SZKOLENIE KIEROWCW- KONSERWATORW SPRZTU RATOWNICZEGO

TEMAT 7: Konserwacja i eksploatacja hydraulicznych urzdze ratowniczych

Autorzy: Robert Czarnecki Maciej Gloger

PRZEZNACZENIE Hydrauliczne narzdzia ratownicze su do cicia, przesuwania, rozpierania elementw konstrukcji pojazdw samochodowych w celu uwolnienia ofiar wypadkw. Narzdzia znajduj rwnie zastosowanie w usuwaniu skutkw katastrof budowlanych, przy usuwania elementw konstrukcji stalowych i betonowych. Hydrauliczny sprzt ratowniczy jest podstawowym sprztem stosowanym przy uwalnianiu poszkodowanych ze zniszczonych, w wyniku zderzenia, pojazdw samochodowych.

Sprzt hydrauliczny ze wzgldu na du wag powinien by umieszczony na pojedzie jak najniej i odpowiednio zabezpieczony przed przemieszczanie W celu uatwienia dostpu powinien znajdowa si na wysuwanej platformie.Wszystkie elementy ratowniczego zestawu hydraulicznego powinny znajdowa si po jednej stronie pojazdu.Minimalny zestaw hydrauliczny skadajcy si z agregatu zasilajcego, przewodw, rozpieracza i noyc lub przynajmniej uniwersalnego narzdzia combi powinien znajdowa si w samochodzie wyjedajcym do wypadku drogowego.

BEZPIECZESTWO W hydraulicznych narzdziach ratowniczych olej mineralny lub syntetyczny przepywa pod duym cinieniem, rzdu 630 do 720 atmosfer. Dziki temu narzdzia uzyskuj due siy, rzdu 40 do 90 ton i mimo, e zostay skonstruowane zgodnie z obecnym postpem technicznym i wedug oglnie przyjtych zasad bezpieczestwa, jego uytkowanie moe pociga za sob pewne ryzyko obrae cielesnych u uytkownika lub osb trzecich, jak rwnie ryzyko uszkodzenia urzdzenia lub innych dbr materialnych.UWAGA Wszystkie czynnoci przy obsudze hydraulicznych narzdzi ratowniczych naley wykonywa w ubraniu specjalnym, hemie z opuszczonym wizjerem oraz w rkawicach.

BEZPIECZESTWOOlej pod wysokim cinieniem atwo uszkadza skr i moe by przyczyn powanych ran, zakaenia i mierci!W razie zranienia naley natychmiast wezwa lekarza w celu natychmiastowego usunicia oleju ze zranionego miejsca!Nie naley posugiwa si palcami podczas poszukiwania wyciekw! Naley zwolni cinienie hydrauliczne przed odkrceniem pocze!

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymi

Korzysta z urzdzenia wycznie wtedy, gdy jego stan techniczny nie budzi adnych zastrzee, zgodnie z jego przeznaczeniem opisanym w instrukcji obsugi, przestrzegajc przepisw bhp i ze wiadomoci niebezpieczestw wynikajcych z tego uytkowania. W tym celu uytkownik jest zobowizany eliminowa (samodzielnie lub korzystajc z serwisu) wszelkie usterki i awarie naruszajce zasady bezpieczestwa pracy.Urzdzenie zostao skonstruowane wycznie do speniania funkcji okrelonych w instrukcji obsugi. Naley pamita, e waciwe uytkowanie urzdzenia wymaga korzystania z instrukcji obsugi i przestrzegania zasad konserwacji i kontroli urzdzenia.

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymiInstrukcja obsugi powinna zawsze znajdowa si w pobliu miejsca uytkowania urzdzenia i by w zasigu rki uytkownika (np. w skrzynce przewidzianej w tym celu).Oprcz korzystania z instrukcji obsugi, naley postpowa zgodnie z oglnymi przepisami wynikajcymi z obowizujcego prawa i zgodnie z innymi odgrnymi ustaleniami w zakresie przepisw bhp i ochrony rodowiska. Chodzi midzy innymi o uywanie ubra roboczych, kasku ochronnego z oson na twarz lub z okularami, i rkawic ochronnych.Do uytkowania urzdzenia s uprawnione tylko i wycznie osoby odpowiednio przeszkolone i przygotowane w zakresie zasad bezpieczestwa pracy.

