Systemy informacji przestrzennej (GIS) w warsztacie projektanta urbanisty oraz jako narzędzie...

GIS - narzędzie urbanisty oraz administracji publicznej

Systemy informacji przestrzennej (GIS)

w warsztacieprojektanta urbanisty

oraz jako narzędzie dlaadministracji publicznej

S T R U K T U R A Planowanie Przestrzenne, GISul. Piaskowa 29, 80-025 Gdańsk tel./fax +48 58 346 02 47, tel.kom 603 669 037 - www.struktura.eu


Zakres tematyczny prezentacji

● Specyfika planowania przestrzennego – interdyscyplinarność i powiązanie z położeniem w przestrzeni.

● Wprowadzenie do systemów informacji przestrzennej (GIS).● INSPIRE – problemy integracji danych i infrastruktura informacji

przestrzennej: próba racjonalnego uporządkowania i upowszechnienia dostępu i wykorzystania informacji przestrzennej.

● GIS, jako szansa dla projektantów i administracji – wspomaganie procedur administracyjnych, procesy projektowania i wymiany zasobów informacji przestrzennej.



GIS, jako szansa i wyzwanie dla planistów i administracji

● GIS, jako szansa – GIS dostarcza szeregu narzędzi zapewniających● integrację problematyki planistycznej wg wspólnego mianownika,

jakim są relacje przestrzenne;● systemy gromadzenia i udostępniania zasobów informacji

przestrzennej;● zaawansowane narzędzia korzystania z informacji przestrzennej

oraz wspomagania projektowania i prowadzenia procedur administracyjnych

● bazy wiedzy,● analizy przestrzenne i atrybutowe, ● narzędzia edycji danych przestrzennych i opisowych,● powiązanie procedur administracyjnych z rejestracją zdarzeń

zachodzących w toku postępowań.



GIS, jako szansa i wyzwanie dla planistów i administracji

● GIS, jako wyzwanie – GIS posiada ograniczenia oraz jest wrażliwy na problemy organizacyjne występujące wewnątrz instytucji zajmujących się gospodarką przestrzenną oraz związane z wzajemnych relacji pomiędzy nimi. Technologia GIS jest uwarunkowana szeregiem czynników:

● wydajności maszyn i pojemności baz danych jest ograniczona,● rozwiązania informatyczne są dostarczane przez różnych

producentów, dla których priorytetami są ich cele rozwojowe, a nie cele instytucji, które korzystają z dostarczanych rozwiązań;

● brak świadomości lub lekceważenie wagi standardów;● koncentrowanie się na wewnętrznych problemach organizacji, bez

właściwego zrozumienia jej misji, w szczególności zobowiązań publicznych.



Specyfika

planowania przestrzennego



Rola planowania przestrzennego

KSZTAŁTOWANIE ŁADU PRZESTRZENNEGO:

●Art. 2. pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym –

●przez ład przestrzenny należy rozumieć:

takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne.



Rola planowania przestrzennegoKształtowanie ładu przestrzennego, które uwzględni:

● racjonalne gospodarowanie zasobami przestrzeni (ochrona zasobów naturalnych, w tym wartości przyrodniczych, zasobów surowców, walorów krajobrazowych, przestrzeni otwartych)

● jakość życia mieszkańców (wpływ na zdrowie, warunki mieszkaniowe, dostępność do usług, estetykę otoczenia),

● efektywność ekonomiczną (koszty przygotowania obszarów rozwoju zabudowy, koszty wyposażenia ich w infrastrukturę techniczną, transportową, obsługę transportem publicznym, usługami komunalnymi)



Charakter planowania przestrzennegoINTERDYSCYPLINARNOŚĆ:

● zagadnienia środowiska przyrodniczego,

● zagadnienia kulturowe,

● kształtowanie osadnictwa w tym zasięgu urbanizacji

● kształtowanie zagospodarowania (przeznaczenie terenu, parametry i wskaźniki zabudowy i zagospodarowania),

● planowanie obsługi mieszkańców, w tym: planowanie systemów infrastruktury społecznej, technicznej, w tym transportowej,

● zagadnienia bezpieczeństwa publicznego,

● przewidywanie klęsk żywiołowych i katastrof oraz przeciwdziałanie ich skutkom .



Charakter planowania przestrzennegoWIELPOZIOMOWOŚĆ:

● Planowanie na szczeblu gminy:

● Polityka przestrzenna gminy,

● Ustalenie przeznaczenia terenu w aktach prawa miejscowego;

● Planowanie na szczeblu powiatu (nieobligatoryjne)

● Planowanie na szczeblu województwa – polityka przestrzenna województwa;

● Planowanie na szczeblu krajowym – Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju




kraj

województwo

powiat

gmina

PZPW

Sejmik Województwa Marszałek

Studiumuikzp

Mpzp

Decyzjaowz inwestor

Projektbudowlany

Starosta

Rada Gminy

Wójt, Burmistrz, Prezydent

Pozwoleniena

budowę

inwestor

Projektbudowlany

Zgodnośćz ustaleniami

zatwierdza

sporządza

sporządzazatwierdza

sporządza

zatwierdza

wydaje

Nie narusza ustaleń

Na podstawieMpzp

(wypis i wyrys zmpzp)

Na podstawiedowz

wydaje

KPZK

Zgodnośćz ustaleniami

ProgramyrządoweUwzględnia się


● Zagadnienia i zasoby informacyjne uwzględniane w procedurach planistycznych


Zarządy Dróg

Konce-pcje i

Programyrozwoju

Ewid.Drógi O.M.

