spis treściz życia Uczelni 7 Dorobek naukowy prof. Dubasa to ponad 200 publikacji, w tym 11...

spis treści

3

RedakcjaSzymon Sikorski – redaktor naczelnyMonika ZębalaJoanna Roczniewska

Adres RedakcjiBiuro RektoraUniwersytetu Rolniczego w KrakowieAl. Mickiewicza 2131-120 Krakówtel. (+48) 12 662 44 36fax: (+48) 12 633 62 45e-mail: [email protected]

WydawcaUniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Fotografie:Gabriel WojcieszekAdam MrózAndrzej OwsińskiJoanna RoczniewskaIzabella Majewska

Projekt okładkiopracowanie graficzne: Barbara Widłakzdjęcie: Alicja Krzeczek

Redakcja zastrzega sobie prawodo dokonywania skrótów i zmian redakcyjnychw nadesłanych tekstach

ISSN: 1899-7775Nakład: 1000 egz.

Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Rolniczegoim. Hugona Kołłątaja w Krakowiedostępny jest w wersji elektronicznejna stronie internetowej uczelni www.ur.krakow.pl

Skład, łamanie, druk:Drukarnia Ekodrukul. Powstańców Wielkopolskich 330-553 Kraków

z życia UczelniDoktorat honoris causa prof. Andrzeja Dubasa 4Nominacje profesorskie 12Wspomnienie o prof. dr hab. Marku Madeyskim 23Promocje habilitacyjne i doktorskie 24Z prac Senatu 28

konferencje…Konferencje, seminaria, warsztaty 30

sukcesy pracowników Laureaci Małopolskiego Stypendium Doktoranckiego 50

nie tylko naukaXII Małopolska Giełda Agroturystyczna 52Festiwal Nauki 55IX Ogólnopolskie Dni Owada 59Święto Ogrodów 62Pięciolecie Chóru UR 64Uniwersytet Dzieci 66Czterdziestolecie Kabaretu pod Budą 67Magia teatru 70Otwarcie szklarni 72Natura 2000 74Turnieje sportowe 75Sukcesy sportowców 78Pola Nadziei 79

wywiad numeruMatematyka królową nauk – rozmowa z prof. Markiem Ptakiem 80

studenci Wyprawa na Atlas 82Międzynarodowe Sesje Kół Naukowych 88Juwenalia 94Dzień Mechanizatora 96Lech Wałęsa i Tadeusz Mazowiecki w Krakowie 97Działalność Zespołu Sygnalistów Myśliwskich „Hagard” 98Zawody leśników 102

piszą o nasUczelnia w mediach 103

Biedronka, fot. Alicja Krzeczek

Od RedakcjiOddajemy w Państwa ręce, ostatni w tym roku akademickim, 7 numer naszego Biuletynu Informa-cyjnego, który od września przygotowujemy w nowej szacie graficznej. Koniec roku to czas na pod-sumowania i podziękowania, które chcemy złożyć Wszystkim naszym Czytelnikom oraz Autoromi Współpracownikom.Serdecznie dziękujemy za cenne uwagi dotyczące, zarówno treści merytorycznej artykułów, jak i ichgraficznej formy. Zapewniamy, że wszystkie te głosy dokładnie analizujemy.Jako redaktor naczelny, pragnę serdecznie podziękować całemu Zespołowi Redakcyjnemu, za ciężkąi owocną pracę, w tym jakże trudnym i ciekawym roku wydawniczym. Dziękuję również za termi-nowość i rzetelność dziennikarską wszystkim pracownikom uczelni, którzy przygotowywali dla nasteksty – bez Waszej pomocy nasza praca byłaby niemożliwa. Słowa podziękowania kieruję takżepod adresem autorów zdjęć, które nadają wyjątkowego charakteru tej publikacji.

Życzymy Wszystkim Państwu spokojnych, słonecznych wakacji i bezpiecznego powrotu do domu.W imieniu Zespołu Redakcyjnego:

Szymon Sikorski – redaktor naczelny

4

Doktorat honoris causaProf. zw. dr hab. dr h.c. multi Andrzeja DubasaKraków, 19 czerwca 2009 r.

Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie prof. zw. dr hab. dr h.c. multi Andrzejowi Duba-sowi z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu odbyła się 19 czerwca 2009 r.W Centrum Kongresowym UR zgromadzili się licznie przybyli goście, bliscy Profesora oraz pracownicy i studenci.

Doktor honoris causa Uniwersytetu Rolniczego – prof. Andrzej Dubas

z życia Uczelni

5

Magnificencjo Rektorze, Wysoki Senacie,Wysoka Rado Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego,Dostojny Profesorze,Szanowni Goście!

Prof. zw. dr hab. dr h.c. multi Andrzej FilipDubas urodził się 29 listopada 1932 rokuw Wągrowcu, woj. wielkopolskie w rodzinienauczycieli.

