1

TENSES – CZASY GRAMATYCZNE

Present Simple (czas teraźniejszy)

Zastosowanie: - czynności stałe, regularne, powtarzające się (I go to school every day.) - prawdy życiowe (The sun rises in the East.) - przyzwyczajenia (I always watch TV.) - wyrażanie uczuć (I like ice-cream.) - FUTURE: rozkłady jazdy, plany lekcji, repertuary kin (The bus arrives at 2 p.m..)

(+):

podmiot + czasownik (V1) + reszta zdania

(I go to school every day.)

W zdaniu twierdzącym do 3 os. l. poj. dodajemy końcówkę ‘-s’ (-es) do czasownika

(She goes to school every day.)

(-): operator ‘does’ (3 os. l. poj.)

operator ‘do’ (pozostałe osoby)

podmiot + do / does not + czasownik (V1) + reszta zdania

(She does not go to school every day.)

(I do not go to school every day.) do + not = don’t

does + not = doesn’t

W pytaniach i przeczeniach w 3 os. l. poj. znika końcówka ‘-s’ (-es)

(?) : do / does + podmiot + czasownik (V1) + reszta zdania

(Does she go to school every day?)

(Do I go to school every day?)

Charakterystyczne zwroty używane w czasie Present Simple: Every day / week / month / year.. Usually Sometimes Always Never

Often At night On Mondays In the morning, in summer / winter.. From time to tim

2

Present Continuous ( czas teraźniejszy)

Zastosowanie: - czynności dziejące się w danym momencie (I’m reading a book now.) - czynności dziejące się zbyt często i irytujące (He’s always watching TV! (instead of learning))

- sytuacje, które ulegają zmianom (Computers are getting faster and faster.) - FUTURE: czynności, które odbędą się w niedalekiej przyszłości (umówione

spotkania, wizyty) ( I’m visiting the dentist today.)

(+): podmiot + ‘to be’ + czasownik ( z końcówką –ing) + reszta zdania

(I am doing my homework.)

to be: I am (I’m) You are (You’re) He, She, It is (He, She, It’s)

We are (We’re) You are (You’re) They are (They’re)

(-): podmiot + ‘to be’ + not + czasownik (z końcówką –ing) + reszta zdania

(She’s not doing her homework.)

(?): ‘to be’ + podmiot + czasownik (z końcówką –ing) + reszta zdania

(Are you doing your homework?)

Po słówkach zakończonych na ‘-body’, ‘-one’ uzywamy czasownika w 3 os. l. poj.:

Nobody is happy. Someone is drinking my tea.

Zwroty charakterystyczne dla czas Present Continuous:

Now At the moment At present Nowadays

Today Tonight This week /month / year / weekend

3

Past Simple (czas przeszły)

Zastosowanie: - przyzwyczajenia z przeszłości (He rode his bike to school.) - czynności przeszłe niemające związku z teraźniejszością

(Shakespeare wrote 36 plays.) - przeszłe czynności (I went to the NY last year.)

(+): podmiot + czasownik (V2/-ed) + reszta zdania (see irregular verbs)

(I saw you yesterday.)

Do czasowników regularnych dodajemy końcówkę ‘–ed’ :

play – played, enjoy – enjoyed,

watch –watched ...

(-): operator ‘did’ (do wszystkich osób)

podmiot + did + not + czasownik (V1 !) + reszta zdania

(I did not see you then.)

did + not = didn’t

(?): operator ‘did’ (do wszystkich osób)

did + podmiot + czasownik (V1 !) + reszta zdania

(Did you watch TV yesterday?)

W pytaniach i przeczeniach czasownik wraca do podstawowej formy!

Zwroty charakterystyczne dla czasu Past Simple:

Yesterday Last week / month / year / Summer ... Ago (2 years ago, 2 days ago) Then When In 1992 ...

4

Past Continuous (czas przeszły)

Zastosowanie: - czynności, które działy się w jakimś czasie w przeszłości

(At 3 o’clock yesterday I was walking back home.)

- opisy tła wydarzeń w opowiadaniach

(It was snowing and the wind was blowing.)

