II Konferencja naukowa z cyklu

Muzeum – formy i środki prezentacji

Technika i nauka w muzeum

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

9 – 11 września 2013 r.

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy zaprasza na drugą konferencję naukową z cyklu Muzeum – formy i środki prezentacji – podejmujących problematykę muzealną związaną z ukazywaniem konkretnych rodzajów zbiorów i działaniami temu towarzyszącymi. Konferencja pt. Technika i nauka w muzeum. Formy i środki prezentacji skierowana jest przede wszystkim do środowisk muzealnych zajmujących się prezentacją treści dotyczących techniki oraz nauki w ramach działań wystawienniczych, wydawniczych i edukacyjnych, jak również do środowisk akademickich związanych programowo z muzealnictwem (instytuty historii, zabytkoznawstwa i konserwatorstwa oraz kulturoznawstwa). Konferencja zostanie zorganizowana wspólnie z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów oraz Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy, pod auspicjami Polskiego Komitetu Narodowego International Council of Museums. Patronat honorowy nad nią objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki oraz Prezydent Miasta Bydgoszczy Rafał Bruski. Głównym celem konferencji jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie: W jaki sposób i przy użyciu jakich środków prezentować w muzeach treści związane z techniką i nauką oraz udostępniać dziedzictwo industrialne? W ramach prezentowanych referatów, komunikatów, prezentacji posterowych oraz paneli dyskusyjnych szczególną uwagę chcielibyśmy skupić na ośmiu obszarach tematycznych:

1. Metodologia oraz metodyka tworzenia kolekcji i wystawiennictwa technicznego

i naukowego

2. Nowe technologie i rozwiązania wystawiennicze;

Eksperymentatoria i interakcja – jako szczególne miejsca i formy prezentacji dziedzictwa

naukowo-technicznego

3. Problematyka konserwatorska dziedzictwa industrialnego;

Oryginał, kopia, replika, rekonstrukcja – problematyka zakresu podejmowanych działań

4. Zakres i formy edukacji technicznej i naukowej;

Wydawnictwa naukowe i popularnonaukowe podejmujące problematykę industrialną

5. Rewitalizacja i adaptacja budownictwa postindustrialnego na cele wystawiennicze;

Współczesna architektura muzealna

6. Dobre praktyki – przykłady wystaw technicznych i naukowych

7. Turystyka industrialna – perspektywy rozwoju i zagrożenia;

Zarządzanie dziedzictwem industrialnym

8. Finansowanie i promocja dziedzictwa industrialnego

Osoby chętne do wzięcia udziału w konferencji Technika i nauka w muzeum. Formy i środki prezentacji będą zobowiązane przesłać organizatorom, do dn. 30 kwietnia 2013 r., tytuł i abstrakt wystąpienia (wg załączonego formularza) na adres mailowy konferencja@muzeum.bydgoszcz.pl. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo wyboru referatów, które zostaną włączone w program konferencji. Przewiduje się wydanie drukiem wygłoszonych referatów. Udział w konferencji dla prelegentów jest bezpłatny. Organizatorzy zapewniają prelegentom nocleg, wyżywienie oraz materiały konferencyjne.

Czas referatu nie może przekraczać 20 minut

Podczas konferencji, w ramach powyższych zagadnień, postaramy się odpowiedzieć na następujące grupy problemowe:

1. Metodologia oraz metodyka tworzenia kolekcji i wystawiennictwa technicznego i nauko-wego

Gromadzenie w muzeach „współczesnych” przedmiotów kultury materialnej. Czy np. komputery, telefony komórkowe, czy też odtwarzacze mp3 powinny wzbogacać kolekcje muzealne i być prezentowane na wystawach?

Przechowywanie i eksponowanie wielkogabarytowych maszyn, pojazdów i sprzętu poprzemysłowego – potrzeby i zagrożenia.

Modele wystawiennicze – tradycyjna ekspozycja techniki oparta o artefakty vs eksperymentatorium stawiające na doświadczanie i interakcję.

Sposoby prezentacji przedmiotów dziedzictwa industrialnego w muzeum. Co należy zrobić by zwiedzający wyszedł z muzeum usatysfakcjonowany i chciał do niego powrócić?

2. Nowe technologie i rozwiązania wystawiennicze; Eksperymentatoria i interakcja – jako szczególne miejsca i formy prezentacji dziedzictwa naukowo-technicznego

Prezentacji dziedzictwa przemysłowego przy pomocy nowych technologii – możliwości i problemy.

Jak przedstawić działanie maszyny parowej, bądź doświadczyć jazdy zabytkowym powozem? W jaki sposób zaprezentować technologie i procesy chemiczne? Jak sprawić, aby muzealny gość poczuł zapachy i usłyszał dźwięki np. z kopalni czy parowozowni?

Zastosowanie technologii rzeczywistości wirtualnej i poszerzonej rzeczywistości we współczesnym wystawiennictwie.

