anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać...

26
LOTY W KOSMOS Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane statki kosmiczne. Rozwój wielkich silników rakietowych na początku XX wieku sprawił, że loty w kosmos stały się możliwe i osiągalne. Tym samym rozpoczął się wyścig pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, które jako pierwsze w historii chciały odbyć lot w kosmos. Pierwsza udana misja tego typu odbyła się 4 października 1957 roku. Bezzałogowy statek kosmiczny, rosyjskiej produkcji, Sputnik I, ważący 83 kg, okrążył Ziemię na wysokości około 250 km. Posiadał dwa transmitery radiowe o częstotliwości 20 i 40 MHz wysyłające sygnały dźwiękowe, które mogły być odebrane w każdym zakątku Ziemi. Dane te były wykorzystywane do badania gęstości jonosfery oraz mierzenia temperatur i ciśnienia. Sputnik I spalił się podczas wchodzenia w atmosferę ziemską 3 stycznia 1958 roku. Sukces Rosjan przyspieszył działania amerykańskiego programu kosmicznego. Zaledwie 2 miesiące po sukcesie ZSRR, USA wystrzeliła swoją sondę o nazwie Explorer 1, a niedługo potem kolejny statek – Vanguard 1. W międzyczasie Rosjanie postanowili pójść o krok dalej i wystrzelić w kosmos pierwszą żywa istotę. Mowa tutaj o bezpańskim psie o imieniu Łajka, który został znaleziony w jednym z moskiewskich schronisk. Po przejściu odpowiedniego szkolenia wraz z dwoma innymi psami, Łajka została wybrana jako zwierzę, które pierwsze znajdzie się na orbicie okołoziemskiej. Sputnik 2, bo tak nazywał się statek kosmiczny, którym pies poleciał w kosmos, wystartował 3 listopada 1957 roku. Łajka niestety zdechła kilka godzin po starcie w wyniku stresu i przegrzania organizmu, co było spowodowane awarią systemów kontrolnych. Lot ten dowiódł, że żywa istota może przeżyć w przestrzeni kosmicznej i znieść stan nieważkości. Były to podwaliny załogowych misji kosmicznych. Po próbach ze zwierzętami, przyszedł wreszcie przełomowy moment – pierwszy lot człowieka w

Transcript of anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać...

Page 1: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

LOTY W KOSMOS

Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane statki kosmiczne. Rozwój wielkich silników rakietowych na początku XX wieku sprawił, że loty w kosmos stały się możliwe i osiągalne. Tym samym rozpoczął się wyścig pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, które jako pierwsze w historii chciały odbyć lot w kosmos.

Pierwsza udana misja tego typu odbyła się 4 października 1957 roku. Bezzałogowy statek kosmiczny, rosyjskiej produkcji, Sputnik I, ważący 83 kg, okrążył Ziemię na wysokości około 250 km. Posiadał dwa transmitery radiowe o częstotliwości 20 i 40 MHz wysyłające sygnały dźwiękowe, które mogły być odebrane w każdym zakątku Ziemi. Dane te były wykorzystywane do badania gęstości jonosfery oraz mierzenia temperatur i ciśnienia. Sputnik I spalił się podczas wchodzenia w atmosferę ziemską 3 stycznia 1958 roku.

Sukces Rosjan przyspieszył działania amerykańskiego programu kosmicznego. Zaledwie 2 miesiące po sukcesie ZSRR, USA wystrzeliła swoją sondę o nazwie Explorer 1, a niedługo potem kolejny statek – Vanguard 1.

W międzyczasie Rosjanie postanowili pójść o krok dalej i wystrzelić w kosmos pierwszą żywa istotę. Mowa tutaj o bezpańskim psie o imieniu Łajka, który został znaleziony w jednym z moskiewskich schronisk. Po przejściu odpowiedniego szkolenia wraz z dwoma innymi psami, Łajka została wybrana jako zwierzę, które pierwsze znajdzie się na orbicie okołoziemskiej. Sputnik 2, bo tak nazywał się statek kosmiczny, którym pies poleciał w kosmos, wystartował 3 listopada 1957 roku. Łajka niestety zdechła kilka godzin po starcie w wyniku stresu i przegrzania organizmu, co było spowodowane awarią systemów kontrolnych. Lot ten dowiódł, że żywa istota może przeżyć w przestrzeni kosmicznej i znieść stan nieważkości. Były to podwaliny załogowych misji kosmicznych.