Geolog Powiatowy

Powiatowearchiwum

geologiczne

Geolog Wojewódzki

Wojewódzkie archiwum

geologiczne

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

Urząd Morski

Państwowy PowiatwoyInspektor Sanitarny

Ministerstwa

Programyrządowe

Rada Ministrów /Ministerstwo

RozwojuRegionalnegoKPZK

SamorządWojewództwa

Programywoje-

wódzkiePZPW

UrządLotnictwaCywilnego Rejestr

lądowisk

PaństwowyWojewódzkiKonserwator

ZabytkówRejestr

zabytków

Wojewoda

Rejestry decyzji lokalizacyjnychdla „specustaw”

GMINA

MPZPStudium

Bazy gminne

KZGW/RZGW

Planygospoda-rowaniawodami

KatasterWodny

GDOŚ /RDOŚ Rejestr

Formochronyprzyrody

Wojewódzki / PowiatowyODGiK

TBD, mapa zasadnicza;EGiB, GESUT, Hydro, Sozo


Dane i informacja

Dane przestrzenneInformacja przestrzenna



Dane a informacja

● Dane (ang. data, łac. datum): wszystko co jest/może być przetwarzane umysłowo lub komputerowo (Adam Maria Gadomski – TOGA)● wg dziedzin: dane statystyczne (demograficzne, ekonomiczne),

dane przestrzenne, dane techniczne, dane osobowe, ● wg typów: dane alfanumeryczne (znakowe), tekstowe, liczbowe

(numeryczne: całkowite, zmiennoprzecinkowe)● Informacja (łac. informatio – przedstawienie, wizerunek; informare –

kształtować, przedstawiać):zestaw właściwości pewnych obiektów, odniesiony do innych obiektów lub z uwzględnieniem relacji pomiędzy obiektami w określonym zbiorze albo rozpoznanie stanu układu odróżnialnego od innego stanu (informacja obiektywna) lub właściwości obiektów określone w oparciu o ich znaczenie dla użytkownika (informacja subiektywna) – na podstawie Wikipedii.



Od danych do informacji

● Dane to zbiory, wykazy obiektów oraz wartości opisujące ich cechy● identyfikatory działek,● dane geometryczne działek,● atrybuty opisujące ich powierzchnię, grupy własności, jednostki

rejestrowe,● Informacja pochodzi z przetwarzania danych, pozwalając na

uzyskanie odpowiedzi na określone pytania lub po prostu interpretację danych. Informację uzyskujemy z danych poprzez:● wprowadzenie nowych relacji pomiędzy danymi,● agregację danych wg określonych cech,● porównanie cech i zidentyfikowanie różnic pomiędzy obiektami.



Od danych do informacji

● Danymi są:● zameldowani na obszarze gminy obywatele i ich wiek,● liczba mieszkańców na danym obszarze,● struktura wieku mieszkańców na określonym obszarze,● rozmieszczenie szkół oraz liczba i pojemność sal lekcyjnych.

● Informacja stanowi efekt analizy danych:● gdzie w gminie występują największe skupiska ludności,● który obręb ma na największą gęstość zaludnienia,● czy wielkość i rozmieszczenie szkół zaspakajają potrzeby oświatowe

jednostki osadniczej.



Dane przestrzenne

● Dane przestrzenne to dane, które posiadają odniesienie do przestrzeni:● Ustawa o IIP: dane przestrzenne oznaczają dane odnoszące się

bezpośrednio lub pośrednio do określonego położenia lub obszaru geograficznego.

● dane opisujące geometrię obiektów i ich położenie w przestrzeni,● dane opisujące cechy obiektów o określonym położeniu w przestrzeni

● Dane "konwencjonalne": ● Dane o wydatkach budżetowych w jakimś dziale

● Dane przestrzenne: ● Zbiór danych obejmujących wydane decyzje o warunkach zabudowy

– Postanowienie wraz ustaleniami i parametrami zagospodarowania oraz wskazanie obszaru (działki geodezyjnej, grupy działek) do których się ona odnosi uwidocznionych na załączniku graficznym .



Informacja przestrzenna

● Informacja uzyskana w drodze przetwarzania danych przestrzennych:● opisuje stan jakiegoś zjawiska na jakimś obszarze, pozwalając

znaleźć jakieś prawidłowości,● dostarcza porównania cech określonych obiektów przestrzennych,● prezentuje dane przestrzenne w sposób zapewniający ich dogodną

interpretację.

● Informacja przestrzenna może być dostarczona w formie: ● uporządkowanego (sortowanego) wykazu obiektów przestrzennych,● diagramu lub kartodiagramu,● mapy tematycznej.



