Komentarze Becka

C·H·BECK

W. Lis / P. WiśniewskiZ. Husak

Prawo prasoweKomentarz

KOMENTARZE BECKA

Prawo prasowe

Polecamy nasze najnowsze publikacje z tej serii:

A. Zieliński (red.)KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO. KOMENTARZ,wyd. 6Komentarze Kodeksowe

E. Gniewek (red.)KODEKS CYWILNY. KOMENTARZ, wyd. 4Komentarze Kodeksowe

R. Skubisz (red.)PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ, Tom 14A i 14BSystem Prawa Prywatnego

E. Ferenc-Szydełko (red.)USTAWA O PRAWIE AUTORSKIM I PRAWACH PO-KREWNYCH. KOMENTARZKomentarze Becka

B. Kosmus, G. Kuczyński (red.)PRAWO PRASOWE. KOMENTARZKrótkie Komentarze Becka

J. Barta (red.)PRAWO AUTORSKIE, Tom 13, wyd. 2System Prawa Prywatnego

www.sklep.beck.pl

Prawoprasowe

Komentarz

Autorzydr Wojciech Lis

dr Piotr WiśniewskiZbigniew Husak

WYDAWNICTWO C. H. BECKWARSZAWA 2012

Propozycja cytowania:Lis, Wiśniewski, Husak, Prawo prasowe. Komentarz,

Warszawa 2012, art. 14, Nb 25

Autorami poszczególnych części są:Wojciech Lis:

art. 5–6, 10–18, 50–61Piotr Wiśniewski:

art. 1–4, 7–8, 31–49aZbigniew Husak:

art. 9, 19–30

Redakcja: Wioleta BeczekWydawca: Dagna Kordyasz

© Wydawnictwo C. H. Beck 2012Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.

ul. Bonifraterska 17, 00–203 Warszawa

Skład i łamanie: Wydawnictwo C.H. BeckDruk: Totem, Inowrocław

ISBN 978-83-255-3553-7

ISBN e-book 978-83-255-3554-4

Spis treści

Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIIWykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IXLiteratura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XV

Prawo prasoweRozdział 1. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Art. 1–9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Rozdział 2. Prawa i obowiązki dziennikarzy . . . . . . . . . . . . . . 185

Art. 10–16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185Rozdział 3. Rada Prasowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422

Art. 17–18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422Rozdział 4. Organizacja działalności prasowej . . . . . . . . . . . . . 429

Art. 19–30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429Rozdział 5. Sprostowania i odpowiedzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464

Art. 31–33 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 464Rozdział 6. Komunikaty i ogłoszenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515

Art. 34–36 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515Rozdział 7. Odpowiedzialność prawna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538

Art. 37–49a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538Rozdział 8. Postępowanie w sprawach prasowych . . . . . . . . . . . 595

Art. 50–54b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 595Rozdział 9. Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisyprzejściowe i końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607

Art. 55–61 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 613

V

Przedmowa

Swoboda wypowiedzi i wolność prasy stanowią fundament i gwarancjędemokratycznego państwa prawnego, zapewniając każdemu możliwośćprzekazywania informacji i artykułowania swoich opinii i poglądów orazprzekazywania ich szerokiemu gronu odbiorców. Swoboda wypowiedzii wolność prasy to jednak wartości jakościowo różne, chociaż funkcjo-nalnie ze sobą powiązane. Swoboda wypowiedzi przysługuje każdemu,natomiast wolność prasy przysługuje prasie, stąd nie dziwi przyjęterozwiązanie, zgodnie z którym swoboda wypowiedzi w hierarchii wartościkonstytucyjnych została umocowana wyżej niż wolność prasy, która sta-nowi jedynie/aż techniczny środek służący do jej urzeczywistniania, przyczym nie może jej ani monopolizować, ani utrudniać jej dystrybuowania.