Po próbach ze zwierzętami, przyszedł wreszcie przełomowy moment – pierwszy lot człowieka w kosmos. Wybrańcem został Yuri Gagarin, 27-letni rosyjski kosmonauta. To historyczne wydarzenie miało miejsce 12. kwietnia 1961 roku. Yuri na pokładzie statku Vostok 1 okrążył Ziemie w około 108 minut po czym katapultował się około 7 km nad powierzchnią i wylądował cały i zdrowy. Wyczyn Gagarina znowu z lekkim opóźnieniem powtórzyli Amerykanie, wystrzeliwując Alana Sheparda na pokładzie statku Mercury 3. Wszystkie te misje były wielkimi krokami milowymi w dziedzinie odkrywania kosmosu. Z upływem lat i rozwojem techniki, coraz lepsze i bezpieczniejsze statki kosmiczne były wysyłane na różnego rodzaju misje. W maju 1961 roku John Kennedy, ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych, obiecał swym rodakom, że pod koniec dekady Amerykanin stanie na Księżycu. Tak rozpoczął się kolejny wyścig Zimnej Wojny.

Lądowaniu na Księżycu towarzyszyło wiele emocji. W Rosji (Luna) oraz USA (Apollo) prowadzono równolegle dwa programy, które miały na celu postawić człowieka na powierzchni Księżyca. Pierwsze loty zdołały tylko zbliżyć się do satelity ziemskiego. Kolejne z nich dostarczyły zdjęć Księżyca oraz informacji o nim. W 1966 roku Rosjanom udało się wylądować na Księżycu, jednak była to misja bezzałogowa.

Page 2: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Amerykanie w tym samym czasie próbowali wysłać swoją sondę Pioneer, jednak kolejne próby kończyły się niepowodzeniami. Jednak mimo początkowych porażek, to właśnie oni jako pierwsi stanęli na Księżycu. Było to 20 lipca 1969 roku. W misji Apollo 11 wzięli udział Neil Armstrong, Edwin Aldrin oraz Michael Collins. Na pamiątkę tego wydarzenia na Księżycu pozostawiono flagę Stanów Zjednoczonych oraz tabliczkę zawierającą informacje o lądowaniu.

Znaleźli się jednak też zwolennicy teorii spiskowych, którzy nie dowierzają całej tej historii, twierdząc, że lądowanie na Księżycu zostało spreparowane w jednym z hollywoodzkich hangarów. Przedstawiają na to sporo dowodów, jednak po bliższej analizie okazuje się, że zostały one źle zinterpretowane lub nie uwzględniają wielu mniej znanych faktów.

Wahadłowiec kosmiczny, prom kosmiczny to rodzaj załogowego statku kosmicznego, który może być wykorzystywany wielokrotnie i zwykle przystosowany jest do wynoszenia na orbitę i ściągania z orbity satelitów i innych ładunków. W założeniach prom, dzięki możliwości wielokrotnego wykorzystania, ma umożliwić znaczną redukcję kosztów związanych z wynoszeniem na orbitę ładunków i pasażerów. W praktyce dotychczasowe programy budowy promów kosmicznych okazały się niezwykle kosztowne, a same pojazdy – bardzo złożone. Do czynnej służby trafiły jedynie dwa typy promów – amerykańskie Space Shuttle, w ramach programu Space Transportation System, oraz wzorowane na nich radzieckie promy klasy Buran – choć pojazdy radzieckie wykonały zaledwie jeden lot przed zawieszeniem, a następnie zakończeniem programu ich budowy.

Obecnie z promów korzysta jedynie NASA. Ich głównym zadaniem jest dostarczanie załóg, zaopatrzenia i elementów konstrukcyjnych Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Loty wahadłowców wznowiono w lipcu 2005 po przerwie spowodowanej katastrofą wahadłowca Columbia w 2003 r. Amerykańskie promy kosmiczne mają zakończyć loty z końcem roku 2010, a zgodnie z założeniami nowego programu Vision for Space Exploration, projektowany jest nowy statek kosmiczny Orion, który powraca do tradycji misji Apollo.

Jakkolwiek zewnętrznie obie konstrukcje promów kosmicznych wydają się bliźniaczo podobne, założenia projektowe są zupełnie odmienne. Amerykańska wersja wahadłowca składa się z orbitera przymocowanego do zewnętrznego zbiornika paliwa, wyposażonego w trzy potężne silniki, napędzane mieszanką wodoru i tlenu. Dodatkową moc potrzebną do startu zapewniają dwie rakiety na paliwo stałe, przymocowane po obu stronach zbiornika z paliwem. W rosyjskiej wersji cała jednostka napędowa została przeniesiona poza orbiter. Do jego wyniesienia służy rakieta Energia. Rosyjska konstrukcja stała się przez to znacznie bardziej elastyczna. Rakieta Energia może wynosić dowolny ładunek, nie tylko wahadłowiec Buran, przez co jej ogromy udźwig może zostać znacznie lepiej wykorzystany. Możliwości te zademonstrowała, niedawno odtajniona, misja wyniesienia satelity bojowego Polus. W konfiguracji Energia/Buran całkowity udźwig na niską orbitę okołoziemską wynosi 30 ton. Dla porównania udźwig Space Shuttle to 25 ton.