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymiRespektowa wszelkie nakazy wynikajce z przepisw bhp, znajdujce si na tabliczkach informacyjnych zamieszczonych bezporednio na urzdzeniu. Naley pamita, aby wszystkie tabliczki informacyjne lub ostrzegawcze, zamieszczone na urzdzeniu, byy zawsze kompletne i czytelne.Bez pozwolenia producenta nie naley pod adnym pozorem dokonywa zmian w urzdzeniu, jak rwnie montowa elementw dodatkowego wyposaenia zagraajcych przepisom bezpieczestwa. Dotyczy to rwnie montau i regulacji zespow i zaworw bezpieczestwa.Wszelkie czci zamienne musz by zgodne z wymaganiami technicznymi okrelonymi przez producenta.

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymiNawet, jeli nie wykryto adnej usterki zagraajcej zasadom bezpieczestwa pracy naley wymienia przewody hydrauliczne zgodnie z wyznaczonymi terminami z reguy u wszystkich producentw narzdzi posiadajcych dopuszczenie do stosowania na terenie kraju maksymalny okres eksploatacji nie przekracza 10 lat od daty produkcji.Przestrzega terminw kontroli i przegldw i realizowa je zgodnie z zaleceniami instrukcji obsugi!W przypadku wadliwego funkcjonowania urzdzenia, naley bezzwocznie wyczy urzdzenie i zabezpieczy je przed uruchomieniem. Przed uruchomieniem urzdzenia i w trakcie uruchamiania, naley upewni si, e uruchomienie/ instalacja urzdzenia nikomu nie zagraa.

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymiPrzed przemieszczaniem urzdzenia naley zawsze sprawdzi, czy akcesoria s uoone w sposb, ktry nie stwarza adnego zagroenia. Zapewni odpowiednie owietlenie podczas pracy z urzdzeniem. Wyeliminowa wszelkie ustawienia mogce naruszy stabilno urzdzenia podczas jego funkcjonowania.Kontrolowa urzdzenie po kadym uyciu, w celu wykrycia uszkodze i wad widocznych na zewntrz! Natychmiast informowa przeoonych o wszelkich zauwaonych zmianach (wcznie ze zmianami w sposobie funkcjonowania urzdzenia)! Sprawdzi wszystkie przewody i poczenia rubowe, w celu wykrycia ewentualnych wyciekw i szkd widocznych goym okiem! Natychmiast podj starania w celu wyeliminowania usterki. Wycieki oleju pod wysokim cinieniem mog spowodowa rany na ciele lub by przyczyn poaru.

Podstawowe zasady bezpiecznej pracy ratowniczymi narzdziami hydraulicznymiSprawdza wszystkie elementy zabezpieczajce.Sygnalizatory i tabliczki informacyjne (ostrzeenia przed niebezpieczestwem), osony ochronne (np. osona silnika, osony cieplne) kontrolowa, czy s na swoim miejscu i czy nie s uszkodzone.Nie korzysta z urzdzenia pod adunkiem umieszczonym na podnonikach hydraulicznych. Jeeli praca taka jest z jakich powodw konieczna, naley zabezpieczy stabilno adunku za pomoc dodatkowych mechanicznych wspornikw.Podczas rozcinania, rozpierania karoserii samochodowych, pojazd naley podeprze podprkami, aby wyeliminowa dziaanie zawieszenia. Zabronione jest czenie elementw zestawu narzdzi hydraulicznych ronych producentw.

Do zasilania narzdzi hydraulicznych stosowane s pompy hydrauliczne z napdem:

rcznym, nonym, silnikiem spalinowym dwu i czterosuwowym benzynowym i diesla, silnikiem elektrycznym, turbin powietrzn.

Pompy rczne i noneW tego typu konstrukcjach stosuje si pompy dwu- i trzystopniowe. Ruch tokw w pompie powodowany jest rcznym lub nonym ruchem dwigni. Cinienie otrzymywane za pomoc pompy rcznej lub nonej jest identyczne jak w przypadku pomp z napdem mechanicznym. Jednak wydatek jest duo mniejszy, a co za tym idzie szybko ruchu ramion zasilanego narzdzia jest nieporwnywalnie may w zestawieniu z zasilaniem mechanicznym. Praca pomp rczn i non w zakresie maksymalnych cinie wymaga od operatora nacisku na dwigni o wartoci okoo 25 kg.

Agregat zasilany spronym powietrzemAgregat zasilany jest spronym powietrzem o cinienie 8 atm. Zasilanie mona zapewni z butli ze spronym powietrzem, stosowanych w aparatach oddechowych lub ze sprarki pojazdu ratowniczego. Ze wzgldu na due zapotrzebowanie powietrza agregaty z napdem pneumatycznym s rzadko stosowane w dziaaniach ratowniczych.

PRZEZNACZENIE UWAGA Pompy z napdem rcznym, nonym i z napdem pneumatycznym mona stosowa tam, gdzie ze wzgldu na bezpieczestwo (brak odpowiedniej wentylacji) nie wolno zastosowa silnika spalinowego. Jednak naley pamita, e hydrauliczne narzdzia ratownicze nie s klasyfikowane jako narzdzia nie iskrzce i bez wzgldu na rodzaj zastosowanego napdu nie naley ich stosowa w atmosferze zagroonej wybuchem.

Agregaty z napdem mechanicznym z silnikami elektrycznymiSilniki elektryczne agregatw zasilajcych pracuj pod napiciem 230 V. Agregaty z silnikami elektrycznymi maj t przewag nad agregatami z silnikami spalinowymi, e:a/ mona je stosowa w pomieszczeniach zamknitych, b/ s zdecydowanie cichsze co podnosi komfort pracy oraz umoliwiaj lepsz komunikacj ratownikw i osb ratowanych.

Podczas eksploatacji agregatw zasilajcych z silnikami elektrycznymi naley kontrolowa:

stan wtyczek, przewodw i przecznikw elektrycznych,stan izolacji silnika i przewodu zasilajcego, czy nie pojawia si napicie na obudowie itp.,poziom cieczy roboczej w zbiorniku pompy agregatu.Przy wykonywaniu ww. czynnoci naley cile przestrzega instrukcji obsugi producenta wyrobu.

Agregaty z napdem mechanicznym z silnikami spalinowymiAgregaty z silnikami spalinowymi s najczciej stosowane w dziaaniach ratowniczych, gdy nie wymagaj zabezpieczenia dostawy energii elektrycznej, co nie zawsze jest moliwe w przypadku prowadzenia akcji w otwartym terenie (brak agregatu prdotwrczego na samochodzie ganiczym) oraz nie stwarzaj ryzyka poraeniem prdem elektrycznym w przypadku uszkodzenia przewodu elektrycznego

Podczas eksploatacji agregatw zasilajcych z silnikami spalinowymi naley kontrolowa:

poziom oleju w skrzyni korbowej w przypadku silnikw czterosuwowych,poziom paliwa,poziomu cieczy roboczej w zbiorniku pompy agregatu,ukad zaponowy.

Przy wykonywaniu ww. czynnoci naley cile przestrzega instrukcji obsugi producenta wyrobu.

Przygotowanie narzdzi i agregatu zasilajcego do pracystan kocwek roboczych poszczeglnych narzdzi, czy nie s wyszczerbione, lub zdeformowane itp.,pynno ruchu urzdze sterujcych kierunkiem pracy narzdzi, czy po zwolnieniu nacisku automatycznie ustawiaj si w pozycji zerowej,stan szybkozczek przy narzdziu i przy agregacie zasilajcym, czy nie s uszkodzone, zanieczyszczone czy swobodnie cz si ze sob, stan przewodw zasilajcych, czy nie s pknite, zdeformowane, np. cinite, zaamane itp.,Przed podczenie do agregatu zasilajcego naley sprawdzi:

Przed podczenie do agregatu zasilajcego naley sprawdzi c.d.:poziom paliwa i poziom oleju w przypadku silnikw czterosuwowych,poziom cieczy roboczej w zbiorniku pompy,atwo rozruchu silnika spalinowego,czy nie wystpuj wycieki cieczy roboczej z siownikw, zczek, urzdze sterujcych.

Przygotowanie narzdzi i agregatu zasilajcego do pracy

Przed podczeniem narzdzia do agregatu zasilajcego naley sprawdzi:

stan kocwek roboczych poszczeglnych narzdzi, czy nie s wyszczerbione, lub zdeformowane itp.,pynno ruchu urzdze sterujcych kierunkiem pracy narzdzi, czy po zwolnieniu nacisku automatycznie ustawiaj si w pozycji zerowej,stan szybkozczek przy narzdziu i przy agregacie zasilajcym, czy nie s uszkodzone, zanieczyszczone, czy swobodnie cz si ze sob, stan przewodw zasilajcych, czy nie s pknite, zdeformowane, np. cinite, zaamane itp.,czy nie wystpuj wycieki cieczy roboczej z siownikw, zczek, urzdze sterujcych,poziom paliwa i poziom oleju w przypadku silnikw czterosuwowych,poziom cieczy roboczej w zbiorniku pompy,atwo rozruchu silnika spalinowego.

