STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy...

39
STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN JAROCIN - styczeń 2010

Transcript of STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy...

Page 1: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

STRATEGIA ROZWOJU

GMINY JAROCIN

JAROCIN - styczeń 2010

Page 2: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

2

I. Wstęp - wprowadzenie do Strategii Rozwoju Gminy Jarocin na lata 2010 – 2020

Budowanie strategii rozwoju gminy to proces, którego inicjatorem i głównym wykonawcą

jest lokalna społeczność. To właśnie ona decyduje obecnie o wszystkich aspektach lokalnego życia

społecznego i gospodarczego.

Strategia rozwoju gminy to plan wieloletniego rozwoju zakreślony najczęściej w perspektywie

kilkunastu lat. Jego struktura złożona jest z następujących podstawowych elementów:

• analizy stanu istniejącego, będącej również analizą możliwości rozwojowych

• opisu kluczowych problemów warunkujących rozwój gminy

• opisu najważniejszych dla rozwoju gminy celów strategicznych

• konkretnych planów działania.

Możliwość realizacji wieloletnich planów rozwoju jest w dużym stopniu uzależniona od aprobaty

strategicznych celów ze strony lokalnych społeczności. Aprobata społeczeństwa oraz jego

zainteresowanie zamierzeniami lokalnej władzy są niezbędnym elementem wsparcia jej wysiłków.

Strategia rozwoju gminy powinna utrwalać się w świadomości wszystkich mieszkańców gminy jako

ich własny program działania zmierzający do osiągnięcia lepszej przyszłości.

Strategia rozwoju gminy powinna dać przede wszystkim odpowiedź na pytanie:

Co należy uczynić, aby sytuacja mieszkańców uległa poprawie, a gmina rozwijała się

w przyszłości jak najlepiej ?

Gmina Jarocin posiada Strategię Rozwoju Gminy przyjętą uchwałą Rady Gminy Nr XXIV/212/2001

w dniu 28 czerwca 2001 r. Z formalnego punktu widzenia mogła by jeszcze obowiązywać w 2010 r.,

jednakże z uwagi na to, że mocno się zdezaktualizowała, zaistniała potrzeba wypracowania nowego

dokumentu przewidującego rozwój gminy w nowej perspektywie czasowej, a mianowicie od 2010

do 2020 r.

Rozdział II Strategii opisujący obecny stan gminy w podstawowych dziedzinach życia

gospodarczego i społecznego został przygotowany przez pracowników urzędu gminy, gdyż

dysponują oni na swoich stanowiskach niezbędnymi do tego celu danymi.

Analiza SWOT w głównej mierze powstała w oparciu o wyniki przeprowadzonej ankiety wśród

mieszkańców najbardziej zainteresowanych sprawami rozwoju gminy. Wizja rozwoju gminy oraz

cele strategiczne sformułowane zostały podczas przeprowadzonych warsztatów. Wskazane

w projekcie strategii zadania realizacyjne zostały jeszcze uzupełnione w trakcie rozszerzonego

posiedzenia Komisji Rozwoju Gospodarczego i Ochrony Środowiska Rady Gminy w Jarocinie.

Page 3: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

3

1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin uchwalonej

w 2001 roku zawierającej zamierzenia gminy w latach 2001 – 2010. Wskazano także

przedsięwzięcia, które nie były ujęte w strategii, niemniej jednak zostały zrealizowane.

1.1. Zamierzenia zrealizowane

W zakresie poprawy sytuacji w rolnictwie jednym z celów operacyjnych było zalesianie gruntów

nie nadających się do uprawy. Uchwalone przez Radę Gminy w 2001 r. Studium uwarunkowań

i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Jarocin wskazywało grunty przeznaczone na

powyższy cel. Podczas warsztatów została wyrażona opinia, że przy najbliższej zmianie w zakresie

planu przestrzennego gminy powinno się wskazać dodatkowe obszary do zalesień.

W całym okresie obowiązywania strategii stosowane były dla osiągnięcia Celu Strategicznego

zawartego

w zapisie POZIOM ROZWOJU GOSPODARCZEGO JEST WYŻSZY zalecane Preferencje dla

powstających nowych małych i średnich przedsiębiorstw w postaci zwolnień z podatku od

nieruchomości lub innych w miarę możliwości gminy.

Z zakresu celu strategicznego ISTNIEJĄ ZORGANIZOWANE FORMY AKTYWNEGO

WYPOCZYNKU zostały zrealizowane następujące zadania:

- zakończona budowa sali gimnastycznej przy gimnazjum w Jarocinie;

- zakończona budowa sali gimnastycznej w Domostawie,

- wybudowane boisko wielofunkcyjne o nawierzchni sztucznej przy Zespole Szkół w Jarocinie

zawierające boiska do piłki ręcznej, koszykowej siatkowej i tenisa ziemnego.

- uporządkowany został teren przy gimnazjum oraz wykonana doń droga dojazdowa.

- planowane do budowy boisko sportowe w Szyperkach jest w trakcie realizacji ze środków

Odnowy wsi

- uruchomiona została kawiarenka internetowa w budynku GOKSTiR

Cel strategiczny ZWIĘKSZONA AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA miał być osiągnięty m. in. poprzez

Organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych i kulturalnych w poszczególnych sołectwach oraz

powstaniu i działaniu Stowarzyszenia Promocji i Rozwoju Gminy Jarocin jako inicjatora wielu

przedsięwzięć. Cel został częściowo zrealizowany poprzez organizację imprez w Jarocinie takich

Page 4: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

4

jak Spotkania Rodzinne w Państwie Jarocin, Biegi Zwycięstwa nad bolszewikami „Goń bolszewika,

goń” im. Sebastiana Małka i Jana Kozioła w Jarocinie. Poza Jarocinem imprezy organizowane były

w Zdziarach (Spotkania Rodzinne i Dożynki Powiatowe w 2003 r. oraz impreza „Zdziary na wesoło”

przygotowywane przez LZS i szkołę, turnieje piłki nożnej o puchar wójta – przez LZS), Katach

(turnieje piłki siatkowej) oraz festyny ludowe w Domostawie organizowane przez OSP i majówki

przy szkole w Golcach organizowane przez dyrektora szkoły wraz z rodzicami uczniów.

Stowarzyszenie Promocji i Rozwoju Gminy Jarocin przestało działać a powstałą próżnię wypełniło

powołane w 2003 roku Stowarzyszenie Przyjaciół Państwa Jarocin.

Dla osiągnięcia celu strategicznego POZIOM KSZTAŁCENIA NA TERENIE GMINY JEST

WYSOKI szkoły wyposażono w pracownie komputerowe.

Jednym z celów strategicznych było POPRAWIENIE STANU BEZPIECZEŃSTWA

MIESZKAŃCÓW poprzez zapewnienie odpowiedniej opieki medycznej mieszkańcom gminy. Cel

ten został osiągnięty, (świadczą o tym wyniki ankiety), jakkolwiek samorząd nie podejmował w tym

względzie żadnych działań.

DOBRY STAN DRÓG został osiągnięty poprzez przebudowę zaplanowanych w strategii dróg:

Golce –Rusiny; Wasile - Krzywy Gościniec (Wasile – Brzozowa Smuga); Jarocin – Przymiarki;

Zdziary – Jarocin skrzyżowanie; większej części na odcinku Jarocin – Kiszki; Jarocin –Zadworze;

Graba – Sokale; Jarocin - Szyperki – Mule; Mule –Ryczki; wszystkie drogi w miejscowości Katy;

Domostawa - do cmentarza; Domostawa – Szwedy; Zdziary – Kutyły; drogi w Zdziarach; Szyperki

- Huta Deręgowska; Jarocin – Borki. Wszystkie powyższe drogi uzyskały nową nawierzchnię

asfaltową.

Jednym z celów operacyjnych zwiększających bezpieczeństwo miało być wyremontowanie mostu

w Nalepach na rzece Bukowa oraz uzupełnienie braków w odcinkach chodników na terenie gminy

poprzez wybudowanie chodnika wraz z kanalizacją burzową w Jarocinie (wieś). Zadania te zostały

zrealizowane z ogromnym naddatkiem, gdyż wykonanych zostało ok. 11 km chodników nie tylko

w samym Jarocinie lecz także w Zdziarach, Domostawie i Szyperkach.

Jeden z zapisów dotychczasowej strategii rozwoju gminy Jarocin zakładał uzupełnienie braków

w oświetleniu ulicznym w miejscowościach Jarocin Smutki, Majdan Jarociński, Golce. Cel został

osiągnięty także w większym niż zaplanowany zakresie. Oświetlenie uliczne zostało uzupełnione

o nowe lampy w Kutyłach, Zdziarach, Katach, Jarocinie i Majdanie Golczańskim.

Cel strategii - POZIOM ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY JEST WYŻSZY miał być

osiągnięty poprzez skanalizowane miejscowości w zwartej zabudowie i rozbudowie oczyszczalni

Page 5: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

5

ścieków o nowe moduły; natomiast miejscowości o rozrzuconej zabudowie są zaopatrzone

w przydomowe oczyszczalnie ścieków; Cel został zrealizowany poprzez rozbudowę oczyszczalni

o nowy blok o przepustowości 250 m3/dobę oraz wybudowanie kanalizacji w miejscowościach:

Zdziary, Kutyły, Katy, Mostki Podpory, część Majdanu Golczańskiego, Domostawa. Ponadto

wybudowano kanalizację w kilku przysiółkach sołectwa Mostki: Wasilach, Sokalach, Jeżach,

Deputatach, części Majdanu Golczańskiego (Knieja), części Szwedów oraz w Jarocinie jako

uzupełnienie już istniejącej sieci. W 2010 roku 79 gospodarstw z terenów o rozproszonej zabudowie

będzie zaopatrzone w przydomowe oczyszczalnie ścieków (uzyskana dotacja z programu PROW).

Wybudowane zostały także ujęte w strategii wodociągi w Golcach oraz Mostkach – Kiszkach,

Następny cel strategiczny zakładał WYKORZYSTANIE WARUNKÓW NATURALNYCH

GMINY poprzez budowę zbiorników retencyjnych. Dotychczasowa strategia nie precyzowała, gdzie

będą zlokalizowane zbiorniki wodne. Miał tego dokonać Zarząd Gminy. W Studium

uwarunkowań…. zostały zaplanowane zbiorniki w Jarocinie, Mostkach Jeżach, Szwedach

i 2 w sołectwie Golce. Na budowę zbiornika w Jarocinie gmina otrzymała dotację z programu RPO.

Budowa zbiornika wraz z kąpieliskiem jest na ukończeniu. Całość zostanie oddana do użytku

w 2010 roku. Jakkolwiek nie była ujęta w strategii scena plenerowa nad Gilówka w Jarocinie, to

została wybudowana w roku 2006 i od 2007 r. służy jako miejsce do organizowania dużych imprez

kulturalnych. Założone cele operacyjne polegające na utrzymanie estetyki i czystości miejscowości

poprzez edukację ekologiczną mieszkańców, wprowadzenie segregacji odpadów, zakup kontenerów

do składowania śmieci w poszczególnych sołectwach zostały zrealizowane. W ramach zwiększania

estetyki zagospodarowane zostało w 2009 r. centrum Jarocina (plac przy urzędzie gminy oraz

pomnik ks. Marcina Kędzierskiego przy kościele parafialnym).

Cel operacyjny polegający na Wskazaniu terenów przeznaczonych na działalność gospodarczą

w planie zagospodarowania przestrzennego gminy, został zrealizowany.

Wykonana także została zalecana w strategii strona domowa gminy w Internecie. Zapis w Strategii

sugerował wydawanie lokalnej gazety. Lokalna gazeta pn. „Państwo Jarocin” jest wydawana przez

Stowarzyszenie Przyjaciół Państwa Jarocin od 2003. Urząd gminy pomaga w redagowaniu

i wydawaniu pisma, dzięki czemu zamieszczone są w nim informacje dotyczące działalności

samorządu, ogłaszanych konkursów czy informacji o inwestycjach dotowanych ze środków UE.

Jednym z celów operacyjnych w Strategii było DOSTOSOWANIE SIECI SZKÓŁ DO

MOŻLIWOŚCI FINANSOWYCH GMINY poprzez podjęcie decyzji przez Radę Gminy

o racjonalizacji sieci szkół. Rada Gminy nie podjęła wprawdzie uchwały o racjonalizacji sieci

Page 6: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

6

szkolnej ale uchwałę o likwidacji szkoły podstawowej w Majdanie Golczańskim, do której

uczęszczało najmniej uczniów i w związku z tym do jej utrzymania gmina musiała dokładać

najwięcej pieniędzy.

1.2 Zamierzenia niezrealizowane

Nie wszystkie zamierzenia zawarte w Strategii udało się zrealizować. Nie wynikało to ze

szczególnych zaniedbań samorządu, lecz było jak w przypadku rolnictwa, czy też działalności

gospodarczej wynikiem procesów gospodarczych w większej skali.

