Sz. P. mgr Jolanta Prażuch -...
Transcript of Sz. P. mgr Jolanta Prażuch -...
1
Małgorzata Pępek
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
L.Dz. 95/2018 Żywiec, dnia 28.11.2018 r.
Sz. P. mgr Jolanta Prażuch
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach
Ul. Dąbrowskiego 22, 40-032 Katowice
dot. składania uwag do wniosku Pana Jerzego Starypana, Prezesa Zarządu Beskid
Żywiec Sp. z o.o. o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla
przedsięwzięcia polegającego na Budowie Ciepłowni na Biomasę i Paliwo
Alternatywne, w związku z obwieszczeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony
Środowiska w Katowicach z dnia 30 października 2018 roku
(WOOŚ.420.5.2018.RK1.12)
Szanowna Pani Dyrektor!
Wobec możliwości złożenia uwag i wniosków do wniosku o wydanie
decyzji środowiskowych dla wskazanej wyżej inwestycji, w związku z
przeprowadzaniem oceny oddziaływania na środowisko tego
przedsięwzięcia chciałam wnieść uwagi dotyczące dodatkowych
informacji oraz wyjaśnienia dot. ujęcia instalacji w Planie Gospodarki
Odpadami Województwa Śląskiego na lata 2016-2022 oraz w Planie
Inwestycyjnym, stanowiącym załącznik do PGOWŚ. Odniósł się do nich
inwestor czyli Spółka Beskid Żywiec spółka z o.o. w dniu 28 sierpnia 2018
roku, (Znak sprawy ZS-413/2018), prezentując swoje stanowisko, w
2
którym stwierdza, że planowane instalacje nie podlegają rygorom
stawianym przez PGOWŚ w zakresie obligatoryjnego wpisu do planu.
Zgodnie z odpowiedzią Ministra Środowiska na moją interpelację z
dnia 13-04-2018 r (załącznik nr1) inwestycja polegająca na budowie
spalarni odpadów RDF na terenie Żywca i gminy Radziechowy Wieprz nie
została uwzględniona w Wojewódzkim Planie Gospodarowania Odpadami
Województwa Śląskiego na lata 2016-2022. W ramach ww. dokumentów
nie zaplanowano także inwestycji polegającej na budowie ciepłowni na
biomasę na obszarze Żywca i gminy Radziechowy-Wieprz. Dla zapewnienia
realizacji działań, znajdujących się najwyżej w hierarchii postepowania z
odpadami, jednym z celów i kierunków działań określonych zarówno w
krajowym, jak i w wojewódzkich planach gospodarki odpadami do 2022
roku, jest ograniczenie ,metod termicznego przekształcania odpadów
komunalnych oraz pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych
po 30 procent w stosunku do wytwarzanych odpadów komunalnych w
skali kraju i województwa”. Zaplanowane na terenie województwa
śląskiego inwestycje, wpisane do wpgowś, wyczerpują ten 30-procentowy
limit. Zatem budowa kolejnej instalacji ITPOK w opinii Ministra Środowiska
będzie niezgodna z wpgowś. Zgodnie z art. 186 ust. 1 ustawy z dnia 27
kwietnia 20011 Prawo Ochrony Środowiska organ właściwy do wydania
pozwolenia odmówi jego wydania, jeżeli zamierzony sposób
gospodarowania odpadami jest niezgodny z planami gospodarki
odpadami. Co więcej, właściwy organ odmawia wydania ww. decyzji w
przypadku, gdy zamierzony sposób gospodarowania odpadami jest
niezgodny z planami gospodarki odpadami, co zostało ujęte w art. 46
ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Ponadto należy zauważyć,
że celem planów inwestycyjnych jest wskazanie infrastruktury niezbędnej
do osiągnięcia zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej w zakresie
gospodarki odpadami komunalnymi.
Zatwierdzony 24 kwietnia 2017 roku uchwałą Sejmiku
Województwa Śląskiego plan jest obowiązujący. Monitorując jego
realizację, w przypadku zagrożenia osiągnięcia zapisanych w planie celów,
Zarząd Województwa przystąpi do jego aktualizacji. Powinna być
poprzedzona pełną analizą przyczyn występującego pod koniec okresu
planistycznego stanu infrastruktury w gospodarce odpadami
komunalnymi w województwie. Dopiero na podstawie wskazanej analizy
możliwie będzie określenie zasadności budowy ciepłowni na biomasę i
RDF w Żywcu (por. zał. Nr 2).
Ponadto przedstawiony Raport o Oddziaływaniu na Środowisko nie
analizuje możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym
3
przedsięwzięciem. Biorąc pod uwagę fakt, iż budowa instalacji rodzi
protesty społeczne na terenie Żywca i Żywiecczyzny (załącznik nr 3, treść
PETYCJI do przedłożenia organowi administracji, wydającemu decyzje o
środowiskowych uwarunkowaniach), wnoszę o wydanie negatywnej opinii
co do oceny oddziaływania na środowisko w prowadzonym postępowaniu,
zmierzającym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
dla tego przedsięwzięcia.
Uwagi szczegółowe (cz. 1):
do projektu polegającego na budowie ciepłowni na biomasę i
paliwo alternatywne, planowanej do realizacji przez spółkę
Beskid Żywiec Spółka z o.o 34-300 Żywiec, ul. Kabaty 2 na
działce o nr ew. 1019/140 obręb 0007 Żywiec.
W punkcie 1.1. Raportu o oddziaływaniu na środowisko autor
opracowania działający na zlecenie inwestora informuje, że
przedsięwzięcie ma polegać na cytuję „budowie ciepłowni na
biomasę i paliwo alternatywne (RDF) o mocy użytkowej 5 MW,
zlokalizowanego w Żywcu, przy ul. Kabaty, na działce o nr ew.
1019/140 obręb 0007 Żywiec.”
Niestety powyższe stwierdzenie stoi w jawnej sprzeczności z
dalszymi faktami przedstawionymi w raporcie.
1. Ciepłownia czy spalarnia
Po pierwsze w całym raporcie mowa o budowie ciepłowni o mocy
użytecznej 5MW, tymczasem z punktu 1.1 raportu wynika, że
kwestia dostaw ciepła jest ostatnim z celów przedsięwzięcia, i to
mówiącym o tylko częściowej dywersyfikacji dostaw ciepła dla
przemysłu i odbiorców indywidualnych; cytuję „Projekt ma
przyczynić się do osiągnięcia polskich i europejskich
standardów oraz norm ochrony środowiska dotyczących
gospodarki odpadami. Poprzez ich realizację możliwe będzie
osiągnięcie poprawy stanu środowiska, zwiększenie poziomu
odzysku frakcji palnej odpadów, częściowe zastąpienie paliw
kopalnych paliwem alternatywnym, wdrożenie najlepszej
4
dostępnej techniki do termicznego przekształcania odpadów, a
także częściowa dywersyfikacja dostawy ciepła do zakładów
przemysłowych i odbiorców indywidualnych.”
Dodatkowo w dalszej części opracowania w punkcie 2.2.3
czytamy, że „Niniejszy raport nie uwzględnia kwestii
związanych z budową brakujących odcinków sieci ciepłowniczej
i kanalizacji deszczowej” oraz w punkcie 2.3.1 „Ze względu na
brak szczegółowych informacji i rozwiązań, w niniejszym
raporcie nie uwzględniono budowy brakującego odcinka
zewnętrznej kanalizacji deszczowej oraz sieci ciepłowniczej”
oraz w punkcie 2.3.3 „Na obecnym etapie nie zostały podjęte
wiążące decyzje dotyczące podziału wykorzystania ciepła z
instalacji pomiędzy przemysł i okolicznych mieszkańców”.
Co prawda inwestycja posiada w planach blok ciepłowniczy, ale
w rejonie planowanej lokalizacji Żywiec nie posiada sieci
ciepłowniczej, tym samym nie będzie można wykorzystać energii
uzyskanej w wyniku spalania.
Dodatkowo w Żywcu istnieje ciepłownia komunalna MZEC
„Ekoterm” Spółka z o.o. o łącznej mocy 53,43 MW, zasilająca
tereny miasta położone po prawej stronie rzeki. Niestety nawet
w obszarze, gdzie istnieje sieć ciepłownicza, moc zamówiona
przez odbiorców to 36,58 MW (dane z Planu Gospodarki
niskoemisyjnej dla miasta Żywiec s. 47).
