Test z historii

8/15/2019 Test z historii

1/246

Autor szkolnego testu ogólnego z wiedzy historycznej - Krzysztof Olszak 1

PREHISTORIA I DZIEJE STAROŻYTNE

Rys. 1.

Na podstawie rys. 1 odpowiedz na p. 1 – 8.


2/246


1. Kolebk ą ludzko ści jest:a) Europa b) Afryka c) Ameryka Południowa d) Australia

2. Pierwszą istot ą dwuno ż ną , która prawdopodobnie u ż ywała kamieni i kawałków drewna jako narzędzi, sprzed 4 milionów lat, nazywamy:

a) Australopitek ramidus b) Australopitek afarensis c) Paranthropus aethiopicus d) Australopitek robustus

3. Odpowiedz na pytania 3.a. i 3.b. Człowiek zr ęczny zaczął zgrabniej chwytać przedmioty i tworzyć narzędzia.

3.a. Ile lat temu człowiek zr ęczny się pojawił na świecie?

a) 6 milionów lat temu b) 4 miliony lat temu c) 3 miliony lat temu d) 100 tysięcy lat temu

3.b. Jak się inaczej nazywa człowieka zr ęcznego?

a) Homo rudolfensis b) Homo habilis c) Homo erectus d) Homo sapiens

4. Jak się nazywała istota humanoidalna, która wywędrowała poza Afrykę?

a) Homo habilis b) Homo erectus c) Homo neanderthalensis d) Homo sapiens

5. Wybierz jedną z odpowiedzi a, b, c, d z pyt. poprzedniego i przepisz je w p. 5.1. oraz skorzystaj z rys.1. by uzupełnić p. 5.2. Uzupełnij tekst:

Około 1,8 miliona lat temu ukształtował się człowiek wyprostowany, który był wyższy od swoich przodków i charakteryzował się większą

pojemnością puszki mózgowej. Nazywa się go 5.1. ......................... . Aby móc spożywać więcej mięsa, wędrował coraz dalej od swoich siedzib i

poszerzał tereny łowieckie. Około 700 tysięcy lat temu zaczął posługiwać się 5.2. ......................... .

6. Podkre śl poprawną odpowied ź . Mięsa nie spo ż ywały istoty humanoidalne zwane:

a) Australopitek ramidus b) Homo heidelbergensis c) Homo habilis d) Homo ergaster

7 . Zaznacz właś ciwą odpowied ź . Ta istota humanoidalna pojawiła się prawdopodobnie około 250 tysięcy lat temu w Europie. Rozmiar jego czaszki jest zbli ż ona do czaszki

homo sapiens. Potrafiła rozniecać ogień , ż yła w okresie ostatnich zlodowaceń , prowadziła koczowniczy tryb ż ycia i mieszkała w jaskiniach. Prawdopodobnie posługiwała się

prymitywną mową i chowała swoich zmarłych. Nazywa się ją:

a) Homo neanderthalensis b) Homo heidelbergensis c) Homo sapiens d) Paranthropus robustus


3/246


8. Na podstawie rys. 1 opisz własnymi słowami (minimum 420 znaków, 4 zdania) rys. obok.

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

Mapa przedstawia obszary, na których niezale ż nie od siebie zapoczątkowano produkcję ż ywno ści – uprawę ro ślin i hodowlę zwierząt.

9. Na podstawie tej mapy oraz własnej wiedzy okre śl państwa, na

obszarach których kilka tysięcy lat temu hodowano:

a) indyki– .............................. b) kozy– ..............................

c) lamy– .............................. d) bydło– ..............................

e) jedwabniki– ............................ f) świnie– ..............................

10. Na podstawie tej mapy oraz własnej wiedzy okre śl państwa, na

obszarach których kilka tysięcy lat temu uprawiano:

a) proso– .............................. b) ryż– ..............................

c) kukurydza– .............................. d) pszenica– ..............................

e) fasola– .............................. f) groch– ..............................

g) ziemniaki– .............................. h) dynia– ..............................

11. Na podstawie tej mapy dokończ zdanie:

Rewolucję agrarną, która diametralnie zmieniła tryb życia człowieka, datuje się na okres .................................................................. .


4/246


Na podstawie umieszczonej obok ilustracji odpowiedz na pyt. 12 – 17:

12. W jakich czasach mógł ż yć człowiek, do którego nale ż ał szkielet

przedstawiony na ilustracji?

……………………………………………………………………………

13. Gdzie mógł ż yć ten człowiek?

……………………………………………………………………………

14. Jaki rodzaj skał wyst ę pował na obszarze wyst ę powania tego

człowieka?

……………………………………………………………………………

15. Czym na co dzień mógł zajmować się ten człowiek?

……………………………………………………………………………

16. Na co najchętniej mógł on polować?

……………………………………………………………………………

17. W jakim miejscu (nie chodzi o miejscowo ść) znaleziono narzędzia i

broń , które mogły do niego nale ż eć?

……………………………………………………………………………

18. W ędrowny tryb ż ycia był typowy dla społeczeństw:

a) paleolitu i mezolitu

b) mezolitu i neolitu

c) paleolitu i neolitu

d) epoki brązu


5/246


§ 196 : Jeśli obywatel wybił oko jednemu z obywateli, należy wybić jego oko.

§ 197 : Jeśli złamał kość obywatela, należy złamać jego kość.

§ 198 : Jeśli wybił oko poddanego pałacu lub złamał kość poddanego pałacu, zapłaci jedną minę srebra.

§ 199 : Jeśli wybił oko niewolnika obywatela lub złamał kość niewolnika obywatela, zapłaci połowę jego ceny kupna.

§ 200 : Jeśli wybił obywatel ząb obywatela równego sobie, należy wybić jego ząb.

§ 201 : Jeśli wybił ząb poddanego pałacu , zapłaci jedną trzecią miny srebra.

§ 202 : Jeśli obywatel uderzy w twarz obywatela godniejszego niż on, zostanie na zgromadzeniu uderzony 60 razy bykowcem.

§ 203 : Jeśli obywatel wystąpi w sprawie z fałszywym zeznaniem, a prawdziwość słów, które wypowiedział nie dowiódł, jeżeli jest to

sprawa gardłowa, człowiek ten zostanie zabity.

§ 204 : Jeśli wystąpił z zeznaniem dotyczącym zboża lub pieniędzy, poniesie karę tej sprawy.

Ź ródło: fragm. z Kodeksu Hammurabiego

19. Odpowiedz na dwa poni ż sze pytanie na podstawie powy ż szego fragmentu z Kodeksu Hammurabiego.

a) Od czego zależał wymiar kar za dokonane przestępstwa?...............................................................................................................................................................

b) Jaka kara groziła za fałszywe oskarżenie?

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

20. Ludy pierwotne zdobywały po ż ywienie:a) polując na zwierzęta, łowiąc ryby, uprawiając ziemię

b) hodując zwierzęta, łowiąc ryby, zbierając owoce leśne

c) łowiąc ryby, uprawiając ziemię, zbierając owoce leśne

d) polując na zwierzęta, łowiąc ryby, zbierając owoce leśne


6/246


20. Dopasuj opisy do stanowisk:

Jerycho

Çatal Höyük

Osłonki

Biskupin

osada obwarowana palisadą na Kujawach

najstarsza znana na świecie osada obronna w dolinie Jordanu

gród na wyspie na jeziorze otoczony wałem drewniano – ziemnym

najlepiej zachowana osada z okresu wczesnego neolitu, położona w Turcji

22. Kiedy i gdzie prawdopodobnie zastosowano po raz pierwszy nawadnianie w rolnictwie?

a) ok. 8500 lat temu w Mezopotamii b) ok. 6500 lat temu w Mezopotamii

c) ok. 6500 lat temu w Egipcie d) ok. 8500 lat temu w Egipcie

23. Dopasuj podane poni ż ej nazwy państw lub ludów do tekstów im odpowiadających, wpisując w wykropkowane miejsca.

Persowie, Asyryjczycy, Hetyci, Babilonia, Akadyjczycy, Egipt, Fenicjanie, Sumerowie, Izraelczycy

a) Lud niewiadomego pochodzenia zbudował na obszarze międzyrzecza rywalizujące ze sobą miasta – państwa, w których centrach położone były zigguraty. ..........

