Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie ... · Niniejszy poradnik w zamyśle...

xxxxxxxxxxx

Ucze ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie edukacji

w wietle nowych przepisw prawa owiatowego

Warszawa 2017

AutorzyRomana Cybulska, Hanna Derewlana, Agnieszka Kacprzak, Katarzyna Pczek

Wspautor Barbara aska

Nadzr merytorycznyKatarzyna Stpniak

Redakcja jzykowa i korektaKarolina Strugiska

Redakcja techniczna i skadFundacja 2B

Projekt okadki, layout Fundacja 2B z wykorzystaniem elementw projektu graficznego Studia Kreatywnego Magorzaty Barskiej

Orodek Rozwoju Edukacji Warszawa 2017

ISBN: 978-83-65890-99-3

Orodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pltel. 22 345 37 00fax 22 345 37 70

Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons Uycie Niekomercyjne 3.0 Polska (CC-BY-NC).

3

SPIS TRECI

I. Wstp: Kierunki zmian w zakresie wspierania ucznia w przedszkolu, szkole lub placwce Romana Cybulska .............................................................................................................................................................................................4

II. Zmiany w prawie owiatowym najwaniejsze akty prawne Romana Cybulska ..............................................7

III. Zadania dyrektora w kontekcie nowych regulacji prawnych Romana Cybulska .............................................9 Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej [III.1.] ...............................................................................................9 Organizacja ksztacenia specjalnego [III.2.] ....................................................................................................................... 18 Organizacja indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego, indywidualnego

nauczania [III.3.] ....................................................................................................................................................................................... 26

IV. Nowe formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej (zaoenia prawne wraz z przykadowymi rozwizaniami praktycznymi) .................................................................................................................................................................. 31 Zajcia rozwijajce umiejtnoci uczenia si [IV.1.] Hanna Derewlana, Agnieszka Kacprzak ...................31 Zajcia rozwijajce kompetencje emocjonalno-spoeczne [IV.2.] Hanna Derewlana,

Agnieszka Kacprzak.......................................................................................................................................................................... 37 Zindywidualizowane cieki realizacji obowizkowego przygotowania przedszkolnego oraz

ksztacenia [IV.3.] Hanna Derewlana, Agnieszka Kacprzak .....................................................................43 Zajcia zwizane z wyborem kierunku ksztacenia i zawodu [IV.4.] Katarzyna Pczek ................................50

V. Zadania nauczyciela w kontekcie nowych regulacji prawnychRozpoznanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz moliwoci psychofizycznych dziecka i czynnikw rodowiskowych [V.1.] Hanna Derewlana, Agnieszka Kacprzak .........................................58 Nowe moliwoci wsppracy z poradni psychologiczno-pedagogiczn [V.2.] Katarzyna Pczek .......70 Wnioskowanie o pogbion diagnoz i wskazanie sposobu rozwizania problemu ucznia [V.3.]

Katarzyna Pczek .................................................................................................................................................................................. 76

VI. Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia Katarzyna Pczek .........................................80 Arkusz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia [VI.1.] Romana Cybulska ...........89 Arkusz indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla ucznia realizujcego

podstaw programow ksztacenia oglnego [VI.2.] Romana Cybulska, Barbara aska ............................93 Arkusz indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla ucznia z niepenosprawnoci

intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkole podstawowej [VI.3.] Romana Cybulska, Barbara aska ............................................................................................................................................... 99

VII. Organizacja indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania (zaoenia prawne wraz z przykadami dobrej praktyki w zakresie wczania uczniw w ycie przedszkola lub szkoy objtych indywidualnym rocznym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym nauczaniem) Hanna Derewlana, Agnieszka Kacprzak ............................................................106

VIII. Sowniczek waniejszych podstawowych poj Romana Cybulska, Hanna Derewlana .......................111

Bibliografia .................................................................................................................................................................................................... 114

Netografia ...................................................................................................................................................................................................... 115

Wykaz aktw prawnych ......................................................................................................................................................................... 116

Noty biograficzne ...................................................................................................................................................................................... 118

4

I. KIERUNKI ZMIAN W ZAKRESIE WSPIERANIA DZIECI I MODZIEYW PRZEDSZKOLU, SZKOLE LUB PLACWCE

Wychodzc naprzeciw potrzebom dzieci i modziey majcych problem z funkcjonowaniem w przedszkolu, szkole, placwce, a take ich rodzicw oraz szeroko pojmowanego rodowiska owiatowego, majc zarazem na uwadze jako edukacji dzieci i uczniw z rnymi potrzebami edukacyjnymi, Ministerstwo Edukacji Narodowej wprowadzio szereg zmian w prawie, ktrych gwnym celem jest wczenie tych uczniw do grupy rwieniczej i zapewnienie im wszechstronnego wsparcia.

Zaproponowane rozwizania prawne zachowuj dotychczasowe ustalenia dotyczce organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, organizowania ksztacenia specjalnego i indywidualnego obowizkowego rocznego wychowania przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania. Jednak, aby udzielane wsparcie byo skuteczniejsze, przepisy w istotny sposb zostay doprecyzowane.

Zasadnicz zmian, w porwnaniu z dotychczasowym funkcjonujcym stanem prawnym, jest umoliwienie zrnicowanego oraz elastycznego i dostosowanego do rnych potrzeb dzieci i modziey ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi podejcia do organizacji ksztacenia i pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

W celu lepszego wspierania potencjau rozwojowego dziecka, ucznia lub wychowanka i stwarzania warunkw do jego aktywnego i penego uczestnictwa w yciu przedszkola, szkoy i placwki oraz w rodowisku spoecznym, poszerzony zosta zakres obserwacji prowadzonych przez nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych oraz specjalistw o rozpoznanie czynnikw rodowiskowych, ktre wpywaj na funkcjonowanie dziecka, ucznia lub wychowanka w przedszkolu, szkole i placwce. Podkrelona zostaa w tym zakresie szczeglna rola nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych, ktrzy w rodowisku przedszkolnym czy szkolnym najatwiej i najtrafniej mog zaobserwowa pierwsze symptomy trudnoci dziecka, ucznia lub wychowanka. Dodatkowo, wrd tych potrzeb dzieci i modziey, ktre stanowi podstaw do objcia ich pomoc psychologiczno-pedagogiczn, wskazano na zaburzenia zachowania lub emocji, deficyty kompetencji i zaburze sprawnoci jzykowych.

Lista podmiotw mogcych wspiera waciw organizacj ksztacenia dzieci i modziey ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi poszerzona zostaa o placwki zajmujce si ochron zdrowia, zwaszcza zdrowia psychicznego, o organizacje pozarzdowe, instytucje dziaajce na rzecz rodziny, dzieci i modziey oraz uzupenione zostay dotychczasowe formy wsppracy przedszkola, szkoy i placwki z poradni psychologiczno-pedagogiczn na rzecz wsparcia udzielanego dzieciom i modziey.

Wprowadzone zostay rozwizania majce na celu umoliwienie, w wikszym ni do tej pory stopniu, indywidualizacji ksztacenia w szkole dla uczniw niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie lub zagroonych niedostosowaniem spoecznym, ktrzy mog uczszcza do szkoy, ale z uwagi na specyfik ich funkcjonowania wskazane jest, aby cz lub wszystkie zajcia byy prowadzone w formie indywidualnej lub w mniejszej grupie (do 5 uczniw), wskazano moliwo takiej organizacji zaj edukacyjnych na podstawie indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego. Dla uczniw, ktrzy mog chodzi do szkoy, ale z uwagi na przebieg choroby czy leczenie potrzebuj, aby cz ich zaj bya prowadzona w formie indywidualnej, przewidziano moliwo okrelenia zindywidualizowanej cieki ksztacenia na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Wprowadzone rozwizania jednoczenie wskazuj, e priorytetem dziaa przedszkoli i szk powinno by denie do penego, rzeczywistego wczenia i integracji z rwienikami dziecka lub ucznia niepenosprawnego, zarwno przez wspomaganie jego rozwoju, indywidualizacj i wspieranie go podczas zaj z grup lub klas, jak i likwidowanie barier i ogranicze utrudniajcych funkcjonowanie dziecka lub ucznia w grupie rwieniczej i uczestnictwo w yciu przedszkola lub szkoy.

5

Kierunki zmian w zakresie wspierania dzieci i modziey w przedszkolu, szkole lub placwce

W celu udzielania dzieciom, uczniom lub wychowankom oraz porednio ich rodzicom adekwatnego do potrzeb wsparcia przedszkole, szkoa lub placwka, do ktrej uczszcza dziecko, ucze albo wychowanek, moe korzysta ze wsparcia placwki doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz biblioteki pedagogicznej.

Oferta wspomagania szk, tworzona przez placwki doskonalenia nauczycieli oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne, powinna wynika z analizy indywidualnej sytuacji przedszkola, szkoy lub placwki, odpowiada na specyficzne potrzeby przedszkola, szkoy lub placwki, obejmowa cay proces wspomagania, poczynajc od: przeprowadzenia, we wsppracy ze szko diagnozy jej potrzeb, poprzez pomoc w realizacji zaplanowanych dziaa, towarzyszenie w trakcie wprowadzanej zmiany, po wspln ze szko, ocen efektw, wspprac przy opracowaniu wnioskw do dalszej pracy.

Wspomaganie powinno: sprzyja podnoszeniu poziomu osigni uczniw i wyrwnywaniu szans edukacyjnych uczniw, w tym uczniw niepenosprawnych, opiera si na efektach ksztacenia, w szczeglnoci na wynikach ewaluacji zewntrznej i wewntrznej szkoy lub placwki oraz na wynikach egzaminw zewntrznych1.

Niniejszy poradnik w zamyle autorw ma by swoistym przewodnikiem vademecum (zaproszeniem: Id ze mn!) po nowych przepisach, ma uatwi ich stosowanie, upowszechni informacj o nowych rozwizaniach w zakresie edukacji dzieci i uczniw ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ma stanowi merytoryczne wsparcie dla dyrektorw i nauczycieli przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego oraz szk i placwek. Przewodnik moe by take wielce przydatnym informatorem dla rodzicw, ktrzy, jako ywotnie zainteresowani rozwojem swoich dzieci, s take beneficjentami wsparcia i wypada to na kadym kroku podkrela. Z pewnoci obecne zmiany nie odpowiadaj na wszystkie zgaszane przez rodzicw (ale take nauczycieli) problemy i oczekiwania, jednake przyjty kierunek modyfikacji wart jest zauwaenia, a take doskonalenia. Zaproponowane w przewodniku rozwizania i narzdzia (np. arkusz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, IPET-y) mog by modyfikowane, a wrcz potrzeba, by byy doskonalone.

