Ubiegam się o pracę - Portal Edukacji Ekonomicznej · Ubiegam się o pracę – rozmowa...

Ubiegam się o pracę – rozmowa kwalifikacyjna

Źródło: Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości


2 Narodowy Bank Polski

Treści nauczania

Przygotowanie się do rozmowy kwalifikacyjnej, autoprezentacja.

Po zakończonych zajęciach uczeń powinien

Omówić zasady przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej, wykazać się umiejętnością

autoprezentacji, uzasadnić, które z cech, zasobów są szczególnie ważne dla pracodawcy.

Konsultant i informacje dodatkowe

przedstawiciel lokalnego biznesu,

przedstawiciel firmy doradztwa personalnego,

www.pracuj.pl

Cel:

kształcenie umiejętności niezbędnych podczas rozmowy kwalifikacyjnej.

Pojęcia:

rozmowa kwalifikacyjna,

autoprezentacja.

Oczekiwane rezultaty

Po zajęciach uczeń:

wie, jak się przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej,

zdobywa umiejętności w zakresie autoprezentacji,

wymienia cechy, zasoby, umiejętności ważne z punktu widzenia pracodawcy.

http://www.pracuj.pl/



Adresat:

uczniowie szkół gimnazjalnych.

Materiały:

materiał pomocniczy nr 1 – „Co się naprawdę stało?”,

materiał pomocniczy nr 2 – „Jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej?”,

materiał pomocniczy nr 3 – „Jak może przebiegać rozmowa kwalifikacyjna?”,

materiał pomocniczy nr 4 – „Przygotuj odpowiedź”,

foliogram 1. – „Co zmniejsza szansę na otrzymanie pracy?”,

foliogram 2. – „Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej”.

Proponowany przebieg zajęć

1.

Poinformuj uczniów o celu zajęć.

Zapytaj, dlaczego – ich zdaniem – zanim zostaniemy zatrudnieni, potrzebna jest rozmowa

z pracodawcą, skoro ma on już nasze podanie i życiorys?

Przyjmujemy, że rozmowa kwalifikacyjna to rozmowa między pracodawcą a osobą sta-rającą się

o pracę, w której trakcie chcą oni się czegoś o sobie dowiedzieć. Uczniowie powinni uzmysłowić

sobie znaczenie odpowiedniej prezentacji osobistej. Odwołaj się do tego, jak ważne jest pierwsze

wrażenie. Ktoś, kto dba o swój wygląd zewnętrzny, zachowuje prawidłową postawę, używa

poprawnego języka, ma większą szansę powodzenia niż osoba, która nie potrafi sprostać tym

wymaganiom. Odwołaj się do zajęć „Pierwsze wrażenie”, „Kreowanie własnego wizerunku”.

Ze względu na duże znaczenie, wagę rozmowy kwalifikacyjnej, należy się do niej starannie

przygotować. Dobrze jest też wiedzieć, jak ona powinna przebiegać.

WARIANT I

Przedstaw zaproszonego konsultanta – osobę, która zajmuje się przeprowadzaniem rozmów

kwalifikacyjnych. Konsultant może nie tylko opowiedzieć, jak przebiegają takie rozmowy,

ale również je poprowadzić z wybranymi uczniami.



WARIANT II

2.

Dobierz uczniów w pary i rozdaj materiał pomocniczy nr 1.

Powiedz, aby w trakcie czytania wypisywali na kartce wszystko to, co – ich zdaniem

– zmniejszało szanse dziewczyny na otrzymanie pracy. Zaznacz, aby nie wpisywali jeszcze

niczego w wykropkowane miejsca.

Poproś uczniów, aby zaprezentowali swoje uwagi, wnioski. Zapiszcie je na tablicy – w ten

sposób powstanie bank informacji.

Co zmniejsza nasze szanse na otrzymanie pracy (możesz wykorzystać foliogram)?

