Szafrański, MBA Uczelnia Łazarskiego, Katedra Finansów i...
Transcript of Szafrański, MBA Uczelnia Łazarskiego, Katedra Finansów i...
Bogdan Szafrański, MBAUczelnia Łazarskiego, Katedra Finansów i Bankowości
MetaStrategy Consulting
Transport Innovation Forum & ExpoDąbrowa Górnicza – 2-3 grudnia 2014 r.
1
Luka infrastrukturalna to deficyt/różnica/nierównowaga (na danym poziomie
rozwoju gospodarczego) pomiędzy zapotrzebowaniem (popytem) społecznym i ekonomicznym
na nowoczesną i efektywną infrastrukturę, a
stanem (podażą) publicznej infrastruktury
co ma negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i dobrobyt społeczeństwa
Infrastruktura tradycyjnie finansowana była ze środków publicznych.
Rosnący deficyt budżetowy skłania do poszukiwania i zaangażowania środków prywatnych.
2Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
W skali świata (wg McKinsey and Company 2013) globalne inwestycje infrastrukturalne pochłoną $57 trylionów do 2030 roku. Inne szacunki mówią o kwocie od 60 do 100 trylionów dolarów przez najbliższe 20 lat.
Globalny kryzys gospodarczy, w tym pogorszenie sytuacji finansów publicznych wielu krajów OECD, stwarzają szansę inwestorom prywatnym.
Fundusze infrastrukturalne mają ok. 20 lat historii (najaktywniejsze Australia, Wielka Brytania, Kanada)
W roku 2007 fundusze infrastrukturalne wydały rekordowe 192,5 miliarda dolarów, teraz wydają 125 miliardów dolarów rocznie.
Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014 3
Deficyt publicznych środków na sfinansowanie projektów (aktywów) infrastrukturalnych, planuje zredukować się poprzez: Partnerstwo Publiczno Prywatne (public-private
partnership, PPP, 3P)
Metodę finansowania projektowego (project finance –SPV, alokacja ryzyka)
Państwowe Fundusze Majątkowe (sovereign funds, np. Polskie Inwestycje Rozwojowe – PIR)
Obligacje projektowe (project bonds)
Obligacje dochodowe (income bonds)
Obligacje komunalne (municipals) wysokie koszty, brak płynności
4Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Fundusze infrastrukturalne w kooperacji z władzami (rządowymi, samorządowymi)
inwestują prywatne pieniądze
w publiczne projekty infrastrukturalne (drogi, mosty, porty lotnicze, szpitale, szkoły, etc.)
tj. projektują, finansują, budują, utrzymują je
w zamian za (leasing projektu) prawo do określonego strumienia przychodów
w zakontraktowanym z góry okresie
Sektor publiczny unika zaciągania długu i podnoszenia podatków dla
sfinansowania inwestycji, ale
zapewnia personel do obsługi i dba o bezpieczeństwo
5Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Fundusze infrastrukturalne, klasyfikowane są jako Inwestycje alternatywne Nieruchomości (real estate) Prywatny fundusz kapitałowy (private equity)
Fundusze infrastrukturalne, to fundusze privateequity mobilizujące kapitały inwestorów instytucjonalnych
(funduszy emerytalnych (np. OFE), ubezpieczycieli) i zamożnych osób
inwestujące w aktywa oferujące ponad przeciętny zwrot na kapitale (dochód bieżący i wzrost wartości)
w rozwój nowej infrastruktury (greenfield) lub jego modernizację (brownfield), a następnie jej zarządzanie za opłatą
6Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Fundusze infrastrukturalne poprzez aktywne zarządzanie projektami:
Zapewniają kontrolę kosztów operacyjnych
Poprawiajają efektywność operacyjną projektu
Optymalizują strukturę kapitałową/finansową
Wydatki kapitałowe są efektywne kosztowo
Tworzą wartość dla inwestorów
Umożliwiają refinansowanie
Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014 7
Infrastruktura długoterminowe, w dużej skali aktywa publiczne,
struktury, systemy, obiekty dostarczające usługi niezbędne do sprawnego funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa.
To kręgosłup systemu ekonomiczno-społecznego, niezbędny do rozwoju ekonomicznego, sprzyjający konkurencyjności gospodarki i rozwojowi wzajemnego handlu.
Większość podlega regulacjom (np. ceny są narzucane przez władze publiczne) bo są to naturalne monopole (co uzasadnia ich regulacje).
8Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Aktywa Ekonomiczne: Transportowe (drogi, tunele, mosty, koleje, transport
publiczny, porty, lotniska)
Usługi komunalne (elektryczność, gaz ziemny, wodociągi, kanalizacja, usuwanie i utylizacja śmieci)
Energetyka (generowanie i transport prądu, gazociągi, energia odnawialna)
Telekomunikacja (sieci światłowodowe, wieże transmisyjne, satelity)
Aktywa Społeczne: Usługi społeczne (edukacja - szkoły, uniwersytety,
szpitale, rekreacja, więzienia, budynki administracji publicznej)
9Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Długi termin działalności operacyjnej Stabilny popyt (niska elastyczność, słabo zależny od cyklu
gospodarczego, monopole) Wysokie bariery wejścia (kapitałochłonne aktywa) Stabilne, przewidywalne przepływy gotówkowe (kontrakty
długoterminowe, stabilne marże) Regulowane środowisko (stabilizująca ceny i dochody,
dodatkowa bariera wejścia) Zabezpieczenie przed inflacją (kontrakty zawierają klauzulę
wzrostu opłat w relacji do inflacji, inflation hedge – istotne dla funduszy emerytalnych i ubezpieczycieli jako inwestorów)
Niska korelacja w rynkiem akcji, korzyść dla efektu dywersyfikacji portfela inwestycyjnego
Relatywnie niskie ryzyko (ale nie greenfield), a więc i zwrot z kapitału niski
10Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Wg ryzyka konstrukcyjnego:
Nowe (greenfield)
Istniejące, modernizowane (brownfield)
Wg ryzyka osiągnięcia zwrotu kapitału:
Niskie, np. aktywa społeczne (charakterystyka podobna do obligacji)
Średnie, np. aktywa wymagające aktywnego zarządzania, płatne drogi, obsługa portów lotniczych
Wysokie, np. satelity telekomunikacyjne, (charakterystyka podobna do inwestycji w akcje)
11Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Wynika za złożoności całości inwestycji
Ryzyko konstrukcyjne/budowlane (pozwolenia, przyrost kosztów, opóźnienia, warunki pogodowe)
Ryzyko przychodów (gdy zmiany popytu i cen na usługi większe od zakładanych w modelu finansowym)
Polityczne i regulacyjne ryzyko (niekorzystne zmiany regulacyjne, podatkowe, np. Włochy Robin Hood tax dla farm fotowoltaicznych)
Ryzyko operacyjne (koszty utrzymania wyższe bo remonty, wzrost kosztu kredytów)
12Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Trudniejsza niż funduszy tradycyjnych kapitałowych czy rynku nieruchomości
Brak historycznych, porównywalnych danych
Trudność w oszacowaniu godziwej, wiarygodnej stopy dyskontowej (składana, wewnętrzna stopa zwrotu)
Analiza wrażliwości przepływów gotówkowych i elementów stopy dyskontowej, aby oszacować wartość funduszu
13Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014
Cechy charakterystyczne projektów infrastruktury transportowej: długi okres przygotowania i funkcjonowania projektu, nieodwracalność inwestycji, dostosowanie do lokalnych
warunków koncentracja wysokich nakładów kapitałowych w początkowej
fazie projektu znacznie niższe bieżące koszty operacyjne rozciągnięcie w czasie przychodów/korzyści projektu koszty i przychody w miarę stabilne i przewidywalne zwykle finansowany z dużym udziałem kredytów (wysokie
lewarowanie) i subsydiów oddziaływanie zmiennego sektora energetycznego i polityki
ochrony środowiska wpływ innowacji IT na politykę transportową odmienny charakter od projektów usług transportowych
Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014 14
Bogdan Szafrański - Uczelnia ŁazarskiegoTransport Innovation Forum&Expo 2014 15
Inwestycje funduszu infrastrukturalnego Macqurie(baza kontenerowa, zbiorniki paliwa) w Polsce
Polskie Inwestycje Rozwojowe (próby funkcjonowania jako „prywatny” fundusz infrastrukturalny, ostatni trend na tzw. ufunduszowienie)
Fundusz Infrastruktury Samorządowej (BGK, PIR 600 mln zł, 20 lat)
Obligacje projektowe (tzw. obligacje Barroso)
Europejski fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (315 mld euro, 2015-17, nowa inicjatywa Junkera)
16Bogdan Szafrański - Uczelnia Łazarskiego Transport Innovation Forum&Expo 2014