Wykształcenie, stopnie i tytuły naukowe

Naukę w szkole podstawowej rozpoczął w ro-dzinnej miejscowości, a ukończył na wysiedle-niu w Zamościu. W roku 1945 rozpoczął na-ukę w Gimnazjum w Wągrowcu, a kontynu-ował od roku 1947 w Poznaniu, gdzie w 1950roku uzyskał świadectwo dojrzałości w Li-ceum św. Marii Magdaleny. W tym samymroku rozpoczął studia na Wydziale Rolni-czym Uniwersytetu Poznańskiego, a po reor-ganizacji kontynuował naukę w WSR w Po-znaniu, którą ukończył w 1954 roku uzysku-jąc tytuł zawodowy mgr inż. rolnictwa.Bezpośrednio po ukończeniu studiów podjąłpracę w RZD Swadzim, gdzie przez 6 lat pra-cował na etacie naukowo-technicznym jakokierownik pól doświadczalnych. Równocześ -nie prowadził własne badania, które stano-wiły podstawę rozprawy doktorskiej pt.: Do-karmianie kukurydzy nawozami azotowymiw różnych okresach rozwoju roślin. Stopień nau-kowy doktora nauk rolniczych nadała MuRada Wydziału Rolniczego WSR w Poznaniuw 1953 roku. Po obronie pracy doktorskiejzostał zatrudniony na stanowisku adiunktaw Katedrze Szczegółowej Uprawy Roślin.W latach 1962-1963 odbył staż naukowy

w Stanach Zjednoczonych. W roku 1974uzyskał stopień naukowy doktora habilitowa-nego na podstawie dorobku naukowego i roz-prawy habilitacyjnej pt.: Wpływ intensywnegonawożenia azotem na plony i wartość pastewnąkukurydzy kiszonkowej. W tym samym rokuobjął etat docenta. Pięć lat później, tj. w roku1979, Rada Państwa nadała Mu tytuł nau -kowy profesora nadzwyczajnego. W roku1990 uzyskał stanowisko profesora zwyczaj-nego, na którym to stanowisku pracował doprzejścia na emeryturę w roku 2003.

Przebieg pracy zawodowej

Profesor Andrzej Dubas całe życie zawodowezwiązany był z Wyższą Szkołą Rolniczą, póź-niej Akademią Rolniczą, a obecnie Uniwersy-tetem Przyrodniczym w Poznaniu. W Uczelnitej przeszedł wszystkie szczeble kariery nauko-wej, pełnił również wiele ważnych stanowisk.

Laudacja wygłoszona przez prof. dr hab. Aleksanda Szmigla

Prof. Aleksander Szmigiel

JM Rektor nadaje tytuł doktora honoris causa

6

W latach 1971-1976 pełnił funkcję zastępcydyrektora Instytutu Uprawy Roli i Roślin orazkierownika Zakładu Roślin Zbożowych, a poreorganizacji kierownika Zakładu Szczegóło-wej Uprawy Roślin. W latach 1975-1984 byłprorektorem ds. nauki Akademii Rolniczejw Poznaniu.

Zainteresowania naukowo-badawcze

W ponad pięćdziesięcioletniej działalnościnaukowej prof. dr hab. Andrzeja Dubasamożna wyróżnić kilka okresów odznaczają-cych się różną tematyką badawczą. W pierw-szych latach pracy tematyka badań była bar-dzo szeroka, co wynikało z prowadzenia do-świadczeń polowych Katedry SzczegółowejUprawy Roślin w RZD w Swadziniu. Prowa-dzenie badań z wieloma roślinami uprawny -mi, w tym z roślinami oleistymi, włóknisty -mi, burakami cukrowymi, cykorią, tytoniemoraz kukurydzą pozwoliły Profesorowi nazdo bycie szerokiej wiedzy teoretycznej i pra-k tycznej charakterystycznej dla pracowni-ków Katedr Szczegółowej Uprawy Roślin.Doświadczenia zdobyte w tym okresie byłypodstawą świadomego ukierunkowania zainte-resowań badawczych na rośliny zbożowe i ku-kurydzę, co podkreśla sam Profesor Dubas.

Opublikowane w tym okresie prace dotyczyły:– wpływu wilgotności gleby na rozwój

i plonowanie roślin oleistych i roślinkrzyżowych

– wpływu nawożenia azotem na plon i ja-kość słomy roślin włóknistych

– uprawy cykorii na paszę oraz sposobówprzechowywania cykorii

– optymalizacji nawożenia buraków cukro-wych obornikiem i nawozami mineralnymi

– efektywność dokarmiania kukurydzypóźnymi dawkami azotu.

