1

POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE

W KOSZALINIE

-----------------------------------------------------------------------------------

RAPORT Z REALIZACJI

W ROKU 2016

POWIATOWEGO PROGRAMU

PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY

W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR

PRZEMOCY W RODZINIE

W POWIECIE KOSZALIŃSKIM NA LATA

2012-2017

Koszalin, kwiecień 2017 roku

2

Koszalin, kwiecień 2017 roku

Szanowne Panie i Panowie Radni,

Problem przemocy w rodzinie przez wiele lat był przemilczany i marginalizowany, a jest przecież skomplikowanym i wieloobszarowym zjawiskiem. Niezbędne jest wielodyscyplinarne podejście do tego problemu, a podejmowane przez samorząd działania muszą mieć charakter systemowy.

Jest oczywiste, że wszystkie działania w tym obszarze są ukierunkowane głównie na pomoc ofiarom przemocy. W powiecie koszalińskim pracujemy nie tylko z ofiarami ale również ze sprawcami przemocy. Sprawcy przemocy mogą

poznać przyczyny swych agresywnych zachowań i pracować nad ich eliminacją.

Najpilniejszą sprawą jest zawsze zapewnienie bezpieczeństwa (powstrzymanie przemocy, odizolowanie sprawcy, terapia dla ofiar przemocy, itp.).

Zgodnie z Powiatowym Programem Przeciwdziałania

Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim przedkładam Szanownej Radzie do akceptacji sprawozdanie z działań podejmowanych przez PCPR w Koszalinie w celu zmniejszenia obszarów występującej w powiecie przemocy w rodzinie.

Mirosława Zielony

dyrektor PCPR w Koszalinie

3

Artykułem 6 ust. 3 pkt 1 ustawodawca nałożył na samorząd szczebla

powiatowego obowiązek opracowania i realizacji powiatowego programu

przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Dokument taki przyjęty został uchwałą

Nr XV/117/12 Rady Powiatu w Koszalinie z dnia 21 lutego 2012 r. pn. Powiatowy

Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy

w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim na lata 2012 – 2017 (dalej zwany

„programem”).

Rodzina jest miejscem, w którym kształtuje się osobowość, system wartości

i styl życia człowieka. Dbanie o odpowiednie relacje wewnątrz rodziny, ochrona dóbr

osobistych, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa jest także zadaniem państwa,

dlatego też niezbędne jest objęcie pomocą i wsparciem ofiar przemocy, a także

podjęcie stanowczych działań wobec sprawców, by przemoc nie powtarzała się.

Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar

w Rodzinie na lata 2012 – 2017 ma przyczynić się do ograniczenia skali problemu

i skutków przemocy domowej.

Adresatami działań są mieszkańcy Powiatu Koszalińskiego, a w szczególności

osoby doznające przemocy w rodzinie, osoby stosujące przemoc i świadkowie takich

niepożądanych postaw.

W realizacji Programu uczestniczą specjaliści zaangażowani w pracę

w obszarze przeciwdziałania przemocy, instytucje i organizacje zajmujące się

problemem przemocy w rodzinie oraz pełniące funkcje wspierające. Na podstawie Programu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zobowiązane

jest do składania corocznego raportu z realizacji Programu.

Zgodnie z treścią dokumentu głównym celem Programu jest zwiększenie

skuteczności działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w powiecie

koszalińskim.

Cel główny realizowany jest następującymi celami szczegółowymi:

1. Zwiększenie wiedzy na temat zjawiska przemocy w rodzinie wśród mieszkańców

powiatu koszalińskiego.

2. Podnoszenie jakości pracy służb zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy

w rodzinie.

3. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań w zakresie udzielenia pomocy

osobom dotkniętym przemocą poprzez wsparcie i terapię, udostępnienie

wiadomości o instytucjach udzielających pomocy w sytuacjach doświadczania

przemocy w rodzinie.

4. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań wobec sprawców przemocy

poprzez realizację programu korekcyjno – edukacyjnego dla sprawców przemocy.

5. Współpraca instytucji oraz organizacji pozarządowych na rzecz zapobiegania

przemocy w rodzinie.

4

REALIZACJA CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH PROGRAMU W 2016 ROKU:

1. CEL: ZWIĘKSZENIE WIEDZY NA TEMAT ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE

WŚRÓD MIESZKAŃCÓW POWIATU KOSZALIŃSKIEGO.

Od 2013 r. przy PCPR działa Oddział Ośrodka Pomocy dla Osób

Pokrzywdzonych Przestępstwem Stowarzyszenia „SOS dla Rodziny” w Szczecinie,

finansowany ze środków finansowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Powiatowe

Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie udostępniało pomieszczenia na realizację

ww. zadania oraz koordynowało i organizowało pracę specjalistów.

