjest dziewiątym smokiem". Smoki zawsze były kojarzone z władząkrólewską, a półwysep jest od tego czasu określany mianem Kowloon.5 Kevin Rafferty, City on the Rocks, Viking Books, London 1989i Viking Penguin Inc., New York 1989, s. 41.6 Morris, Hong Kong, s. 128.7 Nina Nelson, Hong Kong, Macau and Taiwan, B.T Batsford Ltd.,London 1984, s. 28. Stephen i Stitt stoją na straży przy wejściu do staregogmachu banków Hongkong i Shanghai. W czasie II wojny światowej lwypadły łupem Japończyków. W końcu znaleziono je w Osace i odesłano nadawne miejsce. W czasie prac nad przywróceniem im pierwotnej lokalizacjirobotnik odkrył w jednym z nich okrągły otwór, w którym znajdowało- 1 3 -We wszystkich stadiach planowania siedzib bankówHongkong i Shanghai konsultowano się z ekspertami feng shui

zostały ustawione o 400 w niedzielę. Oba posągi przesuniętojednocześnie dwoma dźwigami, tak aby żadne ze zwierzątnie poczuło się zazdrosne. W nowym miejscu lwysię kilka monet. Podczas budowy nowej siedziby dla banków Shanghaii Hongkong umieszczono lwy w sekretnym miejscu, specjalnie wybranymdo tego celu przez ekspertów feng shui.

- 1 4 -Eksperci feng shui wyznaczyli najlepszą pozycję dla Stitta, jednego z dwóchlwów stojących przed siedzibą banków Hongkong i Shanghai. Stitt i jegotowarzysz Stephen musieli zostać przesunięci jednocześnie, tak aby żadenz nich nie poczuł się zazdrosny

zostały oficjalnie powitane przez dyrektorów banków ceremonialnymuderzeniem8.Przed kilku laty bank Hang Seng został przejęty przezbank Hongkong. Zwolennicy feng shui winą za to obarczająwejście do głównej siedziby banku Hang Seng. Przypominaono bowiem ogromne, ciągle otwarte usta, umożliwiającewypływanie pieniędzy. Owo wejście tworzą dwaduże filary, pełniące funkcję klinów rozwierających „usta".

8 Rafferty, City on the Rocks, s. 41.

- 15-Wejście do głównej siedziby banku Hang Seng przypomina ogromne,ciągle otwarte ustaTakie złudzenie potęgują jeszcze umieszczone wewnątrzruchome schody, podobne do zębów9.W pobliżu banku Hongkong znajduje się Bank Chiński,najwęższy budynek w Hongkongu. Dość interesujący wydajesię fakt, że budynek ten został otwarty 8 sierpnia 1988roku (8/8/1988). Ponieważ liczba osiem symbolizuje bogactwo,komuniści na inaugurację działalności swojego bankuwybrali najbardziej korzystny dzień w całym stuleciu.Niektórzy miejscowi eksperci feng shui pozostają jednaksceptyczni wobec prognoz długofalowego sukcesu banku.Twierdzą oni, że budynek ma niekorzystny kształt, a jegoostre ściany boczne tworzą zatrute strzały negatywnejenergii. Niektóre z tych strzał skierowane są do wewnątrz10. Swego czasu prasa w Hongkongu donosiła, że na9 LilJian Too, Feng Shui, Konsep Books, Malaysia 1993, s. 110.10 Rafferty, City on the Rocks, s. 55-56, 344-345. Eksperci feng shuinieustannie toczą, spory na temat projektu tego budynku. Większośćz nich utrzymuje, że ma on dobre feng shui, niektórzy twierdzą jednak coś- 1 6 -terenie przyległym do gmachu Rady Ministrów posadzonowierzby, mające powstrzymywać przepływ negatywnej energiiwytworzonej przez budynek Banku Chińskiego11.Urodzony w Chinach architekt Jen Chih-chen, zanimprzeniósł się na Tajwan, przez trzydzieści lat wykonywałswój zawód w Stanach Zjednoczonych. W jednym z wywiadów1 2 stwierdził on, że architekci na Wschodzie, chcączapewnić prawidłowe osadzenie budynków oraz właściwąlokalizację wszystkich pokoi, powinni być świadomi swojejtradycji kulturowej, a szczególnie znać feng shui. Jegozdaniem wymagania stawiane przez feng shui są „niezwyklesurowe". Wiele budynków na Tajwanie posiada oczywiściezaokrąglone narożniki w celu wyeliminowania potencjalnychlinii negatywnej energii.Architekci na całym świecie poświęcają feng shui corazwięcej uwagi. Nawet Donald Trump stosuje zasady fengshui przy realizacji ogromnego projektu Riverside South

4

w Nowym Jorku13. Jeszcze nie tak dawno, mówiąc najoględniej,uważano by to za wyraz ekscentryczności. W dzisiejszychczasach wszystko, co uchodzi za przejaw zdrowegorozsądku, jest jednak akceptowane.Prawdopodobnie najbardziej znana w Hongkongu historiazwiązana z feng shui dotyczy Bruce'a Lee, słynnegozupełnie odwrotnego. Ci ostatni wskazują na liczne narożniki, którewytwarzają negatywne shar skierowane w stronę sąsiednich budynków.Osoby uważające, że mamy tu do czynienia z dobrym feng shui,podkreślają doskonałą lokalizację tego banku, otaczające go serpentynowatedrogi oraz estakady, z których żadna nie skręca w jego stronę.Dokładnie naprzeciwko znajdują się zaciszne Ogrody Chater, pomnażająceilość dostępnej energii ch'i.11 Sally Rodwell, A Visilor's Guide (o Historie Hong Kong, TheGuidebook Company and the Hong Kong Tourist Association, Hongkong1991, s. 154.12 Free China Review, t. 45, nr 4, kwiecień 1995, s. 41.13 Nancilee Wydra, Designing Your Happiness, Heian International,Inc., Torrance, CA, s. 15.2 — Feng shui - 1 7 -Niektórzy eksperci feng shui twierdzą, że kształt Banku Chińskiego jestniekorzystny, a jego ostre, kanciaste ściany boczne tworzą zatrute strzałynegatywnej energii- 1 8 -gwiazdora filmów o kung-fu. Kiedy stał się popularny,kupił sobie willę w Kowloon Tong, modnej okolicy,w której osiedlali się ludzie młodzi i odnoszący sukcesy.Jednakże obszar ten, leżący w dolinie, był zawsze starannieomijany przez starsze osoby z uwagi na istniejące przeświadczenie,że kształt niecki emituje negatywne feng shui.Za radą geomanty Lee zawiesił lustro pa-kua na rosnącymprzed domem drzewie, aby w ten sposób poprawić swojefeng shui. Niestety, drzewo zostało powalone w czasie tajfunui lustro pękło. Zdaniem wielu ekspertów feng shui Lee,lekceważąc konieczność zastąpienia lustra nowym, ściągnąłna siebie w wieku 33 lat nieuniknioną śmierć. Niektórzytwierdzą nawet, że to dziewięć smoków z Kowloon, zazdroszcząc„Małemu Smokowi" jego sukcesu, umyślniepozbawiło go życia14.Mało znanym faktem jest istnienie w Hongkongu

„lasów feng shui". Są one najstarszymi obszarami leśnymiw mieście i tworzą barierę służącą do ochrony wielu wiosekna Nowych Terytoriach, części Hongkongu usytuowanejna stałym lądzie. Lasy te mają zazwyczaj kształt półksiężycai składają się z największych miejscowych drzew.W praktyce stanowią one ogromnych rozmiarów remedium,które pozwala ukryć wszystkie linie negatywnej energii,mogące oddziaływać na wsie i ich mieszkańców. Obecniezasadzono tam wiele drzew, które mają przynieśćkorzyść wioskom. Na przykład Aąuilaria sinensis (drzewolaseczki kadzidłowej) stanowi surowy materiał do wyrobukadzideł. Równie często sadzi się litchi (drzewa rosnącew Chinach i Bengalii — dop. tłumacza), chińską białąoliwkę, guavę oraz bambusa15. To właśnie tym lasom1+ Frena Bloomfield, The Book of Chinese Beliefs, Arrow BooksLimited, London 1983, s. 21.1S A Geography of Hong Kong, wyd. T.N. Chiu i CL. So, OxfordUniversity Press, Hongkong 1983, s. 59-62. W książce tej zawarty jestrozdział dotyczący roślinności.- 1 9 -częściowo zawdzięczam zainteresowanie feng shui. Są oneurokliwym, spokojnym i przynoszącym ukojenie miejscem,które poza tubylczą ludnością rzadko kto odwiedza.Moje próby dotarcia do informacji na temat feng shuizakończyły się niewielkim sukcesem. Dostępna literaturaprzedstawiała to zagadnienie z czysto historycznego punktuwidzenia albo traktowała je jako starożytny przesąd.Żadna z publikacji nie podawała praktycznych porad,które mógłbym zastosować w swoim życiu.Na szczęście dziś istnieje na rynku wiele pozycji o fengshui, aczkolwiek większość z nich oferuje ściśle techniczneinformacje lub koncentruje się na jego historii.Niniejsza książka ma za zadanie udzielić możliwie najwięcejpraktycznych porad. Jej tematykę spowijała dotychczasaura tajemniczości, czyniąca feng shui niezrozumiałymdla wszystkich, z wyjątkiem najbardziej wytrwałych pasjonatów.Mam nadzieję, iż ta publikacja pomoże zmienićów stan rzeczy i sprawi, że wiedza o feng shui stanie sięzrozumiałą i łatwo przystępną. Wiele lat poświęciłemstudiom nad niniejszym zagadnieniem i wykorzystując mojewiadomości w praktyce, potrafię pomagać innym ludziom.Obserwowanie niewiarygodnych zmian, jakie zachodzą

5

w ich życiu za sprawą dobrego feng shui, sprawia mi wręcznieopisaną satysfakcję. Mam nadzieję, że książka ta równieżTobie pomoże ulepszyć własne życie na wielu różnychpłaszczyznach. Jeśli będziesz żył w harmonii z wszechświatem,to dobro swobodnie popłynie Twoją drogą, a kiedyzapragniesz doświadczyć szczęścia, zadowolenia i dostatku,to zrozumiesz, że to wszystko zapewni Ci feng shui.

ROZDZIAŁ 1

Czym jest feng shui?Feng shui znaczy dosłownie „wiatr i woda" i zasadniczosprowadza się do sztuki harmonijnego współżycia z otoczeniem.Starożytni Chińczycy wierzyli, że w świecie istniejeporządek i równowaga, a człowiek, stosując pewne środki,może przyciągnąć do siebie pomyślny los. Jeżeli żyjemyw harmonii z wiatrem i wodą, wówczas łatwo osiągamyszczęście i dobrobyt. Idea harmonijnego współżycia zeswoim otoczeniem jest na Zachodzie stosunkowo nowa, naWschodzie jednak praktykowana już od tysięcy lat.Korzenie feng shui sięgają czasów starożytnych, choćza jego początek zwykło się uważać okres sprzed 5 tysięcylat. Wu Hsia (2953-2838 p,n.e.) znalazł wtedy żółwia, któryna swojej skorupie miał wzór układający się w „magicznykwadrat" o idealnych wymiarach. Od tego przypadkowegoodkrycia datują swój rozwój I Ching, chińska astrologia,numerologia, Dziewięć Gwiazd Ki oraz feng shui16.W latach 1933-1936 Walter Schofield odkrył w Hongkonguponad sto prehistorycznych miejsc. Przy Tung Wan,na wyspie Lantau, znalazł pochodzące z epoki kamienialub brązu miejsce pochówku sześciu osób zakopanychgłowami w kierunku południa. Ponieważ feng shui zawszeuznawało południe za kierunek pomyślny, mogłoby to16 Zarówno historia o tym, jak Wu Hsia znalazł żółwia, jaki poszczególne systemy dywinacyjne związane z tym odkryciem, zostałyopisane w książce Richarda Webstera Talisman Magie, Llewellyn Publications,St. Paul, MN, 1995.- 2 1 -wskazywać na fakt, że sztukę geomancji praktykowano już

w czasach prehistorycznych17.Istnieją niezbite dowody potwierdzające fakt, iż przed3 tysiącami lat budynki rządowe i pałace królewskie byływznoszone w myśl zasad feng shui18. Wiedzę tę wykorzystanowówczas przy zakładaniu osady Kanton: położonau czoła Chu Chiang (Perłowa Głowa), znajdująca sięw odległości 90 km od morza i otoczona łagodnymiwzgórzami, pozostaje do dziś przepięknym miastem.Wzniesienia okalające Pekin od strony północnej majągo chronić przed zimnym wiatrem. W pogodne dni z ZakazanegoMiasta, najdoskonalszego przykładu zastosowaniafeng shui, rozpościera się widok na Zachodnie Wzgórza.Jedna z reguł feng shui zakłada, że woda powinna przepływaćraczej przed niż za budynkiem. Zgodnie z tą zasadąpoprowadzono koryto Złotej Rzeki przez pierwszy dziedziniecZakazanego Miasta.Marco Polo zanotował, iż z polecenia cesarza po północnejstronie pałacu usypano ogromny kopiec, wysoki na30 m i szeroki w obwodzie na ponad 1,5 km. Pełnił onfunkcję Czarnego Żółwia i poprawiał feng shui budowli19.Podstawowe zasady feng shui spisano po raz pierwszyw czasie panowania dynastii Han (25 r. n.e.), chociaż już zaczasów dynastii Song (960 r. p.n.e.) uczeni spekulowalii pisali o ich różnych aspektach.Na przestrzeni wielu lat w feng shui zaszły niewielkieprzeobrażenia, ale podstawowe idee pozostały niezmienneod czasów dynastii Tang, kiedy to Yang Yun Sang napisał17 Rodwell, A Visitor's Guide to Historie Hong Kong, s. 17.18 Evelyn Lip, Feng Shui: A Laymans Guide to Chinese Geomancy(oryginalnie wydana pod tytułem Chinese Geomancy, Times EditionsPrivate Limited, Singapore 1979, s. 3.19 The Travels by Marco Polo, tłum. R. Latham, Penguin Books Ltd.,Harmondsworth 1978, s. 27.- 2 2 -dla cesarza Hi Tsang (888 r. n.e.) serię książek o feng shui.Yang Yun Sang poświęcił w tych dziełach wiele miejscasmokom. Nawet obecnie smoki należą w Chinach donajbardziej czczonych ze wszystkich niebiańskich stworzeń20. Według symboliki feng shui zielone smoki i białe

6

tygrysy znajdują się w ziemi i tworzą większość wzniesieńi gór. Spisane przez Yang Yun Sanga zasady feng shui sądziś znane pod nazwą Szkoły Form, jednej z ważniejszychgałęzi feng shui. Szkoła Form zajmuje się w dużym stopniukrajobrazem i czynnikami topograficznymi.Sto lat później Wang Chi wraz z innymi uczonymiz dynastii Sung (960-1126 n.e.) przestudiował wszystkieklasyczne teksty i opatrzył je obszernymi komentarzami.Feng shui, w formie znanej nam dzisiaj, opiera się w znacznejmierze właśnie na badaniach uczonych z dynastii Sung.Stopniowo doszli oni do przeświadczenia, że indywidualnaenergia człowieka powinna zostać zharmonizowana zeświętą energią ziemi. W rezultacie druga szkoła feng shuizaczęła stosować tę zasadę, używając aspektów chińskiejastrologii, symbolu pa-kua, magicznego kwadratu Lo Shuoraz kompasu luo-pan. Jej celem było określenie najkorzyst-[ niejszej lokalizacji i kierunku geograficznego dla każdejosoby. Ten system znany jest jako Szkoła Kompasu.Feng shui stanowiło zawsze jedną z najważniejszychdziedzin życia. Starożytne chińskie powiedzenie mówio pięciu podstawowych elementach pomyślnej egzystencji:„Jako pierwsze przychodzi przeznaczenie, jako drugie —20 W grupie czterech niebiańskich zwierząt chińskiego symbolizmusmoki zajmują pierwsze miejsce. Są one identyfikowane z wiosną i czasemponownego odradzania się. Z naszego punktu widzenia najbardziejistotny wydaje się fakt, że łączy się je także z wodą, która w feng shuistanowi jeden z najważniejszych żywiołów. Nawiasem mówiąc, woda jestzwiązana z pieniędzmi, wskutek czego ozdoba przedstawiająca smokamoże bezustannie motywować swojego właściciela do pracy oraz uczynićgo bogatym i szczęśliwym.szczęście. Jako trzecie pojawia się feng shui, a za nim podążajądobroczynność i wykształcenie".Przeznaczenie jest determinowane przez horoskop, któryprzedstawia drogę naszego życia i jednocześnie ujawniasłabe i mocne strony każdego człowieka. Powinniśmyoczywiście czerpać korzyści ze swoich zalet, a pracowaćnad słabościamiTrudno zdefiniować pojęcie szczęścia. Chińczycy wierzą,że możemy polepszyć swój los dzięki czterem pozostałym,wyżej wymienionym czynnikom. Szczęście jestw dużej mierze stanem umysłu. Jeżeli spoglądamy w przyszłość

z nadzieją, nie zaś ze strachem oraz oczekujemyprzychylności losu, to wydarzenia potoczą się zgodniez naszymi życzeniamiTrzecią zasadą jest feng shui. Stosując je w praktyce,możemy żyć w harmonii z całym światem i jego stworzeniami.Takie postępowanie zmieni na lepsze każdy aspektnaszego życia i przyniesie nam szczęście.Czwarty czynnik to dobroczynność. Filozoficzne i religijneteksty pochodzące ze starożytnych Chin mówiąo tym, że powinniśmy dawać, nie oczekując zapłaty. W tymprzypadku bowiem już sama bezinteresowność dostarczaszczególnej satysfakcji i daje poczucie większej wartości.Jako ostatnia pojawia się edukacja. Nie powinniśmyszczędzić wysiłków w procesie samodoskonalenia. Edukacjęnależy potraktować jako zadanie na całe życie, starając sięjednocześnie nie tracić kontaktu z najnowszymi zdobyczaminauki. Niektóre wersje tego powiedzenia — zamiast edukacji— na piątym miejscu wymieniają wytrwałość. Oczywiście,aby uzyskać jakikolwiek rezultat, musimy dołożyć kutemu wszelkich starań. Wszakże ciężka praca stanowizasadniczy warunek osiągnięcia życiowego sukcesu.- 2 4 -Ch'iStarożytni uczeni byli przekonani o istnieniu we wszechświeciepierwotnej, abstrakcyjnej energii zwanej ch'i (oddechnatury). Często wspomina się o niej jako o boskimoddechu smoka. Ch'i to niewidzialna, przenikająca wszystkoenergia, która zbiera się w pewnych miejscach uznanychw feng shui za dobre. Fakt, że ch'i przynosi szczęście,pomyślność i długowieczność, sprawia, iż jest ono bardzoposzukiwane. Chińczycy wierzą, że ch'i rozpoczyna noweżycie w momencie poczęcia dziecka i stanowi życiodajną siłęobecną we wszystkich żywych istotach. W idealnej formiewystępuje ono w wytworach doskonałych, na przykład wewspaniałym portrecie namalowanym przez artystę lubw perfekcyjnie zadanym przez boksera ciosie. I przeciwnie— jeżeli ktoś jest chory lub ospały, mówi się, że brak muenergii ch'i. Potrzebujemy dobroczynnej ch'i, aby zachowaćzdrowie i aktywność. Osoby entuzjastyczne i gotowe zawszepodejmować nowe wyzwania są pełne ch'i. Przepływa

7

w nich ono do góry ciała, tworząc wokół głowy aurę, któramoże się zwiększać lub zmniejszać, zależnie od witalnościi zdrowia danej osoby. Polepszenie ch'i następuje przezmedytację, pozytywne związki z innymi ludźmi, zdrowy trybżycia i dobre feng shui.Feng shui ma na celu wyszukanie tych miejsc, gdzie ch'igromadzi się lub tworzy, ponieważ stwarzają one optymalnewarunki dla szczęśliwego, dostatniego i pomyślnegożycia. Ch'i zostaje łatwo rozproszone przez silny wiatr,dlatego wietrzne obszary są z punktu widzenia feng shuiuznane za nie sprzyjające. Wokół terenu otoczonego wodązazwyczaj kumuluje się korzystna energia. Tłumaczyto fakt, dlaczego mieszkańcy Hongkongu uważają zatokęza źródło swojego bogactwa. Wyjście z zatoki jest wąskie,co pozwala zatrzymać bogactwo w środku. Wielu ludziobawia się jednak, że zakrojona na szeroką skalę meliora-- 2 5 -cja, która ma dziś miejsce w tej zatoce, niekorzystnie oddziałującna poziom ch'i, będzie zabierała lub redukowałabogactwo kolonii21.Nie każdy rodzaj wody jest jednak dobroczynny. Jeżelipłynie ona zbyt wartkim nurtem, bogactwo zostaje uniesionewraz z prądem. Podobnie rzecz się ma w przypadkuprostego koryta. Ważne jest, aby wybrać miejsca, gdzie ch'imoże się powiększać albo gromadzić lub też takie, gdziebezustannie powstaje nowa energia ch'i, gdyż będą onezawsze dobroczynne. Idealne są punkty otoczone wolno płynącąwodą lub falistymi wzgórzami.Według mitologii feng shui, kiedy ch'i po raz pierwszysię poruszyło, stworzyło yang (pierwiastek męski), a kiedyodpoczywało — yin (pierwiastek żeński). Po tym akcie ch'izaczęło tworzyć cały wszechświat. Teorie dotyczące yini yang są niezwykle istotne dla feng shui. Oprócz nich dużąrolę przypisuje się także ośmiu trygramom dostrzeżonymna skorupie żółwia oraz pięciu elementom, takim jak:ogień, ziemia, drzewo, woda i metal.Yin-yangChińczycy uważają yin i yang za zasady równoważącei harmonizujące cały wszechświat. Są one uzupełniającymi

się przeciwieństwami. W rzeczywistości energia yin jest zawszeobecna wewnątrz yang i na odwrót. Świadczy o tymobecność białego pola (yang) w części yin i czarnego (yin)w części yang na znanym symbolu yin-yang. Lao Tzu powiedział:„Nie może się narodzić pojedyncze Yin anirozwinąć pojedyncze Yang".Yin i yang są wrysowane we wnętrze koła, tworzącegosymbol jedności w wielości. Yin, yang i koło — trzy ele-21 Edward A. Gargan, A Symbol of Good Fortune Faces Reshaping,„International Herald Tribune", wyd. Hongkong, 20 VI 1995, s. 2.- 2 6 -menty symbolu — stają się jednym. Taichi oznacza „najwyższy,ostateczny" i wywodzi się z dwóch pojęć tai i chi.Interesująca jest etymoJogia słów yin i yang. Yin oznaczazacienioną, północną stronę wzgórza, a yang — stronępołudniową i słoneczną. Oba terminy składają się razem naTao, drogę. Energie yin i yang, bezustannie na siebieoddziałując, tworzą cały wszechświat.Yang jest aktywne, męskie, dominujące, pozytywne, wypełnionesiłą i energią, yin natomiast — przyjmujące, żeńskie,ustępliwe, negatywne, wspomagające, kultywującei podtrzymujące. Yang to dzień, yin to noc. Istnieje wieleinnych przykładów obrazujących yin i yang, np. ziemia i niebo,dzień i noc, biel i czerń, pierwiastek męski i żeński Żadenz tych elementów nie może istnieć bez drugiego. Przykładowo,bez dnia nie ma nocy, a bez śmierci — życia. Chińczycylubują się w wynajdywaniu przeciwieństw reprezentującychenergie yin i yang22. Choć sprawia im to ogromnąsatysfakcję, są też świadomi, iż mogą popaść w przesadę.„Yin yi tou, Yang yo tou" (co oznacza — „patrzećw twarz yin, patrzeć w twarz yang", czyli ukrywać swojeprawdziwe zamiary) oraz „Yin yang quai qi" (co oznacza— „dziwne miny yin-yang", czyli dziwnie się zachowywać)to popularne chińskie powiedzenia23.Starożytni mędrcy nigdy nie usiłowali wyjaśnić do końcapojęć yin i yang, starając się raczej w sposób aluzyjny

8

ująć je w poetyckich słowach. Energia ch'i stanowi przecieżsiłę napędową życia i kreuje dwoistość yin i yang. Toproste. Ani yin, ani yang nie mogą być złe lub dobre. Onepo prostu są.22 Duży zestaw przeciwieństw tworzonych przez zasady yin-yangmożna znaleźć w książce Davida Allena Hulse'a, The Key of U AU, BookOne: The Eastern Mysteries, Llewellyn Publications, St. Paul, MN, 1993,8. 350-351.23 Wei Tsuei, Roots of Chinese Cultwe and Medicine, PelandukPublications, Malaysia 1992, s. 5.- 2 7 -W feng shui wzniesienia, góry i inne podwyższone obszarysą reprezentowane przez energię yang, natomiastdoliny, rzeki i potoki przez energię yin. Jeżeli ziemia jestzupełnie płaska, mówi się, że zawiera zbyt wiele yin. Skrajniepagórkowaty, pozbawiony wody i roślin krajobraz określasię jako nadmierne yang. Miejsca łagodnie opadającezachowują korzystną równowagę między yin i yang.Równowagę między yin i yang można osiągnąć przyużyciu feng shui, wprowadzając przykładowo na płaskiteren rośliny, skały i budynki. W swoich działaniach powinniśmybyć jednak ostrożni, ponieważ małe drzewo rozrośniesię do większych rozmiarów i ostatecznie możewpłynąć na feng shui sąsiedniego terenu.Pojęcie yin-yang odnosi się również do śmierci. Dom yinjest przeznaczony dla zmarłych, a dom yang dla żyjących.Zważywszy, że kult przodków pełni w życiu Chińczykówistotną rolę, nic dziwnego, iż feng shui stosuje się także pośmierci danej osoby. Istnieje mianowicie przekonanie, żewłaściwe usytuowanie grobu wywiera znaczący wpływ napomyślność potomków zmarłego. Chińczycy na przykładwierzą, że zadziwiający sukces odniesiony na przełomiewieków przez Sun Yat-Sena wynikał z faktu, iż grób jegomatki był zlokalizowany idealnie według zasad feng shui24.Karierę Chiang Kai-sheka również przypisuje się umiejscowieniugrobu matki. Jego upadek rozpoczął się, gdykomuniści przenieśli ten grób25.W rezultacie powstała cała gałąź feng shui związana nietylko z określeniem najlepszego miejsca pochówku, lecz2* Jean-Michel Huon de Kermadec, The Way to Chinese Astrology,tłum. N. Derek Poulsen, Unwin Paperbacks, London 1983, s. 136.

Pochodzenie symbolu yin-yang nie jest znane. Niektóre źródła jako jegotwórcę podają Chou Tun-Yi (1017-1073 n.e.). Istnieje jednak dużeprawdopodobieństwo, że ów symbol jest znacznie starszej, taoistycznejproweniencji.25 Too, Feng Shui, s. 33.- 2 8 -również najbardziej sprzyjającego dnia na odprawieniepogrzebu. Idealne miejsce na grób powinno mieć falistąpowierzchnię, która przypomina ciało smoka symbolizującegoIstotę Najwyższą. Płaskie tereny są utożsamianez „fałszywym smokiem", faliste natomiast ze „smokiemprawdziwym". Jeżeli to możliwe, miejsce pochówku powinnobyć zwrócone głową ku wschodowi. Chińczycy wierzą,że zmarły, aby oddychać, potrzebuje powietrza, a skierowanietwarzą na wschód zapewni mu niezwykle korzystny„kosmiczny oddech życia". Przekonani, że brak kosmicznegooddechu mógłby ujemnie wpłynąć na pomyślnośćpotomków zmarłego, przywiązują oni wyjątkową wagę dowyboru stosownego miejsca pochówku.Na koniec należy dodać, że grób powinien być zwróconyw prawidłowym kierunku. Określa się go za pomocądaty urodzin zmarłego oraz dzięki pomiarom luo-pan,zwanego inaczej kompasem geomantycznym (kompas zostanieomówiony w rozdziale 5).Gwarancję, że pomyślny los pozostanie wśród potomnych,daje dobra opieka nad grobami. Podczas ŚwiętaZmarłych rodzina odwiedza groby swoich przodków i starannieoraz pieczołowicie je czyści. Zmianę koloru nagrobkapostrzega się jako zły omen. Jego sczernienie stanowizapowiedź nieszczęścia, natomiast białe plamy zwiastujążałobę. Kamień nagrobny posypuje się zazwyczaj czerwonymproszkiem, który ma zapobiec przebarwieni ompłyty26.W dalszej części książki zajmiemy się prawie wyłączniedomami yang (domami dla żyjących).Yin-yang otoczone ośmioma trygramami (rys. la, s. 30)stanowi taoistyczny symbol wszechświata. Symbol ten,znany jako pa-kua, cieszy się ogromną popularnością na

9

26 Sarah Rossbach, Feng Shui, the Chinese Art of Placement, ArkanaBooks, New York 1983, s. 1.- 2 9 -Rys. la. Pa-kuaDalekim Wschodzie, gdzie można go spotkać w świątyniach,pałacach, sklepach i domach27.Osiem trygramówChińczycy wierzą, że osiem trygramów I Ching przedstawiasekret życia. Zostały one wynalezione przez WuHsia, a wywodzą się z czterech symboli znanych pod nazwą27 Zarówno tubylcy, jak i wielu emigrujących Chińczyków pragniebyć pochowanych w swojej ojczyźnie, toteż do Hongkongu docierają trumnyz całego świata. W mieście odczuwa się wyraźny brak ziemi i jest onaniebywale droga, dlatego wiele cmentarzy wydzierżawia swoje tereny naokresy siedmio- i dziesięcioletnie. Po upływie wyznaczonego czasu zwłokisą ekshumowane i ulegają kremacji. Taka sytuacja pozbawiła osoby praktykującefeng shui możliwości wykonywania znacznej części swoich zadańi obecnie większość z nich usiłuje zająć się analizą życia osób żywych.- 3 0 -Ssu Hsiang. Symbole te wyczerpują wszystkie możliwekombinacje yin i yang (rys. Ib). Ich dolna linia warunkujeprzynależność do yin lub yang.W wyniku przyłączenia jeszcze jednej linii ilość symbolizostała podwojona. W ten sposób powstało osiem trygramów(rys. lc, s. 32), a ich liczbę podwajano dalej, aż douzyskania sześćdziesięciu czterech heksagramów wykorzystywanychprzez I Ching. Feng shui nie stosuje jednakheksagramów, ale szesnaście trygramów.Rys. Ib. Ssu Hsiang

I Ching, zwany inaczej Księgą Przemian, to najstarszaksięga w Chinach, a całkiem możliwe, że i na całym świecie.Bezsprzecznie jest najbardziej znaczącym utworem WuJing, pięciu starożytnych chińskich klasyków; jego wpływna chińską myśl, filozofię i kulturę pozostaje niewymierny.Napisano go, aby pomagał ludziom lepiej zrozumieć istotęzmian i ułatwiał ich dokonanie, a także, by pokazał, jakosiągnąć w życiu sukces i spełnienie. I Ching opisujewszechświat jako istotę, wewnątrz której wszystko bezustanniesię zmienia i porusza. Umożliwia on dostrojeniesię do nieskończonych cykli i rytmów natury.

Cały wszechświat znajduje się w ciągłym ruchu i podlegazmianom, a życie to nieustający proces, od narodzin- 3 1 -do śmierci. I Ching dostarcza cennych rad i pomocyludziom w różnym wieku. Swoją filozofię i korzenie wywodziz niego zarówno taoizm, jak i konfucjanizm. I Chingjako jedyny konfucjański tekst28 przetrwał szczęśliwie Wiel-Rys. Ic. Osiem trygramów pa-kua28 Jou, Tsung Hwa, The Tao of I-Cning, Tai Chi Foundation,Piscataway, NJ, 1984, s. 15. Chin Shih-Huang był pierwszym cesarzemZ dynastii Chin. W celu unifikacji państwa przedsięwziął on szeregróżnych kroków, z których najważniejszy stanowiło ujednolicenie języka.Aby utrzymać swój naród w niewiedzy, podjął próbę zniszczenia całegodorobku naukowego. W wyniku tego wszyscy współcześni mu uczenizostali spaleni żywcem, a znalezione pisma — zniszczono. I Chingprzetrwał ten pogrom, ponieważ Chin i jego doradcy potrzebowalizasięgnąć rady w Księdze Przemian. (Chin Shih-Huang przeszedł dohistorii dzięki wybudowaniu Wielkiego Muru, jedynej stworzonej Tekąludzką budowli, która jest widoczna z Księżyca.)- 3 2 -kie Palenie Ksiąg, zarządzone w roku 215 p.n.e. przezcesarza Chin Shih-Huanga.Pa-kuaPa-kua (wymawiać par-kwar) to oktagonalny symbol, któryprzedstawia osiem stron świata wyznaczonych przezkompas. Zgodnie z chińskim kompasem u góry zawszeznajduje się południe i odpowiednio u dołu — północ, polewej — wschód, po prawej — zachód. Każdy z ośmiutrygramów I Ching odpowiada jednemu z ośmiu kierunkówgeograficznych. Istnieje przekonanie, że właśnie trygramomzawdzięcza pa-kua swoją siłę i energię.Wyróżniamy dwie kombinacje trygramów, tzw. PorządekWcześniejszego Nieba i Porządek Późniejszego Nieba.Porządek Wcześniejszego Nieba (znany też jako HsienTien) został wynaleziony przez Wu Hsia. Przedstawia onidealistyczny, doskonały obraz wszechświata. Twórcą PorządkuPóźniejszego Nieba (zwanego często Hu Tien) byłkról Wen, który około 1143 roku p.n.e. założył dynastięChou. W tym przypadku mamy do czynienia z bardziejpraktycznym rozmieszczeniem trygramów. W rezultaciePorządek Późniejszego Nieba, pozwalając swoim energiom

10

oddziaływać na ch'i ziemi, stanowi układ bardziej użytecznydla feng shui.Porządek Późniejszego Nieba wywodzi się z diagramuLo Shu, którego pierwowzór Wu Hsia ujrzał na skorupieżółwia. Diagram ten przedstawia magiczny kwadrat podzielonyidealnie w pionie i poziomie na trzy kolumny.Suma zawartych w nim liczb w każdym z kierunków(pionowo, poziomo, ukośnie) wynosi piętnaście. Nieparzystetrygramy yin z liczbą pięć pośrodku zajmują pozycjekardynalne, natomiast parzyste trygramy yang — pozycjesubkardynalne.Magiczny kwadrat Lo Shu, stosowany przez Porządek— Feng shui — 33 —

Późniejszego Nieba, jest w feng shui nakładany na plandomu w celu wyznaczenia najkorzystniejszego miejsca dlaposzczególnych członków rodziny. W ten sposób ustalonezostaje optymalne rozmieszczenie pokoi umożliwiające domownikomwspółżycie w zgodzie i harmonii. Powyżej zaprezentowanysystem feng shui stanowi część składową SzkołyKompasu i znany jest pod nazwą Latającej Gwiazdy.Pięć elementówZdaniem Chińczyków wszystko w świecie przynależy dojednego z pięciu elementów: ognia, ziemi, drzewa, wody lubmetalu. Zgodnie z wierzeniami żywioły te wywierają wpływna każde działanie człowieka i wyrażają pięć różnych,potencjalnych sposobów uzewnętrznienia energii ch'i. W horoskopachastrologicznych występuje większość lub wszystkiez tych elementów. Intensywność oddziaływania każdegoz nich determinuje naszą osobowość i możliwość osiągnięciażyciowego sukcesu. Wysoce wyspecjalizowani astrologowiewykorzystują tę wiedzę do utrzymania wcześniej wymienionychżywiołów w prawidłowej równowadze oraz zinterpretowaniaich wpływu na nasze kosmogramy.DrzewoJest kreatywne i nowatorskie. Jeśli w naszym horoskopiepojawia się duża ilość tego elementu, oznacza to, żewyrażamy siebie w kreatywny sposób. Drzewo może ulegaćwpływom i chylić się ku dołowi (wierzba) albo też być silne

i nieugięte (dąb). Drzewo jest towarzyskie i nastawionespołecznie. Reprezentuje ono kolor zielony, jego porą rokujest wiosna, a kierunkiem geograficznym — wschód. Drzewoodpowiada narodzinom i okresowi dzieciństwa. We wschodniejczęści Zakazanego Miasta budynki zamieszkiwaneprzez młodych książąt pokryte były zielonymi dachówkami.- 3 4 -OgieńDostarcza energii oraz entuzjazmu, jednak może być równieżznakiem niebezpieczeństwa. Zbyt duża jego ilośćdziała destrukcyjnie. Ogień ogrzewa i dodaje otuchy, aletakże pali i niszczy. Stanowi on żywioł urodzonego przewodnika,jest związany z kolorem czerwonym, z latemi południem, a ponadto reprezentuje okres rozwoju poprzedzającydojrzewanie.ZiemiaZapewnia stabilność, ma więc związek z rzeczywistymmajątkiem i legatami. Jest cierpliwa, rzetelna, uczciwai systematyczna. Równie dobrze może jednak być wymagająca.Ziemia symbolizuje kolor żółty, centrum oraz okresmłodzieńczy.MetalCzęsto rozumiany także jako złoto — wskazuje na żniwa,interesy i sukces (zazwyczaj jest to sukces o charakterzefinansowym). W negatywnym znaczeniu metal może równieżwyobrażać miecz lub nóż oraz działać destrukcyjniei gwałtownie. Jego kolorem jest zazwyczaj biały, a w niektórychprzypadkach także złoty. Symbolizuje on jesień,zachód i wiek dojrzały. W pekińskim pałacu siedzibacesarzowej znajdowała się w zachodnim skrzydle, a jejściany pokryte były kolorem białym.WodaWskazuje na podróże, komunikację i edukację, jest więczwiązana z literaturą, sztuką i mediami. Woda może byćzarówno subtelna (łagodny deszczyk), jak i gwałtowna (hu-

11

- 3 5 -ragan). Daje pokarm wszystkim żywym stworzeniom, jednakstopniowo może też rozpuścić najtwardsze skały.Przypisuje się jej kolor czarny, zimę, północ oraz starość.Cykl elementówMożemy wyróżnić trzy cykliczne relacje zachodzące międzykażdym z tych pięciu elementów. Pierwsza z nichznana jest jako cykl produktywny lub inaczej cykl narodzin(rys. Id)2 9 . Jeżeli wyjdziemy od wierzchołka tego cyklui będziemy poruszać się zgodnie z ruchem wskazówekzegara, zobaczymy, że ogień produkuje ziemię (popiół),Rys. Id. Produktywny cykl pięciu elementów (znany również pod nazwącyklu narodzin)" E. A. Crawford i Teresa Kennedy, Chine.se Eiemental Astrology,Judy Piatkus [Publishers] Limited, London 1992, s. 46. Cykl produktywnyjest bardzo stary, a jego autorstwo przypisuje się cesarzowi Huang Ti(ok. 2266 r. p.n.e.), który wynalazł także rolnictwo, cegły, instrumentymuzyczne oraz jest twórcą znacznej części chińskiej filozofii. Chińczycyuważają Huang Ti za ojca ludzkości.- 3 6 -przy czym ziemia jest wzmacniana, a ogień osłabiany.Ziemia z kolei wytwarza metal (minerały), wzmocnieniuulega metal, osłabieniu ziemia. Metal w naturalny sposóbprzeistacza się w wodę, a tym samym dochodzi do wzmocnieniawody i osłabienia metalu. Podobnie woda prowadzido narodzin drzew i roślin. W tym przypadku drzewo jestwzmacniane, a woda osłabiana. Na koniec możemy spalićdrzewo, aby otrzymać ogień, wówczas ulegnie ono osłabieniu,wzmacniając ogień. Ten cykl znany jest pod nazwąWcześniejszego Nieba lub porządku Fu Hsi (albo czasamiWu Hsia).Istnieje również cykl destrukcyjny (rys. le) pokazujący,które elementy przezwyciężają pozostałe. Na przykładogień dominuje nad metalem, ponieważ jego gorąco możestopić metal. Jest to negatywne zjawisko, które zaburzarównowagę.Metal niszczy drzewo, drzewo niszczy ziemię, ziemiadominuje nad wodą, woda gasi ogień. Ten cykl określanyRys. Je. Destrukcyjny cykl pięciu elementów- 3 7 -jest mianem Późniejszego Nieba tudzież rozmieszczeniaKróla Wen30.

Należy jeszcze wspomnieć o cyklu redukcyjnym (rys. lf).Wykorzystuje się go w celu przywrócenia równowagizachwianej przez cykl destrukcyjny. W cyklu destrukcyjnymwidzieliśmy, że metal dominuje nad drzewem i niszczyje. W cyklu redukcyjnym między metalem a drzewemzostała umieszczona woda, która służy do neutralizowaniaewentualnych negatywnych wpływów. Podobnie w cykludestrukcyjnym ogień dominuje nad metalem. W cykluredukcyjnym umieszczono między nimi ziemię, która gasiogień i osłabia jego przytłaczające oddziaływanie.30 Louis Culling, The Pristine Yi King, Llewellyn Publications, StPaul, MN, 1989, s. 4. Król Wen (wymieniany też jako książę Wen), żyjącyokoło 1150 roku p.n.e., jako pierwszy nadał nazwy sześćdziesięciu czteremheksagramom I Ching. Z przyczyn politycznych został wtrącony do więzieniai aby ustrzec się gniewu swoich wrogów, zachował szczególną ostrożnośćw formułowaniu myśli na papierze, toteż większość dokonanych przezsiebie interpretacji rozmyślnie uczynił niejasną, i trudną do zrozumienia.- 3 8Przestrzeganie cyklu narodzin pozwała na bezkonfliktowerozwiązanie problemów. W przeciwieństwie do tegocykl destrukcyjny zawsze stwarza jakieś trudności. Cykl redukcyjnyneutralizuje działanie cyklu destrukcyjnego.Pierwszy z Twoich osobistych elementów jest uwarunkowanyrokiem, drugi zaś godziną Twoich narodzin. Obamożesz określić, korzystając z zamieszczonych w załącznikutablic: „Żywioły i znaki na lata 1900-2000" oraz„Żywioł godziny narodzin" (s. 175-178). Kiedy już poznaszte elementy, możesz sprawdzić, czy harmonizują one zesobą, są neutralne, czy też szkodzą sobie nawzajem.Ja na przykład urodziłem się o godzinie 1650, zatemżywiołem godziny moich narodzin jest woda. Przyszedłemna świat w roku 1946 — roku ognia. Połączenie wodyi ognia jest destrukcyjne, ponieważ woda gasi ogień. Mogęzneutralizować ten niebezpieczny wpływ, używając drzewa,albowiem w cyklu redukcyjnym występuje ono międzyogniem i wodą.Jeżeli dana osoba ma ten sam żywioł dla roku i godzinynarodzin, mogą pojawić się pewne problemy. W takiejsytuacji wytworzony zostaje bowiem nadmiar energii, któramoże obrócić się przeciwko tej osobie. Jeśli faktyczniema to miejsce, należy wówczas przeprowadzić dokładniejisze badanie i określić żywioł dnia i miesiąca narodzin31.

12

Wielu Azjatów świadomie wybiera imiona dla swoichdzieci. Kierują się przy tym pięcioma elementami w poczuciu,że te zapewnią ich potomstwu dodatkową przewagęw życiu. Przykładowo, jeśli ktoś urodził się w roku ognia,rodzice wybierają imię, które zawiera w sobie żywioł drzewa,ponieważ drzewo wytwarza ogień.31 Informacje dotyczące żywiołów przynależnych godzinom, dniomtygodnia, miesiącom i latom narodzin można znaleźć w każdym elementarnympodręczniku chińskiej astrologii. Myślę, że na początek najlepszabędzie książka Dereka Waltersa Ming Shu: The Art and Practice ofChinese Astrology, Simon and Schuster, Inc., New York 1987.- 3 9 -Celem feng shui jest zaprojektowanie wnętrza Twojegodomu w sposób możliwie najbardziej dla Ciebie pomyślnyoraz próba zharmonizowania Twojego osobistego elementuz otoczeniem. Ponieważ urodziłem się w roku ognia,korzyści może mi przynieść posiadanie w najbliższymsąsiedztwie dużej ilości drewnianych bądź zielonych obiektów,takich jak np. kwiaty doniczkowe. Wynika to z faktu,iż drzewo wytwarza ogień. Z tego samego powodu powinienemunikać przedmiotów czarnych i nadmiaru wody,ponieważ w cyklu destrukcyjnym woda niszczy ogień.Wszystkie te zasady komplikują się nieco, kiedy w danymdomu żyje więcej aniżeli jedna osoba. W tym przypadkuwe wszystkich głównych pokojach należy użyć elementówgłowy rodziny, natomiast sypialnie oraz inne prywatnepomieszczenia powinny odzwierciedlać elementy swoichużytkowników.Na koniec trzeba dodać, że aby dzięki feng shui osiągnąćharmonię, zdrowie, szczęście i pełne zadowolenie, należyznaleźć miejsce zawierające dużo ch'i, zapewniające prawidłowąrównowagę między yin i yang oraz naszym osobistymelementem.ROZDZIAŁ 2 —

Szkoła FormWiełe zasad feng shui opiera się na zdrowym rozsądkui obserwacji. Żyjący w czasach starożytnych Chińczycy

zauważyli, że łatwiejsze jest życie na słonecznych, południowychstokach otoczonych falistymi wzgórzami, którerozpraszają silne wiatry. Zaobserwowali oni, że skałyi wzniesienia przypominają kształtem dziwne zwierzęta,z których jedne wydawały się ich ochraniać, inne zaś imzagrażać. Świadomość, że dany dom jest chroniony przezzielonego smoka, musiała być niezwykle krzepiąca.Kształty trójkątne należą do mniej korzystnych. Nadosadą Ichang w Chinach góruje Wzgórze Piramidy, stanowiącewierną replikę Wielkiej Piramidy w Egipcie. Miejscowigeomanci wierzą, iż wpływa ono niekorzystnie nafeng shui tego obszaru, toteż po przeciwległej stronie rzekiwybudowano klasztor, w którym kapłani modlą się o oczyszczeniei odwrócenie szkodliwych wpływów wzgórza32.Szkoła Form to dziedzina feng shui, która zajmujesię analizą kształtów i konturów krajobrazu. Smoki stanowiąbardzo szczególny symbol Chin i według tej szkołysą wydźwigniętymi formami ziemi. W praktyce jednak nietak łatwo je odnaleźć, nie każde wzniesienie ukrywa bowiemw swoim wnętrzu smoka. Eksperci feng shui starannieanalizują okolicę, obserwują formacje krajobrazowe,listowie, a nawet kolor ziemi. Tam, gdzie zostanie znalezionysmok, przypuszcza się również istnienie białego tyg-Bird, The Yangtze Valley and Beyond, s. 92.- 4 1 -rysa33. Zazwyczaj smok i tygrys tworzą razem kształtpodkowy: smok leży po stronie wschodniej, a tygrys pozachodniej. Wzgórza smoka są nieco wyższe od wzniesieńuformowanych przez tygrysa.W miejscach szczególnie korzystnych dodatkowo napółnocy występują wzgórza czarnego żółwia, a na południu— czerwonego feniksa. W ten sposób każda z czterechstron świata zyskuje swój zwierzęcy symbol (rys. 2a,s. 44)**. Nieodzowna jest tu także łagodnie płynąca, bogataw zakola rzeka. Taka lokalizacja byłaby optymalna zewzględu na występujące tam łagodne wiatry, bujną roślinnośći gromadzące się znaczne iJości energii ch'i.Niektórzy mistrzowie feng shui twierdzą, że na podstawie

13

świeżego i czystego powietrza potrafią w jednejchwili rozpoznać obecność ch'i.Największą ilość energii ch'i posiada miejsce, w którymgrzbiety tygrysa i smoka jednoczą się ze sobą. Smok re-33 J. J. M. de Groot, The Religiom System of Chata, Brill Verlag,Leiden 1897, t 3, s. 951. Obecnie eksperci feng shui są zdania, że zawszew pobliżu smoka obecny jest tygrys. Sto lat temu twierdzono jednak, żesmoki mogą istnieć bez tygrysa. Dr de Groot pisał: „Smoki i tygrysystanowczo nie były jednakowo ważne w systemie feng shui. Znawcy mielizwyczaj mawiać: »Źadna miejscowość nie jest tak szczęśliwie dobrana, jakta, która posiada smoka, a nie tygrysa, ale nie idę o zakład, żemiejscowość mająca tylko tygrysa bez smoka jest wielce nieszczęśliwa«".Zadziwiająco obszerne, obejmujące sześć tomów dzieło dr. de Groota jestpoświęcone głównie badaniom zwyczajów pogrzebowych. Jego studiumfeng shui (dwunasty rozdział trzeciego tomu) zostało wznowione i opatrzonekomentarzem w książce Dereka Waltersa Chinese Geomancy,Element Books, Dotset 1989.3A Derham Groves, Feng Shui and Western Building Ceremonies,Graham Brash [Pte] Ltd., Singapore and Tynron Press, Scotland 1991,s. 13-14. Nierzadko tworzono sztuczne wzgórza, aby pełniły one rolęsmoka, tygrysa, żółwia lub feniksa. Wspomnieliśmy już ogromny kopiec,który ujrzał Marco Polo. Węglowe Wzgórze (Jing-shan) stanowi przykładinnego usypanego przez człowieka wzniesienia, które powstało w celuulepszenia feng shui Zakazanego Miasta.- 4 2 -prezentuje pierwiastek męski, dostarczający energii yang,tygrys — pierwiastek żeński, dostarczający niezbędnejenergii yin. Dom wybudowany w takim miejscu zapewniałbykażdemu jego mieszkańcowi zdrowie, pomyślność,szczęście i dostatek. Oczywiście w omawianym punkciemoże stanąć tylko jeden budynek, ale istnieje jeszcze wieleinnych, zasobnych w ch'i miejsc. Szczególnie korzystne sąobszary położone wokół serca i żołądka smoka.Przykładem miejsca posiadającego idealne feng shuisą Grobowce Ming, zwane też czasami Shi-san Ling (TrzynaścieGrobowców), w których znajdują się groby cesarzaYung Lo i jego potomków. Grobowiec cesarza zajmujecentralne miejsce w utworzonym przez wzgórza półkolu,a cesarscy potomkowie spoczywają w grobach rozmieszczonychw innych korzystnych punktach. Wzniesienia postronie wschodniej znane są pod nazwą LazurowychWzgórz Smoka, natomiast Białe Wzgórza Smoka występująna zachodzie. Jest to teren perfekcyjny pod względem

feng shui. Natomiast ogon i głowa smoka wyznaczająmiejsca złego feng shui. Są one niebezpieczne zawsze, gdysmok porusza ogonem, a budując dom zbyt blisko jegopaszczy, narażamy się na pożarcie.Owo doskonałe pod względem feng shui miejsce, którewcześniej przedstawiliśmy, występuje w starożytnych tekstachpod nazwą „Perła Ochraniająca Smoka". W nim ch'imoże gromadzić się i wzrastać. Obszar, na którym wiejąsilne wiatry, nigdy nie będzie posiadał dobrego feng shui,gdyż wiatr szybko rozprasza ch'i, porywając ze sobą'szczęście i dobrobyt.Legowiska smoka nie znaleziono nigdy w wietrznymmiejscu lub tam, gdzie występują prosto sterczące wzniesieniai rzeki pozbawione meandrów. Wartko płynące wodyunoszą bowiem ze sobą pomyślny los. Rzeki powinnypłynąć powoli i posiadać zakola, w których może zgromadzićsię ch'i. Ch'i zbiera się w pobliżu wolno płynącej wody,- 4 3 -Czarny żółwBiały tygrys Zielony smokCzerwony feniksRys. 2a. W miejscach posiadających korzystne feng shui każda z czterechstron świata ma swój zwierzęcy symbol- 4 4 -natomiast rwące prądy i silne wiatry porywają je ze sobą.Pamiętaj, feng shui oznacza „wiatr i woda", dlatego w celustworzenia dobrego miejsca feng shui zawsze nieodzownabędzie odpowiednia ilość wody. Oczywiście woda ta powinnamieć dobrą jakość, ponieważ w przypadku, gdy jestskażona lub stojąca, wytworzone zostaje trujące ch'i, któregonależy unikać. Czasami możemy je usunąć przez oczyszczeniezablokowanych kanałów lub pozbycie się nagromadzonychścieków. Jeśli jednak nie jesteśmy w stanie oczyścićwody, lepiej jest przeprowadzić się do nowego domu.Domy budowane nad wijącymi się potokami i rzekamiprzynoszą zawsze szczęście i dobrobyt. O nich właśnietraktuje słynny tekst feng shui z ok. 600 roku n.e., zatytułowany

14

Klasyczny Wodny Smok. Tekst ów opatrzony jestlicznymi ilustracjami pokazującymi, gdzie należy budowaćdomy, a gdzie nie wolno tego robić. Wodny smok został nanich wrysowany w kształt rzeki i jej dopływów. Najkorzystniejszymmiejscem dla postawienia domu są tu okoliceżołądka smoka. Często lepiej jest postawić budynek przydopływie lub w zatoce, ponieważ większość rzek płyniezbyt szybko, unosząc ze sobą dobroczynne ch'i (rys. 2b,s. 46). Inną dobrą lokalizację domu stanowi punkt zetknięciadwóch potoków lub rzek. Powinny one jednakłagodnie się łączyć, aby umożliwić zgromadzenie ch'i.Istnieje przekonanie, iż wodny smok może wznieść sięW przestworza i przeistoczyć w smoka powietrznego(chmurę). Ostatecznie zaś chmury zamieniają się w deszczi woda ponownie wraca na ziemię, gotowa rozpocząćkolejny cykl.Nie należy oczywiście spodziewać się, że usytuowaniedomu na szczycie wzgórza będzie z punktu widzenia fengshui korzystnym rozwiązaniem. Taki dom byłby wystawionyna działanie wiatrów i pozbawiony sąsiedztwa płynącychwód. Oba te czynniki rozpraszają cenne ch'i.Istnieje, rzecz jasna, wiele możliwości poprawienia feng- 4 5 -Rys. 2b. Dobroczynne ch'i wpływa do domudzięki zatoczkom lub dopływom rzecznymshui naszego otoczenia. Każdą z nich należy jednak przedzastosowaniem dokładnie rozważyć, aby uniknąć rozzłoszczeniasmoków i niekorzystnego działania ch'i. Nawet czasowezmiany mogą przynieść pożądany skutek.Każdy nowy podział terenu rozpoczyna się od usunięciacałej roślinności, powodując rażące uszkodzenia formacjikrajobrazowej. Jednak po wybudowaniu domów i zasadzeniunowych drzew oraz krzewów, niekorzystne oddziaływaniezaniknie. Jeśli rozsądnie wykonamy naszą pracę, ch'imoże nawet wzrosnąć.Istnieją liczne metody pozwalające ukryć obecne w naszymśrodowisku negatywne energie lub spotęgować działaniedobrego eh'i. Możemy zasadzić rząd drzew pełniącychrolę ochrony przed wiatrem albo niekorzystnym oddziaływaniem

prosto płynącej rzeki Podobnemu celowi służytakże mur. Możemy umieścić w ogrodzie staw bądź fontannę,która dostarczy dobroczynnej wody. W Hongkonguznajduje się niezliczona ilość fontann, które są obecnew każdym, nawet najmniejszym parku. Zapewniają onestały przepływ wody, wytwarzającej korzystne ch'i.- 4 6 -Woda reprezentuje także dobrobyt i pieniądze. Cha terPark w Hongkongu posiada fontannę i staw, w którymumieszczono ogromną ilość żółwi. Żółwie są symbolemdługowieczności, tak więc to miejsce, położone w centrumruchliwego miasta, zapewnia mieszkańcom nie tylko możliwośćodzyskania energii ch'i, ale także pobudza pragnieniezdobycia majątku i osiągnięcia sędziwego wieku.Z racji wytwarzania dobrego ch'i oraz gwarantowaniabogactwa i wysokiej pozycji woda stała się ulubionymżywiołem smoka.ShanShan to termin używany w odniesieniu do różnorodnychkształtów wzniesień i gór. Krainy pagórkowate są milewidziane, ponieważ w nich właśnie zamieszkują niebiańskiesmoki. Wzgórza i góry mogą się jednak między sobąznacznie różnić i ważne jest, abyśmy wiedzieli, któryz kształtów do nas pasuje.Istnieje pięć różnych rodzajów gór: stożkowate, kwadratowe,okrągłe, prostokątne i grzebieniowate.Szczyt góry stożkowatej sterczy niczym ostro zakończonyszpic. Na ogół stanowi ona źródło złego ch'i,szczególnie zaś dotyczy to przypadku, gdy w jej stronę jest| zwrócony dom. Przyporządkowano jej element ognia i planetęMars. Tak więc ludzie urodzeni pod znakiem metalunie powinni mieszkać pod górami tego typu. Jednak ci,którzy przyszli na świat w roku ziemi, będą z takiej lokalizacjiswojego domu ciągnęli korzyści.Szczyt góry o kształcie kwadratowym jest wielki i spłaszczony.Góra ta reprezentuje element ziemi i planetę Saturn.Ludzie urodzeni pod znakiem żywiołu wody powinni[unikać mieszkania w jej pobliżu, natomiast korzystna

15

okaże się ona dla osób urodzonych w roku metalu.Góry okrągłe są wąskie, urwiste i zaokrąglone przy- 4 7 -szczycie. Wykazują one związek z elementem wody i planetąJowisz. Z takiej lokalizacji będą czerpali zyski ludzieurodzeni w roku ognia, lecz muszą od niej stronić wszyscy,dla których elementem urodzeniowym jest ziemia.Góry prostokątne są łagodnie zaokrąglone, mają rozległąi szeroką podstawę, reprezentują planetę Wenus orazżywioł metalu. Stanowią doskonałe miejsce dla ludzi urodzonychw roku wody, jednak powinni je omijać wszyscyurodzeni pod znakiem elementu drzewa.Góry grzebieniowate wyróżniają się kilkoma szczytamiprzypominającymi ostre zęby. Występują one raczej w postacipasma górskiego niż pojedynczych wzniesień i związanesą z Merkurym oraz elementem wody. Góry te oddziaływująkorzystnie na ludzi urodzonych pod znakiemelementu drzewa, natomiast niekorzystnie na osoby urodzonew roku ognia.SharShar występuje często pod nazwą „zatruta strzała". Istniejewiele rodzajów potencjalnych shar czy też, inaczej mówiąc,negatywnych wpływów.Shar powstaje za sprawą linii prostych oraz kątówostrych, które wytwarzają trujące ch'i. Shar przynosi pecha,jest odpowiedzialne za wszystkie niepowodzenia i nieszczęścia.Dzieje się tak, ponieważ według wierzeń duchypodróżują po liniach prostych, a więc korzystają z shar.Linie wysokiego napięcia i trakcji kolejowej, linie ściani rzek — wszystkie z nich, jeśli tylko przebiegają po liniiprostej, mogą uchodzić za zatrute strzały. Drogę do słynnychGrobowców Ming w Pekinie poprowadzono nawschód tak, aby nie mogła ugodzić w grobowce35.35 Groves, Feng Shui and Western Buiłding Ceremonies, s. 9.- 4 8 -- 4 9 -Oczywiście, kiedy przeprowadzamy się do nowego

domu, lepiej od razu unikać shar, niż później starać się jepoprawić. Na szczęście istnieją pewne środki, które możnaprzedsięwziąć w przypadku niekorzystnej lokalizacji domu,mimo to zawsze jednak lepiej jest poświęcić nieco więcejczasu na poszukanie bardziej odpowiedniego mieszkania,niż zaakceptować to ze szkodliwym shar.Jedno z najczęściej występujących shar tworzy rógsąsiedniego budynku wycelowany niczym grot strzały bezpośredniow Twój dom (rys. 2c). Shar o podobnymcharakterze będzie stanowił ruch uliczny na drodze biegnącejprosto w Twoim kierunku (rys. 2d, s. 50). Jeżeli drogaopada w stronę posiadłości, siła tego shar wzrasta. W obuprzypadkach sytuacja ulega pogorszeniu, jeśli shar skierowanejest dokładnie na drzwi frontowe.Domy zbudowane u zbiegu dwóch ulic są uważane zaniekorzystne, szczególnie jeżeli jedna z tych ulic przebiegaw kierunku północ-południe lub wschód-zachód (rys. 2e)- 50 -Istnieje przekonanie, iż nawet budynki stojące na zakręcieulicy przyciągają negatywną energię (rys. 2f, s. 52).Z punktu widzenia feng shui niekorzystna jest równieżlokalizacja domu przy końcu ślepej ulicy. Wynika to z przekonania,że osoby mieszkające na początku ulicy wykorzystująwiększą część dobroczynnego ch'i, nie pozostawiającwiele dla mieszkańców ostatniego domu (rys. 2g, s. 52).Szereg drzew blokujących wejście do budynku jest takżetraktowany jako shar. Dzieje się tak, ponieważ drzewa,symbolizując kadzidła ustawione rzędem na ołtarzu, czyniąz domu i jego mieszkańców ofiarne jagnięta (rys. 2h, s. 52).Takie samo shar posiada dom zwrócony w stronę fabrykiz wysokimi kominami, ponieważ kominy również symbolizująkadzidła. Duże wzniesienie lub kopiec znajdującesię naprzeciw frontu domu tworzą shar, które przysparzadomownikom znacznych trudności finansowych.Shar może występować też w innej postaci. Jeśli naprzykład stojący po przeciwległej stronie ulicy budynekprzypomina dzikie zwierzę, będzie on również uważany zashar, podobnie jak pasmo wzniesień, które jest skierowane

16

prosto w danego człowieka (rys. 2i, s. 53).Parking usytuowany naprzeciwko domów mieszkalnychwywiera na nie zły wpływ, ponieważ obecne tam ch'ilnie podlega cyrkulacji. Parking zlokalizowany przed domemtowarowym czy pawilonami handlowymi jest natomiastuważany za korzystny, ponieważ umożliwia klientomswobodny dojazd.Inny przykład niekorzystnej lokalizacji stanowi skierowaniedomu w stronę cmentarza, więzienia, szpitala, kasynaczy komisariatu policji. We wszystkich tych miejscachgromadzi się negatywna energia, a ich wibracje mają ujemnywpływ na mieszkańców stojących na wprost domów.Jeśli dziury w płocie okalającym Twoją posiadłość sąduże, kwadratowe i przypominają sieć na ryby, może onrównież utworzyć shar. W takim przypadku dochodzi bo-- 5 1 -

wiem do symbolicznego schwytania w sidła i zahamowaniadalszego postępu. Inny rodzaj ogrodzeń, których należyunikać, stanowią płoty z trójkątnie zakończonymi palikami.Trójkąt, uważany za kształt ognia, może prowadzić dokłótni i nieporozumień wśród członków danej rodziny.Należy także wystrzegać się ogrodzeń przypominającychrzędy nagrobków, gdyż mają one tendencję do przyciąga-- 5 3 -nia duchów wytwarzających negatywne ch'i. Tego rodzajupłoty okalają zazwyczaj domy w stylu hiszpańskim.Przed głównym wejściem nie powinien znajdować sięsznur do wieszania bielizny. Powoduje on bowiem powolne„podduszanie" domowników, jednocześnie hamując ichrozwój w każdej dziedzinie życia.Również ślizgawka bądź huśtawka dla dzieci, jeżeli sązwrócone w stronę drzwi frontowych, mogą stanowić shar.Tablice reklamowe lub niezwykle duże budynki stojące podrugiej stronie ulicy także przyciągają niepomyślny los.Negatywnie będą nawet oddziaływały dwa wysokie budynki,między którymi znajduje się wąska przestrzeń (rys. 2j,s. 53). Jeśli taka szczelina tworzy strzałę skierowaną w Twójdom, możemy wówczas mówić o nadzwyczaj niekorzystnymfeng shui. Zjawisko to znane jest pod nazwą „grzmot uderzający

z niebios". Istnieje bowiem przekonanie, że przezpowstałą lukę popłyną negatywne energie pochodzące z niebai zaatakują dom znajdujący się po drugiej stronie ulicy36.Wszystkie powyższe przykłady określane są mianem fizycznegoshar. Pamiętaj, niekoniecznie oznaczają one nieuchronnośćzłego losu, zawsze jednak wskazują na prawdopodobieństwonieszczęśliwego wypadku. Energia fengshui zmienia się wraz z upływem czasu. Tego typu miejscaczekają na stosowną chwilę, aż wbrew zasadom feng shuiumieścimy w nich pewne przedmioty, które spowodująnieszczęście. Zamiast więc zwlekać do ostatniej chwili,należy znaleźć sobie nowe, korzystniej usytuowane lokum.Na szczęście istnieje wiele metod rozproszenia energiitych shar. Widok na skierowaną w stronę Twojego domuulicę możesz zasłonić, sadząc drzewa lub krzewy. Pamiętajjednak, aby nie czynić tego naprzeciw drzwi wejściowych,gdyż wówczas zwiększysz tylko ilość shar.36 Albert Low, Feng Shui: The Way to Hormony, Pelanduk Publications,Malaysia 1993, s. 18.- 5 4 -37 Richard Webster, Dowsing for Beginners, Llewellyn Publications,St. Paul, MN, 1996.- 5 5 -Niektórych rodzajów shar nie można wyeluninowaći w takim przypadku jedyny środek zaradczy stanowiprzeprowadzka. Dom usytuowany w pobliżu portu lotniczego,dokładnie pod korytarzem powietrznym, zawierawiele negatywnego eh'i, które w końcu odbije się na zdrowiumieszkańców. Jest to sytuacja szczególnie niekorzystnadla ludzi słabych psychicznie lub fizycznie.Innj przykład stanowi dom zlokalizowany niedalekolinii kolejowej. Za każdym razem, kiedy obok przejedziepociąg, domownicy będą rozchwiani wewnętrznie, co spowodujeniestabilność zdrowotną, majątkową i uczuciową.Przewody wysokiego napięcia wytwarzają silne pole elektryczne,które oddziałuje na wielu ludzi, przyczyniając sięniekiedy do zachorowań na groźne choroby, np. raka37.Zamiast więc obserwować i czekać, aż negatywne energie

17

zaczną wywierać wpływ na życie Twoje i Twojej rodziny,powinieneś możliwie najszybciej przeprowadzić się do innegomieszkania.Wybieranie okolicyAby wybrać właściwą lokalizację naszego domu, musimywziąć pod uwagę wiele czynników. Oczywiście należyznaleźć dobrze zharmonizowane z naszym osobistym elementem,zasobne w ch'i miejsce, gdzie energie yin i yangbędą odzwierciedlały idealną równowagę. Następnie trzebaupewnić się, czy w pobliżu nie istnieją shar powstałew wyniku działania natury lub człowieka.W dzisiejszych czasach więcej ludzi mieszka w miastachniż na wsi. Jeśli szukasz domu na obszarze podmiejskim,zapoznaj się z kształtami otaczających go wzniesień i poszukajpotencjalnych smoków lub innych formacji kraj-obrazowych. Jeżeli już to uczyniłeś, rozejrzyj się za potokami,rzekami, portami bądź innego rodzaju drogami wodnymi.Upewnij się, że płyną one łagodnie i nie są zbiornikamistojącymi.Zbadaj rosnącą na tym obszarze roślinność. Jeśli jestona bujna i zdrowa, możesz mieć pewność, że teren mawłaściwy drenaż, otrzymuje dostateczną ilość wody i światłasłonecznego. Stanowi to oznakę dobrego ch'i.Sprawdź, czy Twoja posiadłość będzie wystarczającodobrze oświetlona. Chińczycy chętnie kierują swoje domyna południe, aby zapewnić sobie możliwie największenasłonecznienie.Przyjrzyj się także drogom. Czy biegną one prosto, czyteż łagodnie zakręcają? Unikaj takiej lokalizacji domu,przy której drogi będą tworzyły shar. Wystrzegaj się teżdomów wystawionych na działanie wiatru, ponieważ silnewiatry porywają ze sobą korzystne ch'i.Jeżeli na Twojej działce opada grunt, wówczas tył domupowinien znajdować się wyżej niż jego front. Dzięki temuch'i będzie przepływało łagodnie w dół, ku przedniej częścibudynku. Oczy wiście, jeżeli pochyłość jest zbyt stroma, ch'izniknie w dole wzgórza.Unikaj szczytów wzgórz, chyba że znajdujące się w pobliżu

pasmo wzniesień daje Ci osłonę i zabezpieczenie. Jeślitaka sytuacja ma miejsce, upewnij się, czy drzwi frontoweTwojego domu nie wychodzą na najwyższe wzgórze.W miarę możliwości zlokalizuj główne wejście po przeciwnejstronie domu (zawsze korzystniej jest mieć wyższewzniesienia za swoimi plecami).Niezwykle ważny jest także kształt Twojej parceli.Z punktu widzenia feng shui idealny byłby plan kwadratulub prostokąta. Trudniej zajmować się kształtami trójkątnymilub przypominającymi literę L, jednak w takimprzypadku możemy skorzystać z remediów feng shui.- 5 6 -Wybieranie domuDla większości z nas kupno domu jest najbardziej kosztownymwydatkiem, na jaki możemy sobie pozwolić w ciągucałego życia. Istotne jest więc, abyśmy wybrali dom dostosowanydo naszych potrzeb oraz posiadający znaczneilości korzystnego ch'i.Wspomniałem już wcześniej, że z punktu widzenia fengshui najbardziej korzystnym kształtem domu jest kwadratlub prostokąt. Inne formy uchodzą za problematycznei muszą być skorygowane. Przykładowo dom w kształcielitery L sprawia wrażenie, jakby czegoś mu brakowałoi w rezultacie jego mieszkańcy cierpią na problemy finansowe.Kłopoty te mogą zostać złagodzone przez zamontowaniena słupie oświetlenia, które będzie padało na dom,uzupełniając brakującą część kwadratu lub prostokąta.Podobnie „wybrakowane" zdają się być również domy przypominająceliterę U. Taki kształt wywołuje problemyw małżeństwie i relacjach międzyludzkich. W celu złagodzeniajego oddziaływania należy zagrodzić „brakujący obszar"murem, na którym umieszczone jest pa-kua lub lustro.Ściana ta nie musi być wysoka, jej zadaniem jest tylkosymboliczne „zakończenie" domu (rys. 2k).Rys. 2k. Niska ścianabędzie symbolicznymdopełnieniem domuw kształcie litery U

18

- 5 7 -Okna takiego budynku powinny być prostokątne i otwieranena zewnątrz, co pozwoli na łatwy przepływ ch'ii obdarzy mieszkańców pomyślnością. Okna, które otwierająsię do wewnątrz, uniemożliwiają powstawanie dogodnychokazji, a to z kolei może niekorzystnie wpłynąćna karierę domowników.Każdej parze drzwi powinny w domu odpowiadaćprzynajmniej trzy okna. Nie mogą one wychodzić na potencjalneshar. Przykładowo należy unikać umieszczaniaokien naprzeciwko słupów, wież kościelnych, narożnikówdachów oraz dróg. Jeśli już musisz zaakceptować któryśz tych elementów, postaraj się nie otwierać okna i umieścićprzed nim coś, co zasłoni shar.Wnętrze domuWszystkie pokoje muszą być proporcjonalne w stosunkudo reszty domu. Dom z ogromnym salonem i małymisypialniami oznacza złe ch'i. Pokoje powinny mieć regularnekształty, a sufit znajdować się dostatecznie wysoko.Poszczególne pomieszczenia muszą być przytulne i czyste.Ważne jest nawet sprawne funkcjonowanie klamek dodrzwi i mechanizmu otwierania okien. W domach, które sązadbane, znajduje się duża ilość ch'i.Salony powinny być większe niż sypialnie. Wynika toz faktu, iż sypialnie posiadają energię yin (pierwiastekżeński), a salony energię yang (pierwiastek męski). Wedługfeng shui nawet obecnie, w czasach równouprawnienia,pierwiastek męski wciąż pozostaje dominującym.Dom powinien być usytuowany w ten sposób, aby wielkośćdziałki z jego przedniej i tylnej strony była taka sama.Dzięki temu wytworzone zostaną dwa zasadnicze czynnikiwarunkujące powstanie dobrego ch'i: równowaga i harmonia.Sytuacja, w której frontowa i tylna część ogrodu znacznieróżnią się wielkością, może sprowadzić nieszczęście.- 5 8 -Jeżeli kupiłeś działkę i zamierzasz postawić na niej dom,o przed rozpoczęciem budowy upewnij się, że wziąłeś poduwagę wszystkie aspekty feng shui. Łatwo się o tymprzekonasz, jeżeli kształt parceli jest kwadratowy bądźpodłużny. Kształt nieregularny możesz wyrównać optycznie,

montując oświetlenie na palach stojących na zewnątrzdomu. Tego rodzaju remedium jest szczególnie popularnena Tajwanie.Stawy i wodospady powiększają ch'i, podobnie jakdzwonki wietrzne. Pomysłowe wykorzystanie okrąglakówi ogródków skalnych może imitować smoki, zwiększającprzy tym feng shui i czyniąc życie domowników bardziejradosnym. Prawidłowy wygląd ogrodów jest w staniew znacznej mierze przyczynić się do poprawienia feng shuidanej posiadłości. Może on na przykład ukryć negatywneoddziaływanie pola elektromagnetycznego.Istotny element stanowi także droga dojazdowa dodomu. Powinna ona być wygięta w łuk lub kręta. Prostypodjazd skierowany bezpośrednio w drzwi frontowe działaniekorzystnie, wytwarzając shar. Podjazdy nie powinnyrównież zwężać się przy końcu jezdni, gdyż powoduje toograniczenia finansowe. Jeżeli jednak posiadasz taką drogądojazdową, powinieneś po obu jej stronach zamontowaćoświetlenie, które pozwoli Ci wyeliminować większośćnegatywnych wpływów. Podjazdy nie mogą być zbyt wąskieani zbyt szerokie w stosunku do całego domu. Ichzadaniem jest utrzymanie budynku w harmonii i równowadze.Nie powinny one opadać ku ulicy, gdyż grozi toodpłynięciem pieniędzy oraz pomyślności. Jeśli jednakmasz już taki podjazd, upewnij się, że nie jest on wymierzonyprosto w drzwi frontowe. Tylko w takim przypadkumożliwe będzie przesunięcie oddziaływania shar.Ogród i krzewy zasadzone wzdłuż podjazdu działająbardzo korzystnie i pomagają wpłynąć do domu dobroczynnemuch'i.- 5 9 -Mury i płoty stanowią coś więcej niż zwykłe ogrodzenieposiadłości. Można się nimi posłużyć, aby ukryć lubzablokować shar. Jeżeli w pobliżu Twojej posesji znajdujesię stojący zbiornik wodny, możesz postawić mur, abyzasłonić jego widok i wyeliminować szkodliwe ch'i. Obokmurów zbudowanych z cegieł należy zasadzić krzewy i innerośliny w celu zapewnienia właściwej równowagi yin i yang.Rodzaje płotów należy wybierać niezwykle ostrożnie.

19

Powinniśmy unikać ogrodzeń kutych z żelaza, zakończonychszpicami lub strzałami. Jeżeli któreś z tych ostrzy jestwycelowane w dom, zamienia się ono w negatywne shari stanowi zagrożenie dla domowników. Strzały zwróconeostrzami w dół wskazują na ruch skierowany ku ziemi,który uniemożliwia rozwój i może być przyczyną chorób.Salony nie powinny znajdować się na wyższym poziomieniż kuchnia i jadalnia, ze względu na fakt, iż są w nichprzyjmowani goście. Jeżeli salon byłby usytuowany wyżej,chi popłynęłoby do odwiedzających dom, a nie do jegomieszkańców. Budynki piętrowe wytwarzają i posiadająwięcej ch'i niż kilkupiętrowe.Istotne znaczenie mają drzwi frontowe, ponieważ złe ichumieszczenie może zniszczyć wszystkie pozostałe dobreaspekty domu. Wielkość drzwi powinna zachować właściwąproporcję w stosunku do reszty budynku, aby umożliwićwytworzenie prawidłowej równowagi między yini yang. Drzwiom nie może zagrażać shar wytworzone przeznarożniki dachów sąsiednich domów czy też spadzistypodjazd, skierowany prosto w ich stronę. Tego rodzajuzatrute strzały można wyeliminować, sadząc krzewy, roślinnośćlub montując ekran zasłaniający shar.Drzwi frontowe powinny być szerokie i otwierane dośrodka jasnego, pogodnego pomieszczenia (na przykładoddzielnego przedsionka), ważne jest jednak, abyśmy widzieliz niego wnętrze domu. Wejście należy zostawiać otwartemożliwie najszerzej, aby umożliwić swobodny wpływ- 6 0 -korzystnego eh'i. Ciemne i wąskie wejścia hamują napływch'i i czynią domy ponurymi oraz odstraszającymi. Możnatego uniknąć, instalując oświetlenie i duże lustra. Drzwiwejściowe nie powinny znajdować się bezpośrednio naprzeciwkookna, ponieważ istnieje przekonanie, że otwarteokna pozwalają umknąć dobrym energiom, zanim te zdążąokrążyć cały dom.Dom musi posiadać tylne wyjście. Niebezpieczne jestmieszkanie w budynku, w którym ta sama para drzwi stanowiwejście i wyjście. W tej sytuacji chi ma skłonność do

zastygania w bezruchu, uniemożliwiając osiągnięcie dobrobytu,zdrowia i szczęścia.Drzwi wewnątrz domu powinny mieć tę samą wielkośćco drzwi wejściowe. Umieszczenie trzech lub więcej pardrzwi w jednym rzędzie nie jest korzystne, gdyż pozwala nawejście eh'i do środka, a następnie skierowanie go w liniiprostej ku wyjściu. Będzie to szczególnie niewskazanew przypadku, kiedy jedne z tych drzwi są wejściowymi lubwyjściowymi Idealnym rozwiązaniem byłoby wówczas ichzablokowanie. Jeśli nie jest to możliwe, należy umieścićw ich przedniej części ekran lub lustro, które zmuszą ch'ido cyrkulacji.Układ domu powinien być zaprojektowany w tensposób, aby chi mogło bez trudu przepływać przez budynek.Linie proste sprzyjają negatywnemu ch'i, dlategodrzwi czy wejść uwieńczonych sklepieniem łukowym nigdynie należy umieszczać w linii prostej.Wnętrze domu powinno być jasne i dobrze oświetlone.W słabo oświetlonych pokojach ch'i staje się statyczne(z tego właśnie powodu ponure domy wzbudzają w nasczęsto dziwne odczucia). Mistrzowie feng shui szczególniepreferują żyrandole i to nie tylko ze względu na dostarczanąprzez nie dużą ilość światła, ale również znajdującysię w nich kryształ, który wzmacnia światło i eh'i.Pomalowane na czarno sufity, symbolizując unoszące- 6 1 -się nad głowami ciemne chmury, wytwarzają złe ch'i. Sąone traktowane jako zwiastun nieszczęścia, ponieważ uniemożliwiającyrkulację dobroczynnej energii.Słoje wszystkich przedmiotów wykonanych z drewnapowinny znajdować się w pozycji pionowej. Umieszczoneinaczej, odbierają bogactwo i są bardzo złym feng shui.Odwrotna sytuacja ma miejsce, kiedy ustawimy drewnozgodnie z jego naturalnym kierunkiem wzrostu, wówczasmożemy liczyć na wzrost dobrobytu.Biurka i łóżka powinny stać przy ścianie. Jeśli zostanąumieszczone pośrodku pokoju, mieszkańcy domu stracąsiłę i autorytet, gdy zaś znajdą się w jego centralnympunkcie, powiemy, że są „unoszone na wodzie" lub stoją„w pozycji trumny". Określenia te wywodzą się z czasów,

20

kiedy Chińczycy umieszczali trumny swoich zmarłychkrewnych w samym środku dziedzińca świątyni, oczekującna wybór odpowiedniego miejsca pochówku.Mogę tu przytoczyć frapujący przykład jedenastoletniegosyna mojego przyjaciela, który, naśladując ojca,umieścił pośrodku pokoju swoje biurko. Od tego czasubardzo opuścił się w nauce, co oczywiście niezmierniezmartwiło jego rodziców. Zasugerowałem im, aby przenieślibiurko syna na poprzednie miejsce. Kiedy to uczynili,stopnie chłopca natychmiast się poprawiły. Nawiasemmówiąc, na ojcu wywarło to tak duże wrażenie, iż samtakże zmienił ustawienie swojego biurka i po trzech miesiącachdostał awans.Belki stropoweWyeksponowane belki stropowe wytwarzają negatywnech'i, hamują rozkwit finansowy, wywołują stres i napięcia.Szczególnie niekorzystne jest spanie pod wyeksponowanąbelką, gdyż może ono wywołać ból głowy, przyciągnąćoszustwa i nieszczęścia. Z tego powodu umieszczenie biurkalub krzesła pod taką belką stanowi bardzo złe feng shui.- 6 2 -SchodyJeśli to tylko możliwe, schody powinny być szerokiei zaokrąglone, łagodnie skręcać oraz wychodzić na otwartykorytarz. Za bardzo niekorzystne uchodzą schodyw kształcie spirali, szczególnie jeśli znajdują się w pobliżucentralnego punktu domu. Złe feng shui mają także schodywychodzące na wprost drzwi wejściowych. Takie ich usytuowanieumożliwia bowiem ucieczkę ch'i.Schody powinny być solidne. Te, w których międzystopniami występują wolne przestrzenie, pozwalają naucieczkę pieniędzy. Schody należy zawsze dobrze oświetlić,aby ch'i mogło łagodnie przepływać.ToaletyChińczycy są z natury wstydliwi i preferują usytuowanietoalety w ustronnym miejscu. Dlatego też niewskazane jestumieszczanie sanitariatów dokładnie naprzeciwko drzwiwejściowych, jadalni, salonu czy te* biura. Istnieje przekonanie,że toaleta zwrócona w stronę drzwi frontowych

będzie „spłukiwać" całe ch'i, które znalazło się w domu.Takie samo zjawisko zachodzi, kiedy toaleta znajduje sięprzy końcu długiego, przedzielonego drzwiami korytarza.Drzwi do toalety i łazienki powinny być zawsze zamknięte.KuchniaKuchnię należy umieścić w bliskim sąsiedztwie jadalni.Zbyt duże oddalenie od siebie tych dwóch pomieszczeńmoże wywoływać problemy rodzinne. Kuchnia musi byćsłoneczna i przestronna. Ponieważ jest to miejsce, w którymprzygotowujemy jedzenie, ch'i powinno przepływaćtam możliwie najbardziej swobodnie. Okna, świeże powietrze,kolory i światło pobudzają przepływ korzystnego ch'i.Niezwykle istotne jest ustawienie kuchenki, ponieważma ona związek ze zdrowiem oraz dobrobytem lokatorów.Iealne byłoby zwrócenie jej w stronę środka domu, gdyżzapewni to powiększenie rodzinnego majątku. Jeśli jestskierowana ku drzwiom frontowym, ucierpi na tym finansowai zdrowotna kondycja mieszkańców domu.JadalniaJadalnia powinna być możliwie jak najbardziej przestronna.Preferowane są raczej okrągłe niż prostokątne czy kwadratowestoły. Nadzwyczaj korzystny wpływ będzie tuwywierać duże lustro, które odbija stojącą na stole żywność,dając efekt podwojenia jej ilości. Dzięki temu możemystworzyć atmosferę dobrobytu i obfitości. Zasobność będątakże symbolizowały zawieszone na ścianach ilustracjeprzedstawiające pożywienie.ŁazienkaTypowym rozwiązaniem stosowanym w wielu zachodnichdomach jest umieszczenie łazienki wzdłuż linii korytarza.Taka sytuacja dwojako przyczynia się do wytworzenia negatywnegoch'i: po pierwsze — za sprawą długiego korytarzaw kształcie linii prostej, po drugie — z powoduwychodzących na niego kilku par drzwi, które wywołująantagonizmy i frustracje.— ROZDZIAŁ 3

Szkoła Kompasu

21

Szkoła Kompasu obejmuje osiem domów związanych z ośmiomatrygramami. Trygramy te skupione są wokół pa--kua (patrz rys. 3a, s. 66), ośmiokątnego symbolu, w któregocentrum znajduje się wyobrażenie zasady yin-yang.Dookoła yin-yang rozmieszczono osiem trygramów wywodzącychsię z I Ching. Każdemu z nich odpowiada jedenkierunek wyznaczany przez kompas. Na górze pa-kuaChińczycy umieszczali południe, u dołu — północ, wschódpo lewej i zachód po prawej stronie.Trygramy zostały rozlokowane zgodnie z układem zwanymPorządkiem Późniejszego Nieba. Jak już wspomniałemw rozdziale 2, wyróżniamy dwa istotne sposoby rozmieszczeniatrygramów. Pierwszy z nich, określany mianemPorządku Wcześniejszego Nieba (lub inaczej HsienTien), przedstawia oryginalny podział wprowadzony przezpierwszego cesarza Chin, Wu Hsia (2953-2838 p.n.e.)38

3B Dokładna data życia Wu Hsia wzbudza pewne wątpliwości. LouisCulling w swojej książce The Pristine Yi King mówi, że trygramy zostałypodwojone do formy heksagramów I Ching około 2205 roku p.n.e. Takwięc oryginalne pa-kua musi datować się przynajmniej z 2500 roku p.n.e.Stworzony przez Wu Porządek Wcześniejszego Nieba jest doskonalezharmonizowany. Chien (niebo) znajduje się tam w pozycji południowej,a K'un (ziemia) w północnej. Następnie na północnym zachodzie pojawiasię Ken (góra), a po jego przeciwnej stronie, na południowym wschodzieTui (jezioro). Później, na północnym wschodzie i południowym zachodziewidzimy Chen (grzmot) i Sun (wiatr). Ostatnią kombinację tworzą Li(ogień) i K'an (woda), umieszczone w pozycji wschodniej i zachodniej. Na5 — Feng shui - 6 5 -Około roku 1143 p.n.e. założyciel dynastii Chou, królWen, dokonał innego podziału, znanego jako PorządekPóźniejszego Nieba, a określanego też często rozmieszczeniemHu Tien39. Porządek Wcześniejszego Nieba wyrażadoskonałość wszechświata, podczas gdy Porządek PóźniejszegoNieba przedstawia układ trygramów bardziejpraktyczny w odniesieniu do świata rzeczywistego. W rezultacieczęściej stosowanym przez feng shui jest PorządekPóźniejszego Nieba.Porządek Późniejszego Nieba umieszcza na południu

trygram Li, na północy K'an, na wschodzie Chen i na zachodzieTui. Sun znajduje się na południowym wschodzie,K'un na południowym zachodzie, Chien na północnymzachodzie i Ken na północnym wschodzie.południeRys. 3a. Porządek Późniejszego Niebapierwszy rzut oka trygramy sprawiają wrażenie całkowitych przeciwieństw,jednak według Wu Hsia utrzymują one siebie, a zatem i całyukład, we wzajemnej równowadze.39 Jou, The Tao of I-Ching, s. 27-34.- 6 6 -Pozycje trygramów w Porządku Późniejszego Niebaodzwierciedlają całoroczny cykl przyrody. Wychodzimy odznajdującego się na wschodzie Chen (Pobudzenie), któryprzedstawia wiosnę oraz wszystko to, co zapowiada narodzinynowego życia i ogromny potencjał. Potem następujeSun (Łagodność) i południowy wschód. Jest to czas, kiedyrosną małe zwierzęta. Li (Lgnięcie), usytuowane w pozycjipołudniowej, pokazuje lato, a jednocześnie uzmysławiafakt, że młode życie nie jest jeszcze zupełnie gotowe doopuszczenia swoich domostw. K'un (Biorczość) na południowymzachodzie oznacza ziemię oraz dobre pożywienie.Tui (Pogoda Ducha) reprezentuje początek jesieni. Jest toszczęśliwy okres, w którym jednak stopniowo pojawia sięświadomość nadchodzącej zimy. Chien (Twórczość) napółnocnym zachodzie wyobraża późną jesień, a takżewytrzymałość, która jest nieodzowna w czasie zbliżającejsię zimy. K'an (Otchłań) reprezentuje zimę, ciężką pracęoraz ukryte niebezpieczeństwo. Na końcu na północnymwschodzie pojawia się Ken (Trwanie w Spokoju). Zapowiadaon późną zimę i zakończenie cyklu.Cykl ten może się także odnosić do pojedynczego dnia:Chen będzie wówczas wskazywał na świt, Ken — wczesnyporanek, itd.Poszczególne trygramyChien — TwórczośćSymbol: Nie hoHasło: SiłaElement: NieboChien, umieszczony na północnym zachodzie, składa sięz trzech ciągłych linii (yang). Jest on związany z głową

22

rodziny — zazwyczaj z ojcem — oraz pokojami, którychten najczęściej używa, np.: z gabinetem, biurem, ustronnym6 7 -miejscem do pracy czy też główną sypialnią. Chien rządzipóźną jesienią i wczesną zimą, wskazuje na energię, siłęi wytrwałość. Jest też symbolem nieba. Jego zwierzęcy odpowiednikto koń, reprezentujący siłę, moc i wytrzymałość.K'un — BiorczośćSymbol: ZiemiaHasło: UstępliwośćElement: ZiemiaTrygram K'un składa się z trzech przerywanych linii (yin).Jest on umiejscowiony na południowym zachodzie i reprezentujecechy macierzyńskie. Dlatego wiąże się go z matkąi pomieszczeniami tradycyjnie przynależnymi kobiecie, takimijak np. kuchnia oraz pozostałymi miejscami, gdzie matkaspędza swój czas. K'un symbolizuje lato, stosunki międzymężem a żoną, ale może się także odnosić do relacji pani sługa, ojciec i syn. Ponadto wyobraża on ziemię (MatkaZiemia). Zwierzę z nim kojarzone to stanowiąca symbolpłodności krowa (zazwyczaj w towarzystwie cielęcia).Chen — PobudzenieSymbol: GrzmotHasło: RuchElement: DrzewoTrygram Chen składa się z dwóch przerywanych linii (yin)umieszczonych nad jedną ciągłą (yang). Jest on umiejscowionyna wschodzie i przedstawia najstarszego syna,którego sypialnia powinna się znajdować we wschodniejczęści domu. Chen reprezentuje wczesną wiosnę, stanowczośći nagłe, nieoczekiwane wydarzenia. Zwierzę z nimkojarzone to smok, który gwałtownie wznosi się w przestworza.Fakt ten wyjaśnia, dlaczego Chen jest częstoutożsamiany z grzmotem.- 6 8 -Sun — ŁagodnośćTrygram Sun składa się z jednej przerywanej linii (yin) oraz

umieszczonych powyżej dwóch linii ciągłych (yang). Przynależnąmu pozycją jest południowy zachód, a członkiemrodziny — starsza córka. Właśnie jej sypialnia powinnaznajdować się w zachodniej części domu. Trygram tensymbolizuje późną wiosnę, a związany jest z pełnią, pozytywnymizamiarami oraz wewnętrzną siłą. Kojarzone z nimzwierzę to kogut, który każdego ranka budzi nas swoimpianiem.- 6 9 -Trygram K'an składa się z jednej ciągłej linii (yang)umieszczonej między dwiema liniami przerywanymi (yin).Jest on zlokalizowany na północy i związany z młodszymsynem, tak więc jego sypialnia powinna znajdować sięw północnej części domu. K'an reprezentuje zimę i wiążesię z ambicją oraz podróżowaniem. Kojarzona z nim jestciężka praca, ale także przebiegłość i oszustwa.Trygram Li składa się z linii przerywanej (yin) umieszczonejpomiędzy dwiema ciągłymi liniami (yang). Zajmuje onpozycję południową, a jego związek ze średnią córką wskazujena fakt, że to właśnie jej sypialnię należy usytuowaćw południowej części domu. Li jest utożsamiany z wczesnymlatem, pięknem, śmiechem, ciepłem, gorącem i suchością.Kojarzy się go także z błyskotliwością i sukcesem.- 7 0 -Trygram Ken składa się z dwóch przerywanych linii (yin)umieszczonych pod linią ciągłą (yang). Zajmuje on pozycjępółnocno-wschodnią i związany jest z młodszym synem,którego sypialnia powinna się znajdować właśnie w wyznaczonejprzez Ken części domu. Ken, utożsamiany z późnązimą, reprezentuje solidność, stabilność i konsolidację.Może także oznaczać samotność i instynktowne działanie.Trygram Tui składa się z dwóch ciągłych linii (yang)i umieszczonej nad nimi linii przerywanej (yin). Znajduje onsię na zachodzie i jest związany z najmłodszą córką. Jejpokój powinien mieć zachodnią lokalizację. Tui oznaczawiosnę, szczęście, radość, przyjemność i satysfakcję, kojarzonyjest także z małym jeziorem, które żywi i odświeża

23

wszystko wokół siebie.Zastosowanie pa-kuaIstnieje przekonanie, że dostrojenie indywidualnego ch'i(otrzymanego z roku narodzin) do ch'i wszechświata po-zwoli nam osiągnąć doskonałą harmonię z otoczeniemi zapewnić sobie pomyślny los.Używając pa-kua, możemy każdemu budynkowi przyporządkowaćokreślony trygram. Także ludzie, w zależnościod roku narodzin, są przypisani poszczególnym trygramom.Uczucia najpełniejszego szczęścia doświadczyszw domu, z którym łączy Cię ten sam trygram. Na przykładdom Li sprzyja osobie Li, a dom Ken będzie oddziaływałharmonijnie na osobę Ken.Twój osobisty trygramSpoglądając na tabelę „Indywidualne kua dla roku urodzenia",która została zamieszczona w załączniku (s. 178-179)lub posługując się metodą przedstawioną poniżej, możeszokreślić przynależny Ci trygram.Określanie osobistego trygramu pa-kuaZamieszczona tutaj łatwa formuła pozwala wyznaczyćwłaściwy trygram dla każdej osoby.Aby wyznaczyć trygram dla mężczyzny, należy odjąćdwie ostatnie cyfry roku urodzenia od liczby sto, a następnieuzyskany wynik podzielić przez dziewięć. Nie jestważny otrzymany iloraz, a tylko jego reszta, ona bowiemokreśla trygram. Jeśli dzielenie nie pozostawia reszty, totrygramem takiej osoby będzie zawsze Li.Aby wyznaczyć trygram dla kobiety, odejmujemy liczbęcztery od dwóch ostatnich cyfr roku urodzenia, a następniedzielimy wynik odejmowania przez dziewięć. Podobnie jakw przypadku mężczyzn, jeżeli nie było reszty, trygramemkobiety staje się wówczas Li.• Jeśli reszta wynosi jeden, to osoba jest K'an.• Przy reszcie dwa, osoba jest K'un.• Jeśli reszta wynosi trzy, to osoba jest Chen.• Przy reszcie cztery, osoba jest Sun.- 7 1 -• Jeżeli reszta wynosi pięć, osoba to K'un (w przypadkumężczyzny) lub Ken (w przypadku kobiety).• Jeśli reszta jest równa sześć, to osoba jest Chien.

• Przy reszcie wynoszącej siedem, osoba jest Tui.• Jeśli reszta wynosi osiem, to osoba jest Ken.• Jeżeli reszta równa jest dziewięć, osoba to Li.Trygram Twojego domuPo wyznaczeniu własnego trygramu możesz zabrać się doustalenia trygramu swojego domu. Jest on uwarunkowanykierunkiem wyznaczonym przez tylną część budynku (w fengshui mówi się w takim przypadku o kierunku osądzeniadomu). Na przykład dom Li zwrócony jest na północ,Symbol Nazwa Kierunek osadzenia Kierunek frontuMHB ^ ^ Li południe północRys. 3h. Trygram domu jest określany przez kierunek osadzenia i kierunekfrontu danego budynku

- 7 2 -a kierunkiem jego osadzenia jest południe. Dom Kenskierowany jest na południowy zachód, a kierunek jegoosadzenia stanowi północny wschód. Rysunek 3b pokazuje,w jaki sposób trygram domu koresponduje z kierunkiemosadzenia i kierunkiem frontu domu.Teraz możesz porównać własny trygram z trygramemTwojego domu. Dom Li będzie doskonały dla mężczyznyurodzonego w roku 1964, który jest Li. Dom Ken będzienajbardziej odpowiedni dla kobiety urodzonej w roku1957, a dom K'an będzie pasował do mężczyzny urodzonegow roku 1936.Nie należy rozpaczać w przypadku, gdy trygram domunie harmonizuje z osobistym trygramem danej osoby.Nawet wówczas można bowiem stworzyć korzystne dlasiebie warunki mieszkaniowe.Wschodnia i zachodnia grupa czterech domówTrygramy mogą być połączone w dwie grupy: CzterechWschodnich Domów (Li, Kłan, Chen i Sun) oraz CzterechZachodnich Domów (Chien, K'un, Ken i Tui).Trygramy grupy Czterech Wschodnich Domów przypisanesą trzem z pięciu elementów: ogniowi, wodzie i drzewu.Dzieje się tak, ponieważ woda daje życie drzewu, a onoz kolei ożywia ogień. W ten sposób trzy żywioły tworząw najwyższym stopniu zgodną, zharmonizowaną grupę.Podobnie rzecz się ma z trygramami Czterech ZachodnichDomów. Do tej grupy przynależą elementy ziemi i metalu,które ze sobą współdziałają od momentu, gdy ziemia zaczęła

24

rodzić metal.Istnieją wszelkie przesłanki ku temu, abyś był szczęśliwyw domu, który należy do tej samej grupy, co Twójtrygram. Na przykład, jeśli jesteś osobą Chien, będzieszwiódł szczęśliwe życie w domu Chien. Jednak możesz żyćrównie szczęśliwie w domach K'un, Ken czy Tui, ponieważwszystkie one także należą do grupy Czterech Zachodnich- 7 3 -Domów. Ponadto możesz wieść pomyślne życie w domu,w którym drzwi frontowe otwierają się na zachód.Analogicznie — osoba przynależna do grupy CzterechWschodnich Domów będzie szczęśliwa w mieszkaniu, któregodrzwi frontowe wychodzą na wschód.Rzeczywiście istnieje przeświadczenie, że mieszkającw domu zwróconym w niekorzystnym dla siebie kierunku,narażasz się na niepowodzenia, choroby oraz finansowei małżeńskie problemy. W rozdziale 6 zobaczymy, iż istniejąna szczęście dzwonki wietrzne, rośliny, fontanny orazinne remedia, które można zastosować w celu złagodzenianegatywnego oddziaływania takiego budynku.Dotarliśmy do najtrudniejszej kwestii. W przeciętnymdomu żyje zazwyczaj kilka osób; co zrobić, jeśli dwoje z nichnależy do grupy Czterech Wschodnich Domów, a reszta dogrupy Czterech Zachodnich Domów? W praktyce domocenia się, porównując jego trygram z trygramem głównegożywiciela rodziny. Pojedyncze pokoje mogą być urządzoneodpowiednio do potrzeb ich rzeczywistych użytkowników.Za bardzo korzystną uważa się sytuację, kiedy mążi żona przynależą do jednej grupy domów. W takimprzypadku mamy do czynienia z idealnym oddziaływaniemtych samych kierunków i rejonów na dwie osoby (to tylkojeden czynnik warunkujący zgodność z chińską astrologią,w celu określenia pozostałych cech wspólnych należy sporządzićpełny horoskop astrologiczny).Kierunki pozytywne i negatywneKażdy dom można podzielić na osiem obszarów wyznaczonychprzez kierunki pa-kua oraz kierunek osadzeniadomu. Cztery z tych obszarów są korzystne, a czterypozostałe — niekorzystne. Przykładowo w domu Tui, który

jest osadzony na zachód, a zwrócony ku wschodowi,zachód, południowy zachód, północny wschód i północnyzachód są uważane za kierunki pozytywne. Wschód, pół-- 7 4 -

noc, południowy wschód i południe to kierunki negatywne.Pozytywne i negatywne kierunki dla każdego typu domupokazuje tabela 3c zamieszczona na s. 75.1. Rejon Rozkwitu jest korzystny, a jego położenie pozostajezawsze identyczne z kierunkiem osadzenia domu.Występuje on również pod nazwą Fu Wei, co znaczy„dobre życie". Tu znajduje się tylna część domu. Jest tomiejsce odpowiednie na usytuowanie drzwi oraz łóżek.Istnieje przekonanie, że umieszczając w tym obszarzesypialnię, zapewnimy sobie większą ilość męskich niżżeńskich potomków (fakt ten nawet współcześnie jest naWschodzie przyjmowany za dobrodziejstwo). Ustawieniew tej części domu zalecanych przez feng shui remediów(np. akwarium) uchroni Cię przed nieszczęściem.2. Rejon Zdrowia, określany inaczej mianem Tien Yi (cooznacza „niebiański doktor"), jest korzystny. Ten obszarobdarza witalnością i dobrym zdrowiem. Dzięki niemuzyskujesz także dobrych przyjaciół. Jest to odpowiedniemiejsce na sypialnię gospodarza domu, na jadalnięi drzwi. To położenie będzie zachęcało do udzielenia pomocyosobie cierpiącej na przewlekłą chorobę lub posiadającejsłabe zdrowie.3. Rejon Długowieczności jest korzystny. Inne jego określenieto Nien Yi, co oznacza „długie życie w otoczeniuwielu bogatych potomków". Ten obszar przynosi pokój,harmonię i dobre zdrowie. Korzystnie jest zlokalizowaćw nim sypialnie starszych ludzi oraz jadalnię. Jeżeliw rodzinie panuje niezgoda, powinniśmy ożywić tę częśćdomu, ponieważ w ten sposób pomożemy wyeliminowaćnieporozumienia oraz małżeńskie waśnie.4. Rejon Dobrobytu zwany jest często Sheng Chi (coznaczy „wytwarzanie dobrego ch'i"). To najbardziej pomyślnemiejsce w całym domu. Reprezentuje on: rozwój,- 7 6 -awans, sukces finansowy i witalność. Korzystnie będzie

25

usytuować w nim drzwi wejściowe, kuchnię, gabinet,biurko, przy którym zajmujemy się zyskami i sprawamifinansowymi lub jakąkolwiek działalnością związaną zezdrowiem i dobrobytem. Jeżeli ożywimy ten obszar,znacznej poprawie ulegną nasze sprawy finansowe. Fengshui wyznaje przekonanie, że dbałość o ten obszaruczyni Cię w końcu bogatym.Najbardziej pomyślny dla Ciebie jest kierunek wskazanyprzez Twój Sheng Chi. Jeżeli możesz zwrócić w jegostronę obszary reprezentujące wszystkie najważniejszesprawy swojego życia, unikając jednocześnie shar, Twójsukces jest pewny. Osiągniesz swój cel, jeżeli w tę stronębędzie skierowane Twoje łóżko, drzwi frontowe oraz codziennadroga do pracy.5. Rejon Śmierci ma niekorzystną nazwę i jest związanyz wypadkami, chorobami oraz innymi nieszczęściami.Inaczej określa się go mianem Chuen Ming (co oznacza„całkowita katastrofa"). To dobre miejsce na toaletę(wszystkie złe pozycje są odpowiednie na toaletę, gdyżpozwalają one, aby negatywne ch'i zostało „spłukane"z mieszkania). Jest to najgorszy obszar w całym domui w jego kierunku nigdy nie należy zwracać frontowychdrzwi. Istnieje przekonanie, iż lokalizując tam wejście,dana rodzina będzie cierpiała na różne dolegliwości, możeutracić cały swój majątek i dobrą reputację.6. Rejon Nieszczęścia wiąże się z dyskusjami, sporami, problemamiprawnymi i złością. Często występuje on podnazwą Ho Hai (co oznacza „wypadki i niebezpieczeństwo")i jest odpowiedni dla magazynu, spiżarni czytoalety. Twoje łóżko nie powinno stać w linii prostejzwrócone w tym kierunku, gdyż narazi Cię to nadrobne, aczkolwiek ciągłe nieszczęścia.- 7 7 -7. Rejon Sześciu Shar wiąże się ze zwlekaniem, stratamii skandalami i jest także znany jako Lui Shar (cooznacza „sześć zgonów"). Może on powodować problemynatury prawnej i złe samopoczucie. To miejscedobre na kuchnię lub toaletę.8. Rejon Pięciu Duchów, związany z ogniem, kradzieżąi problemami finansowymi, występuje także pod nazwą

Wu Kuei (co oznacza „pięć duchów"). Podobnie jakrejon Nieszczęścia jest on odpowiedni na zlokalizowaniemagazynu czy toalety. Jeżeli drzwi wejściowe Twojegodomu są zwrócone w tę stronę, możesz ucierpieć z powoduognia lub kradzieży40.Kiedy wykonujesz ważne czynności, takie jak na przykładpodpisywanie dokumentów, podejmowanie decyzji,uczenie się lub negocjowanie, pamiętaj, aby siedzieć zwróconymw jednym z korzystnych dla Ciebie kierunków.Chińczycy słyną ze swojego zainteresowania hazardem,jednak wielu z nich, dokonując zakładów, upewnia się, czyzajmują obszar Dobrobytu. Na szczęście istnieje łatwy40 Wszystkie źródła są zgodne co do znaczenia ośmiu rejonów,a także jeśli idzie o podział na kierunki pozytywne i negatywne. Wyraźneróżnice występują jednak w kwestii uporządkowania tych ostatnich.Przykładowo Mark D. Marfori, w swojej książce Feng Shui: Discover,Money, Health and Love (Dragon Publishing, California 1993), zanajbardziej korzystny uważa rejon Dobrobytu, po którym następująrejony Zdrowia, Długowieczności i Rozwoju. Jako najbardziej niekorzystnąlokalizację wymienia on Nieszczęścia i dalej w kolejności Sześć Shar,Pięć Duchów i Śmierć (s. 112-114). Lillian Too, w swojej publikacjiApplied Pa-Kua and Lo Shu Feng Shui (Konsep Books, Malaysia 1993),reprezentuje pogląd, że najbardziej sprzyjającym jest rejon Dobrobytu,a dalej Zdrowia, Długowieczności i Rozwoju. Taka kolejność pokrywa sięz zaproponowaną przez Marforiego, ale w przypadku pozycji negatywnychwystępuje widoczna rozbieżność. Autorka za najgorszą lokalizacjęuważa bowiem Śmierć, po której następują: Sześć Shar, Pięć Duchówi Nieszczęścia (s. 67-80).- 7 8 -sposób określenia właściwej pozycji. Jeżeli Twój domnależy do grupy Czterech Wschodnich Domów, to będziedla Ciebie korzystny każdy z czterech wschodnich kierunków.Analogicznie, jeśli Twój dom należy do grupy CzterechZachodnich Domów, to pomyślnym okaże się każdyz czterech zachodnich kierunków.Jeżeli na przykład mieszkasz w domu Li, który frontemjest zwrócony na północ, a tylną częścią na południe (czyliinaczej jest „osadzony w kierunku południowym"), pozytywnybędzie dla Ciebie kierunek południowy, północny,wschodni i północno-wschodni (są to kierunki osadzeniawszystkich czterech domów wchodzących w skład grupy