Page 3: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Chronologia lotów w kosmos

Lata 40.

1942

V2 – broń odwetowa-2 – pierwszy w historii, udany konstrukcyjnie rakietowy pocisk balistyczny, skonstruowany przez zespół niemieckich konstruktorów pod kierunkiem Wernhera von Brauna w czasie II wojny światowej. Inna używana nazwa to A4.

Lata 50.

1957

Sputnik 1 - 4 października 1957 - pierwszy sztuczny satelita Ziemi

Sputnik 2 - 3 listopada 1957 - orbiter Ziemi

Vanguard TV3 - 6 grudnia 1957 - próba wejścia na orbitę Ziemi (niepowodzenie przy starcie)

1958

Explorer 1 - 1 lutego 1958 - orbiter Ziemi

Explorer 2 - 5 marca 1958 - badania pasów van Allena (niepowodzenie przy starcie)

Vanguard 1 - 17 marca 1958 - orbiter Ziemi

Explorer 3 - 26 marca 1958 - badania pasów van Allena

Sputnik 3 - 15 maja 1958 - pierwsze automatyczne obserwatorium astrofizyczne

Explorer 4 - 26 lipca 1958 - pomiary cząstek naładowanych uwięzionych w ziemskich pasach radiacyjnych

Pioneer 0 - 17 sierpnia 1958 - próba wejścia na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Explorer 5 - 24 sierpnia 1958 - obserwacje magnetosfery (niepowodzenie przy starcie)

Page 4: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Łuna 1958A - 23 września 1958 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca? (niepowodzenie przy starcie)

Pioneer 1 - 11 października 1958 - próba wejścia na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1958B - 12 października 1958 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca? (niepowodzenie przy starcie)

Pioneer 2 - 8 listopada 1958 - próba wejścia na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1958C - 4 grudnia 1958 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca? (niepowodzenie przy starcie)

Pioneer 3 - 6 grudnia 1958 - próba przelotu w pobliżu Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

1959

Łuna 1 - 2 stycznia 1959 - przelot w pobliżu Księżyca (próba uderzenia w powierzchnię Księżyca?). pierwszy przelot w pobliżu Księżyca

Pioneer 4 - 3 marca 1959 - przelot w pobliżu Księżyca

Łuna 1959A - 16 czerwca 1959 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca? (niepowodzenie przy starcie)

Explorer 6 - 7 sierpnia 1959 - badanie przestrzeni kosmicznej

Łuna 2 - pierwsze uderzenie w powierzchnię Księżyca

Page 5: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Łuna 2 - 12 września 1959 - pierwsze uderzenie w powierzchnię Księżyca

Łuna 3 - 4 października 1959 - przelot w pobliżu Księżyca

Explorer 7 - 13 października 1959 - badania geofizyczne

Pioneer P-3 - 26 listopada 1959 - próba umieszczenia statku na orbicie Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Lata 60.

1960

Łuna 1960A - 15 kwietnia 1960 - próba przelotu w pobliżu Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1960B - 18 kwietnia 1960 - próba przelotu w pobliżu Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Pioneer P-30 - 25 września 1960 - próba umieszczenia statku na orbicie Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Marsnik 1 (Mars 1960A) - 10 października 1960 - próba przelotu w pobliżu Marsa (niepowodzenie przy starcie)

Marsnik 2 (Mars 1960B) - 14 października 1960 - próba przelotu w pobliżu Marsa (niepowodzenie przy starcie)

Pioneer P-31 - 15 grudnia 1960 - próba wejścia na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

1961

Sputnik 7 - 4 lutego 1961 - próba uderzenia w powierzchnię Wenus

Wenera 1 - 12 lutego 1961 - przelot w pobliżu Wenus (utracono kontakt)

Page 6: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Wostok 1 - pierwszy załogowy lot po orbicie Ziemi

Wostok 1 - 12 kwietnia 1961 - pierwszy załogowy orbiter Ziemi

Ranger 1 - 23 sierpnia 1961 - nieudana próba lotu do Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Ranger 2 - 18 listopada 1961 - nieudana próba lotu do Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

1962

Ranger 3 - 26 stycznia 1962 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca

Ranger 4 - 23 kwietnia 1962 - uderzenie w powierzchnię Księżyca

Ariel 1 - 26 kwietnia 1962 - badanie ziemskiej jonosfery

Mariner 1 - 22 lipca 1962 - nieudana misja przelotu w pobliżu Wenus (niepowodzenie przy starcie)

Mariner 2 pierwszy udany przelot w pobliżu Wenus

Sputnik 19 - 25 sierpnia 1962 - nieudana misja przelotu w pobliżu Wenus (z powodu awarii pozostała na orbicie okołoziemskiej)

