Systemy Informacji Przestrzennej GIS (Geographical...
Transcript of Systemy Informacji Przestrzennej GIS (Geographical...
Systemy Informacji Przestrzennej
GIS (Geographical Information Systems)
Prowadzący
Wykład:
dr Sławski Jerzy e-mail: [email protected]
Laboratorium:
dr Sławski Jerzy
Program wykładu GIS (Geographical Information Systems)
Systemy GIS
Ogólna prezentacja systemów GIS (ArcGIS)
Odwzorowania kartograficzne: pojęcie, podziały,
zastosowania, rozwiązania w programach GIS,
odwzorowania przyjęte w Polsce
Struktury danych w GIS
Wektorowe struktury danych GIS: formaty, typowe operacje
GIS na wektorowej strukturze, typy relacji przestrzennych.
Struktury danych GIS: relacyjne i obiektowe bazy danych.
Geobaza
Specyfika edycji w programach GIS. Reguły dociągania,
tolerancji, dopasowywanie przestrzenne.
(Topologia, Reguły topologii)
.
Rastrowe struktury danych. Rejestracja zbiorów rastrowych.
Georeferencja. Rektyfikacja map rastrowych
Rastrowa struktura danych (GRID)
Modelowanie i analizy powierzchni trójwymiarowych w GIS.
Struktury danych w kontekście źródeł danych dla DTM, DSM i
DEM oraz zastosowań.
Reprezentacja graficzna obiektów bazy danych
Standaryzacja GIS. Metadane. Interoperacyjność.
Infrastruktura Informacji Przestrzennych – podstawy prawne,
proces wdrażania
Źródła danych i ich cechy
Program wykładu GIS
System GIS
Hardware
• komputery
• sieci
• systemy GPS
• plotery drukarki
Metody
• wytyczne
• specyfikacje
• standardy
• procedury
Ludzie
• administratorzy
• menadżerowie
• technicy GIS
• programiści
• odbiorcy informacji
GIS - łączy informacje przestrzenne i opisowe i pozwala na wizualizację zjawisk, relacji, trendów
Software
• GIS software
• systemy Database
• systemy operacyjne
• systemy przesyłu informacjiDane
• wektorowe
• rastrowe
• opisowe
Inteligentny system GIS
Mapy i globusy zawierają interaktywne widoki
danych geograficznych, służące do uzyskiwania
odpowiedzi na zapytania, prezentowania wyników
i wykorzystywane do wykonywania rzeczywistych
zadań. Stanowią zaawansowane aplikacje GIS do
interakcji z danymi geograficznymi.
Zestawy danych geograficznych zawierają
bazy plików i bazy danych informacji
geograficznej – obiekty, sieci, topologie,
modele terenu, pomiary i atrybuty
Modele danych w których są zdefiniowane
schematy, zaawansowane sposoby
zachowania i reguły integralności
Modele przetwarzania i przepływu danych oraz skrypty – procedury
geoprzetwarzania dostarczające narzędzi do analizowania, wprowadzania
danych i automatyzowania powtarzalnych zadań.
Metadane – dane opisujące inne dane;
katalogi i usługi metadanych umożliwiają
użytkownikom organizowanie, wyszukiwanie i
uzyskiwanie dostępu do udostępnianej
informacji przestrzennej
Nowe mechanizmy gromadzenia i przetwarzania wiedzy geograficznej oraz dzielenia się nią
3 aspekty systemu GIS do pracy z kluczowymi elementami informacji geograficznej
Geowizualizacja
GIS operuje zestawem inteligentnych map i
innych widoków pokazujących obiekty i relacje
między obiektami przestrzennymi.
Do wyszukiwania, analiz i pokazywania
informacji można tworzyć kartograficzne
widoki
Geoprzetwarzanie
GIS posługuje się zestawem narzędzi do
przetwarzania informacji.
Geobaza:
GIS posługuje się bazą danych przestrzennych
zawierającą zestawy danych zapisanych zgodnie z
przyjętym modelem danych (obiekty, rastry, relacje,
topologie, sieci)
systemy GIS
Dostawcy z dużym udziałem na rynku:
Autodesk: Map 3D, Topobase i MapGuide – programy posiadające dobre interface z produktem
flagowym AutoCAD.
Bentley Systems: Bentley Map i Bentley Map View programy posiadające dobre interface z
produktem flagowym MicroStation software package obejmuje Bentley Map and Bentley Map
View.
ENVI – ENVI program do eksploatacji i analizy rastrów i analizy hiperspektralnej.
ERDAS Inc: produkty ERDAS IMAGINE (obejmujące Leica Photogrammetry Suite, ERDAS ER
Mapper, ERDAS ECW/JP2 SDK, ERDAS APOLLO) stanowiące narzędzia GIS, Remote Sensing,
Fotogrametria, kompresja rastrów.
Esri: produkty ArcGIS for Desktop, ArcGIS for Server, ArcGIS Online, ArcGIS for Mobile
ArcGIS Explorer, ArcGIS Extensions for Desktop
Intergraph: produkty G/Technology, GeoMedia, GeoMedia Professional, GeoMedia WebMap,
wraz ze spacialistycznymi rozszerzeniami i fotogrametrii.
Pitney Bowes Software: MapInfo – desktop GIS MapInfo Professional z licznymi
rozszerzeniami jak MapInfo Drivetime do analizy tras, MapInfo Engage 3D do analiz
statystycznych 3D, MapInfo MapMarker do geokodowania.
Smallworld, Inc.: Smallworld – rozwijany również przez General Electric. Używany głównie
przez przedsiębiorstwa obsługi infrastruktury miejskiej.
systemy GIS
Dostawcy Desktop GIS
Capaware,
GRASS GIS - (Geographic Resources Analysis Support System), free and open
source Geographic Information System (GIS) software ,
IDRISI Taiga,
gvSIG – napisany w języku Java. Działa na platformach Linux, Unix, Mac OS X i
Windows,
ILWIS (Integrated Land and Water Information System),
JUMP GIS / OpenJUMP open source Geographic Information System (GIS)
napisany w języku Java,
MapWindow GIS,
QGIS (poprzednio Quantum GIS) – działa na platformach Linux, Unix, Mac OS X
i Windows (jest częścią Fundacji Open Source Geospatial (OSGeo))
SAGA GIS System for Automated Geoscientific Analyses.
systemy GIS
Web map serwery
GeoServer – napisany w języku Java,
MapGuide Open Source – działa na platformach Linux or Windows, współpracuje
z Apache and IIS web servers,
Mapnik – C++/Python biblioteka do renderingu - używany przez OpenStreetMap,
ArcGIS for Server - ESRI
systemy GIS
Spatial Database Management Systems
ORACLE Spatial
Microsoft SQL Server
IBM DB2 Spatial Extender
PostGIS,
SpatiaLite,
TerraLib,
Boeing's Spatial Query Server.
systemy ArcGIS firmy ESRI
ArcGIS for Desktop,
ArcGIS for Server,
ArcGIS Online,
ArcGIS for Mobile
ArcGIS Explorer,
ArcGIS Extensions for Desktop
Skalowalność systemu ArcGIS
Geobaza i metody dostarczane są różnym
klientom:
Aplikacje Desktop
Przeglądarki WWW
Tablety i smartfony
Inne mobilne urządzenia
3 moduły systemu ArcGIS for Desktop firmy ESRI
Geobaza zarządzana przez ArcCatalog (katalog):
Geobaza GIS jest bazą danych przestrzennych
zawierającą zestawy danych zgodne z przyjetym
modelem danych (obiekty, rastry, topologie, sieci)
Geowizualizacja wykonywana jest w ArcMap
(mapa)
Geowizualizacja GIS jest zestawem inteligentnych
map i innych widoków pokazujących obiekty i
relacje między obiektami przestrzennymi.
Do wyszukiwania, analiz i pokazywania informacji
można tworzyć kartograficzne widoki
Geoprzetwarzanie realizowane przez ToolBox
(skrzynka narzedziowa)
Geoprzetwarzanie jest zestawem narzędzi do
przetwarzania informacji.
Serwisy ArcGIS
Serwery internetowe ESRI
dostarczają użytkownikom Usługi :
Geobazy,
Mapy,
Sceny,
Metody
Architektura Three Tier :
Servers
ArcGIS Server
ArcGIS Online
Web APIs
Clients
Skalowalność ArcGIS
Serwery internetowe ESRI
ArcGIS Server
Basic
Standard
Advanced
Dostarcza
• zarządzanie geobazą
• mapy i zapytania do map
• edycja obiektów w sieci WWW
• dostarczanie metod geoprzetwarzania w sieci WWW
Skalowalność ArcGIS
ArcGIS Online
Serwis pracujący w chmurze
Dostarcza
• mapy 2D 3D
• sceny
• dane statystyczne
http://aegis.maps.arcgis.com/apps/View/index.html?appid=0a0737606de6422383cdde406b172c9c
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Spatial Analyst
• Zaawansowane modelowanie danych
rastrowych i wektorowych
• Algebra i kalkulator ArcGRID
Przykłady :
• analiza kosztu podróży
• cieniowana mapa terenu
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Spatial Analyst
• Zaawansowane modelowanie danych
rastrowych i wektorowych
• Algebra i kalkulator ArcGRID
Przykłady :
• analiza spadków
• analiza widoczności
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Spatial Analyst
• Zaawansowane modelowanie danych
rastrowych i wektorowych
• Algebra i kalkulator ArcGRID
Przykłady :
• mapa hipsometryczna
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Spatial Analyst
• Zaawansowane modelowanie danych
rastrowych i wektorowych
• Algebra i kalkulator ArcGRID
Przykłady :
• analiza koncentracji zjawiska
• analiza statystyczna na danych rastrowych
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Spatial Analyst
• Zaawansowane modelowanie danych
rastrowych i wektorowych
• Algebra i kalkulator ArcGRID
Przykłady :
• analiza danych geogarficznych z użyciem algebry
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Network Analyst
- prowadzenie sieciowych
analiz przestrzennych
Typowe zadania:
• Znajdowanie najkrótszej ścieżki
odwiedzającej wskazane lokalizacje
• Identyfikacja usług najbliższych
(najbardziej dostępnych) względem
wskazanego punktu
• Identyfikowanie obszaru
obsługiwanego przez centra w
określonym czasie (koszcie dojazdu)
• Wyznaczanie optymalnej lokalizacji
punktów obsługi
Pozwala dynamicznie modelować warunki sieci
rzeczywistej, uwzględniając ulice jednokierunkowe,
zakazy skrętów, dopuszczalne wysokości
pojazdów, ograniczenia prędkości i zmienność
prędkości podróżowania wynikającą z bieżących
utrudnień w ruchu.
Analiza obszarów dostępności
Wybór najlepszej lokalizacji
Generowanie optymalnych tras na podstawie dynamicznie
pozyskiwanych informacji o prędkościach pojazdów
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Tracking Analyst
• Wizualizacja i analizowanie danych czasowych;
śledzenie wartości zmiennych w czasie, analizowanie
przebiegów zjawisk przestrzennych i trendów w czasie
• Interaktywne zarządzanie odtwarzaniem
• Zarządzanie wieloma warstwami czasowymi
• W połączeniu z Tracking Serverem pozwala na
tworzenie systemu śledzenia zdarzeń w czasie
rzeczywistym Wizualizacja tras huraganów nad Oceanem Atlantyckim. Można rozróżnić
położenia bieżące i poprzednie, skąd i dokąd przemieszcza się wiatr i z
jaką siła wieje. Wektory kierunkowe wskazują prawdopodobny kierunek
dalszego przemieszczania się wiatru w czasie rzeczywistym.
Wizualizacja przemieszczania się zasobów: okno czasowe zdarzenia,
jakim jest dotarcie pojazdu do określonego celu.
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS 3D Analyst
Umożliwia tworzenie danych 3D,
ich wizualizację i analizy.
Pozwala na przeglądanie
dużych zbiorów danych w
przestrzeni trójwymiarowej oraz
na analizowanie powierzchni 3D
i tworzenie realistycznych
obrazów przedstawiających
dane rastrowe, wektorowe i
modele 3D, nałożone na
powierzchnię numerycznego
modelu ukształtowania terenu.
Narzędzia modelowania 3D
Aplikacje ArcScene i ArcGlobe
umożliwiają wizualizacje,
animacje, interaktywne sceny
3D
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
Przykłady analiz:
• tworzenie izolinii i modeli powierzchni;
• wyznaczanie zasięgów widoczności, linii widoczności, korytarzy, wykonywanie analiz- objętościowych 3D,
wyznaczanie punktów o skrajnych wysokościach, generowanie profili, interpolowanie powierzchni i
wyznaczanie najkrótszej ścieżki spływu powierzchniowego;
• obliczanie pola powierzchni, objętości, spadków, ekspozycji, izolinii i generowanie cieniowanej rzeźby terenu
Nowe możliwości pozyskiwania danych:
• przeglądanie i tworzenie danych KML oraz przeglądanie danych LiDAR;
• import z formatów: COLLADA, SketchUp®, 3D Studio i OpenFlight;
• wykorzystanie globów 3D i zobrazowań pochodzących z serwisów ArcGIS Online;
ArcGIS 3D Analyst
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS ArcScan
• Zintegrowana edycja raster-wektor
• Wektoryzacja obiektów z rastrów
• Dociąganie do rastra
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
Maplex for ArcGIS
Precyzyjne i automatyczne
rozmieszczanie tekstów na mapach
• rozmieszczanie etykiet z zachowaniem
wszelkich zasad kartograficznych
• dostosowanie liczby etykiet do dostępnej
przestrzeni z zachowaniem ich priorytetów
i bez konfliktów,
• redukuje czas ręcznego rozmieszczania
tekstów na mapach,
• poprawa czytelności map.
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Geostatistical Analyst
(narzędzia do analizy
geostatystycznej danych)
Umożliwia:
• analizowanie zmienności danych i
relacji przestrzennych,
interpolowanie wartości
niepomierzonych oraz wyznaczanie
globalnych i lokalnych trendów,
• tworzenie przez analizę
wielowymiarową optymalnych
statystycznych modeli, służących
do tworzenia wiarygodnych map
prognostycznych, map błędów
prognozowania i map
prawdopodobieństwa,
• interaktywne modyfikowanie
parametrów modelu,
• określenie optymalnej lokalizacji
sieci monitorującej zmiany danego
zjawiska.
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Schematics
- prezentacja schematów sieci
dla usprawnienia procesów
decyzyjnych
Dotyczy dowolnych fizycznych i
logicznych sieci obiektów liniowych,
a także sieci powiązań społecznych
i ekonomicznych
Umożliwia:
• automatyczne generowanie
schematów złożonych sieci;
• wykonywanie kontroli jakości
danych definiujących sieć;
• optymalizacja procesu
projektowania i analizy sieci;
• prognozowanie i planowanie
(modelowanie, symulowanie,
analizy porównawcze);
• dynamiczne interakcje z bazą GIS
z poziomu widoków schematów.
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Survey Analyst
• Zarządzanie informacją pomiarową w geobazie
• Zaawansowane obliczenia geodezyjne
• Poprawa dokładności danych – odnośniki do
danych pomiarowych
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS StreetMap Europe
ArcGIS StreetMap USA
• Baza danych ulic i geokodowanie
w Europie Zachodniej
• Kompletna baza ulic i
geokodowanie w USA
• Wizualizacja danych
statystycznych
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
ArcGIS Workflow Manager
Zarządzanie zadaniami GIS i zasobami
• podnosi produktywność użytkowników poprzez
automatyzację działań wspólnych i minimalizowanie
powtórzeń procedur produkcyjnych;
• zapewnienie standaryzacji i spójności operacji dzięki,
zdefiniowaniu przebiegów prac produkcyjnych;
• centralizowanie, automatyzowanie i upraszczanie
przebiegu prac produkcyjnych, dzięki gotowym oraz
konfigurowalnym narzędziom;
• wykorzystywanie raportów do łatwego śledzenia
przebiegu prac produkcyjnych;
• integrowanie GIS-u i aplikacji biznesowych dzięki
włączaniu procesów spoza tematyki GIS do
opracowywanego przebiegu prac produkcyjnych;
• zarządzanie rozproszonymi zespołami produkcyjnymi,
obejmujące podwykonawców oraz terytorialne
przyporządkowywanie procesów.
pozwala wprowadzać i rozwijać standardowe procedury
produkcji GIS. Dzięki temu każdy etap prac może być
wykonany poprawnie i kompletnie, przez odpowiednią
osobę oraz we właściwym czasie. Podnosi to znacznie
efektywność wszelkich operacji GIS oraz produktywność
zespołów roboczych i podwykonawców. Dzięki
organizacji i automatyzacji procesów, w tym również
procesów produkcyjnych spoza tematyki GIS, ArcGIS
Workflow Manager pomaga redukować błędy oraz
optymalizować pracę operatorów.
Opcjonalne rozszerzenia ArcGIS
Esri Production Mapping
pomaga przedsiębiorstwom
zaangażowanym w produkcję
zasobów geoprzestrzennych,
ppodnosić efektywność tworzenia,
zarządzania i publikowania danych
GIS i produktów kartograficznych z
wykorzystaniem mniejszych
zasobów. Pakiet oferuje spójne
środowisko robocze, dedykowane
zespołom produkcyjnym o różnej
wielkości, pozwalające podnieść
jakość i wartość danych
geoprzestrzennych oraz produktów
kartograficznych, poprzez
standaryzację powtarzalność i
możliwość konfigurowania
procesów produkcyjnych
Dla takich branż, jak: lotnictwo,
żegluga morska czy wojsko, Esri
Production Map udostępnia
rozwiązania wspomagające
zarządzanie danymi, produkcję
map, tworzenie baz danych,
usprawnienie kontroli jakości
danych i zarządzania przebiegiem
prac produkcyjnych, zgodnie z
wymaganiami danej branży lub ze
specyfiką danej firmy czy instytucji.
Esri Data Reviewer
Automatyzacja procesów kontroli
jakości danych
Rozszerzenie ArcGIS Data
Reviewer umożliwia
zautomatyzowanie i
uproszczenie procesów kontroli
jakości danych, co pozwala na
zmniejszenie kosztów zarządzania
danymi i utrzymanie ich wysokiej
jakości. Rozszerzenie zawiera
narzędzia do centralnego
zarządzania cyklami procesów
eliminacji błędów danych, poprzez
automatyczne lub ręczne
przeszukiwanie danych oraz
nadzorowanie operacji poprawy
błędów i weryfikacji stanu danych
po usunięciu błędów.
ArcGIS Data Reviewer umożliwia
realizację 40 gotowych,
automatycznych kontroli danych z
możliwością rozbudowywania i
tworzenia setek dodatkowych,
własnych kontroli. Umożliwia to
lepsze zarządzanie takimi
zadaniami jak: identyfikowanie
miejsc występowania błędów
geometrycznych, błędów wartości
atrybutów czy też wskazanie
brakujących obiektów, odnalezienie
anomalii danych, czy obiektów
nadliczbowych.
ArcGIS Data Interoperability
Wykorzystanie i dystrybucja
danych w różnych formatach
zapisu
umożliwia współdzielenie danych
zapisanych w różnych formatach, w
szczególności pozwalając na:
bezpośredni odczyt danych,
konwersję do innego formatu
oraz możliwość zdefiniowania
złożonych procesów ekstrakcji,
transformacji i ładowania danych
(ETL). Rozszerzenie jest
zbudowane na bazie technologii
oprogramowania FME firmy Safe
Software. Niezależnie od formatu
zapisu standardowych danych GIS,
ArcGIS Data Interoperability
umożliwia ich wykorzystanie,do
tworzenia map, wizualizacji i analiz
w środowisku ArcGIS for Desktop.
Aplikacja Workbench, zawarta w
tym rozszerzeniu, pozwala na
budowanie złożonych przestrzennie
narzędzi ETL do oceny, migracji i
dystrybucji danych