Skoro już wiemy, jak wygląda nieudana rozmowa kwalifikacyjna, skoncentrujmy się

na wskazówkach, co należy robić, aby wypaść jak najkorzystniej.

3.

Rozdaj uczniom materiał pomocniczy nr 2. Powiedz, żeby dobrali się w zespoły trzy-osobowe

i przedyskutowali zawarte w nim treści, a następnie spróbowali zmienić odpowiedzi Moniki,

wpisując je w wypunktowane miejsca.

W trakcie pracy zespołów wybierz jednego ucznia, który wraz z tobą zademonstruje rozmowę

kwalifikacyjną. Przygotujcie się według wzoru w materiale pomocniczym nr 3. Wskazane jest,

aby w tej scence uczeń odegrał rolę pracodawcy.

4.

Po odegraniu scenki powróćcie do materiału pomocniczego nr 1. Przyjmij rolę pracodawcy

i zaproś jednego z uczniów do rozmowy z Tobą. Zadawaj te same pytania, ale tym razem uczeń

ma podjąć próbę, aby udzielać odpowiedzi zgodnie ze wskazówkami w materiale pomocniczym

nr 2. Jest to długa rozmowa, dlatego też nauczyciel nie musi zadawać wszystkich pytań, można

wybrać tylko kilka – tak aby rozmowa trwała nie dłużej niż 4-5minut.

Po prezentacji wspólnie zastanówcie się, jak przebiegła ta rozmowa, co można było zrobić lepiej,

co nie wypadło korzystnie, czy przeoczono coś ważnego, czy osoba ubiegająca się o pracę

spełniła wszystkie warunki dobrej prezentacji.



WAŻNE

Jeszcze raz podkreśl, że rozmowa kwalifikacyjna to najważniejszy etap zdobywania pracy, który

pozwala pracodawcy odkryć cechy charakteru, osobowości potencjalnego pracownika. Praco-

dawca chce mieć pewność, że znalazł właściwą osobę. Takie spotkanie związane jest

z pewnym niepokojem, który odczuwamy. To, co robisz przed rozmową kwalifikacyjną,

jest ogromnie ważne. Odrzuć więc wszystkie obawy typu „może się nie spodobam, nie umiem

rozmawiać z nieznajomymi”. Bądź optymistą, przypomnij sobie, kiedy zrobiłeś na kimś dobre

wrażenie, kiedy poradziłeś sobie w zupełnie nowej dla siebie sytuacji. Twoje nastawienie

jest bardzo ważne.

Pomyśl o drobnych sprawach, np. w co włożę dokumenty, aby je swobodnie prezentować,

zadbaj o szczegóły przed rozmową, tak abyś w trakcie nie musiał się o nie martwić.

Spróbuj przeprowadzić rozmowę próbną – poproś o to kogoś z rodziny, przyjaciela.

Musisz wiedzieć, że w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej zawsze poruszane są następujące

zagadnienia (możesz wykorzystać foliogram):

5.

Zaproponuj uczniom, żeby dobrali się w trzyosobowe zespoły i podzielili rolami: pracodawcy,

osoby ubiegającej się o pracę, obserwatora. Następnie niech spróbują przeprowadzić rozmowy

kwalifikacyjne. Możesz rozdać przygotowane w materiale pomocniczym nr 4 pytania oraz

przykład rozmowy – materiał pomocniczy nr 3.

W trakcie ćwiczenia obserwator uważnie notuje swoje uwagi – plusy i minusy prowadzonej

rozmowy.

Po zakończeniu rozmów zachęć uczniów, aby podzielili się swoimi odczuciami, spostrzeżeniami,

tym, z czego są zadowoleni – co im się udało. Wysłuchajcie obserwatorów.

WARIANT III

Możesz zaproponować, aby uczniowie dobrali się w pięcioosobowe zespoły (jedna osoba będzie

pracodawcą, druga obserwatorem, pozostałe trzy przychodzą na rozmowę kwalifikacyjną

– starają się o to samo miejsce pracy). Pracodawca może poszukiwać ogrodnika, opiekunki

do dziecka, osoby do prowadzenia korespondencji itd. Zespoły mogą po kolei prowadzić

rozmowy na środku klasy lub rozmowy w grupach toczą się równolegle.

Omawiając to ćwiczenie, zapytajcie kolejnych pracodawców, kogo zatrudniliby i co o tym

zdecydowało?



6.

W podsumowaniu zajęć poproś, aby uczniowie odpowiedzieli sobie na pytania:

co należy zadbać przed rozmową kwalifikacyjną?

Czy ważne jest nasze zachowanie niewerbalne, co może nam pomóc lub zaszkodzić?

Które sprawy są istotne podczas rozmowy kwalifikacyjnej?

Uczniowie mogą udzielać głośno odpowiedzi, mogą je też zapisać na kartkach i włożyć

do swoich skoroszytów.



Materiał pomocniczy nr 1

Co się naprawdę stało?

Właśnie rozpoczęła się rozmowa kwalifikacyjna (interview).

(Skróty: P – pracodawca; D – dziewczyna starająca się o pracę).

P: Miło się z panią rozmawia, ale czas już przejść do rzeczy. Jak pani wie, z ogłoszenia w gazecie,

poszukujemy pracownic do różnych działów naszego hipermarketu „Tęcza”. Czy ma pani jakieś

preferencje odnośnie do stoiska, na którym chciałaby pani pracować.

D: Och, mogę robić wszystko, co tylko pan chce..., to znaczy – jest mi obojętne, gdzie będę

pracowała.

Powinno być: .....................................................................................................

P: No, ale co pani woli? Czy chce pani być kasjerką, pracować w magazynie, rozkładać towar

na półki, czy też np. chce pani pracować na stoisku serów?

D: To macie osobny dział serów? To fantastyczne!

Powinno być: ............................................................................................................

P: No to zdecydowała się pani na dział serów?

D: Chyba tak, ale gdzie zarabia się więcej?

Powinno być: ............................................................................................................

P: Początkowo wszyscy stażyści zarabiają tyle samo, więc nie ma to znaczenia...

D: (przerywając) Dla mnie ma.

Powinno być: ............................................................................................................

P: Tak. Przypuszczam, że ma. Proszę powiedzieć o swoim doświadczeniu zawodowym.

D: Czy roznoszenie gazet się liczy?



Powinno być: ...............................................................................................................

P: Oczywiście, proszę mi o tym opowiedzieć.

D: (po chwili zastanowienia) A co chce pan wiedzieć?

Powinno być: ...............................................................................................................

P: Kiedy roznosiła pani gazety?

D: Rano.

Powinno być: .................................................................................................................

P: Jak długo?

D: Miesiąc.

Powinno być: ..................................................................................................................

P: Rozumiem. Jak się pani podobała ta praca?

D: No cóż, nie bardzo mogłam przyzwyczaić się do rannego wstawania, szczególnie w soboty,

po piątkowych imprezach. Wtedy naprawdę ciężko było się zwlec z łóżka, a także wtedy, gdy lał

deszcz.

Powinno być: .......................................................................................................................

P: To wydaje się zrozumiałe...

D: (przerywając) Były też problemy z szefem. To był straszny sztywniak. Wydzwaniał do mnie

i pytał, czy dostarczyłam gazety, bo telefonowali do niego ludzie i mówili, że ich nie dostali.

Naprawdę ciężko było wytrzymać. Rozumie pan?

Powinno być: .......................................................................................................................

P: Tak. Ale wracając do działu serów – czy w szkole była pani dobra z matematyki?



D: Mówiąc szczerze, nie lubiłam szczególnie procentów i ułamków oraz szukania niewiadomej

w koszmarnych równaniach z iksem. Ale komu w prawdziwym życiu potrzebne

są te wiadomości?

Powinno być: .......................................................................................................................

P: No cóż, ponieważ nasi pracownicy mają do czynienia z pieniędzmi, zakładamy,

że matematyka nie jest im obca.

D: (z zażenowaniem) O tak, ale liczenie pieniędzy to całkiem inna sprawa, w tym jestem dobra.

Powinno być: ....................................................................................................................

P: Rozumiem... W naszej firmie przede wszystkim promujemy własnych pracowników.

Obecnie ośmiu z dwunastu kierowników wydziałów zaczynało kilka lat temu od etykietowania

produktów. Jakie są pani aspiracje w tym zakresie, co chciałaby pani osiągnąć w naszej firmie?

D: Jeszcze o tym nie myślałam. Na razie bardzo potrzebuję pracy i nie mam pojęcia, co będę

chciała robić za kilka lat. To przecież jest tak odległe, nie sądzi pan?

Powinno być: .................................................................................................................

P: Być może zainteresuje panią wiadomość, że zachęcamy naszych pracowników

do kontynuowania edukacji. Mamy specjalną ofertę dla studentów – mogą liczyć na większą

elastyczność w odniesieniu do godzin pracy i stypendia fundowane przez firmę.

D: Teraz mnie naprawdę interesuje tylko znalezienie pracy. Nie zastanawiałam się jeszcze

nad studiami.

Powinno być: ..................................................................................................................

P: To chyba już wszystko, o co chciałem panią spytać. Czy ma pani jakieś pytania, zanim się

rozstaniemy?

D: Tak. Czy dostałam pracę?

Powinno być: ...................................................................................................................




Jak przygotować się rozmowy kwalifikacyjnej?

Napisz bardzo starannie podanie o pracę, życiorys, list motywacyjny.

Użyj stosownego papieru i dobrych przyborów do pisania.

Zdobądź informacje dotyczące firmy, w której chcesz pracować, jej struktury,

pro-duktów, osiągnięć itp. Dowiedz się, jak nazywa się osoba, z którą będziesz rozma-

wiać. Sprawdź, czy prawidłowo wymawiasz jej nazwisko.

Przemyśl, jak przygotujesz się do pracy, którą będziesz wykonywał. Sporządź listę

umiejętności, które możesz zaoferować przedsiębiorstwu, potwierdzających,

że to właśnie ty jesteś odpowiednim kandydatem. Reklamuj siebie.

Okaż entuzjazm, wykaż swoją wiedzę oraz żywe zainteresowanie sprawami firmy.

Zastanów się nad pytaniami, które chciałbyś zadać – najlepiej spisz je. Zadawanie pytań

dodatkowo świadczy o twoim zainteresowaniu daną pracą.

Przygotuj odpowiedzi na pytania, które prawdopodobnie zostaną ci postawione,

np. „Czego oczekujesz w tej pracy? Jakie są twoje plany zawodowe? Dlaczego starasz się

o pracę? Dlaczego, twoim zdaniem, powinieneś otrzymać tę pracę?” itp.

Ubierz się odpowiednio – przede wszystkim czysto, schludnie, a nie szokująco czy

wyzywająco. Zadbaj o włosy, paznokcie, obuwie.

Pamiętaj, zachowanie niewerbalnie dużo mówi o tobie!

Dobieraj starannie słowa, mów wyraźnie, nie przerywaj rozmówcy. Nie uskarżaj się

na byłych pracodawców.

Nie spóźnij się! Przyjdź najlepiej kilka minut przed wyznaczonym czasem,

nie-punktualność jest bardzo kiepską rekomendacją.

Idź sam. Przyjaciele, rodzice, znajomi i krewni wprowadzają niepotrzebne zamieszanie,

a ich obecność może sugerować, że nie jesteś osobą samodzielną i odpowiedzialną.

W trakcie rozmowy

Bądź spokojny i opanowany – usprawiedliwianie się zdenerwowaniem to zdecydowanie

zła strategia.

Nie daj po sobie poznać, że jesteś bardzo zdenerwowany. Nie traktuj tej rozmowy

jak kwestii życia i śmierci. Ale z drugiej strony, nie lekceważ rozmówcy (nie trzymaj rąk

w kieszeni, nie żuj gumy itp.).

Bądź pewien siebie, a przy tym pogodny, dyskretnie uśmiechaj się.

Przywitaj się.

Bądź miły i uprzejmy.

Nie krytykuj innych, nie staraj się przekonywać, że jesteś alfą i omegą, możesz być wtedy

postrzegany jako arogant.

Poproś o wyjaśnienie, jeśli czegoś nie zrozumiałeś.



Zachowaj właściwą postawę i patrz rozmówcy w oczy – nie rozglądaj się po pokoju.

Wyłącz telefon komórkowy.

Pomyśl, zanim się odezwiesz. Nie myśl jednak zbyt długo – długie chwile milczenia robią

niekorzystne wrażenie, użyj zwrotu: „Chcę się chwilę zastanowić”.

Nie unikaj odpowiedzi na pytania. Odpowiadaj jasno, całymi zdaniami, a nie tylko

„tak” lub „nie”.

Okaż entuzjazm i zainteresowanie pracą.

Spytaj o warunki pracy, rodzaj umowy.

Nie zaczynaj od omawiania warunków płacowych.

„Sprzedaj siebie”. Powiedz o swoich mocnych stronach.

Nie opowiadaj o swoich osobistych problemach.

Trzymaj się tematu rozmowy.

Ustal termin ewentualnego ponownego kontaktu. Nie zapomnij o pożegnaniu. Podziękuj

za czas, który ci poświęcono i powiedz coś miłego np. „Bardzo miło mi się z panią

rozmawiało” itp.




Jak może przebiegać rozmowa kwalifikacyjna?

Ania jest energiczną szesnastolatką. Po odrobieniu zadań szkolnych zostaje jej sporo czasu

na dodatkowe zajęcia. Postanowiła więc poszukać pracy, chce nie tylko zarobić pieniądze, lecz

również zdobyć nowe doświadczenie, rozwijać swoje umiejętności. Właśnie dowiedziała się,

że w pobliskiej firmie „Wehikuł” poszukują osoby, która udzielałaby klientom podstawowych

informacji o działalności firmy, i to po południu – dwie godziny dziennie.

Telefonicznie sprawdziła tę informację i umówiła się na rozmowę kwalifikacyjną. Oto jej

przebieg.

Pracodawca: Aniu, miło mi Cię poznać. Jestem Tadeusz Maj.

Ania: Cieszę się z naszego spotkania, czekałam na tę rozmowę.

Pan Maj: Siadaj, proszę, i powiedz mi parę słów o sobie.

Ania: Jestem uczennicą liceum, w szkole osiągam dobre wyniki w nauce. Uczęszczam też

do Studium Języków Obcych, gdzie uczę się języka niemieckiego. W czasie wakacji pracowałam

w firmie usługowej „Domy i salony”, gdzie przyjmowałam zgłoszenia od klientów,

informowałam o zakresie usług świadczonych przez firmę. Mój pracodawca był zadowolony

z mojej pracy.

Pan Maj: Dlaczego już tam nie pracujesz?

Ania: Rozpoczął się rok szkolny, a w firmie tej zatrudniana byłam w godzinach 10.00 – 14.00.

Pan Maj: Dlaczego uważasz, że ta praca jest dla Ciebie odpowiednia?

Ania: Dowiedziałam się, że byłoby to zajęcie w godzinach popołudniowych, nie kolidowałoby

więc z lekcjami w szkole. Łatwo nawiązuję kontakty z ludźmi. Rozmawiałam też z osobami,

które wykonują podobną pracę, dowiedziałam się, jaki mają zakres obowiązków. Jestem pewna,

że bym podołała.

Pan Maj: W zakresie Twoich obowiązków byłaby obsługa komputera, faksu, kserokopiarki.

Ania: Większość zadań domowych, materiałów do szkoły wykonuję, korzystając z komputera,

natomiast obsługi kserokopiarki i faksu nauczyłam się, pracując w firmie „Domy i salony”.



Pan Maj: Miło się, Aniu, z Tobą rozmawia. Decyzję podejmę w ciągu dwóch dni, proszę,

zadzwoń do mnie w środę.

Ania: Dziękuję za rozmowę i poświęcony mi czas. Zadzwonię w środę rano. Do widzenia!

Pan Maj: Do widzenia!




Przygotuj odpowiedź!

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej każdy pracodawca zadaje pytania dotyczące rodzaju pracy,

którą oferuje. Jednak są pytania zadawane każdorazowo. Bądź więc przygotowany do tego,

by na nie udzielić sensownej odpowiedzi.

Gdzie wcześniej pracowałeś? ………………………………………………………………………………

Jakie prace do tej pory wykonywałeś? …………………………………………………………………..

Dlaczego jesteś zainteresowany pracą w tej firmie? ……………………………………….…………...

Które Twoje atuty przemawiają za tym, że jesteś odpowiednią osobą na to stanowisko?

…………………………………………………………………………………………………………………

Jakie posiadasz dodatkowe umiejętności? ………………………………………………………………

Jakie zajęcia najbardziej lubiłeś w szkole/ Co sprawiało Ci najwięcej trudności?

…………………………………………………………………………………………………………………

Wymień swoje osiągnięcia. ……………………………………………………………………...…………

Jakie masz plany na przyszłość? …………………………………………………………….……….……

Czy często chorujesz?.......................................................................................................…………

Jakiego wynagrodzenia za pracę oczekujesz? ……………………………………………..……………

Czy jesteś dyspozycyjny (skłonny pracować po godzinach)? …………………………………………

Czy planujesz dalszą naukę? ……………………………………………………………...…….…………

Jakie są Twoje oczekiwania wobec firmy? …………………………………………...………..…………

W jakich godzinach najchętniej byś pracował? …………………………………..………………………



Jeżeli usłyszysz pytanie, na które nie znasz odpowiedzi, nie obawiaj się do tego przyznać.

Niedobrze byłoby, gdyby zauważono, że jesteś nieszczery czy zmyślasz.

Ty również możesz zadawać pytania, pamiętaj, żebyś wcześniej zastanowił się, czego chcesz się

dowiedzieć. Pytania, które zadasz, wskażą na sprawy szczególnie Cię interesujące.



Foliogram 1.

Co zmniejsza nasze szanse na otrzymanie pracy?

brak sprecyzowanych zainteresowań, celów, określonych umiejętności,

koncentrowanie się jedynie na pieniądzach,

krytykowanie poprzedniego szefa,

brak przywiązania do firmy, pracy,

zbyt osobiste informacje,

brak przygotowania do rozmowy kwalifikacyjnej.



Foliogram 2.

Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej

na czym polega praca, o którą się starasz (oczekiwania pracodawcy),

jakiego pracownika chce zatrudnić firma (kwalifikacje, zdolności, umiejętności,

doświadczenie),

jakim byłeś pracownikiem do tej pory (gdzie i kiedy byłeś zatrudniony, twoje referencje,

ukończone kursy doskonalenia, osiągnięcia),

rodzaj pracy, którą lubisz i która ciebie interesuje, plany na przyszłość,

wynagrodzenie za proponowaną pracę,

godziny oraz warunki pracy.

www.nbp.pl

Ubiegam się o pracę - Portal Edukacji Ekonomicznej · Ubiegam się o pracę – rozmowa...

Documents

Transcript of Ubiegam się o pracę - Portal Edukacji Ekonomicznej · Ubiegam się o pracę – rozmowa...