Mariner 2 - 27 sierpnia 1962 - pierwszy przelot w pobliżu Wenus

Sputnik 20 - 1 września 1962 - nieudana misja przelotu w pobliżu Wenus (z powodu awarii sonda pozostała na orbicie okołoziemskiej)

Sputnik 21 - 12 września 1962 - nieudana misja przelotu w pobliżu Wenus (eksplozja podczas wynoszenia)

Page 7: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Alouette 1 - 29 września 1962 - badania jonosfery

Ranger 5 - 18 października 1962 - próba uderzenia w powierzchnię Księżyca (sonda minęła Księżyc)

Sputnik 22 - 24 października 1962 - próba przelotu w pobliżu Marsa

Mars 1 - 1 listopada 1962 - próba przelotu w pobliżu Marsa (utrata kontaktu)

Sputnik 24 - 4 listopada 1962 - próba lądowania na Marsie (rakieta nośna eksplodowała na orbicie)

1963

Sputnik 25 - 4 stycznia 1963 - próba lądowania na Księżycu

Łuna 1963B - 2 lutego 1963 - próba lądowania na Księżycu (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 4 - 2 kwietnia 1963 - próba lądowania na Księżycu

Kosmos 21 - 11 listopada 1963 - lot testowy dla serii Wenera? (na skutek awarii sonda nie opuściła orbity ziemskiej)

1964

Ranger 6 - 30 stycznia 1964 - uderzenie w powierzchnię Księżyca (sonda nie wykonała zdjęć - awaria kamer)

Wenera 1964A - 19 lutego 1964 - próba przelotu w pobliżu Wenus (niepowodzenie przy starcie)

Wenera 1964B - 1 marca 1964 - próba przelotu w pobliżu Wenus (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1964A - 21 marca 1964 - próba lądowania na Księżycu (niepowodzenie przy starcie)

Kosmos 27 - 27 marca 1964 - próba przelotu w pobliżu Wenus (sonda nie opuściła orbity okołoziemskiej)

Ariel 2 - 27 marca 1964 - badanie galaktycznego szumu radiowego

Page 8: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Zond 1 - 2 kwietnia 1964 - przelot w pobliżu Wenus (utrata kontaktu)

Łuna 1964B - 20 kwietnia 1964 - próba lądowania na Księżycu (niepowodzenie przy starcie)

Zond 1964A - 4 czerwca 1964 - próba przelotu w pobliżu Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Ranger 7 - 28 lipca 1964 - uderzenie w powierzchnię Księżyca

Mariner 4 - pierwszy przelot w pobliżu Marsa

Mariner 3 - 5 listopada 1964 - próba przelotu w pobliżu Marsa

Mariner 4 - 28 listopada 1964 - pierwszy przelot w pobliżu Marsa

Zond 2 - 30 listopada 1964 - przelot w pobliżu Marsa (utrata kontaktu)

1965

Ranger 8 - 17 lutego 1965 - uderzenie w powierzchnię Księżyca

Kosmos 60 - 12 marca 1965 - próba lądowania na Księżycu

Ranger 9 - 21 marca 1965 - uderzenie w powierzchnię Księżyca

Łuna 1965A - 10 kwietnia 1965 - próba lądowania na Księżycu (?) (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 5 - 9 maja 1965 - uderzenie w powierzchnię Księżyca (próba miękkiego lądowania)

Łuna 6 - 8 czerwca 1965 - próba lądowania na Księżycu

Zond 3 - 18 lipca 1965 - przelot w pobliżu Księżyca

Page 9: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Łuna 7 - 4 października 1965 - uderzenie w powierzchnię Księżyca (próba miękkiego lądowania)

Wenera 2 - 12 listopada 1965 - przelot w pobliżu Wenus (utracono kontakt)

Wenera 3 - 16 listopada 1965 - lądowanie na Wenus (utracono kontakt); pierwsze uderzenie w Wenus

Kosmos 96 - 23 listopada 1965 - próba lądowania na Wenus (?)

Wenera 1965A - 23 listopada 1965 - próba przelotu w pobliżu Wenus (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 8 - 3 grudnia 1965 - uderzenie w powierzchnię Księżyca (próba miękkiego lądowania ?)

1966

Łuna 9 - 31 stycznia 1966 - pierwsze lądowanie na Księżycu

Kosmos 111 - 1 marca 1966 - próba wejścia na orbitę Księżyca (?)

Łuna 10 - pierwszy orbiter księżycowy

Łuna 10 - 31 marca 1966 - pierwszy statek na orbicie Księżyca

Łuna 1966A - 30 kwietnia 1966 - próba wejścia na orbitę Księżyca (?) (niepowodzenie przy starcie)

Surveyor 1 - 30 maja 1966 - lądowanie na powierzchni Księżyca

Explorer 33 - 1 lipca 1966 - próba wejścia na orbitę Księżyca

Page 10: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Lunar Orbiter 1 - 10 sierpnia 1966 - wejście na orbitę Księżyca

Łuna 11 - 24 sierpnia 1966 - orbiter Księżyca

Surveyor 2 - 20 września 1966 - próba lądowania na Księżycu

Łuna 12 - 22 października 1966 - orbiter Księżyca

Lunar Orbiter 2 - 6 listopada 1966 - orbiter Księżyca

Łuna 13 - 21 grudnia 1966 - lądowanie na Księżycu

1967

Lunar Orbiter 3 - 4 lutego 1967 - orbiter Księżyca

Surveyor 3 - 17 kwietnia 1967 - lądowanie na Księżycu

Ariel 3 - 5 maja 1967 - badania atmosfery

Lunar Orbiter 4 - 8 maja 1967 - orbiter Księżyca

Wenera 4 - 12 czerwca 1967 - pierwszy próbnik atmosferyczny Wenus

Mariner 5 - 14 czerwca 1967 - przelot w pobliżu Wenus

Kosmos 167 - 17 czerwca 1967 - attempted Venus probe

Surveyor 4 - 14 lipca 1967 - próba lądowania na Księżycu

Explorer 35 (IMP-E) - 19 lipca 1967 - orbiter Księżyca

Lunar Orbiter 5 - 1 sierpnia 1967 - orbiter Księżyca

Surveyor 5 - 8 września 1967 - lądowanie na Księżycu

Zond 5 - pierwszy przelot wokół Księżyca i powrót na Ziemię

Page 11: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Zond 1967A - 28 września 1967 - nieudany lot próbny na Księżyc (problemy przy starcie)

Surveyor 6 - 7 listopada 1967 - lądowanie na Księżycu

Zond 1967B - 22 listopada 1967 - nieudany lot próbny na Księżyc (awaria rakiety przy starcie)

1968

Surveyor 7 - 7 stycznia 1968 - lądowanie na Księżycu

Łuna 1968A - 7 lutego 1968 - próba wejścia na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Zond 4 - 2 marca 1968 - lot próbny w stronę Księżyca

Łuna 14 - 7 kwietnia 1968 - orbiter Księżyca

Zond 1968A - 23 kwietnia 1968 - lot próbny na Księżyc (?) (niepowodzenie przy starcie)

Zond 5 - 15 września 1968 - pierwszy przelot w wokół Księżyca i powrót na Ziemię

Zond 6 - 10 listopada 1968 - przelot w pobliżu Księżyca i powrót na Ziemię

Apollo 8 - pierwszy załogowy orbiter Księżyca

Apollo 8 - 21 grudnia 1968 - pierwszy załogowy orbiter Księżyca

1969

Wenera 5 - 5 stycznia 1969 - sonda na Wenus

Page 12: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Wenera 6 - 10 stycznia 1969 - sonda na Wenus

Zond 1969A - 20 stycznia 1969 - próba przelotu w pobliżu Księżyca i powrotu na Ziemię (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1969A - 19 lutego 1969 - próba łazika księżycowego (?) (niepowodzenie przy starcie)

Zond L1S-1 - 21 lutego 1969 - próba orbitera księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Mariner 6 - 25 lutego 1969 - przelot w pobliżu Marsa

Mariner 7 - 27 marca 1969 - przelot w pobliżu Marsa

Mars 1969A - 27 marca 1969 - próba orbitera Marsa (niepowodzenie przy starcie)

Mars 1969B - 2 kwietnia 1969 - próba orbitera Marsa (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1969B - 15 kwietnia 1969 - planowane lądowanie na Księżycu, pobranie próbek i powrót na Ziemię (?) (niepowodzenie przy starcie)

Apollo 10 - 18 maja 1969 - załogowy orbiter Księżyca

Łuna 1969C - 14 czerwca 1969 - próba lądowania na Księżycu, pobrania próbek i powrotu na Ziemię? (niepowodzenie przy starcie)

Zond L1S-2 - 3 lipca 1969 - próba Orbitera Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 15 - 13 lipca 1969 - orbiter Księżyca (Próba lądownika księżycowego ?)

Apollo 11 - pierwsze załogowe lądowanie na Księżycu

Apollo 11 - 16 lipca 1969 - pierwsze załogowe lądowanie na Księżycu

Page 13: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Zond 7 - 7 sierpnia 1969 - przelot w pobliżu Księżyca i powrót na Ziemię

Kosmos 300 - 23 września 1969 - próba lądowania na Księżycu, pobrania próbek i powrotu na Ziemię (?) (niepowodzenie przy starcie)

Kosmos 305 - 22 października 1969 - planowane lądowanie na Księżycu, pobranie próbek i powrót na Ziemię (?) (niepowodzenie przy starcie)

Apollo 12 - 14 listopada 1969 - załogowe lądowanie na księżycuLata 70.

