Tuner AM „RADMOR 5122"RADMOR 5122 jest nowoczesnym tunerem, całkowicie skon­struowanym i wyprodukowanym w Zakładach Radiowych RADMOR w Gdyni, przeznaczonym do odbioru stacji pracują­cych w zakresach fal długich, średnich i krótkich. Stanowi on przede wszystkim uzupełnienie produkowanych od lat odbior­ników radiofonicznych serii Radmor 5102, z którymi jest wzor- niczo skoordynowany.Podstawowe zalety tunera, to:

• podwójna przemiana częstotliwości przy odbiorze stacji pracujących w zakresie fal krótkich• siedem pasm fal krótkich0 możliwość programowania stacji krótkofalowych 0 kierunkowa antena zewnętrzna dla fal długich i średnich• możliwość przyłączenia słuchawek (z regulacją głośności) 0 możliwość przyłączenia anteny zbiorowej dla fal krótkich• możliwość przyłączenia do każdego wzmacniacza lub radia z wejściem o liniowej charakterystyce częstotliwości• skala elektroniczna z diodami elektroluminescencyjnymi.

Schemat ideowy tunera przedstawiono na str. 16-17.

DANE TECHNICZNEZakresy fal:długie D 150...285 kHzśrednie S 525...1605 kHzkrótkie:

K7 5,95...6,20 MHzK6 7,10...7,30 MHzK5 9,50...9,90 MHzK4 11,65...12,05 MHzK3 15,10...15,60 MHzK2 17,55... 17,90 MHz

K1 21,45...21,85 MHzCzęstotliwości pośrednie:I 2 M ł'z ±10 kHzII 465 kHz ±2 kHzCzułość użytkowa (przy stosunku sygnału do szumu = 20 dB):D - 2 mV/mS - 1 mV/mK - 60 pVSelektancja: 42 dBTłumienie sygnałów lustrzanych:D - >40 dBS - >35 dBK3...K7 - >35 dBK1...K2- >30 dB

Pasmo przenoszenia: 100...3500 HzZniekształcenia: <3%Napięcie wyjściowe: 0,5 V (dla słuchawek 0...1 V)Zasilanie: 220 V; 50 HzPobór mocy: 8 WWymiary: 524x330x68 mmMasa: 3,55 kg

Tuner składa się z czterech bloków funkcjonalnych zmontowa­nych na oddzielnych płytkach:- głównego bloku tunera, zawierającego również zasilacz i wzmacniacz słuchawkowy,- bloku dostrojenia PD, z umieszczonymi potecjometrami do programowania odbioru stacji w pasmach fal krótkich,- bloku sterującego wskaźnikami PS,- bloku wskaźników PW, z umieszczonymi na nim diodami elektroluminescencyjnymi.Zakres krótkofalowy jest podzielony na siedem pasm.Sygnał w.cz. z anteny jest doprowadzany do strojonego elek­tronicznie filtru pasmowego, którego pierwszy obwód jest sprzężony z anteną (C l), drugi z mieszaczem. Tranzystor T1 pracuje w obwodzie pierwszej heterodyny. Stopień przemiany jest zrealizowany z tranzystorem T2, w kolektorze którego znajduje się dwuobwodowy filtr pośr.cz. 2 MHz (L28, L29, C16, C18, C19). Sygnał pośr.cz. z mieszacza jest doprowadzany do separatora pracującego z tranzystorem T3. Napięcie polaryzu­jące diody pojemnościowe D1...D3jestdoprowadzanezpoten- cjometrów R101...R107 w przypadku programowania odbioru stacji (strojenie automatyczne) lub z potencjometru R5 w przy­padku strojenia ręcznego.Zakresy średnio- i długofalowy są przestrajane agregatem i pracują z jedną przemianą częstotliwości. Sygnał w.cz. z ante­ny ferrytowej jest doprowadzany przez kondensator C20 do bramki separatora pracującego z tranzystorem polowym T3. W obwodzie źródła tego tranzystora znajduje się eliminator sygnałów o pośr.cz. 465 kHz (L30, C29).Wzmacniacz w.cz., drugi mieśzacz, wzmacniacz drugiej pośr.cz. są zrealizowane z układem scalonym US1. Heterodyna fal długich pracuje z cewką L32, a fal średnich z cewką L31. Heterodyna fal krótkich (2465 kHz) pracuje z cewką L31 oraz kondensatorami C43 i C44. Charakterystyka wzmacniacza pośr.cz. jest kształtowana filtrem hybrydowym F1. Pętla ARW obejmuje wzmacniacz w.cz. (końcówka 3 i 10) i wzmacniacz pośr.cz. (końcówka 9). Demodulator pracuje z diodą D4. Wzmacniacz m.cz. jest zrealizowany z tranzystorami T4,T5,T6, T7. Układ zrealizowany z tranzystorami T4 i T5 pełni funkcję wzmacniacza oraz filtru dolnoprzepustowego tłumiącego szu-