Cel: SYTUACJA W ROLNICTWIE JEST DOBRA nie został osiągnięty, jakkolwiek gmina.

wspierała dotacjami przez cały miniony okres Gminna Spółkę Wodną oraz przez kilka lat (dopóki

nie uniemożliwiły tego przepisy) dotowała zakup materiału siewnego i sadzeniaków dla rolników.

Cel nie został osiągnięty przez nieopłacalność produkcji rolnej ze względu na gleby niskiej jakości.

Gmina Jarocin znalazła się pośród gmin o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)

i z tego tytułu rolnicy otrzymują wyższe dopłaty. W okresie objętym strategią nie powstał także na

terenie gminy zakład przetwórstwa rolnego, chociaż Rada Gminy uchwalając podatki lokalne

stwarzała preferencje podatkowe dla działalności gospodarczej.

Z większych zamierzeń infrastrukturalnych nie został wybudowany basen przy gimnazjum.

Zadecydowała o tym świadomość wysokości kosztów jakie gmina musiała by ponosić na jego

utrzymanie. W minionym okresie główny wysiłek finansowy gminy został skierowany na

kompleksową kanalizację sanitarną gminy i przebudowę dróg. Gmina musiała dużo środków

finansowych dokładać do utrzymania szkół. Subwencja oświatowa ze względu na malejącą

z roku na rok liczbę uczniów była wysoce nie wystarczająca.

Nie udało się zrealizować wszystkich zamierzeń w zakresie POPRAWIENIA STANU

BEZPIECZEŃSTWA MIESZKAŃCÓW, a więc remontu mostu w Szwedach na rzece Bukowa ze

względu na brak środków finansowych oraz modernizacji nawierzchni kilku dróg:

Golce - Szyperki; Zdziary - Huta Krzeszowska na odcinku Golce – Maziarnia; Majdan Golczański –

Golce; Szwedy -Nowa Ruda; Szwedy –Madeje oraz Jarocin – Katy.

Gmina Jarocin otrzymała dotację z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008 –

2011 na przebudowę drogi Jarocin – Domostawa. Droga ta zawierająca odcinek Jarocin - Katy

zostanie zrealizowana w III kwartale 2010 roku.

Page 7: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

7

Nie została DOKONANA KONSULTACJA SPOŁECZNA W SPRAWIE GAZYFIKACJI GMINY.

Jako usprawiedliwienie można podać fakt, że na odbywających się w okresie 10 lat zebraniach

wiejskich, prawie nikt nie domagał się realizacji inwestycji w tej dziedzinie.

Osiągniecie celu strategicznego POZIOM KSZTAŁCENIA NA TERENIE GMINY JEST WYSOKI

miało zapewnić DOSTOSOWANIE SIECI SZKÓŁ DO MOŻLIWOŚCI FINANSOWYCH GMINY .

Dostosowanie to miało polegać na wdrożeniu projektu „Mała szkoła". Zamiar ten nie został

osiągnięty ze względu na duży opór społeczny, zwłaszcza rodziców uczniów oraz braku oddolnej

inicjatywy w tym zakresie.

Według Strategii miały być WYBUDOWANE PLACE ZABAW PRZY KAŻDEJ SZKOLE.

Zamiar nie został dotychczas zrealizowany. Gmina posiada projekty placów i oczekuje na ogłoszenie

naboru wniosków do programu Leader +, aby uzyskać na nie dotacje.

W momencie tworzenia Strategii na lata 2001 – 2010 uczestnikom ówczesnych warsztatów

wydawało się, że będzie możliwość utworzenia w gminie Jarocin szkoły ponadgimnazjalnej. Byłoby

to zgodne z duchem reformy ministra Handkego. Niestety, przeprowadzona konsultacja ze

społeczeństwem (rodzice, młodzież) nt. utworzenia szkoły średniej o określonym profilu na terenie

gminy, dała wynik negatywny.

Nie zostały WYBUDOWANE PROGI WODNE NA RZECE BUKOWA, gdyż PZMiUW

w Rzeszowie był temu zamierzeniu przeciwny.

Page 8: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

8

II. Gmina Jarocin – stan na koniec 2009 r.

1. Ogólna charakterystyka Gminy Jarocin

1.1. Położenie geograficzne i podział administracyjny Gmina Jarocin położona jest w północnej części województwa podkarpackiego, przy jego

wschodniej granicy z województwem lubelskim. Leży po obu stronach drogi krajowej Nr 19

pomiędzy Rzeszowem (70 km) a Lublinem (100 km).

Gmina Jarocin położona jest w zlewni rzeki Gilówki, która jest lewym dopływem rzeki

Bukowa. Morfologicznie Gmina położona jest w obrębie Kotliny Sandomierskiej, regionu obniżenia

- Gmina Jarocin

- Powiat Niżański

Gmina Jarocin na tle województwa podkarpackiego

Page 9: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

9

Tanwi i Równiny Rozwadowskiej. W północnej części Gminy znajduje się fragment obszaru

chronionego sieci Natura 2000 „Lasy Janowskie” – oznaczenie kodowe PLB060005 – są to obszary

leśne położone pomiędzy siedzibą gminy a rzeką Bukowa. Ponadto niewielka powierzchnia tego

obszaru chronionego znajduje się w północno-zachodniej części gminy – teren sołectwa Szwedy

położony na północ od rzeki Bukowa. Obszar Gminy Jarocin charakteryzuje się lekką

pagórkowatością, różnice wysokości w terenie wahają się między 172 – 190 m. n. p. m.

Powierzchnia gminy wynosi: 9043 ha.

Wraz z gminami Nisko, Rudnik, Ulanów, Jeżowe, Harasiuki i Krzeszów współtworzy powiat

niżański. Sąsiaduje z gminami powiatu własnego - Harasiukami i Ulanowem, powiatu

stalowowolskiego – Pysznicą i janowskiego w woj. lubelskim – Janowem Lubelskim.

Siedzibą władz gminy jest Jarocin.

Gmina podzielona jest na 10 sołectw: Domostawę, Golce, Jarocin, Katy, Kutyły, Majdan

Golczański, Mostki, Szyperki, Szwedy i Zdziary

Page 10: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

10

1.2. Środowisko naturalne Gmina Jarocin jak i obszar całej Polski leży w strefie klimatu umiarkowanego, przejściowego.

W podziale klimatycznym podanym przez Okołowicza, Jarocin znajduje się w obrębie tzw. Krainy

Klimatycznej Sandomierskiej. Jest to jeden z najmniejszych samodzielnych regionów

klimatycznych. Granice oddzielające go od pozostałych obszarów są stosunkowo wyraźne. Posiada

on dosyć wyraźne cechy klimatu kontynentalnego, który wyraża się w większych rocznych

amplitudach temperatury powietrza, wydłużonych okresach upalnego lata oraz dość długimi zimami.

Specyficzny mikroklimat występuje w obrębie kompleksów leśnych, cechuje się on podwyższoną

wilgotnością względną, wyrównaną termiką, osłabieniem promieniowania słonecznego,

bakteriostatycznym oddziaływaniem olejków eterycznych.

Gmina Jarocin zaliczana jest do obszarów o korzystnych warunkach przyrodniczo –

środowiskowych. Środowisko naturalne stosunkowo w niewielkim stopniu zostało przekształcone

przez człowieka.

Flora gminy jest dość bogata ze względu na obecność siedlisk o różnym charakterze, od dolin

rzecznych począwszy poprzez tereny piaszczystych wydm z ubogimi murawami i wrzosowiskami

a skończywszy na torfowiskach i siedliskach leśnych.

Lasy na terenie gminy Jarocin zajmują 40,9 % powierzchni gminy. Lasy stanowiące pozostałości

Puszczy Solskiej, rozmieszczone są nierównomiernie, najbardziej zwarty kompleks leśny znajduje

się w centralnej i północnej części gminy. Struktura siedliskowa lasów jest tu różnorodna - wśród

siedlisk borowych od najwilgotniejszych siedlisk boru bagiennego poprzez bór mieszany wilgotny,

po bór świeży. Występują również płaty boru bagiennego olsu oraz przystrumykowego łęgu

jesionowo-olszowego. Przeważają drzewostany sosnowe (blisko 90%) z domieszką dębu i brzozy.

Wśród lasów występują zbiorowiska bagienne (Mechowe Bagno w lasach na terenie sołectwa

Mostki, Wilcze Bagno w lasach na terenie sołectwa Majdan Golczański) i roślinność wodna

podmokłych zagłębień bezodpływowych. Do rzadkich gatunków roślin należą występujące w runie

leśnym gajnik lśniący i bagno zwyczajne. W lesie pomiędzy Nalepami a Grabą znajduję się obszar

z rosiczką okrągłolistną. Las jest jednym z najważniejszych komponentów środowiska

przyrodniczego. Znaczenie lasu wypływa z wielorakich jego funkcji, wśród których zazwyczaj

wymienia się: funkcję ochronną polegającą na tym, iż las jest główną formacją roślinną

oddziaływującą dodatnio na wiele elementów środowiska: klimat, stosunki wodne, skład chemiczny

wody i powietrza. Lasy zabezpieczają przed takimi zjawiskami jak: wiatr, zmniejszają

zanieczyszczenie powietrza, produkują tlen, chronią przed hałasem, przetrzymują wilgoć; funkcję

Page 11: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

11

produkcyjną, polegającą na dostarczaniu surowca drzewnego i innych dóbr jak: owoce leśne, grzyby

itp.; funkcję społeczną, polegającą na tym, że lasy są niezastąpionym terenem dla turystów

i rekreacji. Prócz zbiorowisk leśnych dość dużo (około 25%) powierzchni gminy zajmują łąki

i pastwiska o dużym stopniu naturalności. W rejonie Domostawy (od strony Nalep) występują

rozległe torfowiska z charakterystycznym, bogatym zespołem florystycznym. Ponadto na terenie

gminy Jarocin znajdują się pomniki przyrody ożywionej objęte ochroną prawną.

Zarządzeniem Nr 1 Wojewody Tarnobrzeskiego z dnia 08.02.1988 r. (Dz. Urz. Województwa

Tarnobrzeskiego Nr 2 z 1988 r.) objęto ochroną:

1) dąb szypułkowy rosnący w obrębie zabudowań gospodarczych w odległości 20 m

od drogi w miejscowości Domostawa (działka nr 493),

2) dąb szypułkowy rosnący na południowym skraju wsi Nalepy na gruncie należącym do

Nadleśnictwa Rozwadów.

Niektóre obszary z uwagi na związane z nimi rodzaje środowisk przyrodniczych wykazują

ponadprzeciętne walory. Znajdują się tu obszary specjalnej ochrony NATURA 2000, kod

PLB06005, Lasy Janowskie na pow. 1 321,4 ha, oraz niedawno zaplanowany obszar kod

PLH06_26, Uroczyska Lasów Janowskich na pow. 87,1 ha.

Różnorodność szaty roślinnej, sprzyja występowaniu dużej liczby gatunków zwierząt.

Występują tu: dziki, lisy, piżmaki, kuny, sarny, jelenie. Na terenach otwartych: łąki, pola uprawne

występuje zwierzyna drobna: bażanty, zające, kuropatwy.

Do szczególnie cennych gatunków zwierząt występujących na terenie gminy możemy zaliczyć:

bobry, borsuki, jenoty, bocian czarny i biały, daniele, orzesznicę, krogulca, dzięcioła czarnego,

nietoperze (kilka gatunków), przechodnio łosia. Stwierdzono tu występowanie 3 gatunków

zwierząt, które z uwagi na swoją rzadkość znalazły się na „Czerwonej Liście Zwierząt Ginących

i Zagrożonych w Polsce” (Głowaciński 2002). Są to głuszec i kraska – zaklasyfikowane jako

krytycznie zagrożone oraz wilk zakwalifikowany jako bliski zagrożeniu.

1.3. Walory historyczno – kulturowe

Gmina Jarocin położona jest w Kotlinie Sandomierskiej. W przeszłości niemal cały obszar

kotliny zajmowała Puszcza Sandomierska, która we wczesnym średniowieczu stanowiła naturalną

granicę pomiędzy królestwem polskim i księstwami ruskimi. Ostatecznie do Polski przyłączył ją

dopiero Kazimierz Wielki. Przez długi czas, ze względu na trudne warunki naturalne /gęsty las,

bagna i tereny podmokłe oraz liczne rozlewiska rzeczne/ nie była zasiedlana przez większe skupiska

Page 12: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

12

ludzi. W początkowym okresie rozwoju osadnictwa, była miejscem schronienia dla niepokornych

chłopów, którzy chronili się w nieprzebytych kniejach przed pańszczyzną, dla zbiegów ściganych

przez prawo oraz jeńców wojennych, osadzanych tu z rozkazu królewskiego. Pierwsi osadnicy

utrzymywali się głównie z bogactw naturalnych lasów i rzek. Oprócz łowiectwa i myślistwa

zajmowali się również bartnictwem. Pod koniec XVIII w. rozpoczęło się ożywienie gospodarcze

w życiu miast i wsi. Miało to także ogromny wpływ na rozwój zorganizowanego osadnictwa

w terenach puszczańskich. Tworzący się przemysł potrzebował bowiem dużych ilości drewna

a także produktów z niego wyrabianych, takich jak: węgiel drzewny, potaż, smoła, dziegieć,

terpentyna. W tym to głównie okresie powstają wioski i osady położone na terenie obecnej gminy

Jarocin. Do karczunku lasów związanego z rozwojem przemysłów drzewnych i rzemiosł opartych na

tym surowcu: maziarstwa, smolarstwa, węglarstwa drzewnego sprowadzani są chłopi z innych,

przeludnionych obszarów kraju, takich jak Mazowsze czy zachodnia Małopolska ale także ludność

ruska czy też wołoska. W Nalepach już pod koniec XVIII w. funkcjonowała duża maziarnia,

w katach natomiast fabryka terpentyny.

Świadectwem powstawania osad leśnych do gospodarczego wykorzystywania lasów jest nazwa

"Majdan". Słowo to jest pochodzenia tureckiego i pierwotnie oznaczało czworoboczny obszar, plac

ćwiczeń wojskowych. W obozach polskich zaś, wolny obszar środkowy, na którym gromadziło się

rycerstwo dla równego podziału łupów. Stąd przeszła ta nazwa na obozowiska robotników leśnych.

Stawały się one często zawiązkami wsi zakładanych na wyciętych obszarach leśnych. Zwykle

przybierały one nazwę od dóbr, do których należały lasy. W pobliżu Jarocina było 5 takich osad.

Mieszkańcy ich trudnili się wyrabianiem klepek, gontów, smoły, terpentyny

i potażu. Od początku XVI w. pojawiają się w widłach Sanu i Wisły pierwsi hutnicy żelaza zwani

wówczas w Polsce rudnikami lub kuźnikami”. Wytapiali oni żelazo z rudy darniowej w tzw.

dymarkach. Kuźnica taka działała na przełomie XVI i XVII w. w Jarocinie. Pierwsze wiadomości

o niej pochodzą z 1567 r. a ostatnie z 1662 r. W 1673 r. została ona zanotowana jako „opuszczona”

czyli nieczynna”. Z dokumentów wynika, że w 1625 r. Zygmunt III zezwolił szlachcicowi Janowi

Bartnickiemu posiadającemu nadanie na dożywotnie użytkowanie kuźnicy jarocińskiej na

odstąpienie swych praw na rzecz Piotra i Barbary Lisowskich, również szlacheckiego pochodzenia.

Jako, że nazwą miejscową najbardziej charakterystyczną dla oznaczenia miejsc istnienia kuźnic czy

zakładów inaczej zwanych rudami jest nazwa o brzmieniu „Ruda”, to można przypuszczać, że

w przysiółku Nowa Ruda w sołectwie Szwedy także w przeszłości znajdowała się kuźnica. Sądzić

tak można tym bardziej, że przysiółek ten znajduje się niedaleko od Studzieńcu i Rudy Jastkowskiej

Page 13: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

13

w których kuźnice istniały. Po wytrzebieniu dużych połaci puszczy uzyskano tereny nadające się do

wykorzystania rolniczego. Część mieszkańców Puszczy zajęła się więc hodowlą i rolnictwem.

Niestety, brak dokumentów z których można by dokładnie określić powstanie wsi na terenie gminy

Jarocin. O przybliżonym czasie powstawania niektórych z nich można wnioskować, póki co, ze

starych map. Bodajże pierwszą mapą uwidoczniającą niektóre miejscowości z terenu dzisiejszej

gminy Jarocin jest mapa wykonana przez Fryderyka von Miega w latach 1779-1782 /Karte des

Koenigsreiches Galizien und Lodomerien/. Na mapie tej nie jest jeszcze uwidoczniony Jarocin.

Widnieje za to nazwa „Smutek”. Według legendy, pierwszy osadnik przybył tu prawdopodobnie

w XVI w. i założył smolarnię. Był to chłop pańszczyźniany, który uciekł z majątku swego pana.

W czasie polowania spotkał go Stefan Batory ze swą świtą. Chłop się zasmucił, że go zabiorą

z powrotem na majątek swego pana. Stąd nazwa Smutki - przysiółka należącego do wsi Jarocin. Na

mapie Miega znajdują się także Katy, Kutela /Kutyły/, Svedi /Szwedy/, Nalepi /Nalepy/, Golce….

i co ciekawe w dwóch miejscach Mostki. Nie ma jeszcze Domostawy jako miejscowości ale jest

Domostawa Wald. Podobnie jak Jackow Wald. /niemieckie słowo wald oznacza las/. Nad rzeką

Bukową na wschód od Szwedów znajduje się Gorcyca. Mieszkający tu współcześnie Gorczycowie

trwają zapewne w tym miejscu już ponad dwieście lat. Na owej mapie są także Rusziny, ale nie

w tym miejscu co współczesne Rusiny w sołectwie Golce, lecz pomiędzy dzisiejszymi Borkami

i Dąbrówką. Na młodszej o 10 lat mapie Liesganiga z 1792 r. znajdują się już Jarocin, Siperki

(Szyperki), Bukowa (jako dawna nazwa Domostawy) i Zdziary.

Treny dzisiejszej gminy Jarocin w okresie zaborów znalazły się w zaborze austriackim i leżały przy

granicy z zaborem rosyjskim, tzw. Kongresówką. Trzy miejscowości a mianowicie Jarocin, Szyperki

i Zdziary w okresie prowadzenia przez rząd w Wiedniu akcji kolonizacyjnej znacznie zwiększyły

liczbę mieszkańców. Dokonując kolonizacji Galicji preferowano Niemców, ale patent dopuszczał

także kolonizację elementem tubylczym. Na wniosek i petycję administratora domen państwowych

dopuścił cesarz parcelację ziemi kameralnej dla miejscowej ludności. Do największej parcelacji

doszło w dobrach sandomierskich. Tutaj chłopi galicyjscy wraz z ziemią otrzymali gotowe domy.

W Jarocinie osiedliło się wtedy 101 rodzin, w Szyperkach 44 a w Zdziarach 43. Tylko do Woli

Rusinowskiej trafiło więcej rodzin, bo aż 113. Wszystkie osiedlone w miejscowościach naszej gminy

rodziny otrzymały po 19 korców ziemi. Korzec równał się prawie 38 arom. Łatwo wyliczyć, że

każda rodzina otrzymała po 7ha i 22 ary. Razem w owych 12 wioskach 750 rodzi otrzymało 13761

korców ziemi. Była to duża ilość, nawet w stosunku do tego co otrzymali koloniści niemieccy.

Page 14: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

14

Osadzanie nowych rodzin w Jarocinie, Szyperkach i Zdziarach odbyło się w tym samym 1783 roku,

co osadzanie kolonistów niemieckich w Kurzynach Wielkiej i Małej oraz Wólce Tanewskiej.

W Jarocinie w XIX i na początku XX wieku istniał majątek ziemski, którego pierwszymi

właścicielami byli Marianna z Wierzchlejskich i Aleksander Srokowscy. Nabyli oni w 1832 r.

majątek w Jarocinie w ramach parcelacji i sprzedaży Królewszczyzn przeprowadzonej przez rząd

austriacki. Prócz Jarocina zakupili wtedy część Nalep do Jastkowic należących, Katy, Kutyły,

Zdziary Szyperki, Mostki – Sokale oraz Jeże – Deputaty. Powyższe dobra nabył na licytacji

w 1860 r. Jan Niesiołowski za 59.491 zł reńskich. Następnym właścicielem był Henryk Malinowski,

który częściowo rozparcelował swój majątek, a resztę sprzedał Żydom. Według Skorowidza

wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicji, wielkim Księstwie Krakowskim

i Księstwie Bukowińskim opracowanym przez Jana Bigo /wyd. 1909 r./posiadłości w Jarocinie,

Szyperkach, Domostawie, Zdziarach i Mostkach należały do Abrahama i Lifczi Ingber.

Zabudowania dworskie nie przetrwały – oprócz piwnicy - do naszych czasów. Jak wyglądało

zagospodarowanie obejścia dworskiego możemy dowiedzieć się tylko z zachowanej mapy

pochodzącej z 1887 roku. /mapa/Pamięć o dworze pozostała tylko w używanym do dzisiaj

nazewnictwie. Część Jarocina poza byłymi zabudowaniami dworskimi w kierunku zachodnim nosi

miano: "Zadworza", zaś grunty należące niegdyś do właścicieli dworu zwą się "Pańskie". Nieco

później od Jarocina powstały Mostki-Podpory gdzie ludzie trudnili się rolnictwem

i myślistwem. Osada Mostki -Wasile powstała przed powstaniem styczniowym. Szyperki to nazwa

kulturowa, od zawodu szyper (pierwszy dozorca statku, rządca statku), który tam mieszkał

w związku ze spławem drzewa do Gdańska, czy też do innych miast. Do Szyperek ściągnięto

Rusinów i zatrudniono ich jako robotników leśnych i przy spławie drewna do miast. Jako, że byli

grekokatolikami uczęszczali na nabożeństwa do cerkwi w Dąbrówce do czasu ufundowania cerkwi

na miejscu w roku 1875 przez ziemianina Pokrowskiego W połowie XIX wieku powstała wieś

Majdan Golczański z parcelacji majątku ziemianina Lewickiego z Borków. Pierwotnie występowała

pod nazwą Majdan Borkiński. Tutaj przybyło najwięcej osadników z Wrzaw, Krzątki i Mazur

Kolbuszowskich, a także z innych wsi z powiatu niżańskiego i leżajskiego. Chłopi ci kupowali

przeważnie wyręby leśne i łąki. Na kupno ziemi zaciągali pożyczki w bankach we Lwowie. Wioski

Jarocin, Majdan Golczański, Mostki i Szyperki jak również inne wsie okoliczne ( Kurzyna Mała,

Średnia i Wielka oraz Golce) należały najpierw do parafii Pysznica, a później od r. 1818 katolicy

obrządku rzymsko-katolickiego (łacińskiego) chodzili do kościoła w Kurzynie Średniej

(Rauchersdorf), który był kościołem filialnym parafii Pysznica a później samoistną parafią. Przed I

Page 15: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

15

rozbiorem Polski katolicy z tych wsi chodzili do kościoła w Hucie Krzeszowskiej, znajdującej się

później pod zaborem rosyjskim.. Pierwsze szkoły, które powstały w Jarocinie i Golcach

funkcjonowały jako jednoklasowe szkoły ludowe. Na uwagę zasługuje także fakt, iż 19 maja 1809 r.

na kwaterze w Domostawie przebywał książę Józef Poniatowski. Mieszkańcy z terenu dzisiejszej

gminy Jarocin brali udział w wojnie polsko - bolszewickiej 1920 roku. Dwaj z nich a mianowicie Jan

Kozioł oraz Sebastian Małek z Jarocina za bohaterską postawę na polu walki odznaczeni zostali

orderami Virtuti Militari. W okresie międzywojennym Jarocin był siedzibą gminy wiejskiej i należał

do powiatu niżańskiego w województwie lwowskim. W Jarocinie i Domostawie działały koła

Stronnictwa Ludowego, koło ZMW "Wici". W kampanii wrześniowej walczyli żołnierze rekrutujący

się z terenu gminy. Za przechowywanie Żydów podczas okupacji 3 osoby z jednej rodziny otrzymały

medal "Sprawiedliwy wśród narodów świata". Oprócz udziału w walkach obronnych we wrześniu

1939 roku mieszkańcy gminy brali udział w walkach na wielu frontach II wojny światowej: pod

Monte Casino, Wale Pomorskim, od Lenino do Berlina. Wielu należało do partyzantki. Niektóre

wioski uległy całkowitej pacyfikacji. Świadectwem tego czasu jest wiele pomników martyrologii.

Za postawę w czasie okupacji Jarocin w 1972 r. otrzymał Krzyż Grunwaldzki III klasy.

Do najcenniejszych obiektów w gminie Jarocin należą:

- kościół p.w. M.B. Królowej Polski w Domostawie

- kościół p.w. M. B. Bolesnej i plebania w Jarocinie

- budynek starej szkoły z 1907 (stara część) wraz piwnicą w Jarocinie

- kaplica rzymskokatolicka p.w. Najświętszej Marii Panny z 1875 r. (wcześniej greko-

katolicka) w Szyperkach

- kaplica z 1929 r. w Golcach

- Kapliczka przy drodze do Borków w Jarocinie – z początku XX wieku

W rejestrze zabytków prowadzonym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków figurują:

- cmentarz parafialny w Domostawie

- zbiorowa mogiła Żydów z 1942 r. w Jarocinie

- zbiorowa mogiła Żydów z 1943 r. w lesie Katy Macisów

Page 16: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

16

2. Sytuacja społeczno-demograficzna

2.1. Demografia Gmina Jarocin wg stanu na dzień 31 12. 2009 r. liczy 5516 mieszkańców, w tym kobiet 2787.

Kobiet jest o 58 więcej od mężczyzn. Ludność gminy Jarocin stanowi 8% ludności Powiatu

Niżańskiego.

Lp. Podział wiekowy Kobiety Mężczyźni Razem Stan 31.12.09

Razem Stan na III

kwartał 2007 1. 0 - 18 lat 604 623 1227 1242

2. 19 - 60 lat 1617 1743 3360 3378

3. 61 i starsi 566 363 929 891

4. w tym: 66 i starsi 470 267 737 719

RAZEM 2787 2729 5516 5511 Tabela 1 z liczbą mieszkańców w kategoriach wiekowych Do powyższej tabeli dodana została dla porównania statystka liczby mieszkańców gminy Jarocin wg

stanu na III kwartał 2007 r. Szczególnie niepokojącym jest przy niewielkim wzroście

(o 5 osób) liczby mieszkańców gminy, znaczne zmniejszenie się liczby osób do 18 lat (o 15)

i w przedziale wiekowym 19 – 60 lat (o 18) a zwiększenie o 38 osób, którzy ukończyli 60 lat.

Świadczy to o starzeniu się społeczności gminnej. Dane z powyższej tabeli unaoczniają także, że

wiek emerytalny osiąga 566 kobiet a tylko 267 mężczyzn.

Liczba mieszkańców /Stan na 31.12.2009/ Lp. Sołectwo

Razem Kobiety Mężczyźni 1. Jarocin 1253 643 610 2. Domostawa 699 347 352 3. Golce 385 197 188 4. Katy 235 122 113 5. Kutyły 158 76 82 6. Majdan Golczański 695 355 340 7. Mostki 637 315 322 8. Szyperki 551 281 270 9. Szwedy 316 154 162

10. Zdziary 587 297 290 RAZEM 5516 2787 2729 Tabela 2. Liczba mieszkańców w sołectwach

Page 17: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

17

Z powyższej tabeli wynika, że kobiet jest znacznie więcej niż mężczyzn. Tylko w czterech spośród

dziesięciu sołectw a mianowicie w Domostawie (o 5 osób), Kutyłach (o 6), Mostkach (o 7)

i Szwedach (o 8) mężczyzn jest więcej.

2.2. Zatrudnienie Do niedawna rolnictwo było podstawową dziedziną gospodarki na terenie gminy Jarocin.

Charakterystycznym było zjawisko tzw. dwuzawodowstwa czyli pracy w rolnictwie i zakładach

przemysłowych Niska i Stalowej Woli. Pomimo tego, iż większość zakładów albo upadło albo

zmniejszyło zatrudnienie (zwalniani byli w pierwszej kolejności właściciele gospodarstw rolnych) to liczba

mieszkańców gminy pracujących w rolnictwie i utrzymujących się z niego zmniejszyła się. Wpływ na to

zjawisko ma słaba jakość gleb, rozdrobnienie gospodarstw oraz drastyczny spadek dochodów z rolnictwa.

Coraz więcej użytków rolnych leży odłogiem.

Osób aktywnych zawodowo jest na terenie gminy ok. 3720, z czego ok. 500 osób uczy się

w szkołach ponadgimnazjalnych i studiuje, 290 przebywa na rentach chorobowych czyli pracujących jest

ok. 2670- osób.

Na koniec 2007 r. w gminie Jarocin było bezrobotnych 316 osób (w tym 188 kobiet). Z kolei na 30 listopada

2008 r. liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych zamieszkałych na terenie gminy Jarocin wynosiła 345,

w tym 188 kobiet z czego tylko 27 osób miało prawo do zasiłku. Najwięcej osób, bo ok. 970 zatrudnionych

jest jako pracownicy najemni głównie w usługach i drobnej wytwórczości; na własny rachunek (jako

przedsiębiorcy) pracuje ok. 390 osób, w tym w swoim gospodarstwie rolnym jest zatrudnionych 297 osób.

W związku z tym, że nie powstają nowe miejsca pracy, zauważalny jest trend do wyjazdu (zwłaszcza ludzi

młodych) do pracy za granice. Mimo tego stopa bezrobocia znacząco nie spada. W gminie Jarocin, podobnie

jak w całym powiecie niżańskim poszukiwanie pracy odbywa się głównie za pośrednictwem PUP w Nisku

ale również za pośrednictwem ogłoszeń w prasie lokalnej, przez Internet i bezpośrednich wizyt

u pracodawców. Na powstanie wysokiego bezrobocia na terenie gminy przyczyniły się zwolnienia grupowe

w HSW Stalowa Wola oraz likwidacja Zakładów Mięsnych i Zakładów „NIMET” w Nisku. Rynek pracy jest

bardzo ograniczony, nie powstają nowe miejsca pracy na terenie gminy a ludzie pracujący poza gminą są

zwalniani. Z nielicznych nowych zatrudnień większość jest na czas określony lub na umowy

krótkoterminowe a płace są minimalne. W tzw. sezonie część poszukujących pracy znajduje sezonowe

zatrudnienie w ramach robót publicznych, przy pracach interwencyjnych, przy inwestycjach gminnych, w

Gminnym Zakładzie Komunalnym Sp. z o. o. oraz Gminnej Spółce Wodnej w Jarocinie. Część absolwentów

ma możliwość odbycia staży absolwenckich głównie w tut. urzędzie gminy lub innych instytucjach.

Page 18: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

18

2.3. Pomoc społeczna i zdrowie Realizacją zadań w dziedzinie pomocy społecznej w gminie Jarocin zajmuje się GOPS – Gminny Ośrodek

Pomocy Społecznej. Ośrodek realizuje zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym oraz zadania

zlecone z zakresu administracji rządowej z zakresu pomocy społecznej określone ustawą o pomocy

społecznej. Liczba rodzin korzystających z pomocy GOPS z tytułu bezrobocia spadła znacząco w 2007 r.

z tytułu wyjazdu i legalnego zatrudnienia za granicą. Młodzi ludzie masowo wyjeżdżali i wyjeżdżają nadal

do pracy za granicę a od czasu członkowstwa Polski w UE jest to praca legalna.

Podstawowa opieka zdrowotna większość mieszkańców gminy Jarocin objęta jest przez dwa Niepubliczne

Zakłady Opieki Zdrowotnej w Jarocinie. Wiele rodzin korzysta z opieki lekarzy pierwszego kontaktu

z Niska, Stalowej Woli i innych.

W Jarocinie funkcjonuje gabinet stomatologiczny, w którym pracuje dwóch lekarzy dentystów. Jest

również apteka. Usługi świadczy pielęgniarka środowiskowa, która w domach odwiedza osoby starsze

(mierzy ciśnienie, badanie poziomu cukru we krwi i inne tp. usługi i porady), Świadczeniem nieodpłatnych

usług rehabilitacyjno – pielęgnacyjno - opiekuńczych na terenie gminy Jarocin zajmuje się Stacja Opieki

Caritas w Domostawie niosąc pomoc medyczna osobom chorym, samotnym, niepełnosprawnym. Celem

działalności stacji jest zmniejszenie do minimum czasu pobytu chorego w szpitalu, poprawa stanu zdrowia

pacjentów poprzez podniesienie ich sprawności fizyczno- ruchowej.

Aby łagodzić skutki ubóstwa gmina przy współudziale Stowarzyszenia Przyjaciół Państwa Jarocin

sprowadza bezpłatną żywność z Banku Żywności i bezpłatnie rozdaje ludności najbardziej jej

potrzebującej.

2.4. Oświata Na terenie Gminy Jarocin działa 6 szkół podstawowych i 1 gimnazjum. Są to:

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Domostawie – 84 uczniów (wraz z kl. 0)

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Golcach – 35 uczniów

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Mostkach – Sokalach – 47 uczniów

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Szyperkach – 43 uczniów

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Zdziarach – 57 uczniów

- Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Jarocinie – 120 uczniów

- Publiczne Gimnazjum w Zespole Szkół w Jarocinie – 226 uczniów

Wszystkie szkoły są w dobrym stanie technicznym. Każda szkoła posiada pracownie komputerowe

zaopatrzone w nowe komputery z dostępem do Internetu. W latach 2006-2008 szkoły uzyskały po 11

komputerów w ramach programu Ministerstwa Edukacji Narodowej „Pracownie komputerowe dla

Page 19: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

19

szkół” . Ze względu na liczbę uczniów gimnazjum otrzymało dwie takie pracownie. W bibliotece

w Zespole Szkół w Jarocinie działa centrum multimedialne z dostępem do Internetu pozyskane

w ramach programu „Wyposażenie bibliotek szkolnych”.

Szkoły z najlepiej wyposażoną bazą sportową to Zespół Szkół w Jarocinie i PSP Domostawa. Przy

Zespole Szkół w Jarocinie funkcjonuje pełno wymiarowa sala gimnastyczna (36 x 18m) natomiast

w Domostawie sala gimnastyczna o wymiarach 12 x 24 m.

Zespół Szkół posiada także boisko wielofunkcyjne o nawierzchni sztucznej wybudowane w roku 2007. Każda szkoła posiada bibliotekę szkolną. W budynkach szkół w Domostawie i Jarocinie funkcjonują

również biblioteki publiczne.

Zespół Szkół w Jarocinie posiada stołówkę szkolną, gdzie przygotowywane również są

i dostarczane posiłki do szkół, które zostały wyposażone w punkty wydawania posiłków: Golc,

Zdziar, Domostawy i Mostek – Sokal.

Na terenie gminy nie ma żadnej szkoły ponadgimnazjalnej, z tego względu młodzież do tych szkół

dojeżdża przeważnie do Stalowej Woli, Rudnika n/Sanem, Niska i Ulanowa. Problemem dla Gminy

Jarocin jest mała liczba uczniów a więc niewystarczająca subwencja oświatowa zmuszająca do

ujmowania w budżecie znacznych, własnych środków finansowych na utrzymanie szkół.

2.5. Kultura, sport i turystyka

Głównym podmiotem mającym w zakresie swojego działania sprawy kultury a nawet sportu

i turystyki jest Gminny Ośrodek Kultury Sportu Turystyki i Rekreacji w Jarocinie powstały na mocy uchwały

Rady Gminy Nr XII\79\99 z dnia 28 października 1999 roku. W skład Ośrodka wchodzą Gminna Biblioteka

Publiczna w Jarocinie z filią w Domostawie. GOKSTiR realizuje zadania

w dziedzinie wychowania, edukacji i upowszechnianie kultury. Prowadzi działalność kulturalną, rozrywkową

i czytelniczą. Do stałych form pracy Gminnego Ośrodka Kultury Sportu Turystyki

i Rekreacji w Jarocinie należy: rytmika, nauka gry na pianinie, nauka śpiewu, kółko plastyczne, kółko

hafciarskie, zespół taneczny, aerobik, kafejka internetowa, bilard. Na terenie gminy Jarocin formalnie istnieją

3 kluby sportowe: Ludowy Zespół Sportowy Jarocin, Ludowy Zespół Sportowy Zdziary oraz Klub

Jeździecki „Państwo Jarocin”. Dwa pierwsze z nich są klubami piłkarskimi występującymi w rozgrywkach

prowadzonych przez OZPN Stalowa Wola. Zdziary grają w klasie okręgowej, natomiast Jarocin w kl. A.

Działalnością sportowo - rekreacyjną zajmuje się także Stowarzyszenie Przyjaciół Państwa Jarocin będące

głównym organizatorem Biegów Zwycięstwa nad bolszewikami "Goń bolszewika, goń" im. Sebastiana Małka

i Jana Kozioła kawalerów orderu Virtuti Militari za czyny bohaterskie dokonane w czasie wojny polsko -

Page 20: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

20

bolszewickiej. W ramach organizowanych przez Stowarzyszenie Przyjaciół Państwa Jarocin "Spotkań

Rodzinnych w Państwie Jarocin" odbywają się turnieje sportowe: piłki siatkowej, plażowej, tenisa ziemnego.

Stowarzyszenie wydaje przy współpracy urzędu gminy nieregularnik pt. "Państwo Jarocin". Parafia p.w.

MB Bolesnej w Jarocinie wydaje od lat pismo parafialne pt. „Orędownik”. Tradycje wiejskie kultywują .

Koła Gospodyń Wiejskich w Jarocinie i Zdziarach. W ostatnim czasie powstał Klub Seniora,

w ramach którego działa chór.

3. Gospodarka

3.1. Przedsiębiorczość

W gminnej ewidencji działalności gospodarczej na koniec 2009 r. figurowało 156

podmiotów gospodarczych aktywnie działających. Największe z nich należą do branży drzewnej:

4 z nich to zakłady drzewne zatrudniające po kilkadziesiąt osób, posiadające własne tartaki.

Przerobem drewna bądź stolarstwem zajmuje się jeszcze 13 podmiotów. Najwięcej zarejestrowanych

przedsiębiorców prowadzi działalność w sferze usługowo – remontowo - budowlanej oraz

instalacyjno-wykończeniowej w budownictwie - 38

Liczne są także placówki handlowe –31 sklepów, w tym 3 zakłady gastronomiczne

oraz 7 placówek sklepowych oraz jedna piekarnia prowadzone przez Gminną Spółdzielnię

„Samopomoc Chłopska” w Nisku.

Mniej liczne to:

- zakłady fryzjerskie - 3

- Usługi transportowe osób – 3 zarejestrowanych przedsiębiorców

- zakłady mechaniki pojazdowej - 2

- zakład przetwórstwa tworzyw sztucznych – 1

- zakład kamieniarski specjalizujący się w produkcji nagrobków - 1

- hurtownia mat. budowlanych - 1

- zakład betoniarski - 1

- zakład krawiecki - 1

W 2008 r. wpisanych do ewidencji zostało 22 przedsiębiorców, wykreślono 12 przedsiębiorców

Lepiej wypadł pod tym względem rok 2009, gdyż zostało wpisanych do gminnej ewidencji

działalności gospodarczej 24 nowych przedsiębiorców, zaś 5 przedsiębiorców wykreśliło swoją

działalność. Przy drodze krajowej w miejscowości Katy usytuowane są dwie stacje paliwowe.

Ponadto na terenie gminy znajdują się: dwa gospodarstwa agroturystyczne położone w sołectwie

Szwedy, masarnia i tuczarnia.

Page 21: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

21

3.2. Rolnictwo i leśnictwo Rolnictwo Gmina Jarocin pod względem klimatycznym posiada korzystne warunki do rozwoju gospodarki

rolnej, znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego w którym okres wegetacji trwa 210 dni

i można uprawiać w nim większość roślin uprawnych. Podstawową dziedziną dla gminy jest

rolnictwo, którego rozwój ograniczony jest jednak słabymi warunkami glebowymi.

Gmina Jarocin. Bonitacja – grunty orne.

Bonitacja gleb Wyszczególnienie

I II III a III b IV a IV b V VI VI z Razem

Powierzchnia gruntów ornych w [ha] - - - 2 194 36 962 953 96 2563

Procent liczony w stosunku do pow. gruntów ornych [%] - - - 0,08 7,57 13,89 37,53 37,18 3,75 100,00

Gmina Jarocin. Bonitacja – użytki zielone.

Bonitacja gleb Wyszczególnienie

I II III IV V VI VI z Razem

Powierzchnia użytków zielonych w [ha] - - 58 1143 964 105 52 2322

Procent liczony w stosunku do pow.

użytków zielonych [%] - - 2,50 49,22 41,52 4,52 2,24 100,00

Gmina Jarocin. Struktura użytków rolnych.

Wyszczególnienie Powierzchnia w [ha] [%]

grunty orne 2563 52,4

łąki 1361 27,8

Pastwiska 943 19,3

Sady 18 0,3

Razem: 4885 100,0

Źródło: UG Jarocin.

Page 22: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

22

Podstawowym kierunkiem w produkcji roślinnej jest uprawa zbóż i ziemniaków, a więc kierunek

zbożowo – okopowy zgodny z występującymi tutaj warunkami glebowymi.

Na terenie gminy Jarocin działalność rolniczą prowadzi 1393 gospodarstw indywidualnych,

w grupie obszarowej od 1 – 2 ha znajdują się gospodarstwa, których właściciele mieszkają poza

granicami gminy (około 175 gospodarstw).

Średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 3,60 ha i jest zbliżona do średniej powierzchni

gospodarstwa w województwie podkarpackim.

Struktura obszarowa gospodarstw jest niekorzystna i zbliżona do struktury w województwie

podkarpackim (gospodarstwa od 1 do 5 ha stanowią 82% gospodarstw) a dla gminy Jarocin ilość

tych gospodarstw stanowi 75%.

Leśnictwo Lasy na terenie gminy Jarocin stanowią pozostałości Puszczy Solskiej, rozmieszczone są

nierównomiernie, najbardziej zwarty kompleks leśny znajduje się w centralnej i północnej jej części.

Lasy i zadrzewienia na terenie gminy zajmują powierzchnię 3700 ha, co stanowi 40,2% ogólnej

powierzchni.

Struktura władania lasów przedstawia się następująco:

- 1355 ha lasy państwowe pozostające w zarządzie Nadleśnictwa Rozwadów,

- 6 ha lasy gminne,

- 1702 ha lasy prywatne, 574 ha lasy wspólnot gruntowych.

Lasy na terenie gminy to typowe lasy gospodarcze, nie wydzielono tu lasów ochronnych. Kompleksy

leśne terenu gminy charakteryzują się zadowalającą zdrowotnością. Wszystkie drzewostany

położone są w I strefie zagrożeń przemysłowych (uszkodzenia słabe).

4. Infrastruktura techniczna

4.1 Sieć drogowa Długość dróg krajowych i powiatowych w gminie Jarocin wynosi około 50 km, są to prawie

wyłącznie drogi o nawierzchni bitumicznej. Długość dróg gminnych wynosi około 44,4 km z czego

17,6 km to drogi gruntowe. W ostatnim okresie poczyniono wiele starań w celu poprawy stanu dróg

Page 23: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

23

gminnych jak i powiatowych. Są jednak jeszcze drogi o nawierzchni bitumicznej złej, ze względu na

występujące przełomy, dziury i koleiny.

Przez gminę przebiega droga krajowa Nr 19 relacji Rzeszów – Lublin. Zgodnie z przyjętą Strategią

Utrzymania i Rozwoju Sieci Dróg, dokumentu Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych, droga ta

została przeznaczona do przebudowy.

Zaproponowano budowę obwodnicy, która stanie się skutecznym środkiem usprawnienia przepływu

ruchu tranzytowego na terenie gminy.

4.2. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna System zaopatrzenia w wodę mieszkańców gminy opiera się na dwóch ujęciach zlokalizowanych

w miejscowościach:

1. Katy – składa się z dwóch studni wierconych,

2. Jarocin – składa się również z dwóch studni wierconych.

Na terenie wsi Jarocin zlokalizowana jest oczyszczalnia ścieków o wydajności maksymalnej

wynoszącej 430 m3/d . Obecnie ok. 85 % gospodarstw z terenu gminy jest podłączona do sieci

kanalizacyjnej. Po zrealizowaniu w 2010 roku inwestycji polegającej na budowie kanalizacji

sanitarnej w sołectwie Szwedy i 79 przydomowych oczyszczalni ścieków w różnych

miejscowościach 92 % gospodarstw z gminy Jarocin będzie miało rozwiązany problem ścieków

bytowych.

4.3. Energetyka

4.3.1. Elektroenergetyka Zaopatrzenie w energię elektryczną dla użytkowników z gminy Jarocin zapewnia PGE

Dystrybucja Rzeszów sp. z o.o. Podstawowym Głównym Punktem Zasilania w energię elektryczną

większości obszaru gminy jest GPZ 110/15 kV Janów Lubelski. Południowo-wschodni obszar gminy

zasilany jest z GPZ 110/15 kV Biłgoraj (miejscowości: Golce i 2 stacje w Majdanie Golczańskim)

oraz GPZ 110/15 kV Rudnik (pozostałe stacje w Majdanie Golczańskim oraz stacja Szyperki –

Mule).

Pewność zasilania jest bardzo duża ponieważ zasilana jest ona z trzech niezależnych GPZ

- GPZ Janów Lubelski

- GPZ Rudnik nad Sanem

- GPZ Biłgoraj - własność PGE Dystrybucja Zamość sp. z o.o.

Page 24: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

24

Energia elektryczna wyprowadzona jest z w/w GPZ-tów na teren gminy liniami napowietrznymi

średniego napięcia:

− 15 kV „Janów Lubelski – Stalowa Wola”,

− 15 kV „Biłgoraj – Harasiuki – Ciosmy”,

− 15 kV „Rudnik – Ulanów – Mostki”,

do 45 stacji transformatorowych 15/0,4 kV.

Stacje te są głównym źródłem zasilania odbiorców bytowo – komunalnych i sieci oświetleniowej.

Eksploatację sieci średniego i niskiego napięcia oraz budowę urządzeń elektrycznych

w określonym zakresie wykonuje Posterunek Energetyczny w Harasiukach, a bieżące awarie usuwa

Pogotowie Energetyczne mające swoją siedzibę również w Harasiukach. Posterunek Energetyczny jak

i Pogotowie Energetyczne to placówki Rejonu Energetycznego w Janowie Lubelskim.

4.3.2. Gazownictwo

Gmina Jarocin nie posiada sieci dystrybucji gazu ziemnego. Gaz płynny propan wykorzystywany był do

niedawna przez dwie publiczne szkoły w Majdanie Golczańskim i Golcach. Placówka w Majdanie została

zlikwidowana i jest ogrzewana tylko w niewielkim stopniu. Ponadto z gazu magazynowanego

w stacjonarnych zbiornikach korzysta GS „SCH” w Nisku dla placówki w Jarocinie, parafia

w Jarocinie i dwa gospodarstwa domowe z terenu gminy.

Do ogrzewania mieszkań służą odpady z produkcji prowadzonej przez liczne na terenie gminy

zakłady drzewne i stolarskie oraz drewno z własnych działek leśnych lub wspólnot serwitutowych.

Do gotowania natomiast gaz dystrybuowany w butlach.

4.4. Telekomunikacja i Internet Usługi telekomunikacyjne w gminie w zakresie obsługi abonentów i eksploatacji sieci

i urządzeń telekomunikacyjnych pełni Telekomunikacja Polska S.A.

Abonentów gminy obsługują:

− Centrala cyfrowa w Jarocinie o pojemności 720 standardowych łączy głównych

i zajętości 684. Dostęp do sieci ISDN, DSL.

− Centrala cyfrowa w Domostawie o pojemności 304 standardowych łączy głównych

i zajętości 276. Dostęp do sieci ISDN, DSL.

Sieć telekomunikacyjną na terenie gminy stanowią:

Page 25: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

25

− kabel światłowodowy dalekosiężny TKD „Kielce – Stalowa Wola – Lublin”,

− kabel światłowodowy strefowy „Ulanów – Kurzyna – Jarocin”,

− kable miejscowe sieci rozdzielczej,

− kanalizacja teletechniczna,

− linie napowietrzne abonenckie,

− kabel światłowodowy dalekosiężny PKP wzdłuż linii kolejowej „Lublin – Rejowiec –

Zamość – Stalowa Wola – Przeworsk”.

Wszystkie miejscowości w gminie posiadają łączność telefoniczną.

Telefonia komórkowa

Na terenie gminy Jarocin znajdują się dwa nadajniki sieci komórkowych Era GSM we wsi Zdziary

oraz sieć ORANGE we wsi Katy. Obejmują one zasięgiem całą gminę Jarocin.

Dostęp do sieci Internet

Na terenie Gminy Jarocin mamy kilku dostawców usług internetowych:

TP SA - zapewnia dostęp do sieci Internet za pomocą łącza Neostrada, DSL, połączenie

wydzwaniane 0 20 21 22.

ORANGE – zapewnia dostęp do sieci Internet w swoim zasięgu za pośrednictwem GPRS (EDGE),

jak również od 2009 r. na Technologia CDMA (Code Division Multiple Access) to radiowy

szerokopasmowy dostęp do Internetu.

ERA - zapewnia dostęp do sieci Internet w swoim zasięgu za pośrednictwem GPRS (EDGE)

MTM Stalowa Wola – zapewnia radiowy dostęp do sieci Internet.

Możliwości korzystania z usług dostępu do sieci Internet w poszczególnych sołectwach:

- Jarocin – na terenie sołectwa Jarocin jest kilka możliwości korzystania z Internetu z takich

usług jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA, MTM Stalowa Wola. Jak

i darmowy HOTSPOT znajdujący się na kominie szkoły.

- Domostawa - na terenie sołectwa Domostawa jest kilka możliwości korzystania z Internetu

z takich usług jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA, Jak i darmowy

HOTSPOT znajdujący się na dachu szkoły.

- Golce - na terenie sołectwa Golce jest możliwości korzystania z Internetu poprzez łącza

TPSA przez wydzwanianie na numer 020 21 22 (56k) oraz korzystanie z usług ORANGE

GPRS oraz ORANGE (CDMA).

Page 26: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

26

- Katy - na terenie sołectwa Katy jest kilka możliwości korzystania z Internetu z takich usług

jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA,

- Kutyły - na terenie sołectwa Kutyły jest możliwość korzystania z Internetu z takich usług jak

ORANGE (CDMA), ERA (EDGE),

- Majdan Golczański – na terenie sołectwa Majdan Golczański jest możliwość korzystania

z Internetu z takich usług jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), za to nie na

całym obszarze. W przysiółkach Brzozówka, Załomy jest możliwość korzystania jedynie

z ERA (GPRS)

- Mostki - na terenie sołectwa Mostki jest możliwość korzystania z Internetu z takich usług jak

NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), za to nie na całym obszarze.

W przysiółkach Wasile, Sokale, Nalepy, Jeże, Deputaty, Nalepy jest możliwość korzystania

jedynie z ERA (GPRS), lub ORANGE (CDMA)

- Szyperki - na terenie sołectwa Szyperki jest kilka możliwości korzystania z Internetu

z takich usług jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA, MTM Stalowa

Wola. Jak i darmowy HOTSPOT znajdujący się na kominie szkoły.

- Szwedy- na terenie sołectwa Szwedy jest możliwości korzystania z Internetu z takich usług

jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA,

- Zdziary - na terenie sołectwa Zdziary jest możliwości korzystania z Internetu z takich usług

jak NEOSTRADA TP, DSL TP, ORANGE (CDMA), ERA jak i z Internetu radiowego

IZYDOR – Lokaj Mariusz.

4.5. Gospodarka odpadami Na terenie Gminy Jarocin gospodarkę odpadami prowadzi Gminny Zakład Komunalny Sp. z o.o.

w Jarocinie. Jest to spółka gminy, działająca w oparciu o przepisy Kodeksu Handlowego, której

właścicielem jest Gmina Jarocin. Gminny Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Jarocinie jest

zarządzającym gminnym składowiskiem odpadów położonym w miejscowości Jarocin.

Odbiór odpadów oparty jest na systemie workowym. Mieszkańcom dostarczane odpłatnie są trzy

rodzaje worków foliowych,. dwa do segregacji odpadów i jeden na odpady nie segregowane.

Segregacji „u źródła” podlega szkło.

Uzupełnieniem sytemu workowego są ustawiane na terenie gminy pojemniki typu Igloo do zbiórki

stłuczki szklanej. Na terenie gminy Jarocin znajduje się 10 gniazd do zbiórki stłuczki szklanej.

Pojedyncze gniazdo składa się z dwóch pojemników do zbiórki stłuczki białej i stłuczki kolorowej,

Page 27: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

27

lub jeden pojemnik dwudzielny. Ustawione pojemniki mają objętość 1,5 m3 lub 2,5 m3. Ponadto na

terenie gminy rozstawiono siatkowe pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów opakowań

z tworzyw sztucznych. Odbiór odpadów z gospodarstw domowych lub obiektów infrastruktury

odbywa się za pomocą ciągnika rolniczego z przyczepą oraz samochodu ciężarowego w wyznaczone

dni. Częstotliwość odbioru odpadów wynosi 12 razy w roku – 1 raz w miesiącu. Odpady

niesegregowane trafiają na składowisko odpadów.

W zakresie odzysku odpadów zbieranych selektywnie Gminny Zakład Komunalny Sp. z o.o.

w Jarocinie współpracuje z sąsiednią gminą Pysznica. Odpady stłuczki szklanej zgromadzone

w pojemnikach typu Igloo są odbierane własnym transportem przez firmę Recykling Centrum Sp.

z o.o. z Jarosławia. Składowisko odpadów komunalnych w Jarocinie jest własnością Gminy Jarocin,

obecnie jest ono dzierżawione przez Gminny Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Jarocinie. Składowisko

przyjmuje jedynie odpady z terenu Gminy Jarocin.

Składowisko odpadów w Jarocinie zajmuje powierzchnię 0,35 ha, jest położone w odległości 400 m

od najbliższej zabudowy mieszkalnej i 400 m od rzeki Gilówka. Projektowana pojemność

składowiska wynosi 3500 Mg. Obecnie składowisko wypełnione jest w 2/3 swojej pojemności.

Składowisko posiada uszczelnienie dna w postaci warstwy gliny o grubości 0,5 m, na której ułożono

drenaż odcieków oraz zbiornik na odcieki. Składowisko jest ogrodzone, wyposażone w brodzik do

dezynfekcji kół pojazdów oraz wagę najazdową. W wyniku inwestycji prowadzonych w latach 2004-

2008 składowisko zostało zmodernizowane i obecnie spełnia wymogi ochrony środowiska.

Odpady na składowisku są rozplantowywane przy pomocy koparko-ładowarki, stanowiącej własność

zakładu komunalnego. Zagęszczanie odpadów odbywa się za pomocą wypożyczanego kompaktora.

III. Analiza SWOT

Do przeprowadzenia analizy SWOT pomocna okazała się ankieta wypełniona przez radnych

Rady Gminy, członków rad sołeckich, członków stowarzyszeń działających w gminie

a więc osób najbardziej aktywnych społecznie, którym nieobojętny jest rozwój ich małej Ojczyzny.

Odpowiedzi na pytania ankiety (Załącznik Nr 2) pozwoliły na określenie mocnych i słabych stron

gminy Jarocin, wskazanie szans i zagrożeń dla jej rozwoju także były podstawą do dokonania

analizy problemów i wyznaczenia celów strategicznych w trakcie przeprowadzonych warsztatów.

Kluczowy udział w powyższym miała Komisja Rozwoju Gospodarczego i Ochrony Środowiska,

poszerzona o lokalnych liderów społecznych.

Page 28: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

28

1. Określenie mocnych i słabych stron gminy

M O C N E S T R O N Y S Ł A B E S T R O N Y

1. Rozwinięta infrastruktura techniczna – telefony, wodociągi, kanalizacja, energetyka.

2. Walory przyrodnicze - czyste środowisko naturalne, duże zasoby leśne.

3. Dobry stan dróg, zwłaszcza gminnych oraz istniejące chodniki w miejscowościach o zwartej zabudowie.

4. Gmina posiada infrastrukturę sportowo – rekreacyjną /zbiornik wodny, boisko wielofunkcyjne/

5. Organizacja imprez kulturalno – sportowo – rekreacyjnych

6. Korzystne położenie - przy drodze krajowej 7. Zapewniona opieka medyczna. 8. Organizacje i stowarzyszenia działające na rzecz

środowiska lokalnego (m.in. towarzyszenie Przyjaciół Państwa Jarocin, jednostki OSP w Domostawie i Jarocinie, LZS – w Jarocinie i Zdziarach, Klub Seniora)

9. Dostępność terenów dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego indywidualnego,

1.Utrzymujące się wysokie bezrobocie w gminie

2.Słaby dostęp do Internetu 3.Słaby stan dróg (powiatowych, i części

gminnych, w tym dojazdowych do pól. 4.Słaby rozwój przedsiębiorczości (mało

zakładów usługowych zwłaszcza gastronomicznych, małe możliwości rozwoju, brak przemysłu)

5.Niski poziom rolnictwa. 6.Mała liczba zakładów usługowych,

zwłaszcza gastronomicznych. 7.niewystarczająca infrastruktura sportowo -

turystyczna (boiska sportowe, trasa rowerowa, zbiorniki wodne, place zabaw)

8.Brak aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego gminy.

9.Niewystarczająca promocja gminy.

2. Szanse i zagrożenia

S Z A N S E Z A G R O Ż E N I A 1. Rozwój przedsiębiorczości (powstanie nowych

zakładów pracy, produkcja zdrowej żywności, przetwórstwo własnych wyrobów) dzięki pozyskiwaniu środków unijnych przez samorząd, przedsiębiorców i rolników

2. Pozyskanie strategicznych inwestorów w związku z powstaniem trasy szybkiego ruchu S – 19 (zwiększy się dostępność gminy Jarocin, podmioty gospodarcze do obsługi podróżujących przy węźle)

3. Rozwój bazy turystyczno - rekreacyjnej (budowa basenu, budowa zbiornika na Jeżach, trasy rowerowej)

4. Rozwój agroturystyki – powstanie kolejnych gospodarstw agroturystycznych

5. Powstanie zakładów usługowych ( przy zbiorniku w Jarocinie, lokali gastronomicznych itp.)

6. Wykorzystanie bogatej tradycji zawodów związanych z gospodarczym wykorzystaniem lasów.

1. Rosnące bezrobocie 2. Migracja i emigracja młodzieży 3. Upadek rolnictwa (zaprzestanie uprawy

roli i hodowli) 4. Starzenie się społeczeństwa 5. Bariery biurokratyczno – fiskalne ze

strony państwa utrudniające prowadzenie działalności gospodarczej

6. Patologie społeczne zwłaszcza wśród młodzież (nałogi, wandalizm).

7. Skomplikowane procedury przy pozyskiwaniu środków unijnych

8. Awarie najstarszych odcinków sieci wodociągowej w Jarocinie, Szyperkach i Zdziarach

9. Popadanie w ruinę budynków po istniejących w przeszłości szkołach w Jarocinie, Majdanie Golczańskim, Szyperkach i Golcach,

Page 29: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

29

3. Analiza problemów rozwoju gminy Głównymi problemami rozwoju gminy Jarocin zidentyfikowanymi przez uczestników warsztatów

w oparciu m.in. o analizę wyników ankiety, są:

• Wysoki poziom bezrobocia

W ostatnim dwudziestoleciu społeczeństwo obszarów wiejskich w sposób dotkliwy odczuło

brak prorozwojowych zmian gospodarczych w polityce kolejnych rządów. Upadek 2 największych

zakładów w stolicy powiatu Nisku i duże zmniejszanie się liczby miejsc pracy w największym

w regionie zakładzie pracy czyli HSW w Stalowej Woli spowodował wzrost liczby bezrobotnych.

Nadmierny biurokratyzm i fiskalizm państwa z jednej strony i opiekuńczość w sferze socjalnej

(system zasiłków) z drugiej skutecznie zniechęca mieszkańców gminy do prowadzenia własnej

działalności gospodarczej, bądź podjęcia pracy.

• Występowanie zjawisk patologii społecznych

Problem nadmiernego spożycia alkoholu dotyczy wielu grup wiekowych. Niepokojącym jest,

że coraz więcej kobiet ulega temu nałogowi. Inną bolączką z dziedziny patologii są przejawy

wandalizmu wśród młodych ludzi. Powoduje to straty materialne dla samorządu, czy też Zarządu

Dróg Powiatowych. Niepokojącym zjawiskiem jest też nasilenie się kradzieży, nieraz bardzo

zuchwałych, jak kradzież transformatorów i przewodów elektrycznych czy telefonicznych.

Z powyższych powodów ważnym zadaniem dla samorządu i mieszkańców gminy jest odpowiednie

zorganizowanie i zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, jako grupy mieszkańców

najbardziej podatnych na demoralizację i złe wpływy otoczenia.

• Brak kompleksowych rozwiązań w zakresie rozwoju turystyki

Bogactwo walorów przyrodniczych w postaci dużej powierzchni lasów i czystego

środowiska gminy stanowi korzystne warunki do rozwoju turystyki pobytowej i krajoznawczej.

W gminie Jarocin brakuje niezbędnej infrastruktury turystycznej aby wydatnie zwiększyć ruch

turystyczny. Nie ma oznakowanych tras rowerowych a na niektórych odcinkach dróg odpowiedniej

nawierzchni. Odczuwa się brak usług gastronomicznych. Nie powstają także nowe gospodarstwa

agroturystyczne. Obok budowy nowych zbiorników wodnych, placów zabaw czy terenów

sportowych istnieje potrzeba wdrożenia do życia spektakularnego przedsięwzięcia przyciągającego

licznych turystów.

• Brak wykorzystania niegdyś czynnych obiektów i popadanie ich w ruinę.

W zasobie komunalnym gminy Jarocin znajdują się budynki trzech szkół, które zostały opuszczone

przed laty w związku z powstaniem nowych obiektów szkolnych (w Szyperkach, Jarocinie,

Page 30: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

30

Golcach) oraz budynku w Majdanie Golczańskim w związku z niedawną likwidacją tamtejszej

szkoły. Budynki te wraz z upływem czasu coraz bardziej popadają w ruinę. Podobnie rzecz się ma

ze starą, drewnianą plebanią w Jarocinie czy też przekazanym parafii Domem Nauczyciela

w Nalepach. Wyremontowanie powyżej wymienionych budynków będzie przejawem nie tylko

dbałości o dobra kulturowe, ale wydatnie przyczyni się do uatrakcyjnienia przestrzeni publicznej

i wzbogacenia oferty w dziedzinie życia społecznego gminy.

• Niewystarczająca oferta kulturalnego i zdrowego spędzania wolnego.

W świetle wyników ankiety odczuwana jest przez mieszkańców gminy niewystarczająca oferta

w zakresie dostępu do dóbr kultury. Doceniana jest wprawdzie organizowana od lat w Jarocinie duża

impreza plenerowa ale biorąc pod uwagę infrastrukturę, która została w tym celu stworzona

(wybudowana scena plenerowa), dominuje w społeczności gminnej przekonanie, że jest to

zdecydowanie za mało. W gminie za mało jest boisk sportowych, gdzie można byłoby z korzyścią

dla zdrowia spędzać wolny czas. Duże nadzieje związane są z powstającym zbiornikiem wodnym,

przy którym póki co nie ma żadnej infrastruktury sportowo – rekreacyjnej.

• Zły stan techniczny dróg

Istniejące parametry techniczne oraz stan nawierzchni niektórych dróg, zwłaszcza

powiatowych budzi ogromne niezadowolenie mieszkańców gminy. Ma to wpływ na szybsze zużycie

pojazdów samochodowych, będących własnością mieszkańców jaki i też taboru samochodowego

przedsiębiorców z terenu gminy. Niewykluczony jest także negatywny wpływ stanu dróg na

ewentualne decyzje inwestorów zewnętrznych, którzy chcieliby zlokalizować tutaj obiekty

produkcyjno-usługowe a więc do ogólnego obniżenia konkurencyjności gospodarczej gminy.

• Brak aktualnego planu przestrzennego w zakresie budownictwa

Z dniem 31 grudnia 2003 r. na mocy ustawy wszystkie Miejscowe Plany Zagospodarowania

Przestrzennego, w tym również w gminie Jarocin, uchwalone przed 1 stycznia 1995 r. utraciły

ważność. W gminie Jarocin obecnie obowiązuje ważny MPZP na obszarze 66 ha. Są to MPZP

uchwalony IV zmianą MPO z 1997 r. i Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego

uchwalone w 2003 r. W 2007 r. została wykonana ocena aktualności Studium uwarunkowań

i kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jarocin. Ponieważ wpłynęło kilkadziesiąt

wniosków o sporządzenie MPZP istnieje konieczność podjęcia uchwały o przystąpieniu do

sporządzenia Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jarocin, który określi

nowe tereny pod budownictwo mieszkaniowe, tereny pod inwestycje, tereny do zalesienia oraz

inwestycje celu publicznego .

Page 31: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

31

4. Wizja rozwoju gminy Jarocin w okresie 2010 – 2020

Misja: GMINA JAROCIN TO ATRAKCYJNE MIEJSCE, W KTÓRYM CHCE SIĘ MIESZKAĆ

I DO KTÓREGO CHĘTNIE SIĘ POWRACA

Okres obowiązywania Strategii Rozwoju Gminy na lata 2001 – 2010 to czas budowy przede

wszystkim niezbędnej infrastruktury w zakresie środowiska czyli kanalizacji sanitarnej i rozbudowy

oczyszczalni ścieków, budowy infrastruktury sportowej przy szkołach i przebudowy dróg.

Strategia Rozwoju Gminy Jarocin na lata 2010 – 2020 musi być dokumentem wyznaczającym nowe

kierunki rozwoju gminy, które powinny umożliwić stworzenie warunków dla uzyskania

dodatkowych źródeł zarobkowania dla mieszkańców. Takim źródłem może być rozwój turystyki

a zwłaszcza agroturystyki. Przyciągnąć turystów będzie można po rozbudowaniu infrastruktury

turystyczno – rekreacyjnej, która umożliwi im bardzo atrakcyjne spędzenie wolnego czasu. Trzeba

też będzie starać się o ściągnięcie inwestorów mogących stworzyć nieuciążliwe dla środowiska

miejsca pracy. Szansą dla rolnictwa byłoby powstanie zakładu przetwarzającego produkty rolne na

miejscu

Nie ma mieszkańca gminy Jarocin, który nie chciał by aby gmina w której mieszka była powodem do dumy.

Gmina Jarocin ma wszelkie dane aby to urzeczywistnić. Posiada dziś niemal kompletną infrastrukturę /telefony,

wodociągi, kanalizację sanitarną, dwie sale gimnastyczne, boisko wielofunkcyjnym o nawierzchni sztucznej

przy Gimnazjum). Jest gminą coraz bardziej zadbaną.. Nowobudowane domy nawiązują do tradycyjnego

budownictwa wiejskiego /parterowe budynki o dwuspadowych dachach z poddaszem mieszkalnym/. Sprawą

bardzo pilną jest podjęcie działań, które powstrzymają dalszą dewastację, nie użytkowanych od wielu lat

budynków plebanii w Jarocinie, starych szkół w Jarocinie, Szyperkach i Golcach oraz budynku po

zlikwidowanej w 2008 r. szkoły w Majdanie Golczańskim, a następnie doprowadzą w wyniku ich remontów do

wykorzystania na ważne społeczne potrzeby. W budynku po byłej szkole w Jarocinie zaplanowane jest

utworzenie centrum kultury. W pomieszczeniach wyremontowanego budynku oprócz GOKSTiR powstało by

Gminne Centrum Informatyczne, oraz sala do ekspozycji sztuki, pamiątek z przeszłości gminy itp. W budynku

szkolnym w Majdanie Golczańskim projektowana jest placówka rehabilitacji ruchowej oraz świetlica wiejska.

W budynku starej plebanii po jej wyremontowaniu mogłaby powstać biblioteka parafialna. Póki co nie ma

pomysłu na wykorzystanie budynków po szkołach w Golcach i Szyperkach.

Page 32: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

32

Dużym atutem gminy jest nazwa stolicy gminy kojarzona z festiwalem muzyki rockowej, który niegdyś

odbywał się w Jarocinie wielkopolskim. Ostatnie dziesięciolecie pokazało, że i w gminie Jarocin można

organizować udane imprezy muzyczne. W roku 2000 dość szczęśliwym zbiegiem okoliczności jakim było

odnalezienie starego godła Jarocina, przekształceniu uległo hasło, pod którym odbywała się impreza

z „Ciemnogrodu” na „Spotkania Rodzinne w Państwie Jarocin”. W ciągu tych lat na estradzie wystąpiło

kilkadziesiąt uznanych zespołów i wykonawców. Dzięki zabawie w „Państwo Jarocin” polegającej między

innymi na powołaniu Walnego Sejmu Państwa Jarocin jest szansa na zainteresowanie szerokiego ogółu tym co

się dzieje w Jarocinie. Wypromowanie Jarocina przez organizowanie imprezy festiwalowej pn. „Spotkania

Rodzinne w Państwie Jarocin” jest możliwe tylko przy szerokiej współpracy władz gminnych ze

stowarzyszeniami działającymi w gminie. Doskonałą promocją gminy Jarocin mogą być organizowane od 2005

roku Biegi Zwycięstwa nad bolszewikami „Goń bolszewika, goń” im. Sebastiana Małka i Jana Kozioła. Biegi

te – organizowane rokrocznie w dniu 15 sierpnia, w rocznicę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej 1920 r. – są

patriotyczną imprezą sportowo – kulturalną i z roku na rok cieszą się coraz większym zainteresowaniem.

Wybudowanie zbiornika wodnego z kąpieliskiem w Jarocinie jest dopiero pierwszym krokiem

w tworzeniu bazy turystycznej w gminie. Kolejnym powinno być rozbudowa infrastruktury

sportowo – rekreacyjnej i punktów usługowych przy kąpielisku (garmażeria, wypożyczalnia sprzętu

wodnego itp.), powstanie kolejnego zbiornika wodnego (Jeże). Gmina posiada wyznaczoną trasę

rowerową ale korzystanie z niej będzie wymagało oznakowania, poprawienia nawierzchni wielu jej

odcinków, przygotowania miejsc spoczynkowych. Niewykorzystaną jak do tej pory szansą na rozwój

turystyki stanowi rzeka Bukowa. Gmina posiada już koncepcję wykorzystania jej do organizowania

spływów kajakowych. Istnieje też szansa spiętrzenia rzeki i uzyskania w ten sposób zalewu. Gdy

przepisy biurokratyczne nie udaremnią tego, gmina mogłaby się pokusić o wybudowanie na niej

elektrowni wodnej.

Walory przyrodnicze predestynują gminę Jarocin do różnych form turystyki pobytowej,

weekendowej i krajoznawczej a nawet edukacyjnej.

Przeszłość historyczna miejscowości wchodzących w skład gminy Jarocin a więc wsi powstających

w Puszczy Sandomierskiej do gospodarczego wykorzystania zasobów leśnych nasuwa pomysł

zorganizowania tutaj projektu pn. „Wioska puszczańska”. Należało by na wydzielonym terenie

dokonać rekonstrukcji istniejących niegdyś mielerzy do wypalania potażu, maziarni do uzyskiwania

mazi, dziegciu czy terpentyniarni. W powstałej wiosce zgromadzone zostałyby także tradycyjne

przedmioty i narzędzia do obróbki drewna (stary tartak, narzędzia ciesielskie, stolarskie, bednarskie

itp.). W wiosce tej, mającej charakter skansenu mogłyby znaleźć się najstarsze budynki mieszkalne

Page 33: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

33

czy też gospodarskie z terenu gminy, w przeciwnym razie bezpowrotnie zostaną one utracone

w wyniku ich rozbiórki przez właścicieli.

Wypoczynek na wsi jest coraz bardziej popularny wśród mieszkańców miast, dlatego też

stworzenie odpowiednich warunków na terenie gminy do jego funkcjonowania przyczyni się do

rozwoju gospodarczego wsi, podniesie jej walory estetyczne, a także stworzy możliwość

alternatywnego źródła dochodów dla miejscowej ludności. Samorząd Gminy Jarocin będzie dążył

aby przy realizacji zaplanowanych w Strategii Rozwoju Gminy Jarocin działań mających na celu

dokonanie zasadniczych przemian w życiu gospodarczym i społecznym gminy aktywnie

uczestniczyła społeczność lokalna i utożsamiała się z działaniami podejmowanymi na rzecz jej

rozwoju. Tylko w gminie nowoczesnej ale podtrzymującej tradycje pokoleniowe, atrakcyjnej pod

względem turystycznym, dbającej o zdrowie, wykształcenie i rozwój kulturalny mieszkańców

można nie tylko zahamować odpływ, zwłaszcza ludzi młodych do miasta ale zachęcić ludzi

z zewnątrz do związania z nią swoich losów życiowych .

IV. Cele strategiczne i realizacja strategii Biorąc pod uwagę wnioski wypływające z opracowanej analizy SWOT słabych i mocnych stron

gminy Jarocin, wyznaczono następujące cele strategiczne na lata 2010 – 2020. Realizacja celów

strategicznych wpłynie na podniesienie jakości życia mieszkańców gminy Jarocin, ochronę

środowiska przyrodniczego oraz zapewni rozwój lokalnej społeczności i przedsiębiorczości.

1. Cele strategiczne

1.1. Cel strategiczny I – Wykorzystanie potencjału turystycznego gminy

1.2. Cel strategiczny II – Wykorzystanie i wzmocnienie potencjału kulturalnego,

rekreacyjnego i sportowego

1.3. Cel strategiczny III - Tworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego gminy 1.4. Cel strategiczny IV – Ochrona środowiska przyrodniczego

1.5. Cel strategiczny V - Wypracowanie i promocja nowego wizerunku Gminy

2. Cele operacyjne i zadania

Osiąganie celów strategicznych odbywa się poprzez sformułowanie celów operacyjnych, które

muszą zostać „rozpisane” na konkretne zadania realizacyjne zarówno w sferze inwestycyjnej jak

i społecznej.

Page 34: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

34

CEL STRATEGICZNY

(treść celu)

Cel operacyjny (treść celu) Zadanie (treść zadania)

Zadanie (treść zadania)

Przyporządkowanie celów operacyjnych wraz z przypadajacymi nań zadaniami do poszczególnych celów strategicznych przedstawia tabela przygotowana wg. powyższego schematu.

CEL STRATEGICZNY

I

WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU TURYSTYCZNEGO GMINY

1. Udostępnienie i przybliżenie turystom walorów gminy Jarocin

1. Wyznaczenie, budowa i oznakowanie szlaków turystycznych (rowerowych i konnych)

2. Stworzenie gminnej informacji turystycznej oraz przygotowanie tablic

informacyjnych dla poszczególnych obiektów turystycznych

3. Podniesienie estetyki przestrzeni publicznej we wszystkich miejscowościach gminy

2. Tworzenie alternatywnych i dodatkowych źródeł dochodu poza rolnictwem

z wykorzystaniem walorów przyrodniczo – agroturystycznych

I

1. Powstanie nowych gospodarstw agroturystycznych

2. Powstanie lokali gastronomicznych oferujących usługi turystom

3. Kultywacja przeszłości jako szansa na rozwój w przyszłości

1. Powstanie i rozwój „Wioski puszczańskiej” dokumentującej dawne zawody

związane z gospodarką leśną jako element miejscowej tradycji

2. Tradycyjne obrzędy i praca – inscenizacje podczas imprez plenerowych.

4. Rozwój infrastruktury turystycznej 1. Budowa zbiornika wodnego w Mostkach – Jeżach

2. Powiększenie zbiornika wodnego w Jarocinie wraz z budową infrastruktury

sportowo – rekreacyjnej.

3. Budowa progów spiętrzających na rzece Bukowa umożliwiających wypoczynek

i rekreację.

Page 35: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

35

CEL

STRATEGICZNY II

WYKORZYSTANIE I WZMOCNIENIE POTENCJAŁU

KULTUROWEGO, REKREACYJNEGO I SPORTOWEGO

1. Przystosowanie opustoszałych budynków komunalnych do celów społeczno - kulturowych

1. Modernizacja budynku starej szkoły w Jarocinie na centrum kultury (siedziba GOKSTiR, centrum informatyczne, sale ekspozycyjne)

2. Modernizacja budynku po szkole podstawowej w Majdanie Golczańskim na potrzeby centrum rehabilitacyjnego i świetlicę wiejską

3. Modernizacja budynku starej szkoły w Golcach na mieszkania socjalne

4. Modernizacja starej plebanii w Jarocinie na izbę pamiątek i bibliotekę parafialną.

2. Zwiększenie potencjału gminy w zakresie infrastruktury rekreacyjno – wypoczynkowej.

1. Budowa placów zabaw dla dzieci w każdym sołectwie

2. Stworzenie zaplecza rekreacyjno – sportowego przy zbiorniku wodnym w Jarocinie: boiska do koszykówki, siatkówki, korty tenisowe, mini golf, oraz zakup sprzętu pływającego jak kajaki i rowery wodne.

3. Przystosowanie rzeki Bukowa do urządzania spływów kajakowych

4. Stworzenie atrakcyjnych miejsc do wypoczynku sobotnio – niedzielnego z miejscami do tańca i grillowania we wszystkich sołectwach.

Wzbogacenie infrastruktury sportowej na terenie gminy

1. Modernizacja płyty boiska do piłki nożnej w Zdziarach wraz z budową szatni i trybun

2, Budowa boiska wielofunkcyjnego z nawierzchnią sztuczną w Domostawie.

3. Budowa boiska do piłki nożnej wraz z bieżnią przy Zespole Szkół w Jarocinie

4. Budowa boiska do koszykówki i siatkówki z nawierzchnią sztuczną w Majdanie Golczańskim

5. Budowa boiska z nawierzchnią sztuczną w Zdziarach

II.

6. Budowa boisk w Szyperkach (trawiaste do piłki nożnej, z powierzchnią sztuczną do piłki siatkowej.

CEL

STRATEGICZNY III

TWORZENIE WARUNKÓW DLA ROZWOJU

GOSPODARCZEGO GMINY

1. Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej gminy

1. Uchwalenie nowych planów zagospodarowania przestrzennego wyznaczających tereny inwestycyjne oraz pod budownictwo rekreacyjne, bazę gastronomiczno – hotelarską oraz inne inwestycje turystyczne i usługowe.

2. Stworzenie korzystnych warunków finansowych dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz zakładania nowych podmiotów

3. Modernizacja i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw poprzez wykorzystanie dotacji z Unii Europejskiej

III

4. Gazyfikacja gminy.

Page 36: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

36

2. Poprawa infrastruktury komunikacyjnej gminy

1. Przebudowa dróg powiatowych: Jarocin – Golce; Szyperki – Golce; Golce – Kurzyna; Majdan Golczański – Deputaty – Golce

2. Przebudowa dróg gminnych: Sokale – Bukowa; Mostki Deputaty; Mostki Sokale; Majdan Załomy Majdańskie; Golce Dębowe – Rusiny; Golce Podedwór; Golce Habudy; Golce – Załomy Golczańskie; Domostawa Moklaki – Szwedy Wołoszyny; Szwedy – Madeje, Szwedy - Nowa Ruda; Szwedy – Łążek; Mostki Nalepy.

3. Budowa nowych dróg: Jarocin Blok – Stadion; Jarocin Lipniki; Jarocin Blok, Majdan Jarociński – Jacków; Majdan Golczański – Babie Laski, Majdan Golczański – Knieja; Majdan Golczański Górka; Zdziary (osiedle pomiędzy kościołem a zajazdem); w sołectwie Domostawa

4. Budowa chodników: Domostawa, Szyperki, Zdziary – Zajazd, Katy – Domostawa, Jarocin Zadworze, Majdan Golczański

5. Budowa parkingów: Domostawa Cmentarz; Mostki Wasile; Jarocin Cmentarz; Jarocin Szkoła

6. Budowa oświetlenia ulicznego: Szwedy; Domostawa Moklaki; Mostki Bukowa; Mostki Graba; Mostki Łoza oraz modernizacja już istniejącego.

7. Budowa systemu umożliwiającego dostęp do Internetu w każdej miejscowości

3. Zwiększenie możliwości zbytu produkcji rolnej i rzemieślniczej 1. Utworzenie targowiska

CEL

STRATEGICZNY IV

OCHRONA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

1. Zapobieżenia degradacji wód powierzchniowych i podziemnych 1. Budowa kanalizacja sanitarnej w sołectwie Szwedy

2. Budowa 79 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowościach o rozproszonej zabudowie.

2. Optymalne wykorzystanie zasobów naturalnych przez zmniejszenie zużycia energii kopalnej i racjonalizację zużycia wody

1. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej 2. Modernizacja starej, awaryjnej sieci wodociągowej.

3. Ochrona krajobrazu oraz walorów i zasobów przyrodniczych gminy 1. Zagospodarowywanie gruntów nieprzydatnych rolniczo poprzez ich zalesianie 2. Zapobieganie nielegalnemu składowaniu odpadów w miejscach do tego nie

przeznaczonych i oczyszczenie zaśmieconych już kompleksów leśnych.

3. Zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez akcje typu „Sprzątanie świata”, organizację szkolnych konkursów ekologicznych czy też rywalizacji pomiędzy sołectwami o najbardziej czyste i zadbane miejscowości.

4. Likwidacja zagrożenia stwarzanego przez liczne w gminie pokrycia dachów płytami cementowo - azbestowymi

IV.

1. Opracowanie koncepcji i harmonogramu działań

Page 37: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

37

CEL STRATEGICZNY

V

WYPRACOWANIE I PROMOCJA NOWEGO WIZERUNKU GMINY

1. Kształtowanie pozytywnego wizerunku i zainteresowania gminą poza jej granicami.

1. Opracowanie i druk materiałów promocyjnych, wydawnictw, reklam, strony internetowej oraz gadżetów

2. Organizacja udanych imprez kulturalnych, sportowo - rekreacyjnych i turystycznych o ponad lokalnym zasięgu

3. Organizacja konkursów na najpiękniejszą zagrodę, najczystszą i najbardziej zadbaną wieś itp.

2. Wykorzystanie tradycji w dążeniu do rozwoju

1. Promocja tradycyjnych miejscowych produktów kulinarnych

2. Odtworzenie tradycyjnych obrzędów wiejskich

3. Wspieranie stowarzyszeń regionalnych i twórczych pielęgnujących w swojej działalności kulturę i tradycję ludową

4. Wypromowanie „Państwa Jarocin” jako miejsca szczególnego na mapie Podkarpacia

3. Zachowanie pamięci historycznej dla następnych pokoleń jako imperatyw moralny 1. Jak najpełniejsze odtworzenie przeszłości miejscowości wchodzących w skład

gminy Jarocin

V.

2. Upamiętnienie pacyfikacji naszych wsi przeprowadzonych przez Niemców w czasie II wojny światowej w formie pomników

V. Monitoring realizacji strategii Monitoring to rozciągnięty w czasie proces obserwacji i sprawdzania czy zapisane w dokumencie

strategii cele są realizowane. Zamierzenia ujęte w Strategii Rozwoju Gminy Jarocin rozpisane są na

10 lat. W tak długim okresie czasu nie jest możliwym aby realizacja zadań, zwłaszcza

inwestycyjnych odbywała się bezproblemowo. Często zdarza się, że wykonanie dużych zamierzeń

inwestycyjnych przesuwa się w czasie, gdyż realizacja ich staje się możliwa dopiero po uzyskaniu

dotacji ze środków budżetu państwa lub unijnych. Z powyższego względu należy na bieżąco

kontrolować przebiegu procesu realizacji strategii aby umożliwić dokonywanie bieżących korekt

i poprawek.

Jednostką prowadzącą monitoring będzie organ wykonawczy gminy. Wójt Gminy na

podstawie corocznego przeglądu realizacji zadań, będzie informował Radę Gminy podczas sesji

kwietniowej o postępach w realizacji strategii.

Page 38: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

38

W sprawozdaniu – raporcie, przedstawianym Radzie Gminy zapisane zostaną zadania zrealizowane,

wskazane zadania będące w toku realizacji oraz zadania zaplanowane do realizacji w najbliższym

roku, lecz jeszcze nie rozpoczęte. Wójt przedstawiać będzie również wysokość wydatkowanych

środków na zrealizowane zadania wraz ze wskazaniem źródeł ich sfinansowania.

Coroczne raporty z realizacji Strategii Rozwoju Gminy Jarocin przedstawiane będą do wiadomości

publicznej na stronie internetowej gminy i w prasie lokalnej.

VI. Uwagi końcowe (Powiązania z innymi dokumentami strategicznymi)

W Strategii Rozwoju Gminy Jarocin pewne cele operacyjne i zadania zawarte w jednych

celach strategicznych można by zapisać jako realizację innych celów strategicznych, gdyż nie

zawsze się da je precyzyjnie oddzielić. Realizacja celów strategicznych II (Wykorzystanie

i wzmocnienie potencjału kulturalnego, rekreacyjnego i sportowego) i IV (Ochrona środowiska

przyrodniczego) ma bardzo duży wpływ na osiągnięcie celu strategicznego I jakim jest

„Wykorzystanie potencjału turystycznego gminy”. Aby umożliwić spójną wizję rozwoju gminy

wszystkie te cele – jedne w większym stopniu, drugie w mniejszym – muszą się uzupełniać.

Nie wszystkie zgłoszone w czasie przeprowadzonych konsultacji społecznych i warsztatów

zaplanowane zadania są wpisane do powyższego dokumentu. Zadania mniejsze, których realizacja

odbywać się będzie głównie ze środków własnych samorzadu zostały umieszczone w Załączniku

Nr 1. do Strategii.

Strategia Rozwoju Gminy Jarocin uwzględnia zapisy dokumentów strategicznych wyższego rzędu

tj. Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2020 z października 2006 roku

oraz Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 -2015 z listopada 2006 r. Strategia jest również spójna

z Regionalnym Programem Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013, oraz

Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. umożliwiając dzięki temu

pozyskanie dofinansowania ze środków UE. Zgodność z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich

umożliwiał będzie otrzymanie dofinansowania dla jednostek samorządu terytorialnego np. na

odnowę centrów wsi, zalesianie gruntów jak też dla rolników indywidualnych, grup producenckich

i przedsiębiorców nie będących rolnikami, ale prowadzących działalność na terenach wiejskich.

Zgodność Strategii z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 umożliwia z kolei pełne

wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia oraz podniesienie poziomu

wykształcenia społeczeństwa.

Page 39: STRATEGIA ROZWOJU GMINY JAROCIN 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin Podczas warsztatów dokonano oceny stopnia Strategii Rozwoju Gminy Jarocin

39

I. Wstęp - wprowadzenie do Strategii Rozwoju Gminy Jarocin na lata 2010 – 2020 …………… 2 1. Ocena stopnia realizacji dotychczasowej Strategii Rozwoju Gminy Jarocin …………………...... 3 1.1. Zamierzenia zrealizowane ……………………………………………………………… 3 1.2 Zamierzenia niezrealizowane ……………………………………………..…………….. 6 II. Gmina Jarocin – stan na koniec 2009 r. …………………………………..…………….. 8 1. Ogólna charakterystyka Gminy Jarocin ……………………………………..…………….. 8 1.1.Położenie geograficzne i podział administracyjny …………………….……………….. 8 1.2. Środowisko naturalne …………………………………..……………………………….. 10 1.3. Walory historyczno – kulturowe ……………………………………………………….. 11 2. Sytuacja społeczno-demograficzna …………………………………………..…………….. 16 2.1. Demografia …………………………………………………………………………….. 16 2.2. Zatrudnienie ……………………………………………………………………………. 17 2.3. Pomoc społeczna i zdrowie …………………………………………………………….. 18 2.4. Oświata ………………………………………………………………….......................... 18 2.5. Kultura, sport i turystyka ………………………………………………........................ 19 3. Gospodarka ………………………………………………………………………………... 20 3.1. Przedsiębiorczość ………………………………………………………......................... 20 3.2. Rolnictwo i leśnictwo …….…………………………………………………………….. 21 4. Infrastruktura techniczna …….……………………………………………………………... 22 4.1 Sieć drogowa …………………………………………………………...……………….. 22 4.2. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna …..………………………………………………….. 23 4.3. Energetyka……………………………………………………………………………… 23 4.3.1. Elektroenergetyka ……………………………………………………………………. 23 4.3.2. Gazownictwo ………………………………………………………………………… 24 4.4. Telekomunikacja i Internet ……………………………………………………………... 24 4.5. Gospodarka odpadami ………………………………………………………………… 26 III. Analiza SWOT …………………………………………………………………………… 27

1. Określenie słabych i mocnych stron gminy ……………………………………………….. 28

2. Szanse i zagrożenia. ……………………………………………………………………….. 28 3. Analiza problemów rozwoju gminy ……………………………………………………….. 29 4. Wizja rozwoju gminy Jarocin w okresie 2010 – 2020 ……………………………………. 31 IV. Cele strategiczne i realizacja strategii ………………………………………………… 33 1. Cele strategiczne ................................................................................................................. 33

2. Cele operacyjne i zadania realizacyjne ………………………………………………….. 33

V. Monitoring realizacji strategii ………………………………………………………... 37 VI. Uwagi końcowe /Powiązania z innymi dokumentami strategicznymi/ …….………… 38