Ten ostatni gatunek, to jest kukurydza, stałsię rośliną najważniejszą w całej karierze nau -kowej Profesora Dubasa. Kolejny okres w dzia- łal no ści naukowo-badawczej prof. A. Dubasato czas od doktoratu do habilitacji. W tymczasie kontynuowane są badania nad szerokorozumianą agrotechniką kukurydzy, co zwią-zane było z odbytym stażem naukowymw Katedrze Hodowli i Uprawy KukurydzyUniwersytetu Jowa w Stanach Zjednoczo-nych. Wiedza zdobyta w USA pozwoliłaProfesorowi na prowadzenie badań, a następ-nie wdrożenie do praktyki mieszańców ku-kurydzy hodowli krajowej i zagranicznej.To dzięki prof. A. Dubasowi wprowadzonow naszym kraju siew punktowy kukurydzy.

W tym czasie Profesor prowadził badanianad zagadnieniem regulatorów wzrostu zbóżoraz doskonaleniem agrotechniki jęczmieniaozimego.W następnym okresie działalności naukowejprof. Dubas zajmuje się niemal wyłącznie ku-kurydzą, w tym wprowadzeniem w Polscenowych kierunków użytkowania, tj. na suszz całych roślin oraz CCM. Liczne opracowa-nia opublikowane w tym okresie dotyczyłygłównie:– uprawy kukurydzy w zmianowaniu i mo-

nokulturze– skuteczności różnych herbicydów w zwal -

czaniu chwastów kukurydzy i ich wpływuna rośliny następcze

– wpływu odmian i terminu zbioru na war-tość energetyczną kiszonek

– efektywność przykrywania folią na syn-chro nizację kwitnienia i produkcję na-sienną odmian mieszańcowych.

Przeprowadzone badania miały duże znacze-nie naukowe, a także utylitarne, stanowiłypod stawę do opracowania kilku instrukcjiwdro żeniowych, zostały spopularyzowanew licznych artykułach popularno-nauko-wych i 2 wydawnictwach książkowych.W okresie tym, Profesor odbył liczne stażenaukowe, nawiązał współpracę z ośrodkaminaukowymi na Węgrzech, we Francji, Wło-szech, Austrii, Szwajcarii oraz RFN.Działalność naukowa prof. Dubasa przypa-dająca na lata 90. i później, to doskonaleniemetod technologii uprawy i wykorzystaniakukurydzy w Polsce. Ważniejsze zagadnieniaw tym okresie dotyczą:– oceny wartości gospodarczej nowych od-

mian kukurydzy– możliwości uprawy kukurydzy w systemie

bezorkowym i siewach bezpośrednich– produkcyjnych skutków zmniejszenia na-

kładów na agrotechnikę kukurydzy– wykorzystanie CCM w żywieniu trzody

chlewnej– badania nad ujemnymi skutkami ekolo-

gicznymi w wyniku nieracjonalnego na-wożenia kukurydzy.

Dostojni goście podczas uroczystości

z życia Uczelni

7

Dorobek naukowy prof. Dubasa to ponad200 publikacji, w tym 11 książek, podręczni-ków, skryptów, ponadto liczne referaty nakongresach i konferencjach zagranicznychoraz krajowych. Ponadto bardzo liczne arty-kuły popularno-naukowe, instrukcje wdroże-nio we oraz ekspertyzy.

Problematyka badawcza realizowana przezProfesora Dubasa była w większości finanso-wana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnic-twa Wyższego. Od początku lat 90. były tocztery granty, co świadczy o wysokim pozio -mie naukowym prowadzonych badań. Uzy-ska ne wyniki badań zostały opublikowa new 14 rozprawach naukowych, były takżeprzedstawiane na wielu konferencjach krajo-wych oraz za granicą, między innymi w Ham-burgu i Cordobie. Badania te stanowiły pod-stawę do opracowania kilku instrukcji wdro-żeniowych, zaleceń agrotechnicznych i byłyupowszechniane poprzez liczne artykuły po-pularno-naukowe.

Działalność dydaktyczno-wychowawcza

Jako nauczyciel akademicki prof. A. Dubasprowadził i nadal prowadzi zajęcia dydak-tyczne. Nie sposób wyliczyć wszystkich przed- miotów i rodzajów zajęć, ale w największymuproszczeniu dotyczyły one szeroko rozumia -nej uprawy roślin. Profesor Dubas opracowałliczne programy nauczania, był inspiratoremi autorem wielu pomocy dydaktycznych,w tym podręczników akademickich. Wypro-mował ponad 150 mgr inż. rolnictwa, ośmiumłodych pracowników nauki uzyskało podjego promotorstwem stopień naukowy dokto -ra, czterech doktora habilitowanego, z zespołuprof. Dubasa trzech nau czycieli akademickichuzyskało tytuł nau ko wy profesora.Zespół, który stworzył i którym kierowałprzez długie lata przekształcił w znanąw kraju i zagranicą „Szkołę Profesora Dubasa”– tak określany jest zespół pracowników Ka-tedry i Zakładu Szczegółowej Uprawy Roślinzajmujący się głównie szeroko rozumianąuprawą kukurydzy.

Działalność organizacyjna i społeczna

Wyrazem wyjątkowej pozycji naukowej Jegodorobku i doświadczenia dydaktycznego orazpredyspozycji organizacyjnych jest powierza-nie prof. A. Dubasowi licznych i odpowie-dzialnych zadań w szkolnictwie wyższym, in-stytucjach naukowych, zawodowych i spo-łecznych. Przez 30 lat był członkiemKomitetu Uprawy Roślin V Wydziału PAN,w którym w latach 1981-1990 przewodniczyłsekcji Polowej Uprawy Roślin. Od roku 1990przez 3 kolejne kadencje tj. do roku 1999 byłprzewodniczącym Komitetu Uprawy Roślin.Profesor Dubas jest założycielem PolskiegoTowarzystwa Agrotechnicznego, członkiemPoznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Naukoraz dwóch międzynarodowych towarzystwnau ko wych: American Society of Agronomyi European Society for Agronomy.

Przez wiele lat był członkiem Rady Nauko-wej Zakładu Badań Środowiska Rolniczegoi Leśnego PAN w Poznaniu, członkiem RadyKonsultacyjnej Centralnego Ośrodka Bada-nia Odmian Roślin Uprawnych w SłupiWiel kiej, w tym przez 14 lat przewodniczyłKomisji ds. Rejestracji Odmian Kukurydzy.W latach 1994-2002 był członkiem RadyGłównej Szkolnictwa Wyższego, gdzie pełniłfunkcję przewodniczącego Sekcji UczelniRolniczych, a także wiceprzewodniczącego

Prof. dr hab. dr h.c. multi Andrzej Dubas

Władze Uczelni podczas uroczystości

8

Magnificencjo Panie Rektorze

Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie,

Wysoki Senacie,

Panie Dziekanie i Dostojna Rado Wydziału

Rolniczo-Ekonomicznego tegoż Uniwersytetu,

Magnificencje Panowie Rektorzy,

Panowie Dziekani bratnich Uniwersytetów,

Wielce szanowni goście którzy swoją

obecnością zaszczyciliście tę uroczystość,

Drodzy Przyjaciele – Koleżanki i Koledzy,

Kochana Rodzino towarzysząca mi dzisiaj

jak zawsze w ważnych i doniosłych

wydarzeniach mojego życia!

Nadanie mi przez Uniwersytet Rolniczyw Krakowie tej najwyższej godności akade-mickiej doctora honoris causa jest dla mnie, na-uczyciela akademickiego szczególnym i wiel cezaszczytnym wyróżnieniem. Przyjmuję jąz pokorą, ale i z wielką osobistą radością i po-czuciem odpowiedzialności i wdzięczności,jako że otrzymałem ją od uczelni tworzącejjakże znany i ceniony, nie tylko w kraju alerównież poza jego granicami, krakowski ośro-dek akademicki. Nadanie mi tej godności maponadto dla mnie, wieloletniego nauczycielaakademickiego uczelni rolniczej, szczególneznaczenie również dlatego, że otrzymuję ją oduczelni, która swój rolniczy charakter działal-ności dydaktycznej i naukowej wyartykuło-wała pozostaniem przy nazwie UniwersytetuRolniczego. Z tym większą wdzięcznością gorąco dzię-kuję dziekanowi prof. Teofilowi Łabziei Radzie Wydziału Rolniczo-Ekonomicz-nego oraz kierownictwu i pracownikom Ka-tedry Szczegółowej Uprawy Roślin za inicja-tywę tak zaszczytnego wyróżnienia mojejosoby oraz Magnificencji Rektorowi prof.

Rady. Od roku 1991 jest członkiem Central-nej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów,w której przewodniczy Sekcji Nauk Biolo-gicznych, Rolniczych, Leśnych i Weteryna-ryjnych jest także członkiem Prezydium Ko-misji. Prof. Dubas jest członkiem kilku orga-nizacji zawodowych i społecznych, w tymSITR i NOT oraz Polskiego Związku Produ-centów Kukurydzy. W swojej macierzystejuczelni poza kierowaniem przez wiele lat Za-kładem Szczegółowej Uprawy Roślin przez3 kadencje był prorektorem ds. nauki, człon-kiem senatu oraz licznych komisji wydziało-wych, rektorskich i senackich.

Współpraca z Uniwersytetem Rolniczym

w Krakowie

Bliskie związki prof. Dubasa z Uniwersyte-tem Rolniczym w Krakowie, a szczególniez Wydziałem Rolniczo-Ekonomicznym mająponad 35-cio letnią historię. Pracownicy Ka-tedry Szczegółowej Uprawy Roślin od poło -wy lat 70. prowadzili dwa projekty badawczekoordynowane przez profesora Dubasa. Rów-nież prof. Dubas i Jego zespół uczestniczyliw projektach badawczych CPBR koordyno-wanych przez prof. Ziółka. W późniejszychlatach współpraca naukowa była kontynu-

owana w zakresie uprawy kukurydzy naziarno. Pracownicy naszego Wydziału zwła sz-cza katedr uprawowych uczestniczyli w licz-nych konferencjach naukowych, seminariachorganizowanych przez prof. Dubasa i Jego ze-spół. Bliskie kontakty naukowe, to także kon-sultacje naukowe, wymiana poglądów, wy-miana doświadczeń dydaktycznych, progra-mów nauczania. Prof. Dubas wielokrotnierecenzował rozprawy doktorskie i habilita-cyjne, wiele prac do druku naszych pracowni-ków. Również pracownicy naszej Uczelniwielokrotnie recenzowali rozprawy doktor-skie, habilitacyjne oraz wnioski o tytuł profe-sora pracowników Katedry, którą kierowałprof. Andrzej Dubas.

Odznaczenia i nagrody

Za wybitne osiągnięcia naukowe, organiza-cyjne, społeczne oraz działalności na rzeczpraktyki rolniczej prof. Dubas został wyróż-niony wieloma odznaczeniami państwowymii resortowymi, w tym: Złotym Krzyżem za-sługi, Krzyżami Kawalerskim, Oficerskimi Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,dwukrotnie medalem Komisji Edukacji Na-rodowej i wieloma innymi odznaczeniami,nagrodami i wyróżnieniami.

Prof. Andrzej Dubas został wielokrotnie wy-różniany najwyższą godnością, tj. doktora ho -noris causa nadaną Mu przez Akademię Tech-niczno-Rolniczą w Bydgoszczy (2001 rok),Uniwersytet Warmińsko-Mazurski (2003 rok),Akademię Rolniczą w Szczecinie (2005 rok )i Uniwersytet Szczeciński (2007 rok ).

Gratulacje od pracowników URPamiątkowy obraz od Profesora trafi do Dworku UR

z życia Uczelni

9

Januszowi Żmiji i Wysokiemu Senatowi kra-kowskiego Uniwersytetu Rolniczego za życz-liwe i przychylne rozpatrzenie tej inicjatywyi nadanie mi doktoratu honorowego swojejuczelni. Wielką wdzięczność wyrażam sza-nownym panom recenzentom w osobachprof. Janusza Nowickiego i prof. Mieczy-sława Wilczka za znalezienie w mojej dzia-łalności akademickiej ich zdaniem wystarcza-jących argumentów pozwalających na nada-nie mi tej godności, jak również panu prof.Aleksandrowi Szmiglowi za podjęcie siępro motorstwa mojego doktoratu.

Moje zaangażowanie w ostatnich kilkunastulatach obok działalności naukowej koncen-trowało się w dużej mierze na pracach w licz-nych gremiach naukowych i organizacyjnychpolskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Dziękitemu zebrane doświadczenia pozwalają mi naszersze i bardziej realistyczne spojrzenie nastan i perspektywę dalszego rozwoju nauk rol-niczych i rolniczego szkolnictwa wyższego,będących moją profesją zawodową. Proszępozwolić mi zatem na podzielenie się z Pań-stwem kilkoma wynikającymi stąd refleksjamii opiniami, z których na czoło wybija się corazbardziej obecnie powszechna w niektórychgremiach opinia o malejącym znaczeniu sek-tora rolnictwa w światowej i polskiej gospo-darce i wynikającego stąd mniejszego znacze-nie szkolnictwa rolniczego, zwłaszcza wyż-szego oraz, co jest szczególnie niepokojące,podważającego istotę i sens szeroko pojętychnauk rolniczych.

W skali globalnej w odniesieniu do całegoświata nieuzasadniony jest pogląd, że znacze-nie rolnictwa maleje z racji nadprodukcji

żywności występującej w niektórych rejo-nach. Nie podzielam tego stanowiska, gdyżwiarygodne prognozy wskazują, że znaczenierolnictwa w szerokim jego pojęciu nie tylko,że nie maleje, ale w kolejnych latach będzie siędynamicznie zwiększało. Nie tylko z racjiprodukcji żywności, ale jako producenta su-rowców energetycznych, źródeł energii odna-wialnej oraz gospodarki łagodzącej, a w dal-szej perspektywie czasu, zapobiegającego ne-gatywnym skutkom niekorzystnym dla światazmianom klimatycznym. Będzie równieżistotnym czynnikiem unowocześniającymi cywilizującym obszary wiejskie. Takie wła-śnie zadania przyszłego rolnictwa i jego wizjęna dalsze lata wyznaczył odbyty niedawnow Puławach I Kongres Nauk Rolniczych.

Realizacja określonych na Kongresie zadaństojących przed współczesnym i przyszłymrolnictwem wymuszą nadanie mu należnej,wyższej niż obecnie, rangi gospodarczej i co zatym idzie również, a może przede wszystkimspołecznej. Są to zadania skierowane nie tylkodo administracji państwowej, ale również doszkolnictwa rolniczego, zwłaszcza szkolnictwawyższego. Realizowany obecnie przestarzałyi nie dostosowany do zadań współczesnegorolnictwa program i sposób nauczania musibyć szybko i skutecznie zmieniony w kierunkudawania studentom szerszej niż obecnie paletywiedzy i to zarówno teoretycznej jak i do-świadczeń praktycznych z różnych dziedzin.Zadania te mogą wypełnić tylko szkoły i uczel-nie odpowiednio wyposażone i posiadającekadrę nauczającą, która będzie merytoryczniedo tego przygotowana i to na różnym pozio-mie odpowiadającym celom jakie stoją za-równo przed rolniczymi wyższymi szkołami

Wystąpienie prof. dr hab. Andrzeja Dubasa doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie

Prof. dr hab. Andrzej Dubas

10

zawodowymi jak i rolniczymi uczelniami uni-wersyteckimi. Te ostatnie powinny reprezen-tować szeroki zakres dyscyplin naukowych nietylko przyrodniczych, ale również technicz-nych, ekonomiczno-organizacyjnych i spo-łecznych, umiejętnie włączonych do progra-mów nauczania. Tylko bowiem takie uczelniebędą mogły kształcić wysokokwalifikowanakadrę dla współczesnego, nowoczesnego rol-nictwa, ale również i leśnictwa. Absolwencitakich uczelni cieszyć się będą wtedy należnąim wysoką rangą społeczną, a uczelnie niebędą miały trudności z naborem kandydatówna tak realizowane studia rolnicze i leśne.W pełni uzasadnione jest zatem, aby akade-mickie rolnicze szkoły wyższe, spełniające wy-mogi obowiązującej ustawy o polskim szkol-nictwie wyższym były prawdziwymi uniwersy-tetami kształcącymi wysokokwalifikowanąkadrę, która w swych funkcjach badawczychi dydaktycznych będzie ukierunkowana nietylko na potrzeby szeroko pojętego sektorarolno-żywnościowego, a niektóre uczelnie jaknp. uczelnia krakowska również na potrzebysektora leśno-drzewnego, oraz na całe obszarywiejskie oraz ochronę i kształtowanie środowi-ska przyrodniczego. Funkcje te spełniać będąmogły i spełniają tylko szkoły wyższe o wielo-dyscyplinowej strukturze uniwersyteckiej.Powstaje tylko pytanie czy uniwersytetykształ cące kadrę dla współczesnego rolnictwai leśnictwa powinny nosić miano uniwersyte-tów przyrodniczych, a nie rolniczych lub rol-niczo-leśnych? Czy przymiotnik „rolniczy”jest niższym stopniem uniwersytetu przyrod-

niczego i nadaje uczelni charakter bardziejzawodowy? Czy w takich uniwersytetach niemogą być prowadzone badania podstawowez szeroko pojętych nauk przyrodniczych wy-korzystywanych z kolei w badaniach stoso-wanych mających bezpośrednie zastosowaniew ich wykorzystanie do unowocześnianiatechnologii produkcji? Czy wreszcie tak zro-zumiane rolnicze czy rolniczo-leśne uniwer-sytety nie zaspakajają ambicji naukowych jejnauczycieli akademickich i czy czynią jemniej atrakcyjnymi dla studentów?

Moją odpowiedzią na powyższe pytania i wąt-pliwości jest stwierdzenie, że nie w przymiot-niku „przyrodniczy”, „rolniczy” czy „rolni-czo-leśny” nazwy uniwersytetu jest sednoproblemu. Leży ono w programach i formachkształcenia, poziomie i problematyce prowa-dzonych prac badawczych i przekazywaniuich wyników nie tylko szeroko pojętej prak-tyce rolniczej, ale całemu społecznemu i przy-rodniczemu środowisku wiejskiemu… Niepo-koi mnie niestety spotykana niechęć do rolni-czej lub rolniczo-leśnej nazwy uniwersytetuwśród niektórych nauczycieli akademickichtych uczelni. Wynika ona z całkowicie błęd-nego i niczym nie uzasadnionego przekona-nia jakoby ograniczały one prowadzenie w ra-mach takich uczelni ambitnych badań pod-stawowych na rzecz preferowania w nichwyłącznie działalności aplikacyjnej. Nie zdająsobie oni jednak sprawy, że współczesne rol-nictwo i leśnictwo wymaga bardzo pogłębio-nych badań we wszystkich niemal dziedzi-nach nauki począwszy od biologicznych,technicznych i ekonomicznych, na naukachspołecznych kończąc. W nowoczesnym uni-wersytecie o charakterze uczelni rolniczej i le-śnej, jak tego dowodzą liczne przykłady kra-jów europejskich i pozaeuropejskich, w tymrównież w naszych dawnych AkademiachRolniczych i warszawskiej Szkole GłównejGospodarstwa Wiejskiego, było i jest nietylko miejsce, ale i potrzeba obok prowadze-nia doświadczeń o charakterze aplikacyjnymrównież badań podstawowych dających pod-

stawy do postępu w wytwarzaniu nowychśrodków produkcji i stosowaniu nowocze-snych technologii produkcji. Sprawia to, żew takich uczelniach prowadzony jest równo-cześnie prawdziwie akademicki proces dydak-tyczny wyrażający się prowadzeniem licznychkierunków dających studentom duże możli-wości pacy zawodowej w obszarach bezpo-średnio i pośrednio związanych z szeroko po-jętymi sektorami: rolno-spożywczym i leśno-drzewnym oraz z działalnością na rzeczkształtowania środowiska naturalnego i ob-szarów wiejskich. Serdecznie życzę, aby takimuniwersytetem był Uniwersytet Rolniczyw Krakowie, w którego społeczność akade-micką zostałem dzisiaj włączony. Chciałbym przy okazji powyższych refleksjiprzypomnieć historię i wieloletnią tradycjędwóch polskich uczelni rolniczych, a miano-wicie krakowskiej i poznańskiej, które w nie-dalekiej przeszłości były przecież wydziałamirolniczymi bądź rolniczo-leśnymi wielkichuniwersytetów – Uniwersytetu Jagiellońskie -go i Uniwersytetu Poznańskiego. Obecnie sąich spadkobiercami i kontynuatorami jużw samodzielnych również uniwersyteckichstrukturach organizacyjnych.Dokonane ostatnio w kraju przemiany społe -cz ne i gospodarcze, a zwłaszcza, przystąpieniedo Unii Europejskiej, na stałe wprowadzi łyu nas zasady gospodarki rynkowej obejmującestopniowo wszystkie dziedziny dzia łalności,w tym również szkolnictwo. Edukacja stała się„towarem”, będącym przedmiotem różnie pro-wadzonych promocji i marketingu. Wyrazemtego jest między innymi powstanie licznychszkół niepublicznych, w tym również wyż-szych. Znacząco została wzbogacona krajowaoferta edukacyjna. Jednym z jej efektów przypostępującym obecnie niżu demograficznymjest, mówiąc kolokwialnie zwiększając sięz dnia na dzień „pogoń” za kandydatami nastudentów. Jest to wielkie wyzwanie dlauczelni publicznych, których dotowanie przezpaństwo w obecnie obowiązującym systemieich finansowania, uzależnione jest w dużymstopniu od liczby kształconych studentów.

Gaudeamus igitur

z życia Uczelni

11

Uczelnie, konkurując między sobą o studen-tów, zachęcają ich nowymi, atrakcyjnymi kie-runkami studiów. Jest to zjawisko niesłychaniekorzystne również dla samej nauki, ale podjednym i bardzo ważnym warunkiem, że będąone inne, potrzebne i atrakcyjne nie tylkoz nazwy, ale oparte na oferowanych nowychi potrzebnych gospodarce narodowej treściachprogramowych nauczania, realizowanychprzez dobrze merytorycznie przygotowanąkadrę do ich prowadzenia. W przeciwnym razie tak prowadzony marketing edukacyjnyuczelni jest nie tylko niegodny etyki uniwersy-teckiej, ale również bardzo krótkowzrocznyi w dalszej perspektywie bardzo niekorzystnydla wizerunku uczelni. Niezrozumienie potrzeb nowoczesnego rol-nictwa i leśnictwa, brak powszechnej świado-mości konieczności udzielania im wszech-stronnego wsparcia naukowego powoduje bar-dzo niepokojące podważanie istnienia naukrolniczych jako oddzielnej dziedziny nauko-

wej. Niestety coraz powszechniejszy jest brakzrozumienia dla istoty nauk rolniczych i leś -nych i ich specyfiki odróżniających je od in-nych dziedzin i nie docenianie prowadzonychw jej ramach ważnej działalności aplikacyjnej.W swojej istocie nauki te jak żadne inne dzie-dziny naukowe są bowiem z natury swej inter-dyscyplinarne. Opierają się wprawdzie napod stawach licznych dziedzin naukowych, aleich wiedza jest wykorzystywana tylko do two-rzenia nowej, kompleksowej i w dużym stop-niu interdyscyplinarnej wiedzy kumulującejoddziaływanie różnych czynników, nie tylkoprzyrodniczych, bo również technicznych,ekonomicznych i społecznych na środowiskoprzyrodnicze i społeczne kształtowane zarów -no przez czynniki naturalne jak i przez czło-wieka w ramach jego szeroko pojętej działal-ności rolniczej i leśnej. Nie mieszczą się onezatem w pełni w naukach przyrodniczych. In-terdyscyplinarność nauk rolniczych i leśnychi nie zrozumienie ich istoty stwarza też często

zbędne spory dotyczące kompetencyjnościrad wydziałów do przeprowadzania przewo-dów doktorskich, postępowań habilitacyjnychi występowania o nadanie tytułów profesor-skich. Ich rozwiązanie powinno być w sposóbjednoznaczny i uzasadniony merytorycznieprzeprowadzone i stosowane przez odpowied-nie gremia Centralnej Komisji do SprawStopni i Tytułów.

