WADY STÓP I KOLANWADY STÓP I KOLAN

Budowa stopyBudowa stopy STĘPSTĘP- część stopy składająca się - część stopy składająca się

z kości skokowej (talus), piętowej z kości skokowej (talus), piętowej (calcaneus), sześciennej (calcaneus), sześciennej (os.cuboideum), trzech kości (os.cuboideum), trzech kości klinowatych (ossa cuneiformia: klinowatych (ossa cuneiformia: mediale, intermedium, et laterale) mediale, intermedium, et laterale) oraz kości łódkowatej (os. oraz kości łódkowatej (os. naviculare).naviculare).

ŚRÓDSTOPIEŚRÓDSTOPIE - część stopy - część stopy składająca się z pięciu kości składająca się z pięciu kości długich, które dzieli przestrzeń długich, które dzieli przestrzeń międzykostna śródstopia.międzykostna śródstopia.

STAW SKOKOWY GÓRNY STAW SKOKOWY GÓRNY - - połączenie kości skokowej z połączenie kości skokowej z piszczelową i strzałkową. W piszczelową i strzałkową. W stawie tym odbywa się ruch stopy stawie tym odbywa się ruch stopy w górę ( zginanie grzbietowe) oraz w górę ( zginanie grzbietowe) oraz w dół (zginanie podeszwowe).w dół (zginanie podeszwowe).

STAW SKOKOWY DOLNY STAW SKOKOWY DOLNY - - połączenie kości skokowej i połączenie kości skokowej i piętowej. piętowej.

Architekturę zewnętrzną tworzy system łuków podłużnych i Architekturę zewnętrzną tworzy system łuków podłużnych i poprzecznych, zwanych sklepieniem (które są resorami poprzecznych, zwanych sklepieniem (które są resorami rozciągającymi się pod wpływem ucisku i powracającymi do stanu rozciągającymi się pod wpływem ucisku i powracającymi do stanu wyjściowego dzięki swym właściwościom).wyjściowego dzięki swym właściwościom).

Sklepienie podłużne stanowiąSklepienie podłużne stanowią - łuk podłużny przyśrodkowy - łuk podłużny przyśrodkowy (dynamiczny) i łuk podłużny boczny statyczny.(dynamiczny) i łuk podłużny boczny statyczny.

Układ więzadłowo- torebkowy tzw. Układ więzadłowo- torebkowy tzw. stabilizatory bierne stopystabilizatory bierne stopy..

Sklepienie podłużne stopy wzmacniają : rozcięgno podeszwowe, Sklepienie podłużne stopy wzmacniają : rozcięgno podeszwowe, więzadła podeszwowe(długie, piętowo- sześcienne, piętowo-więzadła podeszwowe(długie, piętowo- sześcienne, piętowo-łódkowate). Osłabienie więzadła piętowo- łódkowego powoduje łódkowate). Osłabienie więzadła piętowo- łódkowego powoduje opadnięcie głowy kości skokowej i obniżenie łuku przyśrodkowego opadnięcie głowy kości skokowej i obniżenie łuku przyśrodkowego co prowadzi do płaskostopia.co prowadzi do płaskostopia.

Sklepienie poprzeczne wzmacniają poprzecznie przebiegające Sklepienie poprzeczne wzmacniają poprzecznie przebiegające więzadła śródstopne podeszwowe, głównie więzadła poprzeczne więzadła śródstopne podeszwowe, głównie więzadła poprzeczne głębokie śródstopia, łączące głowy wszystkich kości śródstopia. głębokie śródstopia, łączące głowy wszystkich kości śródstopia.

Stabilizatory czynne stopyStabilizatory czynne stopy, to układ mięśniowy. Jak , to układ mięśniowy. Jak nazwa wskazuje, działanie tych mięśni polega na nazwa wskazuje, działanie tych mięśni polega na wykonywaniu odpowiednich ruchów, lecz także na wykonywaniu odpowiednich ruchów, lecz także na stabilizacji stopy podczas obciążenia i chodu.stabilizacji stopy podczas obciążenia i chodu.