Tym samym istniejąca ciepłownia posiada ok 16,85MW nadwyżki
mocy na którą nie ma chętnych, pomimo istniejących
technicznych możliwości jej dystrybucji.
Podsumowując mamy do czynienia z planem budowy
„Ciepłowni” bez sieci ciepłowniczej, której powstanie nie jest
nawet rozważane w przedstawionym raporcie. Należy zauważyć,
że w obecnym stanie prawnym i własnościowym, pozwolenie na
budowę planowanej „Ciepłowni” dla Spółki Beskid nie pociąga za
sobą automatycznej budowy niezbędnej sieci ciepłowniczej,
która wymaga osobnych projektów, pozwoleń, źródeł
5
finansowania oraz w ostatecznym rozrachunku
zainteresowanych pozyskiwaniem z niej energii.
Używanie nazwy „Ciepłownia” w przypadku przedmiotowej
inwestycji jest nadużyciem i stanowi jedynie chwyt
marketingowy mający ukryć przed mieszkańcami rzeczywiste
przeznaczenie i charakter inwestycji.
2. Ciepłownia na biomasę i paliwo alternatywne RDF
Kontynuując dalszą analizę nazwy planowanego przedsięwzięcia
czytamy, że „Ciepłownia” ma być zasilana dwoma rodzajami
paliwa czyli biomasą oraz paliwem alternatywnym. Sugerując się
nazwą można przypuszczać, że głównym paliwem będzie
biomasa. Niestety nic bardziej mylnego, jak czytamy w tabeli nr.
3, Zużycie odpadów i surowców - planowana ilość biomasy jest
deklarowana max na poziomie 1200 Mg/r (ton/rok) tym czasem
paliwo RDF w ilości 12300 Mg/r (ton/rok). Tym samym biomasa
może stanowić max 9,75% masy spalanego paliwa.
Jak można przeczytać w punkcie 2.4.5 raportu, cytat „Inwestor
dopuszcza także stosowanie wyłącznie RDF, bez biomasy”, czyli
nie możemy tutaj mówić o „Ciepłowni na biomasę i paliwo
alternatywne”, tylko wprost o „Spalarni odpadów”.
Świadomość taką posiada również autor raportu, ponieważ w
punkcie 2.4.5 pisze „W analizowanym przypadku, ze względu na
to, że biomasa będzie stanowić jedynie niewielką część wsadu
energetycznego, a głównym paliwem będą odpady paliwa
alternatywnego (Inwestor dopuszcza także stosowanie
wyłącznie RDF, bez biomasy) podjęto decyzję, że wielkość
emisji z instalacji będzie odnoszona do standardu emisyjnego
dla instalacji spalania odpadów.”
Podsumowując powyższą analizę, uważamy podobnie jak autor
opracowania, że w przypadku niniejszej inwestycji nazywanej
„Ciepłownia na biomasę i paliwo alternatywne” w
rzeczywistości mamy do czynienia ze spalarnią odpadów.
6
3. Czas pracy spalarni i bilans energetyczny ciepłowni w
odniesieniu do sezonowego zapotrzebowania na energię
W przypadku planowanej „Ciepłowni” autor opracowania wraz z
inwestorem czyli Spółką Beskid zakłada, że będzie ona pracowała
24h na dobę 7 dni w tygodniu z mocą 5MW i minimalny roczny
czas pracy instalacji szacuje na 8200h.
Informacje te znajdujemy w punkcie 2.3.1 raportu - „Zakłada się
pracę ciągłą przez 24 h na dobę, 7 dni w tygodniu z zakładaną
dyspozycyjnością min. 8200 h/rok”.
Oraz w tabeli nr. 2 Podstawowe parametry planowanej instalacji
Ilość linii technologicznych 2
Łączna moc instalacji w paliwie (dla
jednej linii technologicznej)
6250 kW
Sprawność pieca 90%
Straty cieplne pieca 625 kW
Zakładana sprawność instalacji z
uwzględnieniem sprawności pieców i
kotłów
80%
Moc użyteczna instalacji 5000 kW
Czas pracy instalacji w roku 8200 h
Tym samym inwestor i opracowujący raport zakładają, że
„Ciepłownia” będzie pracowała pełną mocą przez cały rok
nawet poza okresem grzewczym. Powyższe założenia są
niedorzecznością, ponieważ trudno sobie wyobrazić odbiorców
dogrzewających domy lub hale przy +30 st. C(w lecie).
Biorąc za przykład aktualnie istniejącą ciepłownię komunalną
MZEC „Ekoterm” Spółka z o.o. o łącznej mocy 53,43 MW, z
„Planu gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Żywca” ze str. 46
dowiadujemy się, że w okresie międzygrzewczym wykorzystuje
ona tylko dwa kotły o mocy sumarycznej 2,206MW.
7
Z powyższych wartości wynika, że w okresie międzygrzewczym
już istniejąca w Żywcu ciepłownia pracuje z wykorzystaniem
4,13% mocy nominalnej.
Tym samym można przyjąć, że gdyby planowana
„Ciepłownia”/spalarnia miała możliwość podłączenia się do
sieci ciepłowniczej, jej moc w okresie pozagrzewczym również
powinna osiągać podobną wartość, jak w przypadku ciepłowni
miejskiej czyli 4,13% mocy nominalnej generując ok 206,5KW
zamiast zaplanowanych 5MW.
Niestety powyższy bilans mocy niezbicie świadczy o tym, że
głównym, o ile nie jedynym celem planowanej inwestycji, jest
spalanie odpadów a nie produkcja energii.
4. Dostępność paliwa RDF produkowanego przez Spółkę Beskid
(Miasto Żywiec + 18 okolicznych gmin obejmujących
powierzchnię 1/3 byłego woj. Bielskiego o pow. ok. 1130km2)
Poddając analizie informacje dotyczące możliwości
przerobowych planowanej instalacji oraz dostępności paliwa RDF
będącego głównym a praktycznie jedynym paliwem
przewidzianym do spalania w planowanej instalacji oraz
informacji o dostępności biomasy, w raporcie znajdujemy
następujące informacje:
- zdolność przerobowa planowanej instalacji 12300 Mg/r
(ton/rok): dane z tabeli 3 Zużycie odpadów i surowców oraz ilość
ubocznych produktów spalania
- obecna ilość paliwa RDF powstającego w wyniku działalności
Spółki Beskid wynikająca z przedstawionego raportu, wynosi
1825,411 Mg/r (ton/rok) 14,84% planowanej mocy przerobowej
spalarni Cytuję fragment punktu 2.3.4 „Zgodnie ze zbiorczym
zestawieniem danych o odpadach za 2017 r. Spółka wytworzyła
1825,411 Mg/r RDF”
- obecna ilość biomasy wynosi 0 Mg/r (ton/rok). Autor raportu
ocenia jedynie hipotetyczne możliwości pozyskania biomasy
8
pisząc w punkcie 2.4.2 „Jeśli chodzi o fizyczną możliwość
wykorzystania biomasy leśnej lub rolnej, to na obecnym etapie
istnieje jedynie wstępne rozpoznanie dotyczące możliwości jej
pozyskania na potrzeby wykorzystania energetycznego”
- aktualne pozwolenia Spółki Beskid na wytwarzanie paliwa
alternatywnego RDF zezwala na wytworzenie max 6000 Mg/r
(ton/rok) 48,78% planowanej mocy przerobowej spalarni
(cytuję fragment punktu 2.3.4 „Zgodnie z posiadanym
pozwoleniem zintegrowanym Spółka Beskid Żywiec Spółkaz
o.o. może w ciągu roku wytworzyć, w związku z eksploatacją
instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, do 6000 Mg
odpadów paliwa alternatywnego o kodzie 19 12 10”).
W podsumowaniu możliwości wytwórczych paliwa RDF przez
Spółkę Beskid autor raportu w punkcie 2.3.4 pisze „Na
podstawie wyliczeń, autorzy opracowania widzą konieczność
dostosowania mocy produkcyjnych RDF w firmie Beskid do skali
planowanej instalacji wraz z uzyskaniem koniecznych pozwoleń
w tym zakresie.”
Dodatkowo w ramach analizy możliwości pozyskania
brakującego paliwa RDF autor opracowania w punkcie 2.1.3.2
pisze „Wytwarzanie RDF związane jest z eksploatacją przez
Spółkę Beskid Żywiec Spółkaz o.o. regionalnej instalacji do
przetwarzania odpadów komunalnych. Paliwo produkowane
jest także przez inne instalacje na terenie województwa
śląskiego.”