Istotne treci przewodnika zawarto w czciach od III do VII. Caa cz III w szczeglny sposb powicona jest analizie zada dyrektora. To na nim spoczywa obowizek zorganizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej (III. 1.), organizacji ksztacenia specjalnego (III. 2.) oraz organizacji indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego, tudzie indywidualnego nauczania (III. 3.).

W czci IV poradnika dyrektor i nauczyciel mog zapozna si z nowymi formami, o jakie poszerzya si oferta pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i modziey. Mog pozna specyfik: zaj rozwijajcych umiejtno uczenia si, zaj rozwijajcych kompetencje emocjonalno-spoeczne, zindywidualizowanej cieki ksztacenia oraz realizacji obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego czy zaj zwizanych z wyborem kierunku ksztacenia i zawodu. W opisie kadej z tych form zawarto zaoenia prawne dotyczce realizacji nowych propozycji pomocy psychologiczno-pedagogicznej i wskazano tryb postpowania w zakresie ich organizacji, przykadowe rozwizania praktyczne, ktre uatwi zaplanowanie i wdroenie dziaa dostosowanych do indywidualnych potrzeb i moliwoci psychofizycznych ucznia.

W czci V zostay przyblione zagadnienia zwizane z naoeniem na nauczycieli zada dotyczcych rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych w kontekcie nowych regulacji prawnych oraz nowych moliwoci wsppracy z poradni psychologiczno-pedagogiczn.W czci VI zostay zaprezentowane istota, cel oraz sposb dokonywania wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, zgodny z wymaganiami zawartymi w rozporzdzeniu MEN; zaproponowany zosta take przykadowy arkusz takiej oceny oraz dwa wzory struktur indywidualnych programw edukacyjno-terapeutycznych.

1 Tezy zestawione na podstawie uzasadnie MEN do wprowadzanych zmian w rozporzdzeniach dotyczcych udzielania pomocy psychologiczno-pedago-gicznej, organizowania ksztacenia specjalnego, organizowania indywidulnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania.

6

Kierunki zmian w zakresie wspierania dzieci i modziey w przedszkolu, szkole lub placwce

W czci VII podano sprawdzone przykady dobrej praktyki w zakresie wczania w ycie przedszkola lub szkoy uczniw objtych indywidualnym rocznym przygotowaniem przedszkolnym lub indywidualnym nauczaniem.

Cz VIII stanowi sowniczek waniejszych, podstawowych poj.

W tym miejscu pragn podzikowa caemu zespoowi znakomitych, dowiadczonych praktykw i doradcw metodycznych, ktry wykona kawa dobrej roboty w rekordowym tempie Pani Hannie Derewlanej, Pani Agnieszce Kacprzak oraz Pani Katarzynie Pczek. Mamy nadziej, e to vademecum okae si przyjazne Czytelnikom i wywoa odzew oraz przyczyni si do opracowania w przyszoci doskonalszego przewodnika.

Romana Cybulska

7

II. ZMIANY W PRAWIE OWIATOWYM NAJWANIEJSZE AKTY PRAWNE Romana Cybulska

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2017 r., poz. 1189), zwaszcza Art. 6. pkt 2 oraz Art. 42. pkt 2 i 2d;

2. Ustawa z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm. z 2016 r., poz. 1954, 1985 i 2169, z 2017 r., poz. 60, 949 i. 1292), zwaszcza Art. 44c, Art. 44d, Art. 44f ust.7, Art. 44h ust. 34 i 5, Art.44i ust. 7, Art. 44o ust. 23 i 56, Art. 44zb;

3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzajce ustaw Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 60 i 949), zwaszcza Art. 312316;

4. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949) zwaszcza Art. 1 pkt 5, Art. 4 pkt 24, 32 i 33, Art. 5, Art. 11 ust. 2-3 i 6, Art. 26, Art. 36 ust. 46, Art. 37 ust. 7, Art. 38, 39 ust. 4, Art. 44, Art. 47 ust. 1 pkt 3, 5 i 7, Art. 55 ust. 12, Art. 68 ust.1 pkt 7 i 10, Art. 98 ust. 1. pkt 4 i 8, ust. 2 pkt 1 i 2, Art. 102 ust. 1 pkt 34 i 9 oraz 12, Art. 109 ust. 1 pkt 5 i ust 5, Art. 110, Art. 127, Art. 131 ust 2 pkt 25;

5. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1643);

6. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591);

7. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1652);

8. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578);

9. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie indywidualnego obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i modziey (Dz.U. z 2017 r., poz. 1656);

10. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i modziey (Dz.U. z 2017 r., poz. 1616);

11. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegowej organizacji publicznych szk i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017 r., poz. 649) zwaszcza 10 ust. 34, 17 ust. 1 pkt 8;

12. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk (Dz.U. z 2017 r., poz. 703), zwaszcza 2. ust. 1. pkt 2, ust. 3 pkt 6, 5 ust. 14, 6;

13. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoy i placwki dokumentacji przebiegu nauczania, dziaalnoci wychowawczej i opiekuczej oraz rodzajw tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1646), zwaszcza 11, 13, 18, 19;

14. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie szczegowych warunkw i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy w szkoach publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1651);

8

Zmiany w prawie owiatowym najwaniejsze akty prawne

15. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy w szkoach publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1534);

16. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej ksztacenia oglnego dla szkoy podstawowej, w tym dla uczniw z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym, ksztacenia oglnego dla branowej szkoy I stopnia, ksztacenia oglnego dla szkoy specjalnej przysposabiajcej do pracy oraz ksztacenia oglnego dla szkoy policealnej (Dz.U. z 2017 r., poz. 356);

17. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz ksztacenia oglnego w poszczeglnych typach szk (Dz.U. z 2012 r., poz. 977 ze zm.);

18. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. z 2017 r., poz. 1635);

19. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad dziaania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 199 oraz z 2017 r., poz. 1647);

20. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 wrzenia 2017 r. w sprawie orzecze i opinii wydawanych przez zespoy orzekajce dziaajce w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1743);

21. Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 26 lipca 2017 r. w sprawie szczegowych warunkw udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podrcznikw i materiaw edukacyjnych (RM-110-85-17);

22. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie rodzajw i szczegowych zasad dziaania placwek publicznych, warunkw pobytu dzieci i modziey w tych placwkach oraz wysokoci i zasad odpatnoci wnoszonej przez rodzicw za pobyt ich dzieci w tych placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1628);

23. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placwek owiatowo-wychowawczych, modzieowych orodkw wychowawczych, modzieowych orodkw socjoterapii, specjalnych orodkw szkolno-wychowawczych, specjalnych orodkw wychowawczych, orodkw rewalidacyjno-wychowawczych oraz placwek zapewniajcych opiek i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem staego zamieszkania (Dz.U. z 2017 r., poz. 1606).

Podstawow trudnoci, z jak styka si czytelnik aktw prawnych, jest ich wielo, niekiedy zbytnia oglno, a czasami szczegowo, ich rozproszenie, a nadto sam jzyk prawa. Jedna norma prawna moe wynika z kilku przepisw prawa. Brak jednolitego tekstu czsto zniechca czytelnika, do samodzielnego przedzierania si do zakodowanych informacji. Przedstawiony powyej wykaz najwaniejszych aktw prawnych zwizanych z omawian tematyk ewidentnie obrazuje ilo wyzwa, wobec ktrych musiaby stan dyrektor, ale take nauczyciel i rodzic. Analizy aktw prawnych i odkodowania zawartych w nich treci podjli si autorzy przewodnika. Ich wkad mona miao porwna do ukadania puzzli. Niniejszy tekst stanowi autorskie odczytanie aktw prawnych na potrzeby przedszkoli, szk i placwek.

Oczywiste jest, e rozwizania proponowane przez akty prawne nie s w stanie odnosi si do wszystkich przypadkw. To, co nowego wnosz obecne przepisy2, wymagao uwypuklenia i przeoenia na jzyk praktyki bez uszczerbku dla sensw prawnych, ale i z trosk o to, aby litera prawa nie pozostaa tylko martw liter.

2 Wskazane powyej akty prawne w dalszej czci opracowania bd przywoywane w odnonikach.

9

III. ZADANIA DYREKTORA W KONTEKCIE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH Romana Cybulska

III.1. Zadania dyrektora w zakresie organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej

1. Kto organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczn?

Przedszkola, szkoy i placwki polskiego systemu owiaty zapewniaj uczszczajcym do nich dzieciom i modziey3: dostosowanie treci, metod i organizacji nauczania do moliwoci psychofizycznych uczniw; dostp do pomocy psychologiczno-pedagogicznej; moliwo korzystania ze specjalnych form pracy dydaktycznej.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczn organizuje dyrektor4 zgodnie ze zdiagnozowanymi, potrzebami dzieci i modziey.

2. Kto udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej?5

Pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, szkole i placwce udzielaj uczniom: nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych, specjalici realizujcy w przedszkolu, szkole i placwce zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pe-

dagogicznej, w szczeglnoci s to: psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni.

Wane! Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana we wsppracy: z rodzicami uczniw, z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, z placwkami doskonalenia nauczycieli, z innymi przedszkolami, szkoami i placwkami, z organizacjami pozarzdowymi, z innymi instytucjami i podmiotami dziaajcymi na rzecz rodziny, dzieci i modziey.

3. Na czym polega pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana przez przedszkola, szkoy i placwki?

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na: rozpoznawaniu oraz zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia; rozpoznawaniu indywidualnych moliwoci psychofizycznych ucznia warunkujcych funkcjonowanie; rozpoznawaniu czynnikw rodowiskowych wpywajcych na jego funkcjonowanie w przedszkolu,

szkole i placwce;

3 Art. 1 pkt 5 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949).4 4 ust. 1 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-peda-

gogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591); dyrektor odpowiednio: publicznego przedszkola, szkoy, w tym szkoy specjalnej oraz placwki: owiatowo-wychowawczej, ksztacenia ustawicznego, ksztacenia praktycznego, orodka doksztacania i doskonalenia za-wodowego, MOW, MOS, SOSW, SOW, ORW oraz placwki zapewniajcej opiek i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem staego zamieszkania.

5 4 ust. 23 cytowanego rozporzdzenia.

10

Zadania dyrektora w kontekcie nowych regulacji prawnych

4. W jakim celu udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?

Celem udzielanej pomocy jest: wspieranie potencjau rozwojowego ucznia; stwarzanie warunkw do aktywnego i penego uczestnictwa ucznia w yciu przedszkola, szkoy

i placwki; stwarzanie warunkw do aktywnego i penego uczestnictwa ucznia w rodowisku spoecznym;

5. Z czyjej inicjatywy udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?

Pomoc udzielana jest z inicjatywy: ucznia lub rodzicw ucznia, asystenta rodziny, kuratora sdowego, dyrektora, nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej, specjalisty lub pomocy nauczyciela,

asystenta nauczyciela, asystenta wychowawcy wietlicy, pielgniarki lub higienistki szkolnej, poradni, asystenta edukacji romskiej, pracownika socjalnego, organizacji pozarzdowej, innej instytucji lub podmiotu dziaajcych na rzecz rodziny, dzieci i modziey.

6. Komu udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?6 Schemat nr 1Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana jest:

6 2 ust. 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedago-gicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591);

niepenosprawnym

zagroonym niedostosowaniem spoecznym

niedostosowanym spoecznieuczniom posiadajcym orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego

ktrym stan zdrowia uniemoliwia lub znacznie utrudnia uczszczanie do przedszkola lub szkoy

uczniom posiadajcym orzeczenie o potrzebie indywidualnego rocznego obowizkowego przygotowania przedszkolnego / nauczania

dzieciom i modziey posiadajcym orzeczenie o potrzebie zaj rewalidacyjno-wychowawczych

11


Wane! Pomoc psychologiczno-pedagogiczn obejmuje si wszystkich uczniw lub wychowankw, ktrzy tej

pomocy potrzebuj nie tylko tych, ktrzy posiadaj orzeczenie lub opini poradni psychologiczno-pedagogicznych.

Przedszkola, szkoy i placwki zobowizane s do indywidualizacji ksztacenia oraz zapewnienia wsparcia wszystkim uczniom lub wychowankom, stosownie do ich potrzeb.

Katalog potrzeb, ktre s podstaw do objcia ucznia lub wychowanka pomoc psychologiczno-pedagogiczn, jest katalogiem otwartym.

Korzystanie z pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest dobrowolne i nieodpatne.

uczniom posiadajcym opini poradni psychologiczno-pedagogicznej

opini o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

opini o potrzebie objcia dziecka pomoc psychologiczno-pedagogiczn

opini o specyficznych trudnociach w uczeniu si

opini o potrzebie dostosowania wymaga edukacyjnych

opini o potrzebie objcia ucznia pomoc w formie zindywidualizowanej cieki realizacji obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, zindywidualizowanej cieki ksztacenia

opini o potrzebie odroczenia od realizacji obowizku szkolnego

opini o potrzebie objcia ucznia pomoc w formie klasy terapeutycznej

uczniom nieposiadajcym orzeczenia lub opinii, kt-rzy potrzebuj takiej pomocy (na podstawie rozpo-znania dokonanego w przedszkolu, szkole, placwce)

np. rozpoznanie u ucznia:szczeglnych uzdolnie, potencjau, zainteresowa,dysharmonii rozwojowych, trudnoci w uczeniu si,zaburze zachowania lub emocji, deficytw kom-petencji i zaburze sprawnoci jzykowych, ryzyka wystpienia specyficznych trudnoci w uczeniu si bd trudnoci wynikajcych z: choroby przewlekej, sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,

niepowodze edukacyjnych, zaniedba rodowiskowych, adaptacji w nowym rodowisku.

12


Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana jest rwnie w formie porad, konsultacji, warsztatw i szkole: rodzicom uczniw lub wychowankw objtych pomoc psychologiczno-pedagogiczn w zakresie:

rozwizywania problemw wychowawczych i dydaktycznych, rozwijania umiejtnoci wychowawczych,

nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych, specjalistom.

Mona wyrni trzy poziomy wsparcia nauczycieli i wychowawcw:

Schemat nr 2 I poziom wsparcia

Szkolni specjalici wspieraj nauczycieli obowizkowych zaj edukacyjnych, wychowawcw grup wychowawczych w zakresie: rozpoznawania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz moliwoci

psychofizycznych dzieci i modziey, w tym specjalnych potrzeb edukacyjnych, dostosowywania organizacji i metod pracy do moliwoci psychofizycznych uczniw objtych pomoc

psychologiczno-pedagogiczn w trakcie biecej pracy.

Schemat nr 3II poziom wsparcia (wzmocnienie wsparcia)

Dyrektor przedszkola, szkoy lub placwki: wystpuje z wnioskiem o wsparcie merytoryczne dla nauczycieli, wychowawcw grup

wychowawczych i specjalistw udzielajcych pomocy psychologiczno-pedagogicznej do poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz placwki doskonalenia nauczycieli7,

planuje i realizuje wsparcie w formie: porad, konsultacji, warsztatw i szkole8.

Wzmocnienie wsparcia ma na celu popraw jakoci i zwikszenie efektywnoci udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej w zakresie: realizacji powierzonych zada z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rozwizywania problemw wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijania umiejtnoci

wychowawczych.

7 28 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591).

8 2 ust. 3, 6 ust. 56 cytowanego rozporzdzenia.

szkolni specjalici

nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych

uczniwrodzicw

stanowi I poziom wsparcia merytorycznego dla:

dyrektor nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych

specjalistw szkolnych

stanowi II poziom wsparcia merytorycznego dla:

poradnie psychologiczno-pedagogiczne, placwki doskonalenia nauczycieli

13


Schemat nr 4III poziom wsparcia (w przypadku gdy udzielana uczniowi/wychowankowi pomoc psychologiczno-

pedagogiczna nie przynosi efektw i nie nastpuje poprawa funkcjonowania ucznia/wychowanka)

Dyrektor przedszkola, szkoy lub placwki wystpuje za zgod rodzicw lub penoletniego ucznia/wychowanka do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej z wnioskiem o przeprowadzenie pogbionej diagnozy specjalistycznej majcej na celu: wskazanie sposobu rozwizania problemu9; organizacj pomocy psychologiczno-pedagogicznej w odniesieniu do ucznia/wychowanka

z trudnociami, ktry nie posiada opinii lub orzeczenia.

7. Jakie s zadania dyrektora szkoy, przedszkola oraz placwki zwizane z organizowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej?

Dyrektor: organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczn dla uczniw/wychowankw (na podstawie

rozpoznania, opinii lub orzeczenia), dla rodzicw tych uczniw/wychowankw oraz dla nauczycieli, zgodnie z rozpoznanymi potrzebami ( 4);

planuje w arkuszu organizacji pracy godziny przeznaczone na realizacj zaj z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej (20 ust. 6)10;

ustala dla poszczeglnych klas tygodniowy rozkad zaj z uwzgldnieniem zaj z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej11;

wyznacza osob, ktrej zadaniem bdzie planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w przypadku gdy bdzie to inna osoba ni wychowawca klasy (w szkole), ni dyrektor przedszkola (w przedszkolu), ni dyrektor placwki (w placwce, w ktrej nie funkcjonuje szkoa 20 ust. 13)12;

zatrudnia specjalistw, analizuje kwalifikacje i kompetencje zatrudnionych nauczycieli i przydziela im (zgodnie z posiadanymi przez nich kwalifikacjami) zajcia i zadania, biorc pod uwag rozpoznane potrzeby uczniw w zakresie objcia ich poszczeglnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymagania dotyczce kwalifikacji nauczycieli i specjalistw (17 ust. 1);

ustala formy, w jakich udzielana bdzie pomoc psychologiczno-pedagogiczna, okres oraz wymiar godzin (adekwatny do potrzeb uczniw), w ktrym poszczeglne formy bd realizowane. Przy ustalaniu wymiaru poszczeglnych form udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej bierze pod uwag ogln liczb godzin zaj z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych zaj wspomagajcych proces ksztacenia okrelon w arkuszu organizacji (20 ust. 56);

informuje rodzicw ucznia/wychowanka albo penoletniego ucznia/wychowanka o ustalonych dla niego formach i okresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiarze godzin, w ktrym poszczeglne formy pomocy bd realizowane (czyni to niezwocznie, na pimie, w sposb ustalony w danym przedszkolu, szkole, placwce 23);

9 20 ust. 11 cytowanego rozporzdzenia.10 17 ust. 1 pkt 8, ust. 2 pkt 7, i ust. 3 pkt 8 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegowej organizacji pu-

blicznych szk i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2017 r., poz. 649);11 4 ust. 1 pkt 5 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk (Dz.U.

z 2017 r., poz. 703);12 Wszystkie wskazane w nawiasach paragrafy bez innego odwoania odnosz si do Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r.

w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591);

specjalici publicznej poradni psychologiczno- -pedagogicznej przeprowadzajcy pogbion diagnoz specjalistyczn

nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych

specjalistw szkolnych

stanowi III poziom wsparcia merytorycznego dla:

14


wsppracuje (wykorzystuje zasoby lokalne) i uzgadnia warunki wsppracy: z rodzicami uczniw/wychowankw, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placwkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkoami czy placwkami, organizacjami pozarzdowymi oraz innymi instytucjami i podmiotami dziaajcymi na rzecz rodzin oraz dzieci i modziey (w zakresie wsparcia udzielanego dziecku poza szko/przedszkolem, szczeglnie w placwkach zajmujcych si leczeniem i terapi zaburze i chorb psychicznych 4 ust. 34);

nadzoruje jako i efektywno udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, np. w zakresie zada wykonywanych przez: nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych, specjalistw, w tym m.in.: wykorzystania przez nich na prowadzonych zajciach aktywizujcych metod pracy, przestrzegania ustalonego dla ucznia cznego tygodniowego czasu zaj, prowadzenia obowizujcej dokumentacji, dokonywania oceny efektywnoci udzielanej pomocy, formuowania wnioskw dotyczcych dalszych dziaa majcych na celu popraw funkcjonowania ucznia (20, 22, 2427);

organizuje wspomaganie nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych i specjalistw w zakresie realizacji powierzonych zada z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, planuje i realizuje dziaania majce na celu popraw jakoci, zwikszenie efektywnoci udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, pomoc w zakresie rozwizywania problemw wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijania umiejtnoci wychowawczych nauczycieli w formie: porad, konsultacji, warsztatw i szkole (2 ust. 3, 6 ust. 56);

wystpuje z wnioskiem o wsparcie merytoryczne dla nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych i specjalistw udzielajcych pomocy psychologiczno-pedagogicznej do poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz placwki doskonalenia nauczycieli (28);

wystpuje do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej z wnioskiem o przeprowadzenie pogbionej diagnozy specjalistycznej problemu ucznia w celu wskazania sposobu jego rozwizania (czyni to za zgod rodzicw ucznia/wychowanka lub penoletniego ucznia/wychowanka oraz w przypadku gdy udzielana uczniowi/wychowankowi pomoc psychologiczno-pedagogiczna nie przynosi efektw i nie nastpuje poprawa jego funkcjonowania 20 ust. 11);

ustala, na wniosek rodzicw ucznia lub penoletniego ucznia, tygodniowy wymiar godzin zaj wychowania przedszkolnego lub zaj edukacyjnych realizowanych indywidualnie z uczniem dla ucznia objtego pomoc w formie zindywidualizowanej cieki (na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, uwzgldniajc konieczno realizowania przez ucznia podstawy programowej wychowania przedszkolnego, podstawy programowej ksztacenia oglnego lub podstawy programowej ksztacenia w zawodach 12 ust. 8).

8. Kto i w jakiej formie udziela pomocy uczniom/wychowankom?

Pomocy uczniom/wychowankom udzielaj nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjalici zatrudnieni w przedszkolu, szkole, placwce.Nauczyciele oraz wychowawcy grup wychowawczych udzielaj pomocy: samodzielnie, w trakcie biecej pracy z uczniem/wychowankiem, przez zintegrowane dziaania nauczycieli, wychowawcw i specjalistw.

Pomoc moe by udzielana w formie: zaj rozwijajcych uzdolnienia dla uczniw szczeglnie uzdolnionych w grupach liczcych do

8 uczestnikw; zaj rozwijajcych umiejtno uczenia si, w celu podnoszenia efektywnoci uczenia si uczniw

(dotyczy szk dla dzieci i modziey oraz placwek); zaj dydaktyczno-wyrwnawczych dla uczniw majcych trudnoci w nauce, w tym w spenieniu

wymaga edukacyjnych w grupie liczcej do 8 uczestnikw (dotyczy tylko szk dla dzieci i modziey);

zindywidualizowanej cieki ksztacenia lub zindywidualizowanej cieki realizacji obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla uczniw, ktrzy wymagaj dostosowania organizacji i procesu nauczania ze wzgldu na trudnoci w funkcjonowaniu, oraz brak moliwoci realizowania

15


wszystkich zaj wsplnie z oddziaem (dotyczy tylko szk dla dzieci i modziey oraz przedszkoli z wyczeniem szk i przedszkoli specjalnych);

porad i konsultacji; warsztatw i szkole; klas terapeutycznych dla uczniw wymagajcych dostosowania organizacji i procesu nauczania oraz

dugotrwaej pomocy specjalistycznej z uwagi na trudnoci w funkcjonowaniu w szkole czy oddziale wynikajce z zaburze rozwojowych lub stanu zdrowia na podstawie opinii poradni o potrzebie objcia pomoc w formie uczszczania do klasy terapeutycznej, liczcej do 15 uczniw (dotyczy tylko szk dla dzieci i modziey).

Specjalici zatrudnieni w przedszkolu, w szkole i w placwce m.in.: psycholog, pedagog, logopeda, terapeuta pedagogiczny, doradca zawodowy czy inny terapeuta prowadzcy zajcia o charakterze terapeutycznym udzielaj uczniom pomocy w trakcie biecej pracy z uczniami oraz w formie: zaj specjalistycznych:

korekcyjno-kompensacyjnych dla uczniw z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, w tym specyficznymi trudnociami w uczeniu si w grupie liczcej do 5 uczestnikw;

logopedycznych dla uczniw z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawnoci jzykowych w grupie liczcej do 4 uczestnikw;

rozwijajcych kompetencje emocjonalno-spoeczne dla uczniw przejawiajcych trudnoci w funkcjonowaniu spoecznym w grupie liczcej do 10 uczestnikw;

innych zaj, o charakterze terapeutycznym dla uczniw z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi majcych problemy z funkcjonowaniem oraz z aktywnym i penym uczestnictwem w yciu przedszkola, szkoy lub placwki w grupie liczcej do 10 uczestnikw jak np. terapia psychologiczna;

zaj zwizanych z wyborem kierunku ksztacenia i zawodu dla uczniw wymagajcych zaj uzupeniajcych w zakresie doradztwa zawodowego (dotyczy szk podstawowych i ponadpodstawowych w tym dla dorosych);

porad i konsultacji; warsztatw i szkole.

Wane! Godzina zaj prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej trwa 45 minut13 nie

jest to czas trwania godziny pracy specjalisty, ktry wynosi 60 minut, ale czas zaj dla ucznia. Jeeli jest to uzasadnione potrzebami dziecka, ucznia lub wychowanka, dopuszcza si prowadzenie

wyej wskazanych zaj w czasie duszym lub krtszym ni 45 minut, z zachowaniem ustalonego dla dziecka, ucznia lub wychowanka cznego tygodniowego czasu tych zaj13.

Pedagog, psycholog, logopeda, doradca zawodowy, terapeuta pedagogiczny lub inny specjalista zatrudniony w przedszkolu, szkole lub placwce prowadzi dziennik, do ktrego wpisuje tygodniowy rozkad swoich zaj, ich tematy i czynnoci przeprowadzone w poszczeglnych dniach, w tym informacje o kontaktach z osobami i instytucjami, z ktrymi wspdziaa przy wykonywaniu swoich zada, oraz imiona i nazwiska dzieci, uczniw lub wychowankw objtych rnymi formami pomocy, w szczeglnoci pomoc psychologiczno-pedagogiczn14.

Przedszkole, szkoa lub placwka gromadzi, w indywidualnej teczce, kadego dziecka, ucznia lub wychowanka objtego pomoc psychologiczno-pedagogiczn, dokumentacj bada i czynnoci uzupeniajcych prowadzonych w szczeglnoci przez pedagoga, psychologa, logoped, doradc zawodowego, terapeut pedagogicznego, lekarza oraz innego specjalist15.

Zajcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej s dokumentowane w dzienniku, do ktrego wpisuje si w porzdku alfabetycznym nazwiska i imiona dzieci, uczniw lub wychowankw oraz symbol oddziau, do ktrego uczszczaj wychowankowie, adresy poczty elektronicznej rodzicw


14 18 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoy i placwki dokumentacji przebiegu nauczania, dziaalnoci wychowawczej i opiekuczej oraz rodzajw tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1646).

15 19 cytowanego wyej rozporzdzenia.

16


i numery ich telefonw, jeeli je posiadaj, indywidualny program pracy z dzieckiem, uczniem lub wychowankiem, a w przypadku zaj grupowych program pracy grupy, tygodniowy rozkad zaj, daty i czas trwania oraz tematy przeprowadzonych zaj, ocen postpw i wnioski dotyczce dalszej pracy z dzieckiem, uczniem lub wychowankiem, odnotowuje si w nim take obecno dzieci, uczniw lub wychowankw na zajciach, a przeprowadzenie zaj potwierdza si podpisem16.

Zajcia rozwijajce zainteresowania i uzdolnienia s dokumentowane w dzienniku17, do ktrego wpisuje si imiona i nazwiska odpowiednio dzieci, uczniw, lub wychowankw, daty i tematy przeprowadzonych zaj, liczb godzin tych zaj, odnotowuje si w nim take obecno dzieci, uczniw lub wychowankw, a przeprowadzenie zaj potwierdza si podpisem.

Zajcia prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej nale do podstawowych form dziaalnoci dydaktyczno-wychowawczej szkoy18, nie prowadzi si tych zaj poza ustalonym wymiarem pensum dydaktycznego, to jest w ramach 40-godzinnego czasu pracy19.

9. Kto koordynuje i planuje pomoc psychologiczno-pedagogiczn?20

W przypadku stwierdzenia, e ucze lub wychowanek ze wzgldu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne oraz moliwoci psychofizyczne wymaga objcia pomoc psychologiczno-pedagogiczn, nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista niezwocznie: udziela uczniowi lub wychowankowi pomocy w trakcie biecej pracy, informuje o potrzebie udzielenia pomocy psychologiczno-pedagogicznej koordynatora:

Schemat nr 5

16 11 ust. 13 cytowanego wyej rozporzdzenia.17 11 ust. 13 cytowanego wyej rozporzdzenia.18 Art. 109 ust. 1 pkt 5 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949).19 Art. 42 ust. 2d Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2017 r., poz. 1189). 20 20 ust. 3-4 oraz ust. 13 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psycholo-

giczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkoach i placwkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591).

Koordynatorem moe by: wychowawca klasy (w przypadku

szkoy i placwki, w ktrej funkcjonuje szkoa),

dyrektor przedszkola, dyrektor placwki (w przypadku pla-

cwki, w ktrej nie funkcjonuje szkoa), nauczyciel specjalista (np. pedagog,

psycholog), zesp (w przypadku ucznia posiadaj-

cego orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego).

Koordynator

we wsppracy z nauczycielami, wy-chowawcami grup wychowawczych lub specjalistami;

udzielan w ramach zintegrowanych dziaa nauczycieli, wychowawcw grup wychowawczych i specjalistw;

udzielan w ramach biecej pracy z uczniem/wychowankiem.

informuje dyrektora przedszkola, szkoy lub placwki o potrzebie objcia ucznia/wychowanka pomoc psychologiczno-pe-dagogiczn w formach zaj odpowied-nich do potrzeb ucznia/wychowanka.

we wsppracy z rodzicami, penoletnim uczniem/wychowankiem oraz w zalenoci od potrzeb, z innymi podmiotami planuje i koordynuje pomoc psychologiczno-pedagogiczn:

17


Wane! W przypadku gdy ucze lub wychowanek by ju wczeniej objty pomoc psychologiczno-pedagogiczn, koordynator, planujc udzielanie uczniowi lub wychowankowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, uwzgldnia wnioski dotyczce dalszych dziaa majcych na celu popraw funkcjonowania ucznia lub wychowanka (sformuowane na podstawie oceny efektywnoci udzielanej wczeniej pomocy).

Uwagi kocowe do organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla ucznia/wychowanka, ktry posiada opini

poradni psychologiczno-pedagogicznej, jest analogiczna do opisanej powyej, z tym e przy planowaniu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uwzgldnia si take zalecenia zawarte w opinii np. wsparcie dla ucznia z gbok dysleksj rozwojow organizowane jest zgodnie z opini poradni psychologiczno-pedagogicznej. Jeli z opinii wynika, e ucze wymaga zaj z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej prowadzonych w formie indywidualnej, szkoa ma obowizek takie zajcia zapewni.

Dyrektor szkoy na wniosek rodzicw lub penoletniego ucznia oraz na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, z ktrej wynika taka potrzeba, moe zwolni ucznia z gbok dysleksj rozwojow z nauki drugiego jzyka obcego nowoytnego, do koca danego etapu edukacyjnego21.

Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla ucznia, ktry posiada orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego lub dla ucznia, ktry posiada orzeczenie o potrzebie indywidualnego rocznego obowizkowego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania, jest analogiczna do opisanej powyej, z tym e przy planowaniu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uwzgldnia si take zalecenia zawarte w tych orzeczeniach.

W przypadku ucznia posiadajcego orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego planowanie i koordynowanie udzielania pomocy w przedszkolu, szkole lub placwce jest zadaniem zespou, ktry w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym (IPET) ustala dla ucznia/wychowanka formy i okres udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w ktrym poszczeglne formy bd realizowane.

Zesp ten tworz nauczyciele i specjalici, prowadzcy zajcia z uczniem, a w przypadku orodkw (MOW22, MOS23, SOSW24, SOW25, ORW26) take wychowawcy grup wychowawczych prowadzcy zajcia w tym orodku.

Prac zespou koordynuje odpowiednio wychowawca oddziau lub wychowawca grupy wychowawczej, do ktrej uczszcza ucze, albo nauczyciel lub specjalista prowadzcy zajcia z uczniem wyznaczony przez dyrektora przedszkola, szkoy, orodka lub osob kierujc inn form wychowania przedszkolnego.

Zesp, co najmniej dwa razy w roku szkolnym, dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia/wychowanka, uwzgldniajc ocen efektywnoci IPET w penym jego zakresie (obejmujc ca struktur tego programu), a wic rwnie efekty pomocy udzielanej temu uczniowi/wychowankowi i w razie niewystarczajcej skutecznoci pomocy psychologiczno-pedagogicznej, dokonuje modyfikacji programu w tym zakresie.

21 Art.44d Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.) oraz 6 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy w szkoach publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1534);

22 modzieowy orodek wychowawczy;23 modzieowy orodek socjoterapii;24 specjalny orodek szkolno-wychowawczy;25 specjalny orodek wychowawczy;26 orodek rewalidacyjno-wychowczy

18


III.2. Zadania dyrektora w zakresie organizacji ksztacenia specjalnego

1. Dla kogo organizowane jest ksztacenie specjalne?27

Ksztaceniem specjalnym obejmuje si dzieci i modzie posiadajce orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na: niepenosprawno (dla dzieci i modziey: niesyszcych, sabosyszcych, niewidomych,

sabowidzcych, z niepenosprawnoci ruchow, w tym z afazj, z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespoem Aspergera, i z niepenosprawnociami sprzonymi);

niedostosowanie spoecznie; zagroenie niedostosowaniem spoecznym.

2. Gdzie moe by organizowane ksztacenie specjalne i kto za nie odpowiada?28

Dzieci i modzie niepenosprawne, niedostosowane spoecznie i zagroone niedostosowaniem spoecznym mog pobiera nauk we wszystkich rodzajach przedszkoli oraz typach i rodzajach szk publicznych i niepublicznych.

Ksztacenie to moe by prowadzone w formie nauki odpowiednio w: przedszkolach i szkoach, oddziaach przedszkolnych w szkoach podstawowych oglnodostpnych, przedszkolach, oddziaach przedszkolnych w szkoach podstawowych, szkoach lub oddziaach

integracyjnych, przedszkolach i szkoach lub oddziaach specjalnych, innych formach wychowania przedszkolnego, orodkach: MOW, MOS, SOSW, SOW, a take orodkach rewalidacyjno-wychowawczych

umoliwiajcych dzieciom i modziey z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu gbokim, a take dzieciom i modziey z niepenosprawnociami sprzonymi, wrd ktrych jedn z niepenosprawnoci jest niepenosprawno intelektualna, realizacj odpowiednio obowizku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowizku szkolnego i obowizku nauki w formie odpowiednio zaj rewalidacyjno-wychowawczych lub ksztacenia specjalnego.

Za realizacj zalece wynikajcych z orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego ucznia, a tym samym organizacj ksztacenia specjalnego odpowiada:1. dyrektor przedszkola, szkoy lub orodka,2. osoba prowadzca inn form wychowania przedszkolnego.

Wane! Ksztacenie specjalne dla uczniw niedostosowanych spoecznie organizuje si we wszystkich typach

szk oraz modzieowych orodkach wychowawczych (MOW) na kadym etapie edukacyjnym. Ksztacenie specjalne dla uczniw zagroonych niedostosowaniem spoecznym organizuje si we

wszystkich typach szk oraz modzieowych orodkach socjoterapii (MOS) i specjalnych orodkach wychowawczych (SOW) na kadym etapie edukacyjnym.

Ksztacenia specjalnego z uwagi na niedostosowanie spoeczne lub zagroenie niedostosowaniem spoecznym nie organizuje si dla dzieci w wieku przedszkolnym w tym wieku nie rozpoznaje si tego typu zaburze. Problemy wychowawcze czy trudnoci w zachowaniu, ktre mog wystpowa u dzieci w wieku przedszkolnym, maj inne podoe i s przesank do podjcia dziaa w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego lub poradni.

27 Art. 127 ust.1 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949); 28 Art. 127 ust.1 cytowanej ustawy oraz 14 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania

ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578);

19


W szkoach oglnodostpnych nie organizuje si oddziaw specjalnych dla uczniw niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym.

Nie organizuje si przedszkoli specjalnych i oddziaw specjalnych w przedszkolach oglnodostpnych dla uczniw z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu lekkim.

3. Jakie s zadania dyrektora organizujcego ksztacenie specjalne?

Dyrektor (lub osoba prowadzca inn form wychowania przedszkolnego): odpowiada za realizacj zalece wynikajcych z orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego

ucznia29; planuje w arkuszu organizacji pracy godziny przeznaczone na realizacj zaj rewalidacyjnych, zaj

z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych zaj wspomagajcych proces ksztacenia (w tym zaj resocjalizacyjnych, zaj socjoterapeutycznych, profilaktyczno-wychowawczych lub innych o charakterze terapeutycznym), realizowanych w szczeglnoci przez specjalistw i nauczycieli, posiadajcych kwalifikacje odpowiednie do rodzaju prowadzonych zaj30;31;

wyznacza nauczyciela lub specjalist prowadzcego zajcia z uczniem na koordynatora zespou odpowiedzialnego za opracowanie IPET (w przypadku gdy koordynatorem nie jest wychowawca oddziau lub wychowawca grupy wychowawczej, do ktrej uczszcza ucze);

nadzoruje prac zespou odpowiedzialnego za opracowanie IPET, np. pod ktem realizacji zada wykonywanych przez zesp, jakoci oraz trybu opracowywania indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego, zgodnoci tego programu z wymaganym zakresem IPET, czstotliwoci spotka zespou i dokonywania okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia oraz dokonywania modyfikacji programu;

wsppracuje z poradni psychologiczno-pedagogiczn, w tym poradni specjalistyczn, placwkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkoami lub placwkami (w tym specjalnymi), a take organizacjami pozarzdowymi oraz innymi instytucjami dziaajcymi na rzecz rodziny, dzieci i modziey32,a take z zespoem WWRD33 w przypadku niepenosprawnego dziecka w wieku przedszkolnym;

wystpuje (jeeli jest taka potrzeba) z wnioskiem o udzia w spotkaniach zespou przedstawiciela poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, asystenta lub pomocy nauczyciela, a take na wniosek lub za zgod rodzicw ucznia lub penoletniego ucznia innych osb, w szczeglnoci lekarza oraz innych specjalistw10;

zawiadamia pisemnie, w sposb przyjty w danym przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub orodku, rodzicw ucznia albo penoletniego ucznia o terminie kadego spotkania zespou i moliwoci uczestniczenia w tym spotkaniu, w tym o prawie uczestniczenia w opracowaniu i modyfikacji IPET oraz dokonywaniu wielospecjalistycznych ocen funkcjonowania ucznia;

przekazuje rodzicom ucznia albo penoletniemu uczniowi kopie wielospecjalistycznych ocen oraz indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego;

odpowiada za ochron danych wraliwych dotyczcych ucznia, jego rodzicw, w szczeglnoci za sposb przechowywania i udostpniania dokumentacji oraz informacji;

29 Art.68 ust.1 pkt. 10 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949).30 17 ust.1 pkt 8, ust. 2 pkt 7, ust.3 pkt 8 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegowej organizacji publicz-

nych szk i publicznych przedszkoli (Dz.U., z 2017 r. poz. 649) oraz 10 ust. 34 oraz 4 ust. 1 pkt 3 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk (Dz.U., z 2017 r. poz. 703) w powizaniu z 5 Rozporzdzenie Ministra Edu-kacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578).

31 75 ust. 12 i 76 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placwek owiatowo-wychowawczych, modzieowych orodkw wychowawczych, modzieowych orodkw socjoterapii, specjalnych orodkw szkolno-wychowawczych, specjalnych orodkw wychowawczych, orodkw rewalidacyjno-wychowawczych oraz placwek zapewniajcych opiek i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem staego zamieszkania (Dz.U. z 2017 r., poz. 1606).

32 6 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 89 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578).

33 wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.

20


zapewnia (biorc pod uwag zalecenia wynikajce z orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego oraz opracowany dla ucznia IPET) warunki do ksztacenia specjalnego dla dzieci i modziey, uwzgldniajc szczeglne potrzeby psychofizyczne i edukacyjne tych dzieci, rodzaje niepenosprawnoci wymagajce stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, wychowania oraz sprztu specjalistycznego i rodkw dydaktycznych, ktre stosownie do potrzeb umoliwi tym uczniom nauk w dostpnym dla nich zakresie, usprawni zaburzone funkcje oraz zapewni specjalistyczn pomoc i opiek;

organizuje zajcia specjalistyczne, w ramach udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej34, w tym organizuje zajcia zwizane z wyborem kierunku ksztacenia i zawodu;

organizuje zajcia z zakresu doradztwa zawodowego w przypadku ucznia klasy VII i VIII szkoy podstawowej, branowej I stopnia, liceum oglnoksztaccego i technikum oraz klas gimnazjw35;

organizuje inne zajcia odpowiednie ze wzgldu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz moliwoci psychofizyczne uczniw, w szczeglnoci zajcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne;

powierza prowadzenie zaj rewalidacyjnych nauczycielom lub specjalistom posiadajcym kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepenosprawnoci ucznia36;

zapewnia moliwo realizacji wybranych zaj wychowania przedszkolnego lub zaj edukacyjnych, indywidualnie z uczniem lub w grupie liczcej do 5 uczniw, w zalenoci od indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz moliwoci psychofizycznych ucznia wskazanych w orzeczeniu o potrzebie ksztacenia specjalnego lub wynikajcych z wielospecjalistycznych ocen37;

organizuje ksztacenie, wychowanie i opiek dla uczniw niepenosprawnych w integracji z uczniami penosprawnymi38, zapewnia warunki do integracji uczniw ze rodowiskiem rwieniczym, w tym z uczniami penosprawnymi;

zatrudnia dodatkowo nauczycieli posiadajcych kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu wsporganizowania ksztacenia integracyjnego (dotyczy to przedszkoli i szk integracyjnych oraz oddziaw integracyjnych);

zatrudnia dodatkowo nauczycieli posiadajcych kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu wsporganizowania ksztacenia uczniw niepenosprawnych, u ktrych stwierdzono autyzm, w tym zesp Aspergera, lub niepenosprawnoci sprzone bd te zatrudnia specjalistw lub asystenta nauczyciela lub osoby, prowadzcych zajcia w klasach IIII szkoy podstawowej, lub asystenta wychowawcy wietlicy, lub pomoc nauczyciela (dotyczy to przedszkoli i szk oglnodostpnych oraz innych form wychowania przedszkolnego);

wyznacza (nauczycielom posiadajcym kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej) zajcia edukacyjne oraz zintegrowane dziaania i zajcia okrelone w IPET, ktre maj by realizowane wsplnie z innymi nauczycielami lub w ktrych ci nauczyciele uczestnicz, uwzgldniajc indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz moliwoci psychofizyczne uczniw niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie oraz zagroonych niedostosowaniem spoecznym;

wyznacza zadania realizowane przez specjalistw i pomoc nauczyciela zatrudnionych dodatkowo dla uczniw posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego;

moe zatrudni za zgod organu prowadzcego dodatkowo: nauczycieli posiadajcych kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu wsporganizowania ksztacenia odpowiednio uczniw niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie oraz zagroonych niedostosowaniem spoecznym lub specjalistw, lub asystenta nauczyciela lub osoby, lub asystenta wychowawcy wietlicy, lub pomoc nauczyciela dla uczniw posiadajcych orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niedostosowanie spoeczne lub zagroenie niedostosowaniem spoecznym oraz niepenosprawnoci inne ni wymienione wyej (dotyczy przedszkoli i szk oglnodostpnych oraz innych form wychowania przedszkolnego);


35 art. 109 ust.1 pkt 7 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949) oraz 6 ust.1 pkt 5 cytowanego wyej rozporzdzenia;36 7 ust 10 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla

dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578).37 6 ust.1 pkt 8 cytowanego wyej rozporzdzenia.38 2 cytowanego wyej rozporzdzenia.

21


zatrudnia dodatkowo pomoc nauczyciela dla uczniw: z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z niepenosprawnoci ruchow, w tym z afazj, z autyzmem, w tym z zespoem Aspergera, z niepenosprawnociami sprzonymi; w przedszkolach specjalnych, przedszkolach oglnodostpnych z oddziaami specjalnymi oraz w klasach IIV szk podstawowych specjalnych i szk podstawowych oglnodostpnych z oddziaami specjalnymi;

moe zatrudni, za zgod organu prowadzcego, dodatkowo pomoc nauczyciela dla uczniw posiadajcych orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na inne niepenosprawnoci (w przedszkolach i szkoach: specjalnych, integracyjnych, oglnodostpnych z oddziaami specjalnymi lub integracyjnymi);

peni nadzr nad dostosowaniem wymaga edukacyjnych, metod i organizacji nauki do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz moliwoci psychofizycznych ucznia i zapewnia w tym zakresie wsparcie we wsppracy z poradni psychologiczno-pedagogiczn, w tym poradni specjalistyczn, lub z innymi podmiotami39;

moe zwolni do koca danego etapu edukacyjnego z nauki drugiego jzyka obcego nowoytnego ucznia z wad suchu, z afazj, z niepenosprawnociami sprzonymi lub z autyzmem, w tym z zespoem Aspergera na wniosek rodzicw lub penoletniego ucznia na podstawie orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego, z ktrego wynika taka potrzeba40;

zapewnia warunki do wsppracy z rodzicami w zakresie organizacji ksztacenia specjalnego, w tym uzyskania pomocy finansowej na zakup podrcznikw i materiaw edukacyjnych, rozwizywania problemw wychowawczych i dydaktycznych, realizacji zada zwizanych z realizacj zalece zawartych w orzeczeniu o potrzebie ksztacenia specjalnego, zapewnieniem warunkw do nauki, w integracji ze rodowiskiem rwieniczym, z uczniami penosprawnymi, zapewnieniem zaj specjalistycznych: rewalidacyjnych (lub resocjalizacyjnych, lub socjoterapeutycznych), przygotowaniem uczniw do samodzielnoci w yciu dorosym41;

bierze pod uwag, dodatkowe kryteria, takie jak: niepenosprawno kandydata, niepenosprawno rodzestwa kandydata oraz niepenosprawno rodzicw w naborze do publicznego przedszkola lub innej publicznej formy wychowania przedszkolnego42;

moe odroczy w danym roku szkolnym, w ktrym dziecko ma rozpocz spenianie obowizku szkolnego, rozpoczcie speniania tego obowizku przez dziecko posiadajce orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego maksymalnie do koca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w ktrym dziecko koczy 9 lat43;

moe, w porozumieniu z organem prowadzcym, organizowa wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w celu pobudzania psychoruchowego i spoecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepenosprawnoci do podjcia nauki w szkole44;

zapewnia kontynuowanie ksztacenia uczniom niepenosprawnym, niedostosowanym spoecznie i zagroonym niedostosowaniem spoecznym do koca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w ktrym ucze koczy: 20. rok ycia w przypadku szkoy podstawowej lub 24. rok ycia w przypadku szkoy ponadpodstawowej;

zapewnia moliwo przystpienia do egzaminu smoklasisty i egzaminu maturalnego w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju niepenosprawnoci na podstawie orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego, polegajcych np. na przygotowaniu odrbnych arkuszy egzaminacyjnych i zasad oceniania, zapewnieniu odpowiedniego miejsca pracy, sprztu specjalistycznego i rodkw dydaktycznych, obecnoci i pomocy nauczyciela wspomagajcego w czasie egzaminu, wydueniu czasu pracy45;

39 Art.44c Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.) oraz 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy w szkoach publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1534).

40 Art.44d Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.) oraz 6 cytowanego wyej rozporzdzenia.41 5 i 6 ust. 1 pkt 6 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania

i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578).42 Art. 131 ust. 2. Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 i 949).43 Art. 38 ust. 1 cytowanej wyej ustawy.44 Art. 127 ust. 56 i 89 cytowanej wyej ustawy.45 Art. 44 zzr Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.).

22


informuje na pimie rodzicw ucznia o wskazanych sposobach dostosowania warunkw i form przeprowadzania egzaminu smoklasisty i egzaminu maturalnego do jego potrzeb edukacyjnych i moliwoci psychofizycznych46.

Wane! Jednostka zaj rewalidacyjnych trwa 60 minut47. Minimalny tygodniowy wymiar godzin zaj

rewalidacyjnych dla uczniw niepenosprawnych w oddziale oglnodostpnym i integracyjnym wynosi po 2 godziny na ucznia, a w oddziale specjalnym po 8, 10 lub 12 godzin na oddzia, w zalenoci od typu szkoy48.

W uzasadnionych przypadkach dopuszcza si prowadzenie zaj rewalidacyjnych, w czasie krtszym ni 60 minut, zachowujc ustalony dla ucznia czny czas tych zaj w okresie tygodniowym.

Zajcia rewalidacyjne stanowi szerokie spektrum zaj usprawniajcych zaburzone funkcje, o charakterze terapeutycznym, wspomagajcym rozwj dzieci i modziey z rnymi rodzajami niepenosprawnoci49.

Rodzaj zaj rewalidacyjnych powinien by dostosowany do rodzaju niepenosprawnoci uczniw oraz indywidualnych potrzeb konkretnego ucznia niepenosprawnego.

W programie50 zaj rewalidacyjnych naley uwzgldni przede wszystkim rozwijanie umiejtnoci komunikacyjnych, warunkujcych rozwj dzieci i uczniw niepenosprawnych, z uyciem wspomagajcych metod komunikacji (majc na uwadze proces wspomagania zdolnoci mwienia) i alternatywnych metod komunikacji (majc na uwadze proces przyswajania zastpczych sposobw dla zapewnienia substytutu mowy dwikowej) w szczeglnoci: w przypadku ucznia niewidomego nauk orientacji przestrzennej i poruszania si oraz nauk systemu Braillea lub innych alternatywnych metod komunikacji;

w przypadku ucznia niepenosprawnego z zaburzeniami mowy lub jej brakiem nauk jzyka migowego lub innych sposobw komunikowania si, w szczeglnoci wspomagajcych i alternatywnych metod komunikacji (AAC);

w przypadku ucznia z autyzmem, w tym z zespoem Aspergera zajcia rozwijajce umiejtnoci spoeczne, w tym umiejtnoci komunikacyjne.

Przedszkole, szkoa lub placwka gromadzi, w indywidualnej teczce, kadego dziecka, ucznia lub wychowanka objtego odpowiednio ksztaceniem specjalnym lub pomoc psychologiczno-pedagogiczn dokumentacj bada i czynnoci uzupeniajcych prowadzonych w szczeglnoci przez pedagoga, psychologa, logoped, doradc zawodowego, terapeut pedagogicznego, lekarza oraz innego specjalist, a take indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne51.

Zajcia z zakresu rewalidacji, resocjalizacji i socjoterapii oraz inne specjalistyczne s dokumentowane w dzienniku, do ktrego wpisuje si w porzdku alfabetycznym nazwiska i imiona odpowiednio dzieci, uczniw lub wychowankw oraz symbol oddziau, do ktrego uczszczaj, adresy poczty elektronicznej rodzicw i numery ich telefonw, jeeli je posiadaj, indywidualny program pracy z dzieckiem, uczniem lub wychowankiem, a w przypadku zaj grupowych program pracy grupy, tygodniowy rozkad zaj, daty i czas trwania oraz tematy przeprowadzonych zaj, ocen postpw i wnioski dotyczce dalszej pracy z dzieckiem, uczniem lub wychowankiem, odnotowuje si w nim rwnie obecno dzieci, uczniw lub wychowankw na zajciach, przeprowadzenie zaj potwierdza si podpisem52.

Mona przeduy okres nauki uczniowi posiadajcemu orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niepenosprawno o rok na I etapie edukacyjnym, o dwa lata

46 Art. 44 zzr ust. 13 cytowanej wyej ustawy.47 10 ust. 34 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegowej organizacji publicznych szk i publicznych

przedszkoli (Dz.U. z 2017 r., poz. 649).48 Zacznik nr 1 pkt 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk

(Dz.U. z 2017 r., poz. 703).49 Z ajcia rewalidacyjne nie s zajciami z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 50 6 ust. 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunkw organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla

dzieci i modziey niepenosprawnych, niedostosowanych spoecznie i zagroonych niedostosowaniem spoecznym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1578).51 19 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoy i placwki

dokumentacji przebiegu nauczania, dziaalnoci wychowawczej i opiekuczej oraz rodzajw tej dokumentacji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1646).52 18 cytowanego wyej rozporzdzenia;

23


na II etapie edukacyjnym oraz o rok w szkole ponadpodstawowej. Decyzj podejmuje rada pedagogiczna, nie pniej ni do koca roku szkolnego w klasie III na pierwszym etapie edukacyjnym, nie pniej ni do koca roku szkolnego w klasie VIII na drugim etapie edukacyjnym, a w przypadku szkoy ponadpodstawowej nie pniej ni do koca roku szkolnego w ostatnim roku nauki, po uzyskaniu pozytywnej opinii zespou, ktrego zadaniem jest opracowanie IPET, oraz zgody rodzicw lub penoletniego ucznia53.

Mona skrci okres nauki do dwch lat uczniowi posiadajcemu orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niedostosowanie spoeczne lub zagroenie niedostosowaniem spoecznym uczszczajcemu do branowej szkoy I stopnia w MOW lub MOS. Decyzj w tej kwestii podejmuje rada pedagogiczna, po uzyskaniu pozytywnej opinii zespou, ktrego zadaniem jest opracowanie IPET, oraz po zasigniciu opinii rodzicw ucznia.

Niepenosprawne dziecko w wieku przedszkolnym moe posiada jednoczenie opini o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju oraz orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zaj rewalidacyjno-wychowawczych. Korzysta wtedy z zaj specjalistycznych organizowanych na terenie przedszkola (oddziau przedszkolnego) oglnodostpnego, integracyjnego lub specjalnego lub innej formy wychowania przedszkolnego albo orodka rewalidacyjno-wychowawczego, do ktrego uczszcza, niezalenie od z zaj organizowanych przez zesp wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. Jedni i drudzy specjalici pracujcy z dzieckiem s zobowizani do wzajemnej wsppracy w celu zapewnienia spjnoci oddziaywa terapeutycznych.

Gmina ma obowizek zapewnienia bezpatnego transportu i opieki niepenosprawnym dzieciom od pitego roku ycia i niepenosprawnym uczniom w czasie przewozu do najbliszego przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, do najbliszej szkoy podstawowej i orodka rewalidacyjno-wychowawczego, a uczniom z niepenosprawnoci ruchow, w tym z afazj, z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym take do najbliszej szkoy ponadpodstawowej lub zwrotu kosztw przejazdu ucznia oraz jego opiekuna do szkoy na zasadach okrelonych w umowie zawartej midzy wjtem (burmistrzem, prezydentem miasta) a rodzicami, jeeli dowoenie i opiek zapewniaj rodzice54.

Organ stanowicy gminy moe podj decyzj o zapewnieniu dowozu take w innych przypadkach, ktre nie zostay wskazane w ustawie jako obowizkowe55.

Gmina moe zorganizowa bezpatne dowoenie dzieci objtych wczesnym wspomaganiem rozwoju i ich opiekunw z miejsca zamieszkania do przedszkoli, szk (w tym integracyjnych i specjalnych) innych form wychowania przedszkolnego lub orodkw specjalnych i placwek, w ktrych to wspomaganie jest prowadzone56.

Uczniowi objtemu ksztaceniem specjalnym dostosowuje si odpowiednio program wychowania przedszkolnego i program nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz moliwoci psychofizycznych. Dostosowanie nastpuje na podstawie opracowanego dla ucznia IPET uwzgldniajcego zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie ksztacenia specjalnego.

Dla uczniw posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niepenosprawno intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym obowizuje inna podstawa programowa57 (ktra jest realizowana w sposb okrelony w IPET); przy klasyfikacji rdrocznej i rocznej oraz podejmowaniu przez rad pedagogiczn decyzji o promowaniu do klasy programowo wyej lub ukoczeniu szkoy przez tych uczniw uwzgldnia si ustalenia zawarte w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym.

W przypadku uczniw posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niepenosprawno intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym albo niepenosprawnoci sprzone oceny biece oraz rdroczne, roczne i kocowe oceny klasyfikacyjne

53 5 ust. 12 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk (Dz.U. z 2017 r., poz. 703).

54 Art. 32 ust. 6 i art. 39 ust. 4 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 ze zm.).55 Art. 7 ust. 1, art. 15 ust. 1 i art. 18 ust. 1 Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1875).56 Art. 127 ust. 7 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59 ze zm.).57 Nie dotyczy to podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

24


z obowizkowych i dodatkowych zaj edukacyjnych, a take rdroczne, roczne i kocowe oceny klasyfikacyjne zachowania s ocenami opisowymi58.

W przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole lub innej formie wychowania przedszkolnego dla dzieci posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niepenosprawno intelektualn w stopniu umiarkowanym lub znacznym lub ze wzgldu na niepenosprawnoci sprzone, jeeli jedn z niepenosprawnoci jest niepenosprawno intelektualna w stopniu umiarkowanym lub znacznym, nie organizuje si przygotowania do posugiwania si jzykiem obcym nowoytnym59.

W przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole lub innej formie wychowania przedszkolnego dla dzieci posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na inne (ni podane wyej) rodzaje niepenosprawnoci nie organizuje si przygotowania do posugiwania si jzykiem obcym nowoytnym, jeeli z IPET wynika brak moliwoci realizacji przygotowania do posugiwania si jzykiem obcym nowoytnym ze wzgldu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz moliwoci psychofizyczne dziecka.

Orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego, orzeczenia o potrzebie zaj rewalidacyjno-wychowawczych w brzmieniu dotychczasowym wydane przed dniem 1 wrzenia 2017 r., zachowuj wano na okres, na jaki zostay wydane60.

Orzeczenia o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane przed dniem 1 wrzenia 2017 r. na okres I etapu edukacyjnego zachowuj wano do czasu zakoczenia ksztacenia w klasie IV szkoy podstawowej, a wydane na okres II etapu edukacyjnego zachowuj wano do czasu zakoczenia ksztacenia w szkole podstawowej61.

4. Jakie s zadania nauczycieli zatrudnionych dodatkowo do wsporganizowania ksztacenia integracyjnego oraz do wsporganizowania ksztacenia specjalnego w przedszkolach i szkoach oglnodostpnych oraz innych formach wychowania przedszkolnego?

Nauczyciele posiadajcy kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej s zatrudniani dodatkowo w przedszkolach, szkoach innych formach wychowania przedszkolnego w celu wsporganizowania: ksztacenia integracyjnego w przedszkolach, oddziaach przedszkolnych w szkoach podstawowych,

szkoach lub oddziaach integracyjnych, ksztacenia uczniw niepenosprawnych w przedszkolach i szkoach oglnodostpnych, innych

formach wychowania przedszkolnego.

Wykonuj oni nastpujce zadania: prowadz, wsplnie z innymi nauczycielami wyznaczone (przez dyrektora przedszkola, szkoy lub

osob kierujc inn form wychowania przedszkolnego) zajcia edukacyjne oraz realizuj wyznaczone zintegrowane dziaania i zajcia we wsppracy z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych, ktre zostay okrelone w IPET;

prowadz wsplnie z innymi nauczycielami, specjalistami i wychowawcami grup wychowawczych prac wychowawcz z uczniami niepenosprawnymi, niedostosowanymi spoecznie oraz zagroonymi niedostosowaniem spoecznym;

uczestnicz, w miar potrzeb, w wyznaczonych (przez dyrektora przedszkola, szkoy oraz osob kierujc inn form wychowania przedszkolnego) zajciach edukacyjnych prowadzonych przez innych nauczycieli oraz w zintegrowanych dziaaniach i zajciach, okrelonych w IPET realizowanych przez nauczycieli specjalistw i wychowawcw grup wychowawczych;

udzielaj pomocy nauczycielom prowadzcym zajcia edukacyjne oraz nauczycielom, specjalistom 58 Art. 44 i Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.).59 Zacznik Nr 1 do Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego

oraz podstawy programowej ksztacenia oglnego dla szkoy podstawowej, w tym dla uczniw z niepenosprawnoci intelektualn w stopniu umiarko-wanym lub znacznym, ksztacenia oglnego dla branowej szkoy I stopnia, ksztacenia oglnego dla szkoy specjalnej przysposabiajcej do pracy oraz ksztacenia oglnego dla szkoy policealnej (Dz.U. z 2017 r., poz. 356).

60 Art. 312 ust. 1. Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. przepisy wprowadzajce ustaw Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 60).61 Art. 312 ust. 2 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzajce ustaw Prawo owiatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 60 i 949).

25


i wychowawcom grup wychowawczych realizujcym zintegrowane dziaania i zajcia okrelone w programie w doborze form i metod pracy z uczniami niepenosprawnymi, niedostosowanymi spoecznie oraz zagroonymi niedostosowaniem spoecznym;

prowadz inne zajcia, odpowiednie ze wzgldu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz moliwoci psychofizyczne uczniw w szczeglnoci zajcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne, socjoterapeutyczne;

przekazuj nauczycielowi prowadzcemu dane zajcia edukacyjne opini przy ustalaniu przez niego rdrocznej i rocznej oceny klasyfikacyjnej62;

uwzgldniaj wpyw zaburze lub dysfunkcji rozwojowych na zachowanie ucznia przy ustalaniu opinii do oceny klasyfikacyjnej zachowania63.

Wane! Z uwagi na rnorodne zaburzenia, wystpujce u dzieci i modziey posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na autyzm, w tym zesp Aspergera lub niepenosprawnoci sprzone, tj.: zaburzenia zwizane z funkcjonowaniem w grupie rwienikw, trudnoci zwizane z nabywaniem wiedzy i umiejtnoci w systemie szkolnym i koncentracj uwagi, zaburzenia komunikacji, przepywu informacji, zaburzenia zachowa i zabawy, zaburzenia integracji sensorycznej, trudnoci z rozumieniem zachowa spoecznych i emocji, inny sposb odczuwania bodcw (np. nadwraliwo zmysowa),konieczne jest wsparcie ze strony dodatkowej osoby (prowadzcej, towarzyszcej), ktre w konsekwencji ma si przyczyni do lepszego funkcjonowania dziecka/ucznia i uczestnictwa w yciu przedszkola, szkoy, innej formy wychowania przedszkolnego.Osoba taka powinna: umie rozpozna potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka/ucznia, zna jego indywidualne wzory zachowa, odpowiednio nawiza relacje i kierowa jego uwag, waciwie reagowa na jego zachowanie, czasem je uprzedza, przeciwdziaa zachowaniom trudnym, waciwie organizowa przestrze, ktra bdzie sprzyjaa wsppracy, efektywnemu uczeniu si oraz

koncentracji uwagi, aktywnie uczestniczy w opracowaniu IPET oraz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania

ucznia, wsppracowa z rodzin, budowa porozumienie, wymienia z rodzicami informacje majce na celu

ujednolicenie oddziaywa wychowawczych, udziela pomocy innym nauczycielom realizujcym obowizkowe zajcia edukacyjne, udziela pomocy dzieciom/uczniom w zakresie wykonywania nowych dla nich czynnoci, zada, utrwala u dziecka/ucznia podane zachowania i umiejtnoci oraz wycofywa si z ich

wspomagania w momencie, gdy nastpuje ich interioryzacja.

5. Jakie s zadania zespou zwizane z planowaniem pracy dla ucznia posiadajcego orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego?

Zesp, ktry jest odpowiedzialny za planowanie pracy dla ucznia posiadajcego orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego, tworz odpowiednio nauczyciele, a w przypadku orodkw take wychowawcy grup wychowawczych specjalici (tj. psycholodzy, pedagodzy, logopedzi, doradcy zawodowi i terapeuci pedagogiczni) prowadzcy zajcia z dzieckiem, uczniem, wychowankiem.

62 Art. 44h ust. 34 Ustawy z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz.U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm.).63 11 ust. 3 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy

w szkoach publicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1534).

26


Zesp ten w szczeglnoci wykonuje nastpujce zadania: dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia (minimum dwa razy

w roku); opracowuje IPET, w terminie do dnia 30 wrzenia lub do 30 dni od dnia otrzymania orzeczenia

o potrzebie ksztacenia specjalnego; dokonuje oceny efektywnoci opracowanego i wdroonego IPET; dokonuje w miar potrzeb modyfikacji IPET; planuje i koordynuje udzielanie uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej (w tym ustala formy tej

pomocy, a take okres ich trwania oraz wymiar godzin, w jakim poszczeglne formy bd realizowane); wydaje opini, z ktrej wynika potrzeba przeduenia uczniowi okresu nauki, w szczeglnoci

z powodu znaczcych trudnoci w opanowaniu wymaga okrelonych w podstawie programowej ksztacenia oglnego lub efektw ksztacenia okrelonych w podstawie programowej ksztacenia w zawodach64;

wydaje opini, z ktrej wynika potrzeba skrcenia okresu nauki, gdy poziom osigni ucznia65 rokuje opanowanie przez niego wymaga okrelonych w podstawie programowej ksztacenia oglnego dla branowej szkoy I stopnia i efektw ksztacenia w zawodach w cigu dwch lat;

dokonuje oceny zasadnoci dalszego pobytu wychowanka w MOW, MOS, SOSW lub SOW albo w ORW66;

ustala, na wniosek rodzicw wychowanka albo penoletniego wychowanka, zakres wsppracy MOW, MOS, SOSW lub SOW albo ORW z wychowankiem i jego rodzin po opuszczeniu przez wychowanka orodka67.

Spotkania zespou odbywaj si w miar potrzeb, nie rzadziej jednak ni dwa razy w roku szkolnym.

Prac zespou koordynuje odpowiednio: wychowawca oddziau lub wychowawca grupy wychowawczej orodka, ktry pracuje z uczniem, albo wyznaczony przez dyrektora lub osob kierujc inn form wychowania przedszkolnego

nauczyciel lub specjalista, prowadzcy zajcia z uczniem.Zesp moe wykonywa swoje zadania we wsppracy z poradni psychologiczno-pedagogiczn, w tym poradni specjalistyczn, a take za zgod rodzicw ucznia z innymi podmiotami.

III.3. Zadania dyrektora w zakresie organizacji indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego i indywidualnego nauczania

1. Dla kogo i na jakiej podstawie organizuje si indywidualne obowizkowe roczne przygotowanie przedszkolne oraz indywidualne nauczanie?68

Indywidualne obowizkowe roczne przygotowanie przedszkolne oraz indywidualne nauczanie organizuje si: dla dzieci i modziey, ktrych stan zdrowia uniemoliwia lub znacznie utrudnia uczszczanie do

przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, oddziau przedszkolnego w szkole podstawowej lub szkoy;

64 5 ust. 12 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planw nauczania dla publicznych szk (Dz.U. z 2017 r., poz. 703).

65 Dotyczy uczniw posiadajcych orzeczenie o potrzebie ksztacenia specjalnego wydane ze wzgldu na niedostosowanie spoeczne lub zagroenie niedo-stosowaniem spoecznym, uczszczajcych do branowych szk I stopnia w MOW lub MOS.

66 29 i 46 oraz 56 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placwek owiatowo-wychowawczych, modzieowych orodkw wychowawczych, modzieowych orodkw socjoterapii, specjalnych orodkw szkolno-wychowawczych, specjalnych orodkw wychowawczych, orodkw rewalidacyjno-wychowawczych oraz placwek zapewniajcych opiek i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem staego zamieszkania (Dz.U. z 2017 r., poz. 1606).

67 29 pkt 2 i 46 pkt 2 oraz 56 pkt 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placwek owiato-wo-wychowawczych, modzieowych orodkw wychowawczych, modzieowych orodkw socjoterapii, specjalnych orodkw szkolno-wychowawczych, specjalnych orodkw wychowawczych, orodkw rewalidacyjno-wychowawczych oraz placwek zapewniajcych opiek i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem staego zamieszkania (Dz.U. z 2017 r., poz. 1606).

68 2 Rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowizkowego rocznego przygotowania przedszkol-nego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i modziey (Dz.U. z 2017 r., poz. 1616).

27


na podstawie orzeczenia o potrzebie indywidualnego obowizkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania;

na czas okrelony wskazany w orzeczeniu.

2. Kto organizuje indywidualne obowizkowe roczne przygotowanie przedszkolne oraz indywidualne nauczanie?

Indywidualne obowizkowe roczne przygotowanie przedszkolne69 organizuje: dyrektor przedszkola; osoba kierujca inn form wychowania przedszkolnego70; dyrektor szkoy podstawowej w przypadku innej formy wychowania przedszkolnego prowadzonej

przez gmin oraz szkoy podstawowej, w ktrej s zorganizowane oddziay przedszkolne.

Indywidualne nauczanie organizuje: dyrektor szkoy, do ktrej uczszcza ucze posiadajcy orzeczenie o potrzebie indywidualnego

nauczania71.

3. Gdzie i w jaki sposb organizowane s zajcia indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zajcia indywidualnego nauczania?

Zajcia indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zajcia indywidualnego nauczania realizowane s w miejscu pobytu dziecka lub ucznia: w domu rodzinnym; w placwce (MOW, MOS, SOSW, SOW); u rodziny zastpczej; w rodzinnym domu dziecka; w placwce opiekuczo-wychowawczej; w regionalnej placwce opiekuczo-terapeutycznej72.

Zajcia indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zajcia indywidualnego nauczania s prowadzone przez nauczyciela lub nauczycieli: w indywidualnym kontakcie z dzieckiem lub uczniem; w bezporednim kontakcie z dzieckiem lub uczniem.

4. Jakie s zadania dyrektora przedszkola, szkoy, placwki lub osoby kierujcej inn form wychowania przedszkolnego?

Dyrektor (lub osoba kierujca inn form wychowania przedszkolnego): ustala w uzgodnieniu z organem prowadz

Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie ... · Niniejszy poradnik w zamyśle...

Documents

Transcript of Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie ... · Niniejszy poradnik w zamyśle...