Zadaniem stabilizatorów czynnych jest napinanie łuków. Zadaniem stabilizatorów czynnych jest napinanie łuków. Do tych stabilizatorów należą zarówno mięśnie krótkie Do tych stabilizatorów należą zarówno mięśnie krótkie stopy i mięśnie długie, posiadające swe przyczepy na stopy i mięśnie długie, posiadające swe przyczepy na kościach podudzia. Patologie stopy nie występują w kościach podudzia. Patologie stopy nie występują w wyniku niewydolności pojedynczego, izolowanego wyniku niewydolności pojedynczego, izolowanego mięśnia, lecz na skutek pojawienia się różnorodnych mięśnia, lecz na skutek pojawienia się różnorodnych napięć zespołów i grup mięśniowych. napięć zespołów i grup mięśniowych.

Stopa swoją budową i funkcją przystosowana jest do dźwigania i elastycznego przenoszenia Stopa swoją budową i funkcją przystosowana jest do dźwigania i elastycznego przenoszenia ciężaru ciała w czasie chodu, do amortyzowania wstrząsów powstających w czasie poruszania ciężaru ciała w czasie chodu, do amortyzowania wstrząsów powstających w czasie poruszania się (hamowanie przyśpieszenia kończyny, uderzanie pięty o podłoże).się (hamowanie przyśpieszenia kończyny, uderzanie pięty o podłoże).

              Prawidłowo wysklepiona stopa dotyka podłoża trzema fizjologicznymi punktami podparcia: Prawidłowo wysklepiona stopa dotyka podłoża trzema fizjologicznymi punktami podparcia: piętą, głową pierwszej i głową piątej kości śródstopia.piętą, głową pierwszej i głową piątej kości śródstopia.

Fizjologiczne punkty podparcia:Fizjologiczne punkty podparcia:

Między tymi punktami przebiegają główne łuki stopy: podłużny przyśrodkowy, podłużny boczny i Między tymi punktami przebiegają główne łuki stopy: podłużny przyśrodkowy, podłużny boczny i poprzeczny przedni.poprzeczny przedni.

Łuk podłużnyŁuk podłużny przyśrodkowyprzyśrodkowy zaczyna się na guzie piętowym, obejmuje kość łódkowatą, I zaczyna się na guzie piętowym, obejmuje kość łódkowatą, I klinową i kończy się na głowie I kości śródstopia.klinową i kończy się na głowie I kości śródstopia.

Łuk podłużny bocznyŁuk podłużny boczny biegnie od guza kości piętowej przez kość sześcienną do głowy V kości biegnie od guza kości piętowej przez kość sześcienną do głowy V kości śródstopia.śródstopia.

Łuk poprzeczny przedniŁuk poprzeczny przedni jest utworzony przez głowy pięciu kości śródstopia. jest utworzony przez głowy pięciu kości śródstopia.

Wady stópWady stóp Do najczęściej występujących wad stóp należąDo najczęściej występujących wad stóp należą: : stopa płaska stopa płaska stopa płasko-koślawa stopa płasko-koślawa stopa poprzecznie płaska stopa poprzecznie płaska stopa szpotawa stopa szpotawa stopa wydrążona stopa wydrążona Rzadziej spotykane to: Rzadziej spotykane to: stopa końska stopa końska stopa piętowa. stopa piętowa. Najczęstszą wadą, chorobą współczesności jest Najczęstszą wadą, chorobą współczesności jest

płaskostopie czynnościowe, zwane płaskostopiem płaskostopie czynnościowe, zwane płaskostopiem statycznym.statycznym.

Typy stóp według Clarke’aTypy stóp według Clarke’a 1-3 stopa wydrążona 1-3 stopa wydrążona 4-6 stopa prawidłowa 4-6 stopa prawidłowa 7-10 różne postacie 7-10 różne postacie

płaskostopia. płaskostopia. W stopie prawidłowej- patrząc W stopie prawidłowej- patrząc

od tyłu - oś pięty jest od tyłu - oś pięty jest przedłużeniem osi podudzia. przedłużeniem osi podudzia. Fizjologiczne odchylenie Fizjologiczne odchylenie wynosi około 5 . Przy wynosi około 5 . Przy koślawości stopy pięta ulega koślawości stopy pięta ulega skręceniu na zewnątrz i opiera skręceniu na zewnątrz i opiera się o podłoże brzegiem się o podłoże brzegiem przyśrodkowym (kość piętowa przyśrodkowym (kość piętowa ustawia się koślawo).ustawia się koślawo).

Najczęściej występujące wady Najczęściej występujące wady stóp:stóp:

a)     stopa płaskaa)     stopa płaskab)     stopa płasko-koślawab)     stopa płasko-koślawac)     stopa szpotawac)     stopa szpotawad)     stopa wydrążonad)     stopa wydrążona

Rzadziej spotykane to:Rzadziej spotykane to:e)     stopa końskae)     stopa końskaf)      stopa piętowa f)      stopa piętowa

Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe)Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe) Stopa posiada niski lub obniżający się łuk podłużny, który jest Stopa posiada niski lub obniżający się łuk podłużny, który jest

wynikiem niewydolności układu mięśniowo-wiązadłowego. wynikiem niewydolności układu mięśniowo-wiązadłowego. Przeciążenie stopy spotęgowane niewydolnością jej układu Przeciążenie stopy spotęgowane niewydolnością jej układu doprowadza do zniekształceń, bolesności oraz zaburzenia funkcji.doprowadza do zniekształceń, bolesności oraz zaburzenia funkcji.Płaskostopie jest jednym z bardziej powszechnych dolegliwości Płaskostopie jest jednym z bardziej powszechnych dolegliwości stóp. W młodszym wieku szkolnym nie musi dostarczać bodźców stóp. W młodszym wieku szkolnym nie musi dostarczać bodźców bólowych, jednak zaniedbanie i brak korektywy może nieść odległe, bólowych, jednak zaniedbanie i brak korektywy może nieść odległe, negatywne skutki.negatywne skutki.

Stopa płasko - koślawaStopa płasko - koślawa Istotą tego zniekształcenia jest ustawienie w nawróceniu kości stępu Istotą tego zniekształcenia jest ustawienie w nawróceniu kości stępu

oraz obniżenie sklepienia podłużnego stopy, najczęściej na tle oraz obniżenie sklepienia podłużnego stopy, najczęściej na tle niewydolności statycznej.niewydolności statycznej.

Stopa szpotawaStopa szpotawa Jest odwrotnością stopy płasko-koślawej. Jest odwrotnością stopy płasko-koślawej.

Charakteryzuje się skręceniem pięty do Charakteryzuje się skręceniem pięty do wewnątrz i oparciem jej na krawędzi wewnątrz i oparciem jej na krawędzi zewnętrznej.zewnętrznej.

Stopa wydrążonaStopa wydrążona Zniekształcenie charakteryzuje się nadmiernym Zniekształcenie charakteryzuje się nadmiernym

wysklepieniem, w odcinku między guzem a głowami wysklepieniem, w odcinku między guzem a głowami kości śródstopia, przy równoczesnym skróceniu tego kości śródstopia, przy równoczesnym skróceniu tego odcinka. Nadmiernemu wysklepieniu stopy towarzyszy odcinka. Nadmiernemu wysklepieniu stopy towarzyszy szponowate ustawienie palców i skrócenie rozcięgna szponowate ustawienie palców i skrócenie rozcięgna podeszwowego. Zniekształcenie powoduje skrócenie podeszwowego. Zniekształcenie powoduje skrócenie stopy.stopy.

Przyczyną tej wady są anomalie w obrębie dolnego Przyczyną tej wady są anomalie w obrębie dolnego odcinka rdzenia kręgowego oraz zaburzenia równowagi odcinka rdzenia kręgowego oraz zaburzenia równowagi mięśniowej. mięśniowej. 

Zdrowe stopy są ważnym elementem zdrowia całego Zdrowe stopy są ważnym elementem zdrowia całego organizmu. Stopy chore, zniekształcone utrudniają organizmu. Stopy chore, zniekształcone utrudniają poruszanie się, sprawiają ból i wpływają na zmęczenie.poruszanie się, sprawiają ból i wpływają na zmęczenie.

ProfilaktykaProfilaktyka

Profilaktyka obejmuje:Profilaktyka obejmuje: obuwie, tryb życia, obuwie, tryb życia, higienę, ćwiczenia ruchowe.higienę, ćwiczenia ruchowe.

Obuwie:Obuwie: U dzieci najczęściej stosuje się obuwie U dzieci najczęściej stosuje się obuwie z tzw. obcasem Thomasa, w przypadku stopy z tzw. obcasem Thomasa, w przypadku stopy płasko- koślawej. Wkładki ortopedyczne stosuje płasko- koślawej. Wkładki ortopedyczne stosuje się w pierwszym rzędzie w leczeniu płaskostopia się w pierwszym rzędzie w leczeniu płaskostopia w okresie niewydolności mięśniowo- w okresie niewydolności mięśniowo- więzadłowej. Oddziaływanie jest wyłącznie więzadłowej. Oddziaływanie jest wyłącznie objawowe. Zapewnia stopie właściwą objawowe. Zapewnia stopie właściwą konfigurację, przeciwdziała dalszemu konfigurację, przeciwdziała dalszemu pogarszaniu się deformacji. pogarszaniu się deformacji.

Korekcja wad stópKorekcja wad stóp Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń.Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń.

Wskazania: Wskazania: kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli oraz okresami naprzemienne (trzykrotne) kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli oraz okresami naprzemienne (trzykrotne)

kąpiele o zmiennej temperaturze: w wodzie o temperaturze 35 stopni przez 5 minut i kąpiele o zmiennej temperaturze: w wodzie o temperaturze 35 stopni przez 5 minut i o temperaturze 20 stopni przez 5 sek. Kąpiele te powinny być wykonywane w pozycji o temperaturze 20 stopni przez 5 sek. Kąpiele te powinny być wykonywane w pozycji stojącej, siedzącej, urozmaicone różnymi ruchami stóp, w stawach kolanowych, stojącej, siedzącej, urozmaicone różnymi ruchami stóp, w stawach kolanowych, biodrowych i tułowia. Celem ich jest wzmożenie ukrwienia stóp biodrowych i tułowia. Celem ich jest wzmożenie ukrwienia stóp

chodzenie i bieganie po urozmaiconym terenie i podłożu chodzenie i bieganie po urozmaiconym terenie i podłożu pływanie pływanie jazda na rowerze ze stopami dostającymi pedałów dosiężnie- zmusza to stopę do jazda na rowerze ze stopami dostającymi pedałów dosiężnie- zmusza to stopę do

energicznej pracy w odciążeniu energicznej pracy w odciążeniu bieganie po rosie a nawet śniegu bieganie po rosie a nawet śniegu

Przeciwwskazania: Przeciwwskazania: długotrwałe stanie długotrwałe stanie dźwiganie dużych ciężarów dźwiganie dużych ciężarów zeskoki i skoki bierne na twarde podłoże zeskoki i skoki bierne na twarde podłoże duże rozkroki w pozycji stojącej duże rozkroki w pozycji stojącej

Przyczyny powstawania wad Przyczyny powstawania wad stópstóp

brak odpowiedniej ilości ruchu- siedzący tryb brak odpowiedniej ilości ruchu- siedzący tryb życia, nieuchronnie prowadzi do osłabienia życia, nieuchronnie prowadzi do osłabienia układu mięśniowego układu mięśniowego

często nieprawidłowe pozycje podczas często nieprawidłowe pozycje podczas odrabiania lekcji, czasami wręcz odrabiania lekcji, czasami wręcz nieprzygotowane do tego miejsce nieprzygotowane do tego miejsce

braki we właściwym odżywianiu braki we właściwym odżywianiu brak czynnego wypoczynku brak czynnego wypoczynku W przypadku płaskostopia należy zapewnić W przypadku płaskostopia należy zapewnić

odpowiednie obuwie i nie przeciążać stóp odpowiednie obuwie i nie przeciążać stóp nadmiernym wysiłkiem.nadmiernym wysiłkiem.