26

Wschodnich Domów). Identyczna sytuacja zachodzi w przypadku,jeśli mieszkasz w domu należącym do grupy CzterechZachodnich Domów. Pozytywny będzie dla Ciebie wówczaskierunek północno-zachodni, południowo-zachodni, północno-wschodni i zachodni.Spójrzmy na inny, bardziej szczegółowy przykład. Powiedzmy,że mieszkasz w domu Tui, którego rozkład zostałprzedstawiony na rysunku 3d, s. 80. Dom Tui jest zwróconyna wschód, a osadzony na zachód. Nałożywszy pa-kuana jego plan, możemy zobaczyć, jakie jest rzeczywisteznaczenie pozytywnych kierunków. W domu typu Tuikorzystne będą: zachód, południowy zachód, północnywschód i północny zachód (rys. 3e, s. 81).Sypialnia gospodarza domu jest tu usytuowana jednocześniew kierunku południowo-zachodnim oraz zachodnim.Te kierunki pokrywają się z pozycjami Zdrowiai Rozwoju. Zakładając więc, że domownicy nie pragnąnarodzin córki, możemy mówić o idealnej lokalizacji tejsypialni. Powyższe stwierdzenie wynika z faktu, że obszarRozwoju uchodzi za wspomagający narodziny dzieci płcimęskiej.W kierunku północno-wschodnim mamy jadalnię, któraw tym przypadku znajduje się w pozycji Długowieczno-- 7 9 -Rys. 3d. Dom Tuiści. Jest to doskonałe miejsce dla pokoju jadalnego, gdyżoznacza ono harmonijne i szczęśliwe życie rodzinne.Na północnym zachodzie znalazła się pozycja Dobrobyt.W tym domu przypada ona niefortunnie na sypialnię,wskutek czego większość potencjału tego pomyślnego kierunkuzostaje zmarnowana. Można to łatwo skorygować,umieszczając w pokoju biurko, które wykorzystamy przypłaceniu rachunków lub podpisywaniu transakcji finansowych.Najlepszym rozwiązaniem byłoby wręcz przekształcenietego pomieszczenia w gabinet, dzięki czemu mieszkańcyzyskaliby możliwość optymalnego wykorzystania pozycjiDobrobytu w swoim domu. Sytuację pogarsza fakt, że

pewna część tej strefy przypada na łazienkę. Faktycznieoznacza to, że znaczna część majątku domowników będzie„spłukiwana" w toalecie. Aby tego uniknąć, należy zastosowaćzalecane przez feng shui środki zapobiegawcze.Jak już wcześniej zauważyliśmy, na zachodzie znajdujesię strefa Rozwoju. Na pierwszy rzut oka mogłoby się- 80 -\Rys. 3e. Pozytywne i negatywne kierunki mogą być także wyznaczoneprzez nałożenie pa-kua (Porządek Późniejszego Nieba) na plan domuwydawać, że obszar ten został zniszczony, gdyż większąjego część zajmuje korytarz. Należy jednak wziąć poduwagę, że mamy tu do czynienia ze strefą korzystną dlasypialni i drzwi, a w omawianym domu obejmuje onawłaśnie niewielką część trzech sypialni oraz sień z sześciomaparami drzwi.Dotychczas przedstawiliśmy pozytywne kierunki. Istniejątakże cztery kierunki negatywne. W przypadku tegoFcng shni - 8 1 -domu rejon Pięciu Duchów przypada na kierunek południowy,który swym zasięgiem obejmuje jedną sypialnięoraz małą część salonu. Strefa Pięciu Duchów związanajest z kradzieżą i ogniem, a zatem mieszkańcy omawianegodomu, opuszczając go, powinni się upewnić, że okna w tejsypialni są dokładnie zamknięte. Muszą oni także zrezygnowaćz używania w niej świec lub prawdziwego ognia.Kierunek południowo-wschodni obejmuje swym zasięgiemstrefę Sześciu Shar, na którą przypada tu salon. RejonSześciu Shar wiąże się ze zwlekaniem i potencjalnymi stratami.Wszelkie plany finansowe należy więc czynić nie w salonie,lecz w sypialni zlokalizowanej w rejonie Dobrobytu.Salon będzie w tym domu miejscem prowadzenia banalnychrozmów i powtarzania plotek. Mieszkańcy mogą tu snućwielkie plany, ale nigdy nie przystąpią do ich realizacji.Na salon przypada w tym domu także kierunek wschodni.Jest to rejon Śmierci, strefa najmniej korzystna dla frontowychdrzwi, które się tu znalazły. Taka lokalizacja naraża

27

mieszkańców na ryzyko utraty majątku, prestiżu i zdrowia.Aby uniknąć negatywnych wpływów, muszą oni użyćktóregoś z zalecanych przez feng shui remediów. Jeszczelepszym rozwiązaniem byłoby przesunięcie frontowego wejściaw rejon Dobrobytu, który stwarza w tym domunieprawdopodobne możliwości.Na koniec pozostał nam jeszcze kierunek północny, naktóry przypada tu rejon Nieszczęścia. Znajduje się w nimkuchnia, gdzie mieszkańcy prawdopodobnie prowadzą bezustannespory i kłótnie. Osoby przygotowujące posiłkiw tym pomieszczeniu, chcąc uniknąć wypadku, powinnyuważać bardziej niż gdziekolwiek indziej.Podany powyżej opis pasuje do przeciętnego domu.Mieszkania, w których każdy pokój znajduje się w optymalnymdla siebie rejonie, należą do rzadkości Na szczęściezalecane przez feng shui remedia pomagają w dużej mierzeusunąć potencjalne problemy.- 8 2 -Rys. 3f. Dom zbudowany na planie kwadratu ma lepsze feng shuiniż domy długie, wąskie i prostokątneW przypadku, kiedy kształt domu nie jest kwadratowy,należy „rozciągnąć" pa-kua. Oznacza to, iż ulegnie onowydłużeniu, aby przystosować się do planu domu. Istniejeprzekonanie, że domy zbudowane na planie kwadratui prostokąta posiadają najlepsze feng shui, ponieważ ponałożeniu pa-kua na taki plan każdy trygram ma tę samąwielkość. Zgodnie z tym stwierdzeniem feng shui domówdługich, wąskich, prostokątnych nie będzie już tak korzystne(rys. 3f).Magiczny kwadrat Lo ShuTrygramy możemy również przenieść na magiczny kwadrat.[Mam tu na myśli słynny kwadrat Lo Shu, odkryty około2205 roku p.n.e. na skorupie żółwia, który wyszedł z ŻółtejRzeki. Dziewięć liczb znajdujących się na tej skorupie dajew każdym kierunku (poziomo, pionowo i ukośnie) sumępiętnaście (liczba dni każdej z 24 faz solarnego roku takżewynosiła piętnaście). Takie rozmieszczenie cyfr z łat-- 8 3 -wością wkomponowano w pa-kua, w którym centralny

kwadrat jest otoczony przez osiem trygramów.Magiczny kwadrat Lo Shu stał się jednym z kamienimilowych taoizmu i do dziś jest obecny w jego rytuałach.Kwadrat Lo Shu to również słynny kwadrat Saturna, któregoużywali Hebrajczycy.Ocena Twojego domuW celu wyznaczenia w swoim domu ośmiu kierunków,będziesz potrzebował planu mieszkania narysowanego dokładniewedług skali. Jeżeli Twój dom jest zbudowany naplanie kwadratu lub prostokąta, możesz wówczas dopasowaćdo jego boków takich samych wymiarów kwadratpodzielony w pionie i w poziomie na trzy kolumny. Łatwiejszerozwiązanie stanowi jednak bezpośrednie nałożeniekwadratu na plan Twojego mieszkania.Gdy kształt domu jest nietypowy, można podzielić gona kilka części i obliczyć osiem kierunków, wychodząc ześrodka każdego segmentu (rys. 3g). Jeśli zechcesz, możeszw ten sam sposób opracować pojedynczy pokój. I tak naprzykład oceny sypialni dokonuje się zazwyczaj w celuokreślenia najkorzystniejszego usytuowania łóżka.Rys. 3g. Jeżeli kształt Twojego domu jest nietypowy, podziel go na mniejszeczęści, a następnie przeanalizuj je pod względem feng shui- 8 4 -Z drugiej strony, nakładając magiczny kwadrat na mapęcałego okręgu lub państwa, możemy wyznaczyć miejscezamieszkania najbardziej korzystne dla każdej osoby.Magiczny kwadrat tworzy osiem trygramów umieszczonychw poszczególnych rejonach. Jeżeli na przykładkierunkiem frontu Twojego domu jest wschód, a kierunkiemjego osadzenia — zachód, znaczy to, że mieszkaszw domu Tui. Na górze Twojego magicznego kwadratuznajdzie się wówczas wschód, a na dole — zachód (rys. 3h).Rozmieszczenie kierunków ośmiu trygramów wyznaczaich miejsce w kwadracie. Przykładowo na rysunku 3hwierzchołek lewego kwadratu wskazuje kierunek południowo-wschodni. Rysunek 3a na s. 66 pokazuje, że temukierunkowi odpowiada trygram K'un, tak więc w małymkwadracie umieszczamy trygram K'un.

28

Uzupełniony kwadrat nakładamy na plan domu. Przypuśćmy,że mieszkasz w domu Tui, który został przedstawionyna rysunku 3d (s. 80). Nakładając rysunek 3h nawierzch rysunku 3d, uzyskasz siatkę 3i.kierunek frontu - wsch.Rys. 3k. Magiczny kwadrat dla domu Tui- 8 5 -Rys. 3 i. Nałożenie magicznego kwadratu na plan piętraw celu dokonania oceny domuTeraz możemy przystąpić do interpretacji siatki. Rozpoczniemyod wyszukania rejonu Rozwoju, który w przypadkudomu Tui znajduje się na zachodzie. Pewna jegoczęść uległa zniszczeniu w korytarzu, jednak reszta objęłaswym zasięgiem sypialnię gospodarza domu, co decydujeo jej doskonałej lokalizacji. W takiej pozycji wspiera onabowiem pokój i harmonię. Pozostała część tej sypialniznajduje się w optymalnym dla niej rejonie Zdrowia, którywspomaga sprawność psychofizyczną, pozwala na utrzymaniedobrych stosunków rodzinnych oraz zwiększa szansęuzyskania finansowych nagród.Strefa Dobrobytu mieści się w innej sypialni, ma więckorzystne położenie i obdarza śpiącą tam osobę niezwykłympotencjałem. Ostatecznym efektem jej oddziaływania8 6 -może być nawet zdobycie sławy i fortuny. Obszar tenzawiera w sobie jednak również łazienkę oraz toaletę, cobynajmniej nie jest korzystne.Ostatni pozytywny rejon stanowi Długowieczność, któraw tym domu obejmuje jadalnię. Jest to jedno z najbardziejkorzystnych rozwiązań, które sprzyja zdrowiu i harmoniiprzy wspólnym stole. W czasie spożywania posiłków,a także przy każdym spotkaniu w tym pomieszczeniu wszyscyczłonkowie rftdziny zaznają wielu radosnych chwil.Teraz przyjrzyjmy się obszarom negatywnym. RejonŚmierci obejmuje wejście frontowe, a także dużą część salonu.Jest to strefa wypadków i nieszczęść. Pozostały fragmentsalonu dzielą między sobą Sześć Shar oraz Pięć Duchów,oba w niekorzystnych położeniach. Sześć Shar wiąże się ze

stratami, niepowodzeniem, plotkami i skandalami, Pięć Duchówzaś z kradzieżą, zagrożeniem ogniem i złymi wpływami.Zatem umiejscowienie salonu jest skrajnie niekorzystne.Z uwagi na fakt, iż rejon Pięciu Duchów obejmuje teżtrzecią sypialnię, także jej lokalizacja będzie zła.Na koniec przyjrzyjmy się jeszcze kuchni. Jest ona usytuowanaw strefie Nieszczęścia, która oznacza złość, kłótnie,spory oraz możliwość wybuchu pożaru. To miejscenajwyraźniej nie należy do harmonijnych!Powtórzmy więc: w każdym domu występują czterypozytywne i cztery negatywne rejony. Do rzadkości należądomy, w których każdy pokój jest właściwie usytuowany.Na szczęście istnieje wiele środków pozwalających poprawićfeng shui źle zlokalizowanych pomieszczeń orazuczynić z nich miejsca emanujące harmonią i radością życia.Remedia te zostaną omówione w dalszej części książki.Rejony pa-kuaMożemy posłużyć się pa-kua nie tylko w celu wyznaczeniapozytywnych i negatywnych kierunków, ale również chcąc- 8 7 -Rys. 3j. Rejony pa-kua

określić miejsca odpowiadające pewnym sytuacjom życiowym,typowym dla każdego człowieka.Wielu ludzi pragnie osiągnąć bogactwo, szczęście, sukcesi uznanie. Pragniemy także kochać i być kochani.Wszystkie te sprawy są reprezentowane przez rejony pa--kua (rys. 3j).Chen reprezentuje zdrowie oraz pomyślność naszych bliskich.Jego hasło to „Rodzina".Sun symbolizuje pieniądze i sprawy finansowe. Jego hasłoto „Bogactwo".Li reprezentuje reputację i pozycję w społeczeństwie. Jegohasło brzmi „Sława".K'un to miłość i pozostałe związki uczuciowe. Jego hasło —„Małżeństwo".Tui reprezentuje dzieci i bliskich krewnych. Jego hasło to„Dzieci".Chien oznacza pomocnych nam ludzi, np. nauczycieli oraz

29

wszystkie osoby służące radą i pomocą. Jego hasło to„Pomocni Ludzie".K'an przedstawia pracę i inne okoliczności stwarzającemożliwość rozwoju. Jego hasło to „Kariera".Ken reprezentuje naukę i edukację. Jego hasło brzmi„Wiedza".Istnieje jednak kilka powodów, dla których rejony pa-kua wzbudzają kontrowersje. Po pierwsze, zupełnie nieuwzględniają wyznaczonych przez kompas kierunków, codla wielu osób praktykujących feng shui stanowi głównąprzyczynę rezygnacji z ich zastosowania. Po co komuSzkoła Kompasu, twierdzą oni, jeżeli sam kompas pozostajenie wykorzystany?Dlatego też rejonami posługują się częściej zwolennicySzkoły Form niż osoby praktykujące Szkołę Kompasu.Całą sprawę komplikuje jeszcze bardziej fakt, iż najlepsiprofesjonaliści z dziedziny feng shui, przy wykonywaniuswoich opracowań, posługują się obiema szkołami.Inny powód, dla którego rejony są postrzegane jakokontrowersyjne, tkwi w rozbieżności między uzyskiwanymiprzez nie rezultatami a pozytywnymi i negatywnymi kierunkamiwyznaczonymi przez pa-kua. Oznacza to, że danaosoba, wykorzystując kierunki pa-kua, określi swój pokójjako zlokalizowany perfekcyjnie, podczas gdy według rejonówjego umiejscowienie będzie całkowicie niewłaściwe.Jako przykład może tu posłużyć toaleta umieszczona w rejonachŚmierci, Nieszczęścia, Sześciu Shar lub Pięciu Duchów.Każda z tych pozycji jest odpowiednia dla sanitariatu.Rejony mogą jednak w tym miejscu posiadać Sun, któryreprezentuje pieniądze. Oznaczałoby to roztrwonieniewszystkich finansów znajdujących się w gospodarstwiedomowym (ściśle mówiąc — ich „spłukanie" w toalecie).W rzeczywistości sytuacja nie jest taka zła, jakby sięwydawało. Pozytywne i negatywne kierunki związane sąw znacznym stopniu z wydarzeniami zachodzącymi wewnątrzdomu. Rejony, choć są umieszczone wewnątrz budynku,rozprzestrzeniają swoje działanie na zewnątrz niego,wywierając w ten sposób największy wpływ na życie poza

domem. Toteż w przytoczonym powyżej przykładzie SześćShar może stanowić dobrą lokalizację dla toalety i jednocześniebyć odpowiednim miejscem dla Sun, gdyż stwarzadomownikom możliwość znalezienia pieniędzy.Opis właściwości rejonów kontrowersyjnych zawarłemw swojej książce, aby czytelnik mógł uzyskać pełny obrazomawianego zagadnienia. W praktyce odgrywają one równieważną rolę, co wyznaczane przez pa-kua kierunki, samprzywiązuję jednak większe znaczenie do tych ostatnich.Poszukiwanie rejonówChcąc odszukać rejony, umieszczamy pa-kua w takiejpozycji, aby K'an znajdował się równolegle do frontowegowejścia. Należy przy tym pamiętać, że korzystając z tejmetody, całkowicie pomijamy kierunki wyznaczane przezkompas.Po wykonaniu zadania przekonasz się, które rejonyodpowiadają poszczególnym obszarom Twojego domu.Możesz na przykład odkryć, że Sun (reprezentujący dobrobyt)mieści się w łazience i cały Twój majątek jestspłukiwany w toalecie. Może się również okazać, że w sypialnigospodarza domu znajduje się K'un symbolizujący- 9 0 -małżeństwo, co z kolei świadczy o wielkim szczęściu w tejdziedzinie życia,Oto przykład zastosowania rejonów nałożonych na tensam dom Tui, którym posłużyliśmy się w poprzednim przypadku(rys. 3d, s. 80). Na rysunku 3k widzimy, że drzwi frontowesą zwrócone na wschód, ten kierunek musi więc obejmowaćK'an. Reprezentujący pracę i karierę K'an w tymdomu znalazł się w salonie. Pokój ten nie będzie więc dladomowników miejscem wypoczynku, a większość przeprowadzanychw nim rozmów skupi się wokół spraw kariery.Dla mieszkańców tego domu wschód stanowi dobry kierunekna znalezienie pracy i rozpoczęcie własnej kariery.Na południowym wschodzie mamy Ken, który reprezentujenaukę i edukację. W tym domu Ken obejmujerównież salon, który zazwyczaj nie zapewnia odpowiednich

30

warunków do nauki. Kierunek południowo-wschodni będzietu sprzyjał tym z domowników, którzy uczęszczają doplacówek oświatowych.Na południu widzimy Chen. Chen, związany ze sprawamirodzinnymi, jest w tym domu dobrze umiejscowiony,ponieważ obejmuje jedną z sypialń i małą część sypialnigospodarza domu. W miejscach położonych na południurodzina ta może przeżyć szczęśliwe chwile.Znajdujący się na południowym zachodzie Sun obejmujeswym zasięgiem sypialnię gospodarza domu. Sunwykazuje związek ze sprawami finansowymi. Pod niektórymiwzględami jego działanie może się zaznaczyćpozytywnie, lecz istnieje prawdopodobieństwo nadmiernegozaabsorbowania w tym pokoju kwestiami pieniężnymi.Mimo wszystko południowy zachód pozostanie najlepszymkierunkiem dla inwestowania i innych dochodowychprzedsięwzięć.Na zachodzie znalazł się Li, który reprezentuje sławęi życie w społeczeństwie. Niestety, połowa jego korzystnegooddziaływania ulega zmarnowaniu w korytarzu. Z tych- 9 1 -Rys. 3k. W celu znalezienia rejonów nałóż pa-kua w len sposób,aby K'an znajdował się równolegle do drzwi frontowychdobroczynnych wpływów może jednak częściowo skorzystaćgospodarz w swojej sypialni. Jeżeli domownicy pragnąpodnieść swój autorytet, powinni rozejrzeć się za możliwościamirealizacji tego zamiaru w miejscach położonychna zachodzie.Na północnym zachodzie mamy K'un, reprezentującymiłość i romanse. W tym przypadku korzystne oddziaływaniebędzie odbierane w sypialni. W zależności od wieku- 9 2 -I śpiących w niej osób możemy tu mówić o dobrym lub złymI wpływie K'un. Każdy z domowników, pragnący znaleźćI miłość albo przeżyć romans, osiągnie swój cel na północnymzachodzie.Tui, wyobrażający dzieci, znalazł się na północy. Tenobszar obejmuje kuchnię oraz fragment sypialni. W kuchnibędzie zatem wykonywana spora część prac związanych

z potomstwem. Bynajmniej nie chodzi tu tylko o przygotowywanieposiłków, ale również o przeprowadzanie rozmów,w których dzieci czynią swoim rodzicom sekretnezwierzenia. Zamieszkujące ten dom dzieci przeżyją najszczęśliwszechwile na obszarach położonych na północy.Na koniec pozostał nam kierunek północno-wschodni.Tę pozycję zajmuje Chien, reprezentujący pomocnych ludziJego usytuowanie jest korzystne, ponieważ większaczęść rejonu znajduje się w jadalni. Najbardziej odpowiednimwykorzystaniem tego pomieszczenia będzie więc podejmowaniew nim życzliwych nam osób. Istnieje takżeprawdopodobieństwo, iż na północnym wschodzie domownicyznajdą dobrych przyjaciół i pomocnych ludzi.Właściwie nie należy porównywać rejonów z korzystnymii niekorzystnymi kierunkami, gdyż zarówno jedne,jak i drugie reprezentują odmienne zagadnienia. Kierunkiodnoszą się zawsze do wydarzeń mających miejsce wewnątrzdomu i po połączeniu z rejonami ich wpływ możebyć trudny do określenia.Na szczęście istnieje wiele środków, które pomagająusunąć negatywne oddziaływanie źle usytuowanych obszarów.Jeżeli na przykład w odpowiednim miejscu umieścimykompozycję z kwiatów oraz kwiaty doniczkowe, to znacznejpoprawie ulegną nasze stosunki rodzinne i małżeńskie. Małafigurka postawiona w rejonie Kariery zapewni nam w przyszłościspektakularny i trwały sukces zawodowy. Remediaomówimy bardziej szczegółowo w rozdziale 6.

ROZDZIAŁ 4

Latająca GwiazdaIstnieje kilka systemów feng shui, do najbardziej znanychnależą jednak Szkoła Form oraz Szkoła Kompasu. Rozwijałysię one oddzielnie, ale u schyłku XIX wieku większośćosób praktykujących feng shui stosowała obie z tychmetod41.

31

System Latającej Gwiazdy umożliwia wgląd w przyszłośći zrozumienie wpływu feng shui na dalsze kolejenaszego losu. Stanowi on gałąź Szkoły Kompasu zajmującąsię trendami przyszłościowymi, a pochodzi bezpośredniood olbrzymiego żółwia, którego Wu znalazł w rzeceLo około 5 tysięcy lat temu. Znaki widoczne na skorupietego żółwia układały się we wzór (rys. 4a, s. 96), którystarożytni przekształcili w magiczny kwadrat idealnie dzielącysię w pionie i w poziomie na trzy kolumny. Suma liczbznajdujących się w każdej z pionowych, poziomych i ukośfnych kolumn wynosiła piętnaście. Ów kwadrat znany jestjako Lo Shu (rys. 4b, s. 96).Znalezisko to było tak wybitne, iż starożytni uczenizajęli się jego dogłębną analizą, usiłując zrozumieć ukrytew nim znaczenie. W rezultacie tych badań powstał nietylko system feng shui, zwany Latającą Gwiazdą, ale także! chińska astrologia, numerologia, Dziewięć Gwiazd Ki orazI Ching.Każda liczba reprezentuje określony kierunek geogra-4-1 de Groot, The Rełigious System of China, Brill Vcrlag, Lciden,1897, t. 3, s. 936.- 9 5 -

ficzny. Na dole diagramu zawsze umieszczona jest północ,co sprawia wrażenie, jakby był on odwrócony do górynogami. Tak więc liczba jeden wskazuje północ, liczbadwa — południowy zachód, liczba trzy — wschód itd.Kierunki te odgrywają w feng shui istotną rolę42. Każdaz liczb posiada również swoje znaczenie, które możnawykorzystać w celu przepowiadania przyszłości.Jeden (woda) jest uważane za liczbę korzystną.Dwa (ziemia) stanowi jedną z dwóch niepomyślnych liczbi reprezentuje wątłe zdrowie.Trzy (drzewo) jest związane ze złością, stresem, sporamioraz konfliktami.Cztery (drzewo) wiąże się z miłością, seksem i edukacją.Pięć (ziemia) to druga niepomyślna liczba. Reprezentujeona depresje i niepowodzenia.Sześć (metal) to liczba korzystna, która symbolizuje minionydobrobyt i z tego powodu odnosi się także do lat1964-1983.42 Stephen Skinncr, The Living Earth Manuał of Feng-Shui, Routledge

and Kegan Paul Limited, London 1982. Moje wydanie zostałoopublikowane w Singapurze: Graham Brash [Pte] Ltd., 1983, s. 5-6.Życzeniem chińskich geografów było, aby rzeki płynęły na wschód,a najwyższe góry, skąd biorą one swój początek, znajdowały się nazachodzie. W rezultacie najcieplejsze, najprzyjemniejsze miejsce jest usytuowanena (jasnym-yang) południu, a zimne wiatry powstają na (ciemnej--yin) północy. W wyniku tego pełne uroku, ciepłe południe lokalizowanozawsze u góry chińskich map, północ na dole, wschód po lewej, zachód poprawej stronie. Feng shui współbrzmi po prostu z chińską geografią.Kompas został wynaleziony przez Chińczyków, którzy używali gosetki lat wcześniej, zanim pojawił się na Zachodzie. Chiński kompaswskazuje raczej południe niż północ. Kompasy stosowane od XVII wiekuprzez mierniczych i astronomów Zachodu także wskazywały południe.Robert K. G. Tempie, China: Land of Discovery and Invention, PatrickStephens, Wellingborough 1986, ze Wstępu autorstwa Josepha Needhama,s. 7.7 — Feng shui - 9 7 -Siedem (metal) jest związane z komunikacją, rozrywkąi zagadnieniami duchowymi. Odnosząc się do lat 1983--2003, wskazuje on również na naszą aktualną sytuację.Osiem (ziemia) jest najlepszą liczbą, oznaczającą pomyślnylos i powodzenie w najbliższej przyszłości.Dziewięć (ogień) reprezentuje przyszłe szczęście oraz dobrobyt.Powyższe znaczenia nie mają żadnego związku z charakterystykąnumerologiczną. Dość interesujący wydaje sięprzy tym fakt, że czasami dziwią one nawet współczesnychChińczyków. Przykładowo Chińczycy mają w zwyczajuunikać liczby cztery, gdyż w języku kantońskim słowooznaczające cztery brzmi podobnie jak słowo śmierć.Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku liczby dwa,która według feng shui jest niepomyślna, a w języku kantońskimbrzmi podobnie jak słowo łatwo. Jednak senssłowa osiem, brzmiącego w języku kantońskim podobniejak powodzenie, zgadza się dokładnie ze znaczeniem przypisanymmu przez feng shui.Liczby dwa i osiem mają związek z shar, ponieważw języku mandarynów słowo shar brzmi podobnie jak zabijać.Terminem shar określa się negatywną energię, którapowstaje w różny sposób. Feng shui zna wiele możliwości

32

jej ograniczania, jednak zanim do tego przystąpisz, musiszbyć w pełni świadomy istnienia shar.Pozycja Jowisza również wytwarza shar, znane podnazwą Wielki Książę. Planecie tej przypisywano kiedyś takwielką moc, iż jej położenie zostało wyszczególnione wewszystkich latach chińskiego kalendarza.• W roku Szczura Jowisz znajdował się dokładnie napółnocy.• W roku Wołu pojawił się się na północnym wschodzie.• W roku Tygrysa Jowisz występował na północnymwschodzie.- 9 8 -• W roku Zająca planeta ta znajdowała się na wschodzie.• W roku Smoka Jowisz widniał na południowym wschodzie.• W roku Węża znajdował się na południowym wschodzie.• W roku Konia Jowisz pojawiał się na południu.• W roku Barana planeta ta widniała na południowymzachodzie.• W roku Małpy Jowisz występował na południowymzachodzie.• W roku Koguta znajdował się na zachodzie.• W roku Psa Jowisz widoczny był na północnym zachodzie.• W roku Świni widniał na północnym zachodzie.Wielcy wodzowie starożytności zawsze unikali kierowaniaswojej armii w stronę Jowisza, woleli bowiem pozostawićplanetę z tyłu za swoimi plecami. Nawet dziś istniejejeszcze przekonanie, że zwrócenie się twarzą ku WielkiemuKsięciu (Jowisz) lub usadowienie się naprzeciwko niegoprzynosi nieszczęście.Ten opozycyjny wobec Wielkiego Księcia punkt znanyjest jako Trzy Shar. Oczywiście w miarę możliwości jegotakże należy się wystrzegać. Osoby znajdujące się w miejscuTrzy Shar i skierowane twarzą ku Wielkiemu Księciuodniosą wrażenie, jakby ktoś pchnął je nożem w plecy.Urzędnicy unikają pracy w takim miejscu, gdyż zgodnie| z wierzeniami kusi ono przeznaczenie oraz sprowadzaliczne nieszczęścia i niepowodzenia. Również budowniczowiei inwestorzy wystrzegają się działania na tym obszarze,ponieważ istnieje przekonanie, że w ten sposób zaszkodząziemi znajdującej się powyżej głowy księcia43.4,3 Joseph Needham, Science and Civilisation in China, CambridgeJniversity Press, Cambridge 1959, t. 3, s. 398. Co najmniej 2500 lat temu

adano opisowe nazwy pięciu głównym planetom naszego Układu- 9 9 -W latach Psa, Konia i Tygrysa Trzy Shar znajdują sięna północy. W latach Wołu, Koguta i Węża Trzy Shar sąusytuowane na wschodzie, zaś w latach Dzika, Zającai Barana zajmują pozycję zachodnią.Liczby nie są na stałe związane z pozycjami, a ich ruchpokazuje, w jaki sposób oddziałują siły feng shui. Rysunek4b (s. 96) przedstawia standardowy diagram Lo Shu, znanytakże pod nazwą „uniwersalnej tablicy".Aktualnie znajdujemy się w Okresie Siedmiu Lat (od1984 do 2003), co oznacza, iż centralną pozycję w naszymmagicznym kwadracie musi zająć liczba siedem. Aby taksię stało, trzeba dodać dwa do każdej cyfry w diagramie LoShu. Po liczbie dziewięć następuje jedynka, zatem liczbąumieszczoną w pozycji południowej tego kwadratu jestdwa, a w pozycji północno-wschodniej — jeden (8 + 2=— 9 +1). Ten układ został przedstawiony na rysunku 4c.Rys. 4c. Okres Siedmiu Lat (1984-2003)Słonecznego. Jowisz zyskał miano Gwiazdy Roku, Mars — KapryśnegoBlasku, Saturn — Egzorcysty, Wenus - Wielkiej Białej, a Merkury —Gwiazdy Godziny.- 1 0 0 -Rys. 4d. Wzory przesunięciaRysunek 4d pokazuje dziewięć możliwych kombinacjiliczb. Tego rodzaju kwadraty można też zastosować dlakażdego roku, miesiąca oraz dnia. Uprzednio powinniśmyjedynie sprawdzić, czy w ich centrum na pewno znajduje sięcyfra rządząca. Zauważmy, że liczby te postępują w porządkumalejącym. Jeżeli sześć występuje jako liczba rządząca(centralna) dla stycznia, to centralną liczbą diagramulutego będzie pięć, a marca — cztery.Taki diagram możemy nałożyć na każdy inny w celuokreślenia potencjalnych wydarzeń, jakie mogą mieć miejscew danym okresie. Wiemy już, że znajdujemy sięw Okresie Siedmiu Lat. Przedstawiony diagram (rys. 4c,s. 100) wywiera wpływ na każdy dom wybudowany w latach1984-2003.Powiedzmy, że chcielibyśmy się dowiedzieć, jakie warunkibytowe zapanują w naszym domu w lipcu 1999 roku.- 1 0 1 -

33

Na początku musimy ustawić diagram na rok 1999. W centralnejpozycji znajdzie się wówczas liczba jeden (rys. 4d).Interesującą nas informację znajdziemy w tabeli „Liczbyzajmujące centralną pozycję w latach 1901-2017", zamieszczonejw załączniku na stronie 181. Następnie ustawiamydiagram na lipiec 1999 (w tym przypadku centralna pozycjaprzypadnie w udziale liczbie siedem).Liczba miesięczna jest określana przez liczbę rokuprzedstawioną po lewej stronie tabeli „Liczby zajmującecentralną pozycję w poszczególnych miesiącach" (załącznikna stronie 180). W latach 1, 4 i 7 styczeń jest 4. miesiącem,luty — 3. miesiącem, marzec — 2. miesiącem, kwiecień —1. miesiącem, maj — 9. miesiącem, czerwiec — 8. miesiącem,lipiec — 7. miesiącem, sierpień — 6. miesiącem,wrzesień — 5. miesiącem, październik — 4. miesiącem,listopad — 3. miesiącem, grudzień — 2. miesiącem. W latach2, 5 i 8 styczeń jest 1. miesiącem, luty — 9. miesiącem,marzec — 8. miesiącem, itd. W latach 3, 6 i 9 styczeń jest7. miesiącem, luty — 6. miesiącem, itd.Rys. 4e. Lipiec 1999- 102-Na koniec nakładamy diagram miesięczny na diagramroczny (rys. 4e, s. 102). Diagram miesięczny wyrażają tumałe liczby.Kiedy spojrzymy na diagram, od razu zauważymy, żecyfry pięć i dwa znajdują się obok siebie w pozycjipołudniowej. Jest to wyjątkowo złe shar i oznacza ono, żeosobie mieszkającej w tak usytuowanym pokoju możew lipcu przydarzyć się coś nieprzyjemnego, chyba że dobrewpływy feng shui zneutralizują to shar. Jednym z zalecanychw takiej sytuacji remediów będzie zawieszenie napołudniu metalowych dzwonków wietrznych. Ich metalicznebrzmienie zneutralizuje i osłabi ziemską energię wywodzącąsię z liczby pięć. Podobnie sześć monet przymocowanychna sznurku zredukuje oddziaływanie liczby dwa.Należy je powiesić w pozycji południowej, ponieważ tenwłaśnie kwadrat zajmuje liczba dwa.Pokój wschodni znajduje się w tym roku pod działaniem

liczby osiem, wskazującej na zdobyte w najbliższym czasiepieniądze. Lipiec utworzy tu jednak opozycję spowodowanąmiesięcznym wpływem liczby pięć. Osoba zajmującaomawiane pomieszczenie będzie musiała w tym miesiącuszczególnie ostrożnie podchodzić do spraw finansowych.Weźmy inny przykład. Diagram dla marca 1997 zostałprzedstawiony na rysunku 4f, s. 104 (ponownie diagrammiesięczny wyrażają małe liczby). W tym domu liczbyjeden, sześć oraz osiem znajdują się na wschodzie, północnymwschodzie oraz na północy. Każda z nich jest korzystna.W marcu liczby jeden i osiem zostały podwojone, cosprawia, że miesiąc ten jest szczególnie pomyślny dla osóbzamieszkujących wyżej wymienione pokoje.Ze względu na fakt, iż przepływ energii podlega ustawicznymzmianom, dobrym pomysłem będzie sprawdzenieprzynajmniej raz do roku feng shui swojego domu. Najlepszyokres ku temu stanowi luty, gdyż wówczas rozpoczynasię nowy rok lunarny i shar zmieniają swe pozycje.- 1 0 3 -Rys. 4f. Marzec 1997Wszystkie powyższe informacje możemy wykorzystaćdalej, nakładając diagram roczny i miesięczny na diagramdla Okresu Siedmiu Lat (1984-2003). Zamieszczona w załączniku(s. 181) tabela „Liczby zajmujące centralną pozycjęw latach 1901-2017" pokazuje, jakie liczby znajdują sięw centrum każdego rocznego diagramu na przestrzenicałego stulecia.Po nałożeniu diagramu miesięcznego i rocznego nadiagram Okresu Siedmiu Lat (rys. 4g, s. 105) zobacz,jakiemu wpływowi będzie podlegała w lipcu 1999 osobazajmująca pokój skierowany na południe. Wówczas w pokojutym znajdą się dwie dwójki i piątka. Taki układwytwarza bardzo niebezpieczne shar.Przyjrzyj się innemu przykładowi. Ponieważ nasz nowybudynek został wybudowany w roku 1990, i tym razemzastosujemy diagram Okresu Siedmiu Lat. Zobaczmy, jaków dom będzie wyglądał we wrześniu 1995 (rys. 4h, s. 105).Jego plan przedstawia rysunek 4i, s. 106. Drzwi frontoweznajdują się na południowym zachodzie, a główna sypialnia

34

na południowym wschodzie. We wrześniu kwadrat- 104-południowo-wschodni będzie zawierał liczbę dwa, kwadratcentralny — pięć, a kwadrat wschodni — dwa i pięć.Wskazuje to na bardzo zły charakter energii wpływającejdo domu, która oddziałuje na osoby korzystające ze skierowanejna wschód sypialni. W tym czasie rośnie prawdopodobieństwowypadku i (lub) choroby.południe- 105-płd.pin.Rys. 4iPrzypuśćmy, że wejście frontowe tego samego domujest zwrócone na zachód (rys. 4j, s. 107). Również taki układwytwarza złe shar we wrześniu 1995, ponieważ kwadratypółnocno-zachodni i centralny zawierają liczbę pięć, a kwadratpołudniowy liczbę dwa. W tym przypadku wpływy niebędą jednak aż tak niekorzystne, gdyż każdy z kwadratówposiada tylko jedną negatywną liczbę.Na koniec załóżmy jeszcze, iż kierunkiem frontu tegodomu jest północ (rys. 4k). W tym wypadku kwadrat północno-wschodni zawiera liczby osiem, jeden i siedem (wszystkiez nich są pomyślne). Kwadrat centralny posiada liczbypięć, siedem i cztery, a sypialnia (znajdująca się w pozycjizachodniej) liczby dziewięć, siedem i sześć. Liczba siedemjest uważana w Okresie Siedmiu Lat za szczęśliwą i sprzy-- 106-jąjącą, a zawiera ją każdy z tych kwadratów. Zatem danymiesiąc będzie szczególnie szczęśliwy, pomyślny i korzystnyfinansowo dla mieszkańców przedstawionego domu.

ROZDZIAŁ 5

Luo-panWynalazcami kompasu byli Chińczycy i okazuje się, żeodkrycia tego dokonali dwukrotnie. Legenda głosi, iżcesarz Shih Huang Ti stoczył około 260 roku p.n.e. bitwę

z księciem Ch'ih Yu. Książę otrzymał od swego czarnoksiężnikaspecjalną magiczną mgłę, która uniemożliwiłaludziom cesarza dostrzeżenie jego nadciągającej armii.Wybawieniem dla cesarskich wojsk było pojawienie sięmagicznego rydwanu. Dosiadająca go ludzka postać wyglądałajak żywa i wyciągniętą ręką wskazywała w kierunkupołudnia. Z tej właśnie strony nadchodziła armia księcia.Tak oto wojsko cesarza podążyło za rydwanem ku zwycięstwu.Legenda mówi, że rydwan ten był magnetyczny.Przytoczona powyżej historia przypomina wiele innych,w których jakaś boska lub magiczna siła ratuje bohaterówz trudnej sytuacji. Kilka lat temu wykopano jednak w Chinachokoło trzystu starożytnych kompasów44, co dowodzifaktu, iż rzeczywiście były one znane w zamierzchłych czasach.Znalezione kompasy, określane mianem kompasówSinan, składają się z dwóch części. Ich bazę tworzymetalowa, kwadratowa płyta o wielkości 10 cm.W jej środku znajduje się małe, wygrawerowane kołoo średnicy 3,25 cala (około 8 cm), otoczone ośmiomatrygramami. Drugą część stanowi metalowa łyżeczka o długości3,75 cm. Jej miska umieszczona jest w centrum kołana płytce podstawy. Jako że łyżeczka jest magnetyczna,Low. Feng Shui: The Way to Hormony, s. 114.- 109-obraca się ona i zatrzymuje, wskazując rączką południe,a miseczką północ. W Chinach kompasy wskazywałyczęściej południe niż północ. Wynikało to z faktu, iż napołudniu lepsze były gleby i klimat, a zatem obszaryrozciągające się w tym kierunku uchodziły za korzystniejszedo zamieszkania.Zgodnie z wierzeniami kompas Sinan był używany jużza czasów dynastii Han (206 r. p.n.e.-24 r. n.e.). Dziwijednak fakt, że rzecz tak pożyteczna mogła pójść w zapomnieniena ponad tysiąc lat. Prawdopodobnie ów kompasbył stosowany przez taoistyczną sektę, która trzymała go

35

w tajemnicy i używała do własnych celów.Minęło prawie 1300 lat do czasu, kiedy w XI wieku n.e.zostało odnotowane pierwsze udokumentowane użyciekompasu. W ciągu XII wieku wiedza na jego temat była jużpowszechna i posługiwali się nim Arabowie oraz Europejczycy.Z tego okresu datuje swoje początki stosowanaprzez feng shui Szkoła Kompasu. Wówczas również zostałwynaleziony luo-pan, kompas chińskich geomantów. Luooznacza „posiatkowany", a pan to „niecka". „Posiatkowananiecka" to odpowiednie określenie luo-pan, który przypominanieco pajęczą sieć.Luo-pan ma zazwyczaj kształt kwadratu i niezwykleskomplikowany wygląd. Jego kwadratową podstawę dzieląna ćwiartki dwie czerwone, skrzyżowane ze sobą nitki.Umieszczony pośrodku kompas otoczony jest kilkomaokręgami zawierającymi ważne informacje na temat geologiii astronomii. Liczba pierścieni zmienia się zależnie odstopnia złożoności luo-pan. W kompasach o prostszej budowiewystępuje sześć okręgów informacyjnych, w innychliczba ta sięga trzydziestu sześciu. Używany przeze mnieegzemplarz o trzynastu okręgach stanowi ich wypadkową.Pierścienie te określane są jako Tseng, co znaczy „historie"lub „warstwy".Kompas znajduje się w samym środku i jest nazywany- 110-4S de Groot, The Religious System ofChina, s. 968-969. Dwadzieściacztery pory roku posiadają często swój własny okrąg na kompasieluo-pan. Poszczególnym ich częściom przypadły w udziale typowe dlajęzyka chińskiego poetyckie nazwy. Jako pierwsza pojawia się wiosna,którą można podzielić na: Początek Wiosny, Deszczową Wodę, RozbudzenieOwadów z Zimowego Snu, Zrównanie Wiosenne, CzystąJasność oraz Deszcze nad Ziarnami. Później nadchodzi lato: PoczątekLata, Powolne Wypełnianie się Ziaren, Ziarno w Kłosie, Letnie PrzesilenieDnia z Nocą, Mały i Wielki UpaŁ Następna jest jesień: PoczątekJesieni, Ograniczenie Upałów, Biała Rosa, Zrównanie Jesienne, Zimna- 111-Basenem Nieba. Prawdopodobnie wynika to z faktu, iżwcześniej jego igły były zanurzone w małej kropli wody.Igła kompasu wskazuje południe, a okrąg, na którym jestumieszczona, dzieli na połowy cienka linia. Mechanizm ten

działa jak wskazówka. Okalający go pierwszy pierścieńzawiera osiem trygramów wskazujących poszczególne kierunkigeograficzne (północ, północny wschód, wschód, południowywschód, południe, południowy zachód, zachód,północny zachód). Trygramy te są rozmieszczone zgodniez Porządkiem Wcześniejszego Nieba lub Porządkiem PóźniejszegoNieba. Większość luo-pan, które widziałem, stosujePorządek Późniejszego Nieba. W niektórych przypadkachpierwszy okrąg zawiera liczby magicznego kwadratuLo Snu powiązane z ośmioma trygramami. Drugi okrągmieści w sobie pięć elementów oraz osiem z dziesięciuNiebiańskich Pni (chińskiej astrologii). Następny okrągzawiera dwadzieścia cztery punkty, wliczając w to dwanaścieZiemskich Konarów (również wywodzących się z chińskiejastrologii).Od tego miejsca poszczególne okręgi zaczynają sięmiędzy sobą różnić w zależności od stopnia skomplikowaniadanego luo-pan. Bardzo przydatny jest ósmy pierścień,ponieważ wyznacza on zgodnie z kalendarzem najkorzystniejszedni i miejsca dla budowy domu, świątyni czygrobowca45. Jeden z zewnętrznych okręgów dzieli koło na360 stopni, z których częsc zaznaczono kolorem czerwonym,wyróżniając w ten sposób pozycje pomyślne. Inne,oznakowane na czarno, są niekorzystne, reszta natomiastpozostaje neutralna.Doświadczony mistrz feng shui może dzięki swemuluo-pan zyskać pokaźny majątek. Osoby praktykujące fengshui rozpoczynają stosowanie luo-pan od wyznaczania kierunkufrontu i kierunku osadzenia budynków. W podjęciudecyzji dotyczącej poprawienia feng shui danego domui jego otoczenia pomogą nam informacje uzyskane dziękiróżnym okręgom luo-pan.Oczywiście na luo-pan widnieją napisy w języku chińskim,jednak jest on dziś również dostępny w wersji angielskiej46. Zwykły, dobrej jakości kompas będzie równiesprawnie określał kierunki geograficzne, a mimo to każdyz nas, zagłębiając się w ten temat, pragnie kiedyś mieć

36

własny luo-pan.Zastosowanie luo-panTwój luo-pan powinien być zawsze przechowywany w pozycjipoziomej. Musisz obchodzić się z nim bardzo ostrożnie,aby uniknąć uszkodzenia, które mogłoby niekorzystniewpłynąć na jego dokładność. Nigdy nie należy na przykładzostawiać kompasu w zaparkowanym samochodzie.Przed użyciem luo-pan zdejmij zegarek i ciężką biżuterię,która mogłaby zakłócić jego prawidłowe działanie.Wyznacz kierunek frontu domu. Stań wewnątrz domu lubprzed jego wejściem i podnieś luo-pan na wysokość pasa.Rosa oraz Osadzanie się Siwego Szronu. Na końcu nadchodzi zima:Początek Zimy, Mały Śnieg, Duży Śnieg, Zimowe Przesilenie Dniaz Nocą, Łagodny Mróz i Surowy Mróz.46 Luo-pan w angielskiej wersji językowej jest dostępny w AmericanFeng Shui Institute, 108 North Ynez Avenue, Suitę 202, Monterey Park,CA 91754.- 112-- FcnfL shui

Upewnij się, że stoisz odpowiednio daleko od jakichkolwiekmetalowych przedmiotów, jak na przykład zaparkowanesamochody lub żelazna belka. Poczekaj, aż igła przestaniesię poruszać. Tarczę kompasu przesuwaj do chwili, kiedyigła ustawi się w linii prostej ze wskazówką przecinającą napołowę Basen Nieba. Pionowy włos krzyża będzie wskazywałkierunek frontu i kierunek osadzenia budynku. Więcejinformacji można uzyskać, badając znaki znajdujące się podczerwoną nitką krzyża. Osoba praktykująca feng shui jestw stanie szybko określić zgodność osobistego trygramulokatora mieszkania z trygramem osadzenia jego budynku.Potwierdź swój odczyt przez trzykrotne powtórzeniepomiaru w różnych punktach. Kolejne miejsce powinnobyć odległe o około 3 m od miejsca wstępnego pomiaru,a dwa następne muszą znajdować się po obu stronachpozycji początkowej.Inną, prawdopodobnie dokładniejszą metodę zastosowanialuo-pan stanowi ustawienie jednego z jego boków w liniiprostej ze ścianą frontową. Jeżeli ściana nie jest dokładnieprosta, również należy potwierdzić uzyskany rezultat.A oto metoda służąca sprawdzeniu pozycji domów yin(grobów): jeden z boków luo-pan przysuwamy do przedniejczęści grobowca, a następnie wykonujemy wyżej opisaneczynności.ROZDZIAŁ 6

Remedia przeciwdziałające sharShar, zwane inaczej negatywnym ch'i, powstaje za sprawąróżnorodnych zjawisk, z których większość już omówiliśmy.Środki im przeciwdziałające są często bardzo proste. Dotakich łatwych rozwiązań będzie należało postawienie ogrodzeniaczy zasadzenie żywopłotu, które wyeliminują sharwytworzone przez dom stojący po drugiej stronie ulicy.Kiedy widok na shar zostaje zasłonięty, nie może ono jużwywierać szkodliwego wpływu. Zamontowane na ogrodzeniulustro otoczone pa-kua również będzie odbijało shar. Dobardziej skomplikowanych rozwiązań należy zablokowaniejednej z trzech par drzwi ustawionych w rzędzie.Moi przyjaciele doświadczyli swego czasu wielu nieszczęść.W czasie wizyty nie mogłem uwierzyć w zmiany,jakie zaszły w ich domu. Ponieważ szczęście odwróciło sięod nich, mieli coraz mniej motywacji do pracy w swojejposiadłości. W rezultacie ogród przed ich domem zarósł,przewyższając wysokością sam budynek i zasłaniając widokna ulicę. W ten sposób zablokowany został dopływkorzystnego ch'i, które zatrzymywało się przed wejściem domieszkania. Kiedy poradziłem im ścięcie tych chwastów,myśleli, że zwariowałem, posłuchali jednak mojej rady i ichlos natychmiast się odmienił.Rzeczywiście istnieje pewna liczba remediów, którew takich przypadkach można zastosować. Niezwykle korzystnejest jasne oświetlenie, ponieważ likwiduje wsz.yslkieciemne miejsca w domu, potęguje uczucie ciepła, a takżesprzyja obszarom, które pragniesz silniej zaakcentować.- 1 1 5 -Wejście do Twojego mieszkania powinno zawsze sprawiaćciepłe i zachęcające wrażenie, a uzyskać taki efekt możeszwłaśnie dzięki jasnemu oświetleniu.Być może zechcesz podkreślić w swoim domu rejonSławy wyznaczony za pomocą pa-kua. W takim przypadkuzwiększenie ilości oświetlenia na tym obszarze pomoże Ciosiągnąć sukces w wybranej dziedzinie. Światło może takżesłużyć do uzupełnienia pokoi o nieregularnych kształtach.Umieszczając oświetlenie w brakującej części pomieszczenia,możesz zlikwidować negatywne wpływy.

37

Skuteczny jest każdy rodzaj oświetlenia, jednak nadzwyczajnąsiłę wykazują kryształowe żyrandole. Nie tylkoemitują one korzystne światło, ale zawierają także kryształy,które rozszczepiając promienie słoneczne, zwiększająich moc i wzmacniają dobre ch'i. Jeśli nie możesz umieścićżyrandola w danym miejscu, zastosuj wówczas abażurw jasnym kolorze harmonizującym z Twoim żywiołem.Każdy wykonany z kryształu przedmiot wywiera korzystnywpływ. Kryształowe wazy, kule, przyciski do papierui ozdoby mogą pomóc w wytworzeniu dużej ilości chi.Kryształy działają na zasadzie pryzmatu, załamując promieniesłoneczne i tworząc kolorową tęczę, która zapewniazarówno pomyślność, jak i dobre ch'i. Z tego powodu wieluChińczyków zawiesza soczewki i kryształy w oświetlonychsłońcem miejscach. Kryształy potrafią również odwracaćnegatywne ch'i wyprodukowane przez szereg złożony z trojgapar drzwi. Aby to sprawdzić, zawieś w jednych kryształ.Lustra są przypuszczalnie najbardziej użytecznym środkiemsłużącym do załamywania potencjalnego shar. Umieśćje w obszarze, którego problemy chcesz od siebie odwrócić.Róg dachu domu stojącego po drugiej stronie ulicy,brudny ściek, prosta droga, estakada i budynek optyczniepomniejszający Twój dom stanowią elementy, których odbiciamożemy załamać, pod warunkiem, że rozsądnie zastosujemylustro. Jeśli Twoje łóżko z różnych powodów nie- 116-może być zwrócone w kierunku drzwi, właściwe umiejscowienielustra pozwoli Ci zobaczyć wchodzące do pokojuosoby. Również kucharz powinien pracować w miejscu,z którego będzie widział każdego, kto pojawia się przydrzwiach. Sytuację pozwoli mu kontrolować lustro zamontowanew strategicznej pozycji.Lustra przyciągają chi oraz dostarczają światło w terejony, które w innym przypadku pozostałyby ciemne.Ponadto mogą one także wprowadzać do domu odbicia

atrakcyjnych widoków rozpościerających się na zewnątrz.Jest to szczególnie korzystne, jeśli okna wychodzą na falistykrajobraz, potok czy jezioro.Lustra mogą mieć różną wielkość, jednak generalnierzecz biorąc, czym lustro większe, tym lepsze. Preferowanesą lustra sięgające od sufitu do podłogi, ponieważ nie„obcinają" głowy lub nóg. Wyjątek stanowi lustro otoczoneprzez pa-kua. Czerpie ono bowiem moc z trygramówrozmieszczonych wokół ośmiokąta.Lustro pa-kua występuje także pod nazwą lustra yang.Jak już wiesz, yang jest aktywne, tak więc lustro pa-kuaczynnie osłania i zabezpiecza dom przed negatywnymienergiami. Zwykłe lustra, nazywane lustrami yin, są pasywnei przyciągają korzystne ch'i.Bądź ostrożny z zastosowaniem lustrzanych kafli, gdyżte zniekształcają odbicia i mogą wytwarzać negatywne ch'i.W żadnym wrypadku nie powinieneś posiadać zbyt wieluluster w swoim domu. W jadalni jednak podwajają oneoptycznie ilość dostępnego pożywienia, sprawiając wrażeniedobrobytu i szczęścia.Lustra mogą również zwiększać wizualnie rozmiarmałych pomieszczeń oraz korygować wygląd pokoi o nieregularnychkształtach.Żywe zwierzęta, jak na przykład złote rybki, są takżeniezwykle pożyteczne w procesie usuwania shar i wytwarzaniakorzystnego ch'i. Woda stanowi symbol dobrobytu.- 117-a w języku kantońskim wyraz sui oznacza zarówno „wodę",jak i „pieniądze". Wielu azjatyckich biznesmenów zawieszana ścianach swoich biur obrazy przedstawiające wodę, dziękiczemu symbolicznie może ona wpłynąć do wnętrza pomieszczenia.Dotyczy to także żyjących w wodzie zwierząt, naprzykład ryb. Akwaria cieszą się w krajach Orientu niezwykłąpopularnością. Dla osób, których okna wychodzą nazbiorniki wodne, to symbol dobrobytu. Jeśli to tylko możliwe,pływa w nich dziewięć rybek: osiem złotych, reprezentujących

38

pieniądze i sukces finansowy oraz jedna czarna,symbolizująca ochronę. Gdy jednak mieszkasz na obszarze,na którym często występują drobne włamania, lepiej zakupićosiem czarnych rybek i jedną czerwoną, bowiem czarnerybki wspomagają ochronę przed drobnymi przestępstwami,złote zaś powiększają dobrobyt i szczęście47.Powszechne jest przekonanie, że złote rybki przyciągajądo siebie i pochłaniają każde nieszczęście, które wtargnęłodo domu. Śmierć rybki, zwłaszcza czarnej, stanowi znak, żenieszczęście zostało oddalone.Słynna chińska bajka opowiada o karpiach, które płynąw górę rzeki. Kiedy ryby dotrą do Złotej Tamy, przeskakująprzez nią i przeistaczają się w niebiańskie smoki.Zdarzenie to zwykło się wiązać ze zdaniem egzaminówurzędniczych i rozpoczęciem świetnej kariery na dworzecesarza48. W rezultacie ryby stały się symbolem brawurowozdanych egzaminów oraz pełnej sukcesów kariery.47 Albert Low, Practical Feng Shui for the Home, Pelanduk Publications,Malaysia 1995, s. 436.48 W czasach istnienia mandarynów, aby otrzymać awans na stanowiskourzędnika, należało zdać „urzędnicze" egzaminy. Terminu tegonadal używa się w chińskiej astrologii dla określenia jednej z pięciu sił(obok siły Przeznaczenia, Pieczęci, Dobrobytu, Trudności występuje teżsiła Urzędnika). Ponadto jest on związany z pomyślnym zdaniem egzaminóworaz z życiem publicznym.- 118-49 Low, Feng Shui: The Way to Hormony, s. 105-106.- 1 1 9 -Żółwie stanowiły zawsze symbol szczęścia, ponieważoryginalny kwadrat magiczny (Lo Shu) został dostrzeżonyprzez Wu Hsia właśnie na grzbiecie jednego z nich.Zwierzęta te symbolizują ponadto mądrość, równowagęi długowieczność.Znajdująca się na Archipelagu Malajskim wyspa Penangokreślana jest jako „Wyspa na Odwróconym Żółwiu",gdyż właśnie jego leżącą na plecach postać przypominaona swoim** kształtem49. Ponieważ życie płynie tampowoli i miarowo, wyspa cieszy się dużą popularnościąwśród turystów oraz emerytów. Ci drudzy wybierają tomiejsce między innymi ze względu na długowieczność, jakąrzekomo zapewnia jego mieszkańcom kształt żółwia.Z drugiej jednak strony ten cichy zakątek jest wręczwymarzony, aby spędzić w nim ostatnie lata swojego życia.

Dość interesujący wydaje się fakt, że ten sam korzystnyefekt, jaki wywołują żywe zwierzęta, można też osiągnąć zapomocą tak popularnych w wielu domach ornamentówprzedstawiających złote rybki i żółwie.Nietoperze należą do zwierząt rzadko pojawiających sięw feng shui. Wynika to z faktu, iż mało kto zdaje sobiesprawę z ich znaczenia. Feng shui uważa je za zwierzętawysoce inteligentne, które, dzięki umiejętności zwisania dogóry nogami, patrzą na świat z zupełnie innej perspektywy.Motyle, symbolizujące radość, szczęście i wieczne życie,zgodnie z istniejącym przekonaniem, kryją w sobie duszeniedawno zmarłych osób.Żurawie wyobrażają wdzięczny symbol czystości, prawości,sprawiedliwości, a także długowieczności. Ich związekze sprawiedliwością sięga czasów starożytnych, kiedyto ornamentami przedstawiającymi te ptaki przyozdabianokancelarie chińskich urzędników sądowych i samychsędziów.Feniks stanowi powszechny temat malarstwa chińskiego.Mityczny ptak, który spalony, powstaje z popiołów,jest znaczącym symbolem odrodzenia. Wyobraża on pokój,harmonię i samoofiarowanie.Obrazy przedstawiające dzikie zwierzęta są często wykorzystywanew celu ochrony domu przed wszelkiego rodzajunieszczęściem. Najczęściej pojawiają się na nich drapieżneptaki, takie jak np. orzeł. Tego rodzaju wizerunkipowinny być jednak umieszczane po zewnętrznej stroniedrzwi frontowych, ponieważ zawieszone wewnątrz domumogłyby skierować swoje oddziaływanie przeciwko lokatorom.Według wierzeń ich usytuowanie poza domem chronimieszkańców przed złem.Małe figurki lwów, tygrysów i niedźwiedzi, trzymanew domu, pełnią rolę symbolicznej ochrony. Kopie kamiennychlwów świątynnych można dziś kupić w wielu nowoczesnychdomach towarowych.Także rośliny stanowiące symbol życia i wzrostu potrafiąwytwarzać ch'i oraz doskonałe feng shul Ważne jestprzy tym, aby wyglądały zdrowo, gdyż choroba roślinystanowi symptom złego ch'i. Dlatego, jeżeli Twoja roślina

39

gnije lub umiera, powinieneś natychmiast się nią zająć. Jeślito konieczne, zastąp ją inną, ponieważ umierające roślinysymbolizują śmierć, zdrowe natomiast wyobrażają życie,rozwój i zasobność. Działanie roślin będzie szczególniekorzystne, jeżeli umieścimy je przy wejściu, skąd przyciągnąch'i i dobrobyt do środka budynku.Rośliny pozwalają także skutecznie ukryć i zablokowaćzatrute strzały, zasłaniając na przykład ostre narożnikiwytworzone przez ściany lub meble. Filary i kolumnyw kształcie kwadratu również mogą utworzyć złe shar,a szkodliwe efekty ich działania usuniemy właśnie zapomocą luster i roślin.Niezwykle popularną rośliną w feng shui jest bambus.Według wierzeń dysponuje on osobliwą mocą, dzięki której- 1 2 0 -potrafi odpychać negatywne energie. Z racji swojej wieczniezielonej barwy jest postrzegany jako symbol długowiecznościi wytrzymałości.Kwiaty cięte upiększają wygląd pokoi i wytwarzają pozytywnech'i, szczególnie jeżeli są różnokolorowe. Widzimywięc, że to kolejny dobry powód, dla którego należy jewysłać choremu przyjacielowi.Wyróżniamy pięć rodzajów kwiatów, które są szczególniekorzystne dla feng shui. Największe znaczenie mawśród nich peonia, którą uważa się za symbol zamożności,honoru, miłości, a w czasie kwitnienia — wspaniałego losu.Chryzantema reprezentuje radość i śmiech. Często w domuumieszczana jest w widocznym miejscu, gdyż stanowisymbol komfortowego i łatwego życia. Zarówno peonie, jaki chryzantemy są wszechobecne w czasie świętowania przezChińczyków nadejścia Nowego Roku.Białe magnolie oraz orchidee symbolizują świeżość,dobry smak i kobiecość.W tradycji buddyjskiej lotos jest uważany za świętykwiat. Nic dziwnego zatem, że stanowi on symbol czystości,wyrastając bowiem z mułu, triumfalnie i okazalerozpościera się na powierzchni wody. W domu, stojącw widocznym miejscu, wyobraża pokój, ciszę, kreatywnośći rozwój duchowy.Sztuczne kwiaty i rośliny doniczkowe przynoszą takie

same efekty. Obecnie można już kupić wspaniałe kwiatyz jedwabiu i papieru, które wyglądają dokładnie jak żywe,ale i one wymagają pielęgnacji. Sztuczny kwiat, na którymzebrał się kurz, będzie wytwarzał złe ch'i, jeżeli jednakzaopiekujemy się nim, obdarzy nas pełnią pozytywnejenergii. Jedyny wyjątek stanowią suszone kwiaty, którychnależy się wystrzegać. Uważane są one za niezwykle złefeng shui, ponieważ wysychają z braku wody.Kwiaty mogą być umieszczane w różnych częściachdomu w celu stymulowania tych rejonów, których działa-- 1 2 1 -nie pragniemy odczuć w naszym życiu. Kwiaty należą dożywiołu wody i są szczególnie korzystne dla ludzi urodzonychw roku ognia (ponieważ drzewo „wytwarza" ogień).Rejony wschodni (Rodzina) i południowo-wschodni (Bogactwo)reprezentują drzewo, a umieszczone w nich kwiatypoprawią stosunki rodzinne oraz pomogą osiągnąć bogactwo.Również rejon Ognia (południe) czerpie korzyściz kwiatów, które przyczyniają się do wzrostu naszegoautorytetu i pozycji w społeczeństwie. Rejon południowo--zachodni jest związany z małżeństwem, tak więc ustawionew nim kwiaty mogą w znacznym stopniu przysłużyć siędo wskrzeszenia i uaktywnienia trwałych związków. Jeżelipragniesz piąć się wyżej po szczeblach kariery, umieśćkwiaty w północnej części swojego domu.Oddziaływanie drzew i kwiatów jest szczególnie korzystnedla osób urodzonych w roku ognia lub drzewa. Jeślijednak urodziłeś się w roku ziemi lub wody, powinieneśzachować ostrożność i nie otaczać się zbyt dużą ilościąkwiatów, ponieważ drzewo wykorzystuje ziemię i wodę.Kieruj się po prostu zdrowym rozsądkiem — stosuj roślinydoniczkowe oraz kwiaty jako wsparcie swojego feng shui,ale bez przesady!W celu zneutralizowania shar i wytworzenia korzystnegoch'i można także używać owoców. Najważniejszyz nich stanowi brzoskwinia, która symbolizuje małżeństwooraz wieczne życie. Często nazywana „owocem nieśmiertelności"widoczna jest na wizerunkach przedstawiających

40

chińskich nieśmiertelnych.Pomarańcze symbolizują bogactwo, szczęście i dostatek.W czasie obchodzenia Nowego Roku Chińczycy wystawiająje w widocznych miejscach, spożywają i rozdająjako podarek. Chińskie słowo określające ten owoc brzmipodobnie jak złoto.Do bardzo popularnych remediów feng shui należąwietrzne dzwonki. Są one zazwyczaj wykonane z metalu,- 1 2 2 -szkła, kryształu, bambusa lub innych rodzajów drewna.Poruszone powiewem lekkiego wiatru lub podmuchu powietrza,wydają z siebie radosne, dźwięczne brzmienie.W idealnym przypadku ich środkowa część powinna byćotoczona przez pięć lub osiem tub.Dla potrzeb feng shui tuby muszą być wydrążone.Unikaj wietrznych dzwonków wykonanych z pełnych drążków.Puste na przykład bambusowe dzwonki pozwalająch'i wzbić się w górę i wprowadzić do domu szczęście orazpomyślność.Dzwonki wietrzne są niezwykle skuteczne przy usuwaniuzłego ch'i. Można je umieścić wszędzie tam, gdzie będąreagowały na ruchy powietrza. Ich dźwięczne brzmieniesymbolizuje cyrkulację korzystnego ch'i.Metalowe dzwonki wietrzne działają wyjątkowo korzystnie,jeżeli są umieszczone w zachodniej lub północno--zachodniej części domu, która reprezentuje metal. Zachódstanowi dodatkowo symbol dzieci, tak więc dzwonki wietrznew tej strefie zapewnią Ci, jeśli tego zapragniesz, potomstwo.Północny zachód zarządza „pomocnymi ludźmi",dlatego zawieszenie w tym obszarze dzwonka przyciągniedo Ciebie takie właśnie osoby. Metal aktywizuje takżesektor północny (woda) zawiadujący Twoją karierą. Umieszczonetu wietrzne dzwonki pomogą Ci awansować w wybranejprzez siebie profesji.Dzwonki wietrzne wykonane z bambusa lub innychrodzajów drewna działają najlepiej we wschodnich (Rodzina)i południowo-wschodnich (Bogactwo) rejonach domu.Drewniane dzwonki wietrzne będą bowiem służyć tam

życiu rodzinnemu i powiększeniu majątku. (Słowo ostrzeżenia:nigdy nie umieszczaj metalowych dzwonków wietrznychwe wschodniej lub południowo-wschodniej częścidomu, ponieważ metal obezwładnia i niszczy drzewo.)Południowy obszar domu wpływa na Twoją pozycjęw społeczeństwie, a znajdujące się tu dzwonki wietrzne wy-- 1 2 3 -konane z bambusa pomogą Ci poprawić status społeczny,a może nawet zdobyć sławę.Dobroczynne ch'i wytwarzają również innego rodzajucylindryczne, wydrążone obiekty, jak na przykład flety.Melodie wydobywane z nich przez zdolnych flecistów stymulująi pobudzają przepływ ch'i oraz obdarzają domownikówzadowoleniem i poczuciem spełnienia.Niektóre osoby praktykujące feng shui podkreślają, żewietrzne dzwonki powinny być zawieszane po zewnętrznejstronie drzwi, inne natomiast nie mają obiekcji przedumieszczaniem dzwonków wewnątrz domu. Sam gwarantujęich korzystne oddziaływanie w długim korytarzu.Dzwonki wietrzne, jeśli wystąpi taka konieczność, możnazastąpić w domu innymi poruszającymi się przedmiotami.Takie rozwiązanie będzie stanowiło satysfakcjonujący kompromisdla osób, które boją się negatywnych skutkówposiadania wietrznych dzwonków w domu.Omówiliśmy już korzystne oddziaływanie wody. Szczególniesilne ch'i wytwarzają fontanny, które są związanez dobrobytem i pomyślnością. Stawiano je zazwyczaj naświeżym powietrzu w parkach i przy wejściach do budynkówpublicznych. Dziś ich obecność wewnątrz domówmieszkalnych nie należy do rzadkości. Fontanny dostarczająprzyjemnego widoku oraz symbolizują bogactwo i pomyślnośćw sprawach finansowych50.Oczywiście najlepszy na umieszczenie fontanny jestw Twoim domu rejon Bogactwa (południowy wschód).Małe fontanny, z których bije woda, nie są drogie. Kup50 Lillian Too, Practical Applications of Feng Shui, Konsep Books,Malaysia 1993, s. 145. Istnieje przekonanie, że kryty basen wybudowanyw domu na prawo od głównych drzwi, patrząc od strony wyjścia, ma złefeng shui. Zgodnie z wierzeniami obdarza on gospodarza „błądzącym

41

wzrokiem" oraz zachęca do małżeńskiej niewierności. Dlatego też powinieneśumiejscowić kryty basen po lewej stronie. Taka lokalizacja wpłynierównież korzystnie na jakość Twojego życia i Twój majątek.- 1 2 4 -jedną z nich (pamiętaj, aby wyglądała estetycznie!) i obserwuj,jak powiększa się Twój majątek.Akwarium lub inny zawierający wodę i usytuowanyw północnej części domu zbiornik pomoże Ci wspiąć się poszczeblach kariery. Jest to szczególnie korzystne dla ludziurodzonych w roku drzewa lub wody. Umieszczając pojemnikz wodą we wschodniej części domu, możesz poprawićswoje stosunki domowe i rodzinne, natomiastlokalizacja akwarium w rejonie Bogactwa (południowywschód) odmieni Twój los na lepsze. Jeśli szukasz sławy,umieść akwarium w strefie południowej.Duże przedmioty, zwiększając przepływ korzystnegoch'i, mogą sprowadzić do domu siłę i zaufanie. Sporychrozmiarów skały, rzeźby oraz posągi wytwarzają energięyang i potrafią skutecznie przywrócić do stanu równowagiobszary zawierające zbyt wiele yin. Z tego też powoduposągi cieszą się na Wschodzie niezwykłą popularnością.Jedną z najlepiej rozpoznawanych na Zachodzie jest figuraBuddy. Istnieje wiele różnych rodzajów jego wyobrażeń,a do najbardziej znanych należy Budda Maitreya, zwanyczęsto Śmiejącym Się Buddą. Na wizerunkach widzimy goz uśmiechniętą twarzą i dużym, wystającym brzuchem,który według wierzeń mieści w sobie bogactwo. Chińczycysą przekonani, że codzienne głaskanie tego brzucha przyciągaszczęście. Posągi Buddy powinny być stawiane w widocznychmiejscach, skąd mógłby on obserwować mieszkańcówdomu z góry, a nie z ich równego poziomu.W chińskich domostwach najpopularniejszy jest posągtrzech Gwiezdnych Bogów. Istotnie, trudno byłoby znaleźćdom, w którym brakuje tych ważnych symboli pomyślnegolosu. Mowa tu o trzech bogach: szczęścia (F'uk), dostatku|Lu'k) i długowieczności (Sau). Oprócz nich istnieją takżeinni bogowie bogactwa oraz kilka bogiń. Najbardziej znanąwśród tych ostatnich jest bez wątpienia Kuan Yin, bogini

miłosierdzia. Również i ją można spotkać w większości- 1 2 5 -chińskich domów. Według wierzeń bogini ta, w odpowiedzina kierowane do niej modły, pomaga potrzebującym.Podobnie właściwe użycie kolorów może odwrócić shari wytworzyć korzystne ch'i. Odpowiednie dla nas kolorywyszukujemy wśród pięciu elementów (patrz rozdział 1).Należy przy tym pamiętać, iż barwy stosowne dla jednejosoby nie muszą automatycznie pomóc innej.Główny wyjątek stanowi kolor czerwony, kojarzonyzawsze z bogactwem, szczęściem i dobrobytem. Fakt tenwyjaśnia jego ogromną popularność na Wschodzie.W Chinach panny młode przywdziewają szkarłat, którysymbolizuje błogosławieństwo niebios oraz długi, trwałyi pomyślny związek małżeński. W czasie obchodzenia chińskiegoNowego Roku dzieci i urzędnicy otrzymują czerwonepaczki z pieniędzmi. Czerwony przywraca siły witalne i jestwłaściwym kolorem dla ludzi leniwych lub cierpiących nabrak energii. Związany z nim kamień szlachetny to rubin.Nie należy jednak malować tym kolorem drzwi, furtek albościan zwróconych w kierunku wschodnim i zachodnim,gdyż według wierzeń zostanie wówczas wytworzone negatywnech'i.Podobnie kolory złoty i zielony uważane są za korzystne.Złoto stanowi oczywiście symbol słońca i metalu orazprzyciąga sukces i dobrą reputację. Zieleń symbolizujewiosnę, czas odrodzenia i ponownego wzrostu. Jest to kolorkojący i spokojny, a wśród kamieni szlachetnych odpowiadamu szmaragd.Żółty kojarzy się z nauką i rozwijaniem intuicji. Jest onzwiązany z ambicją, najwyższym poziomem wiedzy orazdrogocennym kruszcem — złotem.Niebieski symbolizuje rozwagę i poszanowanie innych,a kojarzony z nim kamień to szafir.Fiolet jest kolorem jasnowidzenia, związanym z prawdąi rozwojem duchowym. Spośród kamieni szlachetnychprzynależy mu ametyst.- 126-Biały jest uważany za kolor czysty i neutralny, a dopiepoprzejściu przez pryzmat ulega rozszczepieniu na inne

42

barwy. Wiąże się go z czystością i niewinnością, dlatego teżtak często panny młode noszą suknie w tym kolorze. Przypisywanymmu kamieniem szlachetnym jest diament.Czarny to kolor nocy, a także śmierci. Jest on związanyIz oszustwami, nieuczciwością oraz oszczerstwami. Czerni,podobnie jak czerwieni, należy używać ostrożnie. Czarnynie powinien pokrywać drzwi, furtek czy ścian skierowanychna północ lub południe.Na koniec może nieco dziwna uwaga — także radiai telewizory mogą produkować dobre ch'i i eliminowaćshar. Dzieje się tak, ponieważ przedmioty te wytwarzająkolor, dźwięk i życie, czyli wszystko to, co stymuluje przepływch'i. Spróbuj ustawić telewizor kolejno w kilkuczęściach swojego domu i zauważ, w jaki sposób zostajązaktywizowane poszczególne obszary pa-kua.Każdy przedmiot wykorzystujący elektryczność używauniwersalnych wibracji, które wytwarzają i wspierają przepływkorzystnego ch'i.

ROZDZIAŁ 7

Feng shui drogą do sukcesuKażdy z nas pragnie osiągnąć sukces w wybranym przezsiebie zawodzie. Książki o ludziach bogatych i silnych ciesząsię ogromnym popytem, pozwalając nam pośrednio doświadczaćradości bycia zamożnym i wpływowym. Niekażdy chce zostać milionerem, jednak wszyscy marzą o sukcesiewiększym od tego, jaki już osiągnęli.Za pomocą feng shui możemy zwiększyć nasze życioweszanse oraz zapewnić sobie szczęście i sukces w każdejdziedzinie. Dobre feng shui niebywale ułatwia życie i pracęw harmonii ze wszystkimi istotami. Dzięki niemu Twojadroga zawodowa stanie się znacznie mniej wyboista.Rozpoczniemy od zbadania Twojego otoczenia przyużyciu Szkoły Form. Zarówno w miejscu pracy, jak i zamieszkaniaposzukaj zielonego smoka i białego tygrysa.Jeżeli otoczenie Twojego domu nie sprzyja powstawaniu

dobrego ch'i, to, o ile pozwalają Ci na to możliwości,przeprowadź się do innego domu. Jeśli nie możesz tegouczynić, zastosuj odpowiednie remedia feng shui. Kiedy jużdokładnie zbadasz swoje otoczenie, przejdź do bardziejgruntownej analizy wnętrza domu.Zacznij od sprawdzenia, w którym kierunku zwróconesą główne pary drzwi: drzwi frontowe, sypialni, biura lubgabinetu. Nałóż symbol pa-kua na plan swojego domui zobacz, czy wyżej wymienione pary drzwi są korzystnieskierowane. Wydaje się niewiarygodne, że zmiana lokalizacjidrzwi może mieć jakiekolwiek znaczenie, istnieje jednakwiele udokumentowanych przykładów skuteczności tego9 - Feng shui — 129 —

rodzaju zabiegu. Przykładowo wejścia do licznych bankóww Hongkongu znajdują się pod kątem do ich frontów.W ten sposób ominięty zostaje problem niekorzystnie skierowanejprzedniej ściany budynku.Następnie przypatrz się sypialni. Mam nadzieję, że jestona w kształcie kwadratu lub prostokąta. Jeśli nie, będzieszmusiał zastosować niektóre z remediów zalecanych przezfeng shui.Upewnij się, że kiedy nie śpisz, Twoja sypialnia jestdobrze oświetlona. W dzień nie zasłaniaj okien kotarami,lecz pozwól, aby do wnętrza wpadało tyle światła i świeżegopowietrza, ile tylko możliwe. Jest to szczególnie ważne,jeśli w tej sypialni czytasz lub uczysz się, ponieważ światłoprzyciąga dobre ch'i.W celu określenia najlepszej lokalizacji swojego łóżkanałóż pa-kua na plan sypialni. Jeśli chcesz osiągnąć sukces,wybierz rejon Bogactwa, Sławy lub Kariery. Oczywiście tepozycje nie będą najkorzystniejsze dla osoby pragnącej założyćrodzinę. Jeżeli nie możesz umieścić łóżka w wybranymmiejscu, zorientuj się, czy przynajmniej Twoja głowajest zwrócona we właściwym kierunku. Pozwoli Ci topoprawić przepływ energii ch'i w czasie snu.Istnieją dwie szczególnie niewskazane dla lokalizacjiłóżka pozycje. Po pierwsze — nie śpij nigdy z głowązwróconą w kierunku drzwi. Po drugie, jeśli Twoje łóżkoznajduje się na tej samej ścianie co drzwi, nie powinieneśw czasie snu odwracać się plecami w stronę tej ściany. Feng

43

shui zaleca w takim przypadku lokalizację umożliwiającąobserwowanie wejścia.Najkorzystniejszy obszar w swojej sypialni możesz takżezaktywizować odpowiednimi remediami feng shui. Wykorzystaniejego optymalnych możliwości ułatwią Ci wietrznedzwonki, pa-kua, lustro lub kryształ.Ważne jest również umiejscowienie toaletki, określaono bowiem kierunek, w którym jesteś zwrócony zawsze,- 130-kiedy przygotowujesz się do wyjścia do pracy. Sprawdź, czynależy on do kierunków korzystnych. Większość toaletekposiada także lustra, które, jak wiesz, wzmacniają energięch'i, ale także umożliwiają ujrzenie swojej twarzy w momenciezwrócenia jej w sprzyjającą stronę.W końcowym etapie analizowania domu upewnij się, czyTwoja toaleta nie jest usytuowana w rejonie K'an lubKariery. To najgorsza z jej możliwych lokalizacji, gdyż,mówiąc dosłownie, szansa potencjalnej kariery zostaje wówczasspłukana w sanitariacie.Przypatrz się drodze, jaką pokonujesz codziennie dopracy. Czy prowadzi ona w stronę Sławy (południe),Bogactwa (południowy wschód) albo Kariery (północ)?Jeśli nie, zorientuj się, czy możesz zmienić swoją trasę tak,aby przynajmniej częściowo była ona zwrócona we właściwymkierunku.Jeśli prowadzisz własny interes, do pewnego stopniamożesz kontrolować miejsce swojej pracy. Większość ludzipracuje dla innych i nie posiada decydującego głosuw kwestii wyboru lokalizacji budynku, w którym jest zatrudniona.Najkorzystniejszy byłby dla Ciebie budynekzwrócony w kierunku Twojego żywiołu lub Kariery.Zazwyczaj każdy z nas może jednak w pewnym stopniuwpłynąć na najbliższe otoczenie miejsca pracy. Zbadaj więcwłasne biuro. Czy znajduje się ono w korzystnej częścibudynku? (Optymalną lokalizację stanowi narożnik położonynajdalej po przekątnej od wejścia. Tam zazwyczajmieści się gabinet właściciela lub menedżera.) Czy jego

kształt jest regularny? Czy drzwi Twojego biura otwierająsię w korzystnym dla Ciebie kierunku? W idealnym przypadkupowinny one znajdować się w rejonie Kariery. Jeżelitak nie jest, czy możesz to zmienić?Czy Twoje biurko stoi we właściwym miejscu? Dlaosiągnięcia awansu zawodowego najkorzystniejszy jest rejonKariery lub Sławy. Skoro już umieściłeś biurko w od-- 1 3 1 -powiednim rejonie, ustaw je teraz tak, abyś siedząc przynim, również był zwrócony w stosownym kierunku. Ma tona celu pobudzenie pozytywnego myślenia i podejmowaniewłaściwych decyzji. Ze względu na mnogość czynników,których istnienie trzeba wziąć pod uwagę, nie zawsze łatwojest znaleźć korzystną pozycję.Powinieneś oczywiście unikać siedzenia plecami dookna, gdyż w ten sposób pozbawiasz się solidnego wsparcia,jakie daje Ci stojąca za Tobą ściana. Nie możesz siedziećw pozycji tyłem do drzwi, jeśli nie chcesz, aby „wbito Ci nóżw plecy", a także stawiać biurka lub krzesła bezpośredniopod wyeksponowaną belką stropową. Jeden z moich przyjaciółuskarżał się na nieustające bóle głowy wywołane belką,która znajdowała się nad jego biurkiem. Kiedy zmieniłlokalizację swojego biurka, bóle całkowicie ustały.Jeżeli wyżej opisane problemy uniemożliwiają Ci wykorzystanienajkorzystniejszego rejonu, spróbuj zastosowaćnastępny z pomyślnych obszarów.Aby podkreślić postęp, jakiego dokonałeś, umieść w rejonieKariery swojego biura metalowy obiekt. Może to byćdzwonek wietrzny wykonany z metalu, złota lub srebrnaozdoba, szklane albo metalowe akwarium czy też po prostukilka monet.Jeden z moich przyjaciół otrzymał w prezencie dużego,mosiężnego słonia. Ponieważ ów podarek wzbudzał w jegożonie wyraźną niechęć, zabrał go ze sobą do biura i postawiłw rejonie Kariery, a po czterech miesiącach dostaławans. Od tego czasu mój przyjaciel nieprzerwanie wspinasię po szczeblach kariery, natomiast jego żona narzeka, żepoświęca jej mniej uwagi niż słoniowi.Biurko powinno mieć odpowiedni rozmiar, oddający

44

status i pozycję swojego użytkownika. Feng shui, bazując najednostce 42,5 cm, rozróżnia wymiary szczęśliwe i nieszczęśliwe.Podział, jakiego dokonano, uwzględnia osiem odcinków,z których cztery są pozytywne, a cztery — negatywne.- 132-Pierwszy, czwarty, piąty oraz ósmy odcinek należy doszczęśliwych51. Oczywiście korzystne wymiary powinnamieć zarówno wysokość, szerokość, jak i długość Twojegobiurka.Do szczęśliwych zalicza się wielkości pomiędzy: 0-5,3cm, 15-26,5 cm, 42,5-48 cm, 58,5-69 cm, 79,5-90,5 cm,101-111,5 cm, 122-133 cm, 143,5-154 cm, 164,5-170 cm.W rezultacie jako właściwe wymiary biurka uznaje się:wysokość 82,5 cm, długość 150 cm i szerokość 90 cm.W Hongkongu znaczna część mebli wykonywana jest przyuwzględnieniu szczęśliwych wymiarów52.Zbadaj pozostałe elementy wchodzące w skład umeblowaniaTwojego biura. Upewnij się, że ich wymiary równieżsą korzystne. Zwróć uwagę, czy poszczególne półki lubregały na książki nie stały się zatrutymi strzałami. Usuńalbo zmień pozycję wszystkich przedmiotów, które posiadająostre kąty lub wycelowane w Ciebie narożniki.Feng shui Twojego domu jest ważniejsze od feng shuimiejsca pracy. Jeżeli jednak poprawisz oba z nich, Twojadroga życiowa stanie się łatwiejsza i bardziej łagodna.Tajemnica sukcesu - wskazówki dla firmCharakterystyczną cechę chińskich biznesmenów stanowiintrygujące połączenie sprytu, inteligencji oraz przesądności.Aby zwiększyć prawdopodobieństwo swojego sukcesu,podejmują liczne wyzwania i najczęściej szybko osiągająsukcesy zawodowe.W celu zdobycia przewagi nad konkurentami wykorzystująoni oczywiście zalecane przez feng shui remedia,z których część omówiliśmy już w poprzednim rozdziale,jak również inne skuteczne środki. Na Zachodzie tego51 Groves, Feng Shui and Western Building Ceremonies, s. 24." Too: Applied Pa-Kua and Lo Snu Feng Shui, s. 117-123.- 133 -rodzaju zabiegi mogłyby zostać nazwane przesądem, jednakwart odnotowania jest fakt, iż następuje dziś ogólny zwrotku ideom, które w krajach Orientu znane są od tysięcy lat.

Doskonały przykład stanowi tu choćby afirmacja.Widok ośmiu monet przyczepionych do jednego łańcuszkai zawieszonych na ścianie za pomocą czerwonejnitki nie należy na Wschodzie do rzadkości. Pełnią onefunkcję talizmanu, który według wierzeń przyciąga pomyślnośći dobrobyt. Również systematyczne spoglądanie nawyeksponowane monety stymuluje rozkwit interesów.Wielu biznesmenów, aby przyciągnąć do siebie szczęście,nie rozstaje się ze starymi miedziakami. Niektórzywszywają je sobie nawet we wszystkie części garderoby,chcąc mieć przy sobie przez cały czas przynajmniej jedenz nich. Najpopularniejsze monety pochodzą z czasów dynastiiTang i Sung (618-905 n.e. oraz 960-1279 n.e.). Ichkopie .nierzadko można spotkać w sklepach kolonialnych.Ściany chińskich firm ozdabiają często wspaniałe przykładykaligrafii. Zazwyczaj zawierają one formułki gotowychafirmacji, które mają na celu motywowanie personeludo wydajniejszej pracy oraz przyciągnięcie do firmy kapitału.Podobną rolę spełniają wizerunki i posążki chińskichbogów dobrobytu, stawiane w najważniejszych miejscachw siedzibie firmy. Istnieje wielu bogów dobrobytu, najczęściejprzedstawianym jest jednak Tsai Shen Yeh (czasamimożna też spotkać Śmiejącego Się Buddę). Właściciele firmcodziennie dotykają go z nabożnością w nadziei, że w tensposób przyciągną do siebie szczęście.Żaden z tych przedmiotów nie stanowi feng shui, mimoże mogą one czasem sprawiać takie wrażenie. Ich głównymzadaniem jest motywowanie właścicieli do dalszego rozwijaniaswoich firm, umożliwienie stałej kontroli zyskóworaz gromadzenie bogactwa.ROZDZIAŁ 8

Feng shui w domuNie wszystkim dane jest mieszkać w otoczeniu zielonychsmoków i białych tygrysów. Większość ludzi żyje dziśw miastach, gdzie rolę tych zwierząt przejmują budynki.Według feng shui jesteśmy jednak w stanie zaaranżowaćwłasne domy w najbardziej dla siebie korzystny sposób.Drzwi frontowe

45

Jeżeli to możliwe, główne wejście powinno znajdować sięz lewej strony frontu Twojego domu. Może być ono takżeusytuowane pośrodku, staraj się jednak unikać jego lokalizacjipo prawej stronie. Wynika to z faktu, iż lewa strona jestprzyporządkowana zielonemu smokowi, a optymalne wykorzystaniejego energii i pozytywnego chi nastąpi wówczas,kiedy pozwolimy im otoczyć dom, a następnie głównymwejściem skierujemy je do środka.Drzwi powinny być proporcjonalne do reszty budynku.Moi przyjaciele mieszkają w małym domku z ogromnymidrzwiami, które bardziej pasowałyby do zamku niż takiegogniazdka. Przez pewien czas doskwierały im problemy finansowe,zazwyczaj powodowane właśnie przez niezwykleduże lub wysokie drzwi wejściowe.Zbyt małe drzwi wejściowe duszą domowników, wywołująspory i dysharmonię. Wejście frontowe powinno byćzawsze większe niż tylne drzwi.Shar znajdujące się na zewnątrz domu omówiliśmy już,zwracając uwagę na drzwi frontowe. Musisz rozwiązać pro-- 1 3 5 -blem zatrutych strzał skierowanych w główne wejście swojegodomu, stanowią one bowiem najistotniejszy czynnikzakłócający dobre feng shui.Zacznijmy od podjazdu. Ponieważ negatywne ch'i płyniepo torze prostym, unikaj drogi, która będzie prowadziław linii prostej dokładnie do Twoich drzwi. Podjazd niepowinien być także węższy niż drzwi wejściowe łub szerszyod domu i ulicy, gdyż spowoduje to zmniejszenie liczbykorzystnych finansowo okazji. W miarę oddalania się oddomu drogi podjazdowe nie mogą również gwałtownieopadać, ponieważ oznacza to odpływ pieniędzy.Zbadaj swoje otoczenie pod kątem shar uszkadzającegodrzwi. Negatywne ch'i może zostać wytworzone przez liniedachów pobliskich domów, ogrodzenia, mury, telefony, polaelektryczne, strome wzgórza, ogromne budynki lub inneduże struktury. Tego rodzaju shar możesz wyeliminowaćdzięki zasadzeniu drzew, które zablokują zatrute strzały.Musisz jednak zasadzić ich kilka, ponieważ jedno może

łatwo samo stać się shar. Powinny to być drzewa wieczniezielone i o koronie raczej rozłożystej niż strzelistej. Biorącpod uwagę, że potrzebują one pewnego czasu, aby urosnąć,jako tymczasowego remedium możesz użyć lustra pa-kua,które, zawieszone na drzwiach, odbije zatrute strzały.Niektóre rodzaje shar, jak na przykład drogę skierowanąprosto na drzwi frontowe, może zasłonić duży mur.Innym rozwiązaniem jest zmiana lokalizacji głównego wejściana taką, która chroni je przed bezpośrednim oddziaływaniemshar.Drzwi frontowe powinny otwierać się na szeroki, dobrzeoświetlony przedsionek i raczej odsłaniać, niż ukrywaćwnętrze domu. Przedpokój powinien być zachęcający,wzbudzać uczucie radości i dobre samopoczucie. Małe,niskie i mroczne przedsionki uniemożliwiają dotarcie ch'ido środka oraz wywołują problemy zdrowotne i finansowe.W takim przypadku należy zamontować jasne oświetlenie- 1 3 6 -i duże lustro. Jeśli przedsionek jest zbyt duży, to zastosowanieekranu pomoże optycznie go zmniejszyć. Jeżelidrzwi frontowe otwierają się bezpośrednio na ścianę lubwąski przedpokój, to użyj lustra lub oświetlenia, aby uczynićten ostatni bardziej przytulnym. Główne wejście doTwojego domu nie powinno być bezpośrednio skierowanena drzwi frontowe domu znajdującego się po przeciwległejstronie ulicy, jak również na Twoją bramę wjazdową. Nienależy także umiejscawiać go naprzeciwko schodów, gdyżistnieje przekonanie, że ch'i po zderzeniu z nimi rozproszysię. Wejście frontowe nie może być ponadto zwrócone kutylnym drzwiom. Tego rodzaju rozwiązanie jest czasamistosowane w domach z długim korytarzem, przebiegającymprosto przez środek domu. W takim przypadku ch'i wpływaprzez drzwi wejściowe i biegnie prosto do tylnego wyjścia.Drzwi frontowe nie powinny znajdować się naprzeciwkodrzwi do toalety lub sypialni, ani też odsłaniać widokuna sanitariat, piec czy kominek. Jeżeli są one wykonanez dwóch części, to muszą być tej samej wielkości.Nie zostawiaj nigdy otwartych na oścież drzwi, jeżeliw ich kierunku wieje wiatr, ponieważ w ten sposóbz Twojego domu „wywiane" zostaną pieniądze i szczęście.

46

Pokój, na który wychodzą drzwi frontowe, ma związekz całą rodziną, nawet wówczas, jeśli jest on niewidocznyi zasłonięty przez ścianę. Jeżeli drzwi frontowe są skierowanena jadalnię, życie rodzinne będzie szczęśliwe i dostatnie.Jeśli wychodzą na pokój stołowy, domownicy nie dopuszcządo swojego grona innych i będą czerpać przyjemność zewspólnie spędzonych chwil. Jeżeli drzwi frontowe znajdująsię vis-a-vis pokoju, w którym stoi telewizor, to ludziezamieszkujący ten dom zmarnują wiele czasu. Jeśli drzwifrontowe są skierowane prosto na kuchnię, domownicybędą mieli skłonność do obżarstwa. W przypadku gdywychodzą one na sypialnię, mieszkańcy zawsze będą zmęczenii pozbawieni energii. Jeżeli drzwi frontowe znajdują się- 1 3 7 -naprzeciwko gabinetu, to osoby zamieszkujące ten dombędą pracowite, jeśli natomiast wychodzą one na toaletę, todomownicy pozostaną biedni, ponieważ całe bogactwoulegnie spłukaniu.SchodySchody stanowią ważny element, który integruje chi poruszającesię w dół i w górę oraz wspomaga jego dopływ dokażdego miejsca w domu.Zamiast tworzyć linię prostą, schody powinny raczej łagodniezakręcać. Należy unikać schodów spiralnych, gdyżsą trudne do pokonania dla eh'i. Niewskazane są kąty ostretworzone przez poręcze.Duże znaczenie przypisuje się ilości stopni w schodach.Są one liczone w grupach po trzy lub cztery. Na cykl trójstopniowyskładają się: złoto, srebro i śmierć. Cykl czterostopniowystanowią: szczęście, dobrobyt, nieszczęście i bankructwo.Oczywiście ostatnie stopnie powinny przypadaćna złoto, srebro, szczęście i dobrobyt. Dlatego też optymalnąilością stopni będzie: jeden, dwa, pięć, dziesięć, trzynaście,czternaście, siedemnaście, dwadzieścia dwa, dwadzieściapięć, dwadzieścia sześć i dwadzieścia dziewięć.Schody nie powinny wychodzić na drzwi frontowe,

drzwi od toalety czy sypialni, ani też znajdować się dokładniew samym środku domu. Centralny punkt domuzwany jest bowiem pozycją Szczęścia, a w przypadkuzlokalizowania w nim schodów, owo szczęście ulega całkowitemuzniszczeniu.Schody nie mogą być zbyt strome, zbyt wąskie lubspiralne, ale powinny łagodnie zakręcać. Półpiętro usytuowanemiędzy schodami jest uważane za korzystne.Schody należy dobrze oświetlić w celu pobudzeniacyrkulującego w górę i w dół ch'LKażdy stopień powinien być solidny i połączony z na-- 138-stępnym. Schody z wolną przestrzenią między stopniamizakłócają przepływ chi i utrudniają jego ruch w poszczególnychkierunkach.SalonSalon powinien być komfortowym, przyjemnym pomieszczeniem,w którym ludzie czują się rozluźnieni i szczęśliwi.W tym pokoju zbiera się rodzina i podejmowani są goście.Wielkość salonu musi być proporcjonalna w stosunkudo innych pokoi. Jego kształt powinien być regularny,a wnętrze oświetlone przez wpadające do środka światłosłoneczne. Niewskazane jest jednak, aby okna znajdowałysię bezpośrednio naprzeciwko jego głównego wejścia. Salonunie należy zapełniać meblami oraz ozdobami, którebędą mu nadawały przytłaczający charakter. Nie powinienon także znajdować się na poziomie niższym od pozostałejczęści domu.Za idealny uchodzi salon w kształcie kwadratu lubprostokąta. Długi, wąski salon powinien być oczywiściedobrze oświetlony. Aby stworzyć optyczną równowagętakiego pomieszczenia, trzeba na jednej z długich ścianzawiesić lustra. Jeśli pokój jest szeroki i wąski, a jegogłówne drzwi znajdują się na szerokiej ścianie, należy poich obu stronach postawić krzesła.W salonie powinniśmy unikać stosowania wyeksponowanych

47

belek stropowych. Widoczne belki stanowią bardzoniekorzystne feng shui, gdyż wywołują w nas odczucienoszenia na plecach ogromnego ciężaru. Powodują także„skurczenie" ch'i, co z kolei w znacznym stopniu ograniczadomowy budżet i szczęście. W takim przypadku zalecanymremedium będzie obniżenie sufitu i ukrycie wyeksponowanejbelki. Tańsze rozwiązanie stanowi przymocowanie w jejśrodku małego pa-kua. Alternatywnie można przywiesić nabelce dwa małe flety z ozdobnymi frędzlami.- 139-Salon powinien wyrażać osobowość mieszkańców danegodomu. Należy więc postawić w jego widocznych miejscachróżne przedmioty świadczące o zainteresowaniachdomowników, jak na przykład książki, składane modele,certyfikaty, fotografie itd. Taką rolę może również pełnićwyeksponowana kolekcja. Moja matka zwykła kolekcjonowaćstare ceramiczne kurczaki siedzące w koszykach.Wystawiała je w swoim salonie na regale z książkamii w określonych porach dnia słońce oświetlało figurki,odbijając pogodne kolory i rozjaśniając cały pokój. Zjawiskoto stymulowało wytwarzanie korzystnego ch'i.Meble powinny być wygodne, harmonizować z osobowościądomowników oraz z wielkością i kształtem pokoju.Krzesło, na którym zasiada głowa rodziny, musi być skierowanew stronę głównego wejścia do salonu.Wskazane jest, aby niektóre z mebli były zaokrąglone,co pozwoli wyeliminować ostre kąty. Za korzystne uważanesą stoły o obłych bokach, okrągłe kilimy, lampy i żyrandole,a także wszystkie przedmioty o opływowych kształtach.Chińczycy utożsamiają formy okrągłe z symbolempieniędzy.Chińskie rodziny wieszają zazwyczaj na ścianach salonuwykaligrafowane afirmacje oraz ozdoby wyobrażającedostatek, dobre zdrowie i długie życie.SypialniaNiezmiernie istotne jest feng shui sypialni. W łóżku spędzamyprzecież trzecią część naszego życia, a zatem w sypialniprzebywamy dłużej niż w jakimkolwiek innym pomieszczeniu.Sypialnia gospodarza domu powinna znajdować się

możliwie najdalej od głównego wejścia, a wręcz idealnebyłoby jej umiejscowienie diagonalnie w stosunku do drzwifrontowych. W ten sposób domownicy zyskają symbolicznągwarancję bezpieczeństwa i spokojnego snu.- 1 4 0 -Decydującą role odgrywa tu umieszczenie łóżka, którepo drzwiach frontowych wraz z kuchenką stanowi najistotniejszyczynnik mieszkalnego feng shui. Łóżko powinnoznajdować się w takiej pozycji, aby leżąca na nim osobamogła widzieć każdego, kto wchodzi do pokoju. W optymalnymprzypadku będzie to miejsce położone możliwienajbliżej tego narożnika, który znajduje się diagonalniew stosunku do drzwi. Stopy śpiącego nie powinny byćwycelowane prosto w wejście, gdyż przypomina to ustawienietrumien w chińskich kostnicach. Taka pozycja zwanajest pozycją Śmierci.Należy wystrzegać się umieszczania łóżka dokładnie podwyeksponowaną belką. Istnieje bowiem prawdopodobieństwo,że domownik leżący pod widoczną belką będziecierpiał na niedomagania narządu wystawionego bezpośredniona jej działanie. Jeśli przebiega ona przykładowonad okolicą żołądka, osoba może cierpieć na skurcze tegoorganu. Belka znajdująca się nad głową domownika możewywoływać silne migreny. W przypadku gdy niemożliwe jestprzestawienie łóżka, upewnij się, że belka biegnie wzdłuż,a nie w poprzek niego.Wezgłowie powinno stykać się ze ścianą, a ponadtomoże do niej przylegać również jedna strona łóżka. Jeśliłóżko w ogóle nie dotyka ściany, mieszkańcy mogą odczuwaćniepokój i niepewność.Chociaż lustra na ogół są niezwykle korzystne, nienależy jednak zwracać ich w stronę łóżka. Lustro stojącevis-a-vis łóżka wytwarza bowiem duże napięcie w małżeństwie.Może jednak pełnić niezmiernie istotną rolę w przypadku,kiedy leżąca na łóżku osoba nie jest w stanie

48

obserwować wejścia. Prawidłowe zawieszenie lustra pozwalawówczas widzieć drzwi i niweluje taki problem.Łóżko należy ustawić w miejscu, z którego po przebudzeniubędzie się roztaczał przyjemny widok. Idealnymrozwiązaniem byłoby tu okno wychodzące na wspaniały- 141-krajobraz- Pamiętaj jednak, że do łóżka nie powinno bezpośredniodocierać światło słoneczne. Sprawdź dokładnie,czy na zewnątrz nie ma shar, które mogłoby dostać się dodomu przez okno. Jeśli jest ono obecne, zablokuj jegooddziaływanie, używając ciężkich zasłon.W najbliższym sąsiedztwie łóżka nie należy ustawiaćdużych skrzyń czy też komód, ponieważ istnieje przekonanie,że uniemożliwiają one przepływ ch'i.Jeśli to możliwe, łóżko powinno stać w pozycji wyznaczonejprzez pa-kua. Kierunek jego ustawienia określiszzgodnie z własnymi potrzebami, jednak za najkorzystniejszeuchodzą rejony Zdrowia i Długowieczności (patrzrozdział 3).Nie wolno przesuwać łóżka ciężarnej kobiety, jak równieżodkurzać lub czyścić miejsca, na którym ono stoi.Chińczycy wierzą bowiem, że pod tym łóżkiem znajdują sięmikroskopijnej wielkości duchy Ling, które wstępują w nienarodzone dziecko, obdarzając je oddechem życia (ch'i).Należy sprawdzić, czy pokoje nowo narodzonych dziecinie mają shar, gdyż sprowadza ono nieszczęście i ciągłypłacz.Kolor tapet i dywanów w sypialni powinien harmonizowaćz żywiołami domowników. Jest to szczególne ważnew przypadku sypialni dzieci.• Jeśli żywiołem dziecka jest drzewo/zieleń, odpowiednimkolorem dla jego pokoju będzie niebieski.• Jeśli żywiołem dziecka jest ogień/czerwień, odpowiednikolor to zielony.• Jeśli żywiołem dziecka jest ziemia/żółć, właściwąbarwą dla jego pokoju będzie czerwień.• Jeśli żywiołem dziecka jest metal/biały, odpowiednikolor dla jego pokoju to żółty.• Jeśli żywiołem dziecka jest woda/niebieski, właściwymkolorem dla jego pokoju będzie biały.

- 1 4 2 -KuchniaWiele osób praktykujących feng shui uważa kuchnię zanajważniejsze pomieszczenie w całym domu, ponieważ stanowiona symbol bogactwa oraz rodziny i to w niej właśnieznajduje się kuchenka.Kuchnia powinna być dobrze oświetlona, obszernai przewiewna. Czyste powietrze oraz dobre światło są niezbędne,aby ożywić ch'i, które, wpływając do świeżychposiłków, przyniesie korzyść wszystkim domownikom.Ilość i jakość pożywienia zależy od zamożności rodziny,dlatego też jego przechowywanie w spiżarni i lodówce jestkwestią ambicjonalną.Najważniejszy przedmiot w kuchni stanowi kuchenka(piec lub mikrofalówka). Należy ją ustawić w takim miejscu,aby osoba gotująca mogła widzieć wejście. Kucharzzaskakiwany przez wchodzących do kuchni może być zbytnerwowy, co z kolei odbije się na jakości przygotowanegoposiłku. Jeśli to konieczne, należy użyć lustra, które umożliwiobserwowanie wejścia.Chińska restauracja, w której wraz z żoną często jadaliśmy,posiadała kuchenkę całkowicie otoczoną lustrami.Kucharz, zapytany o przyczynę, powiedział mi, że lubiwiedzieć, co ludzie robią za jego plecami, lustra natomiastpozwalają dokładnie obserwować każdy zakątek kuchni.Chociaż nie wyznał tego, wiem jednak, że otaczającekuchenkę lustra działają także uspokajająco na otoczeniei wywołują efekt symbolicznego zwielokrotnienia ilościpalników, który otwiera możliwości zarobkowe.Wokół kuchenki powinno być wystarczająco dużomiejsca, aby kucharz mógł swobodnie wykonywać swojeobowiązki. Należy dbać, aby była ona czysta i sprawna,ponieważ frustracje, powodowane nieprawidłowym działaniemkuchenki, wytwarzają negatywne ch*i.Kuchnia, a szczególnie kuchenka wyobrażają symbo-- 143 -licznie bogactwo rodziny. Tak więc troszcząc się o ichczystość i sprawne działanie, stymulujemy domowy budżet.To oczywiste, że kuchnia symbolizuje bogactwo. Jeśli

49

domownicy dobrze się odżywiają, a ich pożywienie jest wysokiejjakości, wówczas będą w stanie efektywnie pracowaći zarabiać pieniądze. Jeżeli zaś pożywienia jest mało, a jegojakość pozostawia wiele do życzenia, dana osoba nie będziemiała siły do zarabiania pieniędzy.Kuchenka nie może być skierowana w stronę drzwifrontowych, drzwi od toalety lub sypialni gospodarza domu.Nie należy jej umieszczać pod belką albo w narożniku,a także naprzeciwko schodów lub łóżka. Drzwi kuchennenie powinny znajdować się vis-a-vis drzwi frontowych albowyjściowych.Wszystkie rury w kuchni (i łazience) należy ukryć, ponieważw feng shui obserwowanie odpływającej wodyuchodzi za wysoce niekorzystne.Jeżeli dom ma dwa lub więcej pięter, toalety nie wolnolokalizować tuż nad kuchnią, gdyż takie jej usytuowaniebędzie wywierało niekorzystny wpływ na bogactwo i szczęściedomowników. Kuchnia powinna znajdować się na tymsamym piętrze co jadalnia.JadalniaJadalnia musi być dostatecznie duża, aby ustawiony w niejstół pozostawiał uczucie przestronności. Powinna znajdowaćsię w pobliżu kuchni, aczkolwiek odpowiedniodaleko od drzwi frontowych. W przeciwnym razie gościebędą szybko zjadali swoje posiłki i opuszczali gospodarzy.Rolę remedium może w takim przypadku spełniać zasłaniającygłówne wejście ekran. Jeśli to możliwe, jadalniapowinna być umieszczona w narożniku domu. Dziękioknom znajdującym się na dwóch ścianach zwiększonazostanie wówczas ilość ch'i.- 1 4 4 -Często zdarza się, że jadalnię stanowi nisza lub narożniksalonu. Jest to dobre rozwiązanie, albowiem miejsce,w którym spożywamy posiłki, powinno otrzymywać dużoenergii ch'i. Stół w jadalni nie może być jednak zwróconyfrontem do drzwi wejściowych, nawet jeśli jest względemnich usytuowany diagonalnie.Stół w jadalni powinien być kwadratowy, prostokątny,owalny, okrągły bądź w kształcie pa-kua. Najlepiej, jeżeli

stoły kwadratowe i prostokątne mają zaokrąglone narożniki.Szczególnie polecane są stoły okrągłe, gdyż umożliwiająswobodną konwersację wszystkich zgromadzonych,co z kolei poprawia energię ch'i danego pomieszczenia.Preferowane są stoły wykonane z drewna lub drewnai metalu. Należy unikać stołów ze szkła oraz tych z marmurowymblatem.Stół w jadalni nie powinien stać pod wyeksponowanąbelką, a także naprzeciwko schodów lub drzwi do toalety.Dodatkowe umeblowanie, jak na przykład stoliki, komodyi kredensy, jest mile widziane, pod warunkiem, że niewywołuje ono uczucia przytłoczenia. Ważne, aby pomieszczeniebyło przestronne, gdyż wzmacnia to wrażenie zasobnościoraz dobre samopoczucie.Lustra służą do symbolicznego zwiększenia ilości pożywieniai są tu jak najbardziej zalecane. Optycznie mogą onetakże powiększyć małą jadalnię.Chińczycy chętnie stawiają w tym pomieszczeniu kunsztownierzeźbione meble z popularnym motywem smokai perły. Nierzadko eksponowane są figurki trzech taoistycznychbogów dobrobytu, szczęścia i długowieczności.GabinetMożesz uważać się za szczęśliwca, jeśli w swoim domuposiadasz pokój pełniący rolę gabinetu. Właśnie to pomieszczeniestanowi bowiem ciche miejsce do pracy i relak-10 - Fcng shui - 1 4 5 -su. Twój gabinet powinien wyrażać Ciebie i Twoją osobowość.Znajdujące się w nim meble muszą być wygodne,a samo pomieszczenie odpowiednio oświetlone.Istnieje przekonanie, iż zawieszone na ścianach obrazy,szczególnie te przedstawiające góry, jeziora i rzeki, zwiększająkreatywność i dostarczają inspiracji.ToaletaToaleta powinna jak najmniej rzucać się w oczy. Nie należyjej umiejscawiać w istotnych rejonach domu, jakimi są na

50

przykład Bogactwo, Sława czy Kariera. W takiej pozycjipowoduje ona symboliczne „spłukanie" wszystkich nadarzającychsię okazji.Toaletę należy umieścić raczej na uboczu niż w centrumdomu. Z centralnego punktu negatywne ch'i toalety będziebowiem rozprzestrzeniało swój wpływ na całe mieszkanie.Toaleta nie może być zbyt duża. Preferowane jest posiadanieoddzielnej toalety i łazienki Jeżeli są one połączone,rozdziel je półścianką. Dzięki temu toaleta pozostanie niewidzialnadla osób korzystających z łazienki, a negatywnaenergia ch'i zostanie rozproszona. Takie rozwiązanie zapewnitakże użytkownikom sanitariatu większą intymność.ŁazienkaZarówno toaleta, jak i łazienka znajdują się w miejscuużytkowania wody (pieniądze). W rezultacie pomieszczeniate stanowią symbol finansowej sytuacji domownikówi niezwykle ważne jest, ażeby były one rozmieszczonez dużą ostrożnością.Łazienka nie powinna być widoczna od strony frontowegowejścia ani zajmować pozycji Bogactwa. Należy ją- 146-dokładnie wietrzyć, dobrze oświetlić i utrzymywać w całkowitejczystości. Do przyozdobienia wnętrza wskazane sąsubtelne kolory, pozwalające zachować domową harmonię.Nieodzowny i jednocześnie bardzo korzystny elementstanowią w łazience lustra. Unikaj ścian oszklonych dużąilością kwadratowych kafli. Takie rozwiązanie przypominasieć na ryby i powoduje zmniejszenie przepływu pieniędzy.ROZDZIAŁ 9

Projektowanie domuJeżeli możesz sam zaprojektować i wybudować swój dom,należysz do grona szczęśliwców. W ten oto sposób uzyskaszbowiem sposobność praktycznego zastosowania zasadfeng shui na każdym etapie pracy.

Jeśli to możliwe, wybierz działkę w kształcie kwadratulub prostokąta na gruncie łagodnie opadającym w kierunkudrogi. Najkorzystniejsze rozwiązanie stanowi znalezieniemiejsca zwróconego w stronę zbiornika z czystą wodą.Optymalny będzie widok na zatokę, morze, jezioro alborzekę, które symbolizują dobrobyt.Odszukaj zielonego smoka i białego tygrysa oraz zlokalizujswój dom, tak aby drzwi frontowe były zwróconew kierunku dla Ciebie najważniejszym. Wielu mistrzówfeng shui ignoruje tę zasadę, twierdząc, że wszystkie domyznajdujące się na półkuli północnej powinny być skierowanena południe. Już przed tysiącami lat zauważono bowiem,iż ludzie zamieszkujący nasłonecznione obszaryłatwiej przyciągają sukces, bogactwo i szczęście. Oczywiście,jeśli zechcesz stosować się do tych reguł, to mieszkającna półkuli południowej, powinieneś skierować swój dom napółnoc. Pozwoli to na oświetlenie i ogrzanie go maksymalnąilością światła słonecznego.Sam mieszkam na półkuli południowej i zaobserwowałem,że w ostatnich latach wzrosła liczba domów wybudowanychzgodnie z zasadami feng shui, a jednak stosującychsię do reguł, które obowiązują na półkuli północnej.Przyczynę tego zjawiska stanowi fakt, iż wiele z tych- 149-domów zostało zaprojektowanych przez architektów żyjącychna półkuli północnej. W moim mieście zaprzestanoobecnie tego typu praktyk, ale spora cześć z wyżej wymienionychbudynków została ponownie sprzedana kilka miesięcypo tym, jak wprowadzili się do nich pierwsi lokatorzy.Chociaż pragniesz, aby Twoje mieszkanie było dobrzenasłonecznione, nie wolno Ci jednak zapominać o utrzymaniurównowagi między yin i yang. Nie powinieneś więcwybierać miejsca wystawionego przez cały dzień na działaniepromieni słonecznych, jak również znajdującego sięw cieniu pobliskiego wzgórza czy wysokiego budynku.Niewskazane są także tereny zupełnie płaskie, zbyt strome,zbyt suche albo zbyt podmokłe. W feng shui zajmujemy się

51

przecież poszukiwaniem równowagi.Ostrożnie oceń potencjalną parcelę pod kątem oddziaływaniazatrutych strzał. Szczególnie ważne jest, abyw sferze ich wpływu nie znajdowały się frontowe drzwiTwojego domu. Przypatrz się sąsiednim budynkom i drogom.Czy Twoja działka jest usytuowana przy węźle kolejowymalbo przy zbiegu dwóch lub więcej ulic? Czy któraśz nich nie jest bezpośrednio wycelowana w Twoją posesję?Czy nad działką nie przebiegają linie wysokiego napięcia?Czy nie znajduje się ona w pobliżu kościoła, posterunkupolicji, stacji kolejowej, więzienia albo szpitala? Czy naprzeciwkoTwojej parceli nie wznosi się wzgórze lub jakiśduży budynek? Czy w jej sąsiedztwie przebiegają drogiwodne? Jeżeli tak, powinny one płynąć raczej z przoduparceli niż za nią oraz zawierać czystą, nieskażoną wodę.Czy jest to zbiornik wody stojącej, czy też ciek?Czy roślinność na tym terenie jest bujna i zdrowa? Jeślitak, możesz być pewien występowania dużej ilości korzystnegoch'i. Chciałbyś oczywiście, aby Twoja ziemia byłażyzna, dobrze nasłoneczniona i osuszona.Przeprowadź sondę dotyczącą działki. Powinieneś wystrzegaćsię miejsc, w których doszło do morderstwa bądź- 150-innych aktów przemocy. Również w przypadku spłonięciapoprzedniego domu będziesz miał do czynienia ze złymfeng shui. Unikać należy także obszarów odzyskanych podawnych wysypiskach śmieci.Kiedy znajdziesz już odpowiednią działkę, zaprojektujdom o regularnym kształcie i zlokalizuj go w centralnympunkcie swojej parceli tak, aby ogród znajdujący się przedi za domem miał podobną wielkość.Podjazd prowadzący do Twojej posiadłości powinientworzyć koło lub łagodny zakręt. Jeżeli ma on kształt liniiprostej, upewnij się, że linia ta nie jest skierowana bezpośredniowe frontowe drzwi domu.Zaprojektuj swój dom, wykorzystując datę urodzeniagłowy rodziny. Jego układ powinien być przestronny, aby

ch'i mogło przedostać się do środka przez frontowe drzwii swobodnie cyrkulować wewnątrz. Należy usunąć wszelkieutrudnienia i przeszkody paraliżujące przepływ energii ch'i,a szczęśliwe i zdrowe otoczenie stanie się udziałem każdegodomownika.W domu, zarówno w środku, jak i na zewnątrz, należyzachować równowagę. Budynek musi harmonizować zeswoim otoczeniem i nie może być ani za mały, ani za dużyw stosunku do wielkości parceli. Nie powinien on także wytwarzaćshar oddziaływującego na sąsiednie posiadłości, np.niezwykle duży dom będzie wpływał negatywnie na pobliskiebudynki. Ostro zakończone narożniki dachów zawierająw sobie potencjał bardzo niekorzystnego shar. Musisz miećświadomość, że jeżeli wysyłasz zatrutą strzałę w kierunkuinnych domów, ich właściciele za pomocą zastosowanegoremedium mogą odesłać ją z powrotem.Do budowy domu wybierz atrakcyjne materiały, kierującsię przy tym osobistymi żywiołami. Na Tajwanie istniejezwyczaj umieszczania „pięciu szczęśliwych obiektów" podpodwalinami stawianego budynku. Pod tą nazwą kryje sięprzeważnie pięć małych monet, ale równie dobrze możemy- 1 5 1 -tu użyć jakiegokolwiek innego przedmiotu uchodzącego zaszczęśliwy, np. małego pa-kua. Wybrany przedmiot powinienpolepszyć jakość przepływającego ch'i oraz przynieśćszczęście i pomyślność wszystkim mieszkańcom tego domu.Zasada równowagi odnosi się także do budynku. Jegopomieszczenia muszą mieć regularny kształt, być przewiewnei odpowiednio duże w stosunku do swojego przeznaczenia.Zaprojektowanie domu z niezwykle dużym salonemoraz małymi sypialniami oznacza bardzo złe feng shui.Każde pomieszczenie musi być proporcjonalne w stosunkudo pozostałych.Unikaj pokoi w kształcie litery L, gdyż symbolizująone topór rzeźniczy i przysparzają domownikom problemów.Z tego samego powodu wystrzegaj się też opadającychsufitów.Drzwi frontowe powinny wychodzić na przytulny korytarz,który nie odsłania nadmiernie prywatności, a mimo toukazuje wnętrze domu. Jeśli wejście jest zbyt wąskie, to ilość

52

ch'i wpływającego do środka będzie ograniczana. W najbliższymsąsiedztwie drzwi frontowych powinny znajdowaćsię salon i gabinet. Wówczas już od wejścia goście będąodnosić wrażenie spokoju i harmonii.Przy głównych drzwiach nie należy lokalizować kuchni.W przeciwnym razie mieszkańcy domu będą przywiązywaćnadmierną uwagę do kwestii posiłków i przybierać na wadze.Jeżeli tuż po wejściu wzrok Twoich gości pada na sypialnię,mogą oni odczuwać zmęczenie i pragnąć odpoczynku.Oczywiście najmniej pożądanymi pomieszczeniami, którepowinni widzieć zaraz po przekroczeniu progu domu, sątoaleta i łazienka, oddziaływujące na zdrowie domowników.Jeśli to możliwe, unikaj domów wielopoziomowych.W przypadku, kiedy dom posiada więcej aniżeli jednopiętro, upewnij się, czy salon nie jest zlokalizowany nadkuchnią i jadalnią. Całość korzystnego eh'i popłynie wówczasdo Twoich gości i odejdzie wraz z nimi. Bardzo złym- 1 5 2 -rozwiązaniem jest również umiejscowienie sypialni, pokojuwypoczynkowego oraz gabinetu nad jadalnią.Unikaj umieszczenia trzech lub więcej par drzwi w jednymrzędzie, gdyż umożliwia to zbyt szybki przepływ ch'ii utratę korzystnego wpływu tej energii W rzeczywistościtroje lub więcej drzwi wytwarza wewnętrzne shar, któreprowadzi do problemów natury emocjonalnej i rodzinnej.Drzwi znajdujące się w korytarzu nie powinny staćdokładnie naprzeciwko innej pary drzwi Najważniejszyjest jednak ich odpowiedni rozmiar, ponieważ większedrzwi przytłaczają mniejsze. Unikaj skośnych drzwi, w którychgórna część nie tworzy kwadratu z pozostałymibokami, ale cała lub przy narożnikach jest ścięta ukośnie.Ten rodzaj drzwi spotyka się zazwyczaj w domach z opadającymidachami. Symbolizują one topór i wytwarzająbardzo niekorzystne feng shulW Twoim domu musi znajdować się kilka okienstymulujących cyrkulację ch'l Dość ich nie może jednakprzekraczać trzykrotnej liczby drzwi. Okna powinny się

otwierać na zewnątrz, ponieważ umożliwia to napływmaksymalnej ilości pozytywnej energii. Okna przesuwającesię w górę i w dół, a także te otwierające się tylkow połowie, redukują ilość wpuszczanego do środka chi.Wpływa to ograniczająco na sprawy zawodowe i finansoweposzczególnych domowników.W niektórych typach domów modny dodatek stanowiąwyeksponowane belki. Jak już wiesz, są one uważane zabardzo niekorzystne shar, toteż nie powinieneś ich stosowaćw swoim mieszkaniu. W budynkach posiadających widocznebelki spotyka się często okna w kształcie rombu, któreograniczają ilość napływającego ch'i i mogą nawet zwiększyćoddziaływanie shar. Wystrzegaj się narożników, gdyż tewytwarzają negatywną energię. Szczególnie bądź świadomyfaktu, że oprócz ścian towarzyszą one czasami pewnymrodzajom sufitów. Postaraj się więc unikać kolumn w kształ-- 153-cie kwadratu, ponieważ każdy z ich rogów będzie wysyłałzatrute strzały. Kolumny okrągłe są mniej szkodliwe.Jeśli w Twoim domu znajdują się schody, upewnij się,że są one szerokie i łagodnie zakręcają. Schody powinnytworzyć jedną zespoloną całość, nie mogą natomiast wychodzićprosto na drzwi frontowe oraz składać się z pojedynczych,oddzielonych od siebie stopni.Użyj pa-kua łub magicznego kwadratu Lo Shu, abynaszkicować plan domu. W trakcie tej czynności możeszprzydzielić poszczególne jego części różnym członkom rodziny,a także nadać pokojom prawidłowy kształt.Jadalnia powinna być dostatecznie duża, aby możnaw niej było wygodnie rozmieścić stół i inne meble. Dużelustro może pozornie podwoić ilość serwowanego jedzenia.Przestronność tego pomieszczenia będzie sprawiała wrażenierozwoju i szczęścia.Kuchnię należy umieścić tuż obok jadalni, najlepiej, bybyła dobrze oświetlona i obszerna. Włóż wiele wysiłkuw lokalizację i zaprojektowanie swojej kuchni, ponieważwedług feng shui właśnie to pomieszczenie stanowi źródłoTwojego bogactwa. Zgodnie z tradycyjną Szkołą Form

53

Oedną z gałęzi feng shui) południe i wschód były zawszeuważane za kierunki sprzyjające umiejscowieniu kuchni.Zalecano natomiast wystrzegać się jej usytuowania w kierunkupołudniowo-zachodnim.Sypialnie nie mogą być ustawione w jednym rzędziewzdłuż korytarza. Według feng shui długi przedpokój jestbowiem niekorzystny, a wychodzące na niego drzwi wszystkichsypialni będą przyczyną dysharmonii i konfliktów.Toaleta i łazienka powinny być ukryte i niewidoczne odstrony frontowego wejścia. Nie należy także umieszczać ichna końcu długiego korytarza lub bezpośrednio naprzeciwkoinnej pary drzwi. Podobnie jak w przypadku kuchni,przemyśl dokładnie kwestię zlokalizowania toalety. Powinnaona znajdować się raczej na ścianie zewnętrznej niż- 1 5 4 -w centralnym punkcie domu. Dzięki temu możliwe będziezainstalowanie okna, przez które dostanie się do środkawięcej światła i ch'i. Nieodzowny element „martwej", pozbawionejokna toalety powinno stanowić duże lustro,które stymuluje i ożywia przepływ energii.Posługując się symboliką obrazową, możemy stwierdzić,że w miejscu usytuowania toalety „spłukane" zostająpomyślność i majątek. Dlatego też nie należy jej lokalizowaćw północnej lub południowo-wschodniej części domu,ponieważ te rejony odpowiadają za karierę i bogactwo.Zamykanie drzwi do toalety i łazienki stanowi według fengshui przejaw dobrego wychowania i zdrowego rozsądku.Istnieje wiele metod pomocnych w określeniu rozmieszczeniaposzczególnych pokoi. Zapoznaliśmy się już z metodąpa-kua i magicznym kwadratem Lo Shu.W Hongkongu do projektowania wielu domów używasię ośmiokąta pa-kua, który wyznacza kierunki geograficzne.Oczywiście, jeśli jest to tylko możliwe, dom powinienbyć skierowany na południe, a osadzony na północ. Gabinetlub biuro należy przykładowo umieścić na południowymwschodzie (rejon Bogactwa), a pracownie lub gabinet(biuro) na południu (rejon Sławy). Córki powinny zajmowaćpokoje znajdujące się na południowym zachodzie

(rejon Małżeństwa). Małym dzieciom należy przydzielićpokoje zlokalizowane na zachodzie (rejon Dzieci), starszymnatomiast w północno-zachodniej części domu (rejon PomocnychLudzi). Młodzież powinna zajmować pokojepołożone na północy (rejon Kariery). Miejsce nauki dziecipowinno znajdować się na północnym wschodzie (rejonWiedzy), a sypialnia gospodarza domu na wschodzie (rejonRodziny). Związek trygramów pa-kua z poszczególnymiczłonkami rodziny możesz sprawdzić w rozdziale 3.Zgodnie z tradycyjnym feng shui dom, a także wszystkiejego ważniejsze pokoje są zawsze skierowane na południe,kuchnia — na wschód, a pomieszczenia zajmowane- 155-przez starszych członków rodziny — w kierunku południowegowschodu.Należy zwrócić dużą uwagę na zewnętrzne otoczeniedomu, które utrzymuje równowagę i harmonizuje budynek.Doskonałe źródło chi oraz bogactwa stanowi basen, ponieważwoda symbolizuje pieniądze. Narożniki basenu niepowinny być ostre, ale zaokrąglone, a jego rozmiar —niezbyt wielki, aby nie przytłaczał domu. Zadbaj o atrakcyjneotoczenie basenu, które pozwoli mu wtopić sięw krajobraz. Również staw rybny będzie stymulował korzystnech'i. W nawiązaniu do tematu wody należy dodać,że wszystkie ryby uchodzą za symbol pieniędzy.Dekoracyjne ogródki skalne symbolizują góry i zapewniająochronę mieszkańcom domu. Starannie wybierz największeotoczaki i upewnij się, że nie będą one wysyłałyżadnych shar w kierunku domu.Biorąc pod uwagę fakt, że drzewa stanowią symbolwytrzymałości i uczciwości, mogą one zwiększać ilość ch'i,a także pełnić rolę zielonych smoków i białych tygrysów,pod warunkiem, że dom stoi na płaskim terenie. Szczególniedotyczy to wiecznie zielonych drzew lub krzewów. Jeśliużywasz ich w wyżej określonym celu, upewnij się, czydrzewa po prawej stronie, patrząc od drzwi frontowych,rosną nieco wyżej niż pozostałe. Drzewa zasadzone z tyłu

54

Twojego domu służą jako jego ochrona. Unikaj dużej ilościdrzew przed samym domem, a szczególnie bezpośrednioprzed jego głównymi drzwiami.Zachowaj w swoim ogrodzie właściwe proporcje. Wyjątkowoduże drzewa zakłócają bowiem równowagę i harmonię,optycznie pomniejszając pozostałą roślinność.ROZDZIAŁ 10

Feng shui w ogrodzieChińskie ogrody są projektowane i planowane zgodniez zasadami feng shui od przeszło 3 tysięcy lat53. Zarównoone, jak i znajdujące się w nich pagody wywarły ogromnewrażenie na pierwszych cudzoziemcach przybywającychz Zachodu do Chin. W istocie to właśnie pagody jakopierwsze wzbudziły zainteresowanie zagadnieniem fengshui. Stało się tak, ponieważ początkowo stawiano je, abyzwiększyć feng shui danej okolicy54. Małe, porcelanowe pa-53 Philippa Waring, The Way of Feng Shui, Souvenir Press Limited,London 1993, s. 100.54 Wielebny M. Yates, misjonarz, zanotował w pochodzącym z roku1868 The Chinese Recorder and Missionary Journal, że pagody wznoszonocelem polepszenia feng shui. „Mój tłumacz wyjaśnił mi, że została ona(pagoda) wzniesiona przez miejscowych wieśniaków w nadziei polepszeniafeng shui. Jeśii ich zbiory były dobre w pomyślnych latach, jeśli niedopadła ich żadna zaraza i jeśli, nade wszystko, ich ludzie mogli żyćdostatnio i w zgodzie, wówczas eksperyment ogłaszano za udany". Rokwcześniej Mr Yates referował Missionary Quarterly Meeting w Szanghajuinteresującą historię: „W czasie, gdy rebelianci okupowali Szanghaj, zostałzniszczony Yamen (oficjalna rezydencja) sędziego dystryktu. Na krótkoprzed tym wydarzeniem sędzia zmarł, a jego śmierć profesor feng shuiprzypisał wieży mojego kościoła, który znajdował się dokładnie na północod Yamen. Trzeba pamiętać o tym, że oddziaływanie feng shui, jeśli niezostanie zakłócone, przebiega po linii prostej z północy na południe.Kiedy rebelianci opuścili miasto, a miejscowe władze odzyskały swojądawną pozycję, wysłano do mnie delegację w celu przedyskutowaniadecyzji o rozbiórce wieży kościelnej. Wieżę tę uznano bowiem zaprzyczynę śmierci sędziego i braku jego następcy, gdyż tak długo, jakpozostawała ona widoczna, nikt nie chciał się zgodzić na objęcie tej- 157-gody nadal stanowią często spotykaną ozdobę chińskichogrodów.Omówiliśmy już niektóre kroki, jakie można przedsięwziąćw celu polepszenia feng shui ogrodu. Aby poprawićch'i oraz uatrakcyjnić nasze otoczenie, możemy zasadzićw ogrodzie drzewa, poprowadzić ścieżkę, strumień lubzamontować fontannę, położyć otoczaki albo postawić mur.Lista potencjalnych rozwiązań jest jednak dłuższa.

Rozpocznij od nałożenia pa-kua na plan ogrodu. Każdyz kierunków odnosi się do Twojej osoby.• Południowa część parceli jest związana z Twojąsławą, pozycją w społeczeństwie i indywidualną siłą.Jej kolory to czerwony i pomarańczowy.• Południowy wschód odnosi się do pieniędzy i bogactwa.Jego kolorami są czerwony, zielony i purpurowy.• Wschód jest związany ze zdrowiem. Jego kolory tobrązowy i zielony.• Północny wschód jest związany z wiedzą i nauką.Jego kolorami są zielony, niebieski i czarny.• Północ odnosi się do kariery. Jej kolorami są niebieskii czarny.• Północny zachód jest związany z dobroczyńcamii podróżami. Jego kolory to biały, szary i czarny.• Zachód odnosi się do dzieci, zwierząt i kreatywności.Jego kolorami są biały i srebrny.• Południowy zachód jest związany z miłością i małżeństwem.Jego kolorami są czerwony, różowy i biały.posady". Był to poważny problem, a rozwiązała go dopiero prostakoncepcja wysunięta przez eksperta feng shui, aby odbudować Yamen podpewnym kątem w stosunku do jego pierwotnej lokalizacji. „W ten sposóbśmiercionośny duch kierujący się dokładnie na południe, po dotarciu donarożnika muru, odchyli swój kurs od końca ściany i niebezpieczeństwozostanie zażegnane". Yamen odbudowano i od tego czasu nie zmarł jużżaden sędzia. (Zapisane w The Religious System of China autorstwa deGroota, t. 3, s. 1042-1043.)- 1 5 8 -KwiatyRóżnokolorowe kwiaty możemy zasadzić w każdym miejscunaszej działki, jeżeli jednak pragniemy zaktywizowaćszczególną dziedzinę swojego życia, powinniśmy umieścićkwiaty o określonym kolorze w odpowiednim rejonie ogrodu.Wielkość ogrodu nie ma tu znaczenia. Może to byćnawet zwykła skrzynka. Zasadź po prostu właściwe kwiatywe właściwym miejscu i pielęgnuj je.Wiele osób nie lubi rosnących na trawnikach mleczy.Według feng shui należą one jednak do roślin niezwyklekorzystnych. Istnieje przekonanie, że mlecze ochraniajączłonków rodziny przed wypadkami i utrzymują ich w dobrymzdrowiu, a także symbolizują pieniądze. (Z niezrozumiałejprzyczyny żona nie pozwala mi jednak wykorzystać

55

ich zalet jako wymówki od ścinania trawników.)Również geranium jest uznawane za kwiat o niezwyklekorzystnym feng shui. Jego czerwono-kolorowej odmianieprzypisuje się zdolność przyciągania pieniędzy. Najlepiejzasadzić je w południowo-wschodniej części ogrodu, takżekorzystnie jest uczynić to po obu stronach głównegowrejścia oraz przy tylnych drzwiach. Białe geranium wedługwierzeń obdarza spokojem ducha i zsyła przyjemne sny.Ostrokrzew przyciąga pieniądze, toteż najdogodniejszydla niego jest rejon położony na południowym wschodzie.Jaśmin symbolizuje przyjaźń i uczucie, dlatego powinienbyć sadzony na północnym zachodzie lub wschodzie.Malwa stanowi symbol płodności, dlatego pary pragnącepotomstwa powinny ją sadzić na zachodzie lubpołudniowym zachodzie. Płodność symbolizują równieżkrzew granatowca i jego owoce — granaty.Żonkile, odpowiadające za otwartość, szczodrość i komunikatywność,należy sadzić na północnym wschodzie.Nie przesadzaj jednak, ich nadmiar uważany jest bowiemza czynnik rozpraszający ludzką energię.- 159-Chabry dają Ci możliwość ugruntowania swojej pozycjiw społeczeństwie oraz zachowania równowagi w relacjachmiędzyludzkich. Możesz je zasadzić w każdym z rejonów,których energii Ci brakuje. Najczęściej spotykaną pozycjąjest północny zachód lub południowy zachód.Róże wywierają zazwyczaj korzystny wpływ. Białe kwiatyumożliwiają dostrzeżenie istoty sytuacji, żółte wspomagająprowadzenie dysput intelektualnych oraz naukę, a czerwonesymbolizują piękno. Jeżeli jednak w ogrodzie dominująte ostatnie, mogą one również oznaczać próżnośći sprzeczki. Róże należy sadzić w południowej części ogrodu.Preferowana jest nieparzysta liczba krzewów.Tulipany, szczególnie czerwone, symbolizują miłość.Należy je sadzić na południowym zachodzie i na wschodzie.Begonie wskazują na partnerstwo i zdrowe dzieci.Powinno się je sadzić na zachodzie.Kwiaty, niezależnie od koloru, przynoszą szczęście i zapewniajądużą ilość energii ch'i. Zaleca się wybieranie tych

o licznym kwiatostanie i soczystym, bujnym listowiu. Preferowanesą kwiaty wieloletnie ze względu na fakt, iż symbolizująpomyślność, długowieczność oraz dobre zdrowie.Nie zapomnij zasadzić w swoim ogrodzie któregośz pięciu ulubionych kwiatów feng shui: peonii, chryzantemy,magnolii, orchidei lub lotosu. Odsyłamy do rozdziału 6dla bliższego zapoznania się ze znaczeniem tych kwiatów.Drzewa owocoweDrzewom owocowym feng shui przypisuje wieloznacznąsymbolikę. Jabłonie, morele, granaty oraz śliwy daktylowesymbolizują płodność i żyzność. Drzewo brzoskwini oznaczaprzyjaźń, miłość i nieśmiertelność, gruszy — długowiecznośći dobrobyt, śliwy — młodość i witalność. Drzewopomarańczy stanowi symbol pomyślności losu, bogactwai szczęścia.- 1 6 0 -Inne czynnikiNależy również rozpatrzyć wszystkie pozostałe aspektyTwojego ogrodu. Główne ścieżki powinny biec po stroniezachodniej, tworząc raczej zakręty niż linie proste, będąwówczas symbolizowały długie życie.Aby zapewnić sobie wytrzymałość i protekcję, należyzasadzić drzewa we wschodniej i południowo-wschodniejczęści ogrodu. Oczywiście w każdym innym miejscu możnaposłużyć się nimi jako ekranem blokującym shar.Niezwykle korzystny element krajobrazu stanowią potokisymbolizujące bogactwo. Jeżeli dostąpiłeś szczęściaposiadania jednego z nich w swoim ogrodzie, doglądaj gooraz pilnuj, aby płynąca woda była czysta i wytwarzaładużą ilość ch'i.Stawy symbolizują sukces. Należy je zlokalizować napołudniu lub wschodzie oraz zarybić nieparzystą liczbązłotych rybek. Niezmiernie korzystny wpływ wywiera skalniakotaczający część stawu, szczególnie jeśli tworzy onmały wodospad.Na koniec należy podkreślić, że ogród powinien dostarczaćCi miłego widoku. Zasadź właściwą roślinność, abyśmógł poprawić określone dziedziny swojego życia, aleuwzględnij przy tym również te rośliny, których widoksprawia Ci po prostu przyjemność.

56

Aby odsunąć niebezpieczeństwo, ukryj widok wszystkichshar, które znajdują się poza Twoją parcelą. Niechogród stanie się bezpieczną przystanią, w której możesz sięodprężyć, wypocząć i cieszyć harmonią z całą ziemią.I — Fcng stiui

ROZDZIAŁ 11

Feng shui w miejscu pracyWiększość z nas spędza w pracy co najmniej czterdzieścigodzin tygodniowo. Nasza produktywność i zadowoleniewzrastają, kiedy otoczenie, w którym pracujemy, jest przyjemnei szczęśliwe. Oczywiście miejsce pracy powinno byćharmonijne, a jego wygląd ma umożliwiać swobodną cyrkulacjęch'i w budynku.Dobre feng shui wspiera przyjazne stosunki międzypracownikami danej firmy, a stosując jego zasady, możemyprzyczynić się w dużej mierze do wytworzenia optymalnychwarunków pracy.Przede wszystkim biuro powinno być zlokalizowanew korzystnym dla nas miejscu. Jeżeli jego drzwi znajdująsię w rejonie K'an (Kariera), to główne wejście do budynkumuszą zajmować strefy Bogactwa i Sławy.Gmach biura nie powinien stać przy końcu ulicy albow ślepej uliczce ani też być uszkadzany przez inne rodzajeshar. Rozejrzyj się dokładnie, czy nie atakują Cię prostobiegnące linie lub ostre narożniki. Siedziby przedsiębiorstwsą często otoczone przez inne duże budynki. Powinieneś jezbadać, aby upewnić się, czy nie wysyłają w Twoim kierunkuzatrutych strzał.Jeżeli budynek stoi na Twoim własnym gruncie, możeszzasadzić drzewa w celu zapewnienia sobie osłony i zwiększeniailości ch'i. Drzewa zasadzone za budynkiem pełniąrolę ochrony. Rosnące po prawej i lewej stronie mogązastępować zielonego smoka i białego tygrysa. Drzewaznajdujące się po prawej stronie, patrząc od głównego wej-- 163 -Rys. 11. Niekorzystne jest usytuowanie małego budynku miedzy dwomaznacznie większymiścia, powinny być nieco wyższe i większe niż wszystkie

pozostałe. Możesz także zamontować fontannę wytwarzającądla Twojej firmy duże ilości korzystnego chi. Jeżeliw pobliżu przepływa rzeka, jej koryto powinno znajdowaćsię przed, a nie za budynkiem, gdyż w przeciwnym razieokazje osiągnięcia zysku będą szybko odpływały, pozostającnie wykorzystane.Jeżeli sam projektujesz gmach swojej firmy, możeszzaplanować go w ten sposób, aby harmonizował z otoczeniemoraz już stojącymi budynkami, jak również przyciągałdobre ch'i i eliminował większość potencjalnych shar.Postaraj się uwzględnić w swoim projekcie, aby po wyjściuna zewnątrz teren z prawej strony, patrząc od drzwi wejściowych,był położony wyżej niż ten z lewej. Pozwoli to nautworzenie symbolicznego smoka i tygrysa. Idealnym rozwiązaniembyłoby także zwrócenie budynku w stronęłagodnie płynącej wody. Twoje dzieło niech uwieńczy doskonałaochrona w postaci znajdującego się z tyłu wzgórzalub mniejszego budynku.- 1 6 4 -Niezwykle ważne jest wejście do samego gmachu.Powinno ono harmonizować z budynkiem jako całością,w optymalnym przypadku — być zwrócone w stronęrejonu Bogactwa. Wejście musi ponadto sprawiać zachęcającewrażenie, a w stosunku do reszty — nie przytłaczaćswoim ogromem. Powinno ono być dobrze oświetlone, abymogło zachęcić energię ch'i do środka. Jeśli korytarz lubfoyer jest małe, duże lustro pomoże stworzyć wrażenieprzestronności. Jeżeli portiernia znajduje się w korytarzu,to osoba w niej pracująca nie powinna siedzieć przy biurkuskierowanym prosto na drzwi frontowe.Drzwi obrotowe wytwarzają korzystne ch'i i nie wysyłająshar w kierunku sąsiednich budynków.Staraj się unikać biur zlokalizowanych dokładnie naprzeciwkowindy lub ruchomych schodów. Nie umieszczajswojego biura przy końcu długiego korytarza, który działa

57

jak zatruta strzała, szkodząc pracy, majątkowi i ostatecznieTwojej karierze. Nie wybieraj biura, którego drzwi otwierająsię na usytuowaną po drugiej stronie korytarza toaletę.Same biura powinny mieć kwadratowy lub prostokątnykształt. Należy unikać biur o nietypowych kształtach,szczególnie tych w formie litery L, gdyż przypominają onetopór rzeźniczy. Niewskazane jest umieszczanie w biurze kolumn,dużych belek, wystających narożników, ostrych krawędzibiurek oraz ścianek działowych. Niektórych ostrychkątów nie sposób uniknąć, jednak można je ukryć, stosująclustra i kwiaty doniczkowe.Jeżeli drzwi jednego biura wychodzą na drzwi innegobiura, to powinny one dokładnie na siebie nachodzić, ponieważw ten sposób unikniemy napięć i sporów.Wszystkie kable sieci elektrycznej i telefonicznej powinnyznajdować się poza zasięgiem wzroku.Szczególną uwagę należy zwrócić na umiejscowieniebiura menedżera, właściciela lub dyrektora firmy, gdyż jegodobre feng shui warunkuje sukces całego przedsięwzięcia.- 165-Tradycyjnie już za kierunek bogactwa i dobrej koniunkturyuchodzi południowy wschód. Alternatywnym rozwiązaniembyłaby lokalizacja tego biura możliwie najdalej odgłównego wejścia. Miejsce w rogu, diagonalnie w stosunkudo drzwi wejściowych, pozwoli szefowi wzbudzić respekti utrzymać kontrolę nad firmą.Biuro pracodawcy powinno być większe niż pozostałepomieszczenia, aby podkreślić nadrzędną pozycję szefa.Musi ono być dobrze oświetlone i mieć kształt kwadratulub prostokąta. W tym pomieszczeniu należy uwydatnićdekoracje związane z żywiołem jego użytkownika. Przykładowo,jeżeli głównym żywiołem danej osoby jest drzewo,to w pomieszczeniu powinna znajdować się roślinadoniczkowa, jeśli natomiast tym żywiołem jest woda, toniezwykle korzystne okaże się małe akwarium. Z jasnegoświatła lub obrazu, na którym dominuje kolor czerwony,skorzysta osoba z żywiołem ognia. Metalowy dzwonekwietrzny pomoże każdemu, kto jest związany z elementemmetalu. I wreszcie kryształ kwarcowy wzmocni potencjał

osoby przynależnej do żywiołu ziemi.Istotna jest też wielkość biurka pracodawcy. Powinnoono odzwierciedlać jego pozycję, być duże, ale nie dominowaćw całym pomieszczeniu. Dla dyrektora lub prezesaodpowiednie będzie biurko o długości 1,5 m i szerokości90 cm. Oczywiście inne biurka w firmie muszą być mniejsze,a ich faktyczna wielkość powinna być uzależniona odmiejsca, jakie osoba z nich korzystająca zajmuje w hierarchii.Biurka sekretarek nie mogą przypominać litery L,ale powinny mieć raczej formę podłużną lub lekko zakrzywioną.Niezwykle ważna jest lokalizacja Twojego biurka. Niepowinieneś siedzieć odwrócony plecami do drzwi, gdyżułatwiasz w ten sposób innym „wbicie noża w swoje plecy".Nie powinieneś także zwracać się tyłem do okna, gdyżtakie umiejscowienie wskazuje na brak poparcia. Możesz- 1 6 6 -wówczas paść ofiarą oszustwa bądź zostać w krytycznejchwili opuszczony przez swoich kolegów.Idealnym rozwiązaniem byłoby zajęcie miejsca naprzeciwkodrzwi. Najlepszą lokalizację znajdziesz przez nałożeniepa-kua na plan biura i określenie najkorzystniejszegodla siebie kierunku.Główne siedziby przedsiębiorstw, zatrudniające więcejosób, powinny być dobrze oświetlone i swoim wyglądemstymulować przepływ energii ch'i. Biurka należy ustawiaćbardzo uważnie, aby mieć pewność, że nie będą oneemitowały negatywnych shar w kierunku innych użytkownikówpokoju. Kwiaty pomogą Ci ukryć potencjalne shari jednocześnie wytworzyć korzystne ch'i.Istotne jest, aby główne siedziby firm były zaprojektowaneze szczególną starannością, gdyż ich ostatecznywygląd w znacznej mierze odbije się. na absencji i produktywnościpracowników.Bardzo ważny jest także dobór barw w biurze. Kolorysubtelne są dużo lepsze niż niezwykle jaskrawe i pobudzające.Kolory nadmiernie jaskrawe wywołują kłótnie z osobami

