Stopa cukrzycow a...•Nosić wygodne miękkie obuwie! • Sprawdzać wnętrze butów przed...
Transcript of Stopa cukrzycow a...•Nosić wygodne miękkie obuwie! • Sprawdzać wnętrze butów przed...
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa-jak zapobiegać, jak leczyć
dr n. med. Leszek Czupryniak
Klinika Diabetologii i Chorób MetabolicznychUniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 im. N. Barlickiego
Uniwersytet Medyczny w ŁodziTel. 6776 666
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
STOPY PRZEDE WSZYSTKIM
ZAPOBIEGAJ AMPUTACJOM
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą1991 -…
Cukrzyca i ….
• 2000 – styl życia w nowym tysiącleciu• 2001 – choroby układu krążenia• 2002 –oczy
• 2003 –nerki
• 2004 –otyłość• 2005 – stopy
• 2006 –niedostatek
• 2007 –dzieci i m łodzież
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
FrederickBanting, ur. 14 XI 1891 r.
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Cukrzyca na świecie
• Światowa plaga:– 194 miliony chorych w 2003 roku
– 333 miliony chorych w 2025 roku
– ok. 2 mlnchorych w Polsce, ok. 50 000 w regionie łódzkim
• Przyczyny:– dłuższy czas życia– siedzący tryb życia– otyłość
• Największy problem -powikłania
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
udar mózgu
retinopatia
choroba wieńcowa
nefropatia
neuropatiachoroba tętnic obwodowych
stopa cukrzycowa
G łówne powikłania cukrzycy
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Cukrzyca a inne choroby
• Otyłość• Nadciśnienie tętnicze• Zaburzenia lipidowe
• Nowotwory:– rak trzustki
– rak jelita grubego
• Depresja
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa -fakty
• Chorzy na cukrzycę mają 25 razy większą szansę na amputację nogi
• 70% amputacji na świecie – u chorych na cukrzycę
• Co 30 sekund na świecie dochodzi do amputacji nogi u chorego na cukrzycę
• 85% amputacji u chorych na cukrzycę można zapobiec
• 85% amputacji nóg poprzedza owrzodzenie
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa -fakty
• W krajach rozwiniętych 1 osoba na 6 chorych na cukrzycę będzie miała owrzodzenie na stopie lub nodze w ciągu swojego życia
• W ciągu 1 roku 4 miliony ludzi ma owrzodzenie stopy
• Koszty leczenie stopy cukrzycowej w krajach rozwiniętych pochłania do 15% środków wydawanych na lecznictwo
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Amputacja – najpoważniejsze powikłanie
cukrzycy
• 40-70% amputacji –u chorych na cukrzycę
• 5-25 / 100 000 osób / rok
• 6-8 / 1000 chorych na cukrzycę• 300 – 400 amputacji rocznie w regionie łódzkim
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Zapobieganie amputacjom
• Indywidualna profilaktyka
• Kompleksowe leczenie owrzodzeń• Organizacja opieki nad chorymi z zespołem stopy cukrzycowej
• Edukacja chorych, pielęgniarek i lekarzy
• Skutek: obniżenie częstości amputacji o 50-85%
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
24. Zespół stopy cukrzycowej• „Wzrokowa ocena stanu stóp podczas każdej wizyty u lekarza, najrzadziej – w przypadku dużego ryzyka rozwoju zespołu – co 3 miesiące
• Personel gabinetu stopy cukrzycowej:– diabetolog, chirurg ogólny, chirurg naczyniowy lub angiolog, ortopeda, pielęgniarka, rehabilitant, pracownik zakładu zaopatrzenia ortopedycznego, podiatra
– Wielospecjalistyczne gabinety: Gdańsk, Warszawa, Kraków
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Dlaczego „stopa cukrzycowa”?
• Utrzymujące się wysokie stężenie glukozy we krwi uszkadza naczynia krwionośne i nerwy w skórze stóp
• Stopniowo rozwijają się zaburzenia czucia (neuropatia):– mrowienie, drętwienie, pieczenie –ostatecznie brak czucia
• Chory przestaje odczuwać urazy stopy
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Jak dochodzi do amputacji?
cukrzyca
neuropatia
uraz/urazy
owrzodzenie
zakażenie
amputacja
niedo-
krwienie
zniekształcenie stopy
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa-objawy
• Obrzęk stopy lub kostki• Bardzo chłodne stopy lub nogi • Zmiana zabarwienia stóp
– zaczerwienienie
– zasinienie
– sczernienie
• Ból nóg przy chodzeniu lub w spoczynku
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa -objawy
• Otwarte ranki, bez względu na wielkość
• Niegojące się rany• Wrastające paznokcie• Modzelei odciski
• Brak włosów na stopie
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Stopa cukrzycowa –jak leczyć• Badanie stóp przez chorego
• Określenie ryzyka rozwoju powikłań• Edukacja chorych i lekarzy
• W łaściwe obuwie• Natychmiastowe leczenie jakichkolwiek zaburzeń w obrębie stóp, w tym przede wszystkim owrzodzeń
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Co należy robić?
• Oglądać stopy codziennie!• Nosić wygodne miękkie obuwie!• Sprawdzać wnętrze butów przed założeniem!
• Kupować nowe buty pod koniec dnia!• Nosić wygodne grube skarpety!• Myć stopy wodą z mydłem, starannie wycierać i natłuszczać kremem!
• Obcinać paznokcie prosto bez usuwania skórek!
• Regularnie pokazywać stopy lekarzowi!
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Czego nie wolno robić?• Nie nosić butów spiczastych, szpilek, łatwo spadających
• Nie nosić obcisłych skarpetek!• Do mycia nie używać gorącej wody!• Nie ogrzewać stóp grzejnikiem lub termoforem!
• Nie chodzić boso• Nie wycinać samemu skórek! • Nie nosić na stopach biżuterii!• Unikać nadwagi i palenia papierosów!
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Leczenie stopy cukrzycowej
• Jak najlepsza kontrola stężenie cukru we krwi i nadciśnienia tętniczego
• Odciążenie• Opatrywanie owrzodzeń przez chirurga
• Leki stosowane miejscowe
• Antybiotyki
• Leki poprawiające krążenie obwodowe
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Zapamiętaj!• Nawet jeżeli zmiana na stopie nie boli, nie oznacza to, że jest niegroźna!
• W razie wątpliwości co do stanu stopy należy zawsze poradzić się lekarza!
• W przypadku owrzodzenia należy maksymalnie odciążyć stopę!
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005
Zalecenia klinicznePolskiego Towarzystwa Diabetologicznego
Wzrokowa ocena stanu stóp podczas
każdej wizyty u lekarza, najrzadziej –w przypadku dużego ryzyka rozwoju
zespołu –co 3 miesiące
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005