Część dokumentu, do

którego odnosi się uwaga

Treść uwagi

Strona

dokumentu, do

której odnosi się

wskazana uwaga

Uzasadnienie

(max. 1000 znaków) od do (max. 1000 znaków)

Określenie spójności dokumentów RRO z Europejską Strategią w sprawie

niepełnosprawności 2010-2020. UE wskazuje także jako cel nadrzędny na

poziomie UE optymalizowanie wykorzystania instrumentów finansowania

UE na rzecz dostępności i niedyskryminacji oraz zwiększenie widoczności

możliwości finansowania związanych z niepełnosprawnością w programach

po 2013 r. oraz stwierdza, że strategia określa działania, które na poziomie

UE mają uzupełniać działania krajowe i wyznacza mechanizmy potrzebne do

wdrożenia Konwencji ONZ na poziomie Unii Europejskiej.

5 7

Polska ratyfikując Konwencję ONZ o Prawach Osób

Niepełnosprawnych zobowiązała się do popierania programów

rehabilitacji zawodowej, utrzymania pracy i powrotu do pracy,

nadal jednak brakuje narzędzi i środków, które pozwoliłyby

stworzyć osobom z niepełnosprawnościami godne i równe warunki

na otwartym rynku pracy. Takim narzędziem mógł być Program

Operacyjny Kapitał Ludzki, mimo tego w aktualnym okresie

programowania udział osób z niepełnosprawnościami, jako

beneficjentów działań POKL, jest minimalny i wynosi on tylko 3%,

podczas gdy osoby z niepełnosprawnościami stanowią aż 12,2%

społeczeństwa. W przedmiocie edukacji Konwencja nakłada na

Polskę szereg obowiązków.

Konwencji w aspekcie edukacji można realizować przy pomocy

dostępnych środków Funduszy Strukturalnych – wg wskazań

Europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020

upowszechnienie otwartego dla wszystkich kształcenia i uczenia się

przez całe życie dla niepełnosprawnych uczniów i studentów jest

nadrzędnym celem na poziomie UE.

Poza zatrudnieniem oraz edukacją dotyczy to także innych

obszarów istotnych z perspektywy strategii Europa 2020, takich jak

walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, rozwój

nowoczesnych, dostępnych technologii etc. Co więcej, Poprawione

rozporządzenie ogólne Komisji Europejskiej w sprawie

programowania pięciu funduszy polityki spójności 2014-2020,

nakłada na państwa członkowskie jako warunek ex-ante podpisania

Umowy Partnerskiej z UE konieczność „istnienia mechanizmu,

który zapewnia skuteczne wdrożenie i stosowanie Konwencji ONZ

o Prawach Osób Niepełnosprawnych” (s. 164).

Oś 2 Technologie

informacyjno-

komunikacyjne

W przedmiocie edukacji Konwencja nakłada na Polskę szereg

obowiązków, a niejako podsumowaniem zobowiązań w kwestii

edukacji jest zapis Państwa Strony zapewnią, że osoby

niepełnosprawne będą miały dostęp do powszechnego szkolnictwa

wyższego, szkolenia zawodowego, kształcenia dorosłych i

możliwości uczenia się przez całe życie, bez dyskryminacji i na

zasadzie równości z innymi osobami. W tym celu Państwa Strony

zagwarantują, że zapewnione będą racjonalne usprawnienia dla

osób niepełnosprawnych.

Oś 2 Technologie

informacyjno-

komunikacyjne

W przypadku prowadzenia konsultacji społecznych, konferencji, spotkań lub

innych elementów kampanii informacyjnych należy pamiętać w

szczególności o zachowaniu następujących warunków:

a) dokumenty i inne materiały powinny być przygotowane w dostępnej

formie, w szczególności niedopuszczalne są skany dokumentów

papierowych,

b) platforma elektroniczna do konsultacji powinna spełniać wymagania

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 na poziomie AA,

c) transmisje audiowizualne na żywo powinny być zaopatrzone

przynajmniej w napisy na żywo oraz - w razie potrzeby - w audiodeskrypcję

na żywo,

d) konieczności stosowania systemów wspomagających słyszenie - pętle

indukcyjne, systemy FM, etc.,

e) na spotkaniach dostępnych bez rejestracji należy zapewnić tłumacza

języka migowego,

f) na spotkaniach wymagających rejestracji należy zapewnić dodatkowe

usługi, o ile osoby rejestrujące się sobie tego zażyczą: (1) tłumacz języka

migowego, (2) materiały w brajlu, (3) asystent osobisty,

g) należy być przygotowanym na publikację materiałów informacyjnych w

różnych formatach, takich jak: wersje elektroniczne dokumentów, wersje w

druku powiększonym, wersje pisane alfabetem brajla, wersje w języku

łatwym do czytania, nagranie tłumaczenia na język migowy na nośniku

elektronicznym, etc.

111 113

Wszystkie zasoby cyfrowe (strony internetowe, publikowane na

nich dokumenty i informacje, formularze wniosków o

dofinansowanie, platformy elektroniczne służące konsultacjom,

materiały multimedialne, szkolenia e-learningowe, etc.) tworzone

przez instytucje systemu wdrażania muszą spełniać kryteria

określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia

2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności,

minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany

informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań

dla systemów teleinformatycznych (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 526), w

szczególności kryterium określone w § 19. tego rozporządzenia: „W

systemie teleinformatycznym podmiotu realizującego zadania

publiczne służące prezentacji zasobów informacji należy zapewnić

spełnienie przez ten system wymagań Web Content Accessibility

Guidelines (WCAG 2.0), z uwzględnieniem poziomu AA,

określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia”.

Oś 5 Transport

Budowa, modernizacja dworców kolejowych, stacji, przystanków

kolejowych oraz zakupu nowego taboru kolejowego powinno uwzględnia

wymogi projektowanie uniwersalnego odpowiadającego na potrzeby

różnych grup społecznych m.in.: osób z różnym rodzajem i stopniem

niepełnosprawności (osoby z dysfunkcją narządu wzroku, słuchu, z

ograniczeniami motorycznymi, niepełnosprawnością intelektualną), matek z

dziećmi, osób starszych. Bardzo istotne jest dokonanie audytu i odbioru

przez reprezentantów tych grup.

142 145

Wprowadzenie zasad projektowania uniwersalnego jako element

rozwoju zrównoważonego znacząco wpływa nie tylko na

wykorzystanie kapitału ludzkiego, ale także na poprawę jakości

produktów i usług, co razem przekłada się na efekty ekonomiczne.

Unia Europejska w swoich dokumentach podnosi znaczącą rangę

dostępności dla rozwoju społecznego i gospodarczego krajów

wspólnoty. W przyjętej Europejskiej strategii w sprawie

niepełnosprawności 2010-2020 (KOM(2010)636 z dn, 15.11.2010)

dostępność jest warunkiem wstępnym uczestniczenia osób

niepełnosprawnych w życiu lokalnych społeczności. Konieczność

spełnienia warunków dostępności do środowiska zabudowanego,

towarów i usług oraz informacji i komunikacji wprowadza

Zalecenie Komitetu Ministrów CM/Rec(2012)14 - w sprawie

osiągnięcia pełnego uczestnictwa poprzez projektowanie

uniwersalne.

ResAP(2001)1 - dotycząca wprowadzenia zasad projektowania

uniwersalnego do programów nauczania wszystkich zawodów

związanych z tworzeniem środowiska zabudowanego.

Elementem kluczowym do przygotowania środowiska

zabudowanego, produktów, w tym środków transportu oraz

przyjaznych i dostosowanych do potrzeb osób

niepełnosprawnych i starszych usług, jest opracowanie

Standardów Dostępności opartych na zasadach projektowania

uniwersalnego. Przyjęcie przez ustawodawcę lub organ

wykonawczy odpowiednich przepisów prawnych pozwoliłoby na

powszechne zastosowanie wytycznych w celu udostępnienia

środowiska osobom z różnorodnymi potrzebami w mobilności i

percepcji. Obligatoryjne standardy dostępności funkcjonują już w

wielu krajach7. W Polsce nie ma obowiązujących prawnie

standardów dostępności zgodnych z zasadami projektowania

uniwersalnego, stąd za celowe uważa się ich opracowanie i

wprowadzenie do kryteriów oceny Wniosków o finansowanie.