Po podczeniu narzdzia do agregatu zasilajcego i uruchomieniu silnika naley sprawdzi:pynno ruchu urzdze sterujcych kierunkiem pracy narzdzi, czy po zwolnieniu nacisku automatycznie ustawiaj si w pozycji zerowej oraz czy po otwarciu powoduj pynny ruch ramion, lub ostrzy narzdzia w obydwu kierunkach, stan przewodw zasilajcych, czy nie s pknite, zdeformowane, np. cinite, zaamane itp., czy nie wycieka z nich ciecz robocza,czy nie wystpuj wycieki cieczy roboczej z siownikw, zczek, urzdze sterujcych,szczelno narzdzi pod dziaaniem maksymalnego cinienia roboczego, w tym celu doprowadzi do maksymalnego rozwarcia a potem do cakowitego zamknicia ramion i kocwek roboczych.

Tak sprawdzonym narzdziem mona przystpi do dziaa ratowniczych

Przewody hydrauliczne i zasady bezpieczestwa dotyczce przewodw hydraulicznych

Przewody hydrauliczne wykonane s z tworzywa sztucznego zbrojonego diagonalnie oplotem ze stalowych linek. Przewody zakoczone s szybkozczkami z zaworami uszczelniajcym, zapobiegajcymi wyciekom cieczy hydraulicznej. Kada szybkozczka posiada system blokowania przed samoczynnym rozczeniem w postaci nakrtek kontrujcych lub sprystych zatrzaskw.

Przewody hydrauliczne - system dwuwowy Najczciej stosowanym poczeniem agregatu z narzdziem jest system dwuwowy, skadajcy si przewodu zasilajcego narzdzie w ciecz robocz pod wysokim cinieniem (630 lub 720 atm) i przewodu powrotnego odprowadzajcym ciecz z narzdzia pod niskim cinieniem (2040 atm.) Strzaki pokazuj kierunek przepywu cieczy roboczej. Aby odczy narzdzia od przewodu zasilajcego naley odci dopyw cieczy roboczej z agregatu pod wysokim cinieniem.

Przewody hydrauliczne - system dwuwowyKierunek przepywu cieczy roboczej w przewodach i wielkoci cinie

Przewody hydrauliczneSzybkozczki w systemie dwuwowymStrzaki na fotografiach pokazuj kierunek przepywu cieczy roboczej w przewodach. Liter A oznaczono kopaki z gumy lub metalu zabezpieczajce przed zanieczyszczeniem wntrzaszybkozczki.

Szybkozczki typu eskiego

Przewody hydrauliczne Szybkozaczki w systemie dwuwowymStrzaki na fotografiach pokazuj kierunek przepywu cieczy roboczej w przewodach. Liter A oznaczono kopaki z gumy lub metalu zabezpieczajce przed zanieczyszczeniem wntrza szybkozczki. Szybkozczki typu mskiego

Przewody hydrauliczne - system jednowowySystem jednowowy skada si przewodu zasilajcego narzdzie w ciecz robocz pod wysokim cinieniem (630 lub 720 atm) umieszczonego wewntrz przewodu powrotnego odprowadzajcego ciecz z narzdzia pod niskim cinieniem (2040 atm.). Przewd jest zakoczony jedn szybkozczk. Strzaki pokazuj kierunek przepywu cieczy roboczej.

Przewody hydrauliczne - system jednowowyKierunek przepywu cieczy roboczej w przewodach i wielkoci cinie

Przewody hydrauliczne - system jednowowySystem jednowowy umoliwia odczenie narzdzia od przewodu bez odcinania dopywu cieczy roboczej z agregatu pod wysokim cinieniem.

Przewody hydraulicznePrzewody hydrauliczne mog by podczone z agregatem zasilajcym na poczenia gwintowane lub za pomoc szybkozczek. Przewody zasilajce montowane do agregatw posiadaj dugo 5, 10, 15, 20 i 30 m. Przewody o dugoci 10, 15, 20 i 30 metrw nawijane s na zwijada poczone do ramy nonej agregatu.

