W marcu 2012 roku rusza polska wyprawa eksploracyjna „Torell Expedition”. Naszym celem jest dokonanie eksploracji Ziemi Torella, trawersując na nartach lodowce i fiordy Zachodniego Spitsbergenu pomiędzy Longyearbyen a Polską Stacją Polarną Hornsund.

Śladami pierwszych polskich

wypraw arktycznych

na Spitsbergen...

Spitsbergen

SvalbardArktykę w odróż-nieniu od rozległego kon-tynentu Antarktydy, tworzą rozrzucone pośród zamarznięte-go Oceanu Arktycznego wyspy. Obok samotnych kolosów, jak pokryta lądolo-dem Grenlandia albo Nowa Ziemia, tworzą ją mniejsze archipelagi. Jednym z nich jest Svalbard. Położenie tych rejonów na północ od koła polarnego, pośród zamarzniętego przez większą część roku oceanu wpływa na ich niedostępność. Prze-bieg linii brzegowej tych lądów jeszcze do niedawna kreślono na mapach jedynie w oparciu o domysły karto-grafów i sprzeczne relacje podróżników. Archipelag Sval-bardu ze swoją największą wyspą Spitsbergenem ze względu na bliskie sąsiedztwo północnych brzegów Skan-dynawii cieszył się bodajże największym zainteresowaniem badaczy, myśliwych i wielorybników z Europy. Pomimo tego na wielu bezludnych obszarach wnętrza wyspy jeszcze w la-tach międzywojennych ubiegłego wieku nie stanęła ludzka noga. Jednym z takich rejonów Spitsbergenu była pokryta potężnymi lodowcami i wystającymi z nich wierzchołkami gór Ziemia Torella.

Polskie śladyArchipelag Svalbard został stosunkowo

późno wyeksplorowany. Jednymi z pierwszych badaczy, którzy przedarli się w głąb lądu byli polscy polarnicy okresu międzywojennego. Pierwsza polska wyprawa w rejon Arktyki do-tarła na Wyspę Niedźwiedzią w 1932 r.

Dwa lata później na Ziemię Torella do-tarła polska wyprawa polarna w składzie:

Siedlecki, Różycki, Mogilnicki, Zagrajski, Bernadzikiewicz, Biernawski. Rezultatem eks-

pedycji była mapa topograficzna bezludnych rejonów Ziemi Torella z licznymi polskimi nazwami. Bogaci w doświadczenia z wyprawy naukowej na Ziemię Torella, uczestnicy wyprawy z 1934 r. dwa lata później podjęli ambitną próbę przemierzenia Spitsberge-nu z południa na północ. Wykorzystując swoje wysokogórskie do-świadczenia, bez wsparcia z zewnątrz, trzech polskich alpinistów przemierzyło bardzo trudną trasę o długości 840 km. Sukcesy pierwszych polskich ekspedycji na Spitsbergen zaowocowały kolej-ną wyprawą naukową, której celem były badania glacjologiczne na północ od 77°N. Wyprawa polarna z 1938 r. była ostatnią, którą udało się zrealizować przed wybuchem II wojny światowej.

Trasa wyprawy

Trasa „ T o r e l l E x p e d i t i o n ” poprowadzi w poprzek zamar-zniętych fiordów i lodowcami wnętrza Ziemi Torella. Kierując się na południe od norweskiej osady Longyearbyen uczestnicy wyprawy do-trą do fiordów Van Mijen i Van Keulen. Po przej-ściu zamarzniętych fiordów staną na północnym skraju Ziemi Torella. Dalsza trasa ekspedycji poprowadzi przez lodowce Pencka i Zawadzkiego aż do położonego w centrum Ziemi Torella Płaskowyżu Amundsena. Kierując się na połu-dnie w stronę Polskiej Stacji Polarnej Hornsund położonej nad Zatoką Białych Niedźwiedzi uczestnicy wyprawy przekroczą ko-lejne lodowce: Torella i Hansa. Łącznie trasa liczy około 400 km. Pokonanie pełnych niebezpiecznych szczelin lodowców i spiętrzo-nych torosami fiordów wymagać będzie od nich codziennego wysiłku i bezustannej koncentracji w czasie przemarszu z saniami ekspedycyj-nymi wypełnionymi ekwipunkiem. 50 km0

Przyroda i klimat

Blisko 80 lat, które minęły od czasu pierwszych wypraw eksplorujących Spitsbergen Zachodni przyniosło wiele zmian w krajobrazie i środowi-sku tej arktycznej wyspy. Po okresie intensywnych polowań, i załamaniu się populacji wielu gatunków zwierząt podjęto skuteczne kroki w kierunku ich ochrony. Coraz częściej w Arktyce widuje się niedźwiedzia polarnego. Zima i wcze-sna wiosna, kiedy przybrzeżne wody pokryte są pakiem lodowym stwarzają dla tego po-tężnego drapieżnika doskonały teren łowiecki. Wieloletnie badania wędrówek Władcy Pół-nocy pozwoliły zaobserwować interesującą prawidłowość. Niedźwiedzie polarne w okresie zimowym wykorzystują prąd morski opływający południowe brzegi Spitsbergenu. Podróżując na krach ze wschodnich wybrzeży aż na zachodni skraj wyspy intensywnie polują na foki. Drogę powrotną pokonują wybrzeżem lub nierzadko skracają ją sobie wędrując przez lodowce. Ten cie-kawy zwyczaj niedźwiedzi polarnych może sprawić, że trasa uczestników ekspedycji skrzyżuje się z tropami polarnego wędrowcy. Możliwość spotkania z głodnym i zdesperowanym drapieżnikiem wymusza na badaczach Arktyki posiadanie broni myśliwskiej, zaś nocą dodatkowego zabezpieczenia obozowiska. Mając na względzie poszanowanie praw przyrody i restrykcyjnych przepisów ją chronią-cych, uczestnicy wyprawy ograniczą użycie broni jedynie do odstraszenia potencjalnego intruza.

Rejony dalekiej Arktyki charakteryzuje surowy klimat z długą, mroźna zimą i krótkim polarnym latem. Uczestni-

kom ekspedycji przyjdzie się zmierzyć z pogodą typową dla przełomu zimy i lata: silnymi, arktycznymi wia-

trami obniżającymi temperaturę odczuwalną do –40°C i charakterystycznymi dla zachodniej

części Archipelagu Svalbardu mgłami, utrud-niającymi nawigację w czasie pokonywania lo-dowców. Wybór tak niesprzyjającego terminu ekspedycji jest celowy. Właśnie w tym okresie, nim słońce na stałe wzejdzie nad widnokrąg, można obserwować piękne wschody i zachody

słońca dekorujące ciepłymi barwami suro-we krajobrazy Arktyki.

Uczestnicy

Szymon Jasieński, ur. 1987. Zaczął podróżować bardzo wcześnie. Gdy miał 16 lat wyjechał samotnie do Australii. To uruchomiło lawinę kolejnych wyjazdów, któ-re realizował już wspólnie z bratem Michałem. Zjeździł Europę, Bliski i Daleki Wschód, większość drogą lądową, zamieniając samoloty na autostop, lokalne pociągi i autobusy. Jego dewiza to: jak najdalej, jak najtaniej w poszukiwaniu przygód i wrażeń. W ten sposób dotarł aż do Hong-kongu oraz przejechał Jedwabny Szlak. Ma za sobą zimową wypra-wę na Spitsbergen w 2010 roku. Kocha góry, śnieg i wszystko, co się z tym wiąże. Interesuje się kulturą islamu. Twierdzi, że w poprzednim życiu byli z Michałem Pakistańczykami. Zawodowo przyszły budowla-niec oraz instruktor narciarstwa i snowboardu. W przyszłości chciałby odwiedzić Afganistan.

Michał Jasieński, ur. 1983. Włóczy się po świecie od 17. roku życia, głównie z bratem Szymonem. Na koncie

ma Europę, Bliski Wschód, kawał Azji, a także 14 tys. mil samochodem po Stanach. Z plecakiem, mapą

i plandeką zamiast namiotu odwiedził ponad 40 państw. Amator spania na przystankach, w parkach, opuszczonych wagonach kolejowych albo na dachach domów. Zimą 2010 roku brał udział w ekspedycji na Spitsbergen, trawersując na nartach Ziemię Narthorsta, Van Mijenfjord i Van Keulenfjord. Uważa, że

jego najlepszy kompan podróży to Szymon, bo obaj doskonale wiedzą, że mogą na siebie liczyć

nawet w najcięższych sytuacjach. Rozumieją się bez słów, dobrze czują się we własnym towarzystwie.

Szczególnie pociągają go krainy górskie (Hindukusz, Karakorum i Himalaje), ale także stepy albo syberyjskie równiny. W najbliższych planach ma wizytę w Korytarzu Wachańskim.

Uczestnicy

Marcin Klisz, ur. 1974. Z wykształcenia leśnik, obecnie pracownik naukowy Instytutu Badawczego Leśnictwa. Od wielu lat wspina się, chodzi po jaskiniach, podróżuje. Interesują go zwłaszcza dzikie tereny położo-ne na dalekim południu lub północy. W roku 2006-2007 był członkiem XXXI Polskiej Wyprawy Antarktycznej na Wyspie Króla Jerzego. Rok później zdobywał doświadczenie na Spitsbergenie w ramach terenowej wyprawy geologicznej. Miał szansę poznać bezludne obszary Islandii, Arktycznej Rosji i Zachodniej Grenlandii. W wolnych chwilach bierze udział w ul-tramaratonach, jeździ na rowerze, startuje w rajdach przygodo-wych, wspina się w Tatrach i Alpach. Pasję przyrodniczą realizuje obserwując ptaki w ramach Monitoringu Pospolitych Ptaków Lę-gowych. Marzy o wyprawie na Ziemię Franciszka Józefa.

Michał Jastrzębski, ur. 1974. Z wykształcenia leśnik. Fo-tograf, podróżnik i myśliwy. Podczas trwania XXXII Wyprawy Polarnej PAN na Spitsbergenie uczestniczył w ekspedycji foto-graficzno-filmowej „Arktyka 2010”. Uczestnik wielu wypraw w rejony północnej Europy – od Finlandii po Islandię. Głównym motywem jego prac jest dzika przyroda. Zaangażowany w projekty Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków mające na celu ochronę rzadkich gatunków ptaków. Odnosi sukcesy fo-tograficzne, jego zdjęcia wykorzystano w licznych publika-cjach przyrodniczych. Z niezrealizowanych dotąd marzeń podróżniczych wymienia Wyspę Wrangla.

Patroni medialni:

ww

w.b

iega

nie.

com

.pl

ww

w.b

iega

nie.

com

.pl

ww

w.b

iega

nie.

com

.pl

ww

w.b

iega

nie.

com

.pl

Sponsorzy:

Sponsorzy:

Kontakt:

www.torellexpedition.plwww.facebook.com/TorellExpedition2012

Marcin Kliszmklisz@torellexpedition.pl

+48 692 224 560

Michał Jastrzębskimjastrzebski@torellexpedition.pl

+48 608 673 301

Michał Jasieńskimjasienski@torellexpedition.pl

+48 502 156 088

Szymon Jasieńskisjasienski@torellexpedition.pl

+48 607 076 998