Analizując powyższe dane i stwierdzenia, wynikające z raportu
oddziaływania na środowisko planowanej spalarni,
opracowanego na zlecenie inwestora, na pierwszy plan wysuwa
się niewielka (ok. 1825 ton/rok (ok 15% mocy spalarni)) ilość
odpadów w postaci paliwa RDF które wytwarza SpółkaBeskid.
Tym samym, aby zapewnić spalarni moc przetwórczą na
planowanym poziomie 12300 ton/rok, konieczny będzie import
paliwa RDF czyli tak naprawdę import śmieci w ilości 10475
ton/rok przekraczającej 85% zdolnosci przetwórczej spalarni.
9
Ewentualnie, w związku z 85% nadmiarem mocy
przetwórczych, Spółka Beskid zaprzestanie segregacji i odzysku
odpadów i zacznie je spalać w zarządzanej przez siebie spalarni.
5. Możliwości organizacyjne Spółki Beskid Żywiec oraz możliwości
zagwarantowania należytej jakości paliwa RDF oraz nadzoru
nad spalarnia.
Jak wynika z Raportu o oddziaływaniu na środowisko
przedsięwzięcia polegającego na budowie ciepłowni na biomasę
i paliwo alternatywne inwestorem jest Beskid Żywiec Spółka z
o.o. 34-300 Żywiec, ul. Kabaty 2. Spółka istnieje od roku 1994. Jak
można przeczytać na stronie internetowej „Udziałowcami Spółki
"BESKID" są: miasto Żywiec, które obejmuje 51% udziałów,
ponieważ zapewniło miejsce na budowę zakładu utylizacji na
swoim terenie, oraz gminy Łodygowice, Lipowa, Jeleśnia, Rajcza,
Szczyrk, Czernichów, Ślemień, Świnna, Łękawica, Gilowice,
Węgierska Górka, Milówka, Radziechowy - Wieprz, Koszarawa,
Ujsoły oraz Wilkowice i Buczkowice, obejmujące 29% udziałów
proporcjonalnie do liczby mieszkańców, a także Wojewódzki
Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
(20%)”
Niestety, pomimo blisko 25-cio letniej działalności Spółka Beskid
nie wdrożyła żadnego systemu zarządzania jakością opartego o
normy ISO 9001, ani systemu zarządzania środowiskowego w
oparciu o ISO 14001, które w znaczący sposób uwiarygodniłyby
działalność spółki oraz gwarantowały (w szczególności w
przypadku wdrożenia ISO14001) należytą transparentność
działań.
Oczywiście wdrożenie w/w systemów zarządzania jakością i
środowiskiem nie jest obowiązkowe, ale w dzisiejszych czasach
powinno być standardem dla tego typu instytucji. Należy
zauważyć, że np. w przemyśle motoryzacyjnym nie ma
możliwości stania się dostawcą części na pierwsze wyposażenie
bez wdrożenia i utrzymania w/w systemów zarządzania.
10
Jeśli chodzi o możliwości organizacyjne Spółki Beskid, dające
gwarancję należycie kontrolowanej jakości paliwa RDF,
wątpliwości ma również autor raportu, pisząc w punkcie 19 na
str. 159. „Istotnym ograniczeniem oceny planowanego
przedsięwzięcia jest brak szczegółowej wiedzy na temat źródeł
pochodzenia (a co za tym jakości) paliwa alternatywnego, które
będzie przekształcane termicznie w instalacji. Z danych
otrzymanych od Inwestora wynika, że RDF pochodzący z
instalacji przetwarzania odpadów eksploatowanej przez Spółkę
Beskid Żywiec cechuje duża zmienność parametrów
fizykochemicznych. Na dzień dzisiejszy brakuje jakichkolwiek
przesłanek świadczących o tym, że paliwo dostarczane do
instalacji od innych dostawców nie będzie w podobny sposób
zróżnicowane”
W dalszej części opracowania można przeczytać:
„W ocenie autorów opracowania, Inwestor powinien
wprowadzić normy standaryzacyjne paliwa w tym m.in.
dotyczące zawartości chloru, wilgotności i kaloryczności, które
będą stanowiły obowiązkowy element specyfikacji istotnych
warunków każdego zamówienia paliwa. Spółka powinna
ponadto wdrożyć procedury monitorowania jakości
dostarczanego paliwa, np. poprzez zlecenie zewnętrznym
podmiotom prowadzenia kontroli jakościowej paliwa u
dostawców oraz każdorazowe zatwierdzanie dostawy paliwa
wyłącznie spełniającego założone normy standaryzacyjne.
Wskazane byłoby także rozważenie uruchomienia w zakładzie
głównym w Żywcu, przy ul. Kabaty 2 punktu waloryzacji paliwa
alternatywnego, gdzie w razie konieczności można byłoby
czasowo magazynować i ewentualnie poddawać niezbędnym
działaniom na instalacji przetwarzania odpadów, paliwo, które
pomimo przeprowadzenia działań operacyjnych, nie
odpowiada przyjętym standardom jakościowym.”
W innej części raportu znajdujemy kolejne wątpliwości co do
jakości stosowanego paliwa „W przypadku dostarczania paliwa
alternatywnego przez zewnętrznych dostawców, ze względu na
11
konieczność utrzymania minimalnej zawartości siarki i chloru
oraz zachowania innych parametrów paliwa tj. kaloryczność czy
wilgotność konieczne będzie wprowadzenie systemu
weryfikacji jakości dostarczanego paliwa RDF. W związku z tym
przewiduje się obligatoryjne wprowadzenie procedury
potwierdzania badaniami jakości dostarczanego paliwa.
Procedura powinna także zakładać możliwość wyrywkowej
weryfikacji wyników badań przez zewnętrzne akredytowane
laboratorium.”
Podsumowując - Spółka Beskid Żywiec nie posiada na chwilę
obecną żadnych możliwości technicznych ani organizacyjnych do
weryfikacji jakości paliwa RDF, gwarantującego poprawne
działanie spalarni, a tym samym dotrzymania standardów
emisyjnych.
Dodatkowo, po raz kolejny wiodącym motywem w przypadku
paliwa RDF, jest jego import od innych dostawców ze względu
na zbyt małą ilość tego paliwa, dostępną w wyniku działalności
spółki Beskid obsługującej Żywiec i 18 innych gmin regionu.
Stoimy na stanowisku, że tylko wdrożony, certyfikowany i
utrzymany system zarządzania jakością oraz środowiskiem może
wymusić na firmie Beskid Żywiec dotrzymanie odpowiednich
standardów jakościowych, gwarantujących należyty nadzór nad
jakością paliwa RDF oraz funkcjonowaniem spalarni.
6. Założenia konstrukcyjne „Ciepłowni” i ryzyko, związane z jej
eksploatacją.
Z danych, dostarczonych przez inwestora za pośrednictwem
analizowanego raportu wynika, że „Ciepłownia” ma być
wyposażona w dwa bloki o mocy użytecznej po 2,5 MW każdy,
czyli sumaryczna moc kształtować się będzie na poziomie 5MW
mocy użytecznej. Inwestor dodatkowo w punkcie 2.4.1 opisuje
proponowane rozwiązania technologiczne w ten sposób
„Najważniejsze rozwiązania technologiczne planowanego
przedsięwzięcia stanowią:
12
piec rusztowy, którego konstrukcja sprawdziła się w zakładach termicznego przekształcania odpadów komunalnych na całym świecie,
piec zintegrowany z kotłem odzyskownicowym (odzyskującym energię ciepną),
optymalny odzysk energii zawartej w odpadach, zapewniający możliwość zasilania w ciepło zakładu przemysłowego i miejskiej sieci ciepłowniczej,
oczyszczanie spalin z efektywnym systemem, spełniającym najbardziej rygorystyczne wymagania emisyjne oraz pół-suchym systemem oczyszczania spalin w celu redukcji kwaśnych zanieczyszczeń, pyłów, metali ciężkich oraz dioksyn i furanów. W skład każdej linii technologicznej wchodzą następujące główne
zespoły urządzeń
i urządzenia:
1) system podawania paliwa,
2) piec rusztowy,
3) emitor awaryjny,
4) system wygarniania popiołu,
5) kocioł odzyskownicowy,
6) system dozowania sorbentów,
7) filtry workowe,
8) wentylator wyciągowy,
9) emitor.”
oraz zamieszcza poniższy rysunek nr. 4 „Przykładowe
rozmieszczenie urządzeń instalacji ciepłowni na biomasę / RDF”
(źródło: dane Inwestora), przedstawiający schemat
technologiczny proponowanej instalacji:
13
Analizując proponowane rozwiązania techniczne zgłaszam
następujące zastrzeżenia do budowy proponowanej instalacji:
1. Bezpośrednio za piecem rusztowym, w którym będzie spalane
paliwo RDF, istnieje emitor (komin awaryjny), który jak można
przeczytać w punkcie 2.4.1, ma pracować w następujący sposób
„Czopuch łączący piec rusztowy z kotłem odzyskownicowym
zostanie wyposażony w wyrzutnię awaryjną, która będzie się
automatycznie otwierać w przypadku awarii systemu zasilania
Instalacji lub w przypadku konieczności odcięcia dopływu spalin
do kotła odzyskownicowego. Skierowanie gazów spalinowych
do wyrzutni awaryjnej przez krótki okres czasu z równoczesnym
wstrzymaniem podawania do pieca rusztowego paliwa daje
możliwość natychmiastowego zatrzymania pracy pieca w
przypadku awarii.”
