Systemy bezprzewodowej transmisji danych

racom

Firma RACOM powstała w 1989 roku w Nowym Mieście na Morawach. Niemal dwudziestoletnie doświadczenie i ciągłe inwestycje w rozwój technologiczny sprawiły, że dzisiejszy RACOM to dynamiczne i nowoczesne przedsiębiorstwo wyspecjalizowane w produkcji urządzeń do transmisji danych drogą radiową.

Firma dysponuje własną fabryką, wyposażoną w najnowszej generacji linie produkcyjne, centrum technicznym z działem diagnostycznym, kontrolującym wszystkie wyprodukowane urządzenia oraz działem badawczym, dzięki któremu produkty RACOM spełniają surowe wymagania stawiane urządzeniom do radiowej transmisji danych.

Znakomite parametry techniczne, niezawodność i wysoka jakość wykonania, udowodnione w ekstremalnych warunkach klimatycznych, tak mrozach Koła Podbiegunowego, jak i upałach Afryki, sprawiają, że produkty RACOM cieszą się uznaniem na całym świecie. Tysiące radiomodemów RACOM pracują dla setek klientów w dziesiątkach państw na wszystkich kontynentach.

O doskonałej jakości i solidności produktów oraz kompetencjach pracowników świadczy nie tylko certyfi kat ISO 9001, ale przede wszystkim zadowolenie i zaufanie użytkowników owocujące długoterminową współpracą.

system morsemorse

RANEC BASEPodstawowy zbiór programów pozwalających użytkownikowi stworzyć własne centrum zarządzania siecią MORSE, monitorujące aktywność sieci w czasie rzeczywistym. Oprogramowanie to pozwala zobrazować status poszczególnych punktów w sieci (włączony/wyłączony, praca na zasilaniu awaryjnym…). Gromadzi w bazie MySQL dane statystyczne takie jak: siła sygnału, czas odpowiedzi, liczba wysłanych/powtórzo-nych/straconych pakietów we wszystkich kanałach, wewnętrzna tem-peratura, napięcie, zakłócenia itp. W każdej chwili może poinformować użytkowników o wystąpieniu alarmów za pomocą SMS’a czy e-mail’a.

RANEC ADVANCEDJest dodatkowym modułem wykorzystywanym głównie przez za-awansowanych użytkowników systemu MORSE. Integruje narzędzia do tworzenia i rozwijania sieci na podstawie cyfrowej mapy terenu, obliczania pokrycia terenu sygnałem zarówno przez stacje bazowe, jak i mobilne, detekcji błędów w konfi guracji sieci (np. synchronizacji) i problemów z propagacją sygnałów.

MRemote Jest modułem używanym do zdalnego dostępu do sieci MORSE, ser-wera oraz poszczególnych urządzeń w sieci. MRemote może być za-implementowany jako oprogramowanie dostępne przez Internet albo dostarczony razem z hardwarem (telefonicznym, GSM lub GPRS mo-demem) w zależności od życzenia klienta.

RANECClient To grafi czny interfejs klienta działający na platformach Windows lub Linux. Obrazujący dostarczone dane z modułów RANEC BASE oraz RANEC ADVANCED oraz umożliwiający zarządzanie nimi. W środowi-sku LAN może być uruchomiona jednocześnie nieograniczona liczba klientów modułów RANEC BASE oraz RANEC ADVANCED.

MServerJest to serwer pracujący w sieci MORSE, na którym znajdują się wszyst-kie programy niezbędne do zarządzania oraz MySQL’owe bazy danych. W celu zabezpieczenia danych stosuje się w nim macierz dyskową pracującą w trybie RAID oraz zasilanie awaryjne w postaci UPS.