Analizując postanowienia ustawy z 26.1.1984 r. – Prawo prasowe (Dz.U.Nr 5, poz. 24 ze zm.), wyszliśmy z założenia, że swoboda wypowiedzii wolność prasy, chociaż istotne i konieczne, nie mają jednak charakteruabsolutnego, niczym nieograniczonego, ale stanowią jedną z wielu wol-ności, która nie jest najważniejsza. W centrum świata demokratycznychwartości celem i punktem odniesienia każdego działania jest człowiek,co wynika z przyrodzonej, niezbywalnej i nienaruszalnej godności, którastanowi źródło wszelkich wolności i praw. Tym samym godność stanowipłaszczyznę odniesienia dla systemu wartości, wokół którego zbudowanoKonstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483ze sprost. i ze zm.), a zarazem fundament całego porządku prawnego.W sytuacji zatem, kiedy godność jednostki uznaje się za fundamentsystemu prawnego, swoboda wypowiedzi i wolność prasy schodzą na drugiplan i dlatego informacje, opinie i poglądy, które stanowią zagrożenie dlaczyjejś godności nie są prawnie chronione. Wolność nie oznacza bowiemdowolności, ale wiąże się z obowiązkami i odpowiedzialnością, nie tylkoza słowo, ale także za skutki, jakie ono może spowodować.

Działalność prasy jest zbyt istotna, aby odnoszące się do niej regulacjepozostawiać samym sobie. Stąd potrzeba odczytania na nowo zadań prasy,o których mowa w ustawie – Prawo prasowe, połączona z próbą krytycznejanalizy jej postanowień. Ustawa – Prawo prasowe, chociaż niewątpliwiekonieczna, pozostawia jednak wiele do życzenia i powoduje sporo trud-

VII

Przedmowa

nych do jednoznacznego rozstrzygnięcia problemów. Kolejne nowelizacjeustawy, często inicjowane wyrokami Trybunału Konstytucyjnego, stwier-dzającymi niekonstytucyjność jej postanowień, powodowały koniecznośćdostosowywania ich do stanu zgodnego z prawem. W ten sposób pierwotnytekst ustawy w sposób przypadkowy, całościowo nieprzemyślany, jeststale modyfikowany. Od lat toczy się publiczna dyskusja wskazującapotrzebę, bądź to gruntownej zmiany ustawy prasowej, bądź też, co byłobylepszym rozwiązaniem, zastąpienia jej całkowicie nową regulacją. Jesteśmyprzekonani, że konieczne zmiany wcześniej czy później nastąpią. Ichpotrzeba wynika nie tylko z niedoskonałości i nieprecyzyjności aktualnieobowiązujących postanowień, ale także z uwagi na to, że ustawa – Prawoprasowe i jej instytucje mają charakter generalny i odnoszą się nie tylkodo prasy drukowanej, ale pośrednio także mediów elektronicznych.

Nasza inicjatywa spotkała się z życzliwym przyjęciem ze stronyWydawnictwa C.H. Beck, które dało bezpośredni impuls do podjęcianamysłu intelektualnego w zakresie prawa prasowego i przygotowanianiniejszego komentarza, za co chcemy serdecznie podziękować. Staraliśmysię przygotować komentarz, który służyłby nie tylko teoretykom, ale przedewszystkim praktykom – dziennikarzom i przedstawicielom wymiaru spra-wiedliwości. Z uwagi na to, że komentarz ma charakter współautorski,poszczególne jego części mogą różnić się od siebie stylem wypowiedzi,szczegółowością rozważań i sposobem interpretacji. W trakcie prac nadkomentarzem korzystaliśmy z własnego doświadczenia, wynikającegogłównie z prowadzonych badań naukowych, których przedmiotem jestszeroko rozumiane prawo prasowe i z obserwacji funkcjonowania prasyw codziennej rzeczywistości, konfrontując swoje spostrzeżenia z bogatymorzecznictwem i literaturą przedmiotu.