b) Ludność semicka, która pod dowództwem Sargona I, podbiła Sumerów i stworzyła scentralizowane państwo. ..........

c) Państwo założone przez lud Amorytów, którego król Hammurabi dokonał słynnej kodyfikacji praw. ..........

d) Lud semicki, który w okresie X – VII w. p. n. e., podbił cały Bliski Wschód, a jego siedzibami były Assur i Niniwa. ..........

e) Lud semicki, który założył swoje państwo w Anatolii w okresie XX – XIX w. p. n. e., słynął z stosowania ówcześnie nowej broni – rydwanów. ..........

f) Lud semicki, który słynął z doskonałego rzemiosła, m. in. wyrobów ze szkła, barwnych tkanin i szkutnictwa. Wyznawał kult m.in. Baala. Słynął z wielkich wypraw

handlowych i założył wiele kolonii wzdłuż południowych wybrzeży Morza Śródziemnego. ..........

g) W XII wieku p. n. e. ten lud semicki napłynął do Palestyny. Wyróżniał się tym, że w odróżnieniu od innych ludów wyznawał religię monoteistyczną. ..........h) Lud indoeuropejski, który stworzył największe imperium na Bliskim Wschodzie w latach 558 – 332 p. n. e. ..........

i) Jedna z najstarszych cywilizacji i najbardziej rozwinięta starożytna cywilizacja, niezwykle zależna od kaprysów wielkiej rzeki. Ten lud wierzył w wielu bogów

przypominających zwierzęta bądź ludzi z głowami zwierząt. ..........


7/246


24. Uzupełnij tekst, wybierając wła ściwe hasła podane poni ż ej i wpisując je w odpowiednie rubryki.

brąz, dymarkach, żelaza, Stonehenge, obeliskami, dolmenamiNajsłynniejszym megalitem, który w czasach prehistorycznych mógł pełnić funkcję kultową, grobową lub astronomiczną, jest krąg wielkich

kamieni zbudowany w okresie neolitu i brązu niedaleko miasta Salisbury w hrabstwie Witshire w południowej Anglii. Nazywa się z języka

staroangielskiego . Często megality były pojedynczymi obeliskami, zwanymi , albo głazami

przykrytymi kamienną płytą zwanymi . W epoce brązu, kiedy to powstawały te monumentalne obiekty kamienne, ludzie zaczęli

wytwarzać narzędzia i broń z , który był stopem miedzi i cyny, w prymitywnych . Ów metal okazał się lepszymi trwalszym surowcem od stosowanego dotąd powszechnie . Ok. 3500 lat temu, gdy rozbudowywano piece, w których można było osiągnąć

coraz to gorętszą temperaturę, zaczęto wytwarzać metal twardszy i tańszy – żelazo. Zaczęła się wtedy epoka . .

25. Czy ludzie ż yli w czasach dinozaurów?

a) tak b) nie

26. W jakiej epoce ż yły dinozaury?a) paleozoiku b) mezozoiku c) kenozoiku d) archaiku


8/246


27. Na podstawie ilustracji obok odpowiedz na dwa pytania a i b.

a)Kto i kiedy najechał ziemie polskie?

……………………………………………………………………………

b) Co takiego ten lud pozostawił na ziemiach polskich, a co dzisiaj nazywamy

skarbami archeologicznymi?

……………………………………………………………………………

Na podstawie tekstu informacyjnego wyra ź swój pogląd w odpowiedzi na pyt.

28.

Historia rozumiana jest dwojako. Z jednej strony jako dzieje, z łac. „historia gestae” i w

tym sensie jest to wszystko to, co przeminę ło, co było, co się wydarzyło. Nie tylko to, co jest

zapisane, sfilmowane czy sfotografowane, ale także m.in. ulotne chwile, słowa, gesty, czyny

dnia codziennego. Z drugiej strony historia jest rozumiana jako opis dziejów, z łac.

„historia rerum gestare”, czyli wszystko to, co jest przekazem historycznym w księgach,kronikach, filmach, na zdjęciach, w inskrypcjach kamiennych itp.

28. Co to jest historia?

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………


9/246


29. Podkre śl to, co jest ź ródłem historycznym, a nast ę pnie po przecinku dopisz rodzaj tego, co uznajesz za ź ródło historyczne.

materialne, niematerialne, pisane, niepisane, opisowe, normatywne, epistolarne, hagiografie, biografie,epistolarne, archeologiczne, ikonograficzne, architektoniczne, dzieła sztuki

1. książka 2. komiks 3. stokrotka 4. czarno-biały film na taśmie filmowej 8 mm

5. kolorowy film na DVD 6. płyta pilśniowa 7. piosenka mp3 8. melodia grana przez skrzypka

9. pożółkły rękopis 10. tory kolejowe z wybitą datą produkcji 11. drewniany kościółek wiejski12. herb miasta 13. wykopane z ziemi korzonki krzewów 14. Encyklopedia PWN

15. wikipedia 16. wykopane z ziemi szczątki naczyń ceramicznych 17. atlas geograficzny

18. Żywot św. Franciszka 19. pamiętniki Jana Chryzostoma Paska 20. Wawel

21. spis powszechny GUS 22. ikona Matki Boskiej 23. biografia Lecha Wałęsy

24. obraz Jana Matejki 25. XVI-wieczne protokoły z procesów czarownic 26. krakowskie Sukiennice

27. wróżby andrzejkowe 28. legenda o polskim Smoku Wawelskim 29. listy Williama Szekspira

30. polski zwyczaj święcenia darów w koszyczkach 31. zwyczaj wręczania sobie prezentów na Gwiazdkę


10/246


30. Zaznacz ró ż nymi kolorami na osi czasu, jak długo, trwały epoki: prehistoria, staro ż ytno ść , średniowiecze, nowo ż ytno ść i współczesno ść.

4 mln 3000 p.n.e. 476 n.e. 1492 1789 1914 1989

Odpowiedz własnymi słowami w dwóch zdaniach i uzasadnij.

31. Jakie wydarzenia są cezurami, wyznaczającymi ramy czasowe epok podanych w poprzednim pytaniu?

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

32. Zaznacz na osi czasu daty i okresy podane w ramce.

p.n.e., n.e., 966, 1025, 1364, 1410, 1525, 1683, 1717, 1791, 1795, 1807, 1830, 1848, 1863, 1914, 1918, 1939, 1945, 1989

33. W latach, podanych w pyt. 32., miały miejsce wielkie i istotne wydarzenia w historii Polski i Polaków. Rozszyfruj poni ż ej, co się wydarzyło w

danym roku, oraz podaj wła ściwe dla danego wydarzenia stulecie.

966 – 1025 – 1364 –

1410 – 1525 – 1683 –

1717 – 1791 – 1795 –

1807 – 1830 – 1848 –

1863 – 1914 – 1918 –

1939 – 1945 – 1989 –


11/246


Na podstawie pyt. 29 odpowiedz w jednym zdaniu na pyt. 34.

34. Co to jest ź ródło historyczne?

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

35. Dopasuj wła ściwe pojęcia do ich definicji tak, jak podaje przykład.

PRZYKŁAD: epigrafika bada napisy wykonane na twardych materiałach takich jak kamień, metal czy drewno

sfragistyka bada stosunki ludnościowe i czynniki je kształtujące

demografia historyczna bada i opisuje rozwój form pieniądza

heraldyka bada pieczęcie jako źródła historyczne

numizmatyka bada herby, historię ich powstania i pochodzenie

paleografia bada narzędzia pomiaru czasu i podziały czasu w ich rozwoju historycznym

chronologia historyczna bada rozwój pisma oraz materiałów pisarskich

epigrafika bada napisy wykonane na twardych materiałach takich jak kamień, metal czy drewno

36. Zaznacz w wykropkowanych miejscach W (wędrowny) albo O (osiadły) na scharakteryzowanie trybów ż ycia ludzi prehistorycznych.

1. …… tryb życia charakteryzował się mieszkaniem w szałasach i namiotach,

2. …… tryb życia charakteryzował się uprawą zbóż,

3. …… tryb życia charakteryzował się wędrówką za zwierzyną łowną,

4. …… tryb życia charakteryzował się żywieniem się owocami leśnymi,

5. …… tryb życia charakteryzował się hodowlą zwierząt,

6. …… tryb życia charakteryzował się zakładaniem nowych osad.