Rozdzielacze W celu zwikszenia iloci narzdzi podczonych do jednego agregatu mona zastosowa rozdzielacze. Rozdzielacze pozwalaj na zwikszenie iloci podczonych narzdzi do agregatu zasilajcego. W tak rozszerzonym ukadzie traci si na szybkoci ruchu ramion poszczeglnych narzdzi

Rozdzielacz systemu dwuwowego Rozdzielacz systemu jednowowego

Zasady bezpieczestwa dotyczce przewodw hydraulicznych

Nie poddawa przewodw hydraulicznych mechanicznym obcieniom rozcigajcym, nie zawiesza na przewodach adnych ciarw oraz ich nie naciga.Nigdy nie przekracza dopuszczalnego cinienia roboczego okrelonego na przewodzie i/lub w instrukcjach obsugi.Nie przekracza minimalnego promienia zgicia przewodu, poniewa powstay w ten sposb uk moe spowodowa uszkodzenie przewodu).Przewodw nie ka lub cign po ostrych (kanciastych) powierzchniach. Nie podcza poskrcanych przewodw).Nie naley w adnym wypadku przejeda jakimkolwiek pojazdem po przewodach. Przewody znajdujce si na chodniku lub na jezdni naley chroni przed ewentualnymi uszkodzeniami (np. za pomoc mostkw przejazdowych.

Nieprawidowa i prawidowa eksploatacja wy zasilajcych

Zasady bezpieczestwa dotyczce przewodw hydraulicznych

Nie dopuszcza do kontaktu przewodu z gorcymi powierzchniami, takimi jak: tumiki, rury wydechowe, grzejniki, palniki.Nigdy nie naley czy przewodw pochodzcych od rnych producentw.Przewody podlegaj naturalnemu procesowi starzenia si, nawet jeeli s waciwie przechowywane i eksploatowane.

Nieprawidowa eksploatacja wy zasilajcych

Przy przechowywaniu przewodw naley przestrzega nastpujcych zasad:

przewody przechowywa w przewiewnym, suchym i odpornym na kurzenie si miejscu (mona je ewentualnie zapakowa w foli plastikow); nie powinny znajdowa si one pod bezporednim wpywem promieni sonecznych i ultrafioletowych. Naley chroni przewody znajdujce si w pobliu rde ciepa,nie korzysta z owietlenia wytwarzajcego ozon (np. ze wietlwek fluorescencyjnych, lamp rtciowych). W bezporednim otoczeniu przewodw nie naley rwnie korzysta z urzdze elektrycznych,przewody przechowywa nie nacignite i w pozycji poziomej. Jeeli przewody s zwijane na okres przechowywania naley przestrzega wskazwek producenta dotyczcych minimalnego kta zgicia,

Uszkodzenia przewodwUszkodzenie powoki zewntrznej lub wewntrznej (np. przetarcia, przecicia, pknicia). Znieksztacenia, ktre nie odpowiadaj naturalnemu ksztatowi przewodu gdy nie jest on pod cinieniem, gdy jest pod cinieniem lub gdy jest zgity.Rozdzielanie si powok przewodu, pcherze. Przewody hydrauliczne nie mog w adnym wypadku wej w kontakt z pynem hamulcowym, gdy pyn ten niszczy zewntrzn powok przewodu.

Przy przechowywaniu przewodw naley przestrzega nastpujcych zasad:

przewody kontrolowa po kadym uyciu, w celu wykrycia ewentualnych uszkodze zewntrznych, pkni, supw lub pcherzy,uytkownik jest odpowiedzialny za wymian przewodw we waciwym czasie, nawet, jeeli nie stwierdzono adnego widocznego uszkodzenia technicznego,przewody wymieni maksymalnie po 10 latach eksploatacji, liczc od daty produkcji, z powodu ich naturalnego procesu starzenia si! (patrz oznaczenia na przewodach).Oznaczenia przewodwNa kadym przewodzie znajduje si:nazwa producenta i kwarta / rok produkcji,dopuszczalne maksymalne cinienie robocze i miesic/rok produkcji.

Aby unikn uszkodzenia przewodw nie naley wystawia ich na dziaanie:

alkoholi i paliw,kwasw, ugw lub rozpuszczalnikw,kwasw akumulatorowych i olejw do napdu automatycznego,estrw fosforowych.

Jeli dojdzie do zetknicia si przewodu z wyej wymienionymi pynami, naley natychmiast oczyci go wod i rodkiem czyszczcym.

Zestawy ratownicze Podstawowy zestaw ratowniczy

Podstawowy zestaw ratowniczy skada si z agregatu zasilajcego (1), przewodw hydraulicznych (2) i narzdzia (3)

Zestawy ratownicze Zoony zestaw ratowniczy Agregaty zasilajce mog posiada moliwo podczenia kilku narzdzi jednoczenie Agregat zasilajcy (1) poczony systemem jednowowym (2) z dwoma narzdziami (3 i 4)

Zestawy ratownicze Zoony zestaw ratowniczyAgregat zasilajcy (1) poczony systemem dwuwowym (3) z czterema narzdziami (4, 5, 6, 7), narzdzia numer 4 i 5 poczone z wykorzystaniem rozdzielacza (2)

Czyszczenie i konserwacjaPo zakoczeniu dziaa ratowniczych naley:

Oczyci narzdzie i agregat zasilajcy z brudu przy uyciu wody z detergentem. Nie naley uywa agresywnych rodkw czyszczcych! Naley korzysta ze ciereczek, ktre nie zostawiaj wkien!Sprawdzi poczenie elementw skrcanych i spawanych. Powici szczegln uwag na utrzymaniu w czystoci szybkozaczek wowych, poniewa zablokowane nawet pojedynczymi ziarnami piasku uniemoliwi poczenie narzdzia z agregatem zasilajcym. Sprawdzi poziom cieczy roboczej w zbiorniku pompy agregatu zasilajcego i w razie potrzeby uzupeni do wymaganego poziomu. Naley uwaa, aby pyn hydrauliczny, nie znalaz si na ziemi.

Czyszczenie i konserwacja

Uzupeni paliwem zbiornik silnika agregatu zasilajcego.W przypadku silnikw czterosuwowych sprawdzi poziom oleju w misce olejowej i w razie potrzeby uzupeni do wymaganego poziomu.Dokona przegldu wszystkich kocwek roboczych i krawdzi tncych ostrzy noyc.Niewielkie uszkodzenia powierzchni kocwek roboczych i ostrzy noyc mona przeszlifowa. W przypadku wikszych uszkodze skontaktowa si dostawc lub uprawnionym serwisem, w celu dokonania ekspertyzy i ewentualnej wymiany.Obejrze toczyska rozpieraczy kolumnowych, czy nie zostaa uszkodzona ich powierzchnia, poniewa toczysko na caej dugoci wsppracuje z systemem uszczelniania i gbokie rysy na powierzchni mog powodowa wyciek cieczy roboczej.

Czyszczenie i konserwacjaW przypadku konserwacji agregatu z silnikiem elektrycznym wszelkie naprawy przecznikw wtyczek i przewodw instalacji elektrycznej mog by wykonywane tylko przez kompetentnego elektryka.Sprawdzi szczelno siownika narzdzia pod maksymalnym cinieniem, w pooeniu skrajnym otwartym i skrajnym zamknitym ramion.Elementy naraone na korozje naley zabezpieczy smarujc je olejem lub smarem maszynowym.

Okresowy coroczny przegld

Przegld powinien obejmowa co najmniej nastpujce elementy:wymian oleju silnikowego w silnikach czterosuwowych,czyszczenie ganikw,wymian wiec zaponowych,sprawdzenie maksymalnej siy rozpierania przynajmniej w jednym punkcie rozpierania i ciskania, kontrola zaworu sterujcego, czy utrzymuje obcione ramiona narzdzia w ustalonym pooeniu, dokrcenie waciwym momentem obrotowym sworzni mocujcych ramiona narzdzi,sprawdzenie szczelnoci caego ukadu hydraulicznego.Coroczny przegld narzdzi i agregatw zasilajcych powinien by przeprowadzony przez uprawniony serwis

Rozpieracze

1. Cylinder siownika hydraulicznego. 4. Mechanizm sterujcy.2. Ramiona z kocwkami roboczymi. 5. Przewody zasilajce.3. Rkoje. 6. Uchwyt.

acuch wsppracujcy z rozpieraczem1 i 5. Elementy mocujce acuch. 3. acuch z kocwk robocz. 2. Hak. 4. Sworze.