Past Continuous + Past Simple (dłuższa czynność przerwana krótszą) (I was riding my bike when my phone rang.)

Past Continuous + Past Continuous (czynności dziejące się jednocześnie)

(It was snowing and the wind was blowing.)

Past Simple + Past Simple ( czynności dziejące sie po kolei) (I cooked dinner and ate it.)

(+): podmiot + ‘was/were’ + czasownik (z końcówką ‘-ing’) + reszta zdania

(I was doing my homework.)

I was We were You were You were He, She, It was They were

(-): podmiot + ‘was/were’+not + czasownik (z końcówką ‘-ing’) +reszta zdania

(She wasn’t playing cards whole day.)

Was + not = wasn’t

Were + not = weren’t

(?): was/were + podmiot + czasownik (z końcówką ‘-ing’) +reszta zdania

(Were you doing your homework yesterday?) Past Continuous -> w trakcie wykonywania jakiejś czynności Past Simple -> Czynność wykonana

Zwroty charakterystyczne dla czasu Past Continuous: While When As The moment that

5

Present Perfect (czas doteraźniejszy)

Zastosowanie: - czynność rozpoczęła się w przeszłości i trwa nadal

(I’ve had a dog since I was a child.) - czynność, która się zakończyła przed chwilą (I’ve just eaten my breakfast.) - czynność, która się zakończyła w przeszłości, ale my wpływ / skutek w

teraźniejszości (I’ve lost my keys (and I can’t enter the house.)) - jak wiele razy jakaś czynność miała miejsce

(She’s called you twice already this morning.) – czynności zakończone - czynności, które robimy po raz pierwszy -> doświadczenia życiowe

(It’s the first time I’ve driven a car.)(I’ve been in NY.) gone to – pojechać gdzieś i nadal tam być been to – pojechać gdzieś i wrócić been in – pojechać gdzieś i być tam w danej chwili

(+): podmiot + have / has + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania (see Irregular verbs)

(I have seen this film three times.) I have (I’ve) We have (We’ve) You have (You’ve) You have (You’ve) He, She, It has (He’s) They have (They’ve)

(-): podmiot + have / has+not + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(I haven’t seen you for agens.) has + not = hasn’t

have + not = haven’t

(?): Have / Has + podmiot + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(Have you seen this film before?)

Zwroty charakterystyczne dla czasu Present Perfect: Just For (a period of time) Since (point in time) Yet (I haven’t finished yet.) (Have you finished yet?)

Lately (I have done nothing lately)

Recently (What have you done recently?) Never Ever So far Already

6

Present Perfect Continuous Zastosowanie: - czynnosci, które nie są skończone; nacisk na czynność, nie na skutek

(I’ve been painting the fence all day.) - gdy mówimy jak długo cos się działo

(I’ve been shouting your name for the five minutes.) - nacis na trwanie czynnośći (He has been feeling unwell for days.)

(+): podmiot + have / has + been + czasownik (z końcówką ‘-ing’) + reszta zdania

(I have been watching TV for two hours.)

(She has been watching TV for two hours.)

(-): podmiot + have / has+not + been + czasow. (z końcówką ‘-ing’) + reszta

zdania

(I have not been watching TV for two hours.)

(She has not been watching TV for two hours.)

have + not = haven’t

has + not = hasn’t

(?): have / has + podmiot + been + czasownik (z końcówką ‘-ing’) + reszta zdania

(Has she been watching TV for two hours?)

Zwroty charakterystyczne dla czasu Present Perfect Continuous:

How long Recently Since So far For Already Yet Ever Never

7

Past Perfect (czas zaprzeszły)

Zastosowanie: - gdy mówimy o czynności, która wydarzyła się przed inna czynnością w

przeszłości (When I woke up everyone had left.) - czynność zakończona, która ma widzialny rezultat/efekt w przeszłości

(She felt much safer after she had locked all the doors.)

(+): podmiot + had + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(I had done that before the deadline.)

(She had done that before the deadline.)

(-): podmiot + had + not + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(I had not done that before the deadline.)

(She had not done that before the deadline.) had + not = hadn’t

(?): had + podmiot + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(Had I done that before the deadline?)

(Had she done that before the deadline?)

Zwroty charakterystyczne dla czasu Past Perfect:

Since For Already After Before By By the time

8

Past Perfect Continuous Zastosowanie: - czynność, która miała miejsce / która działa się do danego czasu w

przeszłości

(She had been looking for this book, before she found it.) - Past Perfect Continuous + Past Simple

(+): podmiot + had + been + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(I had been waiting for you for an hour before you came.)

(-): podmiot + had + not + been + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(He had not been drinking coffee before she came.)

(?):

had + podmiot + been + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(Had you been drinking coffee before she came?)

Zwroty charakterystyczne dla czasu Past Perfect Continuous:

Since - od + określony moment w przeszłości (np. od poniedziału - since Monday)

For- od + okres czasu (np. przez 2 lata - for two years)

9

Future Simple (czas przyszły) Zastosowanie will: - czynności podejmowane w momencie mówienia (I’m hungry, I’ll cook

something to eat.)

- przewidywanie co może stać się w przyszłości (He’ll probably pass his

driving test.)

- czynności, których nie jesteśmy pewni lub nie zdecydowaliśmy się jeszcze

wykonać (Perhaps I will go abroad.)

- czynności, których nie możemy kontrolować (Summer will be here soon.)

- obietnice (Of course, I’ll take you to the ciemna.)

- prośby ( Will you show me how to use the Net?)

- ostrzeżenia ( You’ll be sick if you eat all that chocolate.)

- oferowanie pomocy (I will help you with that suitcase.)

- determinacja (I will learn how to use a computer!)

(+): podmiot + will + czasownik + reszta zdania

(I will wait for you.)

(-): podmiot + will + not + czasownik + reszta zdania

(He will not go for a walk.)

will not=won’t

(?):

will + podmiot + czasownik + reszta zdania

(Will you open a window?)

Słowa charakterystyczne dla czasu Future Simple:

Think Believe Perhaps Promise Probably

10

Future Continuous(czas przyszły) Zastosowanie: - czynnośći, które będą w trakcie wykonywania w konkretnym czasie w

przyszłości (This time next year I will be running my own business..)

- skończone czynności w przyszłości (She’ll be seeing her this evening.)

- kiedy uprzejmie pytamy o plany innych osób żeby zobaczyć czy mogą coś dla

nas zrobić lub gdy my chcemy zaoferować zrobienie czegoś dla nich (Will you

be going shopping today? Can you buy me some milk?

(+): podmiot + will + be + czasownik (z końcówką ‘ing’) + reszta zdania

(I will be waiting for you.)

(-): podmiot + will + not + be + czasownik (z końcówką ‘ing’) + reszta zdania

(He will not be doing his homework.)

will not=won’t

(?):

will + podmiot + be + czasownik (z końcówką ‘ing’) + reszta zdania

(Will you be seeing with him?)

Słowa charakterystyczne dla czasu Future Continuous:

This time Tomorrow Tonight Soon Next week/ month

11

Future Perfect (czas przyszły) Zastosowanie: - czynności, które będą zakończone przed konkretnym czasem w przyszłości

(They will have emigrated to Canada by Christmas.)

(+): podmiot + will + have + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(I will have finished this project by Friday.)

(-): podmiot + will + not + have + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(He will not have arrived until tonight.)

will not=won’t

(?):

will + podmiot + have + czasownik (V3/-ed) + reszta zdania

(Will you have visited Paris till summer?)

Słowa charakterystyczne dla czasu Future Perfect:

By Untill/ till By the time (By the time mum comes, I’ll have tidied my room..)

12

Future Perfect Continuous (czas przyszły) Zastosowanie: - opisuje czas trwania/ wykonywania jakiejś czynności do konkretnego

momentu w przyszłości (By the end of December he will have been teaching

for 30 years.)

(+): podmiot + will + have + been + czasownik (z ‘ing’) + reszta zdania

(By next Thursday I will have been cleaning my room.)

(-): podmiot + will + not + have + been + czasownik (z ‘ing’) + reszta zdania

(By next Monday he will not have been staying in Paris for five days.)

will not=won’t

(?):

will + podmiot + have + been + czasownik (z ‘ing’) + reszta zdania

(Will you have been working here for 20 years by Friday?)

Słowa charakterystyczne dla czasu Future Perfect Continuous:

By By next By the end of In… (in 3 years time)

13

Konstrukcja ‘to be going to do something’

- gdy mówimy o naszych zamiarach (zamierzamy coś zrobić na

100%) (I am going to go to Paris.)

- do przewidywania przyszłości na podstawie tego co możemy

zobaczyć (Look at the sky. It is going to be a lovely day!)

(+) podmiot + to be + going to + czasownik + reszta zdania

(He is going to visit his grandmother.)

(-) podmiot + to be + not + going to + czasownik + reszta zdania

(We aren’t going to clean our room.)

(?) to be + podmiot + going to + czasownik + reszta zdania

(Is it going to rain?)

!!! Present Continuous vs. to be going to do sth !!! Present Continuous – czynności, spotkania w niedalekiej przyszłości (podejmujemy kroki w celu wykonania danej czynności)

I am going to my mother.

(np. Już jestem z nią umówiona, zadzwoniłam lub zamówiłam taxi)

To be going to do sth – tylko i wyłącznie nasze zamierzenia

I am going to go to my mother.

(to nadal tylko mój zamiar)

14

TENSES

Simple Continuous Perfect Perfect

Continuous

Present I work I am

working

I have

worked

I have been

working

Future I will work I will be

working

I will have

worked

I will have been

working

Past I worked I was

working

I had

worked

I had been

working

Future in

the Past

I would

work

I would be

working

I would

have

worked

I would have

been working

15

CONDITIONALS – TRYBY WARUNKOWE

0 – Zerowy tryb warunkowy - używamy gdy mówimy o czymś co dzieje się w teraźniejszości

- prawdy fizyczne, biologiczne, coś co jest zawsze prawdziwe

If + Present Simple, Present Simple

(If you heat ice, it melts.)

(Ice melts if you heat it.)

I – Pierwszy tryb warunkowy - gdy mówimy o czymś co może się wydarzyć lub nie w przyszłości.

Jesteśmy tego pewni. Warunek jest możliwy.

If + Present Simple, Future Simple

(If I have time, I will correct your tests.)

(I will correct your tests if I have time.)

(I’ll be late unless you hurry up.)

will = shall, may, can

if = when, until, as soon as, after, before, as

II – Drugi tryb warunkowy - gdy udzielamy komuś rady (If I were you, I would buy this car.)

- gdy mówimy o czymś co jest mało prawdopodobne do spełnienia

w teraźniejszości lub przyszłości (gdybanie, przypuszczenie).

If + Past Simple, Future in the Past (would)

(If I had a lot of money, I would buy a new car.)

(I would buy a new car if I had a lot of money.)

If = gdyby(m)

would = could, might, should

16

III – Trzeci tryb warunkowy - Odnosi się do przeszłości i opisuje warunek niemożliwy do spełnienia: nie

został on spełniony i czynność nie nastąpiła.

(If Paula had told me about the party, I would have gone to it.)

but Paula didn’t tell me and I didn’t go

If + Past Perfect, Future in the Past (would have v3/-ed)

(If Mark hadn’t been so rude, I would have forgiven him.)

(I would have forgiven Mar if he hadn’t been so rude.)

would = could, might, should

Mixed Conditionals (II, III) – Mieszany tryb warunkowy - przeszłość ma wpływ na teraźniejszość

II If + Past Simple, would NOW

III If + Past Perfect, would have v3/-ed PAST

II (NOW) III (PAST)

If I were rich, I would have bought that house. (2 years ago)

III (PAST) II (NOW)

If I hadn’t gone to bed so late last night, I wouldn’t be so sleepy now.

If I did my homework, I would have gone to the cinema.

If I hadn’t been at the party yesterday, I wouldn’t be so tired.

Conditional with the imperative – Tryb warunkowy z trybem

rozkazyjącym - aby udzielić rad lub coś zaproponować

If+ present + imperative

(If you like Italian food, go to Ristorante La Ruga.)

(If you are ill, go to the doctor.)