Triple Helix Model - efektywny trójkąt współpracy

dr inż. Tomasz Klajbor, www.smartprogress.pl

Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund)

Innowacje w przedsiębiorstwach

Innowacje jako wynik kontaktów poszczególnych przedsiębiorstw z podmiotami, które kreowały nową wiedzę (sektorem nauki) – lata 50. i 60.

Model nieliniowy Nauka

Marketing

Technologia

Badania i rozwój

Produkcja

Model potrójnej helisy

Układ powiązań reprezentantów trzech środowisk na określonym obszarze, między którymi następuje przepływ wiedzy (poprzez wzajemne uczenie się) przedsiębiorstwa świat nauki (uniwersytety i instytucje B+R) władza publiczna

Podstawa koncepcji narodowych systemów innowacji koncentracja na rozważaniach dotyczących kluczowej roli

sektora naukowego -> innowacje technologiczne

Historia modelu triple helix Wspólne badania prof. Henry Etzkowitz oraz Loet

Leydesdorff dotyczące interakcji pomiędzy uniwersytetami, przemysłem oraz władzą publiczną jako kluczowymi interesariuszami innowacyjności

Nacisk na znaczenie uniwersytetów w gospodarce opartej na wiedzy, wzmacniający „tradycyjne” interakcje pomiędzy przemysłem a rządem

„Ruch Triple Helix”: konferencje od 1996 r. Międzynarodowe stowarzyszenie naukowców, praktyków,

osób odpowiedzialny za tworzenie polityk z ponad 40 krajów Następna konferencja: Triple Hellix X, 2012, 08-10.08,

Indonezja, www.th2012.org

Ilustracja zaczerpnięta z: www.bioin.or.kr/upload/policy/1313543480921.pdf

Model potrójnej helisy Wzajemne przenikanie się instytucji z trzech sfer pole gające na

odgrywaniu ról przypisanych pierwotnie do innego sektora, np.: Uniwersytety zaczynają być przedsiębiorcze - stają się miejscem tworzenia

przed siębiorstw lub/i wcielają się w samorządy jako animatorzy życia regionu.

Firmy natomiast, dzieląc się wiedzą, szkoląc pracowników czy uczestnicząc w projektach naukowych, rozwijają funkcje akademickie.

Po wstawanie organizacji pośrednich ulokowanych w przestrzeni funkcjonalnej między trzema światami firmy odpryskowe, inkubatory i parki technologiczne, biura komercjalizacji

badań i ochrony praw patentowych, sieci naukowe, lokalne porozumienia produkcyjne

Z założenia zależności w omawianym trójkącie nie są dane z góry, podlegają dy namicznym zmianom i nie ma w tym względzie analogii z biologiczną metaforą, do której odwołuje się koncepcja

Na podstawie: Tucholska A. i in., Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, 2010.

Model potrójnej helisy Rozwój teorii

Poziom regionalny (lokalny) lepszy od krajowego dla procesów wzajemnego uczenia się

Wiedza w procesie innowacyjnym jawna (informacja, którą łatwo i szybko można przekazać za

pośrednictwem np. faksu czy emaila ) ukryta (kompetencja lub umiejętność), którą można zdobyć

tylko poprzez kontakty bezpośrednie

Bliskość geograficzna oraz „społeczna”

Model potrójnej helisy Odejście od sieci innowacyjnych do sieci społecznych

nie tylko koncentrowanie się na pracach badawczo-rozwojowych

kontakty społeczne – uczenie się od wszystkich

Czwarty wymiar helisy! Przedsiębiorcy Nauka Administracja Społeczne powiązania

Model potrójnej helisy

Najważniejsze: zapewnić wzajemne intensywne uczenie się Nie można zmniejszyć odległości geograficznych Ulepszać czynnik „społeczny” – wpływać pozytywnie na

nawiązywanie kontaktów między firmami, naukowcami i administracją i je wzmacniać, stymulując przede wszystkim zaufanie między nimi

Na podstawie: University-Industry-Government: The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University