Systemy informacji przestrzennej

GIS

technologie numeryczneprzetwarzania danych i informacji przestrzennej



Pojęcia odnoszące się do numerycznych technologii obróbki informacji przestrzennej

● GIS – Geographic Information System:● SIP – System Informacji Przestrzennej (Geograficznej),

● SDI – Spatial Data Infrastructure ● Infrastruktura Danych Przestrzennych,

● INSPIRE – Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE) ● Infrastruktura Informacji Przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej

(INSPIRE).● KIIP – [Krajowa] Infrastruktura Informacji Przestrzennej.



Czym jest GIS

● GIS – Geographic Information System SIP – System Informacji Przestrzennej (Geograficznej)

● SYSTEM (stgr. σύστημα systema – rzecz złożona)● obiekt fizyczny lub abstrakcyjny, w którym można wyodrębnić zespół

lub zespoły elementów wzajemnie powiązanych w układy, realizujących jako całość nadrzędną funkcjonalność lub funkcjonalności (Wikipedia)● zespoły elementów (zbiory, podzbiory, elementy)● struktura (budowa, sposób ich powiązania – relacje między

zbiorami, podzbiorami, elementami)● System informacji (informacyjny)

● System, którego elementami są informacje i układy służące do zarządzania nimi



Definicja GIS

● GIS – Geographic Information System SIP – System Informacji Przestrzennej (Geograficznej)

● System informacyjny, którego elementy opisują przestrzeń lub odnoszą się do przestrzeni.

● System, który opisuje obiekty geograficzne i odnosi określone zbiory informacji do położenia geograficznego.



Obiekt przestrzenny

● obiekt przestrzenny oznacza abstrakcyjną reprezentację zjawiska świata rzeczywistego związaną z określonym położeniem lub obszarem geograficznym (Dyrektywa INSPIRE),



● Obiekt przestrzenny i jego atrybuty


OPIS

OPIS

OPIS

OPIS

OPIS




Obręb leśny●powierzchnia ..●skład gatunkowy

Rzeka Wierzyca● klasa czystości● prędkość przepływu

Linia kolejowaStarogard Gd- Skórcz● normalnotorowa● prędkość ..

DW nr 222● klasa drogi Z●nawierzchnia twarda ulepszona




Działka nr 55/22● obręb● powierzchnia● grupa rejestrowa




55/12

55/13

55/14

55/15

55/20

55/21

55/22

55/23


● Reprezentacjamiejscowego Planuzagospodarowania

przestrzennego● w GIS



● Przykładobiektów przestrzennych

w miejscowym planiezagospodarowania

przestrzennego:Tereny planistyczne



● Wyróżnianieobiektów

przestrzennychMPZP wg atrybutów

(zapytanie w CQL)



Pobranie i wyświetleniew przeglądarce

informacji opisowejna temat wybranego

obiektu przestrzennegoMPZP




● Teren planistycznyoraz przypisane mu ustalenia

w miejscowym planiezagospodarowania przestrzennego

jakoobiekt przestrzenny i jego atrybuty


● Serie, zbiory (warstwy), obiekty


METADATA

METADATA

METADATA

METADATA

METADATA


● Serie, zbiory (warstwy), obiekty


Legal determinations

PROPS PROPS PROPS



Legal determinations METADATA

METADATA

METADATA

METADATA


● Powiązanie obiektu przestrzennego z informacją opisową



Organizacja

przechowywania oraz udostępnianiadanych i informacji przestrzennej



Forma składowania i udostępniania danych

● Lokalnie (na lokalnym komputerze)● w formie plików – dostęp do pliku bezpośredni● w lokalnej bazie danych – jednostanowiskowy dostęp do bazy

● W granicach organizacji (intranet)● w formie plików (na określonej maszynie w sieci) - bezpośredni● w bazie danych – dostęp wielostanowiskowy● za pośrednictwem aplikacji sieciowych – wielostanowiskowy

● W internecie ● w zdalnych bazach danych – na podstawie uprawnień● za pośrednictwem wyspecjalizowanych serwisów sieciowych

● (standardy OGC – WMS, WFS, WFS)● poprzez geoportal i aplikacje sieciowe

● niejawne użycie serwisów sieciowych)



● Rozproszone źródła danych wymaganych w procedurach administracyjnych i planistycznych


Zarządy Dróg

Konce-pcje i

Programyrozwoju

Ewid.Drógi O.M.

Geolog Powiatowy

Powiatowearchiwum

geologiczne

Geolog Wojewódzki

Wojewódzkie archiwum

geologiczne

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

Urząd Morski

Państwowy PowiatwoyInspektor Sanitarny

Ministerstwa

Programyrządowe

Rada Ministrów /Ministerstwo

RozwojuRegionalnegoKPZK

SamorządWojewództwa

Programywoje-

wódzkiePZPW

UrządLotnictwaCywilnego Rejestr

lądowisk

PaństwowyWojewódzkiKonserwator

ZabytkówRejestr

zabytków

Wojewoda

Rejestry decyzji lokalizacyjnychdla „specustaw”

GMINA

MPZPStudium

Bazy gminne

KZGW/RZGW

Planygospoda-rowaniawodami

KatasterWodny

GDOŚ /RDOŚ Rejestr

Formochronyprzyrody

Wojewódzki / PowiatowyODGiK

TBD, mapa zasadnicza;EGiB, GESUT, Hydro, Sozo


● Przetwarzanie i integracja danych przestrzennych oraz tworzenie nowego zasobu


Daneopisowe

DaneopisoweDane

opisowe

Zewnętrzneserwisy geograficzne

OWS(WMS,WFS,WCS)

SerwisyKatalogowe /

słownikimetadanych

Schematydanych,

słowniki, ontologie

Zewnętrzne daneopisowe i

statystyczne

Serwisy sieciowe Dane opisowe

Dane geometryczne rastrowe Dane geometryczne wektorowe

PROJEKTDESKTOP GIS

● Integracja danych zewnętrznych(referencyjnych, źródłowych)

● Edycja danych lokalnych● Stylizacja widoku● Kompozycja map (symbolika, legenda)● Eksport danych wynikowych


Problemy wykorzystania informacji przestrzennej



Problemy sporządzania interdyscyplinarnych opracowań - DOSTĘPNOŚĆ DANYCH i INFORMACJI:

● rzadko kiedy istnieje możliwość uzyskania informacji:

● najczęściej są to surowe dane, które wymagają dopiero przetworzenia, aby uzyskać użyteczną dla planowania przestrzennego informację (zamiast struktury własności, 15 tys. wypisów),

● informacja, a nawet same dane są niekompletne – np. zakupiona mapa ewidencyjna, to wyłącznie geometria, dane opisowe najczęściej dalej mają formę wypisów, które odrębnie trzeba nabyć, i nie mają postaci elektronicznej.

● dane są udostępniane w formie tradycyjnej, niekiedy są wyłącznie „do wglądu” lub „do odrysowania”,

● brak standardów wymiany danych numerycznych (poza SWDE), co ogranicza ich użyteczność dla bardziej zaawansowanych analiz.

● dane są bardzo kosztowne, szczególnie, gdy pozyskuje się je w formie numerycznej (obecnie, logicznie patrząc powinno być na odwrót),

● istnieje masę ograniczeń formalno-prawnych związanych z udostępnianiem danych.



Koncepcja INSPIRE jako rozwiązanie problemów

dostępności danych



Infrastruktura informacji przestrzennej

● rozumie się przez to opisane metadanymi zbiory danych przestrzennych oraz dotyczące ich usługi, środki techniczne, procesy i procedury, które są stosowane i udostępniane przez współtworzące infrastrukturę informacji przestrzennej organy wiodące, inne organy administracji oraz osoby trzecie (Ustawa o IIP);

● oznacza metadane, zbiory danych przestrzennych oraz usługi danych przestrzennych; usługi i technologie sieciowe; porozumienia w sprawie wspólnego korzystania, dostępu i użytkowania oraz mechanizmy kontroli i monitorowania, procesy i procedury ustanowione, stosowane lub udostępniane zgodnie z niniejszą dyrektywą (Dyrektywa INSPIRE);



Co wnosi Dyrektywa INSPIRE ?

Przywraca DOSTĘPNOŚĆ DANYCH: Zgodnie z pkt. (6) wstępu do Dyrektywy:

● Infrastruktury informacji przestrzennej w państwach członkowskich powinny być zaprojektowane tak,

● aby zapewnić przechowywanie, udostępnianie oraz utrzymywanie danych przestrzennych na odpowiednim szczeblu;

● aby było możliwe łączenie w jednolity sposób danych przestrzennych pochodzących z różnych źródeł we Wspólnocie i wspólne korzystanie z nich przez wielu użytkowników i wiele aplikacji;

● aby było możliwe wspólne korzystanie z danych przestrzennych zgromadzonych na jednym szczeblu organów publicznych przez inne organy publiczne;

● aby dane przestrzenne były udostępniane na warunkach, które nie ograniczają bezzasadnie ich szerokiego wykorzystywania;

● aby łatwo było wyszukać dostępne dane przestrzenne, ocenić ich przydatność dla określonego celu oraz poznać warunki dotyczące ich wykorzystywania.




Przywraca DOSTĘPNOŚĆ DANYCH (2): Jeżeli udostępnione dane mają charakter publiczny, to:

● Dostępność danych winna być zapewniona niezależnie od tego kto jest użytkownikiem, niezależnie od celu dla jakiego on je pozyskuje, jak również technologii przez niego stosowanej – jest to możliwe dzięki zapewnieniu interoperacyjności oraz harmonizacji zbiorów danych przestrzennych i usług.

Harmonizacja zostanie osiągnięta dzięki poprzez określenie standardów technicznych stosowanych dla powyższych rozwiązań – normy ISO oraz standardy takie jak OGC. Obejmą one:

● specyfikację usług sieciowych,

● modele i schematy aplikacyjne danych,

● profile metadanych, które pozwolą na znajdowanie i wybór stosownych informacji




DOSTĘPNOŚĆ DANYCH :

● to pozyskiwanie: samorząd łatwo uzyskuje dane niezbędne do prowadzonych przez siebie postępowań i procedur,

● to udostępnianie: samorząd w standaryzowany sposób udostępnia własne dane (informację publiczną), tworząc korzystne warunki dla rozwoju społeczno-gospodarczego, odciążając do funkcji informacyjnych urzędników i czyniąc zadość wymogom prawa.



Zagadnienia i rozwiązania objęte budowaną infrastrukturą

● interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych – rozumie się przez to możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych oraz współdziałania usług danych przestrzennych, bez powtarzalnej interwencji manualnej, w taki sposób, aby wynik był spójny, a wartość dodana zbiorów i usług danych przestrzennych została zwiększona;

● metadane infrastruktury informacji przestrzennej — to informacje, które opisują zbiory danych przestrzennych oraz usługi danych przestrzennych i umożliwiają odnalezienie, inwentaryzację i używanie tych danych i usług;

● usługi danych przestrzennych — to usługi będące operacjami, które mogą być wykonywane przy użyciu oprogramowania komputerowego na danych zawartych w zbiorach danych przestrzennych lub na powiązanych z nimi metadanych;● WMS, WFS, WCS, WMC, WPS, WSC, CSW, OWS.



Standaryzacja rozwiązań SDI

● ISO - International Organization for Standardization - http://www.iso.org/iso/home.htm; ● ISO 19115:2005 Geographic information – Metadata, ● ISO 19115/Cor.1:2006, Geographic information – Metadata, Technical

Corrigendum 1● ISO 19119:2005 Geographic information – Services● ISO 19119:2005 PDAM 1, Geographic information – Services● ISO/TS 19139:2007, Geographic information - Metadata – XML Schema

Implementation● The Open Geospatial Consortium, Inc.® (OGC) - http://www.opengeospatial.org/

● OpenGIS® Geography Markup Language Encoding Standard (GML) The Geography Markup Language (GML) - http://www.opengeospatial.org/standards/gml

● OpenGIS® City Geography Markup Language (CityGML) Encoding Standard - http://www.opengeospatial.org/standards/citygml – rozszerzenie GML, służące między innymi opisowi i prezentacji zagadnień użytkowania terenu



Obszary zastosowań

Możliwe efekty wykorzystania GIS w planowaniu przestrzennym

i gospodarce przestrzennej



Planowanie przestrzenne – proces projektowania

● Przygotowanie źródłowych materiałów planistycznych● Digitalizacja danych ze źródeł analogowych● Pozyskiwanie danych planistycznych numerycznych:

● Transformacja danych z różnych formatów źródłowych● Pozyskiwanie danych dostępnych w ramach SDI (usługi mapowe)

● Analizy planistyczne● Analizy stanu zagospodarowania i użytkowania gruntów,● Analizy topologiczne sieci infrastruktury technicznej,● Analizy struktury sieci osadniczej,

● Sporządzenie dokumentów planistycznych● Edycja części graficznej – rysunek planu, rysunki studium● Edycja części tekstowej – uchwała mpzp, tekst studium,● Powiązanie danych opisowych z obiektami przestrzennymi.



Planowanie przestrzenne – procedury administracyjne

● Praca bieżąca,● wszelkie przeszukiwanie obszaru gminy, według żądanej działki (po numerze

obrębu i działki), żądanego terenu planistycznego, formy ochrony przyrody,● sprawdzanie statusu prawnego, stanu zagospodarowania, dostępności transportowej

wyszukanych obszarów, itp.● Wyspecjalizowane raporty i sprawozdania,

● Sprawozdania GUS, wymagające agregacji informacji przestrzennej● sprawozdania dotyczące stanu planistycznego (liczba obszarów i ich powierzchnia

wyznaczonych na różne cele w studium, w planach miejscowych, liczba i powierzchnia planów miejscowych z uwzględnieniem przeznaczenia terenu, zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolne i nieleśne itp.),

● inne sprawozdania wymagające określenia wielkości odnoszących się do terenu lub położenia.

● Zaawansowane analizy● Analizy określone w art. 32 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym (analiza stopnia wypełnienia struktur przestrzennych zgodnie z przeznaczeniem, tempo rozwoju zabudowy, bilansowanie potrzeb rozwoju gminy z możliwościami obsługi transportowej i infrastrukturalnej itp.),



GIS w procesie planistycznym



Planowanie przestrzenne

SPORZĄDZANIE DOKUMENTU PLANISTYCZNEGO



● Proces planowania przestrzennego – uproszczony schemat jednego cyklu planistycznego



● Przetwarzanie i integracja danych przestrzennych oraz tworzenie nowego zasobu



● Tworzenie warstw planistycznych przy użyciu narzędzi edycji obiektów przestrzennych

● Widok warstwyterenów o różnymprzeznaczeniu i zasadach zagospodarowania(terenów planistycznych) waplikacji desktopowejKosmo GIS




● Włączenie warstwy WMS przy pracy nadplanem miejscowymaplikacji Desktop GIS(Kosmo).




● Warstwa danych katastralnych z zasobów GUGiK(geoportla.gov.pl)udostępnianychw usłudze WMS





● Wybór usługi





● Wybór warstw





● Parametry WMS




● Widok warstwyterenów planistycznych waplikacji desktopowejKosmo GISna tle warstwy danychkatastralnych GUGiKudostępnianychw usłudze WMS.




● Plan miejscowy w aplikacji Desktop GIS(Kosmo), na podkładzie danychkatastralnych i danych GDOŚdostarczanych w usłudze WMS




● Widok warstwyterenów planistycznych waplikacji desktopowejKosmo GISna podkładzie danychkatastralnych, razem z mapą topograficzną i danymi GDOŚdostarczanymi w usłudze WMS




● Informacja o obiekciez warstwy WMS GDOŚuzyskanej przy pracynad planem miejscowymw aplikacji Desktop GIS(Kosmo) a wyświetlonejw przeglądarce WWW.




● Widok warstwyterenów planistycznych

● Włączenie warstwy WMS budynki (BDOT 2010)w aplikacji Desktop GIS (Kosmo).




● Widok warstwyterenów planistycznych

● Włączenie warstwy WMS budynki (BDOT 2010)w aplikacji Desktop GIS (Kosmo).

● Zbliżenie




● Informacja o obiekciez warstwy WMS (BDOT 2010)uzyskanej przy pracynad planem miejscowym w aplikacjiDesktop GIS (Kosmo)a wyświetlonejw przeglądarce WWW.



Planowanie przestrzenne

ANALIZY PLANISTYCZNE



Gęstość zaludnieniai średnia wielkość jednostki osadniczej



Zapytanie SQLgenerujące liniowąwarstwę powiązańfunkcjonalnychpomiędzy ośrodkamisieci osadniczej



Wynik analizy, która na podstawiewyników z poprzedniego przykładu określiła,które z ośrodkówmają charaktercentralny, a któresą satelitami orazwyznaczyła dominujące powiązaniafunkcjonalne pomiędzytymi ośrodkami,z uwzględnieniem siły tych powiązań.



Łączna wielkość powierzchni całkowitejzabudowy oraz jejstruktura funkcjonalnaw obrębach geodezyjnych



Gęstość zaludnieniaoraz liczba ludności ośrodków wiejskich



GIS w administracji



Zarządzanie przestrzenią

KONTEKST PRAWNY



Misja samorządu terytorialnego

● Istnienie każdej organizacji wynika z potrzeb, które ma ona zaspokoić.

● Każdy podmiot, w szczególności podmiot publiczny, został powołany do realizacji ściśle określonych zadań.

● Powierzając mu te zadania ustalone zostały również zasady ich realizacji.

● W przypadku instytucji publicznych, zarówno zadania, jak i zasady ich wypełniania, są określone w prawie, jako kompetencje podmiotu.

● Stanowią one przyczynę i sens jego istnienia, czyli jego misję.



Misja samorządu terytorialnego

● 1. Kim jesteśmy ? ● 2. Jakie potrzeby musimy zaspokajać ? ● 3. Jakim zadaniom służymy ? ● 4. Jakim wartościom jesteśmy wierni ?● 5. W oparciu o jakie zasady działamy ?



Czym jest Gmina ?

Gmina to nie jest urząd gminyArt. 1 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.



Zadania gminy● Art. 7 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym:

● Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:● 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,● 2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,● 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i

porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,

● 3a) działalności w zakresie telekomunikacji,● 4) lokalnego transportu zbiorowego,● 5) ochrony zdrowia,● 6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,● 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,● 8) edukacji publicznej,● 9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,● 10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,● 11) targowisk i hal targowych,● 12) zieleni gminnej i zadrzewień,● 13) cmentarzy gminnych,● 14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym

wyposażenia i utrzymania gminnego● magazynu przeciwpowodziowego,● 15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, (...)



Komu i czemu służy Gmina ?

Zadania gminy mają charakter złożony, obejmując szeroki zakres potrzeb wspólnoty samorządowej● Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

gminnym:Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.



Samorząd i jego rola w strukturze administracyjnej

● Gmina, Powiat, Województwo, jako wspólnota samorządowa, musi wykształcić swój system komunikacji na linii organy samorządowe, administracja – obywatel.

● Samorząd zajmuje się szerokim spektrum zadań, a większość z nich musi być adresowana w sposób zróżnicowany dla różnych fragmentów obszaru administracyjnego.

● Samorząd jest właścicielem nieruchomości oraz zarządza infrastrukturą społeczną, techniczną i transportową, której rozmieszczenie ma wpływ na efektywność gospodarowania tymi zasobami

● Wśród kompetencji samorządu są zadania planowania przestrzennego● Gmina, jako najniższy poziom samorządu terytorialnego jest bezpośrednio

wyeksponowana na problemy życia mieszkańców.● Gmina posiada władztwo planistyczne, z którego wynika stanowienie prawa

lokalnego wpływającego na kształtowanie ładu przestrzennego oraz skutkującego ograniczeniem prawa własności nieruchomości – jest to wyjątkowa w systemie prawnym państwa sytuacja, kiedy przepis prawny adresowany jest do konkretnej lokalizacji.



Obowiązki podmiotów publicznych w zakresie informowania obywateli oraz uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach

administracyjnych● Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z

2001 r. Nr 112, poz. 1198 z poźń. zm.).● Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych

innych aktów prawnych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 95 z późn. zm.)● Ustawa z dnia 4 marca 2010 o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz.U.

Nr 76 Poz. 489)● Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym (Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) - art. 11 i 17 – obowiązek ogłoszeń prasowych, wyłożenia projektów dokumentów, przeprowadzenia dyskusji publicznej.

● Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227. ).



Czy samorząd potrzebuje systemu informacji przestrzennej (GIS) ?

● Doświadczenia administracji na świecie wskazują, że tak.● Tak, gdyż samorząd zajmuje się zadaniami publicznymi obejmującymi

różne dziedziny życia – dla wielu z nich istotne jest rozmieszczenie osadnictwa, obiektów, usług i różnych zjawisk w przestrzeni. System informacji przestrzennej może pozwolić zintegrować wiedzę o powyższych zagadnieniach w spójny sposób.

● Tak, gdyż samorząd odpowiada za ład przestrzenny, prowadzi politykę przestrzenną, kształtuje lokalne systemy transportowe i systemy infrastruktury technicznej – wszystkie stanowią podstawę do tworzenia dokumentów, rejestrów i ewidencji, służących zarządzaniu tymi dziedzinami, które mają charakter przestrzenno-opisowy. System informacji przestrzennej jest rozwiązaniem informatyzacji powyższych zasobów.



Zarządzanie przestrzenią w administracji

ZASTOSOWANIE GIS ADMINISTRACJI



Obszary zastosowań GIS w administracji publicznej

● Wsparcie procedur administracyjnych.

● Prezentacja informacji publicznej wchodzącej w zakres gospodarki przestrzennej.

Zapewnienie dostępności do informacji przestrzennej zarówno dla użytkowników wewnętrznych podmiotów administracji, jak dla użytkowników zewnętrznych: obywateli,

podmiotów gospodarczych i społecznych (NGOs)



Dokumenty, rejestry i zasoby zarządzane przy wsparciu GIS

● studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,● miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego,● decyzje o warunkach zabudowy oraz decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji

celu publicznego,● dane o środowisku (opracowania ekofizjograficzne, dokumenty sporządzane

w związku z oceną oddziaływania na środowisko),● dane o gminnych zasobach nieruchomości,● ewidencja dróg i obiektów mostowych,● system transportu publicznego,● ewidencje gminnych systemów infrastruktury technicznej,● ewidencja ludności (odniesienie rekordów mieszkańców do bazy adresowej),● sieć placówek oświatowych i rejonizacja oświatowa,● okręgi wyborcze (do rad gmin) i obwody wyborcze,● gminna ewidencja zabytków.



Zdefiniowanie źródładanych w aplikacji sieciowejgeoportal.gov.plobejmującego warstwęterenów przykładowegoplanu miejscowegoudostępnianej jako usługa WMS za pośrednictwem serwera mapowegoGeoSeverwyświetlonejw przeglądarce WWW.



Efekt wyświetleniawarstwy terenów przykładowegoplanu miejscowegow aplikacji sieciowejgeoportal.gov.plwyświetlonejw przeglądarce WWW.



Informacja o obiekciez warstwy WMS (GDOŚ)w aplikacji sieciowej geoportal.gov.plw okienku generowanym przez tę aplikacjęw przeglądarce WWW.



Efekt wyświetleniaw powiększeniuwarstwy terenów przykładowegoplanu miejscowegow aplikacji sieciowejgeoportal.gov.plwyświetlonejw przeglądarce WWW.



Informacja o obiekciez warstwy WMS "MPZP_TERENY" przykładowegoplanu miejscowegow aplikacji sieciowej geoportal.gov.plw okienku generowanym przez tę aplikacjęw przeglądarce WWW.



Prezentacjawarstwy WMS "MPZP_TERENY"przykładowegoplanu miejscowegowe własnej aplikacji sieciowej opartej na bibioteceOpenLayersna podkładzie GoogleMaps"mapa fizyczna"w przeglądarce WWW.



Prezentacjawarstwy WMS "MPZP_TERENY"przykładowegoplanu miejscowegowe własnej aplikacji sieciowej opartej na bibioteceOpenLayersna podkładzie GoogleMaps"zdjęcie satelitarne"w przeglądarce WWW.



Prezentacjawarstwy WMS "PM_TB_GARCZ"(warstwa terenów)przykładowegoplanu miejscowegowe własnej aplikacji sieciowej opartej na bibioteceOpenLayersw przeglądarce WWW.

W dolnej części widoczna tabela,stanowiąca efektwykonania funkcjiGetFeatureInfo();.W atrybucie KARTA_TERENUznajdują się "linki"do strony Karty Terenu, generowanejz bazy danych.



Prezentacjawarstwy WMS "PM_TB_GARCZ"(warstwa terenów)przykładowegoplanu miejscowegowe własnej aplikacji sieciowej opartej na bibioteceOpenLayersw przeglądarce WWW(zbliżenie).



Prezentacjawarstwy WMS "PM_TB_GARCZ"(warstwa terenów)przykładowegoplanu miejscowegowe własnej aplikacji sieciowej opartej na bibioteceOpenLayersw przeglądarce WWW(zbliżenie).

Selekcja terenów o funkcji usługoweji mieszkaniowejdokonana przy użyciuCQL (Common Query Language) - prawa kontrolka nad oknemrysunku planu.



Wyświetlenie kartyterenu w postacihtml, generowanegoz bazy danychustaleń planumiejscowego.

"Link" znajdował sięw atrybucie KARTA_TERENUw tabelipod oknem rysunkuplanu.



ZASTOSOWANIE GIS W ADMINISTRACJI

Model architektury GIS w administracji publicznej



● Narzędzia do przetwarzania i integracji danych przestrzennych


DaneopisoweDane

opisowe


OWS(WMS,WFS,WCS)

SerwisyKatalogowe /

słownikimetadanych

Schematydanych,



statystyczne

Serwisy sieciowe Dane opisowe


DOKUMENTPLANISTYCZNY

●Oprogramowanie klienckieserwisów mapowych i specjalizowanych

● Desktop GIS, jako klient serwisów mapowych● QGIS● Kosmo Desktop● U-Dig

● aplikacje sieciowe

●Extract, Transform, Load (ETL)● KETL (GPL/LGPL)● Talend Open Studio (TOS)

●Spatial ETL

● GeoKetl (GPL/LGPL)● Spatial module for Talend

Open Studio (aka. SpatialData Integrator or SDI)

●Oprogramowanie biurowe

● OpenOffice.org, LibreOffice

● KOffice

●Edytory tekstu, w tym

specjalizowane edytory XML

●Aplkiacje klienckie do RDBMS

● psql

● pgAdmin, phpPgAdmin

●RDBMS: PostgreSQL

●Oprogramowanie narzędziowe●Oprogramowanie GIS do danych rastrowych

● GDAL● GRASS

●Pozostałe oprogramowanie do● ImageMagic● GIMP

●Oprogramowanie narzędziowe●Oprogramowanie GIS do danychwektorowych

● OGR● GRASS● PostGIS (shp2pgsql i

funkcje db).

Dane opisowe


Serwisy sieciowe

●Oprogramowanie

●desktop GIS do danych

wektorowych i rastrowych

● QGIS

● Kosmo Desktop

● U-Dig

● OpenJump / Jump

● Wiele innych


● Model wymiany danych pomiędzy zasobami i użytkownikami zewnętrznymi i wewnętrznymi.



● Integracja danych zewnętrznych i wewnętrznych w ramach jednostki organizacyjnej.


RDBMS

XML(GML)

DANE GEOMETRYCZNE

RDBMSXML

DANE OPISOWE(akty prawne,treść dokumentów

RDBMS

XML/RDF,OWL

METADANE

Serwiskatalogowy

identyfikatoryobiektów

georeferencje METADANE

Funkcjeedycji

geometrii

Funkcjeedycji

dokumentów

Funkcjeedycji

metadanych

WMSWFS

DOSTĘP DO DANYCHZEWNĘTRZNYCH -

wspomaganie projektowania,wspomaganie decyzji

Stanowiskopracy

Stanowiskopracy

Stanowiskopracy

...

APLIKACJESIECIOWE


OWS(WMS,WFS,WCS)

SerwisyKatalogowe /

słownikimetadanych

Schematydanych,



statystyczne

Stanowiskopracy


● Integracja danych zewnętrznych i wewnętrznych w celu udostępnienia na zewnątrz


SERWIS GISPlanner

RDBMS

XML(GML)

DANE GEOMETRYCZNE

RDBMSXML

DANE OPISOWE(akty prawne,treść dokumentów

RDBMS

XML/RDF,OWL

METADANE

Serwiskatalogowy

identyfikatoryobiektów

georeferencje METADANE


OWS(WMS,WFS,WCS)

SerwisyKatalogowe /

słownikimetadanych

Schematydanych,



statystyczne

ETL opakowanie

GML

OWS:WMS, WFS

WCS...

XMLakt

prawny

XML

HTML

UdostępnienieSERWISU


Podsumowanie



Korzyści z wykorzystania narzędzi GIS oraz rozwiązań INSPIRE do wspomagania procesu planowania przestrzennego i zadań administracji

● Dostarczenie narzędzi poprawiających:● dostępność do danych przestrzennych,

● integrację danych z różnych źródeł,

● wspierających decyzje projektowe i administracyjne oraz

● zapewniających publikację informacji przestrzennej.

● Zapewnienie odpowiedniej koordynacji pomiędzy podmiotami dostarczającymi informacje i użytkownikami tych informacji, tak aby możliwe było połączenie informacji i wiedzy pochodzących z różnych sektorów.



Dziękuję za uwagę


Systemy informacji przestrzennej (GIS) w warsztacie projektanta urbanisty oraz jako narzędzie...

Data & Analytics

Transcript of Systemy informacji przestrzennej (GIS) w warsztacie projektanta urbanisty oraz jako narzędzie...