Dodatkowo w dalszej części raportu inwestor informuje, że
„Dokonując oceny dotrzymywania standardów emisyjnych, nie
uwzględnia się:
1. okresów rozruchu i wyłączania instalacji albo urządzeń, o ile w trakcie ich trwania nie są spalane odpady,
2. wpływających na zwiększenie emisji substancji zakłóceń w pracy urządzeń ochronnych, ograniczających emisję do 60 godzin w roku kalendarzowym, licząc od początku roku.”
14
Następnie autor pisze, że „Proces spalania odpadów nie może
być kontynuowany przez okres przekraczający cztery godziny,
w przypadku gdy przekraczane są standardy emisyjne”
Podsumowując powyższe stwierdzenia emitor awaryjny nie jest
zabezpieczony żadnym zestawem filtrów i w przypadku awarii
cała emisja pochodząca z pieca zostanie przekierowana bez
oczyszczenia bezpośrednio do atmosfery.
Dodatkowo legalnie, bez żadnych konsekwencji przez 60h w
roku odnotowywane mogą być przekroczenia emisji lub
emitowane będą spaliny bezpośrednio do atmosfery bez
żadnych konsekwencji. Całkowitym kuriozum jest fakt, za
rejestr wszystkich awarii ma odpowiadać nadzorujący pracę
instalacji kierownik, co wynika z tabeli nr. 6 „Wymagania
prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów i ich
spełnianie przez planowane przedsięwzięcie”, punkt 8, który
stwierdza: „Planuje się prowadzenie rejestru czasu pracy
instalacji w warunkach awaryjnych (przekraczania
standardów emisyjnych) w celu zapobieżenia
przekroczenia rocznego limitu czasu. Rejestr będzie
przechowywany i archiwizowany przez kierownika
spalarni.”
Kolejnym bulwersującym faktem jest wykluczenie z oceny
dotrzymania standardów emisyjnych każdego okresu rozruchu i
wyłączania instalacji. Przypomina to stare normy emisji spalin dla
pojazdów samochodowych, gdzie pomiar emisji był wykonywany
po rozgrzaniu silnika. Problem w tym, że tego typu normy
obowiązywały pojazdy samochodowe ponad 20 lat temu i dzisiaj
nikt nie jest sobie w stanie wyobrazić takiego podejścia,
ponieważ emisja jest mierzona od startu do wyłączenia.
Natomiast w przypadku spalarni mamy je zaakceptować w roku
2018. Przypomnieć należy, że proces rozruchu i wygaszania pieca
każdorazowo trwa ok 72h i jest opisany w punkcie 2.4.7
„Uruchomienie instalacji następuje przy zastosowaniu palnika
rozpałkowego zasilanego olejem opałowym. Czas rozpalania
15
każdego kotła wynosi do 72 godzin przy zużyciu oleju
opałowego na poziomie 60-90 dm3/h na każdy kocioł.”
Dodatkowo awaryjny jest najczęstszym miejscem nadużyć
związanych z emisją do powietrza, ponieważ umożliwia usuniecie
spalin bez potrzeby „brudzenia” zestawu filtrów a tym samym
umożliwia obniżenie kosztów eksploatacji instalacji, ponieważ
nie jest konieczna utylizacja sorbentów, węgla aktywnego oraz
filtrów. Istnieje prawdopodobieństwo, że emitor awaryjny
posłuży do emisji na co dzień, a emitor główny, znajdujący się za
zestawem filtrów do pomiarów emisji, będzie użytkowany w
przypadku kontroli.
Tym samym wnoszę uwagę, że emitor awaryjny również musi
zostać zabezpieczony takim samym zestawem filtrów jak emitor
główny. Należy dodatkowo przewidzieć, że spaliny
wydobywające się bezpośrednio z kotła będą posiadały wysoką
temperaturę, a tym samym konieczny będzie dodatkowy system
chłodzenia umożliwiający obniżenie ich temperatury w celu
bezpiecznego przekierowania do zestawu filtracji spalin.
Tego typu rozwiązanie z inżynierskiego punktu widzenia jest
bardzo proste do realizacji, ponieważ polega na dobudowaniu
drugiego zestawu filtracyjnego i podłączania do niego emitora
awaryjnego w sposób uniemożliwiający emisję spalin do
powietrza bez filtracji.
Istnieje zagrożenie, że w przypadku przedmiotowej instalacji
nieposiadającej sieci ciepłowniczej emisja przez emitor awaryjny
będzie nagminna, ponieważ wodny kocioł odzyskownicowy nie
będzie mógł oddać energii cieplnej odzyskanej ze strumienia
spalin, a jego ciągłe nagrzewanie doprowadzi do jego zniszczenia.
Tym samym wypuszczenie spalin przed wodnym kotłem
odzyskownicowym staje się metodą poradzenia sobie z
nadmiarem energii.
Pokusa przekierowania spalin bezpośrednio do atmosfery będzie
istniała nawet w przypadku podłączenia ciepłowni do sieci
ponieważ biorąc pod uwagę założenia konstrukcyjne, mówiące o
16
pracy na pełnej mocy przez okrągły rok, min 8200h oznacza to,
że w okresie pozagrzewczym powstawać będzie nadwyżka mocy
na poziomie ok 4,8MW. Tym samym, aby zapewnić „Ciepłowni”
możliwość ciągłej pracy przy mocy nominalnej, rozwiązanie
nasuwa się samo i jest nim otwarcie emitora awaryjnego i
wypuszczenie spalin z pominięciem kotła wodnego i układu
filtracji.
Na poniższym rysunku zaznaczonpo linią czerwoną przebieg
strumienia spalin z pominięciem układu kotła
odzyskownicowego (kotła wodnego) i zestawu filtrów, linią
zieloną prawidłowy przepływ spalin. Jak widać, w przypadku
nadwyżki energii cieplnej jedynym rozwiązaniem
umożliwiającym pozbycie się jej, jest otwarcie emitora
awaryjnego i wypuszczenie spalin bez filtracji do atmosfery.
2. Inwestor w analizowanym raporcie o oddziaływaniu na
środowisku podał w punkcie 2.4.1, że zostanie zastosowany „piec
rusztowy, którego konstrukcja sprawdziła się w zakładach
termicznego przekształcania odpadów komunalnych na całym
świecie”
Tymczasem w dalszej części opracowania w punkcie 11.2.5.2
czytamy, że „Obiektem referencyjnym dla planowanej instalacji
jest instalacja do termicznego przekształcania paliwa
alternatywnego w miejscowości Szeligi.” I dalej w punkcie 19 na
str. 158 „Dostawca technologii jest w posiadaniu danych
17
referencyjnej instalacji do spalania paliwa alternatywnego o
mocy użytecznej 1,2 MW” i w dalszej części opisu „Opracowany
raport oddziaływania na środowisko opiera się w głównej
mierze na założeniach koncepcyjnych. Na obecnym etapie
inwestor dokonał wyboru partnera technologicznego, który
posiada bogate doświadczenia związane z eksploatacją
referencyjnej instalacji termicznego przekształcania paliwa
alternatywnego o mocy użytecznej 1,2 MW. Na potrzeby
niniejszego projektu instalacja zostanie przeprojektowana do
zakładanej mocy użytecznej 2,5 MW. Oznacza to konieczność
wykonania wszystkich elementów instalacji oraz uzupełnienia
dokumentacji np. w zakresie spełniania wymagania czasu
przetrzymywania spalin w temperaturze 1100°C.”
Dodatkowo w tym samym punkcie możemy przeczytać, że
„Niestety w Polsce nie są znane podobne instalacje pracujące w
warunkach przemysłowych.” Na dodatek w związku z brakiem
wyników pomiarów poziomów emisji metali z instalacji
referencyjnej o mocy 1.2MW wybranego dostawcy na str. 109
czytamy „W celu określenia emisji poszczególnych metali,
wykorzystano pomiary emisji, wykonane na rusztowej instalacji
termicznego przekształcania odpadów w Zielonej Górze, która
jest analogiczna technologicznie do planowanej instalacji”
Podsumowując:
- wybrany przez firmę Beskid Żywiec dostawca instalacji, a w
zasadzie samego pieca, ponieważ pozostała część instalacji
pochodzi od różnych dostawców, posiada zwane bogatym, a w
rzeczywistości nieudokumentowane w raporcie doświadczenie,
zdobyte w wyniku eksploatacji jednej instalacji o mocy 1,2MW,
znajdującej się w miejscowości Szeligi w dodatku pracującej tylko
w warunkach laboratoryjnych,
- nie posiada ŻADNYCH doświadczeń w projektowaniu budowie
ani eksploatacji instalacji o mocy 2,5MW a tym bardziej
zespolonej w postaci dwóch linii o sumarycznej mocy 5MW,
18
- nie posiada ŻADNYCH doświadczeń w eksploatacji żadnej
podobnej instalacji w warunkach przemysłowych,
- nie posiada ŻADNYCH wyników pomiarów emisji metali z
własnej instalacji, a w ich miejsce przedstawił wyniki pochodzące
z instalacji innego producenta, zainstalowanej nie w Szeligach
tylko w Zielonej Górze.
- w przypadku pieca o mocy 2,5MW dostawca musi wykonać
projekt pieca od podstaw, ponieważ wcześniej takiego nie
zaprojektował a tym bardziej nie zbudował.
W zasadzie trudno w jakiś logiczny sposób podsumować
powyższe fakty oraz postępowanie Spółki Beskid przy wyborze
dostawcy planowanej instalacji, który jak wynika z danych z
raportu będzie się uczył projektować, budować i eksploatować
swoją pierwszą w historii instalację o mocy 2x2,5MW.
Powyższe fakty całkowicie dyskwalifikują przedmiotowy projekt,
ponieważ dostawca nie posiada żadnego doświadczenia przy
budowie instalacji o planowanej mocy. Co więcej, nie posiada
nawet własnych pomiarów emisji metali z instalacji
referencyjnej.
3. Inwestor w analizowanym raporcie o oddziaływaniu na
środowisku podał, że instalacja zostanie wyposażona w system
oczyszczania spalin „z efektywnym systemem, spełniającym
najbardziej rygorystyczne wymagania emisyjne oraz pół-
suchym systemem oczyszczania spalin w celu redukcji
kwaśnych zanieczyszczeń, pyłów, metali ciężkich oraz dioksyn i
furanów.”
Tymczasem w dalszej części raportu w punkcie 2.4.1 jego autor
przewiduje, że „W przypadku zaostrzenia się w stosunku do
aktualnie obowiązujących norm emisyjnych dozwolonego
poziomu emisji tlenków azotu, istnieje możliwość zastosowania
w przyszłości w Instalacji systemu redukcji tlenków azotu
poprzez dodanie zamkniętego systemu podawania do ostatniej
komory dopalania pieca rusztowego związków amoniaku
19
wiążących tlenki azotu lub zastosowania w Instalacji w ramach
systemu oczyszczania spalin elektrofiltrów.”
Tym samym już na etapie założeń konstrukcyjnych inwestor wie,
że bez modernizacji instalacji oczyszczania spalin nie spełni
zaostrzonych norm emisji. Tego typu podejście stoi w jawnej
sprzeczności z wymaganiem budowy instalacji w oparciu o
najlepszą wiedzę inżynierską, gwarantującą budowę instalacji w
najwyższym aktualnie dostępnym standardzie technicznym.
3.3 Najlepsza dostępna technologia i zgodność z aktualnymi i przyszłymi
standaradami (normami) emisji.
Inwestor w analizowanym raporcie o oddziaływaniu na środowisku podał, że instalacja zostanie
wyposażona w system oczyszczania spalin „z efektywnym systemem, spełniającym najbardziej
rygorystyczne wymagania emisyjne oraz pół-suchym systemem oczyszczania spalin w celu redukcji
kwaśnych zanieczyszczeń, pyłów, metali ciężkich oraz dioksyn i furanów.”
Tymczasem w dalszej części raportu w punkcie 2.4.1 jego autor przewiduje, że „W przypadku
zaostrzenia się w stosunku do aktualnie obowiązujących norm emisyjnych dozwolonego poziomu
emisji tlenków azotu, istnieje możliwość zastosowania w przyszłości w Instalacji systemu redukcji
tlenków azotu poprzez dodanie zamkniętego systemu podawania do ostatniej komory dopalania
pieca rusztowego związków amoniaku wiążących tlenki azotu lub zastosowania w Instalacji w
ramach systemu oczyszczania spalin elektrofiltrów.”
Tym samym już na etapie założeń konstrukcyjnych inwestor wie, że bez modernizacji instalacji
oczyszczania spalin nie spełni zaostrzonych norm emisji. Tego typu podejście stoi w jawnej
sprzeczności z wymaganiem budowy instalacji w oparciu o najlepszą wiedzę inżynierską, gwarantującą
budowę instalacji w najwyższym aktualnie dostępnym standardzie technicznym.
Dodatkowo, jeśli chodzi o rozwiązania technologiczne, autorytarnie rozpatrywano tylko technologie
pieców na czele z piecem rusztowym, w którym paliwo jest spalane autotermicznie, oraz dwie mało
efektywne technologie oczyszczania gazów, z których wybrano gorszą z punktu widzenia
oczyszczania spalin.
W naszej ocenie spalanie tylko w procesie autotermicznym cechuje się bardzo dużą czułością
procesu na jakość paliwa i jest praktycznie całkowicie poza jakąkolwiek kontrolą procesową.