12/246


37. Które pojęcie pasuje do podanej poni ż ej definicji?

a) system nawadniający b) system przeciwpowodziowy c) system obronny d) system irygacyjny

to jest

system zbiorników, śluz, kanałów doprowadzających wod ę na tereny uprawne i odprowadzających jej nadmiar oraz system wałów

przeciwpowodziowych.

38. Przyporządkuj nazwy, znajdujące się pod ilustracjami, tych obiektów do wła ściwych im opisów.

Ziggurat Piramida

a) Świątynia zbudowana na planie prostokąta, z wewnętrznymi podworcami o pochyłych ścianach, której miejsce najświętsze znajdowało

się w środku budynku.

b) Świątynia zbudowana na planie prostokąta, o pochyłych ścianach, przypominających schodki, na szczycie której znajdowało się

miejsce najświętsze.


13/246


14/246


Inti – bóg słońce Bi Fang – bóg ognia

Wirakocza – bóg stwórca Cai Shen – bóg fortuny i szczęścia

Mama Quilla – bogini księżyc Chi You – bóg wojny

Illapa – bóg piorunów, grzmotów, błyskawic i deszczu Hai Re – bóg wody

40. W której cywilizacji staro ż ytnej dokonywano mumifikacji i pisano na papirusach?

a) Izraelici b) Egipcjanie c) Asyryjczycy d) Sumerowie

41. W której cywilizacji staro ż ytnej wynaleziono pismo i koło?

a) Babilończycy b) Egipcjanie c) Chińczycy d) Sumerowie

42. Na mapie obok:

a) zaznacz literkami podanymi w nawiasach, gdzie le ż y: Memfis (M), Teby (T), Babilon (B),

Jerycho (J), Górny Egipt (GE), Dolny Egipt (DE),

b) podpisz punkty zaznaczone na mapie, nazwami staro ż ytnych cywilizacji, które w tych regionach

wyst ę powały.


15/246


43. Uzupełnij schematy, wpisując wła ściwe hasła z ramki, która znajduje się pod tymi schematami.

w północno – ……………… części Afryki

Położenie geograficzne starożytnego Egiptu: nad rzeką ………………

nad morzami ………………

W Egipcie panował ……………… . Wszystko zależało od jego władcy:

………………

……………… władca Egiptu ………………

monarcha atrybuty władzy: syn boga słońca Ra

podwójna korona

bicz

………………


16/246


……………… był absolutnym władcą, którego poddani otaczali kultem religijnym

kapłani doradcy króla, pośrednicy między ludźmi a bogami, duchowni

żołnierze poddani lub najemnicy, którzy służyli w armii

……………… słudzy, którzy prowadzili dla króla usługi administracyjne

……………… poddani uprawiający rolę na ziemi

……………… zniewoleni jeńcy wojenni lub ludzie sprzedani do niewoli

Podpowied ź do pyt. 43: król, bóg, wschodniej, faraon, Nil, Czerwonym i Śródziemnym, despotyzm, faraon, urzędnicy, laska, chłopi, niewolnicy

Na podstawie mapy obok odpowiedz na pyt. 44 – 47.

44. W dorzeczu jakich rzek powstały miasta mezopotamskie?

a) ………………………

b) ………………………

45. Nad jak ą zatok ą znajdowała się cywilizacja Mezopotamii?

a) ………………………

46. Dlaczego miasta mezopotamskie powstawały na południu, a

nie w północnych górach?

a) ………………………

b) ………………………

47. Uzupełnij zdanie.

Mezopotamia leży w południowo - ………….. części Azji na

obszarze współczesnego dzisiaj państwa Irak.


17/246


18/246


Mapa A.

50. Wska ż dwie poprawne odpowiedzi. Czym było greckie polis?

a) miastem – państwem b) państwem – miastem

c) wspólnotą wszystkich jej obywateli d) wspólnotą możnych jej obywateli

51. Wa ż kie dla polis decyzje państwowe podejmowali obywatele:

a) poprzez wybranych ze swojego grona urzędników b) na Agorze obywateli

c) na Radzie, wybranej na Zgromadzeniu obywateli d) na Zgromadzeniu obywatelek


19/246


Na podstawie mapy A odpowiedz na pyt. 52 – 53.

52. Czyją kolonią były podane poni ż ej miasta? (zaznacz „f” na oznaczenie fenickich albo „g” na oznaczenie greckich kolonii)

Selinus – Hemeroskopejon – Bizancjum – Chersonez –

Syrakuzy – Massalia – Korkyra – Cypr –

Kartagina – Naukratis – Milet – Akraga –

Teodozja – Arad – Emporion – Side –

53. W którym wieku i co miało miejsce, przedstawione na mapie?

.....................................................................................................................................................

54. Wybierz wła ściwe pojęcie do podanej poni ż ej definicji:

a) macierz b) metropolia c) autonomia d) kolonia

jest to

posiadłość państwa, nazywanego metropolią, znajdująca się poza jego granicami i podlegająca

bezpośredniej zależności politycznej i gospodarczej.

55. Gdzie i w którym tysiącleciu p.n.e. rozwijała się kultura minojska?

a) na Peloponezie ok. II tys. p.n.e. b) na Peloponezie ok. III tys. p.n.e.

c) na Krecie ok. II tys. p.n.e. d) na Krecie ok. III tys. p.n.e.

56. Na podstawie mapy obok uzupełnij wg przykładu.

Eubea – grecka wyspa na Morzu Egejskim, leżąca przy wsch. wybrzeżu PeloponezuKreta – .............................................................................

Peloponez – .............................................................................

Troja – .............................................................................

Korynt – .............................................................................


20/246


Tesalia – .............................................................................

Epir – .............................................................................

Korfu – .............................................................................

Samotraka – .............................................................................

Rodos – .............................................................................

57. Na podst. map do p. 52, 53 i 56 zlokalizuj jednym zdaniem poło ż enie geograficzne

Grecji.

.......................................................................................................................................

58. Kogo przedstawia waza z VI w. p.n.e. na zdjęciu obok?

a) hoplitów b) katafraktów c) legionistów d) jeźdźców

59. Przyporządkuj definicje do wła ściwych pojęć.

1) o kluczowych sprawach decydowała grupa osób wywodzących się z starych i szanowanych rodów

2) władzę nad ludem sprawował król

3) obywatele decydowali na agorach o tym, kto miałby rządzić

4) o kluczowych sprawach decydowała grupa osób nie wywodzących się ze starych i szanowanych rodów, ale mających spore majątki

demokracja

oligarchia

arystokracja

monarchia

tyrania

60. Co miało decydujący wpływ na powstanie greckich polis?

a) niezgoda wśród Greków b) zbyt duże różnice w poziomie gospodarczym polisc) górzyste ukształtowanie terenu d) zbyt duże odległości geograficzne między polis

61. Igrzyska greckie były:

a) uroczystą procesją obywateli polis do świątyni b) nauką w gimnazjonie

c) zawodami sportowymi organizowanymi co 4 lata d) zawodami sportowymi


21/246


22/246


69. Na podstawie poni ż szych tekstów ź ródłowych opisz krótko wpływ Peryklesa na ż ycie staro ż ytnych Ateńczyków:

Wywierał wpływ dzięki swemu autorytetowi i mądrości; będąc bez wątpienia nieprzekupnym, z łatwością trzymał lud w ryzach i nie lud nim kierował, ale on ludem. (...)

Choć więc z imienia była demokracja, w rzeczywistości były to rządy pierwszego obywatela (...).

Tukidydes „Wojna peloponeska”

Powstawały (...) budowle zdumiewające swą wielkością, niedościgłe w swej sztuce i piękności. (...) Przypuszczano, że każde z nich będzie wymagało do ukończenia czasu co

najmniej kilku pokoleń (...) , a tymczasem wszystkie one zostały doprowadzone do końca w ciągu tych jednych rządów Peryklesowych (...).

Plutarch „Żywoty sławnych mężów”

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

70. W Sparcie pełnoprawnymi obywatelami byli:

a) heloci b) spartiaci

71. A kim byli ci, którzy w p. 70 nie byli pełnoprawnymi obywatelami Sparty?

.........................................................................................................................................................................................................................................

72. Przyporządkuj instytucje rządowe Sparty do ich funkcji.

Zgromadzenie Ludowe

eforowie

geruzja

1. Organ doradczy, posiadający funkcje sądownicze, którego członkowie byli wybierani na roczną kadencję

2. Ogół obywateli, który teoretycznie poprzez aklamacje podejmował ważkie dla Sparty decyzje

3. Rada złożona z dwóch królów i 28 urzędników wybranych przez obywateli

73. Najsłynniejszą świątynią greck ą jest Akropol z Partenonem w:

a) Koryncie b) Atenach c) Sparcie d) Troi74. Które pojęcie pasuje do podanej poni ż ej definicji?

Bogów wyobrażano sobie na podobieństwo ludzi, zarówno pod względem wyglądu, jak i charakteru. W malarstwie i w rzeźbie przedstawiano bogów i boginie zazwyczaj pod

postacią ludzi.

a) antropocentryzm b) antropomorfizm c) zoomorfizm d) antropologia


23/246


75. Dopisz do podanych poni ż ej imion bóstw te dziedziny ż ycia, które patronowali im Grecy. Podkre śl to bóstwo, które było władcą panteonu

bogów i bogiń greckich.

Zeus – Atena – Artemida –

Hefajstos – Afrodyta – Artemida –

Posejdon – Apollon – Hermes –

Hades – Dionizos – Charon –

76. Wyja śnij krótko pojęcia własnymi słowami tak, jak je rozumiesz:

Tartar – ................................... Elizjum – ................................... teatr – ...................................

misteria – ................................... misteria eleuzyńskie – ................................... komedia – ...................................

epikureizm – ................................... stoicyzm – ...................................

cynizm – ................................... filozofia – ...................................

bajki Ezopa – ................................... tragedia – ...................................

77. Z czym ci się kojarzą postacie historyczne? /kim byli, co stworzyli lub pojęcia z nimi zwią zane/

Tales z Miletu – ...................................................................................

Anaksymenes – ...................................................................................

Heraklit z Efezu – ...................................................................................

Parmenides – ...................................................................................

Demokryt z Abdery – ...................................................................................

Sokrates – ...................................................................................

Platon – ...................................................................................

Arystoteles – ...................................................................................

Ajschylos – ...................................................................................


24/246


Eurypides – ...................................................................................

Sofokles – ...................................................................................

Arystofanes – ...................................................................................

Fidiasz – ...................................................................................

Poliklet – ...................................................................................

Myron – ...................................................................................

78. Przyporządkuj greckie style architektoniczne z podanych na rys. A.: koryncki, joński, dorycki, rzymski,

romański, gotycki, klasycystyczny.

a – .........................................................

b – .........................................................

c – .........................................................

79. Na podstawie rys. B. opisz struktur ę

budynków na Akropolu.

.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

.........................................................................

Rys. A. Rys. B.


25/246


80. Co przedstawiają rysunki C i D oraz czyjego są autorstwa?

Rys. A. przedstawia ………………………………… autorstwa ………………………………… .

Rys. B. przedstawia ………………………………… autorstwa ………………………………… .

Rys. C. Rys. D.

81. Kto jest uwa ż any za ojca medycyny i autora zasady leczenia „po pierwsze nie szkodzić”?

a) Euklides b) Hipokrates c) Pitagoras d) Archimedes


26/246


82. W którym wieku Macedonia podbiła skłócone greckie polis?

a) IV w. p.n.e. b) V w. p.n.e. c) VI w. p.n.e. d) VI w. n.e.

83. Wpisz poprawne odpowiedzi w luki, uzupełniając tekst.

Król macedoński 83.1. ................................ pokonał połączone wojska greckie z 83.2. ..................................................... pod 83.3.

................................ w roku 83.4. ....................... p.n.e.

83.1. a) Dariusz III b) Aleksander Wielki c) Filip II

83.2. a) Sparty i Aten b) Aten i Teb c) Sparty i Teb

83.3. a) Cheroneją b) Salaminą c) Maratonem

83.4. a) 336 p.n.e. b) 337 p.n.e. c) 338 p.n.e.

84. Uzupełnij tabelk ę.

Filip II

Hellespont Zwycięskie potyczki Greków i

Macedończyków w Azji Mniejszej i na

Bliskim Wschodzie.

331 p.n.e. Grecy i Macedończycy zajęli stolicę imperium

Persów.

84.1. Aleksandrowi Wielkiemu nie udało się podbić:

a) Mezopotamii b) kraju Partów c) delty Nilu d) doliny Indusu

A k l ól i d hi j K f Ol k


27/246


84.2. Podkre śl wła ściwą odpowied ź . Nie udało mu się podbić krainy, o której mowa w p. 5.1. z powodu:

a) trudnych warunków b) demoralizacji wśród hoplitów c) niechęci do kontynuowania walk

d) buntu generałów Aleksandra Wielkiego e) zbyt ciężkich kufrów ze zrabowanym wcześniej złotem

85. Skre śl fałszywą odpowied ź . W czasie wyprawy Aleksandra Wielkiego część Greków:

a) zasiedlała nowe krainy i budowała miasta

b) paliła, gwałciła i rabowała wszystko co popadnie

c) zachwycała się pięknem Bliskiego Wschodu

86. Zaznacz prawidłową odpowied ź .

86.1. Królem królów był w świecie staro ż ytnych Hellenów:

a) król Sparty b) król Macedonii c) król Itaki d) król Persów

86.2. W bitwie pod Maratonem Persów pokonali Grecy pod dowództwem:

a) Leonidasa w 480 r. p.n.e. b) Leonidasa w 490 r. p.n.e. c) Miltiadesa w 490 r. p.n.e. d) Miltiades w 480 r. p.n.e.

86.3. Flota grecka pokonała persk ą pod:

a) Termopilami b) Maratonem c) Salaminą

86.4. Zwią zek Morski był koalicją greckich polis pod wodzą:

a) Sparty b) Myken c) Miletu d) Aten

86.5. Polis greckie podbił król macedoński w 338 r. p.n.e. po bitwie pod:

a) Maratonem b) Cheroneją c) Tebami d) Salaminą

86.6. Wojna peloponeska lat 431 – 404 p.n.e. toczyła się między:

a) Spartą a Atenami b) Spartą a Tebami c) Spartą a Macedonią d) Atenami a Macedonią

86.7. Aleksander Wielki zginął młodo w roku:

a) 332 p.n.e. b) 332 n.e. c) 323 p.n.e. d) 323 n.e.

A t k l t t ól i d hi t j K t f Ol k28


28/246


87. Pierwotnym ludem mieszkającym w Italii byli:

a) Grecy b) Fenicjanie c) Włosi d) Etruskowie

88. Jak głosi legenda Rzym zało ż ono w 753 r. p.n.e. przez dwóch braci Romulusa i Remusa, wychowanych przez:

a) lwa b) słonia c) wilka d) żyraf ę

89. Za czyich potomków uwa ż ali się Rzymianie?

a) Romulusa b) Remusa

90. Zaznacz wła ściwą odpowied ź .

90.1. Rzym powstał:

a) po połączeniu osad leżących nad Tybrem i nad sześcioma wzgórzami

b) po połączeniu osad leżących nad Tybrem i nad pięcioma wzgórzami

c) po połączeniu osad leżących nad Tybrem i nad siedmioma wzgórzami

90.2. Juliusz Cezar nad rzek ą Rubikon powiedział, ż e ko ści zostały rzucone, co miało oznaczać , ż e nie ma ju ż odwrotu. W 334 r. p.n.e.

Aleksander Wielki miał równie ż „swój Rubikon”. Gdzie?

a) Cheroneja b) Gaugamela c) Hellespont d) Rubikon

90.3. W którym roku Aleksander Wielki zajął stolicę Imperium Persów – Persepolis?

a) w 331 r. p.n.e. b) w 332 r. p.n.e. c) w 334 r. p.n.e. d) w 335 r. p.n.e.

90.4. Kto był nauczycielem Aleksandra Wielkiego?

a) Platon b) Arystoteles c) Seneka d) Plutarch

90.5. Jakie ziemie objęła swoim zasięgiem kultura hellenistyczna?

a) ziemie podbite przez Aleksandra Wielkiego b) ziemie dawnego imperium perskiego

c) ziemie podbite przez Greków i Macedończyków w IV w. p.n.e. na Persję d) wszystkie odpowiedzi są poprawne

Autor szkolnego testu ogólnego z wiedzy historycznej Krzysztof Olszak 29


29/246


90.6. Pierwotna religia Rzymian cechowała się:

a) znaczącą rolą symbolu świętego, wiecznego ognia b) politeizmem, inspirowanym wierzeniami greckimi

c) wiarą w nadprzyrodzoną siłę potęg natury d) pierwotnym animizmem

91. Formacja bojowa przedstawiona na ilustracji obok to falanga grecka. Przeanalizuj ilustrację

i opisz własnymi słowami, dlaczego i jak falanga odnosiła ogromne sukcesy na staro ż ytnych

polach bitew?

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………


93. Przyporządkuj poni ż sze zdania do pojęć: patrycjusze, plebejusze.

a) zamożni i bogaci ludzie mający szlachetnych przodków:

b) zamożni i bogaci ludzie nie mający szlachetnych przodków:

94. Rzymianie musieli drogą podbojów podporządkowywać swoich sąsiadów na Półwyspie Apenińskim z powodu:

a) deficytu źródeł wody pitnej b) braku ziemi uprawnej c) chęci posiadania

95. Król Epiru Pyrrus z Tarentu odniósł dwa zwycięstwa nad Rzymianami, które by śmy dzisiaj okre ślili mianem „pyrrusowych zwycięstw”, ale

ostatecznie został pokonany pod Tarentem w 272 r. p.n.e.. Wyja śnij pojęcie „pyrrusowego zwycięstwa”.

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

Jowisz (Jupiter) Junona Wenus Westa

bogini

mądrości

bóg wojny bóg głębin

morskich

Autor szkolnego testu ogólnego z wiedzy historycznej - Krzysztof Olszak30


30/246

Autor szkolnego testu ogólnego z wiedzy historycznej Krzysztof Olszak 30

96. W jakim okresie Rzymianie zdołali podbić cał ą Italię?

a) V – IV p.n.e. b) V – III p.n.e. c) V – II p.n. e.

97. Na początku Rzymem rządzili:

a) królowie b) konsulowie c) archonci

98. Przyporządkuj urzędy i instytucje (podane na dole w ramce), które istniały od ok. 509 r. p.n.e. do wła ściwych funkcji:

98.1. miał władzę wojskową i pełnił nadzór nad całą biurokracją

98.2. większością głosów wybierano urzędników

98.3. decydował o najistotniejszych sprawach w państwie

98.4. sporządzali listę wszystkich obywateli, dbali o porządek w państwie i sprawowali

nadzór nad majątkiem i dochodami państwa

98.5. zastępowali podczas nieobecności tych, którzy byli najwyższymi urzędnikami

98.6. w wypadku zagrożenia państwa na wniosek senatu najwyższy urzędnik stawał się

98.7. wybierany przez plebejuszy urzędnik, który miał prawo weta wobec decyzji senatu i

nie podlegał władzy najwyższych urzędników w państwie

Podpowied ź do pyt. 98: dyktator, pretorzy, cenzorzy, zgromadzenie ludowe, trybun ludowy, konsulowie, senat, król

99. W połowie V wieku spisano w br ą zie, odlano i wystawiono na widok publiczny spis praw, który nazwano:

a) Kodeksem Rzymskim b) Spisem Praw Publicznych c) Prawem XII Tablic

100. W którym roku miało miejsce największe powstanie niewolników w dziejach Rzymu?

a) w 73 r. p.n.e. pod wodzą wyzwoleńca Spartakusa

b) w 73 r. p.n.e. pod wodzą gladiatora Spartakusa

c) w 63 r. p.n.e. pod wodzą niewolnika Spartakusa



31/246

zk g g g z w zy y z j zy z f O z 31

101. Jedna z kolonii fenickich stała się miastem macierzystym dla nowych kolonii w zachodniej części basenu Morza Ś ródziemnego, która

zbudowała niezale ż ną od Fenicji punick ą pot ęgę morsk ą , rywalizującą z Rzymem. Ta kolonia nazywała się:

a) Hemeroskopejon b) Selinus c) Kartagina d) Mainake

102. Wyja śnij własnymi słowami pojęcie „wojna punicka”.

.........................................................................................................................................................................................................................................

103. W jakim okresie Rzymianie toczyli wojny punickie?

a) II – III w. p.n.e. z Kartagińczykami b) III – II w. p.n.e. z Kartagińczykami

104. Uzupełnij tabelk ę:

Wydarzenie Postacie Opis

264 – 241 p.n.e.

I wojna punicka

Appiusz Klaudiusz Kadeks

Hamilkar Barkas

Rzym zwyciężył, zdobywając ..............., która stała

się pierwszą rzymską prowincją.

218 – 201 p.n.e.

II wojna punicka

...................................... Kartagina płaciła kontrybucje Rzymowi.

Potęga ......................................

149 – 146 p.n.e.

III wojna punicka

Scypion Młodszy Zrównano z ziemią .............................

Zagarnięcie wybrzeży Afryki Północnej na

............... basenie Morza Śródziemnego. Rzym –

największą potęgą morską.

Je śli masz problem z uzupełnieniem tabeli wykorzystaj niniejszą podpowied ź : Hannibal, Rzymu, Kartaginę , Kartaginę , zachodnim.

105. Wyja śnij podkre ślone w powy ż szej tabelce pojęcia, wpisując po lewej stronie pojęcie, a po prawej wyja śnienie:

........................... – .......................................................................................................................................................

........................... – .......................................................................................................................................................



32/246

g g g y y j y f32

106. Zaznacz na osi czasu wiek, w którym Rzym podbił:

a) Macedonię i Grecję, b) Azję Mniejszą i Syrię, c) Półwysep Iberyjski i d) Galię.

III II I I II III IV V

107. Wyja śnij pojęcie „Imperium Romanum”.

.........................................................................................................................................................................................................................................

108. Na podstawie rys. 1. i rys. 2. scharakteryzuj armię rzymsk ą.

Rys. 1. Rys. 2.

Rys. 1 przedstawia podział legionu na manipuły wg klas majątkowych, natomiast rys. 2. prezentuje bitwę armii rzymskiej z wojskiem Hannibala.

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................


33/246



34/246

Na podstawie mapy, przedstawionej poni ż ej, odpowiedz na pyt. 114 – 115.

114. Z ilu prowincji składało się imperium rzymskie?

115. Z jakich prowincji składało się imperium rzymskie?

116. Uzupełnij tekst, wpisując wybrane słowa: Kleopatra, 31 r. p.n.e.,

Akcjum, Aleksandria: W wyniku klęski w bitwie morskiej pod

w roku upadła dynastia Ptolemeuszy, których ostatnią

królową była a Egipt stał się prowincją rzymską.

117. Kto był głównym rywalem w wojnie o Egipt Oktawiana Augusta?

(dwie postaci)

118. Kto zmienił charakter władzy cesarskiej na dominat?

a) Oktawian August b) Hadrian c) Kaligula d) Dioklecjan

119. Na podstawie poni ż szej mapy odpowiedz na pyt. 119.1., 119.2., 119.3., 119.4. i 119.5.



35/246



36/246

119.1. W której części imperium rzymskiego nast ę powała romanizacja, a w której hellenizacja? Zaznacz na mapie literk ą „R” te prowincje, w

których miała miejsce romanizacja, a literk ą „H” – gdzie miała miejsce hellenizacja.

119.2. Czerwone kropki na mapie oznaczają koncentrację garnizonów wojskowych na zaznaczonych nimi regionach. Na podstawie mapy i na

podstawie własnej wiedzy odpowiedz na pytanie: Przed jakimi ludami Rzymianie musieli bronić swoich limes (limes = łac. granice) i z kim

walczyli na rubie ż ach swojego imperium?

.........................................................................................................................................................................................................................................

119.3. Wykonaj polecenia a) i b).

a) Zaznacz na mapie granicę , jaka powstała po podziale imperium rzymskiego na zachodnie cesarstwo rzymskie ze stolicą w Rzymie, a pó ź niej w

Rawennie oraz na wschodnie cesarstwo rzymskie ze stolicą w Bizancjum (które potem przechrzczono na Konstantynopol).

b) W którym roku i kto podzielił imperium na dwa cesarstwa rzymskie: zachodnie i wschodnie?

119.4. Spójrz jeszcze raz na mapę i korzystając z własnej wiedzy odpowiedz na p. a), b), c) i d):

a) Jak ą funkcję pełnił Egipt dla całego imperium? T ę samą funkcję pełniła Sycylia dla miasta Rzym po wojnach punickich: Rzymianie nazywali

t ę wyspę „spichlerzem dla Rzymu”. Co dostarczał Egipt Rzymowi?

b) Co dostarczała Rzymowi prowincja Syrii?

c) Co dostarczała Rzymowi prowincja Hiszpanii i Grecji?

d) Co Rzymowi dostarczała podbita Afryka?

Je śli masz problem z pyt.119.4. skorzystaj z niniejszej podpowiedzi: szkło, dywany, oliwa, zbo ż e, niewolnicy, oliwki, wino, barwniki.

119.5. Zaznacz na mapie mur Hadriana i napisz krótko, kto i kiedy kazał go zbudować i dlaczego..........................................................................................................................................................................................................................................

120. Krótko wyja śnij czym była:

a) romanizacja – .................................................................................

b) hellenizacja – .................................................................................



37/246

121. Uzupełnij tabelk ę , wpisując wła ściwe tytuły i autorów z ramki pod tabelk ą w odpowiednie rubryki.

Literatura

Autor Tytuł

„Eneida”

Horacy „Ody”

„Dialogi”, zw. inaczej „124 listy moralne do Lucyliusza”

Ammianus Marcelinus

Seneka Starszy, zw. Retorem „Historia rzymska“

„Wojna galicyjska”

Podpowiedzi: Seneka Młodszy zw. Filozofem, „Dzieje rzymskie“, Juliusz Cezar, „Metamorfozy”, Owidiusz, Wergiliusz



38/246

123. Na podstawie ilustracji poni ż ej oraz własnej wiedzy zastanów się , jak mogło wyglądać ż ycie codzienne staro ż ytnych Rzymian i jak

mieszkała przeciętna rodzina rzymska w mie ście? Odpowied ź umie ść w dłu ż szej wypowiedzi pisemnej, wykorzystując takie pojęcia jak:

Koloseum, termy, Circus Maximus, agora.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………



39/246

124. Jak my ślisz, co oznacza rzymskie powiedzenie: „dura lex, sed lex” (z łac. „twarde prawo, ale prawo). Czy zgadzasz si ę z takim podej ściem

do przestrzegania prawa w państwie? Odpowied ź uzasadnij.

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

Na podstawie ilustracji obok odpowiedz na pyt. 125.1. –

125.2.

125.1. Jak ą budowlę przedstawia ta ilustracja?

125.2. Do czego mogła słu ż yć ta budowla?

126. Dokończ zdanie.

Wódz rzymski, który zwyciężył na wojnie swoich wrogów, uroczyście na czele wojsk,

maszerował wzdłuż ulic w Rzymie wśród wiwatujących go tłumów. Tym samym odbierającswój triumf. Zaś senat rzymski ku pamięci stawiał mu ………………………… w mieście.

127. W którym roku cesarz Teodozjusz uznał religię chrze ścijańsk ą za religię panującą w

całym imperium?

a) w 313 n. e. b) w 318 n. e. c) w 331 n. e. d) w 381 n. e.


40/246



41/246

131. Przyporządkuj wła ściwe pojęcia do podanych definicji: (1 pojęcie nie pasuje)

a) zgromadzenie biskupów określonego terytorium

b) zgromadzenie biskupów reprezentujących cały Kościół

c) poglądy religijne uznane za błędne i sprzeczne z naukami Kościoła

d) przywódca religijny i świecki w gminie chrześcijańskiej

e) wspólnota religijna chrześcijan zamieszkujących określone terytorium

Podpowiedzi: gmina, synod, sobór, herezja, schizma, biskup

132. Na podstawie zamieszczonych obok ilustracji własnymi słowami w maksymalnie

czterech zdaniach (nie przekraczając 360 słów) opisz legionist ę rzymskiego.

………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...


42/246



43/246

133. Uzupełnij zdanie:

Barbarzyńcy w okresie III – V wieku n.e. najeżdżali przede wszystkim ……………… rubieże ……………… cesarstwa rzymskiego.

134. Gdzie swoje siedziby po plądrowaniu cesarstwa rzymskiego zało ż yli:

a) Wandalowie?

A) w Hiszpanii B) w Afryce C) w Italii D) w Dalmacji

b) Wizygoci?

A) w Hiszpanii B) w Italii C) na półwyspie Bałkańskim D) w Anglii

c) Frankowie?

A) w Galii B) w Hiszpanii C) w Afryce D) w Italii

d) Longobardowie?

A) w południowej Galii B) w południowej Italii C) w północnej Italii i w Dalmacji D) w północnej Italii

e) Ostrogoci?

A) w Afryce B) w południowej Italii C) w Afryce i w południowej Italii D) w Hiszpanii f) Hunowie?

A) w południowej Galii B) w południowej Italii i Dalmacji C) na Nizinie Węgierskiej D) na półwyspie Balkańskim

Zaznacz prawidłową odpowied ź .

135. Cesarstwo zachodnio – rzymskie upadło w 476 r. n. e. w wyniku zamachu stanu zorganizowanego przez barbarzyńskiego wodza imieniem:

a) Odoaker b) Attyla c) Genzeryk d) Brennus136. Czy zdanie: Cesarstwo wschodnio – rzymskie upadło wraz z upadkiem Rzymu jest prawdziwe czy fałszywe? Zaznacz „R”, je śli prawdziwe

albo „F”, je śli fałszywe w ramce. Uzasadnij swoją odpowied ź w jednym zdaniu.

.........................................................................................................................................................................................................................................



44/246

ŚREDNIOWIECZE I CZASY NOWOŻYTNE

Mapa nr 1. Mapa nr 2.

Na podstawie mapy nr 1 i mapy nr 2 odpowiedz na pyt. 1 – 3.


45/246



46/246

9. Z uwagi na to, ż e Rzym po licznych najazdach barbarzyńców był zrujnowany, papie ż i cesarz rzymski przenie śli stolicę z Rzymu do:

a) Neapolu b) Rawenny c) Wenecji d) Florencji

10. Uzupełnij tekst. Do rozłamu religijnego, zwanego 10.1. , między Kościołem wschodnim a zachodnim doszło w roku 10.2.

.............................. . Jednakże rycerze z Europy łacińskiej, jako krzyżowcy zaangażowali się w grę o tron i poparli jednego z pretendentów. Ten

zaś nie miał pieniędzy, aby im wypłacić obiecanego wynagrodzenia, i zdobyli Konstantynopol, tworząc własne, jako 10.3. .

10. 1. a) herezją b) rozdziałem c) schizmą

10. 2. a) 1025 b) 1054 c) 1118

10. 3. a) Cesarstwo Łacińskie b) Królestwo Łacińskie c) Państwo Łacińskie11. Uzupełnij tekst.

Na czele Kościoła wschodniego stał biskup Konstantynopola 11.1. , zaś na czele Kościoła zachodniego – biskup Rzymu 11.2.

.............................. . Kościół wschodni nazywamy greckim lub inaczej 11.3. , a Kościół zachodni – łacińskim lub inaczej 11.4.

.............................. .

11.1. a) arcybiskup b) patriarcha c) papież 11.2. a) arcybiskup b) patriarcha c) papież

11.3. a) protestanckim b) łacińskim c) prawosławnym

11.4. a) protestanckim b) łacińskim c) prawosławnym

12. Jakie było znaczenie Bizancjum dla cywilizacji europejskiej?

.........................................................................................................................................................................................................................................13. Dokończ zdanie.

W VI w. cesarz Justynian I Wielki doprowadził do zebrania wszystkich rzymskich reguł prawnych i dołączył do nich własne edykty tworząc:

a) Prawo XII Tablic b) Konstytucję c) Kodeks



47/246

14. Zbiór praw, o którym mowa w p. 13, dotyczy prawa:

a) karnego b) rodzinnego c) prywatnego d) cywilnego

15. Na ilustracji obok przedstawiono:

a) św. Pawła b) św. Piotra c) Chrystusa Zbawiciela d) Chrystusa Wszechwładcy i Sędziego

16. Arabowie zamieszkiwali Półwysep Arabski, który znajduje się między:

a) Zatoką Perską, Morzem Śródziemnym i Morzem Czerwonym

b) Zatoką Perską, Morzem Martwym i Morzem Czerwonym

c) Morzem Śródziemnym, Morzem Czerwonym i Morzem Martwymd) Zatoką Perską, Morzem Czerwonym i Morzem Martwym

17. Uzupełnij tekst.

Arabowie byli 17.1. ......................... i zajmowali się handlem i łupiestwem. Główne miasta, jakie powstały na Półwyspie Arabskim to 17.2.

.......................... i 17.3. ........................, które powstały w oazach, leżących na szlakach handlowych. Pierwotnie czcili wielu bogów i dżinów.

Wszystko zmieniło się w dniu, kiedy z Mekki do Medyny uciekł w roku 17.4. ...................... założyciel nowej religii islamu 17.5. ..................... ,która była religią 17.6. ....................... .

17.1. a) dzikusami b) nomadami c) wojownikami

17.2. a) Mekka b) Medyna c) Damaszek

17.3. a) Medyna b) Mekka c) Damaszek

17.4. a) 571 n.e. b) 601 n.e. c) 622 n.e.17.5. a) Abraham b) Mahomet c) Jezus

17.6. a) politeistyczną b) animistyczną c) monoteistyczną



48/246

18. Dokończ zdania, korzystając z podpowiedzi w ramce.

a) świętą księgą Żydów jest

b) komentarzem i uzupełnieniem do świętej księgi Żydów jestc) świętą księgą chrześcijan jest

d) świętą księgą muzułmanów jest

e) komentarzem i uzupełnieniem prawa muzułmańskiego jest

Podpowiedzi: Biblia, Tora, Koran, Talmud, Sunna

19. Po śmierci Mahometa muzułmanie podzielili się na imperia zwane:

a) kalifatami b) sułtanatami c) chanatami d) ordami

20. Uzupełnij poni ż sze zdanie, wybierając wła ściwą odpowied ź z pyt. 19.

Przywódcami tych imperiów (o których mowa w pyt. 19) byli , uznawani za następców Mahometa. Wśród muzułmanów doszło

do rozłamu na szyitów i sunnitów.



49/246

Na podstawie zał ączonych powy ż ej map odpowiedz na pyt. 21.

21. Uzupełnij tekst.

Do śmierci Mahometa Arabowie tworzyli państwo jako luźny związek plemion nomadzkich na Półwyspie ............................ . W czasie ekspansji

islamu najświętszymi miejscami dla muzułmanów stały się ............................ i ............................, a głównymi ośrodkami administracyjnymi i

oświatowymi m.in. Damaszek w Syrii, Bagdad w Persji, ............................ w Andaluzji oraz Aleksandria w ............................ . W

wieku Arabowie podbili poza południowymi wybrzeżami państwa Franków i poza Italią obszar basenu ............................ . W Syrii leżała

............................ , która była miejscem świętym również dla Żydów i chrześcijan. Imperium Arabów pod koniec VIII wieku obejmowało

terytorium od wybrzeży hiszpańskich nad ............................ aż po dolinę Indusu i Afganistan.



50/246

22. Wymień nazwy 8 kalifatów, które powstały po rozpadzie imperium arabskiego.

Ilustracje przedstawiają dwa ró ż ne meczety, za ś schemat przekrój architektoniczny meczetu klasycznego (po lewej bł ękitny meczet w Stambule -

Turcja, a po prawej wnętrze meczetu w Kordobie - Hiszpania). Na podst. tych ilustracji i schematu odpowiedz na pyt. 23 - 24.

23. Dokończ zdanie.

A) Wokół świątyni budowano minarety, które symbolizowały .

B) Architektura muzułmańska charakteryzowała się , oraz .


51/246



52/246

Na podstawie dwóch map przedstawionych powy ż ej odpowiedz na poni ż sze pyt. 30 - 33. W pyt. 30 - 31 dla ułatwienia podano pierwszą liter ę poprawnej odpowiedzi.


30 Z jakimi ludami walczył Karol Wielki? 31 Jakie ziemie podbił Karol Wielki?


53/246

30. Z jakimi ludami walczył Karol Wielki? 31. Jakie ziemie podbił Karol Wielki?

G................................... P...................................

S................................... B...................................A................................... A...................................

L...................................

B...................................

32. Uzupełnij luki. W 843 roku na mocy traktatu w Verdun cesarstwo Karola Wielkiego zostało podzielone na trzy części:a) zachodnią, czyli ..................................... we władaniu .....................................

b) środkową, czyli ..................................... we władaniu .....................................

c) oraz wschodnią, czyli ..................................... we władaniu .....................................

33. Zaznacz na mapie:

Verdun, Akwizgran, Paryż, Kolonia, Ratyzbona, Rzym34. Uzupełnij tekst. Karol Wielki koronował się na cesarza rzymskiego na Boże Narodzenie w roku 800, czyli dnia ........................... .

Na podstawie niniejszego tekstu ź ródłowego odpowiedz na p. 35.

Zasady prawa rzymskiego

Aequitas sequitur legem – sprawiedliwość idzie za prawem (tam gdzie przestrzega się prawa, tam jest sprawiedliwość);

Audiatur et altera pars – niechaj będzie wysłuchana druga strona ( sąd musi brać pod uwagę rację obydwu stron;

Cogitationis poenam nemo patitur – nikt nie ponosi odpowiedzialności za swoje myśli;

Dura lex, sed lex – twarde prawo, ale prawo;

Is fecit, cui prodest – ten uczynił, komu to przyniosło korzyść;

Lex retro non agit – prawo nie działa wstecz;

Lex neminem cogit ad impossibilia – prawo nie zmusza nikogo do robienia rzeczy niemożliwych;


54/246



55/246

38. Odpowiedz na poni ż sze pytania:

a) Sk ąd się wzięli Wikingowie i dlaczego nazywano ich Normanami?

.......................................................................................................................................................

b) Jakie ziemie były celem najazdów Wikingów w IX i X wieku?.......................................................................................................................................................

c) Do jakich krain dopłynęli Wikingowie?

.......................................................................................................................................................


d) Jakie państwa założyli w Europie Zachodniej Wikingowie?


56/246

d) Jakie państwa zało ż yli w Europie Zachodniej Wikingowie?

.......................................................................................................................................................

e) Kto zaatakował Wyspy Brytyjskie i pokonał pod Hastings w roku 1066 wojska anglosaskie pod dowództwem Harolda I? .......................................................................................................................................................

f) Jak inaczej nazywano Wikingów na Rusi Kijowskiej?

.......................................................................................................................................................

41. Na podstawie rysunku poni ż ej odpowiedz na pytanie: Na czym i w jaki sposób wyprawiali się na swoje wyprawy łupie ż cze Wikingowie?

.......................................................................................................................................................


42. Na podstawie własnej wiedzy uzupełnij schemat.


57/246

p j y p j

Obowiązki seniora: Inwestytura:

1) .............................. 1) ..............................

2) .............................. 2) ..............................

3) .............................. 3) ..............................Obowiązki wasala: Hołd lenny:

1) .............................. 1) ..............................

2) .............................. 2) ..............................

3) .............................. 3) ..............................

Przyczyny zawierania umów komendacyjnych:

1) ..............................

2) ..............................

3) ..............................


43. Scharakteryzuj społeczeństwo feudalne (na podstawie zamieszczonego obok


58/246

schematu).

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................44. Co decydowało w Europie feudalnej o bogactwie i władzy?