Szczególnie pomocne w tym zakresie były komentarze uznanychautorytetów w tej dziedzinie autorstwa prof. Jacka Sobczaka z Uni-wersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, prof. Ewy Ferenc-Szydełkoz Uniwersytetu Opolskiego w Opolu, dr. Michała Zaremby z UniwersytetuWarszawskiego oraz przygotowany pod redakcją dr. Bogusława Kosmusai dr. Grzegorza Kuczyńskiego z Uniwersytetu Gdańskiego.

W pracy uwzględniono stan prawny na dzień 14.6.2012 r.

AutorzyLublin, marzec 2012 r.

VIII

Wykaz skrótów

1. Źródła prawa

DostInfPublU . . . . . . ustawa z 6.9.2001 r. o dostępie do informacjipublicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.)

Dyrektywa2006/114/WE . . . . . . Dyrektywa 2006/114/WE Parlamentu Europej-

skiego i Rady z 12.12.2006 r. dotycząca reklamywprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej(Dz.Urz. UE L Nr 376)

Dyrektywa2010/13/UE . . . . . . . Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady

2010/13/UE z 10.3.2010 r. w sprawie koordynacjiniektórych przepisów ustawowych, wykonawczychi administracyjnych państw członkowskich doty-czących świadczenia audiowizualnych usług me-dialnych (Dz.Urz. UE L Nr 95)

EKPC . . . . . . . . . . . Europejska Konwencja o Ochronie Prawa Czło-wieka i Podstawowych Wolności z 4.11.1950 r.(Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.)

EKTP . . . . . . . . . . . Europejska konwencja o telewizji ponadgranicz-nej, sporządzona w Strasburgu 5.5.1989 r. (Dz.U.z 1995 r. Nr 32, poz. 160 ze zm.)

FinPublU . . . . . . . . . ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych(Dz.U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.)

IPNU . . . . . . . . . . . . ustawa z 18.12.1998 r. o Instytucie Pamięci Na-rodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwkoNarodowi Polskiemu (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 63,poz. 424 ze zm.)

JęzPolU . . . . . . . . . . ustawa z 7.10.1999 r. o języku polskim (t.j. Dz.U.z 2011 r. Nr 43, poz. 224 ze zm.)

KC . . . . . . . . . . . . . ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U.Nr 16, poz. 93 ze zm.)

IX

Wykaz skrótów

KK z 1969 r. . . . . . . ustawa z 19.4.1969 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 13,poz. 94 ze zm.)

KK . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88,poz. 553 ze zm.)

KKW . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy(Dz.U. Nr 90, poz. 557 ze zm.)

Konstytucja marcowa ustawa z 17.3.1921 r. – Konstytucja Rzeczypospo-litej Polskiej (Dz.U. Nr 44, poz. 267 ze zm.)

Konstytucja PRL . . . . Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowejuchwalona przez Sejm Ustawodawczy 22.7.1952 r.(Dz.U. Nr 33, poz. 232 ze zm.)

Konstytucja RP . . . . Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r.(Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i ze zm.)

KP . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U.z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.)

KPA . . . . . . . . . . . . ustawa z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania admi-nistracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071ze zm.)

KPC . . . . . . . . . . . . ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowaniacywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)

KPK . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania kar-nego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.)

KPK z 1969 r. . . . . . ustawa z 19.4.1969 r. – Kodeks postępowaniakarnego (Dz.U. Nr 13, poz. 96 ze zm.)

KSCU . . . . . . . . . . . ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w spra-wach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 90,poz. 594 ze zm.)

KSH . . . . . . . . . . . . ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spółek handlowych(Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.)

MPPOiP . . . . . . . . . Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Po-litycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku19.12.1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167)

OchrDanOsU . . . . . . ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych(t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.)

OgłAktNorU . . . . . . ustawa z 20.7.2000 r. o ogłaszaniu aktów nor-matywnych i niektórych innych aktów prawnych(t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172)

PAPU . . . . . . . . . . . ustawa z 31.7.1997 r. o Polskiej Agencji Prasowej(Dz.U. Nr 107, poz. 687 ze zm.)

PrAut . . . . . . . . . . . . ustawa z 4.2.1994 r. o prawie autorskim i prawachpokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631ze zm.)

X

Wykaz skrótów

PrPostAdm . . . . . . . . ustawa z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniuprzed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153,poz. 1270 ze zm.)

PrPras . . . . . . . . . . . ustawa z 26.1.1984 r. – Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5,poz. 24 ze zm.)

PrPras z 1938 r. . . . . dekret z 21.11.1938 r. – Prawo prasowe (Dz.U.Nr 89, poz. 608)

PrUSP . . . . . . . . . . . ustawa z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądówpowszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.)

RadPrasR . . . . . . . . . rozporządzenie Prezesa Rady Ministrówz 1.7.1984 r. w sprawie zakresu działania oraztrybu powoływania i działania Rady Prasowej(Dz.U. Nr 40, poz. 214)

Regulamin Sejmu . . . Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejz 30.7.1992 r. (t.j. M.P. z 2012 r. poz. 32 ze zm.)

RTVU . . . . . . . . . . . ustawa z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji(t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 226 ze zm.)

RzeczPrasR . . . . . . . rozporządzenie Rady Ministrów z 8.1.2002 r.w sprawie organizacji i zadań rzeczników praso-wych w urzędach organów administracji rządowej(Dz.U. Nr 4, poz. 36)

SwobDziałGospU . . . ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalnościgospodarczej (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447ze zm.)

WyzSądRejR . . . . . . rozporządzenie Ministra Sprawiedliwościz 16.10.2002 r. w sprawie wyznaczenia sądówrejonowych rozpoznających sprawy o przestępstwaprasowe (Dz.U. Nr 180, poz. 1509 ze zm.)

ZarzKryzU . . . . . . . . ustawa z 26.4.2007 r. o zarządzaniu kryzysowym(Dz.U. Nr 89, poz. 590 ze zm.)

ZmPrPras . . . . . . . . ustawa z 11.4.1990 r. o uchyleniu ustawy o kon-troli publikacji i widowisk, zniesieniu organów tejkontroli oraz o zmianie ustawy – Prawo prasowe(Dz.U. Nr 29, poz. 173)

ZNKU . . . . . . . . . . . ustawa z 16.4.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwejkonkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503ze zm.)

2. Organy i instytucje

CMWP . . . . . . . . . . Centrum Monitoringu Wolności PrasyETPC . . . . . . . . . . . Europejski Trybunał Praw Człowieka

XI

Wykaz skrótów

IPN . . . . . . . . . . . . . Instytut Pamięci NarodowejKRRiT . . . . . . . . . . . Krajowa Rada Radiofonii i TelewizjiNBP . . . . . . . . . . . . Narodowy Bank PolskiNIK . . . . . . . . . . . . . Najwyższa Izba KontroliNSA . . . . . . . . . . . . Naczelny Sąd AdministracyjnyPAP . . . . . . . . . . . . . Polska Agencja PrasowaPIP . . . . . . . . . . . . . Państwowa Inspekcja PracyRPO . . . . . . . . . . . . Rzecznik Praw ObywatelskichSA . . . . . . . . . . . . . . Sąd ApelacyjnyTK . . . . . . . . . . . . . . Trybunał KonstytucyjnyUE . . . . . . . . . . . . . . Unia EuropejskaUKE . . . . . . . . . . . . Urząd Komunikacji ElektronicznejWSA . . . . . . . . . . . . Wojewódzki Sąd Administracyjny

3. Czasopisma

BIP . . . . . . . . . . . . . Biuletyn Informacji PublicznejBiul. SN . . . . . . . . . Biuletyn Sądu NajwyższegoDz.U. . . . . . . . . . . . . Dziennik UstawDz.Urz. . . . . . . . . . . Dziennik UrzędowyKiP . . . . . . . . . . . . . Kościół i PrawoKPP . . . . . . . . . . . . . Kwartalnik Prawa PrywatnegoMoP . . . . . . . . . . . . Monitor PrawniczyM.P. . . . . . . . . . . . . . Monitor PolskiNP . . . . . . . . . . . . . . Nowe PrawoONSAiWSA . . . . . . . Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego

i Wojewódzkich Sądów AdministracyjnychOSA . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sadów ApelacyjnychOSNAPiUS . . . . . . . Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administra-

cyjna, Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychOSNC . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba CywilnaOSNCPiUS . . . . . . . Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna,

Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychOSNK . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Kar-

nychOSNKW . . . . . . . . . Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba KarnaOSP . . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sądów PolskichOSPiKA . . . . . . . . . . Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażo-

wychOTK . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo Trybunału KonstytucyjnegoOTK-A . . . . . . . . . . Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria APiP . . . . . . . . . . . . . Państwo i Prawo

XII

Wykaz skrótów

PPH . . . . . . . . . . . . . Przegląd Prawa HandlowegoPS . . . . . . . . . . . . . . Przegląd SądowyPUG . . . . . . . . . . . . Przegląd Ustawodawstwa GospodarczegoTPP . . . . . . . . . . . . . Transformacje Prawa PrywatnegoWok. . . . . . . . . . . . . WokandaZNUJ . . . . . . . . . . . . Zeszyty Naukowe Uniwersytetu JagiellońskiegoZP . . . . . . . . . . . . . . Zeszyty Prasoznawcze

4. Inne

ISSN . . . . . . . . . . . . Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wy-dawnictw Ciągłych (International Standard SerialNumber)

m.in. . . . . . . . . . . . . między innymiNr . . . . . . . . . . . . . . numerorz. . . . . . . . . . . . . . orzeczeniepost. . . . . . . . . . . . . postanowieniepoz. . . . . . . . . . . . . . pozycjaPRL . . . . . . . . . . . . . Polska Rzeczypospolita LudowaRP . . . . . . . . . . . . . . Rzeczypospolita Polskas. . . . . . . . . . . . . . . . stronat.j. . . . . . . . . . . . . . . tekst jednolitytj. . . . . . . . . . . . . . . to jestuchw. . . . . . . . . . . . . uchwaław zw. z . . . . . . . . . . w związku zwyr. . . . . . . . . . . . . . wyrokzd. . . . . . . . . . . . . . . zdanie

XIII

Literatura

Adamiak B., Borkowski J., Glosa do post. NSA w Warszawiez 19.7.1988 r., I SA 500/88, OSP 1990, Nr 7

Augustyniak A., [w:] B. Kosmus, G. Kuczyński (red.), Prawo prasowe.Komentarz, Warszawa 2011

Balcarczyk J., Prawo do wizerunku i jego komercjalizacja, Warszawa2009

Banaszkiewicz-Zygmunt E. (red.), Media. Leksykon PWN, Warszawa2000

Barczak-Oplustil A., [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny – część szcze-gólna. Komentarz, t. II, Kraków 2006

Barta J., Dobosz I., Prawo prasowe, Kraków 1989Barta J., Fajgielski P., Markiewicz R., Ochrona danych osobowych.

Komentarz, Kraków 2007Barta J., Markiewicz R., Wokół prawa do wizerunku, ZNUJ 2002, Nr 80Barta J., Markiewicz R., [w:] J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska,

Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Traple, Prawo autorskie i prawa po-krewne. Komentarz, Kraków 2005

Barta J., Markiewicz R., Ochrona powszechnych dóbr osobistych,[w:] J. Barta, R. Markiewicz, A. Matlak, Prawo mediów, Warszawa 2005

Barta J., Markiewicz R., Matlak A., Prawo mediów, Warszawa 2005Bartoszcze L., Gwarancje wolności wypowiedzi w Europie Zachodniej,

Kraków 1995Bidziński M., Chmaj M., Szustakiewicz P., Ustawa o dostępie do

informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2010Bojańczyk A., Karnoprocesowe znaczenie zgody dziennikarza na skła-

danie zeznań co do okoliczności objętych tajemnicą zawodową (wokółpostanowienia Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2004 r.), Palestra 2005,Nr 9–10

Braciak J., Wolność słowa w Polsce, Acta Universitatis Wratislaviensis,Nr 1973, Przegląd Prawa i Administracji XXXVII, Wrocław 1997

Brandeis V., Warren E., The Right to Privacy, Harvard Law Review1890, Vol. 4

XV

Literatura

Bransztetel M., Zasada domniemania niewinności a media, Prokuraturai Prawo 2006, Nr 9

Buchała K., Przestrzeganie zasad ostrożności a problem bezprawnościczy winy?, PiP 1964, Nr 7

Bukowska J., Dziennikarstwo śledcze a prowokacja dziennikarska. Kwe-stia odpowiedzialności karnej, [w:] M. Palczewski. M. Worsowicz (red.),Dziennikarstwo śledcze. Teoria i praktyka w Polsce, Europie i Stanachzjednoczonych, Łódź 2006

Cubała A., Prowokacja dziennikarska, Prawo i Życie 1995, Nr 40Darmo J., Etyka w środkach masowego przekazu. Obraz świata w me-

diach, ZP 1995, Nr 1–2Dobosz I., Prawo prasowe. Podręcznik, Warszawa 2006Doktorowicz K., Między wolnością, polityką i zyskiem. Rzecz o etyce

mediów polskich po 1989 r., [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman,B. Nierenberg, J. Marszałek-Kawa (red.), Prawo, etyka czy rynek? Zmianyw polskich mediach po 1989 roku, Toruń 2010

Drabik L. (red.), Słownik wyrazów obcych, Warszawa 2002Dróżdż M., Wolność komunikowania w przestrzeni wolności,

[w:] M. Dróżdż (red.), Wolność w mediach. Między poprawnością a od-powiedzialnością, Tarnów 2010

Dróżdż M., Wolny człowiek w wolnych mediach, [w:] M. Dróżdż (red.),Wolność w mediach. Między poprawnością a odpowiedzialnością, Tarnów2010

Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, t. I, War-szawa 1998

Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, t. II, War-szawa 1998

Ferenc-Szydełko E., Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2010Gardocki L., Europejskie standardy wolności wypowiedzi a polskie

prawo karne, PiP 1993, Nr 3Gardocki L., Europejskie standardy wolności wypowiedzi a polskie

prawo karne, [w:] J. Skupiński, J. Jakubowska-Hara (red.), Standardy prawczłowieka a polskie prawo karne, Warszawa 1995

Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2002Gawlik B., Dobra osobiste. Zbiór orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Kra-

kowie, Kraków 1999Golka B., Etyka dziennikarska: utopia czy ratunek?, ZP 1995, Nr 1–2Gostyński Z., Tajemnica dziennikarska a obowiązek składania zeznań

w nowym kodeksie postępowania karnego, PiP 1997, Nr 10Goszczyński A., Po pierwsze dyskrecja, Rzeczpospolita 2005, Nr 180Gotkowicz K., [w:] B. Kosmus, G. Kuczyński (red.), Prawo prasowe.

Komentarz, Warszawa 2011

XVI

Literatura

Górniok O., [w:] A. Wąsek (red.), Kodeks karny, t. II, Część szczegó-łowa. Komentarz, Warszawa 2005

Górzyńska T., Wiśniewski L., Prawo do informacji i zasada jawnościadministracyjnej, Kraków 1999

Gratz I., Za dużo tych anonimów, Rzeczpospolita z 1.6.2005 r.Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Kraków

2003Grzeszak T., Reklama a ochrona dóbr osobistych (naruszenie praw oso-

bistych wykorzystanych w reklamie żyjących osób fizycznych), PrzeglądPrawa Handlowego 2000, Nr 2

Husak Z., Ingerencja w sferę prywatności uzasadnionym interesempublicznym [w:] A. Balicki, T. Guz, W. Lis (red.), Środki przekazu:Informacja czy manipulacja, Lublin 2008

Janicki M., Monopole i manipulacje. Gdzie może zagrażać postcen-zura?, Polityka z 18.7.1993 r.

Jarzęcka-Siwik E., Ograniczenie dostępu do informacji przetworzonej,Przegląd Sądowy 2004, Nr 7–8

Jaskuła L., Linia programowa w prawie prasowym – element zbędnyczy potrzebny?, [w:] M. Drożdż (red.), Wolność w mediach – międzypoprawnością a odpowiedzialnością, Tarnów 2010

Kamiński I. C., Swoboda wypowiedzi w orzeczeniach EuropejskiegoTrybunału Praw Człowieka w Strasburgu, Kraków 2006

Karpowicz A., Czego nie wolno dziennikarzowi w świetle prawaautorskiego i prasowego, Rzeczpospolita 1998, Nr 191

Kędzierska M., Śledztwo dziennikarskie – wybrane zagadnienia, Proku-ratura i Prawo 2007, Nr 4

Kiełbowski M., Wyrok sądowy jako informacja publiczna, MoP 2010,Nr 24

Kononiuk T., Michalski B., Czarny-Drożdżejko E., Dobosz I., Problemyprawne zawodu dziennikarskiego, Warszawa 1998

Koper R., Zakaz prasowej antycypacji rozstrzygnięć w sprawach kar-nych, Przegląd Sądowy 2007, Nr 3

Kopff A., Koncepcja praw do intymności i do prywatności życiaosobistego. Zagadnienia konstrukcyjne, Studia Cywilistyczne 1972, t. XX

Kopff A., Ochrona sfery życia prywatnego jednostki w świetle doktrynyi orzecznictwa, ZNUJ 1982, Nr 100

Kordasiewicz B., Jednostka wobec środków masowego przekazu, Wro-cław 1991

Kosmus B., [w:] B. Kosmus, G. Kuczyński (red.), Prawo prasowe.Komentarz, Warszawa 2011

Kosmus B., Syldatk Ł., [w:] B. Kosmus, G. Kuczyński (red.), Prawoprasowe. Komentarz, Warszawa 2011

XVII

Literatura

Kowalczyk S., Wolność naturą i prawem człowieka. Indywidualnyi społeczny wymiar wolności, Sandomierz 2000

Kosmus B., Kuczyński G. (red.), Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa2011

Kulesza W., [w:] W. Kulesza, J. Barta, K. Kubala, B. Michalski,M. Surkont, A. Wąsek, Zniesławienie i zniewaga. Ochrona czci i godnościczłowieka w polskim prawie karnym – zagadnienia podstawowe, Warszawa1984

Kunicka-Michalska B., Ochrona tajemnicy zawodowej w polskim prawiekarnym, Warszawa 1972

Lepa A., Pedagogika mass mediów, Łódź 2000Lewek A., Podstawy edukacji medialnej i dziennikarskiej, Warszawa

2003Lis W., Prawo do prywatności a rozwój nowych technologii informatycz-

nych. Szanse i zagrożenia, [w:] J. Mucha (red.), Nie tylko Internet. Nowemedia, przyroda i „technologie społeczne” a praktyki kulturowe, Kraków2010

Lis W., Zakres dozwolonej krytyki prasowej, [w:] I. Hofman, D. Kępa--Figura (red.), Współczesne media. Wolne media?, t. I, Lublin 2010

Łopatka A., Prawo do swobodnego wyrażania opinii, Warszawa 1993Małek L., Jednostka a media – stabilizacja czy zachwianie równowagi?

Uwagi na temat sprostowania prasowego, MoP 2006, Nr 9Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2006Marek A., Prawo karne, Warszawa 2005Maślanka J. (red.), Encyklopedia wiedzy o prasie, Wrocław 1976Matlak A., Cywilnoprawna ochrona wizerunku, KPP 2004, Nr 2Mazurek F. J., Prawa i obowiązki człowieka w świetle katolickiej nauki

społecznej, KiP 1993, Nr 11Michalski B., Podstawowe problemy prawa prasowego, Warszawa 1998Michalski B., Prawa osobiste a wolność krytyki, Nauka 1996, Nr 3Michalski B., Wyprzedaż remanentów?, ZP 1974, Nr 1Młynarska-Sobaczewska A., Wolność informacji w prasie, Toruń 2003Mozgawa M. (red.), Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009Niżnik-Mucha A., Problematyka zakresu przedmiotowego konstytucyj-

nego prawa do informacji publicznej, Casus 2008, Nr 2Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1997Nowak J. S., Społeczeństwo informacyjne – geneza i definicje,

http://www.silesia.org.pl/upload/Nowak Jerzy Spoleczenstwo informacyj-ne-geneza i definicje.pdf

Nowicki M. A., Europejska Konwencja Praw Człowieka, Wybór orzecz-nictwa, Warszawa 1998

XVIII

Literatura

Nowicki M. A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europej-skiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2010

Nowińska E., Wolność wypowiedzi prasowej, Warszawa 2007Nowińska E., Zwalczanie nieuczciwej reklamy. Zagadnienia cywilno-

-prawne, Kraków 1997Nowińska E., [w:] J. Barta, R. Markiewicz, A. Matlak (red.), Prawo

mediów, Warszawa 2005Nowińska E., [w:] E. Nowińska, E. Traple, Prawo reklamy, Kraków 1994Nowińska E., du Vall M., Zasady odpowiedzialności prasy z tytułu

naruszenia tajemnicy przedsiębiorcy, [w:] A. Nowicka (red.), Prawoprywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana ProfesorowiStanisławowi Sołtysińskiemu, Poznań 2005

Oksiuta A., Wartości i normy dziennikarskiego etosu na podstawiekodeksów etyki dziennikarskiej, [w:] J. Krukowski, O. Theisen (red.),Kultura i prawo, t. 2, Wolność mediów. Materiały Konferencyjne (Lublin18–19.V.2000), Lublin 2002

Oleksiuk I., Wolność wypowiedzi w Internecie, Studia Medioznawcze2000, Nr 1

Pacek G. J., Glosa do wyr. SN z 18.1.2007 r., I CSK 376/06, Glosa2007, Nr 4

Płonkowski T., Amerykańska koncepcja społecznej odpowiedzialnościdziennikarzy, Warszawa 1995

Preussner-Zamorska J., Dozwolony użytek chronionych utworów,[w:] J. Barta, R. Markiewicz (red.), Prawo autorskie, Warszawa 2008

Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2004Raglewski J., [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny – część szczególna.

Komentarz, t. II, Kraków 2006Redelbach A., Paragrafu drugiego – ciąg dalszy. Wolność wypowiedzi,

Rzeczpospolita 1998, Nr 215Rezolucja 1003 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy

z 1.7.1993 r. w sprawie etyki dziennikarskiej, ZP 1994, Nr 3–4Rusinek M., Tajemnica zawodowa i jej ochrona w polskim procesie

karnym, Warszawa 2007Sadomski J., Naruszenie dóbr osobistych przez media, Warszawa 2003Sadurski W., Prawo do wolności słowa w państwie demokratycznym

(zagadnienia teoretyczne), PiP 1992, Nr 10Safjan M., Prawo do ochrony życia prywatnego, [w:] L. Wiśniewski

(red.), Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, Warszawa 1997Safjan M., Prawo do prywatności osób publicznych, [w:] J. Błeszyński

(red.), Prace z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci SędziegoJanusza Pietrzykowskiego, Warszawa 2000

XIX