Podstawowym narzędziem do konfi guracji i diagnostyki radiomodemów i sieci jest oprogramowanie SETR. System MORSE może pracować z systemami do monitoringu, wizualizacji i zarządzania SCADA. Dla ułatwienia zarządzania i monitorowania rozległych sieci MORSE inżyniero-wie fi rmy RACOM stworzyli pakiet RANEC, w skład którego wchodzą następujące moduły:

MORSE jest zaawansowanym systemem komunikacji opartym o urzą-dzenia i oprogramowanie fi rmy RACOM. Jądrem systemu jest sieć złożona z radiomodemów wykorzystujących do transmisji danych drogą radiową metodę komutacji pakietów oraz unikatowy, antykolizyjny protokół. Duża prędkość przesyłu danych w pełni wykorzystująca możliwości kanału radiowego sprawia, że pojedyncze pakiety danych przesyłane są w krótszym czasie, co eliminuje ryzyko wystąpienia in-terferencji fal, a tym samym wystąpienia zakłóceń. System gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność, tak ważne przy sterowaniu procesami w automatyce.

MORSE umożliwia tworzenie rozległych sieci różnego typu np. point-point, point-multipoint, multipoint-multipoint. Wykorzystywany jest nie tylko kanał radiowy, ale również, w zależności od potrzeb, inne media: LAN (Ethernet), WAN, GPRS, satelita. Ponieważ każdy radio-modem może pracować jako nadajnik/odbiornik czy repeater, możliwe jest stworzenie sieci o dowolnej konfi guracji, nawet z mobilnymipunktami. System MORSE umożliwia kontrolowanie jakości transmisji, optymalizację sieci i zdalne ustawianie parametrów radiomodemów.W każdej chwili dostępne są dane historyczne (informacje o liczbie i rozmiarach transmitowanych/odbieranych pakietów, liczbie powtó-rzonych/utraconych pakietów na poszczególnych liniach, słyszalność innych stacji) ułatwiające analizę i serwisowanie pracy systemu.

Urządzenia pracujące w systemie MORSE posiadają wbudowane funk-cje diagnostyczne, umożliwiające zdalne badanie i testowanie jakości transmisji danych, siły sygnału, średniej i chwilowej wartości interferen-cji fal. Pozwalają także na zdalne wgrywanie nowego oprogramowania czy konfi gurację bez konieczności odwiedzania każdego punktu sieci. Modułowa budowa oraz duża liczba dostępnych interfejsów pozwalają na łatwą rozbudowę systemu i podłączenie wielu różnych urządzeń.

Typowe obszary zastosowania systemu MORSE to:• telemetria i SCADA – sieci wodociągowe, ciepłownicze, gazownicze;

monitoring dostarczania energii elektrycznej i wydobycia surowców, stacje meteorologiczne,

• sieci mobilne – monitorowanie i zarządzanie transportem miejskim, kolejowym, morskim, taksówkami czy służbami ratowniczymi,

• sieci transakcyjne – punkty sprzedaży, systemy loterii, bankomaty,• sieci IP – MORSE działa jako przezroczysta sieć IP,• bezpieczeństwo publiczne – centralne stanowiska nadzoru,• dostęp do Internetu – w miejscach bez infrastruktury

lub na duże odległości.

zarządzanie siecią

Typ half-duplex full-duplex częstotliwośćWąskopasmowe MR160 MD160 135-175 MHz MR300 MD300 290-350 MHz MR400 MD400 350-470 MHzWąskopasmowe transparentne RE160 135-175 MHz RE400 400-470 MHzPrędkość transmisji Dla MR, MD: w kanale radiowym 10,84 kbit/s w kanale 12,5 kHz 21,68 kbit/s w kanale 25 kHz Dla RE160, RE400: 4,8 kbit/s w kanale 6,25 kHz 9,6 kbit/s w kanale 12,5 kHz 19,2 kbit/s w kanale 25 kHz Możliwości ustawienia Dla MR, MD:częstotliwości pracy Programowo, zdalnie, w zakresie +3,2 MHz (128/256 kanałów) Dla RE160, RE400: w zakresie +/- 16 MHzCzas przełączania < 1,5 msnadawanie/odbiórCzułość odbiornika Lepsza niż -107 dBmdla BER 10-3