my i gwizdy. Układ zrealizowany z tran­zystorami T6 i T7 pracuje jako wzmac­niacz słuchawkowy, którego wzmocnie­nie jest regulowane potencjometrem R401.Wskaźnik poziomu sygnału jest zrealizo­wany z czterema diodami elektrolumine­scencyjnymi D219...D222 sterowanymi z układu scalonego US302. Sygnał steru­jący wskaźnik jest doprowadzany z demo­dulatora AM (dzielnik R31, R32) po wzmocnieniu w układzie pracującym z tranzystorami T302 i T303. Działanie wskaźnika polega na kolejnym odtykaniu tranzystorów układu US302, do których przyłączone są diody D219...D222. Dioda D219 nie jest blokowana i gaśnie tylko po wyłączeniu zasilania.Skala częstotliwości jest zrealizowana z diodami elektroluminescencyjnymi D201...D215 sterowanymi przez układ scalony US301. Napięcie sterujące ukła­dem US301 jest uzyskiwane z napięcia przestrającego za pomocą układu pracu­jącego z tranzystorem T301 i diodą D301. Układ kształtujący ma charakterystykę „łamaną". Pierwsza część (do 7,5 V) jest nachylona stromo i odpowiada szybkie­mu przestrajaniu diod pojemnościowych w zakresie niskich napięć. Powyżej tego napięcia charakterystyka jest pozioma wskutek bocznikującego działania rezys­torów R305 i R306 włączanych przez dio­dę D301. Czułość wskaźnika jest regulo­wana potencjometrem R318, zaś dolny próg działania - potencjometrem R319. Programator jest zrealizowany z poten­cjometrami R101...R107, które umożliwia­ją programowanie napięć w zakresie od 2,5 do 15 V zasilających diody pojemnoś­ciowe D1...D3. Przejście na pracę z pro­gramatorem jest sygnalizowane świece­niem diody D218.Zasilacz dostarcza napięcie niestabilizo- wane 30 V do podświetlania skali oraz stabilizowane 18 V dla wszystkich ukła­dów tunera. Zasilacz stabilizowany jest zrealizowany z tranzystorami T8, T9, T10. Rezystor R50 zabezpiecza zasilacz przed zwarciami w układzie.

mgr inż. Maciej Sokolski

Schemat ideowy tunera AM RADMOR 5122

Przy elementach, które mogą być zastępowane tylko przez elementy wyspecyfikowane w in­strukcji serwisowej, umieszczono znak graficz­ny (wykrzynik w trójkącie). Oznaczenie to wpro­wadzono ze względów bezpieczeństwa użyt­kownika. Jest ono zgodne z obowiązującą od 1.01.82 r. Polską Normą 81 /-06250 „Sprzęt elek­troniczny powszechnego użytku. Bezpieczeń­stwo użytkowania".