Rozpieracze - parametryObecnie coraz czciej rozpieracze posiadaj ramiona, cylindry i toczyska wykonane ze stopw aluminium. Zastosowanie aluminium powoduje znaczne, obnienie masy rozpieraczy, jednak aluminium nie posiada takiej twardoci, odpornoci na cieranie, co wysokogatunkowa stal i z tego powodu kocwki robocze rozpieraczy wykonywane s z ww. stali. Rozpieracze czsto posiadaj wymienne kocwki robocze, ktre uytkownik narzdzia moe samodzielnie wymienia podczas pracy, bez zastosowania specjalistycznych narzdzi, w zalenoci od rodzaju wykonywanej pracy. W przypadku, kiedy kocwki robocze mona wymieni tylko przy uyciu serwisowych narzdzi, posiadaj one uniwersalny ksztat i budow umoliwiajc mocowanie ww. adapterw do mocowania acuchw, cicie i rolowanie blach itp.

Rozpieracze - parametryRozpieracze mog te wsppracowa z acuchami mocowanymi do kocwek roboczych.Wytrzymao acucha na zerwanie jest co najmniej 2 razy wiksza od maksymalnej siy rozpierania rozpieracza, z jakim moe on wsppracowa. Producenci narzdzi hydraulicznych stosuj takie systemy pocze acuchw z rozpieraczami, aby nie mona byo poczy acucha o mniejszej wytrzymaoci na zerwanie ni sia rozpierajca rozpieracza. Po zakoczeniu pracy naley zostawi kocwki robocze rozwarte na ok. 5 mm, aby wyeliminowa naprenia hydrauliczne i mechaniczne. Maksymalne siy w znajdujcych si w zastosowaniu rozpieraczy, mierzone 25 mm od koca kocwek roboczych, dochodz do 100 kN, a mierzone w wybranym przez producenta miejscu - nawet do 260 kN. Zakres rozpierania zawiera si w granicach od 0 do 810 mm. Masa rozpieraczy zawiera si w przedziale od 10 do 28 kg.

Rozpieracze cylindrycznejednostronnego wysuwu

1. Cylinder siownika hydraulicznego.2. Kocwki robocze z toczyskiem.3. Rkoje.4. Mechanizm sterujcy.5. Przewody zasilajce.

Rozpieracze cylindrycznedwustronnego wysuwu

1. Cylindry siownikw hydraulicznych.2. Kocwki robocze z toczyskami.3. Rkoje ze zczem systemu jednowowego.4. Mechanizm sterujcy.

Rozpieracze cylindryczne teleskopowe

1. Cylinder siownika hydraulicznego.2. Kocwki robocze.3. Rkoje ze zczem systemu dwuwowego.4. Mechanizm sterujcy.5. Toczysko I stopnia wysuwu. 6. Toczysko II stopnia wysuwu

Rozpieracze cylindryczne - parametryCylindry siownikw zwykle wykonane s ze stopw aluminium, natomiast toczyska ze stali.Rozpieracze cylindryczne teleskopowe posiadaj znaczne rozpitoci wysuwanych ramion, przy ograniczonych wymiarach gabarytowych rozpieracza cylindrycznego w stanie zoonym. Niestety, kolejne wysuwane toczyska maj coraz mniejsz si rozpierania.Niektre typy rozpieraczy cylindrycznych mog wsppracowa z acuchami mocowanymi do kocwek roboczych lub zamiast nich.Wytrzymao acucha na zerwanie jest co najmniej 2 razy wiksza od maksymalnej siy rozpierania rozpieracza, z jakim moe on wsppracowa. Producenci narzdzi hydraulicznych stosuj takie systemy pocze acuchw z rozpieraczami cylindrycznymi, aby nie mona byo poczy acucha o mniejszej wytrzymaoci na zerwanie ni sia cigania rozpieracza kolumnowego.

Rozpieracze cylindryczne - parametryRozpieracze cylindryczne czsto posiadaj dodatkowe wyposaenie, skadajce si z wymiennych kocwek roboczych montowanych do podstawy i na kocu wysuwanego toczyska. Kocwki rozszerzaj zakres i moliwoci wykorzystania rozpieraczy cylindrycznych w dziaaniach ratowniczych.W zestawie wymiennych kocwek znajduj si: kocwki przegubowe, kocwki stokowe, kocwki paskie.