3.4 Monitoring emisji:
W analizowanym raporcie znaleźć można również informację na temat zakładanego monitoringu emisji
szkodliwych substancji, w ramach której inwestor przewiduje monitoring następujących związków
chemicznych oraz parametrów pracy instalacji punkt 18.2.2
Tabela 2. Substancje i parametry mierzone w sposób ciągły oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów ciągłych
Lp. Nazwa substancji lub parametru
- zakres Jednostka miary Metodyka referencyjna
1 Pył ogółem mg/m3 technika dowolna wzorcowana metodą
grawimetryczną
20
Lp. Nazwa substancji lub parametru
- zakres Jednostka miary Metodyka referencyjna
2 SO2 mg/m3 absorpcja promieniowania IR1) lub UV, lub inna
metoda optyczna z uwzględnieniem normy PN-ISO
7935
3 NOx (w przeliczeniu na NO2) 2) mg/m3 chemiluminescencyjna lub absorpcja promieniowania
IR1), lub inna metoda optyczna z uwzględnieniem
normy PN-ISO 10849
4 CO mg/m3 absorpcja promieniowania IR1)
5 HCl mg/m3 absorpcja promieniowania IR1)
6 Substancje organiczne w postaci
gazów i par wyrażone jako
całkowity węgiel organiczny mg/m3
technika ciągłej detekcji płomieniowo-jonizacyjnej
(FID)
7 HF mg/m3 absorpcja promieniowania IR1)
8 O2 % paramagnetyczna, celi cyrkonowej lub inna
elektrochemiczna gwarantująca niepewność pomiaru3)
nie większą niż ± 1,0% obj. O2
9 Prędkość przepływu gazów
odlotowych lub ciśnienie
dynamiczne gazów odlotowych 4)
m/s
Pa
metoda dowolna gwarantująca niepewność pomiaru3)
mniejszą niż 10%
10 Temperatura gazów odlotowych
w przekroju pomiarowym K
metoda dowolna gwarantująca niepewność pomiaru3)
nie większą niż ± 5 K
11 Ciśnienie statyczne lub
bezwzględne gazów odlotowych Pa
metoda dowolna gwarantująca niepewność pomiaru3)
nie większą niż ± 10 hPa
12 Wilgotność bezwzględna gazów
odlotowych lub stopień
zawilżenia gazów odlotowych5)
kg/m3
kgpary wodnej/kggazu
suchego
metoda dowolna gwarantująca niepewność pomiaru3)
mniejszą niż:
20% w przypadku wilgotności bezwzględnej gazów odlotowych,
10% w przypadku stopnia zawilżenia gazów odlotowych
Tabela 3. Substancje mierzone w sposób okresowy oraz metodyki referencyjne wykonywania pomiarów okresowych
Lp. Nazwa substancji -
zakres Jednostka
miary Metodyka referencyjna
1 Pb mg/m3 norma PN-EN 14385
2 Cr mg/m3 norma PN-EN 14385
3 Cu mg/m3 norma PN-EN 14385
4 Mn mg/m3 norma PN-EN 14385
5 Ni mg/m3 norma PN-EN 14385
6 As mg/m3 norma PN-EN 14385
21
Lp. Nazwa substancji -
zakres Jednostka
miary Metodyka referencyjna
7 Cd mg/m3 norma PN-EN 14385
8 Hg6) mg/m3 norma PN-EN 13211 lub metoda instrumentalna zgodna z normą
PN-EN 14884 rozszerzona o oznaczenie Hg w fazie stałej zgodnie
z PN-EN 13211
9 Tl mg/m3 norma PN-EN 14385
10 Sb mg/m3 norma PN-EN 14385
11 V mg/m3 norma PN-EN 14385
12 Co mg/m3 norma PN-EN 14385
13 Dioksyny i furany mg/m3 norma PN-EN 1948 - 1,2,3
14 SO27) mg/m3
absorpcja promieniowania IR1) lub UV, lub inna metoda optyczna 8), lub inna metoda zgodna z normą PN-EN 14791
15 NOx2)9) mg/m3
chemiluminescencyjna lub absorpcja promieniowania IR1), lub inna
metoda optyczna
16 HCl10) mg/m3 norma PN-EN 1911
17 HF11) mg/m3 dowolna metodyka manualna oparta na wytycznych normy ISO
15713
Jak wynika z powyższych danych, monitoringiem ciągłym ma być objęte w zasadzie tylko 7 podstawowych gazów zaznaczonych w tabeli nr. 58 na żółto. Natomiast poziom emisji pozostałych 17 produktów spalania, czyli metali, w tym metali ciężkich takich jak: - kadm, -tal, - rtęć, - antymon, - arsen, - ołów, - chrom, - kobalt, - miedź, - mangan, - nikiel - oraz dioksyny i furany - będą sprawdzane tylko okresowo. Następnym bulwersującym faktem jest brak analizy rozprzestrzeniania emitowanych do atmosfery przez Spalarnię rakotwórczych dioksyn i furanów. Jak czytamy w raporcie na str. 111 pod tabelą „Tabela 4. Standardy emisyjne, przeliczone na 17,45% tlenu - dioksyny i furany - substancje nienormowane, nie uwzględnione w modelowaniu rozprzestrzeniania
się zanieczyszczeń w powietrzu ”
22
Oznacza to, że rozprzestrzenianie się najbardziej toksycznych i rakotwórczych związków takich jak dioksyny i Furany nawet nie było analizowane.
Należy dodać, że analizy emisji i rozprzestrzeniania wszystkich gazów, metali oraz rakotwórczych, dioksyn i Furanów są analizowane tylko dla przypadku emisji przez zestaw filtrów.
Powyższe analizy nie uwzględniają zanieczyszczenia powietrza i okolicy w przypadku emisji przez emitor awaryjny lub bez działajacych filtrów.
W przypadku omawianej instalacji, której głównym celem jest generowanie odpowiedniego zysku, a nie rzetelna działalność w ograniczonym zakresie, mająca na celu tylko utylizację odpadów produkowanych przez firmę Beskid, monitorowanie emisji w sposób okresowy, może prowadzić do nadużyć w pracy instalacji i wykorzystania jej do spalania paliwa niskiej jakości, jak również do spalania innych odpadów nie będących paliwem RDF, których spalanie będzie skutkować przekroczeniem standardów emisyjnych. Konieczne jest zabezpieczenie i ciągły monitoring emisji z emitora (komina) awaryjnego, który może być źródłem nadużyć. Monitoring działania emitora awaryjnego powinien być prowadzony w sposób ciągły, obejmujący wszystkie fazy pracy instalacji, czyli stan pracy normalnej, awaryjnej oraz rozruch i wygaszanie pieca. Wszystkie wyniki pomiarów z emitorów głównego oraz awaryjnego muszą być prezentowane w
sposób ciągły na ogólnodostępnej stronie internetowej i tablicy informacyjnej umieszonej w
ogólnodostępnym uczęszczanym punkcie miasta, np. rynku.
Monitoring powinien prezentować w sposób ciągły bieżące wartości, zmierzone dla każdego z
emitorów, czyli głównego i awaryjnego oraz wymagane prawem średnie z pomiarów
trzydziestominutowych.
Wszystkie wyniki muszą być prezentowane w czasie rzeczywistym, czyli natychmiast, a nie tak jak to
ma np. miejsce np w spalarni w Krakowie, gdzie średnie 30-minutowe są prezentowane na stronie
internetowej po kilkudziesięciu minutach lub kilku godzinach.
Poniżej przykład mało transparentnego monitoringu ze spalarni w Krakowie.
Jak widać mamy godzinę 00:46 a ostatni poziom emisji prezentowany na stronie jest z 23:30
Czyli mamy opóźnienie w prezentacji danych = 1h16m.
Tego typu system monitoringu jak zaprezentowany powyżej jest tylko iluzją nadzoru nad pracą
spalarni i niczego nie monitoruje. W czasie ponad godziny (1h16m) od ostatniego pomiaru i to
23
wykonanego w postaci średniej 30 minutowej umożliwia spalenie w instalacji wszystkiego, a
monitoring niczego nie wykaże.
Dodatkowo nie do przyjęcia jest procedura monitoringu pracy spalarni opisana przez autora raportu,
cytat „Jeżeli w ciągu roku kalendarzowego wystąpi więcej niż 10 dni, w których pomiary zostaną
unieważnione z powodu niesprawności lub konserwacji systemu do ciągłych pomiarów emisji, to
prowadzący instalację lub użytkownik urządzenia podejmuje działania w celu zwiększenia
niezawodności pracy tego systemu i informuje wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o
podjętych działaniach.”
Z powyższego zapisu wynika, że nawet przez 10 dni możemy nie mieć żadnego pomiaru i nie wiąże
się to z żadnymi konsekwencjami dla zarządzającego spalarnią.
W przypadku spalarni, która ma działać transparentnie, awaria układu pomiaru emisji lub awaria
któregokolwiek systemu prezentowania pomiarów emisji ma skutkować natychmiastowym
zatrzymaniem pracy instalacji.
W przeciwnym razie system pomiaru i monitoringu emisji jest propagandową fikcją, a nie systemem
nadzoru nad spalarnią i ma chronić tylko i wyłącznie interesy właściciela spalarni, a nie interes
społeczeństwa.
Dodatkowo w celu pełnego zabezpieczenia procesu przed próbą pracy np. z wyłączonym systemem
filtracji, monitoring powinien obejmować dozowanie sorbentów i węgla aktywnego oraz monitoring
wizyjny kluczowych z punktu widzenia emisji elementów calej instalacji.
W związku z brakiem możliwości oceny długofalowych skutków oddziaływania instalacji na zdrowie i
życie obywateli, wszystkie zapisy z monitoringu pracy instalacji powinny być archiwizowane przez
cały okres jej działania i co najmniej 30 lat po zakończeniu jej działania.
Wszystkie archiwalne dane z monitoringu musza być dostępne natychmiast dla każdego
zainteresowanego ich przeglądaniem.
Fikcją jest nadzór, w ramach którego emisja wszystkich metali ciężkich oraz rakotwórczych dioksyn i
furanów jest prowadzona okresowo co kilka miesięcy lub lat.
Daje to absolutne poczucie bezkarności spalarni i nieograniczoną swobodę w emisji spalin bez
filtracji.
Bulwersuje fakt, że w roku, legalnie bez żadnych konsekwencji z pominięciem monitoringu i filtrów
można realizować emisję przez:
- Awarie 60h/r = 2,5 dnia
- Rozruch i wygaszanie pieca 500h/r = 21 dni (wyliczenie w dalszej części opracowania)
- Awaria układu pomiaru emisji zanieczyszczeń 10 dni/r
W sumie 2,5 dnia + 21 dni + 10 dni = 33,5 dnia rocznie.
Daje to łącznie 33,5 DNIA – LEGALNEJ, NIEKONTROLOWaNEJ EMISJI SPALIN,
BEZPOŚREDNIO Z PIECA DO ŚRODOWISKA, BEZ FILTRÓW oraz BEZ ŻADNYCH
KONSEKWENCJI PRAWNYCH.
3.5 Szkodliwe oddziaływanie spalarni.
24
O świadomości szkodliwego oddziaływania spalarni jest przekonany również autor raportu, który na str.
136 pisze. „Analizowane przedsięwzięcie w głównej mierze będzie oddziaływać na jakość powietrza i
na klimat akustyczny w rejonie zakładu.” W trakcie eksploatacji przedsięwzięcie będzie oddziaływać
niekorzystnie zarówno na powietrze atmosferyczne jak i klimat akustyczny jak niemal każdy obiekt o
charakterze przemysłowym. W analizowanym przypadku nie będziemy mieli do czynienia z
oddziaływaniem znacznym, jednak będzie to oddziaływanie bezpośrednie, długoterminowe i trwałe.”
Dodatkowo powyższe stwierdzenia zostają dobitnie potwierdzone w kolejnym punkcie raportu
„Rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji”
Rozpatrując rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji należy stwierdzić, że nowo uruchamiana instalacja
będzie źródłem emisji gazów i pyłów do powietrza, źródłem emisji hałasu oraz źródłem emisji
odpadów, natomiast emisja związana z powstawaniem ścieków jest w tym wypadku pomijalna.”
Dodatkowo w związku z tym, że inwestor na tym etapie nie wskazuje żadnego podmiotu, kogo mógłby
przyłączyć się do budowanej „Ciepłowni” w związku z niekorzystnym oddziaływaniem na powietrze
atmosferyczne musi przeprowadzić tzw. postępowanie kompensacyjne. Wynika to z poniższego zapisu
na str 136. „Ze względu na to, że w Żywcu przekroczone są poziomy niektórych substancji w powietrzu,
w tym zwłaszcza pyłu PM10 i PM2,5, uruchomienie instalacji i uzyskanie pozwolenia na wprowadzanie
gazów i pyłów do powietrza będzie się wiązało z przeprowadzeniem procedury kompensacyjnej”
Czyli w skrócie w związku z tym, że „Ciepłownia” sama truje i pogarsza jakość powietrza, musi wykupić
na rynku emisję równą lub wyższą od swojej własnej. Natomiast gdyby faktycznie pełniła rolę
ciepłowni i wyeliminowała z rynku jakąkolwiek niską emisję, byłaby pozbawiona konieczności
postępowania kompensacyjnego, ponieważ zostałoby ono zrealizowane automatycznie poprzez
zastąpienie starych kotłów ciepłem systemowym z Ciepłowni.
6. Bilans utylizacji i produkcji odpadów przez projektowaną spalarnię.
Jak wynika z przedstawionego raportu oddziaływania przedmiotowej inwestycji na środowisko, firma
Żywiec Beskid obsługująca Żywiec i 18 okolicznych gmin posiada realny problem z utylizacją ok
1825,411 Mg/r (Ton/rok) odpadów, zwanych paliwem alternatywnym RDF.
W związku z powyższym w/w spółka postanawia wybudować spalarnię tych odpadów o mocy
przerobowej 12300 Mg/r (ton/rok)
Jak czytamy w tabeli „Produkty uboczne spalania i oczyszczania spalin”, zamieszczonej poniżej, w
wyniku pracy tejże spalarni rocznie powstaną następujące ilości nowych odpadów.
Produkty uboczne spalania i oczyszczania spalin
Produkcja żużla i popiołu w % suchej masy paliwa 10%
Produkcja pyłu 3,3 kg/h
Żużel i popiół rocznie 1230 Mg/r
Pyły i zużyte sorbenty rocznie 459,20 Mg/r
Jednak dopiero tabela „nr. 53 Rodzaje i ilości odpadów przewidzianych do wytwarzania w związku z eksploatacją instalacji” przedstawia faktyczne ilości powstających odpadów.
25
Tabela 5. Rodzaje i ilości odpadów przewidzianych do wytwarzania w związku z eksploatacją instalacji
Lp
. Kod Rodzaje odpadów
Ilość w
Mg na rok
13 01 11* Syntetyczne oleje hydrauliczne 1,5
15 01 10* Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi
zanieczyszczone 0,3
15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nieujęte w innych
grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. PCB)
0,5
15 02 03 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i
ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 1,0
19 01 05* Osady filtracyjne (np. placek filtracyjny) z oczyszczania 468,0
19 01 12 Żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11 1558,0*
* W skład odpadu wchodzą popioły i żużle paleniskowe w ilości około 10% spalonego paliwa, czyli około 1230 Mg oraz woda z
odżużlacza w ilości około 328 Mg
Jak wynika z przedstawionych danych, w sumie będzie to 1558 Mg/r żużla + 468 Mg/r odpadów
niebezpiecznych (sorbenty filtracyjne) + 27 Mg/r pyłu + 3,3 Mg/r, a pozostałych odpadów = 2056,3 Mg/r
(Ton/rok)
Oznacza to wprost, że spalarnia która miała rozwiązać problem 1825,4 Tony odpadów w postaci RDF
spowoduje powstanie jeszcze większego problemu w postaci 2056,3 Tony żużlu, pyłów i odpadów
niebezpiecznych.
Wytłumaczenie jest tylko jedno. Rzekomy problem 1825 Tony rocznie odpadów RDF jest tylko
pretekstem do uruchomienia spalarni odpadów, która w wyniku swojego działania wytworzy 2056,3
Tony rocznie jeszcze trudniejszych i droższych w utylizacji odpadów, które nie stanowią już dla Spółki
Beskid problemu.
Działanie spalarni spowoduje dodatkowo zużycie dodatkowych mediów takich, jak:
- energia elektryczna 167 kW,
- - woda 1104 m3/rok,
- Zużycie oleju opałowego do rozgrzewania i wygaszania pieca rocznie 30000 dm3/r.
4. Warunki klimatyczne dla lokalizacji spalarni w Kotlinie Żywieckiej.
Kolejne kontrowersje budzi sam pomysł ulokowania tej i innych spalarni w Żywcu w centrum Kotliny
Żywieckiej. W raporcie oddziaływania na środowisko również eksperci pracujący na rzecz Spółki Beskid
Żywiec podzielają te obawy, pisząc „Kotlina Żywiecka (513.46) tworzy trójkątne obniżenie o długości
do 20 km, maksymalnej szerokości w północnej części 15 km, otoczone ze wszystkich stron górami,
wzniesionymi ponad jej dno (350 – 400 m n.p.m.) na wysokość 500 – 900 m.” Następnie na str. 82 „Dno
kotliny wznosi się na wysokość 340 – 500 m n.p.m. Pokryte jest w większości niewysokimi wzgórzami
i niskimi grzbietami. Jest to obszar licznych zastoisk chłodnego powietrza, eliminowanych czasem
poprzez oddziaływanie Jeziora Żywieckiego w północnej części kotliny oraz „W stosunku do warunków
makroklimatycznych, w Kotlinie Żywieckiej temperatura powietrza jest niższa. Niższa jest też prędkość
wiatru”. Następnie czytamy „Warunki meteorologiczne, będące składowymi czynników
26
klimatycznych, mające wpływ na poziom substancji w powietrzu, to przede wszystkim osłabienie
prędkości wiatru, występowanie inwersji termicznej, spadek temperatury powietrza. Głównym
czynnikiem wpływającym na jakość powietrza jest zazwyczaj nie tyle gwałtowny wzrost emisji, co
pogorszenie się warunków sprzyjających rozpraszaniu zanieczyszczeń w przygruntowej warstwie
powietrza. Decydujące znaczenie mają tutaj kierunek i prędkość wiatru oraz zasięg i czas trwania
inwersji temperatury. W obszarach, gdzie duże znaczenie odgrywa emisja zanieczyszczeń
pochodzących z indywidualnych systemów grzewczych, zaznacza się wyraźnie wpływ temperatury
powietrza, im niższa tym wyższe stężenia substancji w powietrzu.”
Podsumowując Kotlina Żywiecka posiada niekorzystne warunki klimatyczne utrudniające lub często
uniemożliwiajace rozproszenie zanieczyszczeń, wynikające z częstych zastoisk powietrza, które
skutkują większym niż w innych regionach Polski zanieczyszczeniem powietrza.