Wytyczne do projektowania przestrzeni zewnętrznej przyjęły

zarządzeniami niektóre władze jednostek samorządu

terytorialnego (Zarządzeniem Prezydenta lub Burmistrza)

następujące miasta: Poznań, Zakopane i Gdynia.

Elementem kluczowym do przygotowania środowiska zabudowanego, produktów, w tym środków transportu oraz przyjaznych i dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych i starszych usług, jest opracowanie Standardów Dostępności opartych na zasadach projektowania uniwersalnego. Przyjęcie przez ustawodawcę lub organ

wykonawczy odpowiednich przepisów prawnych pozwoliłoby na

powszechne zastosowanie wytycznych w celu udostępnienia

środowiska osobom z różnorodnymi potrzebami w mobilności i

percepcji. Obligatoryjne standardy dostępności funkcjonują już w

wielu krajach7. W Polsce nie ma obowiązujących prawnie

standardów dostępności zgodnych z zasadami projektowania

uniwersalnego, stąd za celowe uważa się ich opracowanie i

wprowadzenie do kryteriów oceny Wniosków o finansowanie.

Wytyczne do projektowania przestrzeni zewnętrznej przyjęły

zarządzeniami niektóre władze jednostek samorządu

terytorialnego (Zarządzeniem Prezydenta lub Burmistrza)

następujące miasta: Poznań, Zakopane i Gdynia.

E-usługi publiczne (PI 2.3)

Kierunki wsparcia

1. Dopisać Wsparcie na tworzenie kompetencji i umiejętności korzystania z

powszechnej komunikacji elektronicznej przez osoby starsze i

niepełnosprawne.

112 112

Włączenie tych grup docelowych w procesy zdobywania

umiejętności korzystania z komunikacji elektronicznej jest

elementem realizacji polityk horyzontalnych

Ochrona i udostepnienie

zasobów przyrodniczych i

kulturowych (PI 6.3 i PI

6.4). Kierunki wsparcia

1. Dopisać Dofinansowanie rekultywacji parków przyrodniczych gminnych i

miejskich oraz przy obiektach kulturowych (np. przy pałacach, kościołach) 136 136

Mikrosystemy przyrodnicze stworzone przez człowieka stanowią

nie tylko atrakcję turystyczną, ale także wpływają na jakość

otoczenia mieszkańców gmin i miast

Inwestycje w infrastrukturę

zdrowotną (PI 9.1) Kierunki

wsparcia.

1. Uzupełnienie Po (…) geriatria, otolaryngologia, audiologia, diabetyka.

2. Uzupełnić: A także tworzenie systemów telemedycznej sieci

diagnostycznej i rehabilitacyjnej (w tym kardiologicznej, diabetycznej oraz

ratowniczej)

Uzupełnić specjalność: otolaryngologia, audiologia i foniatria, diabetyka,

okulistyka.

149 149

Z najnowszych badań w ramach Narodowego Testu Słuchu 2013

wynika, że aż 37 % osób źle słyszy. Najgorzej w tych badaniach

wypadają osoby powyżej 60 roku życia. Niedosłuch staje się cechą

społeczeństw rozwiniętej cywilizacji. Trudno przecenić szybkość

diagnozowania dla ochrony zdrowia i życia. Diagnostyczna sieć

telemedyczna może skracać czas podjęcia decyzji w zakresie

interwencji medycznej. Zmniejsza także koszty nie tylko

bezpośrednie, ale i w rachunku społecznym.

Oś 6 Infrastruktura

spójności społecznej

Wszystkie inwestycje wpisujące się w inwestycje spójności społecznej,

infrastruktury edukacyjnej powinny być dostosowane do osób z różnego

rodzaju niepełnosprawnościami. Postuluje się opracowanie na etapie

programowania nowej perspektywy FE podręcznika dostępności dla osób

z niepełnosprawnościami w perspektywie finansowej Funduszy

Europejskich 2014-2020

146 152

Zapisy Rozporządzenia ogólnego Komisji Europejskiej w sprawie programowania pięciu funduszy polityki spójności 2014-2020 z dnia 01.09.2012 r. (Załącznik I, p. 6.4. Dostępność, s. 141): "Instytucje zarządzające gwarantują, że wszystkie produkty, towary, usługi i infrastruktury, które są publicznie dostępne lub zapewniane ogółowi społeczeństwa i które są współfinansowane z funduszy objętych zakresem wspólnych ram strategicznych, są dostępne dla wszystkich obywateli, łącznie z osobami niepełnosprawnymi. W szczególności należy zapewnić dostępność środowiska fizycznego, transportu oraz technologii informacyjnych i komunikacyjnych, aby włączyć grupy w niekorzystnej sytuacji, łącznie z osobami niepełnosprawnymi. Instytucje zarządzające podejmują w trakcie trwania programu działania mające na celu identyfikację i wyeliminowanie istniejących barier dostępności lub uniknięcia ich w przyszłości".

Oś 6

INFRASTRUKTURA

SPÓJNOŚCI SPOŁECZNEJ

Wszystkie opisy Priorytetów inwestycyjnych:

Potencjalni beneficjenci i grupy docelowe:

Jest: organizacje pozarządowe, proponujemy aby było: podmioty ekonomii

społecznej

146

Z katalogu podmiotów ekonomii społecznej nie tylko organizacje

pozarządowe zajmują się świadczeniem usług, czy konkretną

działalnością Takie placówki mogą też prowadzić kościelne osoby

prawne, czy też spółdzielnie socjalne

Oś 6

INFRASTRUKTURA

SPÓJNOŚCI SPOŁECZNEJ

Oś priorytetowa: Infrastruktura Spójności Społecznej

- uwzględnienie inwestycji w INFRASTRUKTURĘ PODMIOTÓW EKONOMII

SPOŁECZNEJ.

Priorytet Inwestycyjny: INFRASTRUKTURA PODMIOTÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ Cel szczegółowy: Zapewnienie infrastruktury podmiotom ekonomii społecznej umożliwiającej świadczenie usług, w tym usług społecznych.. Efekt wsparcia: Stworzenie nowych możliwości rozwojowych zgodnie z potrzebami lokalnej polityki społecznej oraz spełnienie wymaganych standardów działania przez podmioty ekonomii społecznej. Kierunki wsparcia: Wsparcie inwestycyjne podmiotów ekonomii społecznej poprzez finansowanie zakupu, remontu, przebudowy, rozbudowy nieruchomości, zakupu, naprawy sprzętu, maszyn, urządzeń, wyposażenia, środków transportu potrzebnych do świadczenia usług. W uzasadnionych przypadkach warto rozważyć możliwość budowy nowych nieruchomości ze względu na określone wymogi, racjonalność wydatków i uwzględnienie lokalnych potrzeb społecznych. Udzielone wsparcie powinno się przyczynić do uruchomienia nowych usług społecznych i rozwoju już prowadzonych, w tym do podnoszenia jakości świadczonych usług w podmiotach ekonomii społecznej. Szczególnemu wsparciu powinny podlegać te inwestycje, które pomagają w spełnieniu obowiązujących norm, wymogów prawnych i standardów prowadzenia usług (w tym rynkowych i prawnych). Inwestycje przyczyniające się do rozwoju regionalnego i lokalnego poprzez eliminowanie barier przyczyniających się do wykluczenia. Wsparcie na rzecz rozwoju mieszkalnictwa wspomaganego, chronionego i socjalnego. Potencjalni beneficjenci - podmioty ekonomii społecznej - jednostki samorządu terytorialnego, ich jednostki podległe i organizacyjne Grupy docelowe: - odbiorcy usług podmiotów ekonomii społecznej - podmioty ekonomii społecznej - jednostki samorządu terytorialnego, ich jednostki podległe i organizacyjne, które prowadzą podmioty ekonomii społecznej Preferencje: - adaptacja i remonty już istniejących nieruchomości - wykorzystanie w wyborze wykonawców klauzul społecznych - realizacja projektu w partnerstwie - powiązanie z interwencją ze środków z EFS lub innych środków

publicznych

Wsparcie infrastruktury podmiotów ekonomii społecznej powinno

znaleźć się w RPO 2014-2020 w formie oddzielnego priorytetu lub

poprzez poszerzenie formuły tych które znalazły się już w osi

priorytetowej.

Uzasadnienie:

Zgodnie z zapisami „Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii

Społecznej” (wersja z lipca 2013 r.) jedną z niezbędnych form

wsparcia jest „wprowadzenie możliwości wsparcia inwestycyjnego

przedsiębiorstw społecznych i podmiotów ekonomii społecznej

poprzez finansowanie kosztów zakupu lub remontu nieruchomości

tworzących nowe możliwości rozwojowe, zgodnie z potrzebami

lokalnej polityki społecznej” (str. 61). Jeżeli chodzi o termin

realizacji to przewiduje się okres 2015-2020, a możliwymi źródłami

finansowania wskazuje się RPO Cel 9.

Jednocześnie Linia demarkacyjna w Priorytecie 9.1 oraz 9.3

wskazuje dotacje inwestycyjne dla podmiotów ekonomii

społecznej wyłącznie na poziomie regionalnym. Do tej pory

infrastruktura podmiotów ekonomii społecznej nie była co do

zasady finansowana.

istotną do wsparcia wydaje się:

- infrastruktura usług społecznych,

- inwestycje przyczyniające się do eliminacji barier przyczyniających

się do wykluczenia

- inwestycje na rzecz mieszkalnictwa wspomaganego, chronionego

i socjalnego. osi priorytetowej

Oś 8 Rynek pracy

W priorytecie inwestycyjnym: zapewnienie dostępu do zatrudnienia jako

grupy docelowy wymienia się osoby bezrobotne niepełnosprawne. Warto

nie zamykać tego katalogu na osoby bezrobotne, gdyż aktywizacji

zawodowa dotyczy głównej mierze osób nieaktywnych zawodowo nie

posiadających statusu osoby bezrobotnej.

Oś 8 Rynek pracy

Organizacja kursów, szkoleń, w których mogą uczestniczyć osoby z

niepełnoprawnością powinna zostać przygotowana za zasadzie minimum

dostępności dla osób z niepełnosprawności.

163 168

Dostępność obejmuje korzystnie z zasobów cyfrowych

określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12

kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności,

minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany

informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań

dla systemów teleinformatycznych (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 526) oraz

dostępnej architektury i przestrzeni publicznej determinującej

poważne wykluczenie społeczne osób z niepełnosprawnościami.

Zapis z Rozporządzenia ogólnego Komisji Europejskiej w sprawie

programowania pięciu funduszy polityki spójności 2014-2020

mówi bardzo wyraźnie, iż: "Instytucje zarządzające gwarantują, że

wszystkie produkty, towary, usługi i infrastruktury, […] które są

współfinansowane z funduszy objętych zakresem wspólnych ram

strategicznych, są dostępne dla wszystkich obywateli, łącznie z

osobami niepełnosprawnymi. W szczególności należy zapewnić

dostępność środowiska fizycznego, transportu oraz technologii

informacyjnych i komunikacyjnych, aby włączyć grupy w

niekorzystnej sytuacji, łącznie z osobami niepełnosprawnymi ".

Oś 9 Włączenie społeczne

Potencjalnymi beneficjentami Priorytetu inwestycyjnego Aktywna

integracja mają być osoby niepełnosprawne zaliczane do znacznego stopnia

niepełnoprawności i osoby niepełnoprawne o umiarkowanym stopniu

niepełnosprawności, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie

umysłowe lub chorobę psychiczną, osoby z zaburzeniami rozwoju, osoby

cierpiące na choroby otępienne (…) Postuluje się o nie zamykanie tego

katalogu tylko do tej grupy, tylko rozszerzenie go o wszystkiego grupy osób

niepełnosprawnych.

178 178

Jednym z największych problemów grup wykluczonych bądź

narażonych na wykluczenie społeczne jest bierność zawodowa,

długi czas pozostawiania bez pracy, dziedziczone ubóstwo, co

sprawia, że niepełnosprawność jest tylko jednym z elementów

determinujących brak aktywności społecznej i zawodowej.

Kierowanie wsparcia tylko do osób ze znacznym stopniem

niepełnosprawności oraz do wybranych osób z umiarkowanym

stopniem niepełnosprawności sprawia, że działania nie

kompleksowe. Przykładem działań integrujących jest projekt

innowacyjny współfinansowany z funduszy EFS Fundacji

Eudajmonia „Trener aktywności”, który jest realizowany w

nieformalnym partnerstwie z MOPS. Beneficjentami są m.in.:

osoby korzystające z zasiłku MOPS, mające lekki stopień

niepełnosprawności, które potrzebują wsparcia w zakresie:

wyznaczania celów zawodowych, integracji z innymi, uczenie się

podstawowych czynności takich jak: jeżdżenie samodzielnie po

mieście, robienie zakupów itp.

Oś 9 Włączenie społeczne

Priorytet Inwestycyjny:

Wspieranie gospodarki społecznej

1) Kierunki wsparcia: propozycja przeformułowania na: Wsparcie w ramach

priorytetu będzie ukierunkowane w szczególności na: tworzenie nowych

miejsca pracy i wspomagania zatrudnienia w podmiotach ekonomii

społecznej, inicjowania i wspierania procesu tworzenia nowych podmiotów

ekonomii społecznej oraz uruchamiania działalności odpłatnej i

gospodarczej w już funkcjonujących podmiotach ekonomii społecznej,

promocję ekonomii społecznej i edukację otoczenia podmiotów ekonomii

społecznej, animację i edukacja partnerstw i klastrów na rzecz ekonomii

społecznej, rozwój wolontariatu w podmiotach ekonomii społecznej.

Dodatkowo przewiduje się wsparcie rozwoju podmiotów ekonomii

społecznej poprzez szkolenia, doradztwo, pomoc prawną, biznesową,

marketingową i finansową świadczone przez instytucje wspierające

podmioty ekonomii społecznej.

UZASADNIENIE: Takie sformułowanie kierunków wsparcia pozostaje nadal

w formule ogólnej i nadającej kierunek, a jednocześnie jest zgodne z

założeniami i powstało na podstawie wieloletniego planu ekonomii

społecznej woj. dolnośląskiego oraz Krajowego Programu Rozwoju

Ekonomii Społecznej.

2) Potencjalni beneficjenci i grupy docelowe: Główne grupy docelowe:

propozycja dołożenia

Osoby fizyczne zamierzające utworzyć podmiot ekonomii społecznej.

Priorytetu: Wspierania gospodarki społecznej

1) Dot. miejsc pracy:

-utworzenie instrumentów wsparcia zatrudnienia w podmiotach ekonomii

społecznej, np. dotacje/pożyczki na utworzenie miejsc pracy, zatrudnienie

wspomagane, subsydiowane miejsca pracy, staże, wsparcie edukacyjne dla

kadry podmiotów ekonomii społecznej w zakresie podniesienia i/lub

nabycia i/lub zmianie kwalifikacji zawodowych

-działania promujące podmioty ekonomii społecznej jako miejsca pracy

184

185

1) Kierunki wsparcia wskazane w RPO („Wsparcie w ramach priorytetu ukierunkowane będzie na rzecz tworzenia nowych oraz wsparcie istniejących podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, wraz ze wsparciem towarzyszącym obejmującym szkolenia, doradztwo indywidualne i grupowe, w tym doradztwo prawne, biznesowe i finansowe. Wsparcie ukierunkowane będzie również na rzecz tworzenia regionalnych i lokalnych partnerstw na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. Udzielane wsparcie może być uzupełniane inwestycjami w

wyposażenie i adaptację pomieszczeń w zakresie niezbędnym dla

osiągnięcia zakładanych celów projektu w ramach mechanizmu

finansowania krzyżowego (cross-financing)” odpowiada na

zgłoszoną uwagę.

UZASADNIENIE: Uwzględnienie osób fizycznych zamierzających

utworzyć podmiot ekonomii społecznej wychodzi naprzeciw

założonemu kierunkowi wsparcia, tj. możliwości wspierania

tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej. W myśl

obowiązujących przepisów dot. zakładania np. stowarzyszeń,

fundacji, spółdzielni socjalnych, czy też innych podmiotów

ekonomii społecznej grupy wykluczone nie są jedynymi, które

mogą tworzyć podmioty ekonomii społecznej. W praktyce

funkcjonowanie tego typu podmiotów z udziałem tylko grup

wykluczonych nie jest możliwe, bądź bardzo trudne. Udział w

realizacji celów założonych dla osi VIII RPO może też z

powodzeniem odbywać się poprzez tworzenie podmiotu ekonomii

społecznej bez udziału osób zagrożonych bądź wykluczonych

zagrożeniem. Krąg podmiotów, które mogą utworzyć tego rodzaju

podmioty powinien być jak najszerszy, tak aby realizować cele jakie

przyświecają podmiotom ekonomii społecznej.

2) Dot. nowych i istniejących podmiotów ekonomii społecznej:

- inicjowanie procesu tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej i

uruchamiania działalności gospodarczej i/lub odpłatnej już funkcjonujących

organizacjach pozarządowych poprzez dotacje/pożyczki

-wsparcie tworzenia nowych produktów/usług podmiotów ekonomii

społecznej, w tym z wykorzystaniem walorów lokalnych

- wspieranie sprzedaży produktów i usług wytwarzanych przez podmioty

ekonomii społecznej, w tym z wykorzystaniem nowoczesnych technologii

- wspierania współpracy podmiotów ekonomii społecznej i sektora MSP w

zakresie tworzenia produktów i usług

- rozwój kompetencji podmiotów ekonomii społecznej w zakresie

instrumentów rynku pracy i pomocy społecznej

- edukacja w zakresie pozyskiwania i zarządzania środkami publicznymi,

prywatnymi związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej

odpłatnej lub nieodpłatnej.

- działania na rzecz zwiększenia udziału podmiotów ekonomii społecznej w

realizacji zadań publicznych

- wspieranie osób zarządzających podmiotami ekonomii społecznej.

Dot. otoczenia ES i jego edukacji, promocji:

-przygotowanie przedstawicieli publicznych i niepublicznych instytucji rynku

pracy i pomocy społecznej do wspierania tworzonych nowych miejsc pracy

w podmiotach ekonomii społecznej, jak również utrzymania

dotychczasowych miejsc pracy w tych podmiotach.

- działania o charakterze informacyjnym i promocyjnym w zakresie

ekonomii społecznej, w szczególności włączające lokalne i regionalne media

- działania promocyjno- edukacyjne na temat roli ekonomii społecznej

skierowane do decydentów regionalnych i lokalnych

3) Dot. inicjowania, animowania i wspierania różnych form współpracy

- tworzenie porozumień, konsorcjów z udziałem podmiotów ES

- tworzenie programów zwiększających udział biznesu w rozwoju ekonomii

społecznej

- stworzenie systemu współpracy pomiędzy podmiotami wspierającymi

ekonomię społeczną

- działania służące zwiększeniu efektywności sieci współpracy na rzecz

ekonomii społecznej

- działania na rzecz wspierania lokalnych liderów ekonomii społecznej

4) Dot. klastrów

- klastrów lokalnych z udziałem podmiotów ES

5) Dot. wolontariatu w ES:

- wspieranie działań na rzecz rozwoju wolontariatu w podmiotach ekonomii

społecznej

- promocja wolontariatu w podmiotach ekonomii społecznej

6) Dot. innowacyjnych instrumentów rozwoju:

- utworzenie instrumentów rozwoju innowacyjnych form wspierania

podmiotów ekonomii społecznej i kadr instytucji wspierających ES

7) Dot. wsparcia finansowego:

- utworzenie regionalnych zwrotnych i bezzwrotnych instrumentów

finansowych dla tworzących się i funkcjonujących podmiotów ekonomii

społecznej (centralny pilotaż przewiduje tylko wsparcie dla podmiotów ES

prowadzących działalność gospodarczą dłużej niż 12 miesięcy i

zatrudniających określoną liczbę osób w tej działalności, przykłady

dolnośląskie pokazują, że wymierne efekty (miejsca pracy, stabilność

podmiotu, poprawa zarządzania finansami) daje wspieranie płynności

finansowej, oraz początkującej działalności gospodarczej) Usytuowanie

instrumentów zwrotnych na poziomie regionu przyczynia się zarówno do

zwiększenia adekwatności i obniżenia ryzyka udzielanego wsparcia, jak i

tworzenia trwałych mechanizmów realizacji polityki publicznej przez władze

województwa w tym zakresie.

8) Dot. działalności instytucji wspierających podmioty ekonomii

społecznej:

-animacja, promocja i informacja, edukacja (np. doradztwo, szkolenia),

pomoc prawna, księgowa, biznesowa i marketingowa świadczona przez

instytucje wspierające podmioty ekonomii społecznej dla podmiotów ES,

osób zamierzających utworzyć podmioty ekonomii społecznej,

partnerstw/porozumień/klastrów, otoczenia ES.

- dotacje na utworzenie podmiotu lub podjęcie działalności gospodarczej

lub odpłatnej w już funkcjonującym podmiocie.

Propozycja: W wierszu: Preferencje – dopisać do „realizowane w

partnerstwie z LGD” wyrazów: „i/lub podmiotami ekonomii społecznej"

Wydaje się oczywiste, że powinny być wspierane inicjatywy

realizowane w partnerstwie z podmiotami ekonomii społecznej, a

nie tylko partnerstwa z udziałem LGD.

Oś 10 Edukacja Propozycja: W wierszu: Preferencje – dopisać punkt „realizowane w

partnerstwie szkół z podmiotami ekonomii społecznej” 192 192

Projekty mające na celu podniesienie kompetencji nauczycieli oraz

działania na rzecz podniesienia jakości i atrakcyjności szkolnictwa

są obecnie często inicjowane przez np. organizacje pozarządowe.

Dotyczy to także oferty zajęć dotyczących kompetencji kluczowych,

szczególnie kompetencji społecznych i obywatelskich, a także nauki

języków obcych (NGO często realizują projekty międzynarodowe).

Poza tym projekty partnerskie dają efekt synergii i dlatego powinny

być preferowane.

Oś 10 Edukacja

Propozycja: W wierszu Kierunki wsparcia – dodać także wsparcie dotyczące

pozostałych 6 kompetencji kluczowych, nie tylko języków obcych oraz

technologii informacyjno- komunikacyjnych, jak wpisano obecnie. Powinny

być wspierane następujące kompetencje kluczowe: porozumiewanie się w

języku ojczystym, porozumiewanie się w językach obcych, kompetencje

matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne,

kompetencje informatyczne, umiejętność uczenia się, kompetencje

społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i

ekspresja kulturalna.

194 194

Proponowane wsparcie dla 2 kompetencji nie jest zgodne z ideą

wspierania uczenia się przez całe życie. Idea life long learning ma

na celu wspieranie u osób dorosłych rozwoju wszystkich 8

kompetencji kluczowych, co zgodne jest z zaleceniami Parlamentu

Europ. i Rady w sprawie kompetencji kluczowych w procesie

uczenia się przez całe życie(2006/962/WE). Są one uważane za

jednakowo ważne. Zakresy wielu tych kompetencji częściowo się

pokrywają i są powiązane, aspekty niezbędne w jednej dziedzinie

wspierają kompetencje w innej. Dobre opanowanie podstawowych

umiejętności językowych, liczenia i umiejętności w zakresie TIK jest

niezbędną podstawą uczenia się; umiejętność uczenia się sprzyja

wszelkim innym działaniom kształceniowym. Niektóre zagadnienia

mają zastosowanie we wszystkich elementach ram odniesienia:

krytyczne myślenie, kreatywność, inicjatywność, ocena ryzyka,

podejmowanie

decyzji.