Przykadowe ksztaty kocwek roboczych rozpieraczy cylindrycznych

Rozpieracze cylindryczne - parametryRozpieracze cylindryczne posiadajce jedno, jak i dwa przeciwbiene toczyska; posiadaj niezmienn si rozpierania w caym zakresie skoku toczyska (toczysk). Po zakoczeniu pracy naley zostawi wysunite kocwki robocze na ok. 5 mm, aby wyeliminowa naprenia hydrauliczne i mechaniczne. Maksymalne siy w znajdujcych si w zastosowaniu rozpieraczy cylindrycznych dochodz do 240 kN, a zakres rozpierania od 200 do 1850 mm. Masa cylindrw rozpierajcych zawiera si w przedziale od 8 do 21 kg.

Noyce hydrauliczne

1. Cylinder siownika hydraulicznego.2. Ostrza noyc.3. Rkoje ze zczem systemu jednowowego4. Mechanizm sterujcy.5. Uchwyt.

Noyce hydrauliczne - z zabudowan na korpusie pomp zasilan z akumulatora o napiciu 12 lub 24 V 1. Ostrza noyc.2. Uchwyt. 3. Korpus zawierajcy pomp z silnikiem elektrycznym zabudowan na cylindrze siownika hydraulicznego4. Akumulator 12 lub 24 V.5. Rkoje z mechanizmem sterujcym.

Noyco-rozpieracze, tzw. uniwersalne narzdzia combi

Uniwersalne narzdzie combi stanowi poczenie cech noyc i rozpieracza w jednym narzdziu. Rwnie przeznaczenie tych narzdzi stanowi zbir moliwych do wykonania operacji wymienionych przy omawianiu rozpieraczy i noyc.

Noyco-rozpieracze, tzw. uniwersalne narzdzia combi

1. Cylinder siownika hydraulicznego.2. Ostrza i jednoczenie ramiona rozpierajce i ciskajce. 3. Rkoje.4. Mechanizm sterujcy.5. Uchwyt.

Noyco-rozpieracze, tzw. uniwersalne narzdzia combi

Parametry techniczneCylindry siownikw hydraulicznych zwykle wykonane s ze stopw aluminium, natomiast ostrza z wysokogatunkowej stali.Siy cicia, uzyskiwane w stosowanych aktualnie narzdziach, dochodz do 390 kN, rednice citych prtw stalowych - do 32 mm, a sia rozpierania dochodzi do 210 kN.Masa narzdzi combi zawiera si w przedziale od 9 do 19 kg.

Narzdzie combi - z zabudowan na korpusie pomp zasilan z akumulatora o napiciu 12 lub 24 V

1. Ostrza noyc.2. Uchwyt. 3. Akumulator 12 lub 24 V.4. Rkoje z mechanizmem sterujcym.5. Korpus zawierajcy pomp z silnikiem elektrycznym zabudowan na cylindrze siownika hydraulicznego.

Obcinacze do pedaw samochodowych Obcinacze do pedaw samochodowych zaliczane s do grupy narzdzi hydraulicznych jednostronnego dziaania. Budowa tego typu narzdzi umoliwia wykonywanie pracy tylko w jedn stron, tzn. element roboczy w jednym kierunku wykonuje prace cicia, podnoszenia; po wykonaniu zadania element roboczy narzdzia powraca do pozycji wyjciowej pod wpywem dziaania siy spryny, wbudowanej w narzdzie, lub si zewntrznych. Narzdzia jednostronnego dziaania pracuj pod cinieniem takim jak wszystkie pozostae narzdzia danego producenta.Czsto narzdzia jednostronnego dziaania poczone jest na stae z pomp rczn, poniewa mae pojemnoci cylindrw hydraulicznych tych narzdzi nie wymagaj duych wydatkw, a poza tym zasilanie pomp rczn pozwala na bardzo powolne i precyzyjne operowanie danym narzdziem.

Obcinacze do pedaw samochodowych

1. Cz nieruchoma ostrza.2. Wysuwane ostrze.3. Korpus cylindra Siownika hydraulicznego.4. Szybkozcza wowa. 5. Kopak zabezpieczajcy.

Wykorzystano:

Materiay szkoleniowe, prospekty i dokumentacja techniczna producentw narzdzi hydraulicznych: Holmatro, Lancier, Lukas i Weber Hydraulik. Gil D.: Sprzt ratowniczy. Szkoa Podoficerska Pastwowej Stray Poarnej w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2004.Norma PN-EN 13204 Hydrauliczne narzdzia ratunkowe dwustronnego dziaania dla stray poarnej i sub ratowniczych.

DZIKUJ ZA UWAG