Moc wyjściowa kanału radiowego Dla MR, MD:(ustawiana programowo, zdalnie) 0,1 - 5 W 0,1 - 25 W Dla RE160, RE400: 0,3 lub 3 WLiczba gniazd na dodatkowe 5 - (nie dotyczy RE160, RE400) moduły Interfejsy (RE160, RE400) Ethernet, RS 232Złącze antenowe Typ N - żeński (MR, MD) SMA, żeńskie (RE160, RE400)MTBF (średni czas > 100 000 godzinmiędzy defektami)Zasilanie 13,8 (10,2-15,6) VDC (MR, MD) PoE lub 10-30 VDC (RE160, RE400) Pobór prądu Dla MR, MD: Rx 380 mA (Ethernet +40 mA, moduły I/O +50 mA, GPS +15 mA) Tx 1,6 A / 1 W; 2,0 A / 5 W; 5,5 A / 25 W 2,5 mA w stanie czuwania Dla RE160, RE400: Rx 450 mA Tx 550 mA / 0,3 W; 950 mA / 3WTemperatura pracy -25 do +55 °C Wymiary 208 × 108 × 63 mm (MR, MD) 137 x 96 x 31 mm (RE160, RE400)Waga 1,2 kg (MR, MD) 0,3 kg (RE160, RE400)Zgodność z normami:

Parametry radiowe ETSI EN 300 113-1 V1.3.1, FCC część 90, RSS119 (MR, MD) ETSI EN 300 113-1 V1.3.1 (RE160, RE400)EMC (kompatybilność ETSI EN 301 489-5 V1.3.1elektromagnetyczna)Bezpieczeństwo elektryczne CENELEC EN 60 950:2001Zgodność z normami UN Regulacja nr 10 (EHK nr 10) dla aplikacji mobilnych – nie dotyczy RE160, RE400

Radiomodemy wąskopasmowe (serii MR i MD) pracujące w kanałach o szerokościach 12,5 oraz 25 kHz są najczęściej używane w syste-mie MORSE. Dzięki dużej szybkości transmisji w kanale radiowym oraz bardzo krótkiemu cza-sowi przełączania w trybie half-duplex (poni-żej 1,5 ms) urządzenia znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie wymagana jest szybkość i niezawodność.

radiomodemywąskopasmowe

Wąskopasmowe radiomodemy RE160 i RE400 umożliwiają tworzenie sieci wykorzystujących transparentną transmisję. W sieciach szkieleto-wych zbudowanych w oparciu o radiomodemy serii Mx, radiomodemy RE pełnią rolę urządzeń ostatniej mili.

Innowacyjne rozwiązanie konstrukcji modułu ra-diowego RE pozwala na szeroką zmianę zakre-su częstotliwości pracy ±16 MHz, co zapewnia dużo większą liczbę kanałów. Zdalna konfi gura-cja podstawowych parametrów (częstotliwości pracy, szerokości kanału, mocy wyjściowej) za pomocą przeglądarki internetowej ułatwia eks-ploatację i diagnostykę. RE zasilane są poprzez port Ethernet lub z sieci w zakresie 10-30 VDC.

Typ MG100Częstotliwość pracy Pasmo GSM 900, 1800 Liczba gniazd na dodatkowe 4moduły Złącze antenowe Typ FME - męskiMTBF (średni czas > 100 000 godzinmiędzy defektami)Zasilanie 13,8 (10,8 - 15,6) VDCPobór prądu Rx 500 mA (Ethernet +40 mA, moduły I/O +50 mA, GPS +15 mA), Tx < 3,5 A 2,5 mA w stanie czuwaniaTemperatura pracy -25 do +55 °CWymiary 208 × 108 × 63 mmWaga 1,2 kgZgodność z normami:

EMC (kompatybilność ETSI EN 301 489-5 V1.3.1elektromagnetyczna)Bezpieczeństwo elektryczne CENELEC EN 60 950:2000Zgodność z normami UN Regulacja nr 10 (EHK nr 10)dla aplikacji mobilnych

Radiomodemy szerokopasmowe pracujące w ka nale o szerokości ponad 200 kHz znacz-nie zwiększają możliwości systemu MORSE. Unikatowy protokół w połączeniu z dużą prędkością transmisji w kanale radiowym (do 196 kbit/s) i możliwością tworzenia przezro-czystych sieci IP, pozwala na zastosowanie radiomodemów w aplikacjach, w których do tej pory nie były wykorzystywane (np. sieci szkieletowe IP, dostęp do Internetu itp.). Ra-diomodemy MR900 pracują w zakresie nie-licencjonowanej częstotliwości ISM z mocą wyjściową do 0,5 W.

