Temat: Tkanki roślinne.

1. Tkanki miękiszowe.

Są obecne we wszystkich organach rośliny

i stanowią główną ich część.

Należą do tkanek stałych, jednak nieraz dają

początek wtórnym tkankom twórczym.

Zbudowane są z żywych komórek o cienkich

ścianach, zawierających duże wakuole.

Ze względu na pełnione funkcje, tkanki roślinne

dzieli się na miękisz asymilacyjny,

zasadniczy i spichrzowy.

a) Miękisz asymilacyjny – występuje we wszystkich

zielonych częściach roślin: liściach, a także w położonych

blisko skórki, częściach łodyg roślin zielnych.

Cechy komórek:

Zawierają liczne chloroplasty – proces fotosyntezy.

Zazwyczaj komórki tego miękiszu leżą tuż pod skórką.

Miękisz palisadowy

• Komórki są wydłużone.

• Położone prostopadle do

powierzchni liści – łatwo przenika

do nich światło.

• Chloroplasty mogą przemieszczać

się w komórkach w zależności od

natężenia światła.

Miękisz gąbczasty

Komórki mają kształt nieregularny.

Zawierają mniej chloroplastów.

Pomiędzy komórkami znajdują się

przestwory komórkowe,

ułatwiające przemieszczanie się w

liściu tlenu, pary wody i dwutlenku

węgla.

b) Miękisz zasadniczy – wypełnia wolne miejsce

pomiędzy innymi tkankami rośliny.

Cechy komórek:

Występuje głównie w młodych liściach i korzeniach.

Komórki mają zróżnicowany kształt.

Komórki nie przylegają ściśle do siebie – liczne

przestwory międzykomórkowe.

c) Miękisz spichrzowy – jego funkcją jest magazynowanie

substancji: cukrów, tłuszczów, białek.

Cechy komórek:

Mają cienkie ściany.

Występują w organach spichrzowych roślin – korzeniach

marchwi, bulwach ziemniaka, nasionach fasoli.

Mogą gromadzić także wodę – miękisz wodonośny u

roślin sucholubnych np. kaktusów, liściach agawy.

2. Tkanki przewodzące.

Dostarczają do wszystkich tkanek i organów rośliny,

pobieraną z podłoża wodę z solami mineralnymi

oraz wytworzone w organach asymilacyjnych

(głównie liściach) produkty fotosyntezy (glukozę).

Wyróżnia się dwa rodzaje tkanek przewodzących:

drewno i łyko.

a) Drewno (ksylem) – transportuje wodę i sole mineralne

od korzenia do pozostałych części rośliny. Na wiosnę

transportuje także substancje odżywcze z korzeni do

rozwijających się pędów i liści. Pełni także funkcję

podporową.

Cechy budowy:

Zbudowane z wydłużonych walcowatych komórek, ułożonych jedne nad drugimi. Tworzą naczynia.

Komórki są martwe i puste w środku.

Pomiędzy komórkami nie ma ścian poprzecznych.

Elementy drewna

Cewki

Wydłużone komórki o ślepo zakończonych i zaostrzonych końcach.

Cewki silnie do siebie przylegają bocznymi ścianami, a ruch wody

odbywa się z cewki do cewki przez jamki lejkowate.

Cewki występują jako element drewna

u paprotników i roślin nagozalążkowych.

Naczynia

Ewolucyjnie są młodsze od cewek. Charakterystyczne dla

roślin okrytozalążkowych. W ścianach podłużnych

znajdują się jamki lejkowate, dzięki którym woda

przedostaje się także pomiędzy komórkami.

Ściana wtórna naczyń daje nieregularne zgrubienia

w postaci spiralnej, siatkowatej, pierścieniowej,

jamkowatej.

b) Łyko (floem) – przewodzi na odległość substancje

organiczne głównie cukry od liści do korzeni. Składa się

z kilku elementów: rurek sitowych, komórek sitowych

i komórek przyrurkowych.

Rurki sitowe:

Zbudowane z żywych komórek.

Mają wydłużony kształt – tworzą tzw. człony połączone w szeregi.

Ściany zbudowane są z celulozy.

W komórce znajduje się duża wakuola.

Na poprzecznych płaszczyznach znajdują się perforowane ściany – sita. Przez otwory przenikają pasma cytoplazmy , które łączą ze sobą poszczególne człony rurki.

Komórki sitowe

Są zbudowane z żywych

komórek.

Mają wrzecionowaty kształt.

W ścianach znajdują się

skupienia otworów – pola

sitowe.

Przez otwory sit przechodzą

pasma cytoplazmy i łączą ze

sobą poszczególne komórki,

umożliwiając transport

substancji odżywczych.

Są charakterystyczne dla

paprotników i roślin

nagozalążkowych.

3. Tkanki wzmacniające.

Tkanki te zapewniają roślinom zachowanie

określonego kształtu oraz odporności na

działanie czynników mechanicznych np.

wiatru.

Wyróżniamy dwa rodzaje tkanek wzmacniających:

twardzicę i zwarcicę.

a) Twardzica – występuje w starszych, wyrośniętych

nadziemnych częściach roślin.

Cechy komórek:

Dojrzałe komórki są

martwe.

Mają zgrubiałe i silnie

zdrewniałe ściany

komórkowe wysycone

ligniną.

Ma dużą odporność na

rozciąganie, ściskanie,

zginanie czy skręcanie.

b) Zwarcica – występuje w nadziemnych organach roślin,

zwykle w ogonkach liściowych i młodych częściach łodyg.

Cechy komórek:

Są żywe.

Silnie do siebie

przylegają.

Mają nieregularny kształt.

Ściany są silnie zgrubiałe,

ale elastyczne.

Chronią delikatne części

roślin przed złamaniem

lub rozerwaniem.