Obuwie korekcyjneObuwie korekcyjne Powinny mieć:Powinny mieć: odpowiednią wielkość uwzględniającą tzw. naddatek odpowiednią wielkość uwzględniającą tzw. naddatek

funkcjonalny wynikający z wydłużania się stopy przy funkcjonalny wynikający z wydłużania się stopy przy obciążeniu obciążeniu

szeroki przód umożliwiający ruchy palców szeroki przód umożliwiający ruchy palców sztywny zapiętek zapewniający stabilizację pięty sztywny zapiętek zapewniający stabilizację pięty wygodny, szeroki i niezbyt wysoki obcas wygodny, szeroki i niezbyt wysoki obcas wierzch, który nie uciska stopy wierzch, który nie uciska stopy wysoką cholewkę stabilizującą staw skokowy , wysoką cholewkę stabilizującą staw skokowy ,

zwłaszcza u małych dzieci zwłaszcza u małych dzieci Obuwie powinno być dostosowane do pory roku, Obuwie powinno być dostosowane do pory roku,

pogody, charakteru pracy i odpoczynku.pogody, charakteru pracy i odpoczynku.

Wady kolanWady kolan

Ustawienie kolan Ustawienie kolan I - kolana koślawe,I - kolana koślawe,II - kolana szpotawe. II - kolana szpotawe.

Kolana koślaweKolana koślawe Wada może być wrodzona lub Wada może być wrodzona lub

nabyta. Najczęściej wyróżnia się: nabyta. Najczęściej wyróżnia się: koślawość wrodzoną, koślawość wrodzoną, pokrzywiczą, idiopatyczną, pokrzywiczą, idiopatyczną, porażeniową, pozapalną, porażeniową, pozapalną, pourazową.pourazową.

W kolanach koślawych oś W kolanach koślawych oś podudzia tworzy z osią uda kąt podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty na zewnątrz, a kostki otwarty na zewnątrz, a kostki przyśrodkowe, przy przyśrodkowe, przy wyprostowanych i zwartych wyprostowanych i zwartych kolanach, są oddalone od siebie o kolanach, są oddalone od siebie o ponad 5 centymetrów.ponad 5 centymetrów.

Za fizjologiczną koślawość uważa Za fizjologiczną koślawość uważa się odchylenie od osi przeciętnie się odchylenie od osi przeciętnie 2-3 centymetrów, ale nie większą 2-3 centymetrów, ale nie większą niż 5 centymetrów.niż 5 centymetrów.

W koślawości kolan występują zmiany W koślawości kolan występują zmiany kostne (skrzywienie kości udowej lub kostne (skrzywienie kości udowej lub piszczelowej, przerost w stawie piszczelowej, przerost w stawie kolanowym) i mięśniowo-wiązadłowe, w kolanowym) i mięśniowo-wiązadłowe, w wyniku których istnieje predyspozycja do wyniku których istnieje predyspozycja do zwichnięcia rzepki.zwichnięcia rzepki.

Jeśli wada jest silnie wyrażona po jednej Jeśli wada jest silnie wyrażona po jednej stronie lub jest jednostronna po jednej stronie lub jest jednostronna po jednej stronie może wytworzyć się skolioza w stronie może wytworzyć się skolioza w odcinku lędźwiowym.odcinku lędźwiowym.

Kolana szpotaweKolana szpotawe W tym zniekształceniu W tym zniekształceniu

kończyny dolne są kończyny dolne są skręcone do wewnątrz, skręcone do wewnątrz, występuje nadwyprost w występuje nadwyprost w stawach kolanowych, stawach kolanowych, mięsnie wewnętrznej mięsnie wewnętrznej strony kończyn dolnych strony kończyn dolnych ulegają skróceniu, a po ulegają skróceniu, a po stronie zewnętrznej stronie zewnętrznej nadmiernie rozciągają nadmiernie rozciągają się. Oś podudzia tworzy z się. Oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty do osią uda kąt otwarty do wewnątrz.wewnątrz.

Kolano szpotaweKolano szpotawe Wielkość odchylenia mierzy się w Wielkość odchylenia mierzy się w

centymetrach, rozstępem między centymetrach, rozstępem między kłykciami przyśrodkowymi przy stopach kłykciami przyśrodkowymi przy stopach zwartych. Szpotawość kolan występuje zwartych. Szpotawość kolan występuje najczęściej przy nadwadze oraz przy najczęściej przy nadwadze oraz przy krzywicy.krzywicy.

Najczęstsze przyczyny Najczęstsze przyczyny powstawania wad kolan - powstawania wad kolan -

profilaktyka:profilaktyka: Przyczyną koślawości i szpotawości może być Przyczyną koślawości i szpotawości może być

krzywica, czyli niedobór witaminy D, niezbędnej krzywica, czyli niedobór witaminy D, niezbędnej do budowy kości. Oprócz zmian w nóżkach do budowy kości. Oprócz zmian w nóżkach pojawiają się zgrubienia na żebrach (tzw. pojawiają się zgrubienia na żebrach (tzw. różaniec krzywiczy), zmienia się kształt główki, różaniec krzywiczy), zmienia się kształt główki, opóźnione jest wyrzynanie się zębów, dziecko opóźnione jest wyrzynanie się zębów, dziecko się poci, ma częste infekcje i jest mało aktywne. się poci, ma częste infekcje i jest mało aktywne.

W zapobieganiu najważniejsze jest regularne W zapobieganiu najważniejsze jest regularne podawanie witaminy D w kropelkach, częste podawanie witaminy D w kropelkach, częste spacery i dieta bogata w wapń i fosfor (mleko, spacery i dieta bogata w wapń i fosfor (mleko, sery, warzywa). Uwaga! Dawkę witaminy D musi sery, warzywa). Uwaga! Dawkę witaminy D musi ustalić lekarz. ustalić lekarz.

Korekcja wad kolan:Korekcja wad kolan: Korekcja koślawościKorekcja koślawości

Leczenie zachowawcze jest uzależnione od przyczyny i stopnia Leczenie zachowawcze jest uzależnione od przyczyny i stopnia zaawansowania wady.zaawansowania wady.

Dziecko, które ma skłonności do koślawości kolan:Dziecko, które ma skłonności do koślawości kolan:

1. Nie powinno długo chodzić ani stać w rozkroku.1. Nie powinno długo chodzić ani stać w rozkroku.

2. Nie może w czasie zabawy przebywać w siadzie klęcznym między piętami, 2. Nie może w czasie zabawy przebywać w siadzie klęcznym między piętami, z podudziami i stopami skierowanymi na zewnątrz.z podudziami i stopami skierowanymi na zewnątrz.

3. Powinno jak najczęściej siedzieć w tzw. siadzie skrzyżnym („po turecku”).3. Powinno jak najczęściej siedzieć w tzw. siadzie skrzyżnym („po turecku”).

4. Powinno zredukować 4. Powinno zredukować nadwagęnadwagę (jeśli istnieje). (jeśli istnieje).

5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie 5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie wewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.wewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.

Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, pływanie kraulem, jazda na rowerze, Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, pływanie kraulem, jazda na rowerze, masaż klasyczny, terapia manualna.masaż klasyczny, terapia manualna.

Przeciwwskazania: łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi Przeciwwskazania: łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi (pług,(pług, łuk).łuk).

Korekcja szpotawościKorekcja szpotawości

Dziecko, które ma skłonności do szpotawości kolan:Dziecko, które ma skłonności do szpotawości kolan:

1. Powinno unikać wysiłków i obciążeń w pozycji stojącej.1. Powinno unikać wysiłków i obciążeń w pozycji stojącej.

2. Nie może w czasie zabawy przebywać w tzw. siadzie skrzyżnym 2. Nie może w czasie zabawy przebywać w tzw. siadzie skrzyżnym („po turecku”).(„po turecku”).

3. Powinno jak najczęściej siedzieć ze złączonymi kolanami i 3. Powinno jak najczęściej siedzieć ze złączonymi kolanami i rozstawionymi stopami.rozstawionymi stopami.

4. Powinno zredukować nadwagę (jeśli istnieje).4. Powinno zredukować nadwagę (jeśli istnieje).

5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po 5. Może stosować wkładki lub obuwie z podwyższonym obcasem po stronie zewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.stronie zewnętrznej, ale tylko przy zaleceniu przez lekarza.

Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, łyżwiarstwo, jada na nartach Zalecenia: gimnastyka korekcyjna, łyżwiarstwo, jada na nartach technikami kątowymi (pług, łuk), masaż klasyczny, terapia manualna.technikami kątowymi (pług, łuk), masaż klasyczny, terapia manualna.

Przeciwwskazania: pływanie kraulem, jazda na rowerze.Przeciwwskazania: pływanie kraulem, jazda na rowerze.

DZIĘKUJEMY ZA DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘUWAGĘ