BIBLIA W PERSPEKTYWIE KULTUROZNAWCZEJ (ćwiczenia, semestr letni 2014/2015)

dr Wojciech Kosiorwojciechkosior@tlen.plwww.wojciechkosior.wordpress.com

TEMATY

1. „Brzydzę się tobą i ubolewam nad losem człowieka”. Jak należy czytać Biblię? K. Romaniuk, Nowy Testament bez problemów, Warszawa 1983, (r. Jak nie należy

czytać Biblii?), s. 206-221.

2. Upadli, giganci i Nefilici. Starożytne i współczesne przekłady Biblii. M. Piela, Grzech dosłowności we współczesnych polskich przekładach Starego

Testamentu, Kraków 2003, s. 7-38. K. Romaniuk, Wprowadzenie do krytyki tekstu Starego i Nowego Testamentu, Poznań

1975, s. 13-22, 33-64, 99-131.

3. „Pan” i/czy „Bóg”? Krytyka źródeł. K. Pilarczyk, Literatura żydowska od epoki biblijnej do haskali. Wprowadzenie

religioznawcze, literackie i historyczne, Kraków 2006, s. 65-90. W. Tyloch, Dzieje ksiąg Starego Testamentu, Warszawa 1994, s. 33-71.

4. „…w celi, bracie”. Krytyka tekstu. K. Pilarczyk, Literatura żydowska…, ss. 162-173. S. Mędala, Wprowadzenie do literatury międzytestamentalnej, Kraków 1994, s. 10-38. P. Muchowski, Komentarze do rękopisów znad Morza Martwego, Poznań 2005, s. 15-

56.

5. Kerygmat czy kronika? Krytyka historyczna. M. Liverani, Nie tylko Biblia. Historia starożytnego Izraela, Warszawa 2010. W. Tyloch, Dzieje…, s. 90-104.

6. Ilość czy jakość? Statystyka lingwistyczna w studiach biblijnych. Z. Poniatowski, Logos Prologu Ewangelii Janowej, Warszawa 1970, s. 9-54. W. Kosior, Anioł w Biblii hebrajskiej. Pojęcie mal’ach w ujęciu statystycznym i

hermeneutycznym, „Studia Judaica”, 23-24 (1-2/2009), s. 57-79. W. Kosior, Topomorficzna i antropomorficzna metaforyka Szeolu w Biblii hebrajskiej,

w: Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich, red. K. Pilarczyk, Kraków 2010, s. 27-45.

7. Jahwe vs Ba‘al. Biblia jako przykład literatury religijnej starożytnego Bliskiego Wschodu.

K. Łyczkowska, K. Szarzyńska, Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1981, s. 5-44; Mrozek, Religie Palestyny, Syrii i Arabii, w: Religie starożytnego Bliskiego Wschodu,

red. J. Drabina, K. Pilarczyk, Kraków 2009, s. 275-287.

8. Pseudepigrafia, apokryficzność i pismo automatyczne. K. Pilarczyk, Literatura żydowska…, s. 130-142, 160-161.

S. Mędala, Wprowadzenie…, s. 115-123. V. Dobroruka, Second Temple Pseudepigraphy. A Cross-cultural Comparison of

Apocalyptic Texts and Related Jewish Literature, de Gruyter 2013, s. 151-167.

9. „Nie czytaj elohim lecz eloah jam”. Midrasz jako narzędzie hermeneutyki rabinicznej. K. Pilarczyk, Literatura…, s. 236-243 S. Mędala, Wprowadzenie…, s. 115-122, 126-142.

10. „I stanął smok przed mającą rodzić niewiastą”. Dawny i współczesny profetyzm biblijny.

L. Jańczuk, Wstęp do Nowego Testamentu, (e-book) 2011, s. 171-180. M. Karczewski, Teologiczna wizja szatana w Apokalipsie 12,3-17, „Studia

Warmińskie”, XLI-XLII (2004-2005), s. 233-246. W. Tyloch, Dzieje…, s. 105-131.

11. „Na początku stworzył sześć”. Gematria jako narzędzie hermeneutyczne. Wierciński, Przez ogień i wodę. Biblia i kabała, Kraków 1996, s. 9-56.

12. „Morderca, który zamorduje”. Kod biblijny i współczesny profetyzm. M. Drosnin, Kod Biblii, Warszawa 1997, s. 13-60.

13. Nowoczesny midrasz. Oskar Goldberg i wojna elohim. O. Goldberg, Rzeczywistość Hebrajczyków, Kraków 2012, s. 7-80. M. Krawczyk, Oskar Goldberg, Rzeczywistość Hebrajczyków, tłum. Tomasz Sikora,

Nomos, Kraków 2012, ss. CXI, 356 [recenzja], „Kwartalnik Historii Żydów” 1/2014, s. 247-256.

14. Efekty specjalne Biblii ubogich. Problem ekranizacji opowieści biblijnych. R. Knapiński, Biblia pauperum – rzecz o dialogu słowa i obrazu, „Nauka” 4/2004, s.

133-164.

15. Kolokwium zaliczeniowe.

LITERATURA DODATKOWA:

1. J.T. Barrera, The Jewish Bible and the Christian Bible. An Introduction to the History of the Bible, Leiden et al. 1998.

2. D.A. Carson, H.G.M. Williamson (eds.), It Is Written : Scripture Citing Scripture. Essays in Honour of Barnabas Lindars, SSF, Cambridge et al. 1988.

3. J. Pelikan, Whose Bible Is It? A History of the Scriptures through the Ages , New York 2005.

4. A. Shinan, Y. Zakovitch, From Gods to God. How the Bible Debunked, Suppressed or Changed Ancient Myths and Legends, tł. V. Zakovitch, University of Nebraska Press 2012.

OPCJE ZALICZENIA ĆWICZEŃ:

1. Kolokwium pisemne (pytania opisowe, dwa dostępne terminy).2. Praca semestralna będąca analizą tekstu źródłowego (objętość do 15 tys. znaków ze

spacjami, zgodnie z regułami formalnymi pisania prac naukowych).