I

Relacje społeczne

UCZELNIE

WŁADZAFIRMY

Migracja ludziCyrkulacja produktówWymiana informacji

Podatki, B+R, inwestycje

Źródła finansowaniaPolityki / regulacjeSieci informacyjne

Zasoby ludzkieRozwiązaniaSpin-off'y, start-up'y

Strategie innowacjiProjekty współpracySieci współpracyAnimatorzy

Modele dysfunkcjonalne

Na podstawie: University-Industry-Government: The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University

NAUKAWŁADZA

PRZEMYSŁ

WŁADZANAUKA

PRZEMYSŁ

Sukcesy i wyzwania dla modelu 3helix Nowe technologie i produkty z

uczelni Wzrost przychodów z licencji Tworzenie miejsc pracy Poprawa jakości życia Udział w globalnej konkurencji

Na podstawie: How This Innovation Model has Supported the Success of MDS Sciex, Bill Davidson, 2006.

Udane projekty badawcze mogą prowadzić do trudności w transferze technologii

Wymaga silnego wsparcia finansowego ze strony władz

Przemysł może nie mieć zasobów do komercjalizacji technologii

W wysoce konkurencyjnych branżach prawa własności intelektualnej mogą zagrażać komercjalizacji

Koordynacja Hierarchia

nie pozwala na tworzenie zaufania oparta jest na filozofii nakazu

Koordynacja poprzez rynek nie buduje zaufania – bo w momencie np. zapłaty, kończy się relacja pomiędzy

uczestnikami tego procesu

Governance (współzarządzanie) włączanie „wszystkich” interesariuszy (dyskusja, wzajemne poznawanie i

rozpoznawanie potrzeb oraz wypracowywanie porozumienia wokół tego jak rozwijać region) -> wzmacnianie zaufania uwzględnia zróżnicowanie aktorów biorących udział w procesach uczenia się pozwala na uwzględnianie odmienności

ważny jest proces, a nie efekt

Współzarządzanie – kryteria sukcesu

Kryteria dobrego współrządzenia w systemach zarządzania regionalnymi systemami innowacji Przywództwo Partnerstwo Spójność

Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli coświadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

Przywództwo Przywództwo to działania liderów, prowadzące do tego, że interesariusze

regionalnego systemu innowacji, zabiegają o realizację wspólnych celów: wartości wspólne dla liderów i poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu

innowacji wartości liderów wartości poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu innowacji

Kluczowe procesy Dostrzeganie przez liderów wspólnych celów i zachęcanie uczestników procesów do

ich osiągania Wyzwalanie potencjału uczestników procesów i kierowanie ich w stronę osiągnięcia

założonych wcześniej celów Angażowanie reprezentantów poszczególnych środowisk regionalnego systemu

innowacji

Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli coświadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

Partnerstwo Partnerstwo to wspieranie udziału interesariuszy

regionalnego systemu innowacji w realizacji określonych funkcji poprawianie stosunków między i w ramach środowisk

interesariuszy regionalnego systemu innowacji

Kluczowe procesy Podnoszenie poziomu świadomości w zakresie wartości

płynących ze współpracy Stymulowanie powiązań

Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli coświadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

Spójność Spójność to zapewnianie, że …

każdy z interesariuszy regionalnego systemu innowacji działa w sposób umożliwiający osiągnięcie jego celów, a zarazem

realizowane działania nie pozostają w konflikcie z działaniami innych interesariuszy

Kluczowe procesy Spójność pionowa – kształtowanie relacji i możliwości synergii

pomiędzy poziomem krajowym, regionalnym i lokalnym (sektorowym) Spójność pozioma – kształtowanie relacji służących wymianie

doświadczeń i uzgadnianiu wspólnych działań przez interesariuszy regionalnego systemu innowacji, działających na tym samym poziomie

Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli coświadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009

Podsumowanie

Podstawa dla innowacyjności firm -> potrójna helisa Interesariusze innowacyjności uczący się od siebie

Zarządzanie przy wykorzystaniu zasad good governance Przywództwo Partnerstwo Spójność

www.diskeproject.eu

Dziękujemy za uwagę

Prezentacja powstała we współpracy z Panem mgr Pawłem Czyżem