Uprawa owoców wysokiej jakości, nawożenie K, Mg i S drzew ... · Jesienne nawożenie K...
Transcript of Uprawa owoców wysokiej jakości, nawożenie K, Mg i S drzew ... · Jesienne nawożenie K...
UPRAWA OWOCÓWWYSOKIEJ JAKOŚCI
Nawożenie K, Mg i S drzew i krzewów
2
3
Owoce wysokiej jakości
Nawożenie jest podstawowym zabiegiem agrotechnicznym, który istotnie wpływa na produktywność i jakość plonu. Celem nawożenia jest uzyskanie maksymalnych plonów, przy których zapewniona jest opłacalność produkcji oraz wysoka jakość. Do-datkowym celem nawożenia jest zwiększenie lub utrzymanie wysokiej żyzności gleby, umożliwiające uzyskiwanie wysokich i stabilnych plonów przez długi czas. Nawożenie, które reali-zuje powyższe cele, określa się najczęściej jako „nawożenie zrównoważone”. Strategia nawożenia roślin opiera się na znajomości ich potrzeb pokarmowych, ocenie wzrostu, plonowania i jakości owoców. Ma to szczególne znaczenie w uprawie roślin sadowniczych, gdyż w wielu wypadkach błędy popełnione w nawożeniu mają wieloletnie konsekwencje.
Ogrodnictwo jest ważnym sektorem produkcji roślinnej w Polsce. Produkcja ogrodnicza stanowi ponad 30 % wartości towarowej produkcji roślinnej w kraju. Jednocześnie Polska jest czołowym producentem i eksporterem owoców i warzyw. W Polsce istnieje prawie pół miliona gospodarstw zajmujących się produkcją owoców i warzyw na skalę towarową, co stanowiło około 21 % ogólnej liczby gospodarstw.
Rok 2018 był rekordowy pod względem zbiorów owoców w Polsce i wyniósł ok. 4,5 mln t, (o blisko 70% więcej od zbiorów uzyskanych w poprzednim sezonie). Zbiory z sadów
jabłoniowych wyniosły 4090,4 tyś. t (tj. o ok. 64% więcej od bardzo niskiej produkcji roku poprzedniego), natomiast z sadów gruszowych na 90,9 tyś. t (o ok. 65 % więcej). Produkcja śliwek w sadach w 2018 roku wyniosła 121,1 tyś. t (tj. ponad dwa razy więcej niż w bardzo słabym sezonie roku ubiegłego). Zbiory wiśni zostały ocenione na poziomie blisko trzykrotnie wyższym niż w 2017 r., tj. na ponad 200 tyś. t. W 2018 roku odnotowano rekordową produkcję czereśni. Zbiory ich ocenione zostały na 60 tyś. t (tj. ponad trzy razy więcej niż w poprzednim roku). Podobnie jak w przypadku wiśni, rzeczoznawcy sygnalizowali, że produkcja ta mogłaby być większa, gdyby wszystkie owoce zostały zebrane. Zbiory pozo-stałych gatunków owoców z drzew łącznie (brzoskwiń, moreli i orzechów włoskich) są obecnie oceniane na około 22 tyś. t (tj. o ponad dwa razy więcej od bardzo słabej produkcji roku 2017).
W porównaniu z rekordowym owocowaniem z 2018 roku, rok 2019 ma niższe plonowanie większości gatunków owoców z drzew i krzewów owocowych. Złożyło się na to kilka przyczyn: wiosenne przymrozki (jakie wystąpiły na wielu plantacjach w czasie kwitnienia i zawiązywania owoców), przedłużająca się susza oraz przesilenie drzew owocowaniem w poprzed-nim rekordowym sezonie. Straty w plonowaniu zostały nieco zniwelowane wejściem w okres pełnego owocowania wielu młodych, bardziej plennych plantacji.
Pow
ierz
chni
a w
tyś.
ha
300
280
260
240
220
Powierzchnia upraw drzew owocowych Zbiory owoców z drzew
Powierzchnia uprawy drzew owocowych oraz zbiory w Polsce w latach 2010 − 2018
Zbio
ry o
woc
ów z
drze
w w
tyś.
ton
5000
4000
3000
2000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
4
Znaczenie potasuw plonowaniu i w jakości owocówFizjologiczna rola potasu:• metabolizm i transport węglowodanów
• synteza skrobi
• aktywator enzymów
• wzrost merystemów
• regulacja otwierania aparatów szparkowych
• poprawia jakość owoców
• zwiększa turgor komórek
• wspomaga proces fotosyntezy
• relacje energetyczne - transfer energii
• absorpcja azotu i biosyntezy białek
• kontroluje równowagę w cytoplazmie
• zwiększa odporność na choroby
• zwiększa odporność na czynniki abiotyczne (susza, mróz, upał, zasadowe i słone gleby itp.)
