infrastruktura.um.warszawa.plinfrastruktura.um.warszawa.pl/.../files/zalacznik_nr_1.docx · Web...

433
Załącznik nr 1 do uchwały XXXV/1074/2020 Rady m.st. Warszawy z dnia 27 sierpnia 2020 r. ZAŁOŻENIA DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA M.ST. WARSZAWY

Transcript of infrastruktura.um.warszawa.plinfrastruktura.um.warszawa.pl/.../files/zalacznik_nr_1.docx · Web...

Załącznik nr 1

do uchwały XXXV/1074/2020

Rady m.st. Warszawy

z dnia 27 sierpnia 2020 r.

ZAŁOŻENIA DO PLANU ZAOPATRZENIA

W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

I PALIWA GAZOWE DLA M.ST. WARSZAWY

Warszawa 2019

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe

dla m.st. Warszawy

DZIAŁ PIERWSZY: Wstęp

§01 Informacje wprowadzające

Warszawa, jako gmina odpowiedzialna jest za zaopatrzenie w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe. Prawo energetyczne w art. 18 ust. 1 pkt. 1 stanowi, że zadania własne gminy obejmują planowanie i organizację zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy. Planowanie energetyczne na szczeblu lokalnym jest dwuetapowe i dwutorowe. Prezydent Warszawy przygotowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, który jest opisem wszystkich systemów energetycznych i prognoz dotyczących zapotrzebowania na energię. Jednocześnie przedsiębiorstwa energetyczne są zobligowane, aby przygotowywać własne plany rozwoju. Jeśli założenia nie są zgodne z planami rozwoju przedsiębiorstw, prezydent Warszawy przygotowuje plany zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i gaz dla poszczególnych obszarów, dla których firmy energetyczne nie zapewniają zaopatrzenia.

Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dlam.st. Warszawy są narzędziem realizacji prawa przy kształtowaniu gospodarki energetycznej i planowaniu energetycznym w mieście. Dokument ma służyć przedsiębiorstwom energetycznym działającym na terenie i na rzecz m.st. Warszawy oraz tych, które taką działalność mogą podjąć w zakresie gospodarki energetycznej, do opracowywania lub weryfikacji ich planów rozwoju w zakresie m.in. zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania miasta na energię i paliwa gazowe, oraz prognoz dotyczących stanu bezpieczeństwa dostaw energii i paliw, a także wielkości produkcji energii w trybie obligatoryjnym lub fakultatywnym stosownie do ustaleń ustawy Prawo energetyczne art.16 ust.12 pkt 2.

Założenia są podstawą planowania rozwoju systemów zaopatrzenia w energię i paliwa gazowe dla jednostek organizacyjnych m.st. Warszawy uwzględniającego m.in. wymogi zrównoważonego rozwoju, ochrony środowiska i klimatu oraz równej konkurencji i konieczności realizacji zobowiązań międzynarodowych zgodnie z obowiązkiem określonym w ustawie Prawo energetyczne art.18 ust.1 pkt 1.

W Założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dlam.st. Warszawy dokonano oceny stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania oraz możliwości jego pokryci na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe w mieście na podstawie wyliczonych bilansów energetycznych i opisów funkcjonowania systemów elektroenergetycznego, ciepłowniczego i gazownictwa sieciowego. Bilanse uwzględniają zapotrzebowanie energetyczne (bez transportowego) wszystkich podmiotów funkcjonujących na terenie m.st Warszawy oraz spoza miasta, które zaopatrują m.st. Warszawa. W ramach opracowania obszar m.st. Warszawy podzielono na 261 rejonów bilansowych, z których 194 rejony zostały określone, jako rejony aktywne, tj. charakteryzujące się istotnymi dla analizy wielkościami powierzchni zabudowy oraz związanym z tym zapotrzebowaniem na energię. Pozostałe 67 rejonów określono w opracowaniu, jako rejony nieaktywne, dla których nie zostały sporządzane bilanse energetyczne.

Na Założenia składa się pięć sfer informacyjnych.

· Pierwszą jest opis strony popytowej, czyli odbiorców końcowych energii w mieście oraz strony podażowej, czyli wytwórców, dostawców i sprzedawców energii oraz paliw w roku odniesienia, którym jest rok 2014.

· Drugą sferę tworzy prognoza zapotrzebowania na energię i paliwa do roku 2035. Prognoza jest wyliczana w odniesieniu do obrazu energetycznego miasta reprezentowanego przez „rok bazowy”, czyli sytuację z roku 2014 sprowadzoną do średnich wieloletnich warunków pogodowych. Prognoza energetyczna odpowiada prognozie rozwoju społeczno-gospodarczego.

· Trzecia sfera to zestawienie popytu z prognozą możliwości pokrycia tego zapotrzebowania w oparciu o systemy energetyczne znajdujące się lub powstające (zdeterminowane) w mieście lub w jego sąsiedztwie, z których Miasto korzysta, czyli zakłady wytwórcze oraz infrastruktura przesyłowa i dystrybucyjna.

· Czwartą sferę tworzy specyfikacja zasobów, które są w dostępie Miasta (Miasto ma na nie realny wpływ), głównie po stronie popytowej (np. gospodarka energetyczna w szkołach).

· Piątą sferę stanowi lista metod, technologii, procedur, itd., które Miasto ma do swojej dyspozycji oraz know-how jak z nich skorzystać, np. sposoby dokonywania wyważonych wyborów w celu realizacji bezpiecznego, zrównoważonego rozwoju.

Wiedzę zawartą w Założeniach można wykorzystać przy prowadzeniu działań w zakresie energetyki, w szczególności przy tworzeniu przez radę miasta Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe.

Założenia nie wskazują żadnych przyszłych konkretnych przedsięwzięć materialnych ani organizacyjnych do realizacji przez kogokolwiek. Założenia ukazują jedynie wizję potrzeb i możliwości ich zaspokajania. Dalsze działania są podejmowane po zderzeniu informacji z Założeń z rynkiem, w szczególności energetycznym.

Uchwała ma postać 31 paragrafów opisowych w formie jednolitego tekstu oraz załącznika binarnego zawierającego tablice z danymi opisującymi systemy energetyczne m.st. Warszawy i prognozy rozwoju.

§02 Spis treści

§01 Informacje wprowadzające

2

§02 Spis treści

4

§03 Warunki bilansowania i zasady kalkulacji

5

§04 Opis miasta

7

§05 Miasto w roku odniesienia

22

§06. Prognoza zmian strukturalnych

39

§07. Prognoza rozwoju miasta

42

§08 Aktualne zapotrzebowanie na energię w roku odniesienia 2014

47

§09 Zapotrzebowanie w roku bazowym

50

§10 Model obliczeniowy dla roku bilansowego

58

§11 Prognoza zapotrzebowania

60

§12 Warianty prognozy

66

§13 Baza danych o budynkach

68

§14 Baza danych o oświetleniu ulic i miejsc publicznych

71

§15 System energetyczny w roku odniesienia

73

§16 Zdeterminowana lub planowana rozbudowa i restrukturyzacja systemów energetycznych

85

§17 Możliwość pokrycia obecnego i przyszłego zapotrzebowania z sieci

88

§18 Warunki handlowe i ograniczenia na rynku energii

97

§19 Komfort użytkowania energii

124

§20 Technologie użytkowania energii wykorzystywane i dostępne

156

§21 Lokalne zasoby paliw i możliwości ich wykorzystania

185

§22 Lokalne zasoby energii i możliwości ich wykorzystania

188

§23 Nadwyżki i straty ciepła w mieście i możliwości ich wykorzystania

190

§24 Technologie odnawialnych źródeł energii

193

§25 Możliwość wykorzystania energii elektrycznej i ciepła pozyskiwanych z odnawialnych źródeł energii

206

§26 Możliwe działania racjonalizujące zużycie energii

207

§27 Możliwe do zastosowania dostępne środki i działania służące poprawie efektywności energetycznej

212

§28 Zakres współpracy z innymi gminami

237

§29 Definicja rejonów

251

§30 Charakterystyka rejonów bilansowych

252

§31 Definicje i skróty

254

§03 Warunki bilansowania i zasady kalkulacji

1. Ustalenia fundamentalne

W Założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dlam.st. Warszawy dokonano oceny stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe w mieście na podstawie wyliczonych bilansów energetycznych i opisów funkcjonowania systemów elektroenergetycznego, ciepłowniczego i gazownictwa sieciowego, czyli „hardmediów” oraz energetyki pozasieciowej.

System elektroenergetyczny – to zbiór urządzeń przeznaczony do wytwarzania, przesyłu, rozdziału, magazynowania i użytkowania energii elektrycznej, połączonych ze sobą funkcjonalnie w sposób umożliwiający realizację dostaw energii elektrycznej  w sposób ciągły i nieprzerwany.

System ciepłowniczy - sieć ciepłownicza oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania oraz do odbioru ciepła.

System gazowy – sieć gazowa oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje służące do wprowadzania gazu do systemu oraz do odbioru gazu.

Bilanse energetyczne są sporządzone dla całego miasta, dzielnic i rejonów dla energii i paliw w jednostkach MWh i GWh. Bilanse uwzględniają zapotrzebowanie energetyczne (bez transportowego) wszystkich podmiotów funkcjonujących na terenie m.st Warszawy oraz spoza miasta, które zaopatrują m.st. Warszawa w zakresie, jakim to czynią. Bilanse są sporządzone dla nośników energii oznaczonych abrewiaturami: energia elektryczna [ene], ciepło [cep], ciepło sieciowe [csi], gaz ziemny przewodowy [gaz], mieszanina propan-butan [LPG], lekki olej opałowy [LFO], paliwa stałe - węgiel&koks [WKO]; odnawialne źródła energii [OZE]. Podobnie sporządzone są bilanse mocy dla dni i godzin z najwyższym zapotrzebowaniem. Najwyższe zapotrzebowanie występuje w styczniu. Wysokie zapotrzebowanie na energię elektryczną występuje również latem (lipiec). Do czasu uruchomienia kogeneracyjnego bloku gazowo-parowego w EC Żerań gaz ziemny na terenie Aglomeracji Warszawskiej jest używany prawie wyłącznie do wytwarzania ciepła. Jest to uwzględniane w bilansach zbiorczych. W bilansach energii sieciowej jest uwzględniane, że dwie ciepłownicze sieci lokalne działające na podstawie koncesji są zasilane w ciepło wytwarzane z gazu.

Bilanse energetyczne opisujące stan aktualny (rok odniesienia, rok bazowy) są prezentowane dla energii użytkowej i energii końcowej. Spojrzenie w oparciu o energię użytkową pokazuje możliwości zmian przez pryzmat potrzeb rezydentów. Podejście bazujące na energii końcowej odpowiada procesom warunkowanym możliwościami technicznymi i warunkami ekonomicznymi zaspokojenie potrzeb.

Przy sporządzaniu bilansów jest stosowana dyscyplina oparta na technikach taksonomii, agregacji i dezagregacji.

W ramach opracowania obszar m.st. Warszawy podzielono na 261 rejonów bilansowych, z których 194 rejony zostały określone, jako rejony aktywne, tj. charakteryzujące się istotnymi dla analizy wielkościami powierzchni zabudowy oraz związanym z tym zapotrzebowaniem na energię. Pozostałe 67 rejonów określono w opracowaniu, jako rejony nieaktywne, dla których nie zostały sporządzane bilanse energetyczne.

Sygnatura rejonu bilansowego składa się ze skrótu dzielnicy, w której się on znajduje, skrótu jednostki MSI oraz położenie lub typ zagospodarowania jednostki terenowej (A – rejon pokrywa cały teren obszaru MSI; N, S, E, W – w zależności od stron świata; P - park,L - las, C - cmentarz lub Z – tereny zielone). W Tablicy 3.1 przedstawiono spis rejonów bilansowych.

2. Objaśnienia zasad numerycznych

Szczegółową ocenę stanu aktualnego miasta, w tym w szczególności ocenę zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe wykonano dla roku odniesienia, czyli 2014. Dla okresu 2000÷2014 sporządzono liczbowy obraz miasta, który został wykorzystany do prognozy rozwoju miasta i zapotrzebowania na energię z uwzględnieniem obserwowanych trendów. Do prognozy rozwoju miasta zostały wykorzystane dane liczbowe dotyczące kilkunastu zmiennych tożsamych z obszarami determinującymi obecne i przyszłe zużycie energii: stan i struktura demograficzna, aktywność gospodarki, aktywności mieszkańców, struktura zabudowy, wyposażenie mieszkań, stylu życia. Do sporządzania bilansów energetycznych zapotrzebowania w roku odniesienia i analizy istniejącego stanu zaspokojenia potrzeb stosowano zarówno podejście TOP TO DOWN, czyli wychodzono od danych makro jak również od informacji terenowych w zakresie zagospodarowania, aktywności i zaludnienia, jak i BOTTOM TO UP, czyli od indywidualnych opisów rejonów w tym z wizji lokalnych, w zależności od zgromadzonych informacji. Systematykę taką stosowano również przy wyliczania prognoz i analiz przyszłego zapotrzebowania. Tu jednak do wyznaczania zapotrzebowania na wyższym poziomie agregacji zawsze jest stosowana procedura BOTTOM TO UP. Natomiast procedura TOP TO DOWN służy do wyliczania hipotetycznych deficytów. Deficyty fizycznie objawiałyby się w postaci zaniżonych parametrów dostarczanych nośników sieciowych np. ciśnienia czy temperatury, co uniemożliwiałoby odbiorcom końcowym pobranie ilości energii odpowiadającej potrzebom.

Bilanse energetyczne miasta przedstawiono w kilku wariantach pogodowych:

· warunki pogodowe normalne – działanie systemu energetycznego w roku odniesienia z założeniem najniższej normatywnej temperatury zewnętrznej charakterystycznej dla III strefy klimatycznej, w której znajduje się Warszawa: minus 20C;

· warunki pogodowe średnie – odpowiadające średnim warunkom pogodowym przyjętym dla roku bazowego, gdy rok odniesienia [2014] został sprowadzony do średniej wieloletniej: 8,3C.

· warunki pogodowe ekstremalne zimowe – działanie systemu energetycznego dla przypadku ponownego wystąpienia najniższej temperatury w ostatnim 30-leciu: minus 31C;

· warunki pogodowe ekstremalne letnie – dla najwyższej temperatury zewnętrznej odnotowanej w profilach temperaturowych Warszawy 37C do określenia najwyższych mocy godzinowych w okresie letnim dla wybranych, krytycznych nośników energii.

Spis tablic

Tablica 03.03 Spis rejonów bilansowych wydzielonych na terenie m.st. Warszawa

§04 Opis miasta

1. Opis jakościowy miasta

Miasto stołeczne Warszawa jest największym miastem i zarazem stolicą Rzeczypospolitej Polskiej, położonym w środkowo-wschodniej części kraju w województwie mazowieckim, nad rzeką Wisłą. Zajmuje obszar 517,24 km2 zamieszkały przez ok. 1,7 mln osób. Miasto jest ważnym ośrodkiem gospodarczym, politycznym, kulturalnym oraz naukowym. Na terenie Warszawy znajdują się siedziby parlamentu (Sejmu i Senatu), Prezydenta RP, Rady Ministrów i innych władz centralnych oraz najważniejsze urzędy państwowe. Miasto jest także stolicą województwa mazowieckiego i ma status miasta na prawach powiatu. Organem wykonawczym m.st. Warszawy jest Prezydent m.st. Warszawy, a organem stanowiącym i kontrolnym jest Rada m.st. Warszawy. Warszawa będąc miastem na prawach powiatu jest jednocześnie jedną gminą. Od roku 2002 na mocy Ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy został dokonany podział na 18 dzielnic, które stanowią pomocnicze jednostki administracyjne: Bemowo, Białołęka, Bielany, Mokotów, Ochota, Praga Południe, Praga Północ, Rembertów, Śródmieście, Targówek, Ursus, Ursynów, Wawer, Wesoła, Wilanów, Włochy, Wola, Żoliborz. W dzielnicach organami wykonawczymi są zarządy dzielnic, a organami stanowiącymi - rady dzielnic. Położenie oraz rola, jaką pełni miasto stołeczne Warszawa skutkuje powiązaniami na szczeblu lokalnym, krajowym i międzynarodowym na wielu płaszczyznach, w tym m.in. w zakresie polityki energetycznej. Dzielnice są podzielone w ramach Miejskiego Systemu Informacji na rejony MSI.

Zapewnienie zaspokojenia potrzeb energetycznych, w tym bezpieczeństwa energetycznego mieszkańcom jest jednym z obowiązków władz Miasta, wynikającym z Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo Energetyczne.

2. Historia miasta w liczbach

W niniejszym paragrafie przedstawiono historię miasta w sposób liczbowy. Ma to na celu ukazanie syntetycznego portretu miasta, mającego wpływ na ukazanie trendów występujących na przestrzeni lat 2000-2014 w różnych sektorach, począwszy od społeczeństwa, gospodarki, zabudowy, stylu życia, transportu, infrastruktury technicznej, infrastruktury łączności do „hardmediów” i środowiska.

1) Historia społeczeństwa

a) Ludność wg wieku

Tablica 04.01 przedstawia liczbę ludności w mieście stołecznym Warszawa oraz w poszczególnych dzielnicach wg stanu w latach 2000-2014. Dodatkowo zastosowano podział wg kryterium demograficznego, na ludność w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym, a także zsumowano je dla każdej dzielnicy w wierszach nazwanych „ogółem”.

Dzielnica(Warszawa/Bemowo/Białołęka/Bielany/Mokotów/Ochota/PragaPołudnie/Praga Północ/Rembertów/Śródmieście/Targówek/Ursus/Ursynów/Wawer/Wesoła/Wilanów/Włochy/Wola/Żoliborz – nazwa miasta oraz nazwy poszczególnych jego części wyróżniających się pod względem położenia oraz odrębnych kompetencji władz administracyjnych i samorządu terytorialnego.

KOD(Odpowiednio:WAW/BE/BI/BY/MO/OA/PD/PN/RE/SR/TA/US/UW/WA/WE/WI/WL/WO /ZO) – skrót nazwy miasta i nazw dzielnic (patrz „Dzielnica”).

Ludność – ogół ludzi zamieszkujących obszar miasta stołecznego Warszawy i poszczególnych dzielnic.

Wiek – podstawowa cecha demograficzna ludności oznaczająca przeciąg czasu od urodzenia do momentu obserwacji.

Grupa – pewna liczba jednostek skupiona w wyodrębniającą się całość:

· ogółem – całkowita liczba ludności w mieście oraz w poszczególnych dzielnicach, zarówno w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym, jak i poprodukcyjnym,

· przedprodukcyjni – liczba ludności w wieku poniżej 14 roku życia zamieszkująca całe miasto i poszczególne dzielnice,

· produkcyjni – liczba mężczyzn w wieku 15 – 64 lata oraz kobiet w wieku 15 – 59 lat, zarówno wykonujący pracę przynoszącą dochód, jak i bezrobotni, zamieszkująca całe miasto i poszczególne dzielnice,

· poprodukcyjni – liczba mężczyzn w wieku 65 lat i więcej oraz kobiet w wieku 60 lat i więcej zamieszkująca całe miasto i poszczególne dzielnice.

Osoba (os.) – miara liczby ludności.

b) Ludność wg wykształcenia

Tablica 04.02 przedstawia ilościowo liczbę ludności w zależności od wykształcenia, zajęcia, zatrudnienia i przebywania w mieście w poszczególne dni tygodnia, na przestrzeni lat 2000 – 2014, a także dynamikę zmian dochodów i przychodów miasta w tym okresie, przy założeniu, że dochody i przychody w 2014 roku stanowią 100%. W przypadku przychodów podano dynamikę przyrostu globalnego oraz dynamikę przyrostu z podziałem na jego pochodzenie.

Wykształcenie rozumiane jest, jako poświadczona dokumentem wiedza zdobytej w oficjalnym systemie nauczania; zasób wiedzy, umiejętności i sprawności umożliwiający jednostce poznanie otaczającego świata i skuteczne w nim działanie, wykonywanie określonego zawodu.

· bez wykształcenia – osoby, które nie ukończyły szkoły podstawowej,

· podstawowe – osoby, które ukończyły szkołę podstawową, ale nie ukończyły szkoły wyższej niż gimnazjum.

· średnie i policealne – osoby, które ukończyły szkołę średnią lub policealną, ale nie ukończyły szkoły wyższej niż szkoła średnia, bądź policealna.

· wyższe – osoby, które ukończyły studia uzyskując dyplom licencjacki/inżynierski/ magisterski.

· ponadwyższe – osoby, które uzyskały tytuły naukowe wyższe niż magisterski

c) Zajęcia ludności

Ludność według Zajęcia, czyli wyrażona w osobach (os.) przeważająca aktywność ludności Warszawy.

· emeryci – osoby pobierające świadczenie emerytalne.

· pracujący – osoby zatrudnione w podmiotach gospodarki narodowej.

· bezrobotni – osoby zarejestrowane w Urzędzie Pracy m. st. Warszawy.

· studiujący – osoby kształcące się na wyższych uczelniach.

· uczący się – osoby kształcące się w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach średnich.

· niepracujący – grupa ludzi w wieku produkcyjnym, która nie podejmuje pracy.

· inne – osoby pobierające renty chorobowe

· przedsiębiorcy – osoby prowadzące własną działalność gospodarczą.

d) Zatrudnienie

Ludność według Zatrudnienia, czyli wyrażona w osobach (os.) liczba ludności wykonującą aktywność zawodową, rozumianą, jako ekwiwalentne (za wynagrodzeniem) zaangażowanie sił fizycznych i umiejętności ludzkich w procesie pracy, w efekcie którego powstają dobra materialne lub niematerialne; wyraża określoną liczbę osób wykonujących pracę na podstawie obowiązujących norm prawnych i ujmowanych w statystykach zatrudnienia.

· administracja – osoby wykonujące zawodowo czynności w ramach działalności organów państwowych lub samorządowych w zakresie władzy wykonawczej.

· edukacja – osoby zatrudnione w instytucjach zajmujących się kształceniem.

· zdrowie – osoby zatrudnione w instytucjach ochrony zdrowia.

· handel – osoby prowadzące działalność polegającą na kupnie, sprzedaży lub wymianie towarów i usług.

· usługi materialne – osoby świadczące usługi polegające na wykonawstwie konkretnych przedmiotów.

· usługi niematerialne – osoby świadczące usługi, które obejmują czynności niematerialne, jak porada techniczna, reprezentowanie kogoś przed urzędem bądź sądem itp.

· transport – osoby zatrudnione w instytucjach zajmujących się przemieszczaniem ludzi lub ładunków w przestrzeni, przy wykorzystaniu odpowiednich środków transportu.

· produkcja – osoby, które w wyniku świadomej i celowej działalności uczestniczą w tworzeniu towarów.

· spółdzielnie – osoby zatrudnione w instytucjach prowadzących określoną działalność gospodarczą w interesie swych członków, zobowiązanych do wpłacenia udziałów, ustanowionych na zasadach prawa spółdzielczego, odmiennego od prawa spółek handlowych.

· spółdzielnie mieszkaniowe – osoby zatrudnione w swoistego rodzaju spółdzielniach, których celem jest zapewnienie jej członkom mieszkań, budynków i innych nieruchomości, a także zakup gruntów pod budowę domów.

· wspólnoty mieszkaniowe – osoby zatrudnione w instytucjach zarządzających budynkiem (lub budynkami) wielomieszkaniowym, w którym część lub wszystkie lokale stanowią wyodrębnione własności osób fizycznych potwierdzone wpisem do księgi wieczystej.

e) Przychody ludności

W kolejnej części tablicy przedstawiona jest dynamika zmian Dochodów (właściwie „dochodów rozporządzalnych” zdefiniowanych, jako suma bieżących dochodów gospodarstwa domowego z poszczególnych źródeł pomniejszona o podatek dochodowy od osób fizycznych) ogółem oraz Przychodów (czyli płacy brutto pomniejszonej o składki na ubezpieczenie społeczne) określonych grup ludności Warszawy w latach 2000-2014, przy założeniu, że dochody i przychody w roku 2014 stanowią 100%.

· ogółem – dynamika zmian przychodów miasta ogółem, bez podziału na podkategorie.

· emeryci – dynamika zmian przychodów emerytów mieszkających w Warszawie.

· pracujący – dynamika zmian przychodów osób pracujących mieszkających w Warszawie.

· budżetowi – dynamika zmian przychodów osób zatrudnionych w sferze budżetowej mieszkających w Warszawie.

· najemni – dynamika zmian przychodów osób wykonujących pracę dla kogoś za zapłatę, mieszkających w Warszawie.

· przedsiębiorcy – dynamika zmian przychodów przedsiębiorców mieszkających w Warszawie.

· niepracujący – dynamika zmian przychodów osób niepracujących mieszkających w Warszawie.

· inne – dynamika zmian przychodów osób niemieszczących się w żadnej z powyższych kategorii.

Następnie przedstawiona została średnia liczba osób przebywających w Warszawie z podziałem na poszczególne dni tygodnia – Poniedziałek, Wtorek, Środa, Czwartek, Piątek, Sobota, Niedziela – w latach 2000-2014.

2) Gospodarka w mieście

a) przedsiębiorstwa wg struktury organizacyjnej

Tablica 04.03 przedstawia rozwój gospodarki Warszawy w latach 2000 - 2014. W pierwszej części przedstawione są przedsiębiorstwa według ich struktury organizacyjnej. Kryterium to pozwala wyróżnić poniższe grupy, których liczebność przedstawiono w sztukach (szt.).

· ogółem – łączna ilość przedsiębiorstw zarejestrowanych w Warszawie,

· osoby fizyczne – osoby, które ukończyły 18 lat i mają pełną zdolność do czynności prawnych, podejmujące działalność gospodarczą,

· spółki – łączna ilość instytucji opartych na umowie bądź statucie, których celem jest prowadzenie działalności gospodarczej,

· spółki prawa handlowego – prawne formy współdziałania w celu zarobkowym, co najmniej dwóch podmiotów w rozumieniu prawa cywilnego, powstałe na skutek zawarcia umowy regulowanej przepisami prawa handlowego,

· spółdzielnie – podmioty gospodarcze posiadające osobowość prawną, prowadzące przedsiębiorstwo, ustanowione na zasadach prawa spółdzielczego,

· spółdzielnie mieszkaniowe – rodzaj spółdzielni, której celem jest zapewnienie jej członkom mieszkań, budynków i innych nieruchomości, a także zakup gruntów na budowę domów,

· fundacje – rodzaj instytucji, organizacji pozarządowej, której istotnym substratem jest kapitał przeznaczony na określony cel oraz statut zawierający reguły dysponowania tym kapitałem,

· wspólnoty mieszkaniowe – instytucje zrzeszające ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości,

· bez osobowości prawnej – instytucje nieposiadające osobowości prawnej,

· pracownicy najemni – osoby zatrudnione na umowę zlecenie,

· inne – inne niż wyżej wymienione przedsiębiorstwa.

b) podmioty działające wg formy prawnej

Następnie przedstawione są podmioty wg formy prawnej. To, z kolei, kryterium, pozwala wyróżnić następujące grupy, w których zatrudnienie przedstawiono w osobach (os.):

· ogółem – łączna ilość osób pracujących w przedsiębiorstwach zarejestrowanych w Warszawie,

· osoby fizyczne – osoby, które ukończyły 18 lat i mają pełną zdolność do czynności prawnych, podejmujące działalność gospodarczą,

· spółki – łączna ilość osób zatrudnionych w instytucjach opartych na umowie bądź statucie, których celem jest prowadzenie działalności gospodarczej,

· spółki prawa handlowego – łączna ilość osób zatrudnionych w instytucjach, które są prawnymi formami współdziałania w celu zarobkowym, co najmniej dwóch podmiotów w rozumieniu prawa cywilnego, powstałymi na skutek zawarcia umowy regulowanej przepisami prawa handlowego,

· spółdzielnie – łączna ilość osób zatrudnionych w podmiotach gospodarczych posiadających osobowość prawną, prowadzących przedsiębiorstwo, ustanowione na zasadach prawa spółdzielczego,

· fundacje – łączna ilość osób zatrudnionych w organizacjach pozarządowych, których istotnym substratem jest kapitał przeznaczony na określony cel oraz statut zawierający reguły dysponowania tym kapitałem,

· wspólnoty mieszkaniowe – łączna ilość osób zatrudnionych w instytucjach zrzeszających ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości,

· bez osobowości prawnej – łączna ilość osób zatrudnionych w instytucjach nieposiadających osobowości prawnej,

· pracownicy najemni – osoby otrzymujące od pracodawcy wynagrodzenie w zamian za pracę,

· inni – osoby zatrudnione w innego rodzaju niż wymienione powyżej instytucje.

c) przedsiębiorstwa wg wielkości

W dalszej kolejności podzielono przedsiębiorstwa wg ich wielkości. Najpierw wyrażonej w tysiącach złotych przychodu (tys. PLN):

· ogółem – łączny przychód wszystkich podmiotów zarejestrowanych w bazie REGON,

· jednoosobowe – łączny przychód wszystkich podmiotów zarejestrowanych w bazie REGON o formie prawnej odpowiadającej podmiotom jednoosobowym,

· spółki – łączny przychód wszystkich podmiotów zarejestrowanych w bazie REGON o formie prawnej odpowiadającej spółkom,

· spółki prawa handlowego – łączny przychód wszystkich podmiotów zarejestrowanych w bazie REGON o formie prawnej odpowiadającej spółkom prawa handlowego.

d) przedsiębiorstwa wg zatrudnienia

Następnie przedstawiono wielkość zatrudnienia w osobach (os.):

· ogółem – łączna ilość zatrudnionych w instytucjach w Warszawie,

· jednoosobowe – łączna ilość osób zatrudnionych w firmach jednoosobowych,

· spółki – łączna ilość osób zatrudnionych w spółkach,

· spółki prawa handlowego – łączna ilość osób zatrudnionych w spółkach prawa handlowego.

e) przedsiębiorstwa wg sektorów/branż działalności

Przedsiębiorstwa w Warszawie da się także podzielić według Sektorów i branż, czyli części gospodarki, traktowanych odrębnie. Podział ten został przedstawiony w kolumnie „Grupa”, a dane dla niego, dla poszczególnych lat, wyrażono w osobach („os.”).

f) podmioty działające wg kierunków zagospodarowania terenu

Podmioty działające w Warszawie można także podzielić według kierunków zagospodarowania terenu, co zostało pokazane w kolejnej części tablicy i wyrażone w osobach zatrudnionych w instytucjach z określonych grup.

g) obraz makrogospodarczy

W niniejszej tablicy zawarte także zostały podstawowe dane dające obraz makrogospodarczy miasta. Przedstawione zostały w milionach PLN następujące grupy wielkości:

· PKB ogółem – zagregowana wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych przez narodowe i zagraniczne czynniki produkcji na terenie Warszawy w ciągu roku,

· spożycie ogółem – suma spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw domowych (obejmującego wydatki poniesione na przez ludność na zakup wyrobów i usług rynkowych) oraz zbiorowego (obejmującego spożycie w sektorze instytucji niekomercyjnych oraz spożycie publiczne w sektorze instytucji rządowych i samorządowych),

· WDB ogółem – stanowi sumę wartości dodanej brutto wszystkich sektorów instytucjonalnych lub gałęzi działalności gospodarczej,

· WDB rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo – wartość dodana brutto rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa, rybactwa,

· WDB przemysł - wartość dodana brutto przemysłu,

· WDB budownictwo – wartość dodana brutto budownictwa,

· WDB handel, naprawa pojazdów – wartość dodana brutto handlu i naprawy pojazdów,

· WDB działalność finansowa – wartość dodana brutto działalności finansowej,

· WDB pozostałe usługi – wartość dodana brutto pozostałych usług.

3) Zabudowa i zagospodarowanie terenu

a) przeznaczenie powierzchni miasta

Tablica 04.04 przedstawia wyrażone w kilometrach kwadratowych przeznaczenie powierzchni Warszawy w ujęciu dla całego miasta oraz dla poszczególnych dzielnic.

· Dzielnica(Warszawa/Bemowo/Białołęka/Bielany/Mokotów/Ochota/PragaPołudnie/ PragaPółnoc/Rembertów/Śródmieście/Targówek/Ursus/Ursynów/Wawer/Wesoła/

Wilanów/Włochy/ Wola/Żoliborz – nazwa miasta oraz nazwy poszczególnych jego części wyróżniających się pod względem położenia oraz odrębnych kompetencji władz administracyjnych i samorządu terytorialnego.

· KOD(Odpowiednio: WAW/BE/BI/BY/MO/OA/PD/PN/RE/SR/TA/US/UW/WA/WE/WI/

WL /WO/ZO) – skrót nazwy miasta i nazw dzielnic (patrz „Dzielnica”).

· Teren – część powierzchni ziemi wraz z jej rzeźbą i pokryciem.

· Przeznaczenie – praktyczny cel, do którego jest przeznaczony dany teren, zakwalifikowany, któremu dana rzecz służy.

· MW – tereny zabudowy wielorodzinnej,

· MN – tereny zabudowy jednorodzinnej,

· UU – tereny usług,

· PR – tereny przemysłowe,

· EW – tereny hardmediów (energetyka, paliwa, woda, ścieki, odpady).

· TT – tereny komunikacyjne.

· ZL –tereny zieleni, lasów, parków, wody, rolnicze, tereny niezagospodarowane.

b) zabudowa wg kierunków przeznaczenia terenu

W tablicy 04.05 scharakteryzowana została zabudowa miasta w latach 2000-2014.

W pierwszej kolejności, według metrów kwadratowych powierzchni ogrzewanej, zabudowa została podzielona na poniższe grupy:

· MW – zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna (zabudowa wielorodzinna bez usług lub z niewielkim odsetkiem usług – głównie osiedla zamknięte);

· MN – zabudowa mieszkaniowa niska, jednorodzinna (wolnostojąca, bliźniacza, szeregowa, łącznie z budynkami gospodarczymi, znajdującymi się na terenach działek);

· UA – zabudowa budynkami administracji i bezpieczeństwa publicznego (sądy, ministerstwa, ambasady, urzędy dzielnic, komisariaty policji, budynki należące do wojska, itp.);

· UO – zabudowa pod budynki usług oświaty i nauki (żłobki, przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie, szkoły wyższe, instytuty naukowe);

· UZ – zabudowa pod budynki sektora usług zdrowotnych (szpitale, przychodnie, kliniki, punkty medyczne, specjalistyczne gabinety zabiegowe, itp.);

· UK – zabudowa pod obiekty usług kultury i sportu, hotelarstwa i turystyki (domy kultury, teatry, kina, muzea, stadiony, budynki przynależące do obiektów sportowych, obiekty hotelarskie i związane z turystyką);

· T – zabudowa z przeznaczeniem na budynki transportu (budynki dworców, terminali lotniczych, stacji metra, zajezdni autobusowych, tramwajowych, metra, garaże wielokondygnacyjne, duże skupiska garaży jednostanowiskowych, znajdujących się przy zabudowie wielorodzinnej);

· TK – zabudowa z przeznaczeniem na budynki transportu kolejowego (budynki znajdujące się na terenach kolejowych i obsługujące transport kolejowy bez dworców);

· US – zabudowa składami i magazynami (obiekty przeznaczone do składowania, łącznie z magazynami przeznaczonymi na funkcje komercyjne, nie tylko na potrzeby zakładów przemysłowych);

· UH + UM – zabudowa budynkami usług handlu i materialnymi (głównie obiekty usługowe, znajdujące się na terenach osiedli mieszkaniowych);

· UF – zabudowa budynkami usług niematerialnych (usługi finansowe, ubezpieczeniowe, centra finansowe, budynki banków, giełdy);

· UB – zabudowa budynkami biurowymi (w większości obiekty komercyjne, obiekty znajdujące się na terenie parków biznesowych i biurowych);

· PR – zabudowa przemysłowa;

· EW – zabudowa pod usługi hard mediów (energetyka, media, paliwa, elektrociepłownie, tereny wodociągów, itp.);

· UU – zabudowa pod budowle usług różnych (skupiska obszarów, na których występują różne rodzaje usług, przykładowo centra handlowe, zawierające kilka rodzajów usług);

· UI – zabudowa pod budynki usług innych (usługi niedające się zakwalifikować do innych wymienionych rodzajów usług);

c) mieszkania

Ze względu na wiek budynku, zabudowa Warszawy mierzona w sztukach (szt.) daje się podzielić na:

· Przed 1945 – budynki wybudowane przed rokiem 1945,

· 1945-1970 – budynki wybudowane w latach 1945-1970,

· 1971-1978 – budynki wybudowane w latach 1971-1978,

· 1979-1988 – budynki wybudowane w latach 1979-1988,

· 1989-2002 – budynki wybudowane w latach 1989-2002,

· 2003-2007 – budynki wybudowane w latach 2003-2007,

· 2008-2011 – budynki wybudowane w latach 2008-2011,

· po 2011 – budynki wybudowane po roku 2011.

Według wielkości budynku, mierzonej liczbą mieszkań, zabudowę można podzielić na następujące grupy:

· 1 – budynek jednorodzinny,

· 2 – budynek dwurodzinny, tzw. bliźniak,

· 3-5 – budynek, w którym mieści się od 3 do 5 mieszkań,

· 6-9 – budynek, w którym mieści się od 6 do 9 mieszkań,

· 10-49 – budynek, w którym mieści się od 10 do 49 mieszkań,

· 50+ – budynek, w którym mieści się powyżej 49 mieszkań.

Zabudowę można także zanalizować pod kątem systemu ogrzewania w niej występującemu. Wówczas otrzymujemy poniższe grupy:

· csi – budynki ogrzewane ciepłem z sieci ciepłowniczej,

· gaz – budynki ogrzewane sieciowym paliwem gazowym,

· ene – budynki ogrzewane urządzeniami na energię elektryczną,

· LPG – budynki ogrzewane mieszaniną propan-butanu,

· LFO – budynki ogrzewane lekkim olejem opałowym,

· WKO – budynki ogrzewane węglem kamiennym bądź koksem,

· OZE – budynki ogrzewane odnawialnymi źródłami energii.

W tablicy 04.06 przedstawiono charakterystykę mieszkań na terenie miasta stołecznego Warszawy. Pierwszym kryterium, które użyto do podziału istniejących mieszkań na grupy, jest wiek mieszkania. I tak grupy przedstawiają się następująco.

· Przed 1945 – budynki wybudowane przed rokiem 1945,

· 1945-1970 – budynki wybudowane w latach 1945-1970,

· 1971-1978 – budynki wybudowane w latach 1971-1978,

· 1979-1988 – budynki wybudowane w latach 1979-1988,

· 1989-2002 – budynki wybudowane w latach 1989-2002,

· 2003-2007 – budynki wybudowane w latach 2003-2007,

· 2008-2011 – budynki wybudowane w latach 2008-2011,

· po 2011 – budynki wybudowane po roku 2011.

Kolejnym kryterium podziału mieszkań jest mierzona liczbą pomieszczeń wielkość mieszkania.

· 1 – mieszkanie jednopomieszczeniowe,

· 2 – mieszkanie dwupomieszczeniowe,

· 3 – mieszkanie trójpomieszczeniowe,

· 4 – mieszkanie czwórpomieszczeniowe,

· 5 i więcej – mieszkanie pięciopomieszczeniowe, bądź większe.

Mieszkania w Warszawie podzielono również na grupy według zastosowanego systemu ogrzewania. Wyrażona jest ona w metrach kwadratowych ogrzewanych danym systemem.

· csi – mieszkania ogrzewane ciepłem z sieci ciepłowniczej,

· gaz – mieszkania ogrzewane sieciowym paliwem gazowym,

· ene – mieszkania ogrzewane urządzeniami na energię elektryczną,

· LPG – mieszkania ogrzewane mieszaniną propan-butanu,

· olej opałowy – mieszkania ogrzewane lekkim olejem opałowym,

· węgiel i koks – mieszkania ogrzewane węglem kamiennym bądź koksem,

· oze – mieszkania ogrzewane odnawialnymi źródłami energii.

Podobnym do podziału mieszkań wg liczby pomieszczeń, choć nie tożsamym jest podział w zależności od ilości izb. I tak na potrzeby naszego opracowania mieszkania podzieliliśmy na następujące, przedstawiając ich liczbę w sztukach (szt.):

· 1-izbowe – mieszkania jednopokojowe,

· 2-izbowe – mieszkania dwupokojowe,

· 3-izbowe – mieszkania trójpokojowe,

· 4-izbowe – mieszkania czteropokojowe,

· 5 i więcej izbowe – mieszkania mające pięć i więcej pokojów.

Pod względem dominujących w mieszkaniach systemów ogrzewania dzielimy je na poniższe kategorie, podając łączną powierzchnię ogrzewanych w ten sposób mieszkań:

· co – ogrzewane węzłami jednofunkcyjnymi – wyłącznie do centralnego ogrzewania,

· dwufunkcyjne – ogrzewane węzłami dwufunkcyjnymi – do centralnego ogrzewania lub ogrzewania podłogowego i do ciepłej wody,

· trzyfunkcyjne – ogrzewane węzłami trzyfunkcyjnymi – do centralnego ogrzewania, ciepłej wody i chłodzenia.

Natomiast, również podając w metrach kwadratowych ogrzewanej w ten sposób powierzchni, pod względem zastosowanych kotłów dzielimy mieszkania na:

· jednopaliwowe – ogrzewane kotłami przeznaczonymi do spalania biomasy o określonych właściwościach fizyko-chemicznych, składzie pierwiastkowym bądź gabarytach paliw,

· dwupaliwowe – ogrzewane kotłami na węgiel i drewno poddane przetworzeniu odpowiednio do ekogroszku oraz zrębki drzewnej/peletu drzewnego/brykietów drzewnych.

· etażowe – ogrzewane kotłami znajdującymi się w obrębie mieszkania zlokalizowanego w budynku wielorodzinnym,

· piece węglowe – ogrzewane piecami na węgiel,

· inne – ogrzewane innego rodzaju kotłami.

d) gospodarstwa domowe

W tablicy 04.07 scharakteryzowano z kilku różnych punktów widzenia gospodarstwa domowe w Warszawie w latach 2000-2014.

W pierwszej części podano jaką łączną powierzchnię w metrach kwadratowych zajmują gospodarstwa jednoosobowe, dwuosobowe, trzyosobowe, czteroosobowe oraz pięcio- i więcej –osobowe.

W następnej części przedstawiono średni roczny dochód rozporządzalny w danym roku z przedziału 2000-2014 na osobę w gospodarstwie domowym złożonym z, odpowiednio, jednej, dwóch, trzech, czterech, pięciu, sześciu i więcej osób.

W trzeciej i ostatniej części tablicy przedstawiono w procentach budżet czasu ludności Warszawy w latach 2000-2014. Zrobiono to dla gospodarstw jednoosobowych, dwuosobowych, trzyosobowych, czteroosobowych oraz pięcio- i więcej –osobowych, dzieląc aktywność dobową mieszkańców Warszawy na 4 kategorie: czas odpoczynku (czas poświęcony na korzystanie ze środków masowego przekazu, życie towarzyskie i rozrywki, zamiłowania osobiste oraz czas poświęcony na sport i rekreację), potrzeby fizjologiczne (czas poświęcony na sen, jedzenie, higienę osobistą, itp.), dojazdy i dojścia (wszelkiego typu przemieszczanie się w różnych celach) oraz czas obowiązków (praca zawodowa, nauka, zajęcia i prace domowe oraz dobrowolna praca podejmowana przez mieszkańców, w tym praca w organizacjach, pomoc innym i zaangażowanie w działalność organizacji i praktyki religijne).

4) Styl życia

a) wyposażenie pomieszczeń

W tablicy 04.08 przedstawiono liczebność i intensywność wyposażenia warszawskich gospodarstw domowych w latach 2000-2014. Wyżej wymienioną Liczebność należy rozumieć jako liczbę przedmiotów danego rodzaju w Warszawie. Natomiast Intensywność to nasilenie, natężenie danej cechy.

Wymieniona wcześniej Liczebność jest nadrzędną kategorią wobec grupy Oświetlenie. Dzieli się ona na następujące podgrupy:

· ogółem – całkowita liczba lamp w Warszawie,

· żarowe – liczba lamp o temperaturowym wytwarzaniu światła,

· lgt. Hg – liczba lamp wyładowczych, które świecą poprzez wyładowania elektryczne w parach rtęci,

· lgt. LED – liczba lamp pólprzewodnikowych (LED).

Natomiast pod względem Intensywność i oświetlenie, którego liczba jest zaprezentowana w sztukach (szt.) możemy podzielić na:

· mocy do 5W – liczba lampy o mocy do 5 Watów,

· mocy od 5W do 25W – liczba lamp o mocy od 5 do 25 Watów,

· mocy od 25W do 60W – liczba lamp o mocy od 25 do 60 Watów,

· mocy od 60W do 100W – liczba lamp o mocy od 60 do 100 Watów,

· mocy od 100W – liczba lamp o mocy powyżej 100 Watów

Liczebność telewizorów (TV) możemy przedstawić w następujący sposób:

· old (CRT) – stare telewizory – kineskopowe,

· new – nowe telewizory, które dalej dzielą się na podkategorie:

· new (LCD) – nowe telewizory ciekłokrystaliczne,

· new (TFT) – rodzaj nowego telewizora ciekłokrystalicznego,

· new (LED) – nowy telewizor tzw. LEDowy,

· new (projektor) – projektor.

Według Intensywności możemy je podzielić na telewizory o:

· przekątnej od 10” do 32” – liczba telewizorów o przekątnej od 10 cali do 32 cali,

· przekątnej od 32” do 46” – liczba telewizorów o przekątnej od 32 cali do 46 cali,

· przekątnej powyżej 46” – liczba telewizorów o przekątnej powyżej 46 cali.

· przekątnej powyżej 200”

W dalszej części tablicy przedstawiona jest w sztukach (szt.) liczebność urządzeń, które można znaleźć w domach i mieszkaniach w Warszawie.

b) Wykorzystanie sprzętu domowego

W tablicy 04.09 przedstawiono Wykorzystanie określonych grup sprzętu domowego w latach 2000-2014. Przy czym Wykorzystanie należy zdefiniować jako użycie czegoś dla osiągnięcia jakiegoś celu. Sprzęt domowy, dla potrzeb tej kategorii podzielono na trzy grupy:

· ATV – sprzęt audio i video,

· ICT – urządzenia technologii informacyjnych i komunikacyjnych,

· AGD – sprzęt gospodarstwa domowego oprócz chłodziarek.

Przedstawiono Wykorzystanie sprzętu o określonych pełnych godzinach doby, przy czym dla sprzętu AGD wskaźnik „1” – oznaczający najintensywniejsze wykorzystanie – został przyjęty dla godziny „20-tej”, dla sprzętu ICT dla „22-iej” a dla sprzętu AGD dla godziny „19-tej”.

c) Wykorzystanie czasu życia mieszkańców

W tablicy 04.10 przedstawiono Wykorzystanie czasu życia w mieście w latach 2000-2014.

Zrobiono to dla dwóch okresów roku, Czasu trwania (zimowego) i Czasu trwania (letniego) oraz dla Czasu trwania (średniego rocznego). Ludność Warszawy podzielono na cztery grupy:

· dzieci i młodzież – mieszkańców Warszawy w wieku od 10 do 19 lat,

· pracowników – mieszkańców Warszawy czynnych zawodowo,

· emerytów – mieszkańców Warszawy, którzy pobierają świadczenia emerytalne,

· bezrobotnych – mieszkańców Warszawy w wieku produkcyjnym nieczynnych zawodowo.

d) Przebywanie w mieście

Poszczególni członkowie powyższych grup wykorzystują swój czas na czynności zdefiniowane w kolumnie „Podgrupa”, którym średnio poświęcają liczbę minut uwidocznioną po prawej stronie tablicy

5) Transport indywidualny

a) Ruch pieszy

W tablicy 04.11 scharakteryzowano transport indywidualny w mieście w latach 2000-2014. Jeśli chodzi o Ruch pieszy, to można go przedstawić za pomocą Liczby pieszych, czyli wyrażonej w sztukach („szt.”) maksymalnej liczby osób przemieszczających się bez korzystania ze wspomagania w postaci urządzeń w statystyczną letnią środę, albo Przebytej drogi, wyrażonej w „Pasażerokilometrach” – czyli kilometrach przebytych przez pieszych.

b) Ruch indywidualny wspomagany

Obok ruchu pieszych transport indywidualny może się także odbywać w sposób wspomagany („ruch wspomagany”). Jego także można przedstawić za pomocą liczby konkretnych urządzeń, wyrażonej w sztukach („szt.”) lub w pasażerokilometrach, czyli kilometrach przebytych przy pomocy tych urządzeń. Ruch wspomagany można podzielić na niżej wymienione grupy:

· rowery – pojazdy drogowe napędzane siłą mięśni ludzkich za pomocą pedałów

· e-rowery – podobne do rowerów pojazdy na energię elektryczną,

· e-skutery – napędzane energią elektryczną skutery,

· egzoszkielety – zasilane energią elektryczną mocowane na zewnątrz ciała powłoki, których celem jest wzmocnienie siły mięśni użytkownika,

· wehikuły inwalidzkie – urządzenia umożliwiające poruszanie się osobom niepełnosprawnym ruchowo,

· inne – inne niż wymienione wyżej pojazdy ruchu wspomaganego.

c) Samochody

Dużo miejsca poświęcono w tablicy04.11 samochodom osobowym. Przedstawiono je z podziałem na poniższe grupy:

· średni wiek – wyrażony w latach średni wiek samochodów w Warszawie,

· prywatne – wyrażona w sztukach liczba samochodów prywatnych,

· przewozy – liczba taksówek należących do MPT,

· ogółem – łączna liczba samochodów prywatnych i przewozowych.

Przy podziale ze względu na zużywane przez dany samochód osobowy paliwo, zmierzono liczbę sztuk („szt.”) oraz ilość zużywanej przez te samochody energii wyrażoną w gigawatogodzinach/dobę średnią oraz wozo-kilometrach/dobę średnią.

· paliwo: ene – energia elektryczna,

· paliwo: ON – olej napędowy,

· paliwo: etylina – benzyna,

· paliwo: LPG – mieszanina propan-butanu,

· paliwo: LNG+CNG – paliwo metanowe ciekłe lub gazowe sprężone.

W dalszej kolejności przedstawiono liczbę miejsc w samochodach Warszawiaków ogółem, prywatnych oraz w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym (przewozy).

d) Alternatywny pasażerski transport powietrzny

W ramach transportu indywidualnego przedstawiono także dane dotyczące liczby prywatnych statków powietrznych Ogółem wyrażonej w sztukach („szt.”), ilości miejsc w nich również wyrażonej w sztukach (szt.) liczbie operacji lotniczych wyrażonej w sztukach na rok (szt./rok) i w sztukach na dobę (szt./dobę), pracy przewozowej wyrażonej w wozokilometrach na rok (wozo-km/rok) i w wozokilometrach na dobę średnią (wozo-km/dobę śr.).

6) Transport publiczny

a) pojazdy publiczne

W tablicy 04.12 przedstawiono dane dotyczące transportu publicznego w Warszawie w latach 2000-2014. Pod uwagę wzięto poniższych 8 rodzajów pojazdów i przedstawiono dane dla nich również wyrażone w poniżej wymienionych jednostkach.

Rodzaje pojazdów:

· citybike – rowery w ramach miejskiego systemu Veturilo oraz obecnego na Bemowie „Bemowo Bike”,

· citycar – samochody elektryczne funkcjonujące w ramach analogicznego do Veturilo systemu wypożyczeniowego car-sharing,

· taxi – taksówki,

· bus – autobusy,

· tram – tramwaje,

· metro – metro,

· SKM – Szybka Kolej Miejska,

· drony taxi –autonomiczne latające elektryczne taksówki.

Miary:

· szt. – liczba sztuk.

· pas./dobę śr. – pasażerowie na dobę średnią,

· wozo-km/dobę śr. – wozo-kilometry na dobę średnią,

· wozo-km/rok – wozo-kilometry na rok,

· pasażerokilometry – miara pracy przewozowej wykonanej przez środki transportu pasażerskiego w określonym czasie.

b) zagregowany godzinowy profil intensywności ruchu

Obok tego, przedstawiono przewozy dobowe dla większości godzin doby. Jako jednostki użyto Tys. pas./h, czyli „tysiące pasażerów na godzinę” przewożonych środkami transportu publicznego.

7) Infrastruktura techniczna

a) Hardmedia

W tablicy 04.13 przedstawiono obraz infrastruktury technicznej w Warszawie w latach 2000-2014. W pierwszej części tablicy podano wyrażoną w kilometrach długość przewodów ośmiu rodzajów sieci:

· wodociąg – sieci wodociągowej,

· kanalizacja sanitarna – sieci kanalizacji sanitarnej,

· kanalizacja deszczowa – sieci kanalizacji deszczowej,

· kanalizacja ogólnospławna – sieci kanalizacji ogólnospławnej,

· ene – sieci energetycznej,

· gaz – sieci gazowej,

· csi – sieci ciepłownicze,

· csc – centralna sieć ciepłownicza,

W kolejnej części tablicy przyjrzano się bliżej zasięgowi sieci, rozumianemu jako wyrażona w kilometrach kwadratowych powierzchnia, do której dochodzą przewody sześciu z ośmiu wyżej wymienionych rodzajów: wodociągowe, sanitarne, ene, gaz, csi i csc.

b) Drogi i parkingi

Następnie przedstawiono długość (w kilometrach) oraz powierzchnię (w kilometrach kwadratowych): dróg, torowisk tramwajowych, chodników, ścieżek rowerowych.

Analizując torowiska kolei SKM oraz metra przedstawiono zmiany ich długości, a nie powierzchnię. Analizując, natomiast, korytarze powietrzne, przedstawiono ich długość (w kilometrach) oraz powierzchnię warstw (w kilometrach kwadratowych), czyli powierzchnię korytarzy powietrznych nad Warszawą wykorzystywaną przez transport lotniczy. Ponadto, przy przedstawieniu dwóch ostatnich cech, nie zapomniano o liczbie (w sztukach – szt.) i długości (w metrach – m) pasów startowych lotnisk w Warszawie oraz o liczbie lądowisk dla pionowzlotów.

8) Infrastruktura łączności

W tablicy 04.14 przedstawiono obraz infrastruktury łącznościowej Warszawy w latach 2000-2014.

Na wstępie zestawiono ze sobą liczbę (szt.) abonentów telefonii kablowej oraz abonentów telefonii komórkowej. Następnie przedstawiono podstawowe dane dotyczące telefonii komórkowej w Warszawie, to znaczy:

· wyrażoną w kilometrach kwadratowych powierzchnię Zasięgu stacji telefonii komórkowej,

· wyrażoną w sztukach – szt. – ilość stacji bazowych telefonii komórkowej,

· wyrażona w dBm (logarytmicznej jednostce miary mocy odniesionej do mocy 1 mW, która informuje o ile decybeli moc ta jest większa lub mniejsza od mocy 1 mW) moc stacji bazowych telefonii komórkowej,

Przedstawione zostały także podstawowe dane odnośnie bezprzewodowego Zasięgu internetu, przy czym należy zaznaczyć, że wiarygodne dane dla lat 2000-2014 udało się uzyskać w przypadku powierzchni pokrycia Warszawy Internetem bezprzewodowym, które to pokrycie wyrażono w kilometrach kwadratowych.

9) Hardmedia i środowisko

a) Zasilanie miasta

W tablicy 04.15 przedstawiono strumienie hardmediów zasilające miasto i wytworzone przez mieszkańców w roku w latach 2000-2014.

W pierwszej części przyjrzano się wyrażonej w megawatach (MW) dostarczanej mocy. Podzielono tę część na trzy nośniki:

- ene – energia elektryczna,

- gaz – sieciowe paliwo gazowe,

- csc – ciepło z centralnej sieci ciepłowniczej.

b) Wskaźniki niezawodności

Wskaźniki niezawodności zostały pokazane tablicy 4.15

c) Strumienie emisji

Następnie pokazano wyrażone w gigawatogodzinach (GWh) zużycie energii w poszczególnych latach dla wyżej wymienionych nośników.

3. Charakterystyka temperaturowa miasta

1) Statystyka pogodowa

W tablicy 04.16 przedstawiono dane dotyczące pogody w Warszawie w latach 2000-2014, które zestawiono z danymi średnimi dla tych lat oraz z danymi dla roku typowego, które to dane od danych średnich za wyżej wymieniony okres różnią się dłuższym okresem obserwacji. W pierwszej części tablicy przedstawiono temperaturę średnią, minimalną, i maksymalną w poszczególnych latach wyżej wskazanego okresu. Następnie, przy zastosowaniu współczynników korekcyjnych przedstawiono temperaturę roczną: średnią, minimalną i maksymalną. Kolejnym etapem było przedstawienie temperatury rocznej przy zastosowaniu współczynników zmienności, co pozwoliło pokazać temperaturę roczną (minimalną-średnią, maksymalną-średnią oraz amplitudę, czyli różnicę między maksymalnymi i minimalnymi wartościami temperatury dla danego okresu), minimalną-średnią miesięczną temperaturę, maksymalną-średnią temperaturę. W następnej kolejności, również przy zastosowaniu współczynnika zmienności, przedstawiono Minimalną średnią-miesięczną dla każdego miesiąca w poszczególnych latach okresu 2000-2014 i roku typowego, oraz maksymalną-średnią miesięczną dla każdego miesiąca w poszczególnych latach.

Sezon grzewczy, czyli okres, w którym warunki atmosferyczne powodują konieczność ciągłego dostarczania ciepła w celu ogrzewania obiektów scharakteryzowano sześcioma wielkościami. Są to:

· ilość stopniodni, czyli liczba dni, w których występuje konieczność ogrzewania budynku o jeden stopień w ciągu doby,

· średnia temperatura wyrażona w stopniach Celsjusza,

· długość – wyrażony w godzinach czas trwania sezonu grzewczego

· temp. poniżej -18°C – wyrażony w godzinach czas, gdy temperatura powietrza spadła poniżej minus 18°C,

· temp. poniżej -10°C - wyrażony w godzinach czas, gdy temperatura powietrza spadłą poniżej minus 10°C,

· temp. poniżej 0°C – wyrażony w godzinach czas, gdy temperatura powietrza spadła poniżej 0°C.

W ostatnim wierszu tablicy przedstawiono wyliczenie stopniodni (liczba dni, w których występuje konieczność ogrzewania co najmniej o jeden stopień w ciągu doby), jako współczynnika korekcyjnego oznaczającego relację dni, w których występuje konieczność ogrzewania do roku typowego, dla którego wartości są pokazane w ostatniej kolumnie tablicy.

2) Profil temperaturowy roku bazowego

W tablicy 04.17 przedstawiono profil temperatury roku bazowego – 2014-go, przy czym jednostką wszystkich wierszy danych jest stopień Celsjusza Średnich temperatur miesięcznych, Minimalnych temperatur miesięcznych oraz Maksymalnych temperatur miesięcznych. Następnie podano takie wartości jak:

· średnią – iloraz sumy zanotowanych temperatur przez ich liczbę pomiarów,

· minimalną – najniższa zanotowana temperatura,

· maksymalną – najwyższa zanotowana temperatura,

· amplitudę – różnica między maksymalnymi i minimalnymi wartościami zanotowanych temperatur

· dla temperatury dobowej Doby zimowej oraz Doby letniej.

3) Temperaturowe współczynniki korekcyjne

Temperaturowe współczynniki korekcyjne zostały uwzględnione podczas analizy temperatury w poszczególnych przedziałach zmienności w roku.

4) Wskaźniki zmienności temperatury w mieście

W następnej kolejności podane zostały standardowe wartości Przedziału zmienności temperatury dla Roku oraz dla Sezonu grzewczego. Wartości te to:

· średnia – iloraz sumy zanotowanych temperatur przez ich liczbę pomiarów,

· odchylenie standardowe – pojęcie mówiące jak szeroko wartości temperatury są rozrzucone wokół średniej,

· dolna granica – wartość powstała po odjęciu od wartości średniej wartości odchylenia standardowego,

· górna granica – wartość powstała po dodaniu do wartości średniej wartości odchylenia standardowego.

5) Wskaźniki relacji energetycznych w mieście

W tablicy 04.18 znajdują się wskaźniki relacji energetycznych w Warszawie za lata 2000-2014, średnią ich wartość w tych latach oraz w roku typowym, który od średniej różni się dłuższym niż piętnastoletni okresem obserwacji

W pierwszej kolejności przedstawiono wysokość zużycia energii w roku 2014 w gigawatogodzinach (GWh) dla następujących nośników:

· ene – energii elektrycznej,

· gaz – energii powstałej ze spalania sieciowego paliwa gazowego,

· csc – energii cieplnej z centralnej sieci ciepłowniczej.

Następnie przedstawione zostały bardziej szczegółowe dane – pokazujące w gigawatogodzinach (GWh) miesięczne zużycie energii pochodzącej z wyżej wymienionych nośników.

W kolejnej części tablicy zaprezentowano wyrażoną w megawatogodzinach (MWh) średnią wartość zużycia energii pochodzącej z wcześniej wymienionych nośników w kolejnych godzinach dnia zimowego.

Na koniec, w dwóch ostatnich częściach tablicy, przedstawiono współczynniki charakterystyczne dla energetyki i ciepłownictwa. Część z nich przybiera wartości liczbowe, a część jest wyrażona w GWh/°C.

6) Wskaźniki przeliczeniowe

W tablicy 04.19 przedstawiono wskaźniki przeliczeniowe dla strumieni energetycznych sprowadzonych do średniej temperatury wieloletniej dla miasta stołecznego Warszawy. Innymi słowy, przedstawiono wartości dla Elastyczności zapotrzebowania od temperatury odniesiona dla temperatury średniej wieloletniej. Przedstawiono zarówno Energię (wyrażoną w GWh/°C – gigawatogodzinach na stopień Celsjusza), jak i Moc (wyrażoną w MW/°C - megawatach na stopień Celsjusza) oraz Elastyczność zapotrzebowania od temperatury odniesiona dla temperatury minimalnej wieloletniej (w tych samych jednostkach). Wartości dostępne są dla trzech rodzajów nośników:

- ene – energii elektrycznej,

- gaz – gazu ziemnego,

- csc – ciepła z centralnej sieci ciepłowniczej.

4. Strumienie energetyczne sprowadzone do średniej temperatury wieloletniej

W tablicy 04.20 przedstawiono strumienie energetyczne sprowadzone do średniej temperatury wieloletniej.

Zapotrzebowanie na energię, mierzone w gigawatogodzinach energii, zostało pod względem nośnika cechy – energii – podzielone na:

· enk – energia końcowa,

· ene – energia elektryczna,

· gaz – gaz ziemny,

· csc – ciepło z centralnej sieci ciepłowniczej.

Wyrażone w megawatach mocy Zapotrzebowanie na moc szczytową, czyli zapotrzebowaną, określoną zwykle dla wewnętrznej linii zasilającej lub całego miasta, zostało pod względem nośnika cechy – mocy – podzielone na te same podgrupy, co wyżej podniesione Zapotrzebowanie na energię.

Spis tablic:

Tablica nr 04.01 Ludność wg wieku w mieście i w dzielnicach w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.02 Ludność wg wykształcenia, zajęcia, zatrudnienia oraz przychody dla miasta w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.03 Gospodarka w mieście w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.04 Przeznaczenie terenu miasta i dzielnic pod zabudowę

Tablica nr 04.05Charakterystyka zabudowy miasta w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.06 Charakterystyka mieszkań na terenie miasta

Tablica nr 04.07 Charakterystyka gospodarstw domowych w mieście

Tablica nr 04.08 Wyposażenie gospodarstw domowych w mieście w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.09 Wykorzystanie sprzętu domowego w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.10 Wykorzystanie czasu życia w mieście w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.11 Transport indywidualny w mieście w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.12 Transport publiczny w mieście w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.13 Obraz infrastruktury technicznej Warszawy w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.14 Obraz infrastruktury łączności Warszawy w latach 2000 - 2014

Tablica nr 04.15 Strumienie hardmediów zasilające miasto i wytworzone przez mieszkańców w roku

Tablica nr 04.16 Statystyka pogodowa miasta

Tablica nr 04.17 Profil temperaturowy roku bazowego

Tablica nr 04.18 Wskaźniki relacji energetycznych w mieście

Tablica nr 04.19 Wskaźniki przeliczeniowe

Tablica nr 04.20 Strumienie energetyczne sprowadzone do średniej temperatury wieloletniej

§05 Miasto w roku odniesienia

1. Opis miasta

Miasto Stołeczne Warszawa zajmuje obszar o powierzchni 517,24 km2 zamieszkany przez ok. 1,8 mln ludzi z administracyjnym podziałem na 18 dzielnic, zróżnicowanych pod względem przeznaczenia terenu i struktury demograficznej, które są głównymi czynnikami determinującymi wielkość zapotrzebowania na paliwa i energię na danym obszarze.

Na terenie miasta występuje znaczne zróżnicowane liczby ludności. Największa gęstość zaludnienia występuje w dzielnicach: Ochota, Śródmieście, Praga Południe, Wola, Mokotów. Dzielnicami o najmniej intensywnym zaludnieniu są: Wilanów, Wawer, Wesoła, Białołęka.

W ostatnich latach następuje spadek ogólnej liczby ludności w najstarszych dzielnicach charakteryzujących się największa gęstością zaludnienia i jednocześnie o największym udziale osób w wieku poprodukcyjnym oraz wzrost liczby ludności w nowych rozwijających się dzielnicach z przeważającą grupą osób w wieku poniżej 40 lat. Wynikiem przemian struktury demograficznej ludności Warszawy są zmiany w wielkości potrzeb typowych w poszczególnych obszarach dla różnych grup wieku.

Zgodnie ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy ze zmianami” ok. 28% powierzchni miasta zajmuje zabudowa mieszkaniowa, w tym 11% wielorodzinna występująca przede wszystkim na terenie dzielnic: Śródmieście, Praga Północ, Praga Południe, Wola, Mokotów, Bemowo, Ursynów, Targówek oraz 17% zabudowa jednorodzinna występująca głownie w dzielnicach obrzeżnych Warszawy: Wawer, Wesoła Białołęka i Wilanów. Tereny usług zajmują ok. 7% zlokalizowane głównie w obszarach centralnych miasta zaś obszary produkcyjno-usługowe stanowiące ok. 5% z koncentracją na Białołęce, Targówku, Ursusie, Bielanach oraz Pradze Północ i Woli. Znaczącą część miasta pokrywają obszary zieleni stanowiące ok. 28% oraz obszary rolnicze stanowiące ok. 12% całkowitego obszaru miasta. Do najbardziej zielonych dzielnic zalicza się: Bielany, Białołęka, Rembertów, Wawer, Wesoła i Ursynów. Grunty rolne występują przede wszystkim w dzielnicach obrzeżnych: Białołęka, Wawer, Wilanów, Ursynów i Włochy.

Niemal 11% powierzchni Warszawy zajmują obszary funkcji technicznych, w skład których wchodzą: tereny ulic i placów, infrastruktury technicznej, urządzeń transportu kolejowego i lotniczego o bardzo zróżnicowanym rozmieszczeniu obszarów w poszczególnych dzielnicach. Pozostałe ok. 9 % powierzchni Warszawy zajmują wody powierzchniowe Wisły oraz inne formy użytkowania terenu.

W ostatnich latach odnotowuje się znaczne przeobrażenia w strukturze gruntów miasta wg sposobu użytkowania w szczególności poprzez intensyfikację obszarów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i usługową, co związane jest również z coraz większą liczbą osób mieszkających i pracujących w Warszawie. Oba zjawiska wpływają na zwiększenie potrzeb energetycznych miasta, co nakłada na Władze Miasta podjęcie dodatkowych działań zapewniających bezpieczeństwo energetyczne odbiorcom końcowym na podległym obszarze.

Obecnie zaspakajanie potrzeb energetycznych m.st. Warszawy realizowanie jest poprzez system elektroenergetyczny, gazowy, ciepłowniczy oraz indywidulane źródła, w tym również instalacje odnawialnych źródeł energii. Przy wzroście zapotrzebowania na energię w mieście, może okazać się, że istniejący system jest niewystraczający i konieczny będzie jego rozwój.

Dokonano podziału Warszawy na 264 rejony pod względem wykorzystania terenu oraz ocena pod kątem przeznaczenia, wieku, stanu technicznego i nasycenia zabudowy, sposobu zaspokajania potrzeb energetycznych, charakterystyki demograficznej, kategorii odbiorców oraz struktury potrzeb pozwoli na określenie obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa i energię w danym rejonie. Ze względu na sposób użytkowania terenu w niniejszym opracowaniu rejony zostały podzielone na rejony bilansowe stanowiące obszary, na których występuje zużycie paliwa i energii oraz rejony nieaktywne, które nie wymagają dostarczania energii.

2. Charakterystyka ilościowa miasta

1) Sytuacja społeczno-gospodarcza

a) Opis ogólny

Sytuacja społeczno-gospodarcza kształtowana jest przez społeczeństwo zamieszkujące dany teren. Ludność zamieszkująca została podzielona na grupy ze względu na wiek (grupa przedprodukcyjna, produkcyjna, poprodukcyjna), ze względu na aktywność (przedszkolni, uczniowie, studenci, pracujący, najemni, przedsiębiorcy, bezrobotni, emeryci), ze względu na czas przebywania w mieście (zameldowani, mieszkający, nierejestrowani, pomieszkujący, dojeżdżający) oraz ze względu na dochody podatników. Zastosowany podział ma za zadanie posłużyć na wygenerowanie różnych grup zapotrzebowania w różnych porach dnia i tygodnia z podziałem na dzielnice oraz rejony.

b) Ludność

W tablicy 05.01 przedstawiono ludność w Warszawie i w poszczególnych dzielnicach w 2014 roku. Podzielono ją na grupy pod względem następujących cech: wieku, aktywności, przebywania w mieście oraz dochodów.

Pod względem przebywania w mieście osoby związane z Warszawą, jako całością oraz z jej poszczególnymi jej dzielnicami podzielono na następujące grupy:

· mieszkających – osoby faktycznie przebywające w Warszawie i mieszkające w Warszawie z zamiarem stałego lub czasowego (krótkoterminowego) pobytu,

· zameldowanych – osoby faktycznie przebywające w Warszawie i mieszkające w Warszawie z zamiarem stałego pobytu pod oznaczonym adresem,

· nierejestrowanych – osoby zamieszkujące Warszawę z zamiarem czasowego (krótkoterminowego) pobytu oraz osoby faktycznie przemieszkujących,

· pomieszkujących – wielkość powstała z odjęcia od osób mieszkających osób zameldowanych,

· dojeżdżających – pracujący bądź uczący się, dojeżdżający do Warszawy, a na co dzień mieszkający poza nią.

Pod względem wieku mieszkańcy Warszawy i jej dzielnic zostali podzieleni na:

· przedprodukcyjnych – mieszkańcy Warszawy w wieku 0-14 lat,

· produkcyjnych – mieszkający w Warszawie mężczyźni w wieku 15-64 lat, oraz mieszkające w Warszawie kobiety w wieku 15-59 lata, zarówno wykonujący pracę, jak i bezrobotni,

· poprodukcyjnych – mieszkający w Warszawie mężczyźni w wieku powyżej 65 lat i kobiety w wieku powyżej 60 lat.

Pod względem aktywności ludność Warszawy i poszczególnych dzielnic przedstawiono podzieloną na grupy:

· przedszkolni – dzieci uczęszczające do przedszkoli,

· uczniowie – dzieci uczęszczające do szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich,

· studenci – osoby studiujące na uczelniach wyższych,

· pracujący – osoby zatrudnione na etacie oraz prowadzące firmę (najemni+przedsiębiorcy),

· najemni – osoby zatrudnione na etacie,

· przedsiębiorcy – osoby prowadzące firmę,

· bezrobotni – osoby pozostające bez zatrudnienia, gotowe do podjęcia pracy,

· emeryci – osoby, które osiągnęły wiek emerytalny.

Wartość Dochodu netto – czyli po odjęciu obciążeń podatkowych – ludności Warszawy i poszczególnych dzielnic przedstawiono, jako liczbę złotych polskich przypadającą na osobę mieszkańca.

2) Gospodarstwa domowe

W tablicy 05.02 przedstawiono charakterystykę gospodarstw domowych w całym mieście, poszczególnych dzielnicach i w rejonach w 2014 roku.

Zaczęto od przedstawienia Średniej powierzchni mieszkań przypadającej na jedną osobę – dla miasta, dzielnic i rejonów. Następnie przedstawiono, w procentach (%) czas spędzany przez:

· gospodarstwa jednoosobowe – gospodarstwa składające się z jednej osoby,

· gospodarstwa dwuosobowe – gospodarstwa składające się z dwóch osób,

· gospodarstwa trzyosobowe – gospodarstwa składające się z trzech osób,

· gospodarstwa czteroosobowe – gospodarstwa składające się z czterech osób,

· gospodarstwa pięcioosobowe i więcej – gospodarstwa składające się z pięciu lub więcej osób.

dzieląc go na:

· czas odpoczynku – procent czasu wykorzystywanego w statystycznym gospodarstwie na odpoczynek,

· potrzeby fizjologiczne – procent czasu wykorzystywanego w statystycznym gospodarstwie na załatwianie potrzeb fizjologicznych,

· dojazdy i dojścia – procent czasu wykorzystywanego w statystycznym gospodarstwie na dojazdy i dojścia,

· czas obowiązków – procent czasu wykorzystywanego w statystycznym gospodarstwie na wykonywanie obowiązków.

Przedstawiono także w złotych polskich (PLN) Bilans wydatków Warszawiaków, jako ogółu – ogółem, emerytów, pracowników, przedsiębiorców dzieląc je na takie grupy wydatków, jak:

· nośniki energii – na przykład energia elektryczna, ciepło,

· audiowizualny – wydatki Warszawiaków na sprzęt audiowizualny, na przykład telewizory, radia,

· pozostałe – ani nie na nośniki energii, ani nie na składniki audiowizualne wydatków,

· suma – łączna suma wydatków członków wyżej wymienionych grup.

3) Gospodarka

W tablicy 05.03 przedstawiono gospodarkę w Warszawie, w jego poszczególnych dzielnicach i w rejonach w 2014 roku. Dokładnie rzecz ujmując przedstawiono Liczbę firm, czyli mówiąc precyzyjniej liczbę instytucji i Zatrudnienie w nich, czyli liczbę mieszkańców zatrudnionych w instytucji danej kategorii, z podziałem na niżej wymienione grupy:

1. administracja –instytucje administracyjne zarówno na szczeblu centralnym, jak i samorządowym,

1. edukacja – instytucje edukacyjne,

1. zdrowie – instytucje ochrony zdrowia,

1. handel – instytucje handlowe,

1. usługi materialne – instytucje zajmujące się dostarczaniem usług materialnych,

1. usługi niematerialne – instytucje zajmujące się dostarczaniem usług niematerialnych (na przykład finansowych, ubezpieczeniowych, zarządzania, pośrednictwa, informatyki, wynajmu itp.),

1. transport – instytucje transportowe (ZTM, taksówkarze itp.),

1. produkcja – fabryki i zakłady produkcyjne,

1. spółdzielnie – spółdzielnie,

1. spółdzielnie mieszkaniowe – specjalny typ spółdzielni,

1. wspólnoty mieszkaniowe – wspólnoty i zatrudnione w nich osoby.

4) Zabudowa

W tablicy 05.04 scharakteryzowano zabudowę miasta Warszawa, jego dzielnic i rejonów w 2014 roku.

Najpierw podano powierzchnię w metrach kwadratowych (m2) budynków i budowli z określonych typów zabudowy, a następnie w metrach sześciennych (m3), ich kubaturę, czyli pojemność.

· MW – zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna (zabudowa wielorodzinna bez usług lub z niewielkim odsetkiem usług – głównie osiedla zamknięte);

· MN – zabudowa mieszkaniowa niska, jednorodzinna (wolnostojąca, bliźniacza, szeregowa, łącznie z budynkami gospodarczymi, znajdującymi się na terenach działek);

· UA – zabudowa budynkami administracji i bezpieczeństwa publicznego (sądy, ministerstwa, ambasady, urzędy dzielnic, komisariaty policji, budynki należące do wojska, itp.);

· UO – zabudowa pod budynki usług oświaty i nauki (żłobki, przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie, szkoły wyższe, instytuty naukowe);

· UZ – zabudowa pod budynki sektora usług zdrowotnych (szpitale, przychodnie, kliniki, punkty medyczne, specjalistyczne gabinety zabiegowe, itp.);

· UK – zabudowa pod obiekty usług kultury i sportu, hotelarstwa i turystyki (domy kultury, teatry, kina, muzea, stadiony, budynki przynależące do obiektów sportowych, obiekty hotelarskie i związane z turystyką);

· T – zabudowa z przeznaczeniem na budynki transportu (budynki dworców, terminali lotniczych, stacji metra, zajezdni autobusowych, tramwajowych, metra, garaże wielokondygnacyjne, duże skupiska garaży jednostanowiskowych, znajdujących się przy zabudowie wielorodzinnej);

· TK – zabudowa z przeznaczeniem na budynki transportu kolejowego (budynki znajdujące się na terenach kolejowych i obsługujące transport kolejowy bez dworców);

· US – zabudowa składami i magazynami (obiekty przeznaczone do składowania, łączniez magazynami przeznaczonymi na funkcje komercyjne, nie tylko na potrzeby zakładów przemysłowych);

· UH + UM – zabudowa budynkami usług handlu i materialnymi (głównie obiekty usługowe, znajdujące się na terenach osiedli mieszkaniowych);

· UF – zabudowa budynkami usług niematerialnych (usługi finansowe, ubezpieczeniowe, centra finansowe, budynki banków, giełdy);

· UB – zabudowa budynkami biurowymi (w większości obiekty komercyjne, obiekty znajdujące się na terenie parków biznesowych i biurowych);

· PR – zabudowa przemysłowa;

· EW – zabudowa pod usługi hard mediów (energetyka, media, paliwa, elektrociepłownie, tereny wodociągów, itp.);

· UU – zabudowa pod budowle usług różnych (skupiska obszarów, na których występują różne rodzaje usług, przykładowo centra handlowe, zawierające kilka rodzajów usług);

· UI – zabudowa pod budynki usług innych (usługi niedające się zakwalifikować do innych wymienionych rodzajów usług);

· PUSTO – pustostany (obiekty opuszczone, zdewastowane, niezamieszkałe, będące w ruinie);

5) Wyposażenie zabudowy

W tablicy 05.05 przedstawiono wyposażenie zabudowy miasta, dzielnic i rejonów w 2014 roku. Poniżej grupy urządzeń, które wyszczególniono w sztukach (szt.):

· lgt – punkty świetlne,

· ATV – urządzenia audio i video,

· ICT – urządzenia technologii informatycznych i telekomunikacyjnych,

· AGD – urządzenia składające się na sprzęt gospodarstwa domowego,

· ecar – samochody elektryczne

· inne – inne urządzenia stanowiące wyposażenie zabudowy miasta.

6) Urządzenia energetyczne

W tablicy 05.06 przedstawiono urządzenia energetyczne w Warszawie w 2014 roku. Dla każdego z wyszczególnionych urządzeń podano następujące dane:

· Obiekt – nazwa instytucji, w której znajduje się dane urządzenie energetyczne,

· Wymaga pozwolenia – określenie, czy dane zamontowanie danego urządzenia wymagało pozwolenia czy zgłoszenia:

· pozwolenie – wymagające pisemnej zgody na zamontowanie,

· zgłoszenie – wymagające jedynie oficjalnego zawiadomienia o zamontowaniu,

· Dzielnica – w której dzielnicy, czyli wyróżniającej się pod względem położenia oraz odrębnych kompetencji władz administracyjnych i samorządu terytorialnego Warszawy, jest zamontowane urządzenie,

· Rodzaj urządzenia – określenie, jakie konkretnie urządzenie jest zamontowane,

· Rodzaj paliw – jakie paliwo stosuje się w danym urządzeniu,

· Moc [MW] – moc urządzenia w megawatach,

· Przeznaczenie – do czego jest ono wykorzystywane,

· Inne (prowadzący instalację) – jaka instytucja zarządza urządzeniem.

7) Transport

W tablicy 05.07 scharakteryzowano transport w mieście, dzielnicach i rejonach w 2014 roku.

· Samochody – wyrażona w sztukach (szt.) liczba samochodów w Warszawie, poszczególnych dzielnicach i ich rejonach.

· Stacje ładowania – liczba stacji ładowania samochodów elektrycznych w poszczególnych dzielnicach i ich rejonach,

· Stacje ładowania (liczba wtyczek) – liczba podłączeń na stacjach ładowania samochodów elektrycznych w poszczególnych dzielnicach i ich rejonach.

8) Energia w mieście

a) Energia użytkowa

W tablicy 05.08 przedstawione zostały energia użytkowa, czyli w praktyce, ciepło użyteczne do ogrzewania i wentylacji oraz do przygotowywania ciepłej wody oraz energia końcowa, czyli ilość energii, którą należy zakupić do ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w mieście oraz w dzielnicach w 2014 roku.

Zarówno jeden typ energii, jak i drugi, są rozpatrywane pod względem dwóch cech: wyrażonej w megawatach (MW) mocy maksymalnej oraz wyrażonej w gigawatogodzinach (GWh) energii rocznej. Wartość energii użytkowej, zarówno przy omówieniu mocy maksymalnej jak i energii rocznej, podano dla następujących grup:

· cep – ciepło

· cep. csi – ciepło z sieci ciepłowniczej,

· cep. ene – ciepło z energii elektrycznej,

· cep. gaz – ciepło ze spalania gazu,

· co – ogrzewanie pomieszczeń,

· co. csi – ogrzewanie pomieszczeń ciepłem z sieci ciepłowniczej,

· co. ene – ogrzewanie pomieszczeń za pomocą urządzeń na energię elektryczną,

· co. gaz – ogrzewanie pomieszczeń ciepłem powstałym ze spalania gazu,

· cw – ciepła woda użytkowa,

· cw. csi – ciepła woda użytkowa z sieci ciepłowniczej,

· cw. ene – ciepła woda użytkowa uzyskana dzięki podgrzaniu urządzeniami na energię elektryczną,

· cw. gaz – ciepła woda użytkowa uzyskana dzięki podgrzaniu w urządzeniach spalających gaz,

· pp – przygotowanie posiłków,

· pp. ene – przygotowanie posiłków na kuchniach elektrycznych,

· pp. gaz – przygotowanie posiłków na kuchniach gazowych,

· col – chłodzenie.

Natomiast wartości energii końcowej rozpatrzono dla poniższych grup:

· en – energia,

· ene – energia elektryczna,

· gaz – sieciowe paliwo gazowe,

· csi – ciepło z sieci ciepłowniczej,

· col – chłodzenie,

· OZE – odnawialne źródła energii,

· LPG – mieszanina propan-butan,

· LFO – lekki olej opałowy,

· WKO - węgiel, węgiel kamienny, koks, brykiety, paliwa węglowe,

· inne – inne od wymienionych

Dodatkowo rozpatrzono energię podając zsumowane wartości mocy maksymalnej oraz energii rocznej dla niej:

· ene – energia elektryczna,

· lgt – punkty świetlne,

· ATV – urządzenia audiowizualne,

· ICT – urządzenia telekomunikacyjne bądź komputer,

· AGD – artykuły gospodarstwa domowego,

· ecar – samochody elektryczne,

· inne – inne urządzenia zasilane energię elektryczną.

b) Energia końcowa

W tablicy 05.09 przedstawiono godzinowe profile dobowe miasta, – czyli pobory energii końcowej z sieci w określonych godzinach doby.

W pierwszej części tablicy przedstawiono dla poszczególnych godzin doby wyrażoną w stopniach Celsjusza średnią temperaturę zanotowaną w Warszawie w całym roku 2014, oraz zimą i latem.

W kolejnej części przedstawiono w megawatogodzinach (MWh) dla poszczególnych godzin doby średnie zużycie energii końcowej (definicja: patrz opis do tablicy5.8) w całym roku 2014 oraz zimą i latem tegoż roku. Obserwacje były poczynione dla następujących grup:

· ene – zużycie energii elektrycznej,

· gaz – zużycie energii powstałej ze spalania sieciowego paliwa gazowego,

· csc – zużycie energii w postaci ciepła z centralnej sieci ciepłowniczej,

· csc.cw – zużycie energii w postaci ciepłej wody użytkowej z centralnej sieci ciepłowniczej,

· transport publiczny – zużycie energii przez pojazdy transportu publicznego,

· transport prywatny – zużycie energii przez pojazdy transportu prywatnego.

9) Godzinowe profile dobowe miasta

a) Pobory energii godzinowe z sieci w ciągu doby

Następnie przedstawiono w megawatogodzinach (MWh) dla poszczególnych godzin doby średnie zapotrzebowanie na energię końcową w niżej wymienionych grupach w całym roku 2014 oraz zimą i latem tegoż roku.

· ene – energii elektrycznej,

· gaz – energii powstałej ze spalania sieciowego paliwa gazowego,

· csc – energii w postaci ciepła z centralnej sieci ciepłowniczej,

· csc. cw – energii w postaci ciepłej wody użytkowej z centralnej sieci ciepłowniczej,

· inne – zużycie energii powstałej z innych źródeł.

Cztery pierwsze grupy zostały podzielone na podgrupy pod względem wykorzystania energii w określonym typie zabudowy:

· MW – zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna (zabudowa wielorodzinna bez usług lub z niewielkim odsetkiem usług – głównie osiedla zamknięte),

· MN – zabudowa mieszkaniowa niska, jednorodzinna (wolnostojąca, bliźniacza, szeregowa, łącznie z budynkami gospodarczymi, znajdującymi się na terenach działek),

· UO – zabudowa pod budynki usług oświaty i nauki (żłobki, przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie, szkoły wyższe, instytuty naukowe),

· UK – zabudowa pod obiekty usług kultury i sportu, hotelarstwa i turystyki (domy kultury, teatry, kina, muzea, stadiony, budynki przynależące do obiektów sportowych, obiekty hotelarskie i związane z turystyką),

· UZ – zabudowa pod obiekty usług łączności i komunikacji,

· UA – zabudowa budynkami administracji i bezpieczeństwa publicznego (sądy, ministerstwa, ambasady, urzędy dzielnic, komisariaty policji, budynki należące do wojska, itp.)

b) Zaspokojenie potrzeb energochłonnych

W tablicy 05.10 przedstawiono zaspokajanie potrzeb energochłonnych miasta w poszczególnych godzinach doby.

Wartości dla poszczególnych godzin doby, począwszy od godziny od 1, ujęto w kolejnych kolumnach tablicy. Zaspokojenie potrzeb energochłonnych każdego wymienionego niżej przedstawiono dla trzech momentów czasowych: w całym roku 2014, zimą (czyli w grudniu, styczniu i lutym) oraz latem (czyli w czerwcu, lipcu i sierpniu). W ten sposób w megawatogodzinach (MWh) opisano grupy wyznaczone wg zaspokojenia potrzeb energochłonnych dla:

· enu. co – ogrzewania pomieszczeń,

· enu. cw – przygotowania ciepłej wody użytkowej,

· enu. pp – przygotowywania posiłków,

· ene. lgt – oświetlenia,

· ene. ATV – urządzeń audiowizualnych,

· ene. ICT – sprzętu komputerowego i telekomunikacyjnego,

· ene. AGD – urządzeń AGD,

· tram – taboru tramwajowego,

· ecar –aut elektrycznych,

· inne – innych, nie wymienionych powyżej odbiorników energii

· miasto –energię miasta,

· średni rejon mieszkaniowy – energię średniego rejonu mieszkaniowego,

· rejon biurowo-handlowy –energię rejonu biurowo-handlowego,

· rejon najbardziej energochłonny –energię rejonu o najwyższej energochłonności.

c) Profil poboru wody w dniu powszednim zimą

W tablicy 05.11 przedstawiono profil poboru wody w dniu powszednim zimą w 2014 roku. Przedstawiono go oddzielnie dla każdej z 24 godzin doby, wyrażając w jednostce „103m3”, czyli 1.000 litrów.

d) Wykorzystanie transportu publicznego w dniu powszednim zimą

W tablicy 05.12 przedstawiono zużycie energii przez transport publiczny w dniu powszednim zimą. Dane wyrażono w megawatogodzinach (MWh) i podano je dla większości godzin doby.

3. Miasto w relacjach sąsiedzkich

Ustawa prawo energetyczne nakłada obowiązek określenia zakresu współpracy Miastaz innymi gminami tj. gminami ościennymi. Do gmin ościennych m.st. Warszawy zaliczają się poprzez wspólną granicę następujące gminy [w porządku alfabetycznym]: Izabelin, Jabłonna, Józefów, Konstancin-Jeziorna, Lesznowola, Łomianki, Marki, Michałowice, Nieporęt, Ożarów Mazowiecki, Piaseczno, Piastów, Raszyn, Stare Babice, Sulejówek, Wiązowna, Ząbki i Zielonka. Współpraca pomiędzy dzielnicami i graniczącymi z nimi gminami obejmuje korzystanie ze wspólnych zasobów. Dla sektora:

· elektroenergetycznego, miasto i sąsiednie gminy są zaopatrywane z tych samych stacji GPZ – działania lokalne gmin ościennych mają znaczący i bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo energetyczne Warszawy; Warszawski Węzeł Elektroenergetyczny [WWE] zaopatruje w energię elektryczną rezydentów Warszawy oraz gminy sąsiednie; głównymi węzłami WWE są GPZ Ołtarzew [Ożarów Mazowiecki], GPZ Mory [Warszawa], GPZ Mościska [Warszawa], GPZ Towarowa [Warszawa], GPZ Miłosna [Sulejówek] oraz GPZ Piaseczno [Piaseczno];

· gazowego, miasto i sąsiednie gminy są zaopatrywane z jednego pierścieniai tych samych stacji gazowych – analogicznie do WWE, gminny ościenne m. st. Warszawy mają istotny wpływ na Warszawski Pierścień Gazowy [WPG] wysokiego ciśnienia; WPG zaopatruje w gaz odbiorców Warszawy oraz gmin ościennych, a plany rozbudowy WPG wpływają na zapotrzebowanie na gaz sieciowy;

· ciepłowniczego – większość gmin ościennych m. st. Warszawy nie posiada własnych sieci ciepłowniczych – głównym źródłem ciepła są indywidualne źródła ciepła, rzadziej lokalne/wyspowe systemy ciepłownicze; lokalizacja i uwarunkowania przestrzenne sieci ciepłowniczej mogą umożliwić wykorzystanie ciepła sieciowego Warszawy do wykorzystania w gminach ościennych poprzez rozbudowę systemów ciepłowniczych.

Współpraca z gminami sąsiednimi może polegać na wspólnej budowie zakładów wykorzystywanych do zaopatrywania w energię. Inną formą sprzedaż gminom sąsiednim nadwyżek energii lub wspólne organizowanie produkcji i jej sprzedaży dla innych gmin.

Po zakończonym etapie opracowania dokument podlega opiniowaniu przez samorząd województwa z zakresie koordynacji współpracy z innymi gminami, jak równieżw zakresie zgodności z polityką energetyczną państwa.

4) Osadnictwo

Warszawa to jedno z nielicznych miast w Polsce, które mają dodatni bilans migracyjny. Choć ofic