Modemy GPRS znajdują zastosowanie w aplika-cjach, które nie wymagają komunikacji w czasie rzeczywistym. Poprzez pełną kompatybilność z radiomodemami z rodziny Mx, MG100 umoż-liwia tworzenie sieci hybrydowych wykorzystu-jących pasmo GSM. Do jego diagnostyki i kon-fi guracji wykorzystuje się identyczne narzędzia programowe jak w przypadku radiomodemów.

gprs

szerokopasmowe

radiomodemyTyp half-duplex full-duplex częstotliwośćSzerokopasmowe MW160 MX160 135-175 MHz MR900 861-870 MHzPrędkość transmisji MW160, MX160w kanale radiowym 133 kbit/s w kanale 200 kHz MR900 196 kbit/s w kanale 250 kHz (98 kbit/s przy zgodności z ETS EN 300 220)Możliwości ustawienia MW160, MX160częstotliwości pracy Programowo, zdalnie, w zakresie +3,2 MHz MR900 Wybór dwóch kanałówCzas przełączania < 0,5 msnadawanie/odbiór MR900 < 1,5 msCzułość odbiornika Lepsza niż -107 dBmdla BER 10-3

Moc wyjściowa kanału radiowego 0,1 - 5 W (ustawiana programowo) 0,1 - 25 W MR900: 0,1 - 0,5 WLiczba gniazd na dodatkowe 5 (MR900 3)modułyZłącze antenowe Typ N - żeńskiMTBF (średni czas > 100 000 godzinmiędzy defektami)Zasilanie 13,8 (10,2-15,6) VDCPobór prądu Rx 700 mA (Ethernet +40 mA, moduły I/O +50 mA, GPS +15 mA), Tx 1,1 A/1 W; 5,0 A/25 W (MR900 1,1 A/500 mW) 2,5 mA w stanie czuwaniaTemperatura pracy -25 do +55 °CWymiary 240 × 116 × 66 mmWaga 1,6 kgZgodność z normami:

Parametry radiowe ETSI EN 300 113-1 V1.3.1EMC (kompatybilność ETSI EN 301 489-5 V1.3.1elektromagnetyczna)Bezpieczeństwo elektryczne CENELEC EN 60 950:2000Zgodność z normami UN Regulacja nr 10 (EHK nr 10) dla aplikacji mobilnych

Typ MC100Liczba gniazd na dodatkowe 5modułyMTBF (średni czas > 100 000 godzinmiędzy defektami)Zasilanie 13,8 (10,8 - 15,6) VDCPobór prądu 180 mA (moduły I/O +50 mA, GPS +15 mA)Temperatura pracy -25 do +55 °CWymiary 208 × 108 × 63 mmWaga 1,2 kgZgodność z normami:

EMC (kompatybilność ETSI EN 301 489-5 V1.3.1elektromagnetyczna)Bezpieczeństwo elektryczne CENELEC EN 60 950:2000Zgodność z normami UN Regulacja nr 10 (EHK nr 10) dla aplikacji mobilnych

Controller stosowany jest w rejonach sieci MORSE, gdzie dostępny jest już kanał komu-nikacyjny (np. sieć IP) i nie ma potrzeby bu-dowania sieci radiowej do przesyłu danych. W pełni kompatybilny z radiomodemami dosko-nale sprawdza się w instalacjach, gdzie wyma-gana jest duża liczba portów komunikacyjnych lub cyfrowych/analogowych wejść/wyjść. Może być rozbudowany za pomocą tych samych mo-dułów, co radiomodemy.

controller

radiomodemy

Modułowa budowa radiomodemów, modemu GPRS oraz Controllera pozwala na dostoso-wanie ich funkcjonalności do specyfi cznych wymagań klienta.

Dostępne dodatkowe moduły: • interfejsy szeregowe: RS 232, RS 232 (optycznie izolowany), 1xRS 422/485

(optycznie izolowany), • Ethernet – automatyczne ustawianie prędkości transmisji na 10 lub 100 Mbit/s,• GPS – 16 kanałowy odbiornik GPS z dokładnością do 2,5 m• T-port – Ethernetowy konwerter (TCP, UDP) na interfejs szeregowy RS 232• I/O (analogowe/cyfrowe) – moduł wejść wyposażony jest w standardzie w 2xAI, 2xAO,

2xDI, 2xDO. Standardowy moduł I/O może być zmodyfi kowany na żądanie – maksymal-nie dostępnych jest 5 dwukierunkowych wejść/wyjść oraz 3 wyjścia.

Sieć MORSE często tworzona jest na obszarach, gdzie występują trudności z dostępem do sieci energetycznej. Aby zasilać urządzenia pracującew sieci, RACOM stworzył zasilacz MSU120 zamieniający energię słoneczną na energię elek-tyczną przy pomocy dodatkowych ogniw fotoe-lektrycznych. Charakterystyki ładowania baterii zapewniają maksymalną prędkość, zabezpie-czenie przed przeładowaniem, jak również au-tomatyczną ochronę baterii przed całkowitym rozładowaniem (np. poprzez odłączenie ogniw fotoelektrycznych). Solidne wykonanie oraz metalowa obudowa predysponują zasilacz do zastosowań przemysłowych. Urządzenie współ-pracuje z baterią zasilania awaryjnego o po-jemności 20-150 Ah i z panelem słonecznym 50-120 W/25 V.

Typ MS2000/12 MS2000/24Znamionowe napięcie wyjściowe 13,8 (±3%) V 24 (±3%) VZnamionowy prąd obciążenia 5 A 3,5 AMaksymalny prąd ładowania w zależności od baterii:

dla baterii 2 Ah 0,7 A 0,7 Adla baterii 6 Ah 1,5 A 1,5 A dla baterii 12 Ah 2,5 A 2,5 A

Minimalne napięcie baterii 10,8 V 10,8 VMTBF (średni czas > 100 000 godzinmiędzy defektami)Zasilanie 230 VAC/50 Hz, +/-10% 230 VAC/50 Hz, +/-10%Temperatura pracy -25 do +55 °CWymiary 104 × 50 × 186,5 mm 104 × 50 × 186,5 mmWaga 0,8 kgZgodność z normami:

EMC (kompatybilność EN 50 0811, EN 55 022 class B, elektromagnetyczna) EN 61 00062Bezpieczeństwo elektryczne EN 60 950

Typ DCC 24Nominalne napięcie wejściowe 24 VNominalny prąd wejściowy 1,5 A Zakres napięcia wejściowego 20 - 60 VDCNapięcie wyjściowe 13,8 (±3%) VDCMaksymalny prąd wyjściowy 2,5 AMTBF (średni czas > 100 000 godzinpomiędzy defektami)Temperatura pracy -25 do +55° CWymiary 35 × 75 × 91 mmWaga 0,08 kg

Typ MSU120Regulacja napięcia 10,5 V do 14,7 V w zależności od bateriiwyjściowego ładowarkiNapięcie baterii 12 V nominalniePojemność baterii 20-150 Ah Moc wyjściowa 50-120 Wpanelu słonecznegoNapięcie panelu słonecznego 25 V maxMaksymalny prąd 7 Apanelu słonecznego

zasilacze

DCC 24

zasilaczsolarny

Do zasilania urządzeń pracujących w sieci MORSE RACOM proponuje dwa typy zasilaczy: MS2000/12 – 13,8 V oraz MS 2000/24 – 24 V. Oba typy dodatkowo można wyposażyć w ba-terię zasilania awaryjnego. Zasilacze pracują jako transformatory (SELV) z dwoma pozioma-mi napięcia wyjściowego. Niższy poziom służy do zasilania w energię podłączonego urządze-nia, wyższy poziom służy do ładowania baterii zasilania awaryjnego. Konstrukcja (montaż na szynie DIN) została tak zaprojektowana, by zasi-lacze mogły być wykorzystywane w wymagają-cych aplikacjach przemysłowych. W połączeniu z baterią zasilacze MS2000 mogą pracować jako UPS. Zasilacze sterowane są za pomocą mikroprocesora, na bieżąco informując o stanie baterii oraz o braku zasilania.

zasilacze

Moduł DCC24 ma za zadanie konwertować na-pięcie wejściowe z zakresu 20 – 60 V na 13,8 V na wyjściu, którym zasilane są elementy sieci MORSE. Jego sprawność sięga 80%. Mocowa-ny na szynie DIN.

Zastosowanie zewnętrznych modułów SEP zwiększa ilość obsługiwanych przez sieć MORSEcyfrowych i analogowych wejść/wyjść, a tym samym umożliwia obsługę większej ilości urzą-dzeń. Moduły SEP komunikują się z radiomode-mami za pomocą protokołu Modbus i pozwalają na zdalne odczytywanie oraz ustawianie stanu wejść/wyjść.

Główne cechy:• wejścia/wyjścia galwanicznie

izolowane • konwersja A/D D/A 12 bit/s• wejścia i wyjścia napięciowe oraz prądowe • diodowe wskaźniki stanu wejścia i wyjścia• oddzielne 32-bitowe liczniki

dla każdego cyfrowego wejścia• montaż na szynie DIN

Typ Cyfrowe Analogowe Wejścia Wyjścia Wejścia WyjściaSEP8400 8 4 - - SEP8800 8 8 - - SEP8822 8 8 2 2SEP8842 8 8 4 2 SEP8880 8 8 8 - SEP8882 8 8 8 2

modułyzewnętrzne

moduływejść/wyjść

Parametry techniczne modułówInterfejs RS 232 Szybkość transmisji 19 200 bit/s Wejścia cyfrowe max. 8

Maksymalne napięcie 24 V Wyjścia cyfrowe max. 8

Typ wyjścia przekaźnikowe 250 VAC/2 A Wejścia analogowe max. 8

Prądowe 0...20 mARozdzielczość 12 bitów

Wyjścia analogowe max. 2 Rozdzielczość 12 bitówPrądowe 0...20 mA

MTBF (średni czas > 100 000 godzinpomiędzy defektami) Zasilanie 10,6 - 30 V Pobór mocy Do 500 mA w zależności od typuTemperatura pracy -25 do +55 °CWymiary 160 × 90 × 60 mmWaga 0,85 kg

Prędkość transferu max. 250 kbit/sKonfi gurowalna prędkość 1200, 2400, 9600, 19200, automatycznego przełączania 38400, 115200 kbit/strybów Tx/Rx MTBF (średni czas > 100 000 godzinpomiędzy defektami) Zasilanie 7 - 30 VDCPobór mocy Do 500 mA w zależności od typuTemperatura pracy -25 do +55° CWymiary 23 × 75 × 102 mmWaga 0,08 kg

moduły OPISpełniają dwie role w systemie MORSE: • izolują optycznie i galwanicznie interfejsy

komunikacyjne od innych elementów systemu (OPI200),

• konwertują interfejs RS 232 na RS 422lub RS 485 (OPI400)

systemy bezprzewodowe

MR400

MR400MR400

MR400

Zasilacz 24 VDC

Sterownik

Sterownik

OPI

DCC24

RS 232

RS 232 RS 485

Zasilacz 12 VDC

230 VAC230 VAC

RS 232/TCP/IP

Zasilacz 12 VDC

230 VAC

Ethe

rnet

/RS

232

RE400

Ethernet

RE400

RE400

Sterownik Sterownik

Zasilacz 12 VDC

230 VAC

Transparentna transmisja

RS 232

Centrala zarządzania – PC z RANEC/SCADA

poglądowy schemat połączeń

BVAK jest przedsiębiorstwem wodociągowym produkującym i dostar-czającym wodę pitną dla Brna, miasta położonego na Morawach. Systemwodociągowy Brna składa się z 118 podstawowych obiektów tech-nologicznych, takich jak przepompownie, stacje uzdatniania, zbiorniki wody itp. i obejmuje obszar o średnicy ponad 50 km. Obiekty te są wyposażone w sterowniki programowalne zarządzające pracą poszcze-gólnych instalacji, według ustalonych algorytmów.

Sterowanie i monitoring układu wodociągowego Brna w warstwie ko-munikacyjnej zostało zrealizowane w oparciu o system komunikacji radiowej MORSE fi rmy RACOM, w skład którego wchodzą dwie sieci. Jedna zbiera informacje pochodzące ze sterowników oraz przekazuje je drogą radiową do Centralnej Dyspozytorni wyposażonej w komputero-wy system wizualizacji i sterowania (SCADA). Druga jest wykorzysty-wana do zabezpieczenia obiektów. Informacje o naruszeniu obiektów przez nieupoważnione osoby automatycznie przesyłane są na policję.

Unikatową cechą systemu jest zastąpienie rozproszonego systemu od-pytywania (polling system) trybem spontanicznej transmisji. Oznacza to, że jednostka master nie wywołuje krok po kroku wszystkich stacji, lecz stacje same nadają sygnał, gdy mają coś do przesłania. Dzięki temu informacje o alarmach, jak i rozkazy z systemu SCADA są trans-ferowane w czasie krótszym niż 2 sekundy.

Ze względu na duże pofałdowanie terenu w okolicach Brna w sys-temie wykorzystano, oferowane przez każdy radiomodem, możliwo-ści retransmisji danych pochodzących również z innych stacji zdal-

nych (funkcja store and forward). Do retransmisji zastosowano tylko i wyłącznie stacje zdalnie połączone z obiektami technologicznymi (nie ma dodatkowych, dedykowanych stacji pośredniczących). Stacje pozwalają również na to, aby w czasie pogorszenia warunków komu-nikacji w kanale radiowym (przeszkody, propagacja), system MORSE samoczynnie podejmował działania zmieniające jego konfi gurację. Z poziomu każdej stacji zdalnej obsługa sieci wodociągowej ma dostęp do dowolnego radiomodemu i może dokonywać wszelkich uaktualnień, zmian, regulacji mocy wyjściowej kanału radiowego czy nawet repro-gramowania sterowników.

System powstał w celu umożliwienia nadzoru pracy systemu cie-płowniczego w Rzeszowie. Instalacja obejmuje zasięgiem strategiczne obiekty: 2 źródła ciepła (EC Rzeszów i EC Fenice), kotłownie, wymien-nikownie i komory cieplne. Informacje z systemu są przekazywane do 3 centrów zarządzania, w tym do służb pogotowia i dyspozytora. System składa się z około 40 stacji zdalnych i można go w wygodny sposób rozbudować. Wartości pomiarów z obiektów i stany urządzeń pracujących w sieci przekazywane są z wykorzystaniem łączności ra-diowej systemu MORSE i przewodowej – również po łączach TP SA. Unikalne właściwości zainstalowanych radiomodemów pozwalają na zdalną diagnostykę sieci z dowolnego punktu systemu. Każdy radio-modem ma wbudowane 3 interfejsy szeregowe RS (na każdym z nich istnieje możliwość implementacji oddzielnego protokołu), pozwala to na sterowanie większą ilością urządzeń. Gęste pokrycie terenu sygna-łem radiowym umożliwia nadawanie sygnału o mniejszej mocy oraz na wykorzystanie małych anten.

Zainstalowane w obiektach sterowniki Saia®PCD wraz z terminala-mi operatorskimi fi rmy ESA odpowiedzialne są za lokalne zarządzanie pracą instalacji technologicznych i komunikację z resztą systemu. Pro-tokołem komunikacyjnym wykorzystywanym w systemie jest S-Bus. W centrach dyspozytorskich zainstalowane jest oprogramowanie wizu-alizacyjne fi rmy ELUTIONS®, Wizcon®Supervisor™, które umożliwia użytkownikom m.in.: monitorowanie, tworzenie raportów dotyczących

pracy poszczególnych obiektów, archiwizację danych, alarmowanie. Parametry zbierane przez system są udostępniane za pośrednictwem sieci komputerowej innym użytkownikom (m.in. w postaci plików HTML, obrazów synoptycznych, wykresów i raportów).

system telemetriiw MPEC, Rzeszów

monitoring sieciwodociągowej BVAK, Brno

referencje

temści re

System MORSE jest bardzo popularny w komunikacji morskiej. Dowo-dem na to jest VHF Data w Norwegii, system komunikacji ze statkami znajdującymi się na otwartym morzu.

Na całej szerokości wybrzeża Norwegii od Oslo do Kirkenes fi rma Telenor Maritime Radio zainstalowała stacje bazowe wyposażone w urządzenia fi rmy RACOM. Podstawowym pasmem wykorzysty-wanym do transmisji danych jest częstotliwość 160 MHz, na której pracują montowane na statkach radiomodemy MR160, MX160 oraz MW160. Umożliwiają one łączność z jednostkami znajdującymi się nawet 150 km od wybrzeża, co jest osiągnięciem unikatowym pośród tego typu sieci.

Sieć zarządzana jest z centrum w Stavanger za pomocą dedykowane-go oprogramowania RANEC. Podstawowym wyposażeniem statków są radiomodemy MR160 osiągające prędkość do 21.68 kbit/s w kanale radiowym. Tam, gdzie wymagania związane z prędkością transmisji są większe np. na promach lub łodziach pasażerskich, gdzie do trans-akcji wykorzystuje się karty kredytowe, stosowane są radiomodemy MW160 lub MX160 z prędkością transmisji 137 kbit/s. Konfi guracja sieci pozwala na automatyczne przełączenie trybu pracy urządzeń na standard Wi-Fi w momencie wykrycia sygnału.

Korzyści wynikające z zastosowania sieci MORSE:• moduły GPS w radiomodemach na bieżąco wysyłają

informacje o położeniu statku, • załoga statków jest w ciągłym kontakcie z rodziną

np. za pomocą e-maili,

• dostawcy urządzeń pracujących na statkach mogą zdalnie je nadzorować i zarządzać nimi,

• kapitanowie mają stały dostęp do komunikatów wysyłanych przez centrum meteorologiczne.

Duże możliwości systemu sprawiają, że VHF Data ma realne szanse stać się standardem wykorzystywanym również w innych krajach.

VHF Data, Norwegia

referencje

System wdrożony w Przedsiębiorstwie Transportu Miejskiego (DPMB) w Brnie jest typowym przykładem monitoringu mobilnej sieci radiowej. Na powierzchni 500 kilometrów kwadratowych pracuje ponad 700 punktów mobilnych (autobusy, tramwaje, trolejbusy) oraz 25 stacji bazowych ulokowanych na terenie miasta. Stacje bazowe połączone są za pomocą sieci Ethernet z centrum zarządzania. Każdy pojazd wykorzystując moduł GPS określa i wysyła do centrum zarządzania informację o swoim położeniu. Lokalizacja pojazdów obrazowana jest na cyfrowej mapie miasta. System porównuje otrzymane informacje z rozkładem jazdy, ocenia położenie względem kolejnych pojazdów tej samej linii, a następnie wysyła informacje i instrukcje zwrotne, które wyświetlane są na panelu w kabinie kierowcy. Ponadto zarządza ko-munikatami wyświetlanymi na panelach informacyjnych dla pasażerów oraz informacjami głosowymi.

Rozbudowane funkcje systemu MORSE sprawiają, że pojazdy trans-portu miejskiego mogą komunikować się z systemami zarządzającymi sygnalizacją świetlną na skrzyżowaniach i w przypadku wystąpienia opóźnienia wobec rozkładu prosić o ich zmianę.

Wszystkie pozyskane przez system informacje są przechowywane na centralnym serwerze i wykorzystywane np. do optymalizacji roz-kładów jazdy i planowania zużycia energii elektrycznej. Aktualizacja oprogramowania odbywa się nocą w zajezdniach fi rmy. Nowy software wgrywany jest do komputerów pokładowych oraz systemów PA rów-nocześnie we wszystkich pojazdach. Wykorzystanie szerokopasmowej transmisji radiomodemów MR900 zapewnia oszczędność czasu.

Zarządzanie transportem miejskim, Brno

SABUR Sp. z o.o.ul. Puławska 30302-785 Warszawatel. +48 (22) 549 43 53fax +48 (22) 549 43 50sabur@sabur.com.pl

Biuro w Gdyni ul. Hutnicza 3, bud. 16 81-212 Gdynia tel. (58) 663 74 44 fax (58) 663 72 77 gdynia@sabur.com.pl

Biuro w Katowicach ul. 11 Listopada 11 40-387 Katowice tel. (32) 209 99 69 fax (32) 209 99 79 katowice@sabur.com.pl

w w w . s a b u r . c o m . p l