Niedobór potasu warunkują:• gleby piaszczyste
• gleby kwaśne
• gleby organiczne
Objawy niedoboru potasu na liściach jabłoni
Objawy niedoboru potasu Przy umiarkowanym niedobrze potasu w roślinie liście są małych rozmiarów. Przy silniejszym niedoborze początkowo pojawia się chloroza na obwodzie liścia, która stopniowo zmienia się w martwicę i przenosi się do środka blaszki liścia. W krótkim czasie chloroza liści przechodzi w nekrozę o barwie brunatnej lub czarnej. Brzegi liści podwijają się ku górze. Przy ostrym niedoborze K, nekroza obejmuje prawie cała blaszkę liściową. Ze względu na fakt, że potas jest ruchomy wewnątrz rośliny, pierwsze objawy pojawiają się szczególnie na starszych liściach. Jednak przed wystąpieniem widocznych objawów, niedobór potasu prowadzi do pogorszenia się asymilacji, gorszej gospodarki wodnej (więdnięcia) oraz niższej zawar-tości w roślinie niektórych wartościowych substancji, jak np. witamina C. W rezultacie następuje spadek wielkości plonu i jego jakości jak również pogorszenie trwałości (tj. zdolności do przechowywania) owoców i warzyw. Pędy z małą zawarto-ścią potasu są krótkie, cienkie oraz podatne na przemarzanie w okresie zimy. Owoce są drobne, słabo wybarwione (jabłka), mało smaczne, lecz dobrze się przechowują oraz są trwałe w obrocie handlowym. Zbyt wysoka zawartość K w glebie ogranicza pobieranie magnezu (Mg) i wapnia (Ca), powodując ich niedobór w roślinie.
5
Nawożenie potasemJeśli przed sadzeniem roślin gleba była właściwie przy-gotowana, to nawozy potasowe najczęściej stosuje się od 2 – 3 roku prowadzenia sadu/plantacji. Zawartość K w glebie i liściach decyduje o konieczności nawożenia K oraz jego dawce. Dawki K podane w dalszej części opracowania odnoszą się do sadów/plantacji, w których utrzymywany jest ugór herbicydowy wzdłuż rzędów roślin. Jeżeli na całej powierzchni sadu/plantacji utrzymywana jest murawa lub występuje silne zachwaszczenie wokół roślin, dawkę K należy zwiększyć o 30 – 50%. Nawozy potasowe stosuje się wiosną lub jesienią. Na gleby lekkie poleca się nawożenie K – wiosną, a na gleby średnie i ciężkie – jesienią. Jesienne nawożenie K uzasadnione jest także przy stosowaniu potasu w formie chlorkowej. Nawozy potasowe mogą być rozsiewane na całą powierzchnie sadu/plantacji lub tylko w pasy ugoru herbicydowego/mechanicznego. Inny sposób aplikacji jest ściśle powiązany z przemiennym stosowaniem K na całą powierzchnię sadu: w jednym roku nawozy potasowe rozsiewa się wzdłuż rzędów roślin, a w kolejnym sezonie na cała powierzchnię uprawy.
Niedobór potasu na liściach jabłoni
Siarczan potasu zwiększa wielkość jabłek (Doświadczenie z niedoborem K w Egipcie)
Plon
(t/h
a)
10
8
6
4
2
0
bez 50 % 100 % Potasu KALI SOP KALI SOP
> 9 cm 7– 9 cm < 7 cm
6
Znaczenie magnezuw plonowaniu i w jakości owocówFizjologiczna rola magnezu:• biosynteza chlorofilu – Mg atomem centralnym
• proces fotosyntezy
• metabolizm fosforu
• metabolizm lipidów i węglowodanów
• kofaktor wielu enzymów
• składnik rybosomu, uczestniczy w syntezie białek
• wymiana jonowa pomiędzy komórkami
• aktywacja tworzenia łańcuchów polipeptydowych z aminokwasów.
Niedobór magnezu warunkują:• gleby piaszczyste
• gleby kwaśne
• gleby świeżo zwapnowane
• gleby ubogie w materię organiczną
• gleby z dużym nawożeniem potasem
Objawy niedoboru magnezu Gdy rośliny cierpią na niedobór magnezu, dochodzi najpierw do wzrostu poziomu węglowodanów w liściach spowodowa-nego zakłóceniem transportu węglowodanów we floemie. W rezultacie wpływa to negatywnie na wzrost korzeni, co z kolei znowu powoduje obniżenie sprawności pobierania innych składników pokarmowych – w tym przede wszystkim azotu. W warunkach deficytu Mg między głównymi nerwami liści tworzą się chlorotyczne plamy, które następnie przechodzą w nekrozę. Ostry niedobór magnezu cechują rozjaśnienia i zżółknięcia (chlorozy) występujące między naczyniami starszych liści. Liście szybko zasychają i opadają. Pozostają tylko wierzchoł-kowe liście na pędach. Pędy mają obniżoną wytrzymałość na niskie temperatury. W wyniku przedwczesnego opadania liści, plon owoców jest zredukowany, a owoce są drobne, mało smaczne, słabo wybarwione (jabłka) oraz mają niską zdolność przechowalnicza. Owoce mają tendencje do wcześniejszego opadania. Ze względu na fakt, że Mg jest ruchomy wewnątrz rośliny, pierwsze objawy pojawiają się na starszych liściach. Wysoka zawartość Mg może prowadzić do ograniczenia pobierania K i Ca. Nadmiar Mg w jabłkach zwiększa ich podatność na gorzką plamistość podskórną.
Objawy niedoboru magnezu na liściach jabłoni
7
Nawożenie magnezemJeżeli w czasie sadzenia roślin zawartość Mg w glebie była odpowiednia (klasa zasobności średnia lub wysoka) to stosowanie nawozów magnezowych może być uzasadnione od 3 – 4 roku po założeniu sadu/plantacji. O celowości nawo-żenia Mg decyduje analiza gleby, zawartość Mg w liściach oraz wygląd roślin. W przypadku, kiedy zachodzi potrzeba zwięk-szenia zawartości Mg w glebie, to jego dawki wynoszą średnio 6 –12 g MgO na m² powierzchni nawożonej. Stosowanie nawozów magnezowych (ESTA Kieserit, Patentkali) można ograniczyć do powierzchni gleby wzdłuż rzędów roślin. W tym przypadku nawozy magnezowe rozsiewa się w pasy o szerokości 1,5 razy większej niż średnica koron/krzewu. Nawozy magnezowe należy stosować wczesną wiosną. Jeśli w sadzie/plantacji zachodzi konieczność szybkiego zwiększenia zawar-tości Mg w roślinie to należy użyć nawozów magnezowych dobrze rozpuszczalnych w wodzie do oprysku dolistnego bądź fertygacji (EPSO Top, EPSO Microtop).
Potas i magnez z Patentkali poprawia rentowność uprawy truskawek (Doświadczenie w Ujfeherto, Węgry 2001– 2003)
Zbió
r w k
g / 1
00 m
²
100
95
90
85
80
75
Kontrola KCl KALISOP Patentkali 0 : 0 120 : 0 120 : 0 120 : 40 K2O : MgO
83,23 83,80 91,80 96,95
8
Znaczenie siarkiw plonowaniu i w jakości owocówFizjologiczna rola siarki:• jest niezbędna w tworzeniu aminokwasów i białek
• jest konieczna w procesach biochemicznych zachodzących w komórkach (np: produkcja fitoaleksyn, substancje wytwa-rzane przez rośliny w obronie na ataki patogenów)
• stymuluje syntezę chlorofilu
• ułatwia wchłanianie fosforu, żelaza i manganu
• wchodzi w skład witamin
Niedobory siarki warunkują:• chloroza liści (objawy podobne do braku azot)
• akumulację azotanów w tkankach roślin
• zmniejszenie wzrostu roślin, głównie z rodziny krzyżowych
Zasobność gleb a niedobory siarkiZmniejszenie depozycji siarki z emisji przemysłowych z atmosfery spowodowało konieczność stosowania siarki w postaci nawozów. Zawartość siarki w materii organicznej też doprowadziła do zwiększonego popytu na siarkę. Rośliny są
głównie uprawiane na glebach lekkich, ubogich w substancje organiczne i narażone na wypłukiwanie, zatem wymagają stosowania siarki. Badania naukowe wykazały, że siarka odgrywa dużą rolę w odporności roślin na patogeny (grzyby i owady), a także w reakcji roślin na stres (wysokie temperatury, przymrozki) oraz fitotoksyczność – ozon.
Zawartość siarki w liściach powinna wynosić od około 0,3 do 0,5% więcej niż magnezu. Wiśnie mają szczególnie wysokie wymagania co do siarki, w porównaniu do jabłek. Objawy występują na młodych liściach i przypominają objawy niedoboru magnezu, choć często można je pomylić z objawami niedoboru azotu (żółknięcie młodych liści).
Kiedy i gdzie występują niedobory siarki:• gleby ubogie w materię organiczną
• zachwiane stosunki wodno-powietrzne gleby
• ulewne deszcze powodujące wypłukanie
• słaby rozwój systemu korzeniowego
• niekorzystny stosunek N : S
• w przypadku używania nawozów z małą ilością siarki.
EPSO Microtop® poprawia wybarwienie jabłek (czerwony kolor)
% w
ybar
wie
nia
100
80
60
40
20
0
Kontrola EPSO Microtop
> 25 % czerwonych owoców
> 50 % czerwonych owoców
EPSO Microtop® zwiększa zawartość chlorofilu w liściach jabłoni (odmiana Pinova)
% su
chej
mas
y
0,8
0,6
0,4
0,2
0
2003 2004
Kontrola
EPSO Microtop
42
41
40
39
38
ChlorofilMagnez
Źródło Baab, 2004
9
Znaczenie boruw plonowaniu i w jakości owocówBor nie tylko wpływa na zwiększenie plonu owoców, ale bardzo korzystnie wpływa na polepszenie jego jakości z czego nie do końca producenci owoców zdają sobie sprawę. Gleby lekkie z reguły zawierają mniej boru ogółem i boru przyswajalnego niż gleby cięższe. Wynika to między innymi z faktu, że z gleb lekkich, jako naturalnie bardziej kwaśnych, bor jest stosunkowo łatwo wymywany, bowiem jest słabo sorbowany przez glebę.
Niedobory boru warunkują:• słabe zawiązywanie owoców
• drobnienie jabłek oraz ich deformację
• wrażliwość owoców na pękanie i ordzawianie
• szybsze dojrzewanie na drzewie oraz złe przechowanie
• brak smaku spowodowany niskim poziomem kwasów organicznych, cukrów oraz suchej masy
Przy deficycie boru liście wierzchołkowe jabłoni są wydłużone i kruche
• korkowacenie miąższu
• liście wierzchołkowe są wydłużone, kruche i jasnozielone
• zasychanie wierzchołków pędów
• na pniach i konarach łuszczy się i pęka kora (tzw. chropowatość kory)
Bor jako mikroelement dla roślin wpływa na: • prawidłowy wzrost organów generatywnych (słupek, pylniki,
pyłek) oraz najmłodszych części pędów i korzeni,
• kwitnienie, gospodarkę wodną i procesy oddychania oraz właściwy rozwój tkanek przewodzących (prawidłowa dystrybucja wapnia w roślinie).
Zawartość boru w glebie (mg/kg)
niska średnia wysoka
Gleba lekka (< 20 % części spławialnych)
< 0,16 0,16 – 0,30 > 0,30
Gleba średnia i ciężka ( > 20 % części spławialnych)
< 0,30 0,30 – 0,60 > 0,60
Tabela 1 Liczby graniczne dotyczące zawartości przyswajalnego boru w glebie (Schachtschabell, 1967 r.)
10
Niedobór fosforu Niedobór potasu
Niedobór magnezu Niedobór boru
Niedobór manganu Niedobór cynku
11
Przed sadzeniem drzewPrzed sadzeniem drzew stosujemy obornik oraz nawozy fosforowe i potasowe według zaleceń, jakie wyszły z badań analizy gleby. Orientacyjnie przed sadzeniem drzew powin-niśmy wprowadzić do gleby 25 – 40 kg Ρ2O5/0,1 ha i 10 – 28 kg Κ2O/0,1 ha, dostarczając tym samym składników pokarmo-wych w pierwszych latach do wzrostu i rozwoju.
Nawożenie jabłoni i gruszy
Wiek Dawka N (kg/0,1 ha) Dawka Ρ2O5 (kg/0,1 ha) Dawka K2O (kg/0,1 ha)
1 2,4 1 –
2 2,4 1 3
3 4,8 1 6
4 4,8 2 6
5 9,8 2 12
Jabłonie i grusze* do 5 roku po posadzeniu
Młode drzewaIlość nawozów wprowadzanych do gleby zależy od wieku i rocznej stopy przyrostu drzew.
* Sugerowana średnia dawka azotu dla gruszek wynosi 1,68 – 2,8 kg N/0,1 ha.
12
Strategia nawożenia jabłoni i gruszy
Składnik
Rocznie
W przypadku braków K (w oparciu o analizę liści i gleby) po zbiorze może być on dodatkowo zastosowany.
Potas(K2O)
Okres aplikacji
Metoda aplikacji
Ilości w kg/0,1ha(plon 3 – 4t/0,1ha, 100 drzew/0,1ha)
Nawóz K+S Dawka nawozu (kg/0,1ha)
Fazafenologiczna
Magnez (MgO)
10 – 30 kg (zależy od zasobnościgleby w K)
Grudzień-Styczeń 10 – 25 kg K2O
Czerwiec-Sierpień
5 kg K2O
Grudzień
Sugerujemy aplikację dolistną EPSO Top lub EPSO Microtop 2 – 5% lub 1,5 – 2 kg/0,1 ha po kwitnieniu 2 – 3 razy przez 20 dni
Czerwiec-Sierpień
5 – 7 kg(zależy od zasobności
gleby w Mg)
Dzięki zastosowaniu Patentkali pokryte zostają potrzeby
na potas i magnez
lub
Dawka dzielona
Dawka dzielona
Dawka dzielona
Fertygacja
Dawka dzielona
Fertygacja
40 – 80 kg
20 – 50 kg
15 – 20 kg
8 – 12 kg
20 – 25 kg
15 – 20 kg
Spoczynek
Spoczynek
Wzrost owoców
Przed zmianą koloru
Spoczynek
Wzrost owoców
lub
lub
13
Nawożenie jabłoni potasemPotas ma korzystny wpływ na jakość owoców jabłoni. Jednakże pozytywny wpływ potasu występuje wtedy, gdy stosunek do pozostałych składników pokarmowych (N, Ca i Mg) jest w określonych granicach. W szczególności stosunek N : K w liściach powinien wynosić około 1,25 : 1, a stosunek Κ + Mg : Ca w owocach powinien być około 20, a w każdym razie nie większy niż 25. Zaburzenie stosunku Κ + Mg : Ca jest szkodliwe i może powodować wystąpienie zaburzeń fizjologicznych „gorzkiej plamistości”. Stężenie potasu w owocach jest z reguły najwyższe w porównaniu do innych pierwiastków, w związku z tym, jego obecność ma bardzo duże znaczenie.
Wpływ potasu na wydajność i jakości owoców jabłoni:• Zwiększa wagę owoców i wydajność
• Zwiększa rozpuszczalność substancji stałych, kwasów organicznych, witaminy C i kwasów z owoców, a tym samym poprawia ich smak
• Poprawia czerwone zabarwienie owoców
• Zwiększa odporność na czynniki abiotyczne (oparzenia słoneczne, susza, mróz itp.)
• Minimalizuje objawy kilku zaburzeń fizjologicznych owoców w taki sposób, że K nie konkuruje z Ca.
Objawy niedoboru potasu na jabłkach (z prawej: jabłko z drzewa zniską zasobnością w K)
Objawy niedoboru potasu na liściach gruszki
Objawy niedoboru potasu na liściach jabłoni Objawy niedoboru magnezu na liściach jabłoni
Objawy gorzkiej plamistości na jabłkach
14
Przed sadzeniem drzew Przed sadzeniem drzew dajemy obornik oraz nawozy fosfo-rowe i potasowe według zaleceń jakie wyszły z badań analizy gleby.
Nawożenie brzoskwini, moreli i wiśni
Młode drzewa Dawki nawozów azotowych zależą od wieku i rocznej stopy wzrostu drzew. Orientacyjne nawożenie drzew brzoskwinio-wych azotem w każdym rok powinno wynieść 70 g N / drzewo / rok (np. 1 rok 70 g, 2 rok 140 g itd.).
Strategia nawożenia brzoskwini
Składnik
W przypadku braków K (w oparciu o analizę liści i gleby) po zbiorze może być on dodatkowo zastosowany.
Potas(K2O)
Okres aplikacji
Metoda aplikacji
Ilości w kg/0,1ha(plon 3 – 4t/0,1ha, 100 drzew/0,1ha)
Nawóz K+S Dawka nawozu (kg/0,1ha)
Fazafenologiczna
Magnez (MgO)
b) Druga dawka
Czerwiec – Lipiec (dla
odmian późnych)
2 – 3 kg K2O
Grudzień
Sugerujemy aplikację dolistną EPSO Top lub EPSO Microtop 2 – 5% lub 1,5 – 2 kg/0,1 ha po kwitnieniu 2 – 3 razy przez 20 dni
4 – 6 kg(dawka zależyod zasobności gleby w Mg)
Dzięki zastosowaniu Patentkali pokryte zostają potrzeby
na potas i magnez
Dawka dzielona
Dawka dzielona
Fertygacja
Fertygacja
10 – 12 kg
4 – 6 kg
5 – 10 kg
Wzrost owoców
Spoczynek
Wzrost owocówlub
Spoczynek do pierwszego pączka40 – 60 kg
30 – 40 kg
lub
lub
a) Pierwszadawka
Listopad -Marzec
14 –16 kg K2O(zależy odzasobnościgleby w K)
15 – 20 kg Dawka dzielona
15
Strategia nawożenia moreli
Składnik
W przypadku braków K (w oparciu o analizę liści i gleby ) po zbiorze może być on dodatkowo zastosowany.Stosunek N : K w moreli: Odpowiedni stosunek N : K jest wyznacznikiem normalnego owocowania drzew. Idealny stosunek N : K w moreli powinien wynosi od 0,80-0,90 : 1, co sugeruje, że morela potrzebuje więcej potasu niż azotu.
Potas(K2O)
Okres aplikacji
Metoda aplikacji
Ilości w kg/0,1ha(plon 3 – 4t/0,1ha, 100 drzew/0,1ha)
Nawóz K+S Dawka nawozu (kg/0,1ha)
Fazafenologiczna
Magnez (MgO)
Grudzień - Styczeń
12 – 15 kg(zależy od zasobnościgleby w K)
Grudzień
Sugerujemy aplikację dolistną EPSO Top lub EPSO Microtop 2 – 5% lub 1,5 – 2 kg/0,1 ha po kwitnieniu 2 – 3 razy przez 20 dni
Dzięki zastosowaniu Patentkali pokryte zostają potrzeby
na potas i magnez
Dawka dzielona
Fertygacja
40 – 50 kg
30 – 40 kg
3 – 5 kg
Spoczynek
Wzrost owoców
lub
Spoczynek
3 – 5 kg(zależy od zasobności
gleby w Mg)
12 – 15 kg Dawka dzielona
Wpływ potasu na wydajność i jakość brzoskwiń• Zwiększa wagę owoców i wydajność
• Poprawia czerwone zabarwienie owoców
• Zwiększa odporność na czynniki abiotyczne (susza, mróz itp.)
• Zwiększa rozpuszczalność substancji stałych i kwasów z owoców przez co poprawia ich smak
• Minimalizuje przedwczesne opadanie owoców.
Objawy niedoboru potasu na liściach brzoskwini Objawy niedoboru magnezu na liściach brzoskwini
Maj -Czerwiec
16
Strategia nawożenia wiśni
Składnik
Potas(K2O)
Okres aplikacji
Metoda aplikacji
Ilości w kg/0,1ha(plon 3 – 4 t/0,1ha, 100 drzew/0,1ha)
Nawóz K+S Dawka nawozu (kg/0,1ha)
Fazafenologiczna
Magnez (MgO)
Styczeń -Luty
12 – 15 kg(zależy od zasobnościgleby w K)
Styczeń
Sugerujemy aplikację dolistną EPSO Top lub EPSO Microtop 2 – 5% lub 1,5 – 2 kg/0,1 ha po kwitnieniu 2 – 3 razy przez 20 dni
Dzięki zastosowaniu Patentkali pokryte zostają potrzeby
na potas i magnez
Dawka dzielona
Fertygacja
20 – 40 kg
15 – 25 kg
3 – 4 kg
Spoczynek
Wzrost roślin
lub
Spoczynek
3 – 4 kg(zależy od zasobności
gleby w Mg)
10 – 15 kg Dawka dzielona
Kwiecień
Lub podwójna ilość co 2 lata
W przypadku braków K (w oparciu o analizę liści i gleby ) po zbiorze może być on dodatkowo zastosowany. Stosunek N : K w wiśni: Idealny stosunek N : K jest wyznacznikiem normalnego owocowania drzew i powinien w liściach wiśni kształtować się jak 1,25 : 1.
17
Objawy niedoboru potasu na liściach wiśni
Objawy niedoboru magnezu na liściach wiśni
Objawy niedoboru potasu na liściach wiśni
Objawy niedoboru magnezu na liściu wiśni
18
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Krzewy owocowe
Truskawka
Plon(t/ha) Rozkład dawkiSkładnik
pokarmowy Nawóz K+SPobranie w(kg/na/rok)
Dawka nawozu(kg/ha)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Azot (N)
Fosfor (P2O5)
Potas (K2O)
Magnez (MgO)
Borówka
Malina
Porzeczka czerwona,
biała,różowa
Porzeczka czarna
Agrest
30 – 40
10
10 – 20
15 – 20
15 – 20
15 – 20
70 – 100
35 – 45
120 – 160
20 – 30
30 – 60
30 – 60
65 – 130
15 – 20
60 – 85
55 – 75
135 – 190
20 – 25
50 – 70
45 – 70
130 – 180
25 – 30
40 – 60
40 – 55
90 – 130
25 – 30
40
40 – 60
80 – 100
15
–
–
240 – 350
80 – 100
–
–
130 – 300
60 – 100
–
–
270 – 400
100
–
–
260 – 400
100 – 120
–
–
180 – 300
100 – 120
–
–
160 – 220
60 – 80
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Dawka dzielona
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
Przed sadzeniem
19
W zależności od rodzaju gleby, połowa potasu może być zastosowana przed sadzeniem a pozostałą część należy zastosować z chwilą zawiązywania owoców. Magnez można zastosować przed sadzeniem lub pogłównie po sadzeniu w postaci łatwo rozpuszczalnego ESTA Kieserit lub za pomocą EPSO Top poprzez aplikację dolistną lub fertygację.
Niedobór potasu na truskawce
Niedobór magnezu – malina Niedobór potasu – czerwona porzeczka
Niedobór manganu na truskawce
20
Zawartość składników pokarmowych w liściach różnych drzew owocowych na podstawie warunków w Grecji
Analiza liści i gleby
Zawartość składników pokarmowych w glebie* dla różnych drzew owocowych
* Sposoby analizy: (Ρ: Procedura Olsena, K, Mg: ekstrakcja octanem amonu, B: ekstrakcja gorącą wodą, Fe, Zn, Mn, Cu: ekstrakcja DTPA).
P K Ca Mg B Mn Zn Fe Cu
ppm
Jabłka 15 – 25 200 – 280 300 – 750 50 – 100 0,75 – 1,25 15 – 25 1 – 2,5 4 – 25 0,9 – 1,5
Brzoskwinia 15 – 25 200 – 280 300 – 750 50 – 100 0,5 – 1 15 – 25 1 – 2,5 4 – 25 0,9 – 1,5
Wiśnia 15 – 25 200 – 280 300 – 750 50 – 100 0,5 – 1 15 – 25 1 – 2,5 4 – 25 0,9 – 1,5
Morela 15 – 25 200 – 280 300 – 750 50 – 100 0,5 – 1 15 – 25 1 – 2,5 4 – 25 0,9 – 1,5
N P K Ca Mg B Mn Zn Fe
% sucha masa ppm sucha masa
Jabłka 1,9 – 2,3 0,18 – 0,30 1,3 – 1,6 1,3 – 2,2 0,25 – 0,35 30 – 50 35 – 100 20 – 50 50 – 200
Brzoskwinia 2,2 – 3,2 0,18 – 0,35 1,5 – 3 1,5 – 2,5 0,3 – 0,6 20 – 60 35 – 100 20 – 50 50 – 200
Wiśnia 2 – 2,8 0,18 – 0,30 1,6 – 2 1,2 – 2 0,3 – 0.5 30 – 60 30 – 100 20 – 50 50 – 200
Morela 2 – 2,5 0,18 – 0,35 2 – 3 1,5 – 2,5 0,3 – 0,6 20 – 60 35 – 100 20 – 50 50 – 200
21
22
Przepis na sukces –wysoka jakość plonu
Patentkali®
• Patentkali jest specjalistycznym nawozem potasowym z dużą zawartością magnezu i siarki. Składniki pokarmowe występują w postaci siarczanów, są rozpuszczalne w wodzie i tym samym natychmiast przyswajalne przez rośliny. Magnez zawarty w Patentkali, w przeciwieństwie do wielu innych nawozów mineralnych z zawartością magnezu, pochodzi z naturalnego minerału „kizeryt“ (MgSO4 · H2O).
• Działanie Patentkali jest niezależne od wartości pH gleby i może być stosowany na wszystkich stanowiskach.
• Wielkość ziaren granulatu zapewnia wysoką jakość i umożliwia dokładne jego rozsianie, także przy dużych szerokościach roboczych rozsiewacza.
• Ze względu na wysoką zawartość siarki (42,5 % SO3) Patentkali szczególnie nadaje się do nawożenia roślin o dużym zapotrzebowaniu na ten składnik (np. rzepak, słonecznik, rośl. kapustne, cebula, por itd.). Ponadto, odpowiednie nawożenie siarką zwiększa efektywność nawożenia azotowego.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
NAWÓZ WE Siarczan potasu zawierający sole magnezu
30 % K2O rozpuszczalnego w wodzie tlenku potasu, 10 % MgO rozpuszczalnego w wodzie tlenku magnezu, 42,5 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtlenku siarki. (= 17 % S)
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
23
Najwyższa jakość –do wszystkich upraw specjalistycznych
KALISOP®
• Jest skoncentrowanym nawozem zawierającym 50 % K2O i 45 % SO3 w formie siarczanowej.
• Jest całkowicie rozpuszczalny w wodzie, dzięki czemu zawarte w nim składniki pokarmowe – potas i siarka są bezpośrednio przyswajalne przez rośliny.
• Praktycznie nie zawiera chlorków (max. 1 % Cl), przez co jest idealnym źródłem potasu dla roślin wrażliwych na chlorki (np. ziemniaki i warzywa).
• W porównaniu do innych nawozów potasowych ma bardzo niski indeks solny i dlatego nadaje się szczególnie do nawożenia roślin specjalnych.
• Jest idealnym nawozem dla roślin wykazujących duże zapotrzebowanie na siarkę. Siarka poprawia efektywność nawożenia azotem i wpływa pozytywnie na plony i ich jakość.
• Nie jest higroskopijny i dzięki temu dobrze się przechowuje.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
NAWÓZ WE Siarczan potasu gran.
50 % K2O rozpuszczalnego w wodzie tlenku potasu, 45 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtlenku siarki (= 18 % S).
max. zaw. chlorku 1%
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
24
Jedyny i niezastąpiony –moc magnezu i siarki
ESTA® Kieserit i Kizeryt pylisty.• To wartościowy nawóz magnezowo-siarkowy, zawierający
27 % MgO i 55 % SO3 (Kizeryt pylisty) lub 25 % MgO oraz 50 % SO3 (ESTA Kieserit gran.).
• Działa niezależnie od wartości pH gleby w związku z tym, może być stosowany na wszystkich rodzajach gleb.
• Jest skuteczny niezależnie od pH podłoża, dzięki czemu nadaje się do zastosowania na wszystkich glebach.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
ESTA® Kieserit gran. • Odpowiednia granulacja i twardość granul umożliwia
równomierne wysiewanie na duże szerokości robocze za pomocą wszystkich rozsiewaczy, jak również mieszanie z innymi nawozami.
• Doskonale sprawdza się w mechanicznym przygotowaniu mieszanek nawozowych.
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
NAWÓZ WE Kizeryt pylisty
27 % MgO rozpuszczalnego w wodzie tlenku magnezu, 55 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtlenku siarki (= 22 % S).
Kizeryt granulowany 25+50
25 % MgO rozpuszczalnego w wodzie tlenku magnezu, 50 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtlenku siarki (= 20 % S).
25
Siarczan potasu –do fertygacji i stosowania dolistnego
soluSOP® 52 organic• To znakomity nawóz rozpuszczalny w wodzie, przeznaczony
do fertygacji i aplikacji dolistnej (substancje nierozpuszczal-ne < 0,05 %).
• Idealny do stosowania w uprawach polowych oraz w szklar-niach i pod osłonami.
• Praktycznie nie zawiera chlorków (< 0,5 % Cl), dzięki czemu doskonale nadaje się dla roślin wrażliwych na chlorki.
• W porównaniu do innych źródeł potasu posiada bardzo niski indeks soli (46).
• Dostarcza potasu i siarki w formach bezpośrednio przyswa-jalnych dla roślin.
• Odpowiedni do użycia w warunkach zwiększonego zaso-lenia.
• Dobrze mieszalny z innymi składnikami nawozów (poza produktami zawierającymi wapń – ryzyko wytrącania).
• Pomaga utrzymać odpowiednie pH roztworu, jeśli mieszane są silnie kwasowe składniki.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
Nawóz WE Siarczan potasu
52 % K2O rozpuszczalny w wodzie tlenek potasu (= 43,2 % K) 45 % SO3 rozpuszczalny w wodzie trójtlenek siarki (= 18 % S)
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
26
Magnez i siarka – uzupełnianieniezbędnych składników pokarmowych
EPSO Top• Jest szybko działającym nawozem magnezowo-siarkowym
do dokarmiania dolistnego i fertygacji. Zawarte w nim skład-niki pokarmowe są całkowicie rozpuszczalne w wodzie.
• Rozpuszcza się w wodzie szybko i bez pozostałości, dzięki temu doskonale nadaje się do oprysków dolistnych oraz do zasilania w systemach nawadniających (nawożenie płynne).
• Można go łączyć z większością stosowanych środkow ochrony roślin, zaleca się przy tym przestrzeganie wskazówek producentów środków ochrony roślin. Nie należy obawiać się uszkodzenia roślin przy właściwym zastosowaniu i przy zachowaniu zalecanego stężenia roztworu.
• Jest doskonały jako środek uzupełniający, szczególnie w przypadkach widocznego niedoboru magnezu i siarki na roślinach. Nie zastępuje jednakże nawożenia doglebowego tymi składnikami.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
NAWÓZ WE Siarczan magnezu siedmiowodny
16 % MgO rozpuszczalnego w wodzie tlenku magnezu, 32,5 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtelnku siarki (=13% S)
27
Więcej niż tylko siarczan magnezu –dostarcza boru i manganu
NAWÓZ WE Siarczan magnezu z borem i manganem
15 % MgO rozpuszczalnego w wodzie tlenku magnezu, 31 % SO3 rozpuszczalnego w wodzie trójtlenku siarki (= 12,4 % S) 0,9 % B rozpuszczalnego w wodzie boru, 1 % Mn rozpuszczalnego w wodzie manganu.
acc. to(EU) 2018/848
(EC) No 889/2008
FOR
ORG
ANIC FARMIN
G
EPSO Microtop®
• Natychmiast działający nawóz dolistny z magnezem, siarką, borem i manganem. Wszystkie składniki znajdują się w for-mach rozpuszczalnych w wodzie. Składniki są natychmiast pobierane przez liście i od razu działają.
• Zapobiega objawom niedoboru magnezu, siarki, boru i manganu podczas wegetacji, uzupełnia wzrastające zapo-trzebowanie na mikroelementy. Zaleca się stosować jako środek prewencyjny.
• Działa niezależnie od pH gleby, składniki są bezpośrednio pobierane przez liście.
• Umożliwia celową i dokładną aplikację boru i manganu w połączeniu z dokarmianiem magnezem i siarką.
• W uprawach wrażliwych na bor np. w zbożach stosować na podstawie znajomości zasobności gleby w bor i jego zawartości w roślinie.
• Szczególnie skuteczny przy stosowaniu jedno lub wielokrot-nych oprysków 5 % roztworem.
• Jest dopuszczony do stosowania w rolnictwie ekologicznym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 oraz 889/2008.
2828
W I E D Z A T W O R Z Y W A R T O Ś Ć
K ALI AKADEMIAKALI AKADEMIA to nowy projekt K+S, w którym chcemy dzielić się wiedzą na temat nawożenia roślin, udostępniać informacje o webinarach oraz relacje na temat aktualnej sytuacji na polach. Zapraszamy do korzystania z informacji na temat strategii nawożenia K+S prowadzących do osiągania wysokich plonów! Chcesz być na bieżąco z informacjami na temat szkoleń online dla Ciebie? Odwiedź naszą stronę www.ks-polska.com/pl/kali-akademia/.
2929
Firma K+S dostarcza rolnikom z całego świata niezbędnych informacji w zakresie nawożenia, które pomagają uzyskać wysokie plony i najwyższą jakość, nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych. Podstawą dla naszej działalności doradczej są szeroko zakrojone badania naukowe.
Od ponad 100 lat firma K+S jest aktywnie zaangażowana w badania w dziedzinie rolnictwa, poszukując rozwiązań dla problemów rolnictwa, takich jak zwiększenie wydajności, poprawa żyzności gleby i efektywne wykorzystanie zasobów. We współpracy z Uniwersytetem w Getyndze firma K+S pro-wadzi obecnie Institute of Applied Plant Nutrition (IAPN). Pełniąc funkcję łącznika między nauką a praktyką, IAPN w swoich badaniach koncentruje się na aktualnych problemach związanych z odżywianiem roślin, łączy dostępną wiedzę i przekazuje praktykom rolnictwa nowo pozyskane informacje.
Także działalność doradcza firmy K+S ma na celu przekazywanie rolnikom specjalistycznej wiedzy – zarówno tej dostępnej od dawna, jak i nowo pozyskanej poprzez własne badania w zakresie odżywiania roślin. W ten sposób rolnicy z całego świata uzyskują fachową pomoc, dzięki czemu mogą nawozić swoje uprawy zgodnie z aktualnym stanem wiedzy naukowej,
a tym samym zapewnić wysoką jakość i wydajność plonów. Dzięki naszemu zaangażowaniu i naszej kompetencji wnosimy znaczący wkład w wyżywienie ludzkości i pomagamy rolnikom w efektywnym prowadzeniu gospodarstw.
Zachęcamy Państwa do skorzystania z kompetencji naszych specjalistów. Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.ks-polska.com. Znajdą tam Państwo wyczerpujące informacje techniczne, broszury, jak również naszą aplikację – KALI-TOOLBOX.
Jeśli potrzebują Państwo skontaktować się z nami bezpośrednio, do Państwa dyspozycji są nasi specjaliści z działu badań i doradztwa lub nasi doradcy regionalni.
Nowa aplikacja KALI-TOOLBOX ze zdjęciami niedoborów składników do pobrania już teraz!
Ogromna wiedza, bogate doświadczenie. Dział badań i doradztwa K+S
30
Region północny Radosław Pogłodziński telefon +48 601 932 940 [email protected]
Region zachodni i produkty przemysłowe Lucyna Lewicka telefon +48 724 880 001 [email protected]
Region południowy dr Radosław Witczak telefon +48 601 785 918 [email protected]
Doradcy regionalni K+S Polska sp. z o.o.
Lucyna Lewicka
Radosław Pogłodziński
dr Radosław Witczak
31
Szczegółowe informacje na temat nawozów K+S otrzymają Państwo na stronie www.ks-polska.com
K+S Polska sp. z o.o. ul. 28 czerwca 1956 r. nr 404 61-441 Poznańtelefon +48 61 628 52 10 [email protected]
Jak się z nami skontaktować
Polub stronę K+S Polska na fb i bądź na bieżąco z informacjami na temat nawożenia upraw.
K+S Polska sp. z o.o. ul. 28 czerwca 1956r. nr 404 61-441 Poznań
+48 61 628 52 10 [email protected] www.ks-polska.com
Spółka należąca do K+S 7734
/10.
19/w
/pl/N
H®
= za
reje
stro
wan
y zn
ak p
rodu
ktu
K+S
Min
eral
s and
Agr
icul
ture
Gm
bH