Z pomocy mogły korzystać osoby, które zostały dotknięte (pokrzywdzone)

jakąkolwiek formą przestępstwa. Specjaliści udzielali bezpłatnej pomocy

psychologicznej i prawnej, towarzyszyli klientom Ośrodka w procedurach prawnych,

interweniowali w instytucjach i organizacjach w celu zapewnienia osobie

pokrzywdzonej specjalistycznej i kompleksowej pomocy.

Radca prawny i psycholog pełnili dyżury po 2 godziny tygodniowo.

Beneficjenci ostateczni, z uwagi na brak rejonizacji, pochodzili także spoza terenu

powiatu koszalińskiego. Ogółem udzielono 118 porad, w tym:

66 psychologicznych,

52 prawne.

Z pomocy świadczonej w ramach Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych

Przestępstwem skorzystało w roku 2016 - 66 osób. Ponadto 5 osobom znajdującym

się w sytuacji kryzysowej w trybie pilnym, wydano bony żywnościowe i towarowe na

łączną kwotę 4.500 zł (3.000 zł na żywność, 1.500 zł na zakup odzieży i środków

higieny). Wsparciem prawnym i psychologicznym objęto osoby które stały się

ofiarami przestępstw, między innymi przemocy domowej, wyłudzeń, oszustw, tzw.

rodzicielskiego porwania, gróźb karalnych, mobbingu, stalkingu, braku alimentacji

przez osobę zobowiązaną i innych. Ponadto PCPR w Koszalinie (w ramach

działalności oddziału) zabezpieczyło bony na zakup odzieży na potrzeby Komendy

Miejskiej Policji w Koszalinie dla kobiet pokrzywdzonych gwałtem. Z tej formy

wsparcia w 2016 r. nie skorzystała żadna osoba.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie, mając na celu zwiększenie

wiedzy na temat zjawiska przemocy w rodzinie wśród mieszkańców powiatu

koszalińskiego rozpropagowywało tą wiedzę poprzez oplakatowanie tablic

informacyjnych w siedzibie Starostwa Powiatowego w Koszalinie, Powiatowego

Centrum Pomocy Rodzinie, Urzędów Gmin i Miast oraz Gminnych i Miejsko -

Gminnych Ośrodków Pomocy Społecznej ulotkami dotyczącymi zjawiskiem

przemocy, instytucji pomocowych. Ponadto pracownicy PCPR nagłośniali problem

przemocy w mediach regionalnych, między innymi w Radio Koszalin, Radio Plus,

Radio Eska, Telewizji Max Koszalin

Na bieżąco także, przesyłano informacje o prowadzonych działaniach oraz

harmonogramy dyżurów specjalistów do wszystkich ośrodków pomocy społecznej,

placówek oświatowych na terenie powiatu koszalińskiego.

5

W 2016 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie realizując zadanie

(działanie 3.1.2 - Przesyłanie zaktualizowanych informatorów z danego powiatu,

o których mowa w pkt 3.1.1., właściwym miejscowo prezesom sądów rejonowych,

prokuratorom rejonowym, komendantom powiatowym/miejskim Policji oraz

wchodzącym w obręb powiatu gminom do dnia 15 lipca każdego kolejnego roku)

określone w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata

2014 – 2020 opracowało i przesłało wskazanym powyżej podmiotom aktualny

informator instytucji rządowych i samorządowych, podmiotów oraz organizacji

pozarządowych, które realizują oferty dla osób stosujących przemoc w rodzinie,

a w szczególności realizujących programy korekcyjno-edukacyjne działających na

terenie oraz na rzecz uczestników powiatu koszalińskiego.

Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie oraz

ośrodków pomocy społecznej, czynnie uczestniczą w działaniach w podmiotach

o charakterze ponad powiatowym, promujących właściwy model rodziny

i przeciwdziałanie przemocy. Uczestniczyli oni między innymi w posiedzeniach

powiatowych koordynatorów programu i członków zespołu wojewódzkiego

w Szczecinie:

Mirosława Zielony i Jolanta Stępień – członek Wojewódzkiego Zespołu

Eksperckiego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie działającego przy

Marszałku Województwa Zachodniopomorskiego i Wojewodzie

Zachodniopomorskim,

Katarzyna Oryszewska – Powiatowy Koordynator ds. Przeciwdziałania

Przemocy w Rodzinie.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie realizowało także