Eksperymentatoria jako nowy model wystawiennictwa naukowo-technicznego – nowe możliwości, nowe zagrożenia.

3. Problematyka konserwatorska dziedzictwa industrialnego; Oryginał, kopia, replika, rekonstrukcja – problematyka zakresu podejmowanych działań ● Problematyka zakresu używania muzealiów w kontekście ustawodawstwa RP. Czy dopuszczalne jest dotykanie i używanie zabytków np. uruchomienie prasy drukarskiej, zabytkowego samochodu czy lokomotywy skoro ustawodawstwo RP nakazuje muzeom prze-chowywanie eksponatów w nienaruszonym stanie? A może w stosunku do zabytków techniki konieczne jest wprowadzenie zmian w prawodawstwie? ● W jaki sposób konserwować i przechowywać wielkogabarytowe muzealia? ● Zakres stosowania kopii, repliki i rekonstrukcji.

Co możemy nazwać kopią? Czy np. wymienienie elementu silnika zabytkowego samochodu pozbawia ów pojazd wartości oryginału? Jak wprowadzić element interakcji pomiędzy zwiedzającym a zabytkiem? Czy warto wykonać kopię lub replikę, aby zwiedzający mógł w pełni poznać walory przedmiotu, zwłaszcza już nie istniejącego?

4. Zakres i formy edukacji technicznej i naukowej; Wydawnictwa naukowe i popularnonaukowe podejmujące problematykę industrialną ● Edukacja muzealna – formy, wyzwania i problemy. W jaki sposób zainteresować tematyką techniczno-naukową szerokiego odbiorcę? Jakie me-tody i pomoce naukowe stosować, by odbiorca chciał aktywnie uczestniczyć w zajęciach mu-zealnych? ● Zastosowanie e-learningu we współczesnej edukacji muzealnej. ● Formy wydawnictw naukowych i popularnonaukowych podejmujących problematykę industrialną – dobre praktyki.

5. Rewitalizacja i adaptacja budownictwa postindustrialnego na cele wystawiennicze; Współczesna architektura muzealna ● W jakich wnętrzach prezentować wystawy techniczno-naukowe oraz dziedzictwo po-

przemysłowe? Czy wykorzystywać, poprzez rewitalizację i adaptację, budownictwo post-industrialne, czy też dedykować im nowe przestrzenie? Każde z powyższych rozwiązań ma swoje zalety i wady. Rewitalizacja istniejących przestrzeni porządkuje często zaniedbane fragmenty miasta i nadaje ekspozycji kontekst postindustrialny, sama często będąc nośnikiem pewnych treści. Nowe realizacje zaś dają możliwość odpowiedniego przystosowania przestrzeni muzealnych do konkretnych potrzeb danej instytucji. Chcemy na przykładach wybranych realizacji przedstawić i porównać oba modele rozwiązań.

6. Dobre praktyki – przykłady wystaw technicznych i naukowych ● Co roku powstają niezwykle interesujące, nowoczesne i wysmakowane estetycznie

wystawy techniczne i naukowe, coraz popularniejsze stają się również prezentacje dziedzictwa industrialnego. Zamierzamy zaprezentować najciekawsze z nich, nie rezy-gnując również z przedstawienia koncepcji wystaw będących dopiero w fazie projektu lub realizacji.

7. Turystyka industrialna – perspektywy rozwoju i zagrożenia; Zarządzanie dziedzictwem industrialnym ● Turystyka industrialna w Polsce – dobre praktyki. ● Zasady udostępniania zabytkowych części aktywnych zakładów pracy i prezentacja pro-

cesów produkcyjnych. ● Modele zarządzania dziedzictwem industrialnym i dobór odpowiedniej formy

funkcjonowania organizatora. ● Szlaki dziedzictwa technicznego jako model zarządzania dziedzictwem industrialnym –

dobre praktyki. ● Formuła partnerstwa publiczno-prywatnego – możliwości i problemy.

8. Finansowanie i promocja dziedzictwa industrialnego ● Dostępne mechanizmy finansowania projektów dotyczących rewitalizacji dziedzictwa

poprzemysłowego i jego ekspozycji. ● Promocja dziedzictwa industrialnego. Jak przy niewielkich środkach (jakimi dysponują muzea) dotrzeć do coraz bardziej wymagającego odbiorcy i „przebić się” z informacją o dziedzictwie industrialnym w przestrzeni medialnej, w której dominuje język obrazkowy?

Osoby zainteresowane wzięciem udziału w konferencji proszone są o kontakt z p. Maciejem

Czechowskim z Działu Edukacji i Promocji Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego

w Bydgoszczy, tel. 52 58 59 927; e-mail: konferencja@muzeum.bydgoszcz.pl lub

maciej.czechowski@muzeum.bydgoszcz.pl.

dr Michał F. Woźniak

Dyrektor Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

Organizator: Pod auspicjami:

Współorganizator: Partner:

Patronat honorowy: Patronat medialny: