c) chropowatość, wzór, parametry

Chropowatość powierzchni – jest to zbiór nierówności powierzchni rzeczywistej, umownie określonych jako odchyłki profilu zmierzonego od linii odkształcenia w granicach odcinka, na którym nie uwzględnia się odchyłek kształtu i falistości.

R zt=f 2

8 rεf – posuwrε- promień naroża

3. Porównianie parametrów Ra i Rz dla badanych powierzchni.

Do oceny chropowatości powierzchni służą wg PN-73/M-04251 następujące parametry:Ra – średnie arytmetyczne odchylenie profilu od linii średniejRz – wysokość chropowatości wg dziesięciu punktów profiluRmax - największa wysokość chropowatości

Wszystkie próbki mają taką samą wartość średniego arytmetycznego odchylenia profilu od linii średniej, które wynosi Ra = 3,2 μm. Pozostałe wartości dla wszystkich próbek się różniły, co graficznie ilustruje poniższy wykres.

Próbka 1

Próbka 2

Próbka 4

Próbka 6

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

RmaxRzRa

Ra, Rz, Rmax [μm]

4. Wykresy udziału materiałowego profilu chropowatości.

Udział materiałowy Rmr

[%]

Nr próbki

Frezowanie czołowe 1

Frezowanie wzdłużne 2 Szlifowanie 4

Toczenie wzdłużne 6

Poziom przecięcia c [μm]

5 1,03 1,37 3,23 1,00

10 1,75 2,37 4,22 1,54

15 2,58 3,27 4,88 2,13

20 3,45 4,10 5,50 2,27

25 4,32 4,81 5,94 3,29

30 5,27 5,46 6,26 3,92

35 6,29 6,04 6,68 4,51

40 7,40 6,49 7,18 5,13

45 7,84 6,91 7,74 5,67

50 8,19 7,24 8,36 6,02

55 8,62 7,53 8,98 6,53

60 9,30 7,80 9,53 7,09

65 10,27 8,00 9,98 7,72

70 11,02 8,16 10,53 8,19

75 11,45 8,28 11,22 8,65

80 11,76 8,41 11,80 9,02

85 12,10 8,52 12,42 9,36

90 12,45 8,59 13,30 9,63

95 12,72 8,68 14,50 10,00

100 13,31 8,84 17,95 11,41

5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 951000.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00

14.00

16.00

18.00

20.00

Frezowanie czołoweFrezowanie wzdłużneSzlifowanieToczenie wzdłużne

Rmr [%]

c [μm

]

5. Wnioski.

Przeprowadzone ćwiczenie miało na celu wykonanie wykresów krzywych nośności oraz ocenę właściwości tych powierzchni. Z analizy wykresu wynika, że rodzaj obróbki powierzchni ma duży wpływ na kształt nierówności chropowatości. Stąd wniosek, że rodzaj obróbki ma decydujący wpływ na parametry i wygląd powierzchni obrobionych materiałów. Dlatego też przed wyborem rodzaju obróbki musimy się zastanowić nad przeznaczeniem danego przedmiotu np.

- przy produkcji tłoków w silniku wykorzystujemy metodę dogładzania, co pomaga w utrzymaniu smarowania, dzięki strukturze wielokierunkowej skrzyżowanej,

- elementy używane do budowy silników samolotów nie mogą być szlifowane obwodowo, ponieważ metoda ta zwiększa w danym elemencie naprężenia rozciągające, co z kolei wpływa na wytrzymałość tego elementu.