Powiatowy Program Profilaktyczny „Rodzina bez Przemocy”, który opracowany

został na lata 2016 – 2018. Celem głównym działań jest zwiększenie dostępności do

poradnictwa specjalistycznego w powiecie koszalińskim dla osób z rodzin

dotkniętych przemocą ze szczególnym uwzględnieniem dzieci. Poradnictwa

specjalistycznego udzielano w siedzibie PCPR w Koszalinie, gdzie w każdy wtorek

i czwartek w godzinach 10.00 – 14.00 pracownik merytoryczny oraz kierownik Działu

Wsparcia Dziecka i Rodziny pełnili dyżury. Łącznie odbyto 98 dyżurów, dla 50 osób.

udzielono 61 porad, w tym:

42 dla kobiet,

19 dla mężczyzn.

Komenda Miejska Policji w Koszalinie prowadziła lokalne kampanie na terenie

powiatu koszalińskiego „Bezpieczny senior” i „Bezpieczna Szkoła”, mające na celu

poprawę poczucia bezpieczeństwa seniorów i uczniów oraz podniesienie

samozaradności. Przeprowadzano spotkania z grupami seniorów w następujących

miejscowościach; Nacław, Kościenica, Gołogóra, Jacinki, Chocimino, Rzeczyca

Wielka, Bożenice. Zajęcia odbywały się w świetlicach wiejskich. W zajęciach

uczestniczyli seniorzy z wymienionych miejscowości oraz zaproszeni goście. Łącznie

6

w zajęciach uczestniczyło około 300 osób. W trakcie zajęć przekazano kilkaset

egzemplarzy ulotek, plakatów, elementów odblaskowych oraz drobnych upominków

przygotowanych przez funkcjonariuszy tutejszej jednostki. W zajęciach uczestniczyli

również dzielnicowi z Posterunku Policji w Polanowie.

Istotną rolę w przeciwdziałaniu przemocy pełnią również ośrodki pomocy

społecznej w poszczególnych gminach, które na bieżąco informują społeczność

lokalną o możliwościach uzyskania wsparcia w miejscu zamieszkania, bądź w innych

dostępnych miejscach, a także wydają stosowne informatory i prowadzą działania

profilaktyczne i edukacyjne. Takimi działaniami na przykład jest:

współpraca MGOPS w Bobolicach ze Stowarzyszeniem Wspierania Inicjatyw

Społecznych w Bobolicach w organizacji szkoleń dla przedstawicieli instytucji

zajmujących się problematyką przeciwdziałania przemocy;

bieżące informowanie społeczności lokalnej o możliwości uzyskania wsparcia

w miejscu zamieszkania bądź możliwości uzyskania innych dostępnych form

pomocy przez MGOPS Bobolice;

rozpowszechnianie materiałów profilaktycznych (ulotki, plakaty) przez MGOPS

w Bobolicach oraz GOPS Mielno;

uczestnictwo GOPS Mielno w kampanii „Reagują na Przemoc” Krakowskiej

Akademii Profilaktyki oraz organizacja przez Placówki Wsparcia Dziennego

festynów promujących przeciwdziałanie w rodzinie „Mama, Tata i Ja” oraz

„Spotkanie Wigilijne”;

organizacja przez MGOPS w Polanowie spotkań w sołectwach poświęconych

przemocy domowej i procedurze Niebieska Karta (rozdano Poradnik dla osób

dotkniętych przemocą w rodzinie), spotkań w kole szkolnym Caritas przy

Szkole Podstawowej w Polanowie dotyczących przemocy, spotkań z rodzicami

w Zespole Szkół w Polanowie i Szkole Podstawowej w Polanowie dotyczących

problematyki przemocy, warsztatów dla uczniów Gimnazjum poświęconych

radzeniu sobie w sytuacjach przemocowych;

organizacja przez OPS w Biesiekierzu spotkania z psychologiem pn. „przemoc

nie zawsze zostawia siniaki”, w którym uczestniczyli nauczyciele i dyrektorzy

szkół, przedszkoli, opiekunowie świetlic wiejskich, radni, pracownicy ośrodka

pomocy społecznej, dzielnicowi oraz członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego.

2. CEL: PODNOSZENIE JAKOŚCI PRACY SŁUŻB ZAJMUJĄCYCH SIĘ

PRZECIWDZIAŁANIEM PRZEMOCY W RODZINIE.

W ramach poradnictwa specjalistycznego na bieżąco udzielano

najważniejszych informacji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

przedstawicielom ośrodków pomocy społecznej, przewodniczącym gminnych

zespołów interdyscyplinarnych, oraz innych instytucji zajmujących się

przeciwdziałaniem przemocy.

Ponadto w ramach doskonalenia grup zawodowych zaangażowanych

w problematykę przemocy w rodzinie wszystkie instytucje pomocy społecznej

wysyłały na liczne szkolenia osoby zajmujące się problemem przeciwdziałania

7

przemocy w rodzinie zarówno pracowników instytucji pomocy społecznej, zespołów

interdyscyplinarnych, jak i innych osób publicznych. Przykładowe formy szkolenia to

zorganizowane przez:

MGOPS w Bobolicach we współpracy ze Stowarzyszeniem Wspierania Inicjatyw

Społecznych w Bobolicach, dla przedstawicieli organizacji zajmujących

problematyką przeciwdziałania przemocy w rodzinie pn. „Procedura Niebieska

Karta i jej znaczenie dla postępowania wobec przemocy w rodzinie”;

MGOPS w Polanowie szkolenia dla członków grup roboczych

i Zespołu Interdyscyplinarnego, szkolenie dla pracowników OPS, policji, służby

zdrowia, straży miejskiej, oświaty z udziałem psychologa oraz prawnika, czy też

szkolenie dla sołtysów w zakresie prawa w tematyce przemocy;

OPS w Biesiekierzu pn. „Przemoc nie zawsze zostawia siniaki”, w którym

uczestniczyli nauczyciele i dyrektorzy szkół, przedszkoli, opiekunowie świetlic

wiejskich, radni, pracownicy ośrodka pomocy społecznej, dzielnicowi oraz

członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego.

3. CEL: ZWIĘKSZENIE SKUTECZNOŚCI PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ

W ZAKRESIE UDZIELENIA POMOCY OSOBOM DOTKNIĘTYM PRZEMOCĄ

POPRZEZ WSPARCIE I TERAPIĘ, UDOSTĘPNIENIE WIADOMOŚCI

O INSTYTUCJACH UDZIELAJĄCYCH POMOCY W SYTUACJACH

DOŚWIADCZANIA PRZEMOCY W RODZINIE.

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie, w sytuacjach

natychmiastowego wsparcia dla osoby doznającej przemocy, ma do dyspozycji

całodobowy Punkt Interwencji Kryzysowej. W PIK podejmowane są działania na

rzecz osób i rodzin, w tym dotkniętych przemocą, w celu zapobiegania pogłębianiu

się występujących dysfunkcji. Tym samym realizowane są ustawowe zadania

nałożone na powiat określone w art. 19 pkt 12, art. 46 ust. 1- 4, 47 ust. 1- 3 ustawy

z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, oraz art. 6 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia

29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

W ramach działań o charakterze interwencji kryzysowej Powiatowe Centrum

Pomocy Rodzinie w Koszalinie może udzielić wsparcia, poradnictwa

specjalistycznego (pedagogicznego, socjalnego, prawnego i psychologicznego) oraz

schronienia Punkcie Interwencji Kryzysowej z miejscami hostelowymi. Na udzielenie

takiej pomocy mogą liczyć osoby bez względu na posiadany dochód z terenu

powiatu koszalińskiego oraz w uzasadnionych przypadkach osoby spoza powiatu.

W 2016 roku PCPR pozyskało środki na wyremontowanie miejsc hostelowych

w Punkcie Interwencji Kryzysowej tworząc tym samym miejsce dla 4 osób które

doznały przemocy w rodzinie. Ponadto doposażono Punkt Interwencji Kryzysowej

dokonując zakupów mebli, łóżek, krzeseł i innych. W roku 2016 żadna osoba nie

skorzystała z miejsc hostelowych.

8

Jednym z priorytetowych działań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

w Koszalinie jest świadczenie poradnictwa specjalistycznego – prawnego,

psychologicznego, pedagogicznego, socjalnego i rodzinnego, osobom oraz

rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu

swoich problemów życiowych. Łącznie w ramach tego poradnictwa udzielono 209

porad przez różnych specjalistów. Szczegółowe dane zostały przedstawione poniżej.

Wykres nr 1

Liczba udzielonych porad w ramach poradnictwa specjalistycznego w 2016 r.

Źródło – opracowanie własne

W siedzibie PCPR w ramach Programu „Rodzina bez Przemocy” udzielano

specjalistycznego poradnictwa dla osób doznających i stosujących przemoc

w rodzinie codziennie pełniony był dyżur przez pracownika merytorycznego oraz

kierownika Działu Wsparcia Dziecka i Rodziny, którzy udzielają porad osobiście

i telefonicznie. W 2016 r. udzielono 61 porad dla 50 osób.

118 61

30

Liczba udzielonych porad w ramach poradnictwa specjalistycznego w 2016 roku

Porady udzielone w ramachOśrodka Pomocy OsobomPokrzywdzonym Przestępstwem -118

Porady udzielone w ramachProgramy "Rodzina bezPrzemocy" - 61

Porady udzielone podczasTygodnia Pomocy OsobomPokrzywdzonym Przestępstwem -30

9

Wykres nr 2

Poradnictwo specjalistyczne w ramach Programu „Rodzina bez Przemocy” w roku 2016

Źródło – opracowanie własne

Ponadto w 2016 r. PCPR było współorganizatorem Tygodnia Pomocy Osobom

Pokrzywdzonym Przestępstwem (22.02 – 26.02.2016 r.). W siedzibie PCPR dyżury

pełnili:

adwokat/aplikant adwokacki

komornik sądowy,

pracownik socjalny,

kurator dla dorosłych,

pedagog,

policjant,

prokurator,

psycholog,

radca prawny,

mediator,

specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Media w różny sposób nagłaśniały prowadzoną akcję pomocy poprzez artykuły

w prasie i audycje w lokalnym radio i telewizji. Z poradnictwa skorzystało 27 osób,

którym udzielono 30 porad.

42

19

Poradnictwo specjalistyczne w ramach Programu "Rodzina bez Przemocy" w 2016

roku

Porady udzielone dla kobiet - 42

Porady udzielone dla mężczyzn - 19

10

Tabela nr 1

Ewaluacja Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem

Źródło –opracowanie własne

Oddział Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem

Stowarzyszenia „SOS dla Rodziny” w Szczecinie działający przy PCPR w Koszalinie

świadczył bezpłatną pomoc psychologiczną i prawną. Specjaliści Ośrodka

towarzyszyli również, klientom w procedurach prawnych, interweniowali

w instytucjach i organizacjach w celu zapewnienia osobie pokrzywdzonej

specjalistycznej i kompleksowej pomocy. Z pomocy Ośrodka mogły korzystać osoby

nie tylko z terenu powiatu koszalińskiego. Udzielono 118 porad, w tym 66

psychologicznych oraz 52 prawne. Ponadto 5 osobom znajdującym się

w sytuacji kryzysowej w trybie pilnym, wydano bony żywnościowe i towarowe na

łączną kwotę 4.500 zł.

L.p. Specjalista 2013 2014 2015 2016

1. Adwokat/aplikant adwokacki 1 6 - 4

2. Komornik sądowy 3 1 6 3

3. Kurator dla dorosłych 0 1 7 4

4. Kurator rodzinny 1 1 - -

5. Notariusz 0 3 6 -

6. Pedagog - - - 0

7. Pracownik socjalny 1 0 - 4

8. Policjant 0 0 2 2

9. Prokurator 4 6 5 3

10. Psycholog - 2 - 2

11. Psychoterapeuta - - 5 -

12. Radca prawny 0 8 8 5

13. Sędzia - - - -

14. Straż Graniczna - - 0 -

15. Mediator - - - 0

16. Specjalista ds. przeciwdziałania

przemocy w rodzinie - - - 3

Suma 10 26 39 30

11

Wykres nr 3

Liczba udzielonych porad w ramach OPOPP w 2016 r.

Źródło – opracowanie własne

Niezwykle ważną rolę w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

odgrywają Gminne Zespoły Interdyscyplinarne ds. Przeciwdziałania Przemocy

w Rodzinie, które zajmują się m.in. diagnozowaniem problemu przemocy w rodzinie,

podejmują działania w środowisku zagrożonym przemocą, inicjują interwencję

w środowisku dotkniętym przemocą, inicjują działania w stosunku do osób

stosujących przemoc. Podstawowym narzędziem pracy w ramach przeciwdziałania

przemocy w rodzinie jest procedura „Niebieskiej Karty. Szczegółowe działania

w ramach powyższej procedury przedstawiają poniższe tabele i wykresy.

W roku 2016 dwoje pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

w Koszalinie powołanych zostało do grupy roboczej w ramach prowadzonych

procedur Niebieska Karta.

66

52

Porady udzielone w ramach Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem

w 2016 roku

Porady psychologiczne - 66

Porady prawne - 52

12

Wykres nr 4

Liczba założonych formularzy „Niebieska Karta” w 2016 roku

Źródło – opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych

ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Wykres nr 5

Liczba osób objętych pomocą GZI w 2016 roku

Źródło – opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych

ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Wykres nr 6

14

7

11 9

6

5

16

Liczba założonych formularzy „Niebieska Karta” w 2016 roku

Gmina Będzino - 14

Gmina Biesiekierz - 7

Miasto - Gmina Bobolice -11

Gmina Manowo - 11

Gmina Mielno - 6

Miasto - Gmina Polanów - 5

Miasto - Gmina Sianów - 16

40 12

43

53

26

22

46

16

Liczba osób objętych pomocą zespołów interdyscyplinarnych w 2016

Gmina Będzino - 40

Gmina Biesiekierz - 12

Miasto -Gmina Bobolice -43

Gmina Manowo - 53

Gmina Mielno - 26

Miasto - Gmina Polanów -22

Miasto - Gmina Sianów - 46

Gmina Świeszyno - 16

13

Sprawcy przemocy w powiecie koszalińskim w 2016 roku

Źródło – opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych

ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Wykres nr 7

Wnioskodawcy uruchomienia procedury Niebieskiej Karty w 2016 roku

Źródło – opracowanie na podstawie materiałów Zespołów Interdyscyplinarnych

ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Także Komenda Miejska Policji w Koszalinie realizowała przedsięwzięcia

ukierunkowane na wzrost stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego w tym

przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, podejmując liczne interwencje w tym zakresie.

74

9

0

Sprawcy przemocy w powiecie koszalińskim w 2016 roku

Mężczyźni - 74

Kobiety - 9

Małoletni - 0

55

17

4 2

Wnioskodawcy uruchomienia procedury Niebieskiej Karty w 2016 roku

Policja - 55

Ośrodek PomocySpołecznej - 17

Oświata - 4

Ochrona Zdrowia

14

Zadania Policji ściśle wpisują się w realizację Powiatowej Strategii Rozwiązywania

Problemów Społecznych oraz Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy

w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie, a sami funkcjonariusze często

byli podmiotami inicjującymi zakładanie formularzy „Niebieska Karta”.

Tabela nr 2

Działania Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie

w roku 2015 w zakresie sprawców przemocy domowej

na terenie powiatu koszalińskiego

L.p. Nazwa zadania Skala zjawiska

1

Liczba przeprowadzonych interwencji domowych ogółem,

w tym:

dotyczących przemocy w rodzinie – procedura Niebieskiej

karty

952

37

2

Liczba interwencji dotyczących przemocy w rodzinie:

Miejsce interwencji:

miasto (Bobolice, Polanów, Sianów)

wieś (Będzino, Biesiekierz, Manowo, Mielno, Świeszyno)

16

21

3

Liczba sprawców przemocy domowej ogółem, w tym:

kobiet

mężczyzn

kobiet

dzieci do lat 13

nieletni 13 do 18 lat

36

1

0

0

4

Liczba sprawców przemocy domowej pod wpływem alkoholu

ogółem, w tym:

Kobiety

Mężczyźni

Nieletni

Przewiezionych do izby wytrzeźwień ogółem, w tym:

Kobiety

Mężczyźni

Nieletni

30

1

30

0

18

0

18

0

5

Liczba przypadków udzielenia pomocy medycznej ogółem,

w tym:

Pokrzywdzonym

Sprawcom

1

1

6 Liczba dzieci przewiezionych do szpitali, placówki, oddanych pod

opiekę osoby spokrewnionej 0

7 Liczba postępowań przygotowawczych dotyczących przemocy

domowej, w których prowadzona była procedura Niebieskiej Karty 22

Liczba informacji przesłanych w sprawie przemocy do:

Ośrodków pomocy społecznej

Gminnych zespołów interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Placówek służby zdrowia

37

37

15

Placówek oświatowych

Organizacji pozarządowych

Innych

0

0

0

37

Źródło – Komenda Miejska Policji w Koszalinie

Cel: Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań wobec sprawców

przemocy poprzez realizację programu korekcyjno – edukacyjnego dla

sprawców przemocy.

Program korekcyjno – edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie jest

realizowany przez Powiat Koszaliński na podstawie art. 6 ust. 4 Ustawy z dnia 29

lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 2015, poz. 1390 j.t.).

Zadanie to jest realizowane w ramach zadań zleconych z zakresu administracji

rządowej i w związku z powyższym w całości finansowane jest z budżetu państwa.

Program korekcyjno – edukacyjny jest formą działań psychologicznych

i edukacyjnych oraz socjalizacyjnych ukierunkowanych na zmianę zachowań

i postaw osób stosujących przemoc i prezentujących zachowania agresywne.

Zwiększenie zdolności do samokontroli agresywnych zachowań i konstruktywnego

współżycia w rodzinie. W trakcie realizacji programu poruszane są tematy dotyczące

problemów przemocy i nadużyć w rodzinie, uzależnień a także relacji partnerskich

oraz rodzicielskich.

Program Korekcyjno - Edukacyjny był realizowany w powiecie koszalińskim

w 2016 r. w dwóch grupach. Pierwsza grupa spotykała się w siedzibie Miejsko –

Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sianowie (dla mieszkańców tej gminy).

Uczestnicy drugiej grupy natomiast mieli zajęcia w Powiatowym Centrum Pomocy

Rodzinie w Koszalinie (dla beneficjentów pozostałych gmin powiatu). Realizacja

Programu miała charakter grupy psycho – edukacyjnej otwartej. W pierwszym etapie

programu przekazano uczestnikom wiedzę na temat zjawiska przemocy,

uwarunkowań społeczno kulturowych, rodzinnych oraz biologicznych a także

psychologicznych konsekwencji stosowania przemocy, zarówno dla rodzin, jak

i samych osób stosujących przemoc i ujawniających zachowanie agresywne.

Kolejnym etapem pracy było obalenie mitów i stereotypów na temat przemocy,

odniesienie ich do realnej rzeczywistości, a także przejmowanie odpowiedzialności

za własne zachowanie agresywne. Każdy z uczestników uświadamiał sobie osobiste

uwarunkowania rodzinne, wpływające na tendencje do stosowania przemocy.

Program został skonstruowany zgodnie z wytycznymi określonymi

w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 2011 r.

w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne

ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, kwalifikacji osób zatrudnionych

w tych ośrodkach, szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań korekcyjno-

edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie oraz kwalifikacji osób

prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne, które za główne cele uznało:

1. powstrzymania osoby stosującej przemoc w rodzinie przed dalszym

16

stosowaniem przemocy;

2. rozwijania umiejętności samokontroli i współżycia w rodzinie;

3. kształtowania umiejętności w zakresie wychowywania dzieci bez używania

przemocy w rodzinie;

4. uznania przez osobę stosującą przemoc w rodzinie swojej odpowiedzialności

za stosowanie przemocy;

5. zdobycia i poszerzenia wiedzy na temat mechanizmów powstawania

przemocy w rodzinie;

6. zdobycia umiejętności komunikowania się i rozwiązywania konfliktów

w rodzinie bez stosowania przemocy;

7. uzyskania informacji o możliwościach podejmowania działań terapeutycznych.

Adresatami Programu są osoby, które dobrowolnie zgłosiły się do uczestnictwa

lub zostały wytypowane przez miejsko-gminne i gminne ośrodki pomocy społeczne

powiatu koszalińskiego, gminne zespoły interdyscyplinarne ds. przemocy w rodzinie,

zespół kuratorów Sądu Rejonowego w Koszalinie, Prokuraturę Rejonową

w Koszalinie. Łącznie wytypowano 34 osoby mogących skorzystać w uczestnictwie

w tym programie. W zajęciach w okresie realizacji programu brało udział 15 osób,

z czego po analizie kryteriów oceny program ukończyło 5 osób.

Wykres nr 8

Informacja o liczbie uczestników programu korekcyjno – edukacyjnego w 2016 r.

Źródło – opracowanie własne

Już w trakcie trwania Programu Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie

w Koszalinie oraz realizator Programu utrzymuje kontakt z osobami podejrzanymi

o stosowanie przemocy. Ponadto PCPR, poprzez współpracę z instytucjami

0

5

10

15

20

25

30

35

2016

5

15

34

Uczestnicy, którzyukończyli Program - 5

Osoby, które przystąpiłydo Programu - 15

Osoby wytypowane douczestnictwa w Programie- 34

17

kierującymi do uczestnictwa, w okresie 3 lat od zakończenia Programu prowadzi

monitoring osób uczestniczących celem określenia poprawy zachowania

i funkcjonowania w środowisku rodzinnym. W 2016 roku Powiatowe Centrum

Pomocy Rodzinie w Koszalinie monitoringiem objęło 28 osób uczestniczących

w edycjach Programu w latach 2013 – 2015. Były to osoby, które ukończyły Program.

Tylko w jednym przypadku osoba powróciła do zachowań agresywnych, w związku

z czym od kwietnia 2016 roku ponownie wdrożono w jej rodzinie procedurę

Niebieskiej Karty. Osoba ta została wytypowana do ponownego uczestnictwa

w Programie Korekcyjno – Edukacyjnym w edycji 2016, ale zrezygnowała z udziału

w powyższym przedsięwzięciu. W pozostałych 27 przypadkach instytucje

monitorujące nie odnotowały zdarzeń i zachowań agresywnych. Wnioskować należy,

że nastąpiła znaczna pozytywna zmiana w zachowaniach i funkcjonowaniu

w rodzinie i środowisku. Uczestnicy programu korekcyjno – edukacyjnego zaprzestali

stosowania przemocy.

Całkowity koszt zrealizowanego w 2016 r. programu wyniósł 12.690,00 zł, który

pochodził z dotacji Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie.

Cel: Współpraca instytucji oraz organizacji pozarządowych na rzecz

zapobiegania przemocy w rodzinie.

W ramach realizacji Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy oraz

Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim w 2016 r. z PCPR

współpracowały następujące jednostki organizacyjne i służby:

Starostwo Powiatowe w Koszalinie,

Ośrodki Pomocy Społecznej z terenu powiatu koszalińskiego (Miejsko-Gminne

Ośrodki Pomocy Społecznej w Bobolicach, Polanowie, Sianowie, oraz Gminne

Ośrodki Pomocy Społecznej w Będzinie, Biesiekierzu, Manowie, Mielnie,

Świeszynie),

Policja,

Sąd,

Prokuratura,

Placówki oświatowe (11 Gimnazjów z terenu powiatu koszalińskiego),

Organizacje pozarządowe działające na rzecz rodziny (Stowarzyszenie SOS dla

Rodziny),

Zakłady Opieki Zdrowotnej działające na terenie powiatu koszalińskiego,

Poradnie ds. uzależnień (Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii oddz.

w Koszalinie, Centrum Psychoterapii i Leczenia Uzależnień ANON w Koszalinie,

Poradnia Uzależnień w Koszalinie).

Powiat monitoruje działalność w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

na terenie powiatu m.in. poprzez współpracę z gminnymi zespołami

interdyscyplinarnymi ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, powołanymi we

18

wszystkich ośmiu gminach powiatu koszalińskiego oraz współpracując z ośrodkami

pomocy społecznej i policją na terenie powiatu.

W 2016 r. kontynuowano współpracę ze Stowarzyszeniem SOS dla Rodziny

ze Szczecina. Efektem tej współpracy było utworzenie w Koszalinie oddziału

Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem oraz

współorganizowanie Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem.

Ważnym aspektem współpracy instytucji jest powołanie Powiatowego

Konwentu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Forum to zostało utworzone na

podstawie Uchwały Nr 167/2016 Zarządu Powiatu w Koszalinie z dnia 8 czerwca

2016 r. W jego skład weszło 11 osób, które są przedstawicielami instytucji

realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy i ochrony ofiar przemocy,

na terenie powiatu koszalińskiego. Do głównych zadań Powiatowego Konwentu ds.

Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie należy:

opracowanie wspólnych rozwiązań w ramach współpracy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony osób dotkniętych przemocą,

przedkładanie propozycji zmian w Powiatowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2012 – 2017,

zbieranie i przekazywanie informacji na temat skali zjawiska przemocy w rodzinie,

gromadzeniem informacji na temat miejsc, osób i możliwości udzielania pomocy w środowisku lokalnym,

inicjowanie tworzenia nowych miejsc pomocy dla osób krzywdzonych (bądź wspieranie już istniejących placówek),

opracowanie nowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2018 – 2025.

W ramach działalności osoby powołane do Powiatowego Konwentu

Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w roku 2016 spotkały się 3 razy. Na

spotkaniach zajmowano się zasadami współpracy pomiędzy ośrodkami pomocy

społecznej a Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie przy

monitorowaniu Programu Oddziaływań Korekcyjno – Edukacyjnych dla sprawców

przemocy, opracowano wskaźniki do powyższego Programu, sporządzono wstępny

harmonogram prac nad tworzeniem nowego Programu Przeciwdziałania Przemocy

w Rodzinie w Powiecie Koszalińskim na lata 2018 – 2023, czy też zapoznano się

z funkcjonowaniem pokoju przesłuchań dla dzieci, który posiada certyfikat nadawany

przez Ministerstwo Sprawiedliwości i Fundację Dzieci Niczyje.

PODSUMOWANIE

Wszystkie działania realizatorów Programu - Powiatowego Centrum Pomocy

Rodzinie i instytucji współpracujących (ośrodki pomocy społecznej, sąd rejonowy,

prokuratura, policja, gminne zespoły interdyscyplinarne ds. przeciwdziałania

przemocy w rodzinie) skierowane są na ograniczanie (eliminację) skali zjawiska

19

przemocy oraz zapewnienie ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Z tego powodu

w jego realizację zaangażowano wszystkie instytucje i organizacje na co dzień

pracujące na rzecz mieszkańców powiatu koszalińskiego.