1970

Łuna 1970A - 6 lutego 1970 - planowane lądowanie na Księżycu, pobranie próbek i powrót na Ziemię (?) (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 1970B - 19 lutego 1970 - próba umieszczenia sondy na orbicie Księżyca (?) (niepowodzenie przy starcie)

Apollo 13 - 11 kwietnia 1970 - pierwszy przelot załogowy w pobliżu Księżyca i powrót na Ziemię (misja załogowego lądowania na Księżycu przerwana)

Wenera 7 - pierwszy lądownik na Wenus

Wenera 7 - 17 sierpnia 1970 - pierwszy lądownik na Wenus

Kosmos 359 - 22 sierpnia 1970 - próba: próbnik na Wenus

Łuna 16 - 12 września 1970 - udane lądowanie na Księżycu, pobranie próbek i powrót na Ziemię

Zond 8 - 20 października 1970 - przelot w pobliżu Księżyca i powrót na Ziemię

Page 14: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Łuna 17 / Łunochod 1 - 10 listopada 1970 - pierwszy łazik księżycowy

1971

Apollo 14 - 31 stycznia 1971 - załogowe lądowanie na Księżycu

Mariner 8 - 8 maja 1971 - próba umieszczenia sondy na orbicie Marsa (niepowodzenie przy starcie)

Kosmos 419 - 10 maja 1971 - próba orbitera i lądownika Marsa

Mariner 9 - 30 maja 1971 - pierwszy orbiter Marsa

Mars 2 - 19 maja 1971 - próba lądownika; Pierwsze uderzenie w powierzchnię Marsa

Mars 3 - 28 maja 1971 - sonda na orbicie Marsa; pierwszy lądownik na Marsie i pierwszy próbnik atmosferyczny na Marsie

Apollo 15 - 26 lipca 1971 - załogowe lądowanie na Księżycu

Łuna 18 - 2 września 1971 - planowane lądowanie na Księżycu, pobranie próbek i dostarczenie ich na Ziemię (niepowodzenie przy starcie)

Łuna 19 - 28 września 1971 - orbiter Księżyca

1972

Łuna 20 - 14 lutego 1972 - pobranie próbek na Księżycu i dostarczenie ich na Ziemię

Pioneer 10 - 3 marca 1972 - pierwszy przelot w pobliżu Jowisza i pierwszy statek, który ma opuścić Układ Słoneczny

Wenera 8 - 27 marca 1972 - sonda na Wenus

Kosmos 482 - 31 marca 1972 - próba wysłania sondy na Wenus

Apollo 16 - 16 kwietnia 1972 - załogowe lądowanie na Księżycu

Sojuz L3 - 23 listopada 1972 - planowany lot na orbitę Księżyca (niepowodzenie przy starcie)

Page 15: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Apollo 17 - 7 grudnia 1972 - ostatnie załogowe lądowanie na Księżycu

1973

Łuna 21 / Łunochod 2 - 8 stycznia 1973 - łazik księżycowy

Pioneer 11 - 5 kwietnia 1973 - przelot w pobliżu Jowisza i pierwszy przelot w pobliżu Saturna

Skylab - 14 maja 1973 - załogowy orbiter Ziemi

Explorer 49 (RAE-B) - 10 czerwca 1973 - orbiter Księżyca; radioastronomia

Mars 4 - 21 lipca 1973 - przelot w pobliżu Marsa (próba wejścia na orbitę)

Mars 5 - 25 lipca 1973 - orbiter Marsa

Mars 6 - 5 sierpnia 1973 - próba lądowania na Marsie (utracono kontakt)

Mars 7 - 9 sierpnia 1973 - przelot w pobliżu Marsa (próba lądownika)

Mariner 10 - 4 listopada 1973 - przelot w pobliżu Wenus; pierwszy przelot w pobliżu Merkurego

1974

Łuna 22 - 2 czerwca 1974 - orbiter Księżyca

Łuna 23 - 28 października 1974 - próba dostarczenia próbek z Księżyca na Ziemię

Wenera 9 - 8 czerwca 1975 - pierwsze wejście na orbitę Wenus i lądowanie

Wenera 10 - 14 czerwca 1975 - wejście na orbitę Wenus i lądowanie

Viking 1 - 20 sierpnia 1975 - wejście na orbitę Marsa i lądowanie

Viking 2 - 9 września 1975 - wejście na orbitę Marsa i lądowanie

Łuna 1975A - 16 października 1975 - próba dostarczenia próbek z Księżyca na Ziemię (?)