58

odwiedzającymi biuro. Przy określaniu najkorzystniejszegodla siebie koloru, posłuż się żywiołem związanymz rokiem Twojego urodzenia.Aby wybrać odpowiednie kolory dla swojego biura,możesz także zastosować produktywny cykl pięciu elementów(rys. Id, s. 36). Przykładowo, stosując się do cykluproduktywnego, widzimy, że:• ogień jest dobry dla ziemi — jeżeli Twoim żywiołemjest ziemia, możesz włączyć nieco koloru czerwonegodo swojego zestawu barw;• ziemia jest dobra dla metalu — jeśli Twój żywioł tometal, możesz skorzystać z włączenia pewnej ilościkoloru brązowego lub beżowego do swojego zestawubarw;- 1 6 7 -• metal jest dobry dla wody — jeżeli Twoim żywiołemjest woda, możesz włączyć nieco bieli lub złotego doswojego zestawu barw;• woda jest dobra dla drzewa — jeśli Twój żywioł todrzewo, włącz trochę koloru niebieskiego lub czarnegodo swojego zestawu barw;• drzewo jest dobre dla ognia — jeżeli Twoim żywiołemjest ogień, możesz użyć różnych odcieni zieleniw swoim zestawie barw.Te same zasady odnoszą się do sklepów i domówtowarowych. Jeśli zamierzasz wydzierżawić sklep w pasażu,upewnij się, że nie stoi on na samym końcu. Na pierwszyrzut oka może Ci się wydawać, że jest to optymalnalokalizacja, ponieważ wszyscy potencjalni klienci podążądokładnie w Twoim kierunku, jednak w rzeczywistości korytarzbędzie pełnił rolę zatrutej strzały. Tak więc, chociażposzczególne budynki mogą sprawiać wrażenie dysponowaniadoskonałym feng shui, zawsze znajdą się w nichmiejsca, których należy unikać.Jeżeli jesteś właścicielem sklepu włączonego w ujednoliconyszereg, upewnij się, że jego front nie odróżnia sięwielkością od pozostałych sklepów. Jeżeli przednia ścianaTwojego sklepu jest wyraźnie węższa, sąsiednie sklepy będąwywierały szkodliwy wpływ na Twoje interesy. Jeśli front

sklepu jest szerszy od frontów pobliskich sklepów, będzieszzwiększał zyski w handlu ich kosztem.Jeden z moich przyjaciół był właścicielem sklepu, któryoferował wełnianą odzież oraz pamiątki. Zajmował się tymod dobrych kilku lat, aż w końcu postanowił przekształcićswój sklep w dwa mniejsze, jeden — sprzedający odzież,a drugi — prezenty. Myślał, że w ten sposób pomoże swoiminteresom, jednak faktycznie osiągnął zupełnie odwrotnyefekt. Zamiast pozostawić jedną dużą wystawę, utworzyłdwie małe, co znacznie zmniejszyło rozmiar przedsięwzię-- 168-cia. Interesy poprawiły się dopiero wtedy, kiedy przywróciłsklepowi jego dawny charakter.Personel sprzedający powinien być zwrócony w kierunkudrzwi i witać potencjalnych klientów miłym uśmiechem.Swoje towary powinieneś wyeksponować, tak aby ożywićsprzedaż. Lady i gabloty wystawione wewnątrz sklepu niemogą być skierowane prosto w drzwi, ponieważ w tensposób wytworzone zostaje shar, które powstrzymuje potencjalnychklientów przed wejściem do środka.Lustro umieszczone po obu stronach kasy symboliczniepodwaja ilość wpływających pieniędzy. Kasa nie powinnabyć ustawiona naprzeciwko wejścia, ale pod kątem do niego.W Hongkongu, Malezji i na Tajwanie często zawieszasię nad kasami dzwonki wietrzne wykonane z metalu lubdrewna. W ten sposób pobudzony zostaje wzrost ch'i orazzwiększone obroty firmy. Niezmiernie ważny jest fakt, abyżadna zatruta strzała nie była skierowana prosto w kasę.Sklep powinien być dobrze oświetlony, aby mógł przyciągnąćch'i. Żaden z narożników nie może pozostawaćciemny, w przeciwnym razie ch'i zastygnie w bezruchu.Uważaj na jaskrawe światło popołudniowego słońca. Napierwszy rzut oka naturalne światło słoneczne może sięwydawać bardzo korzystne, jednak w rzeczywistości rażącesłońce przynosi nieszczęście i prawdopodobieństwo stratfinansowych. Aby zneutralizować jego działanie, zamontujprzyciemniane szyby lub zasłony.Na funkcjonowanie firm korzystnie wpływają zwierzętai rośliny, należy jednak pamiętać o ich pielęgnowaniu. Kwiaty

59

doniczkowe lub małe akwaria wspierają cyrkulację ch'iw budynku. Kiedy jednak rośliny zaczynają więdnąć, a rybyzdychać, jest to wskazówka, że także Twoje interesy nie idąnajlepiej. Dlatego też bardzo ważne jest dbanie o roślinyi zwierzęta oraz troska o utrzymanie ich w dobrym zdrowiu.Idealnym rozwiązaniem byłoby powierzenie takiej odpowiedzialnościpracownikowi, który lubi żywe stworzenia.- 169-Z punktu widzenia feng shui w miejscu pracy niewskazanajest zarówno całkowita cisza, jak i nadmiernyhałas. Dźwięk muzyki wpływa dostatecznie stymulująco naaktywność personelu i nie jest jednocześnie nazbyt hałaśliwy,aby móc odstraszyć ewentualnych klientów.W Twoim sklepie lub biurze powinien przez cały dzieńunosić się przyjemny zapach. Upewnij się, że dysponujeszodpowiednią wentylacją umożliwiającą napływ i cyrkulacjęch'i w obrębie budynku. Ukryj toalety i umywalnie pozazasięgiem wzroku i utrzymuj je w czystości.Znaki reklamowe Twojej firmy także powinny stosowaćsię do zasad feng shui. Oczywiście ich wielkość musi harmonizowaćz wielkością firmy. Użyty zestaw kolorów powinienwspółbrzmieć z Twoim indywidualnym żywiołem,chociaż od tej reguły istnieją wyjątki. Chińczycy w paleciebarw ozdabiających restauracje stosują często czerwonyi złoty. Powodem tego jest fakt, iż z żywiołu ognia korzystamyprzy gotowaniu. Czerwony symbolizuje ponadtopomyślność, szczęście i dobrobyt, toteż jest używany w wieluinwestycjach.Jednak sklepy jubilerskie, z racji tego, że ogień topimetal, stanowią doskonały przykład unikania czerwieni.Zaleca się natomiast, aby ściany tych sklepów malować nabiało, gdyż jest to kolor metalu. Czasy się zmieniająi obecnie w krajach Wschodu powszechny stał się widokrestauracji i jubilerów korzystających przy wystroju swoichwnętrz z całej palety barw.W feng shui nie istnieje żaden standardowy system kolorów.Przykładowo niektórzy eksperci reprezentują pogląd,

że nie należy używać czarnego, ponieważ wyobrażaon ciemność. Czarny jednakże symbolizuje również wodę,a jak wiesz, woda jest synonimem bogactwa oraz dobrejkoniunktury.Kolejny przykład stanowi biel. To kolor śmierci, aletakże światła, które znamionuje dobre feng shui Sym-- 1 7 0 -bolizuje też metal, który jest złoty i srebrny — tak więc podtą postacią powraca bogactwo i dobra koniunktura.Według wierzeń czerwień przyciąga pomyślny los. Dziecii urzędnicy otrzymują z okazji chińskiego Nowego Rokuczerwone paczki zawierające pieniądze, a panny młodeprzywdziewają szkarłatny strój, aby przyciągnąć do siebieszczęście. Pomalowane na czerwono jajka rozdaje sięz okazji ukończenia przez dziecko pierwszego miesiąca życia.Także żółty, złoty i zielony uważa się za kolory przyciągającepomyślny los. Żółty i złoty reprezentują słońce,zielony natomiast symbolizuje wiosnę.Jeśli to możliwe, przestrzegaj kolorów, które harmonizująz Twoim indywidualnym żywiołem, a są to:• ogień — czerwony• ziemia — żółty• metal — biały• drzewo — zielony• woda — czarnyMożesz także wybrać kolory odpowiadające charakterowiTwojej firmy. Przykładowo, jeżeli prowadzisz gospodarstworolne albo Twoja działalność jest związanaz drewnem, dobrze zrobisz, stosując kolor zielony. Działalnośćzwiązana z pieniędzmi (banki, towarzystwa ubezpieczeniowe)wymaga użycia niebieskiego lub czarnego,gdyż są to kolory wody, która symbolizuje finanse. Pośrednicyw sprawach kupna i sprzedaży nieruchomości stosująkolor żółty, ponieważ symbolizuje on ziemię.

WnioskiMam nadzieję, że spodobała Ci się podróż przez fascynujący

60

świat feng shui. Od czasu, gdy uświadomiłemsobie istotę życia w harmonii z otoczeniem, moje podejściedo rzeczywistości uległo diametralnej zmianie.Dom, w którym aktualnie mieszkamy, wybraliśmy, kierującsię zasadami feng shui i po raz pierwszy odpowiadaon wszystkim członkom naszej rodziny. Zarówno wewnątrz,jak i na zewnątrz budynku dokonaliśmy pewnychzmian, które pomogły nam lepiej dostosować go do naszychpotrzeb. Wszystkie one bazowały na feng shui.Feng shui jest w coraz większym stopniu stosowane nacałym świecie, a jego wpływy są widoczne w miejscach,gdzie najmniej byśmy się tego spodziewali. Niedawno mojaprzyjaciółka wyjawiła mi, że jest pewna, iż gmach operyw Sydney musiał zostać zbudowany przy użyciu wiedzyfeng shui. Patrząc na ten wspaniały budynek, usytuowanydokładnie na skraju portu, zrozumiała nagle, że wodastanowi żywioł związany z komunikacją oraz autoekspresją.Gmach stoi w optymalnym miejscu, aby móc czerpaćkorzyści właśnie z tego żywiołu. Czuła ponadto, iż nietypowywygląd budynku oraz duża ilość zastosowanego szkłapodkreślają tu komunikacyjny aspekt wody. Opera istniejetylko dla cudownej muzyki i aby służyć temu celowi, niemogła być usytuowana w bardziej odpowiednim miejscu.Eksperymentuj z feng shui w każdej dziedzinie swojegożycia. Nie oczekuj, że w ciągu jednej nocy wydarzą sięcuda, lecz bądź ufny i cierpliwy. Powoli, ale systematycznie- 173-zaczniesz dostrzegać, że Twoje życie ulega poprawie nawielu płaszczyznach. Zaznasz większego szczęścia, bogactwai zadowolenia, niż miało to miejsce kiedykolwiekwcześniej, a także odkryjesz istotę absolutnej radości życia,doświadczanej dzięki harmonijnemu współistnieniu z całąziemią.

ZałącznikŻywioły i znaki na lata 1900-2000Żywioł Znak RokMetal Szczur styczeń 31, 1900 - luty 18, 1901

Metal Wół luty 19, 1901 - luty 7, 1902Woda Tygrys luty 8, 1902 - styczeń 28, 1903Woda Królik styczeń 29, 1903 - luty 15, 1904Drzewo Smok luty 16, 1904 - luty 3, 1905Drzewo Wąż luty 4, 1905 - styczeń 24, 1906Ogień Koń styczeń 25, 1906 - luty 12, 1907Ogień Owca luty 13, 1907 - luty 1, 1908Ziemia Małpa luty 2, 1908 - styczeń 21, 1909Ziemia Kogut styczeń 22, 1909 -luty 9, 1910Metal Pies luty 10, 1910 - styczeń 29, 1911Metal Dzik styczeń 30, 1911 - luty 17, 1912Woda Szczur luty 18, 1912 - luty 5, 1913Woda Wół luty 6, 1913 - styczeń 25, 1914Drzewo Tygrys styczeń 26, 1914 - luty 13, 1915Drzewo Królik luty 14, 1915 - luty 2, 1916Ogień Smok luty 3, 1916 - styczeń 22, 1917Ogień Wąż styczeń 23, 1917 - luty 10, 1918Ziemia Koń luty 11, 1918 - styczeń 31, 1919Ziemia Owca luty 1, 1919 - luty 19, 1920Metal Małpa luty 20, 1920 - luty 7, 1921Metal Kogut luty 8, 1921 - styczeń 27, 1922Woda Pies styczeń 28, 1922 - luty 15, 1923Woda Dzik luty 16, 1923 - l u t y 4, 1924Drzewo Szczur luty 5, 1924 - styczeń 24, 1925Drzewo Wół styczeń 25, 1925 - luty 12, 1926Ogień Tygrys luty 13, 1926 - luty 1, 1927Ogień Królik luty 2, 1927 - styczeń 22, 1928- 1 7 5 -- 1 7 6 -Żywioł Znak RokZiemia Smok styczeń 23, 1928 - luty 9, 1929Ziemia Waż luty 10, 1929 - styczeń 29, 1930Metal Koń styczeń 30, 1930 - luty 16, 1931Metal Owca luty 17, 1931 - luty 5, 1932Woda Małpa luty 6, 1932 - styczeń 25, 1933Woda Kogut styczeń 26, 1933 - luty 13, 1934Drzewo Pies luty 14, 1934 - luty 3, 1935Drzewo Dzik luty 4, 1935 -styczeń 23, 1936Ogień Szczur styczeń 24, 1936 - luty 10, 1937Ogień Wół luty 11, 1937 - styczeń 30, 1938Ziemia Tygrys styczeń 31, 1938 - luty 18, 1939Ziemia Królik luty 19, 1939 - luty 7, 1940Metal Smok luty 8, 1940 - styczeń 26, 1941Metal Wąż styczeń 27, 1941 - luty 14, 1942Woda Koń luty 15, 1942 - luty 4, 1943Woda Owca luty 5, 1943 - styczeń 24, 1944Drzewo Małpa styczeń 25, 1944 - luty 12, 1945Drzewo Kogut luty 13, 1945 - luty 1, 1946Ogień Pies luty 2, 1946 - styczeń 21, 1947Ogień Dzik styczeń 22, 1947 - luty 9, 1948Ziemia Szczur luty 10, 1948 - styczeń 28, 1949Ziemia Wół styczeń 29, 1949 - luty 16, 1950

61

Metal Tygrys luty 17, 1950 - luty 5, 1951Metal Królik luty 6, 1951 - styczeń 26, 1952Woda Smok styczeń27, 1952 - l u t y 13, 1953Woda Wąż luty 14, 1953 - l u t y 2, 1954Drzewo Koń luty 3, 1954 - styczeń 23, 1955Drzewo Owca styczeń 24, 1955 - luty 11, 1956Ogień Małpa luty 12, 1956 - styczeń 30, 1957Ogien Kogut styczeń 31, 1957 - luty 17, 1958Ziemia Pies luty 18, 1958 - luty 7, 1959Ziemia Dzik luty 8, 1959 - styczeń 27, 1960Metal Szczur styczeń 28, 1960 - luty 14, 1961Metal Wół luty 15, 1961 -luty 4, 1962Woda Tygrys luty 5, 1962 - styczeń 24, 1963Woda Królik styczeń 25, 1963 - luty 12, 1964Drzewo Smok luty 13, 1964 - luty 1, 1965Drzewo Wąż luty 2, 1965 - styczeń 20, 1966Ogień Koń styczeń 21, 1966 - luty 8, 1967Ogień Owca luty 9, 1967 - styczeń 29, 1968Żywioł Znak RokZiemia Małpa styczeń 30, 1968 - luty 16, 1969Ziemia Kogut luty 17, 1969 - luty 5, 1970Metal Pies luty 6, 1970 - styczeń 26, 1971Metal Dzik styczeń 27, 1971 - styczeń 15, 1972Woda Szczur styczeń 16, 1972 - luty 2, 1973Woda Wół luty 3, 1973 - styczeń 22, 1974Drzewo Tygrys styczeń 23, 1974 - luty 10, 1975Drzewo Królik Juty 11, 1975 -styczeń 30, 1976Ogień Smok styczeń 31, 1976 - luty 17, 1977Ogień Wąż luty 18, 1977 - luty 6, 1978Ziemia Koń luty 7, 1978 - styczeń 27, 1979Ziemia Owca styczeń 28, 1979 - luty 15, 1980Metal Małpa luty 16, 1980 - luty 4, 1981Metal Kogut luty 5, 1981 - styczeń 24, 1982Woda Pies styczeń 25, 1982 - luty 12, 1983Woda Dzik luty 13, 1983 - luty 1, 1984Drzewo Szczur luty 2, 1984 - luty 19, 1985Drzewo Wół tuty 20, 1985 - luty 8, 1986Ogień Tygrys luty 9, 1986 - styczeń 28, 1987Ogień Królik styczeń 29, 1987 - luty 16, 1988Ziemia Smok luty 17, 1988 - luty 5, 1989Ziemia Wąż luty 6, 1989 - styczeń 26, 1990Metal Koń styczeń 27, 1990 - luty 14, 1991Metal Owca luty 15, 1991 - luty 3, 1992Woda Małpa luty 4, 1992 - styczeń 22, 1993Woda Kogut styczeń 23, 1993 - luty 9, 1994Drzewo Pies luty 10, 1994 - styczeń 30, 1995Drzewo Dzik styczeń 31, 1995 - luty 18, 1996Ogień Szczur luty 19, 1996 - luty 6, 1997Ogień Wół luty 7, 1997 - styczeń 27, 1998Ziemia Tygrys styczeń 28, 1998 - luty 15, 1999Ziemia Królik luty 16, 1999 - luty 4, 2000Metal Smok luty 5, 2000

12 — Fcog shui.

Indywidualne kua dla roku urodzeniaMężczyźni: 1913, 1922, 1931, 1940, 1949,1958, 1967, 1976, 1985, 1994Kobiety: 1919, 1928, 1937, 1946, 1955,1964, 1973, 1982, 1991Mężczyźni: 1912, 1921, 1930, 1939, 1948,1957, 1966, 1975, 1984, 1993Kobiety: 1911, 1920, 1929, 1938, 1947,1956, 1965, 1974, 1983, 1992Mężczyźni: 1910, 1919, 1928, 1937, 1946,1955, 1964, 1973, 1982, 1991Kobiety: 1913, 1922, 1931, 1940, 1949,1958, 1967, 1976, 1985, 1994- 178-Mężczyźni: 1916, 1925, 1934, 1943, 1952,1961, 1970, 1979, 1988, 1997Kobiety: 1916, 1925, 1934, 1943, 1952,1961, 1970, 1979, 1988, 1997Mężczyźni: 1915, 1924, 1933, 1942, 1951,1960, 1969, 1978, 1987, 1996Kobiety: 1917, 1926, 1935, 1944, 1953,1962, 1971, 1980, 1989, 1998Mężczyźni: 1918, 1927, 1936, 1945, 1954,1963, 1972, 1981, 1990, 1999Kobiety: 1914, 1923, 1932, 1941, 1950,1959, 1968, 1977, 1986, 1995Mężczyźni: 1911, 1920, 1929, 1938, 1947,1956, 1965, 1974, 1983, 1992Kobiety: 1918, 1921, 1927, 1930, 1936,1939, 1945, 1948, 1954, 1957, 1963, 1966,1972, 1975, 1981, 1984, 1990, 1999Mężczyźni: 1914, 1917, 1923, 1926, 1932,1935, 1941, 1944, 1950, 1953, 1959, 1962,1968, 1971, 1977, 1980, 1986, 1989Kobiety: 1915, 1924, 1933, 1942, 1951,1960, 1969, 1978, 1987, 1996Liczby zajmujące centralną pozycjęw poszczególnych miesiącachZbliżona data Liczby roku1, 4, 7 2, 5, 8 3, 6, 9grudzień 22 - styczeń 5 5 2 8styczeń 6 — luty 3 4 17luty 4 - marzec 5 3 9 6marzec 6 — kwiecień 4 2 8 5kwiecień 5 — maj 5 17 4maj 6 — czerwiec 5 9 6 3czerwiec 6 — lipiec 7 8 5 2

62

lipiec 8 - sierpień 7 7 4 1sierpień 8 - wrzesień 7 6 3 9wrzesień 8 — październik 8 5 2 8październik 9 — listopad 7 4 i 7listopad 8 — grudzień 7 3 9 6grudzień 8 - grudzień 21 2 8 5- 181-

GlosariuszChen — Chen jest jednym z ośmiu trygramow, które tworzą sześćdziesiątcztery heksagramy I Ching. Reprezentują go dwie linie przerywane (yin)umieszczone nad ciągłą linią (yang). Trygram ten symbolizuje podejmowaniedecyzji, a także rządzi zdrowiem i sprawami rodzinnymi.Ch'i — Ch'i to czysta energia, uniwersalna siła życia, która jest obecnaw każdym żywym stworzeniu. Według feng shui stanowi ona takżeoddech smoka. Gromadzenie i pielęgnowanie energii ch'i zapewniapomyślność i szczęście. Ch'i musi mieć możliwość swobodnej cyrkulacji,w przeciwnym razie zastygnie w bezruchu i szczęście ulegnierozproszeniu. Na obszarach wietrznych ch'i zostaje szybko rozpędzonei zniszczone, co sprawia, że miejsca te są w kategoriach feng shuiuważane za niekorzystne.Chien — Chien jest jednym z ośmiu trygramow, utworzonym przez trzyciągłe linie yang. Symbolizuje on aktywność, energię i wytrwałość orazzarządza mentorami, a także innymi pomocnymi ludźmi.Cykl destrukcyjny — Pięć żywiołów chińskiej astrologii może zostaćułożonych w cykl destrukcyjny, w którym każdy kolejny żywioł jestrządzony i zdominowany przez następujący po nim. W tym układzieogień potrafi stopić metal. Metal niszczy drzewo. Drzewo czerpieswoją siłę z ziemi. Ziemia może tamować przepływ wody. Woda jestw stanie zgasić ogień.Cykl narodzin — Pięć żywiołów chińskiej astrologii wytwarza trzy różnecykle. Cykl narodzin jest pozytywny i produktywny, a każdy z jegoelementów wspiera i współtworzy następny. Kolejność cyklu przedstawiasię następująco: ogień, ziemia, metal, woda, drzewo i nowy cyklrozpoczyna znowu ogień. Ogień wytwarza ziemię. Ziemia produkujemetal. Metal topi się i symbolizuje wodę. Woda żywi drzewo. Nakońcu drzewo, paląc się, wytwarza ogień.- 1 8 3 -Cykl redukcyjny — Pięć żywiołów chińskiej astrologii może zostaćułożonych w cykl przeciwdziałający niekorzystnym wpływom cykludestrukcyjnego. W cyklu redukcyjnym ogień spala drzewo. Drzewoabsorbuje wodę. Woda powoduje korozję metalu. Metal zostajewydobyty z ziemi, a ziemia potrafi zgasić ogień. W rzeczywistości cyklredukcyjny jest wykorzystywany w celu osłabienia siły poszczególnychżywiołów. Jeśli na przykład ktoś posiada zbyt wiele ognia, to dodanieziemi zredukuje ewentualne negatywne oddziaływanie tego żywiołu.Cztery Wschodnie Domy — Grupa Czterech Wschodnich Domów wywodzisię z ośmiu kierunków wskazywanych przez pa-kua. Wyróżniamy

Cztery Wschodnie Domy oraz Cztery Zachodnie Domy. Do pierwszejgrupy należą: Li, K'an, Chen i Sun. Jeżeli tylne drzwi Twojego domusą skierowane na południe, oznacza to, że mieszkasz w domu Li,którego żywiołem jest ogień. Cztery Wschodnie Domy można skrótowozapisać w ten sposób:Dom Kierunek tylnych drzwi ŻywiołLi południe OgieńK'an północ WodaChen wschód DrzewoSun południowy wschód DrzewoCztery Zachodnie Domy — Grupa Czterech Zachodnich Domów wywodzisię z kierunków wskazanych przez ośmioboczne pa-kua. IstniejąCztery Wschodnie oraz Cztery Zachodnie Domy. Do tych ostatnichnależą: Chien, K'un, Ken i Tui. Jeżeli tylne drzwi Twojego domu sązwrócone na zachód, oznacza to, że mieszkasz w domu Tui, któregożywiołem jest metal. Cztery Zachodnie Domy można zapisać skrótowow ten sposób:Dom Kierunek tylnych drzwi ŻywiołChien północny zachód MetalK'un południowy zachód ZiemiaKen północny wschód ZiemiaTui zachód MetalFeng shui — Feng shui znaczy dosłownie „wiatr i woda". Jest to sztukai umiejętność praktycznego życia w harmonii z otoczeniem. Wedługfeng shui wybór prawidłowego miejsca zamieszkania oraz pracy- 1 8 4 -zapewnia życie pełne radości i dobrobytu. Jeżeli żyjemy w harmoniiz wiatrem i woda, możemy sami uczynić naszą egzystencję szczęśliwąi pozytywną. Historia feng shui sięga wiele tysięcy lat wstecz. Przezdłuższy czas sztuka ta była praktykowana wyłącznie na Wschodzie, naZachodzie natomiast traktowano ją jako przesąd. Jednak w XX wiekurozpowszechniła się na całym świecie i jest dziś bardziej popularna niżkiedykolwiek wcześniej w swojej historii.I Ching - I Ching lub Księga Przemian jest najstarszą chińską księgą.Pierwotnie został on wynaleziony przez Wu Hsia w 3322 roku p.n.e.1 Ching wywarł bardzo głęboki wpływ na chińską kulturę i cywilizację.Patrząc przekrojowo na jego historię, dostrzegamy, że uczeni, cesarzei generałowie sięgali po niego zawsze przed podjęciem istotnych decyzji.O jego znaczeniu niech świadczy fakt, że kiedy Chin Shih-Huangnakazał w 215 roku p.n.e. zniszczenie wszystkich woluminów, jedynąksięgą, dla której uczynił wyjątek, był właśnie I Ching. Bez jej pomocyani on, ani jego doradcy nie potrafili bowiem rządzić krajem. I Chingjest wyrocznią składającą się z sześćdziesięciu czterech różnych symboli,znanych jako heksagramy. Każdy heksagram składa się z sześciuprzerywanych lub ciągłych linii, które z kolei stwarzają sześćdziesiątcztery możliwości różnych kombinacji. Heksagramy utworzone sąprzez dwa trygramy, ustawione jeden nad drugim i wykorzystywanezarówno w celach dywinacyjnych, jak i medytacyjnych.K'an — K'an to jeden z ośmiu trygramów, utworzony przez ciągłą linięyang umieszczoną pomiędzy dwiema przerywanymi liniami yin. Symbolizujeon tajemnice i przebiegłość, a zarządza karierą i dobrymi

63

okazjami.Ken — Keu jest jednym z ośmiu trygramów, a tworzy go ciągła linia yangumieszczona ponad dwiema przerywanymi liniami yin. Rządzi onstudiami lub znajdującym się w domu obszarem nauki.Kompas geomantyczny — Kompas geomantyczny, znany powszechniejako luo-pan, jest stosowany przez Szkołę Form w celu określeniakierunków. Luo-pan składa się z kompasu otoczonego przez kilkaokręgów, które dostarczają potrzebnych w feng shui informacji.Wszystkie jego elementy są zazwyczaj umieszczone na kwadratowejpodstawie. Krawędzie płyty należy ustawić w linii prostej ze ścianąbudynku, co umożliwi kompasowi wskazanie dokładnego kierunku.- 1 8 5 -K'nn — K'un to jeden z ośmiu trygramów, który tworzą trzy przerywanelinie yin. Symbolizuje on wrażliwość i poświęcenie, a ponadto rządzimałżeństwem.Lao Tzu — Lao Tzu żył około 600 roku p.n.e. i był twórcą taoizmu.Nazwisko Lao Tzu oznacza „stary chłopiec". Nadano mu takie imię,ponieważ istnieje przekonanie, że urodził się z białymi włosami. Jegogłówna filozofia zawierała się w stwierdzeniu, iż rzeczy należy pozostawićich naturalnemu biegowi, ponieważ sprawy rozwiążą się samebez angażowania naszego wysiłku.Latająca Gwiazda — Istniejący w feng shui system Latającej Gwiazdy,rozpatrując wybrany okres, bada pomyślne i niepomyślne dni dladanego budynku. Dzięki temu możliwe jest wcześniejsze określenietendencji przyszłościowych i przedsięwzięcie właściwych działań.Li — Li jest jednym z ośmiu trygramów, a tworzy go przerywana linia yinumieszczona pomiędzy dwiema ciągłymi liniami yang. Symbolizuje onpiękno, światło i ogień, a zarządza sławą i reputacją.Lo Shu — zobacz Magiczny kwadrat.Luo-pan — zobacz Kompas geomantyczny.Magiczny kwadrat — Magiczny kwadrat składa się z trzech rzędów liczbrozmieszczonych w siatce, z których wszystkie (rzędy pionowe, poziomei ukośne) po dodaniu dają ten sam wynik. Magiczne kwadratystały się w Chinach popularne od czasu, kiedy Wu Hsia dostrzegłjeden z nich na skorupie żółwia. To odkrycie dało podstawę I Ching,chińskiej astrologii, Ki, Kigaku, chińskiej numerologii oraz feng shui.W celu określenia kierunków ośmiu trygramów pa-kua wykorzystujeten sam magiczny kwadrat, który Wu Hsia odkrył tysiące lat temu.Pa-kua — Pa-kua stanowi znaczący symbol chińskiej kultury i częstomożna je spotkać zawieszone nad drzwiami chińskich domostw, gdziesymbolizuje ochronę. Ma ono kształt ośmiokąta i umieszczone zazwyczajpośrodku lustro lub symbol yin-yang. Wokół tego centrumrozmieszczonych jest osiem trygramów I Ching. Pa-kua wskazujeosiem kierunków wytyczonych przez kompas, a same trygramy mająteż związek z pięcioma żywiołami. Przy użyciu pa-kua możemyokreślić, jaki kierunek lub jaka lokalizacja są najbardziej i najmniejkorzystne dla danej osoby.- 186-Pięć żywiołów — Feng shui wykorzystuje pięć żywiołów chińskiej astrologii:ogień, ziemię, metal, wodę oraz drzewo. Każdy z żywiołówdysponuje swoją odrębną energią, a ich różne kombinacje odgrywająw feng shui istotną rolę. Poszczególne żywioły mogą harmonizować ze

sobą (jak to ma miejsce w cyklu narodzin) lub wzajemnie się zwalczać(jak w przypadku cyklu destrukcyjnego).Remedia — Remedia stanowią metodę modyfikowania lub eliminowaniaszkodliwego oddziaływania wywołanego przez shar lub brak równowagipięciu żywiołów. Przykładowo rolę remedium może pełnić płotblokujący zatrutą strzałę.Shar — Shar, często nazywane „zatrutymi strzałami'', to negatywneenergie przynoszące nieszczęścia i niepowodzenia. Poruszają się onepo liniach prostych i mogą być wytwarzane w różny sposób. Za sharbędziemy uważać prostą drogę skierowaną bezpośrednio do domu,który jest zwrócony w stronę skrzyżowania przypominającego kształtemliterę T. Shar będzie także narożnik wycelowany w Twoimkierunku, a utworzony przez dwie ściany sąsiedniego domu.Smok — Smok jest najbardziej czczonym mitologicznym zwierzęciemw Chinach. Jego wpływ w feng shui jest niewymierny, a wizerunkismoków znajdujemy już w pierwszych książkach poświęconych tejtematyce. Mistrz Yang Yung Sang napisał w IX wieku n.e. trylogię,która szczegółowo wyjaśniała, gdzie należy umieścić smoka i jak gowykorzystać. Miejsca korzystne i niekorzystne są według feng shuiuwarunkowane symboliką smoka. Zgodnie z naukami Szkoły Formw miejscu jego występowania pojawia się także tygrys. Smoki odnajdujemywe wnętrzu wzgórz i gór, a są one rozpoznawane dziękianalizie formacji krajobrazowych, jakości szaty roślinnej oraz czystościpowietrza.Sun — Sun jest jednym z ośmiu trygramów, który tworzą dwie ciągłe linieyang umieszczone ponad przerywaną linią yin. Symbolizuje on siłęcharakteru i zarządza bogactwem oraz dobrą koniunkturą.Szkoła Form - W feng shui istnieją dwie główne szkoły: Szkoła Kompasui Szkoła Form. Jak wskazuje sama nazwa, Szkoła Form ocenia różnemiejsca pod kątem jakości i ilości zawartej w nich energii ch'i. Nakorzystnym terenie będzie występował zarówno zielony smok, jaki biały tygrys. W rezultacie Szkoła Form kładzie największy nacisk nakształt wzniesień, gór, potoków i rzek, a także na geograficznykierunek, w którym są one zlokalizowane.

- 187-Szkoła Kompasu — Istnieją dwie główne szkoły feng shui: Szkoła Formi Szkoła Kompasu. Szkoła Kompasu wspomaga własne obliczeniapoprzez wykorzystanie pa-kua, ośmiu trygramów I Ching oraz chińskiejastrologii. Jej podejście do problemu jest bardziej techniczne niżw przypadku Szkoły Form. W rzeczywistości większość osób obecniepraktykujących feng shui, przeprowadzając badania, posługuje siękombinacją obu tych szkół.Trygramy — Osiem trygramów obejmuje wszystkie możliwe kombinacjelinii ciągłych i przerywanych, które można utworzyć, dysponująctrzema liniami. Linie ciągłe — zwane yang — reprezentują energię męską,a linie przerywane — zwane yin — reprezentują energię żeńską.Heksagramy I Ching składają się z dwóch trygramów, jednegoumieszczonego nad drugim. Trygramy pochodzą z czasów, kiedy żyłW u Hsia i według wierzeń zawierają całą mądrość wszechświata. Ichobecność na fladze państwowej Korei Południowej świadczy, że są onedziś tak samo ważne, jak w czasach Wu.Tui — Tui jest jednym z ośmiu trygramów, który tworzy przerywana linia

64

yin umieszczona ponad dwiema ciągłymi Uniami yang. Symbolizuje onsprawy duchowe i zarządza dziećmi.Wn Hsia — Według wierzeń cesarz Wu Hsia (czasami nazywany Fu Hsi)żył przed około 4800 laty i był pierwszym władcą Chin, a takżepierwszym z pięciu legendarnych cesarzy tamtego okresu. Nikt nie wie,czy istniał naprawdę, jednak przypisuje się mu wiele odkryć, włącznie zeznalezieniem żółwia noszącego na swoich plecach magiczny kwadrat.W rezultacie Wu Hsia jest uważany za ojca feng shui, I Ching, chińskiejastrologii, numerologii oraz innych wywodzących się z nich systemów.Yin-yang — Yin i yang reprezentują w filozofii taoistycznej antagonizm.Przykładowo czarne jest yin, białe yang. Północ jest yin, południeyang. Noc jest yin, dzień yang. W tym systemie wszystko możnaprzypisać pierwiastkowi męskiemu lub żeńskiemu. Yin jest żeńskie,yang męskie. Owa idea wywodzi się pierwotnie z obserwacji dwóchstron góry. Strona yin jest ocieniona i północna, strona yang jestsłoneczna i południowa. Takie dualistyczne spojrzenie na wszechświatodgrywa istotną rolę w feng shui.Żółw — Żółwie uchodziły zawsze za symbol długowieczności i szczęścia.W starożytnych Chinach istniało przekonanie, że ich skorupy zamieszkująbogowie. Tak więc widok ogromnego żółwia wypełzającego- 1 8 8 -z Żółtej Rzeki, której irygację poprawiał akurat Wu Hsia, stanowiłnadzwyczaj pomyślny omen. Wkrótce potem Wu dostrzegł w znakachzdobiących jego skorupę magiczny kwadrat składający się w pioniei w poziomie z trzech kolumn. Wydarzenie to doprowadziło ostateczniedo powstania sztuki i filozofii feng shui.Feng shui to sztuka i umiejętność praktycznego życiaw harmonii z otoczeniem. Przez dłuższy czas praktykowanoją wyłącznie na Wschodzie, natomiast na Zachodziebyła spowita aurą tajemniczości, traktowano ją jakoprzesąd. Jednak w XX wieku rozpowszechniła się nacałym świecie i jest dziś bardziej popularna niż kiedykolwiekwcześniej w swojej historii.Książka ta ma za zadanie udzielić możliwie najwięcejpraktycznych porad i uczynić feng shui zrozumiałymi łatwo przystępnym dla wszystkich. Pomoże Wamulepszyć własne życie na wielu różnych płaszczyznach.

FENG SHUIJak zaplanować życiepełne sukcesów

65