Tym samym pomysł lokalizacji dodatkowego emitora w mieście, będącym jednym z najbardziej
zanieczyszczonych miast w Europie, jest niedopuszczalne.
Wybór Żywca na lokalizację sieci spalarni odpadów może być motywowany tylko faktem ukrycia w
aktualnej emisji faktycznej wartości emisji, będącej efektem spalania paliwa RDF oraz
uniemożliwienia weryfikacji i udowodnienia ich negatywnych skutków na zdrowie i życie
mieszkańców.
5. Konsultacje Społeczne i kulisy tzw. programu ograniczenia niskiej emisji dla
Żywca
W analizowanym raporcie na str 151-152 możemy przeczytać, że w związku z planowaną inwestycją
były prowadzone konsultacje społeczne i wyglądały jak niżej, cytujemy raport:
„W przypadku analizowanego przedsięwzięcia Spółka Beskid Żywiec Sp. z o.o. jako Inwestor, razem z
Urzędem Miasta Żywca zorganizowały prezentację planów dotyczących planowanego przedsięwzięcia
w omawianej lokalizacji oraz w dwóch pozostałych lokalizacjach (jedna w Żywcu, druga w gminie
Radziechowy-Wieprz). Prezentacja odbyła się w publicznie w trakcie dwóch spotkań z mieszkańcami,
które miały miejsce 28 i 29 listopada 2017 r. W trakcie spotkań, w których uczestniczył Burmistrz
Żywca oraz przedstawiciele Inwestora, zostały przedstawione założenia technologiczne oraz wstępne
obliczenia dotyczące emisji zanieczyszczeń do powietrza dla planowanych instalacji.
W trakcie spotkań ustalono, że Inwestor będzie prowadził dalsze działania mające na celu rzetelne
informowanie mieszkańców, w zakresie lokalizacji, wyboru technologii, zabezpieczeń, oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko.
W ramach konsultacji, w maju 2018 r. odbyła się wizyta studyjna w Ekospalarni Kraków, w której
uczestniczyli mieszkańcy Żywca, przedstawiciele lokalnej prasy, przedstawiciele władz miasta Żywca
oraz przedstawiciele spółki Beskid Żywiec.
W ramach kampanii informacyjnej zostały także opublikowane informacje dotyczące planowanego
przedsięwzięcia w prasie lokalnej.
W spotkaniach z mieszkańcami w listopadzie 2017 r. obecni byli przedstawiciele organizacji
pozarządowych, którzy zapowiedzieli uczestnictwo w postępowaniu administracyjnym dotyczącym
uzyskania decyzji środowiskowej na prawach strony.”
Czyli w ramach całych konsultacji społecznych Burmistrz zorganizował 2 (słownie dwa) spotkania w
ograniczonym gronie i jedną wycieczkę. W tak zorganizowanych spotkaniach uczestniczyło od kilku do
kilkudziesięciu osób, w większości zależnych i przychylnych obecnym władzom miasta.
27
W tym samym czasie ponad 30 tyś mieszkańców Żywca i ponad 153 tyś. mieszkańców powiatu
żywieckiego nie miało pojęcia, że:
- Burmistrz Anotoni Szlagor za pośrednictwem Sp. Beskid Żywiec, nie czekając na opinię mieszkańców,
rozpoczął procedurę prowadzącą do uzyskania pozwoleń na budowę i budowy dwóch spalarni w Żywcu
i trzeciej w Radziechowach (za Browarem przy zjeździe z S1) .
- zaplanował budowę kolejnych dziesięciu
- spółka Beskid Żywiec 10 października 2017 (czyli nawet przed w/w „konsultacjami”) ogłosiła przetarg
na pozyskanie prywatnego inwestora dla prawdopodobnie budowy planowanych spalarni.
- SP. Beskid Żywiec 5 stycznia 2018 ogłosiła kolejny przetarg na pozyskanie prywatnego inwestora dla
prawdopodobnie budowy planowanych spalarni.
Dostępność informacji na temat planowanych Spalarni zwanych „Ciepłowniami na biomasę i paliwo
alternatywne”
Władze miasta i spółka komunalna o większościowym udziale gminy Żywiec czyli Beskid Żywiec zrobiły
wszystko, żeby o inwestycji wiedziała tylko wąska grupa osób i nie dowiedział się o tym ogół
mieszkańców Żywca i Powiatu Żywieckiego.
Jednocześnie, nie czekając na konsultacje, rozpoczęta została procedura uzyskiwania pozwoleń
środowiskowych, będących podstawą do uzyskania pozwoleń na budowę spalarni.
Beskid Żywiec i władze miasta Żywca jeszcze przed ogłoszeniem konsultacji rozpoczęły poszukiwanie
inwestora prywatnego, który prawdopodobnie będzie posiadał większość udziałów w planowanych
instalacjach, a tym samym społeczeństwo i miasto Żywiec będą pozbawione jakiegokolwiek wpływu
na jego działanie.
Bazując na informacji z portalu Beskidy.News https://www.veolia.pl/nasza-oferta/miasta/odpady
prawdopodobnie 4 grudnia 2018r. Beskid Żywiec podpisze umowę z w/w inwestorem, co kuriozalne
podczas Szczytu Klimatycznego w Katowicach.
28
6. Sieć spalarni śmieci – Prawdziwy plan władz miasta i Spólki Beskid Żywiec.
W omawianym raporcie na str. 151 „W przypadku analizowanego przedsięwzięcia Spółka Beskid
Żywiec Sp. z o.o. jako Inwestor, razem z Urzędem Miasta Żywca, zorganizowały prezentację planów
dotyczących planowanego przedsięwzięcia w omawianej lokalizacji oraz w dwóch pozostałych
lokalizacjach (jedna w Żywcu, druga w gminie Radziechowy-Wieprz)”
Oznacza to że w chwili obecnej w trakcie uzyskiwania opinii umożliwiających uzyskanie pozwolenia
na budowę są trzy spalarnie odpadów zwane „Ciepłowniami”:
1. Żywiec ul. Kabaty 2 moc 5MW – 12300 Ton RDF na rok
2. Żywiec „Śrubena” Moc 2,5MW – 6150 Ton RDF na rok
3. Radziechowy działka 3569/60 odręb 0005 - 5MW – 12300 Ton RDF na rok
Niestety nie kończy to planów Spółki Beskid Żywiec i Urzędu Miasta. Jeśli wziąć pod uwagę slajd nr. 8
z prezentacji „Wdrażanie Programu Inwestycyjnego: Programu likwidacji niskiej emisji” planowanych
jest kolejne 10 spalarni odpadów o mocach od 1 – 5 MW.
Jeśli ten plan się powiedzie, na terenie powiatu żywieckiego, a głównie w Żywcu, powstanie 13
(słownie trzynaście) spalarni
29
Zakładając, ze moce przerobowe każdej z 13 spalarni mogą dochodzić do 12300 ton odpadów (śmieci)
na rok bardzo łatwo wyliczyć, że sumaryczna ich liczba to 13 spalarni x 12300 ton/rok = 159900 ton
śmieci rocznie.
W tym samym czasie Żywiec i 18 gmin obsługiwanych przez Beskid Żywiec wyprodukuje 1825,4 Ton.
Zatem odpady RDF spółki Beskid bedą stanowiły ok 1,14% przerobu sieci spalarni. WQynika z tego, że
Spółka Beskid Żywiec sprowadzi do Żywca blisko 100 razy więcej śmieci niż sami wytwarzamy.
Przy aktualnych cenach utylizacji paliwa RDF czyli ok 440 zł/tonę, roczne zyski zarządzajacych siecią
spalarni sięgną 440 zł x 159900 Ton = 70.356.000 zł (słownie: siedemdziesiąt milionów trzysta
pięćdziesiąt sześć tysięcy złotych).
Ta kwota nie m nic wspólnego z utylizacją odpadów, które wytwarza Żywiec i cały powiat, ponieważ
nasze śmieci RDF to tylko ok 1 % całosci.
A zatem pomysł budowy Spalarni odpadów zwanych „Ciepłowniami na biomasę
i paliwo alternatywne” to wyłącznie stworzenie z Żywca i Kotliny Żywieckiej
centrum importu i spalania śmieci z całego kraju i Europy.
Z poważaniem, w imieniu zainteresowanych podmiotów
Małgorzata Pępek
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej