2012

Maciej Dzierżanowski, ekspert w przedsięwzięciu PARP

Prezentacja powstała w ramach przedsięwzięcia PARP: „Polskie klastry i polityka klastrowa”.Przedsięwzięcie realizowane jest w ramach projektu systemowego: „Rozwój zasobów ludzkich poprzez promowanie wiedzy, transfer i upowszechnianie innowacji”, finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, poddziałanie 2.1.3.

Strategia klastra – jej rola i znaczenie w działalności i rozwoju klastrów

Opole, 23 marca 2012

Podstawowe definicje … żeby unikać nieporozumień!

Klasterto występujące w strukturze gospodarki skupiska danej działalności gospodarczej – firm i instytucji otoczenia

Inicjatywa klastrowato rodzaj partnerstwa zawiązanego między różnymi podmiotami klastra mający na celu zdefiniowanie potrzeb i kierunków rozwoju klastra oraz lepsze ukierunkowanie działań poszczególnych podmiotów; definiowana także jako zorganizowane działania na rzecz rozwoju i wzrostu konkurencyjności klastra

Koordynator klastra podmiot lub osoba organizuje inicjatywę klastrową podejmuje konkretne działania

na rzecz rozwoju klastra animuje wspólne projekty

Klastry

Klastry biznesowe

Naturalne skupiska

Zróżnicowanie klastrów i inicjatyw klastrowych >> różne działania i struktury organizacyjne

Duże skupiska przedsiębiorstwdziałania mające znaczenie dla szerokiej grupy podmiotów – np. w obszarze systemu edukacji i kształcenia pracowników, regulacji branżowych, rozwoju infrastruktury itp.

Mniejsze klastry biznesowewspólne działania biznesowe – np. rozbudowa infrastruktury produkcyjnej lub organizacja zakupów czy sprzedaży

często działają w formie spółek

Stowarzyszenie- Integracja środowiska

- reprezentacja interesów branży- promocja

Spółka z o.o.- Budowa nowoczesnej linii

produkcyjnej- promocja wizerunku

branży

Mazurskie Okna – Grupa Wschód- Powiązanie kooperacyjne- przygotowanie wspólnego

innowacyjnego produktu – stolarka otworowej na nowym profilu PCV

Zastosowanie różnych działań i struktur – inicjatywa klastrowa Mazurskie Okna

Klaster kotlarski

Sprzęt

Promocja

Technologia

Wiedza

Przykład klastra kotlarskiego z Pleszewa Grupa branżowa

64 firmy

Innowacyjny Kocioł Pleszewski – 30 firm

Grupa „Zaawansowane

Technologie”10 firm

System kooperacji

Promocja

Foresight technologiczny

KształcenieCentrum Kształcenia

OperatorówAeronet

Współpraca międzynarodowa

Przykład Doliny Lotniczej

Współpraca lokalna/ regionalna

InnowacyjnośćEkspansja międzynarodowa

Ewolucja aktywności inicjatyw klastrowych – nowe wyzwania

innowacyjność współpraca z sektorem B+R pozyskiwanie środków na badania współpraca międzynarodowa oddziaływanie na warunki ramowe

Konieczność planowania strategicznego !zarówno w odniesieniu do działalności biznesowej (nowe rynki) jak i otoczenia (lepsze warunki rozwoju)Proces aktywizujący aktorów klastra, koordynujący ich działania i budujący identyfikację z klastrem (tj. kapitał społeczny)

Współpraca lokalna/ regionalna

Innowacyjność

Ekspansja międzynarodowa

Integracja środowiska biznesowego

Współpraca z B+R

Lobbing

„Organizacja” łańcucha wartości

Promocja

Kwalifikacje

Wspólna infrastruktura

Nowi inwestorzy

Rozpoznawalność/ marka

Definiowanie celów inicjatywy klastrowej

Finansowanie działań i wyzwania na przyszłość

czy dostępne obecnie finansowanie zapewnia realizację wszystkich przedsięwzięć niezbędnych dla rozwoju klastra ?

czy potrzebne jest ukierunkowanie różnych instrumentów i środków publicznych na realizację określonych przedsięwzięć w klastrze ? jak to osiągnąć ?

finansowanie tylko koordynatora, czy także aktorów klastra ?

Dwa różne modele polityki klastrowej

pośrednie oddziaływanie na rozwoju klastra poprzez wspieranie działań koordynatorów, które

powinny przynosić korzyści podmiotom działającym w danym skupisku

Polityka rozwoju bazująca na klastrach (cluster-based policy)

bardziej bezpośrednie oddziaływanie na rozwój klastra poprzez wspieranie różnymi instrumentami

konkretnych przedsięwzięć realizowanych przez podmioty działające w klastrze i ich konsorcja

Klastry kluczowe

w województwie

pomorskim

ICT Eko-

energetyczny

Budowlany (budownictwo

pasywne)

Przykład polityki rozwoju bazującej na klastrach w województwie pomorskim

Regionalny program wspierania klastrów w województwie pomorskim na lata 2009-2015 wspieranie trzech typów klastrów:

kluczowych, subregionalnych /lokalnych, embrionalnych /sieci technologicznych

wybór klastrów kluczowych w drodze konkursu (konieczność uzgodnienia strategii, pokazania potencjału i zbudowania partnerstwa)

skoncentrowane i skoordynowane wykorzystanie dostępnych w regionie funduszy strukturalnych UE na projektach z klastrów kluczowych – dodatkowe punkty w procedurze oceny projektów

Jakich zmian można spodziewać się w polityce klastrowej w przyszłości?

większa selektywność na poziomie krajowym – potrzeba wpierania biegunów wzrostu i specjalizacji regionalnych (smart specialization) w celu zwiększania wzrostu i konkurencyjności polskiej gospodarki

koncentracja wsparcia na klastrach o największym potencjale konkurencyjnym, w tym klastrach technologicznych o największym potencjale innowacyjnym

wzrost znaczenia jakości i efektywności działania organizacji klastrowych jako kryterium selekcji – znaczenie wewnętrznych ewaluacji; wykorzystanie benchmarkingu

przesunięcie punktu ciężkości finansowania na działania zwiększające innowacyjność i współpracę z sektorem B+R oraz rozwój współpracy międzynarodowej (priorytet Komisji ale i szansa dla polskich klastrów)

• Co chcemy osiągnąć – co jest motywem wspólnego działania ?

• Jakie są główne wyzwania na przyszłość i jak im sprostać ?

• Czy możliwa i zasadna jest współpraca wielu instytucji lokalnych na rzecz rozwoju klastra ?

• Strategia rozwoju klastra (działania różnych aktorów), czy strategia dla koordynatora ?

Dyskusja?

2012

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości 00-834 Warszawa, ul. Pańska 81/83

Tel. + 48 (22) 432 80 80; Fax + 48 (22) 432 86 20Infolinia: + 48 (22) 432 89 91/92/93

www.parp.gov.pl ww.pi.gov.pl

Dziękuję za uwagę!maciej.dzierzanowski@ibngr.pl