1976

Page 16: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Helios 2 - 15 stycznia 1976 - największe zbliżenie do Słońca

Łuna 24 - 9 sierpnia 1976 - pobranie próbek z Księżyca i dostarczenie ich na Ziemię

1977

Voyager 2 - 20 sierpnia 1977 - przelot w pobliżu Jowisza/Saturna/pierwszy przelot w pobliżu Urana; pierwszy przelot w pobliżu Neptuna

Voyager 1 - 5 września 1977 - przelot w pobliżu Jowisza i Saturna

1978

Pioneer Wenus 1 - 20 maja 1978 - orbiter Wenus

Pioneer Wenus 2 - 8 sierpnia 1978 - próbniki na Wenus

International Cometary Explorer - 12 sierpnia 1978 - przelot w pobliżu komety Giacobiniego-Zinnera i Komety Halleya - pierwszy przelot w pobliżu komety

Wenera 11 - 9 września 1978 - orbiter Wenus i lądownik

Wenera 12 - 14 września 1978 - orbiter Wenus i lądownikLata 80.

1981

Wenera 13 - 30 października 1981 - orbiter Wenus i lądownik

Wenera 14 - 4 listopada 1981 - orbiter Wenus i lądownik

1983

Wenera 15 - 2 czerwca 1983 - orbiter Wenus

Wenera 16 - 7 czerwca 1983 - orbiter Wenus

1984

Wega 1 - 15 grudnia 1984 - lądownik i balon na Wenus; przelot w pobliżu Komety Halleya

Page 17: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Wega 2 - 21 grudnia 1984 - lądownik i balon na Wenus; przelot w pobliżu Komety Halleya

1985

Sakigake - 7 stycznia 1985 - przelot w pobliżu Komety Halleya

Giotto - 2 lipca 1985 - przelot w pobliżu Komety Halleya

Suisei (planet-A) - 18 sierpnia 1985 - przelot w pobliżu Komety Halleya

1988

Phobos 1 - 7 lipca 1988 - próba orbitera Marsa / próba lądowników na Phobosie

Phobos 2 - 12 lipca 1988 - orbiter Marsa / próba lądowników na Phobosie

1989

Magellan - 4 maja 1989 - orbiter Wenus

Galileo - 18 października 1989 - pierwszy przelot w pobliżu planetoidy, pierwsza obserwacja księżyca planetoidy, pierwszy orbiter Jowisza i pierwszy próbnik w atmosferze Jowisza

Lata 90.

1990

Hiten - 24 stycznia 1990 - przelot w pobliżu Księżyca i umieszczenie na orbicie

Kosmiczny Teleskop Hubble'a - 25 kwietnia 1990 - pierwszy teleskop kosmiczny

Ulysses - 6 października 1990 - przelot w pobliżu Jowisza oraz Solar Polar Orbiter

1992

Mars Observer - 25 września 1992 - próba umieszczenia statku na orbicie Marsa (utracono kontakt)

1994

Page 18: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Clementine - 25 stycznia 1994 - orbiter Księżyca / próba przelotu w pobliżu planetoidy

1995

SOHO - 2 grudnia 1995 - obserwacja Słońca

1996

NEAR - 17 lutego 1996 - pierwszy przelot w pobliżu planetoidy bliskiej Ziemi, pierwszy orbiter wokół planetoidy i pierwsze lądowanie na powierzchni planetoidyEros

Mars Global Surveyor - 7 listopada 1996 - orbiter Marsa

Mars 96 - 16 listopada 1996 - próba wejścia na orbitę / lądowania na Marsie

Mars Pathfinder - 4 grudnia 1996 - lądownik na Marsie i Pierwszy Łazik na Marsie

1997

Cassini-Huygens - 15 października 1997 - orbiter Saturna oraz lądownik i próbnik na Tytanie, pierwszy Orbiter Saturna, pierwszy lądownik na Tytanie

AsiaSat 3/HGS-1 - 24 grudnia 1997 - przelot w pobliżu Księżyca

1998

Lunar Prospector - 7 stycznia 1998 - orbiter Księżyca

Nozomi (Planet-B) - 3 lipca 1998 - próba umieszczenia statku na orbicie Marsa (nie wszedł na orbitę Marsa)

Deep Space 1 (DS1) - 24 października 1998 - przelot w pobliżu planetoidy i komety

Mars Climate Orbiter - 11 grudnia 1998 - próba umieszczenia orbitera wokół Marsa

1999

Mars Polar Lander - 3 stycznia 1999 - próba lądowania na Marsie (prawdopodobnie awaria oprogramowania)

Page 19: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Deep Space 2 (DS2) - 3 stycznia 1999 - zrzucenie miniaturowych próbników na powierzchnię Marsa (brak kontaktu)

Stardust - 7 lutego 1999 - pierwsze pobranie i dostarczenie próbek komy kometyLata 2000.

2001

2001 Mars Odyssey - 7 kwietnia 2001 - orbiter Marsa

Genesis - 8 sierpnia 2001 - pierwsze pobranie i dostarczenie próbek wiatru słonecznego

2002

CONTOUR - 3 lipca 2002 - próba przelotu w pobliżu trzech komet

2003

Hayabusa (Muses-C) - 9 maja 2003 - lądowanie na powierzchni planetoidy, pobranie próbek i dostarczenie ich na Ziemię (spodziewany powrót - 13 czerwca 2010)

Mars Exploration Rovers - 10 czerwca/7 lipca 2003 - dwa łaziki na Marsie (Spirit i Opportunity)

Mars Express - 1 czerwca 2003 - orbiter Marsa / próba lądowania

Kosmiczny Teleskop Spitzera - 25 sierpnia 2003 - teleskop kosmiczny na orbicie okołosłonecznej

SMART-1 - 27 września 2003 - orbiter Księżyca

2004

Rosetta - 2 marca 2004 - wejście na orbitę i lądowanie na powierzchni komety (spodziewany termin 2014)

MESSENGER - 3 sierpnia 2004 - wejście na orbitę Merkurego (spodziewany termin 18 marca 2011)

2005

Page 20: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Deep Impact - 12 stycznia 2005 - pierwsze uderzenie w powierzchnię komety (comet impact)

Mars Reconnaissance Orbiter - 12 sierpnia 2005 - orbiter Marsa

Venus Express - 9 listopada 2005 - okołobiegunowy orbiter Wenus

2006

New Horizons - 19 stycznia 2006 - przelot w pobliżu Plutona, Charona i przez pas Kuipera (spodziewany termin 14 lipca 2015)

Hinode (SOLAR-B) - 22 września 2006 - orbiter Słońca

STEREO - 26 października 2006 - dwie sondy na orbicie Słońca

2007

Phoenix - 4 sierpnia 2007 - Mars Polar Lander

Kaguya (SELENE) - 14 września 2007 - orbiter Księżyca

Dawn - 27 września 2007 - wejście na orbitę Ceres i Westy

Chang'e 1 - 24 października 2007 - orbiter Księżyca

2008

Chandrayaan-1 - 22 października 2008 - orbiter Księżyca [1]

2009

Kepler - 7 marca 2009 - misja poszukiwania pozasłonecznych planet skalistych

Teleskop Herschela i Planck - 14 maja 2009 - teleskopy kosmiczne

Lunar Reconnaissance Orbiter - 18 czerwca 2009 - okołobiegunowy orbiter Księżyca, badanie okolic biegunów

Lata 2010.

2010

Solar Dynamics Observatory - 11 lutego 2010 - obserwacje Słońca

Page 21: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Akatsuki (PLANET-C) - 20 maja 2010 - orbiter WenusPlanowane misje

2010

PICARD - 15 czerwca 2010 - orbiter Słońca

Chang'e 2 - październik 2010 - orbiter Księżyca

2011

ELE - początek 2011 - lądowanie na Księżycu

Juno - sierpień 2011 - orbiter Jowisza

GRAIL (Gravity Recovery and Interior Laboratory) - 2011 - dwa statki kosmiczne, orbitery Księżyca

Mars Science Laboratory - 2011 - Mars Rover

Fobos-Grunt - październik 2011 - pobranie próbek Phobosa i dostarczenie ich na Ziemię; orbiter Mars

Yinghuo-1 - listopad 2011 - orbiter Marsa

2012

Łuna-Głob - 2012 - orbiter Księżyca; penetratory, lądownik

LEO - 2012 - orbiter Księżyca

2013

LADEE - 15 stycznia 2013 - badania śladowej atmosfery Księżyca

Chang'e 3 - 2013 - lądownik i łazik księżycowy

Chandrayaan-2 - 2013 - orbiter, lądownik i łazik księżycowy; wspólna misja ISRO i Roskosmos

MAVEN - 2013 - badania atmosfery, klimatu i pogody na Marsie

2014

Page 22: anitaw89.files.wordpress.com€¦  · Web viewLOTY W KOSMOS. Odkrywanie kosmosu może odbywać się na dwa sposoby – poprzez załogowe loty kosmiczne oraz poprzez zdalnie sterowane

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba - 2014 - teleskop kosmiczny

BepiColombo - 2014 - orbitery Merkurego; wspólna misja ESA i JAXA

2015

Solar Orbiter - maj 2015 - ESA Polar Solar Orbiter

Solar Probe - 2015 - orbiter Słońca

2016

Wenera-D - 2016 - rosyjski orbiter Wenus

ExoMars - 2016 - pierwsza część programu badania Marsa

2017

(nazwa nieznana) - 2017 - chińska bezzałogowa misja pobrania próbek z Księżyca

2018

ExoMars - 2018 - druga część programu badania Marsa; dwa łaziki

2019

U.S. Moonwalk - załogowa misja na Księżyc