1

Uszkodzenia więzadeł krzyżowych

przednich (ACL) u sportowców.

Rafał Uryzaj

Uryzaj Rafał 2

Rola ACL

• Główne stabilizatory bierne stawu

• Pracują w trakcie ruchu biernego i czynnego

• Zapobiega wysuwaniu się goleni względem kości udowej w płaszczyźnie strzałkowej

• Stabilizuje w płaszczyźnie czołowej

• Ogranicza rotacje, szczególnie wewnętrzną

• Napina się przy zgięciu kolana

• Rola neurosensoryczna

Uryzaj Rafał 3

Przyczyny uszkodzeń

• Siła powodująca przeprost lub maksymalne zgięcie stawu kolanowego

• Siła skręcająca, bez kontaktu z przeciwnikiem przy ustalonej stopie (narciarze, piłkarze)

Uryzaj Rafał 4

Mechanizm urazu

Uryzaj Rafał 5

Diagnostyka

• Artroskopia• MR• USG• Testy (szufladkowy, pivot shift, giving

way test wg Jacob’a)

Uryzaj Rafał 6

Leczenie

• PRICEP - ProtectionR - RestI - IceC - CompressionE - Elevation

• Plastyka ACL

Uryzaj Rafał 7

Plastyka

Uryzaj Rafał rok IV; grupa III fizjoterapia

8

Plastyka

Uryzaj Rafał 9

Plastyka – wizualizacja zabiegu

Uryzaj Rafał10

Plastyka

Uryzaj Rafał 11

Program rehabilitacji wg Carolina Medical Center

• Okres przedoperacyjny• Zmniejszenie wysięku, stanu

zapalnego i bólu• Odzyskanie pełnego zakresu ruchu i

prawidłowego wzorca ruchu• Uzyskanie jak najlepszej kontroli i siły

mięśniowej oraz propriorecepcji

Uryzaj Rafał 12

Wczesny okres (faza ostra) pooperacyjny 1-4 dzień

• Zmniejszenie wysięku, obrzęku, stany zapalnego i bólu (PRICE)

• Ćwiczenia zakresu ruchu, zapobieganie zrostom pooperacyjnym, profilaktyka konfliktu w stawie rzepkowo- udowym (SRU). CPM 0o– 0o- 45o

• Odzyskanie kontroli mięśniowej, propriorecepcji i czynnej stabilizacji stawu

Uryzaj Rafał 13

4-14 dzień (do zdjęcia szwów)

• Kontrola wysięku i bólu• Utrzymanie zakresu

ruchu, uzyskanie pełnego wyprostu, profilaktyka konfliktu SRU

• Utrzymanie kontroli mięśniowej, poprawa propriorecepcji i czynnej stabilizacji stawu

Uryzaj Rafał 14

Okres powrotu funkcji 2- 6 tydzień

• Kontrola wysięku i bólu• Powiększenie zakresu ruchu zgięcia

do 90o, profilaktyka konfliktu w SRU• Poprawa propriorecepcji i ćwiczenia

siły mięśniowej

Uryzaj Rafał 15

Okres powrotu funkcji 6- 9 tydzień

• Kontrola wysięku i bólu do zakończenia procesu rehabilitacji

• Powiększenie zgięcia do 120o

• Profilaktyka konfliktu SRU do zakończenia procesu rehabilitacji

• Trening propriorecepcji (wprowadzanie ćwiczeń dynamicznych)

• Trening siły mięśniowej w zamkniętych i otwartych łańcuchach kinematycznych

• Wprowadzenie do ćwiczeń elementów charakterystycznych dla danej dyscypliny sportowej

Uryzaj Rafał 16

Przygotowanie do uprawiania sportu 9- 12 tydzień

• Kontrola wysięku i bólu • Profilaktyka konfliktu w SRU• Trening siłowy i wytrzymałościowy w

zamkniętych i otwartych łańcuchach kinematycznych

• Dynamiczne ćwiczenia propriorecepcji i koordynacji

Uryzaj Rafał rok IV; grupa III fizjoterapia

17

Przygotowanie do uprawiania sportu 12- 16 tydzień

• Kontrola wysięku i bólu• Profilaktyka konfliktu SRU • Zwiększanie intensywności treningu

siłowego i wytrzymałościowego, ćwiczenia w zamkniętych i otwartych łańcuchach kinematycznych, trening aerobowy

• Kontynuacja dynamicznych ćwiczeń propriorecepcji i koordynacji

• Wprowadzenie elementów specjalistycznego treningu sportowego

Uryzaj Rafał 18

Stopniowy powrót do aktywności sportowej powyżej

16 tygodnia

• Profilaktyka konfliktu w SRU • Kontynuacja treningu siłowego i

wytrzymałościowego (zwiększenie obciążeń) oraz dynamicznych ćwiczeń propriorecepcji i koordynacji

• Specyficzne ćwiczenia sportowe w zależności od potrzeb

Uryzaj Rafał19

Powrót do pełnej aktywności sportowej 6- 9

miesięcy po operacji

Warunkami powrotu są:

- Stabilny staw kolanowy- Pełen bezbolesny zakres

ruchu- Możliwość wykonywania

wszystkich ruchów złożonych, charakterystycznych dla danej dyscypliny sportowej, bez żadnych symptomów

Uryzaj Rafał 20

Dziękuję za uwagę

Rafał Uryzaj