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

Podpowiedź do p. p. 42, 43 i 44. Wykorzystaj koniecznie!!!

lenno, przekazanie lenna, uprawnienia patrymonialne, posiadane zamki, bogactwo i władza, liczba posiadanej ziemi, siła wasali, danina,

immunitet sądowniczy, immunitet ekonomiczny, domena królewska, dobra dziedziczne



59/246

Mapa nr 1 Mapa nr 2

45. Na podstawie map nr 1 i 2 (powy ż ej) uzupełnij zdania:

Nad Loarą i Renem znajdowało się królestwo ............................ .W Hiszpanii z siedzibą w Kordobie rządził ............................ .

Nad rzeką Niemen mieszkali ............................ .

W dorzeczach Prypeci, Dniestru i Dniepru panował książę ............................ .

Z Bizancjum graniczyły plemiona słowiańskie oraz ............................ .


60/246


61/246


62/246


63/246


64/246


65/246


66/246



67/246


68/246


Na podstawie mapki, zamieszczonej obok

odpowiedz na pyt 50 i pyt 51


69/246

odpowiedz na pyt. 50 i pyt. 51.

50. Z jakich plemion składało się państwo pierwszych Piastów?

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

51. Zlokalizuj wymienione w p. 2 plemiona w

formie pisemnej.

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

52. Książę Mieszko I był jednocze śnie wodzem:

a) drużyny rycerskiej b) drużyny najlepszych wojów c) drużyny książęcej


53. Podkre śl wła ściwą miejscowo ść , dokańczając niniejsze zdanie (tylko 5 miast).

Na drużynę, o której mowa w p. 4, składali się wojowie pochodzący z: Gniezno, Gdańsk, Wrocław, Szczecin, Kołobrzeg, Poznań, Włocławek, Giecz, Kalisz


70/246

Na d u y ę, o tó ej owa w p. , s ada s ę wojow e poc od ący : G e o, Gdańs , W oc aw, S c ec , o ob eg, o ań, W oc awe , G ec , a s

54. Uzupełnij tekst: W latach 930 – 940 54.1. ......................... utworzyli na terenie dzisiejszej 54.2. ......................... silne państwo. Powstaływówczas nowe osady i dobrze umocnione grody, które były skupione wokół 54.3. ........................., stanowiącego centrum państwa Piastów. Zaś

rezydencją książęcą stał się gród 54.4. ......................... .

54.1. a) Ślężanie b) Polanie c) Wiślanie

54.2. a) Wielkopolski b) Małopolski c) Mazowsza

54.3. a) Wrocławia b) Poznania c) Gniezna54.4. a) Poznania b) Gniezna c) Krakowa

55. Przyporządkuj podkre ślone pojęcia do wła ściwych definicji: trybut, plemię , kanonizacja, danina, metropolia. Przy definicji nie posiadającej

pojęcia wstaw znak X.

Ogłoszenie przez Kościół danej osoby świętą – ......................................

Związek skupiający rody spokrewnione ze sobą lub zamieszkujące pobliski obszar – ......................................Prowincja kościelna obejmująca kilka diecezji (biskupstw) będąca pod zwierzchnictwem arcybiskupa – ......................................

Ogłoszenie przez Kościół danej osoby błogosławioną – ......................................

Obowiązkowe świadczenie w produktach rolnych lub pieniądza na rzecz właściciela ziemi, państwa lub Kościoła – ......................................

56. Zidentyfikuj na portretach polskich monarchów i podpisz je, wykorzystując spis chronologiczny w tabelce.



71/246



72/246


73/246


74/246


75/246


76/246


Ilustracja poni ż sza prezentuje rycinę , na której cztery kobiety składają hołd lenny cesarzowi Ottonowi III. Na podstawie tej ilustracji oraz

własnej wiedzy poza ź ródłowej odpowiedz na pyt. 68 - 69.


77/246

68. Jakie regiony symbolizują cztery kobiety na rycinie?..............................................................................................................................

69. Jak się nazywała i czego dotyczyła idea, której dotyczy rycina?

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

Na podstawie mapy obok oraz tej na nast ę pnej stronie, a tak ż e korzystając z własnej wiedzy,

odpowiedz na pytania 70 - 73.

70. Jakiego epizodu w dziejach Europy one dotyczą?

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

71. Scharakteryzuj ten epizod.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................


78/246



79/246


Podpowied ź do p. 70 – 73. Wykorzystaj koniecznie!!!

Turcy Seldżuccy, krzyżowiec, krucjata, Urban II w Clermont roku 1095, I krucjata 1097 r., zdobycie Jerozolimy w 1099 r., ostatnia twierdza krzyżowców Akka w 1291 r.,

zdobycie Konstantynopola wyprawa dziecięca fanatyzm religijny Bizancjum Saladyn Ryszard Lwie Serce Konstantynopol bogactwa: złoto ziemia przyprawy korzenne


80/246

zdobycie Konstantynopola, wyprawa dziecięca, fanatyzm religijny, Bizancjum, Saladyn, Ryszard Lwie Serce, Konstantynopol, bogactwa: złoto, ziemia, przyprawy korzenne,

jedwab

74. Które zdania są prawdziwe, a które fałszywe? Je śli zdanie jest fałszywe, zaznacz obok niego – F (fałsz), a je śli prawdziwe – P (prawda).

Nast ę pnie popraw te, które uznasz za fałszywe w ramkach.

a) Genueńczyk Vasco da Gama dopłynął do wybrzeży Haiti i Kuby w 1492 roku.

b) W latach 1519 – 1522 Ferdynand Magellan jako pierwszy podjął próbę opłynięcia dookoła świata.

c) Krzysztof Kolumb, opływając Afrykę, dopłynął do Indii w 1498 roku.

d) John Cabot dopłynął w 1497 roku do Labradoru i Nowej Fundlandii.

e) Na początku XVI wieku Pedro Alvarez Cabral odkrył Meksyk.

f) Hiszpanie i Anglicy zawarli traktat w Tordesillas, podzieliwszy świat na swoje wpływy.

75. Ile upłynęło lat od chrztu Polski przez Mieszka I do koronacji na króla Bolesława Chrobrego?

..............................................................................................................................................................

76. Jak miała na imię matka

a) Bolesława Chrobrego? ...............................................................................

b) Mieszka II? ...............................................................................

77. Kto zamordował krakowskiego biskupa Stanisława Kostk ę?

a) Kazimierz I Odnowiciel b) Bolesław Chrobry c) Bolesław Śmiały d) Bolesław Krzywousty

78. Kto zjednoczył Polsk ę po jej rozbiciu dzielnicowym z 1138 roku?

a) Władysław Łokietek b) Kazimierz Wielki c) Przemysł II d) Wacław II Czeski


81/246


krajczy – ............................................................................... łowczy – ...............................................................................

stolnik i podstoli – ............................................................................... husaria – ...............................................................................


82/246

cześnik i podczaszy – ............................................................................... podkomorzy – ...............................................................................87. Uzupełnij tabelk ę.

Rok Miejsce wydania Tre ść Nadawca przywileju

1228 Cienia " zachowanie praw słusznych i godnych podług rady biskupów i baronów...

wykluczając uciski i nienale ż ne podatki"

Władysław III Laskonogi

1355 Buda

1374 Ludwik Węgierski

Piotrków Władysław II Jagiełło

Czerwińsk Władysław II Jagiełło

Jedlnia i Kraków „ Nemine captivabimus nisi iure victum” – nietykalność osobista szlachty bez

wyroku sądu

Cerekwica i Nieszawa

1456 Korczyn Kazimierz IV Jagiellończyk


83/246


84/246


85/246


86/246


87/246



Religia Przywódca religijny Poglądy religijne Państwa, w których

dominowała dana religia

Rok pojawienia się

danej religii


88/246

Katolicyzm papież Wiara w dogmaty.

Wiara i dobre uczynki konieczne do zbawienia.

7 sakramentów.

Kult Maryi i świętych.

Dogmat o Trójcy Świętej.

Ogromna władza papieża i kurii rzymskiej.

318 r. n. e.

Luteranizm

Jan Kalwin

Ulrich Zwingli Szwajcaria

Jan Hus Czechy

Anglikanizm Anglia


89/246


90/246


91/246


92/246


93/246


105. Czym była Hanza i jakie miasta do niej nale ż ały? (wymień co najmniej 5 miast)

......

Test z historii

Documents

Transcript of Test z historii