Kończąc proszę o życzliwe przyjęcie moichuwag i refleksji dotyczących nauk rolniczychi rolniczo-leśnego szkolnictwa wyż szego.Wdzięczny jestem uczelni krakowskiej, żeprzy tak zaszczytnej i doniosłej dla mnie uro-czystości, będąc rodowitym poznaniakiemmogę podzielić się nimi z Państwem właśnietu, w Krakowie, w mieście promieniującymna Polskę i świat wypracowaną przez wiekikulturą, nauką i oświatą.

Serdecznie dziękuje za uwagę.

JM Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu – prof. Grzegorz Skrzypczak oraz zaproszeni goście

12

Nominacje profesorskieProf. dr hab. inż. Kazimierz KlimaKatedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Wydział Rolniczo-Ekonomiczny

Kazimierz Klima – profesor nauk rolni-czych w zakresie agronomii – Uprawy Rolii Roślin, urodził się 26 lutego 1953 r. w Kra-kowie.


W 1972 r. ukończył Technikum Ogrodniczew Tarnowie-Gumniskach. Studia odbył naWydziale Rolniczym ówczesnej AkademiiRolniczej im. Hugona Kołłątaja w Krakowie(1972-1977), przedstawiając pracę magister-ską pt. Wpływ osadów z oczyszczalni ściekówFabryki Osłonek Białkowych na wysokość i ja-kość plonów ziemniaków, jęczmienia jaregoi końskiego zębu. Promotorem pracy był doc.dr hab. Józef Reichert. Stopień naukowy dok-tora nauk rolniczych nadała mu Rada Wy-dzia łu Rolniczego Akademii Rolniczej im.Hugona Kołłątaja w Krakowie (18 marca1987 r.) po przedstawieniu rozprawy pt.Wpływ roślin fitosanitarnych i środków chemi cz -

nych na zdrowotność pszenicy ozimej, jęczmie-nia jarego i owsa w specjalistycznym płodozmia-nie zbożowym. Promotor doc. dr hab. JózefReichert. Stopień naukowy doktora habilito-wanego nauk rolniczych w zakresie agronomii– uprawy roli i roślin nadała mu Rada Wy-dzia łu Rolniczego Akademii Rolniczej im.Hugona Kołłątaja w Krakowie (21 czerwca2000 r.) na podstawie rozprawy pt. Produkcyj-ność i przeciwerozyjna skuteczność płodozmia-nów w warunkach górskich południowo-za-chodniej części Beskidu Niskiego (wyróżnienierozprawy habilitacyjnej), Zesz. Nauk. ARw Krakowie, ser. Rozprawy 258. W kwietniu2009 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiejnadał Kazimierzowi Klimie tytuł naukowyprofesora nauk rolniczych.


W październiku 1977 r. rozpoczął pracęw Katedrze Ogólnej Uprawy Roli i Roślin nastanowisku asystenta stażysty. Od stycznia dogrudnia 1978 r. odbywał szkolenie wojskowew Szkole Oficerów Rezerwy w Elblągu orazw Technicznej Szkole Wojsk Lotniczychw Za mościu. Szkolenie ukończył ze stopniempodporucznika rezerwy. W latach 1983-1987pracował na stanowisku starszego asystenta.W okresie 1987-2000 adiunkta, 2000-2005adiunkta ze stopniem doktora habilitowa-nego, 2005-2009 profesora uczelnianego.Od 1981 organizował wraz z zespołem Gór-ską Stację Doświadczalną Katedry OgólnejUprawy Roli i Roślin zlokalizowaną w Czyr-nej k. Krynicy. W marcu 1985 r. przebywałna krótkoterminowym stażu naukowymw Katedrze Ogólnej Uprawy Roli i RoślinSGGW w Warszawie, zaś w okresie od 1 paź-dziernika 1986 r. do 31 marca 1987 r. odbył

sześciomiesięczny staż produkcyjny w Pań-stwowym Ośrodku Hodowli Zarodowejw Tyliczu. W 1996 r. odbył krótkoterminowy staż nau -kowy w Bundesanstalt für AlpenländischeLandwirtschaft „BAL” Gumpenstein (Öster-reich). W lipcu 2003 r. złożył egzamin przedkomisją Polskiego Centrum Badań i Certyfi-kacji w Pile i uzyskał uprawnienia inspektoraatestującego gospodarstwa ekologiczne.

Zainteresowania naukowo-badawcze,

dorobek naukowy

Dorobek naukowy prof. Kazimierza Klimyobejmuje 156 pozycji opublikowanych,z tego 107 stanowią oryginalne prace twór-cze (w tym 3 IP). W 2006 wydał podręcznikpt. Rolnictwo ekologiczne.Główne kierunki działalności naukowejmożna ująć w następujące grupy tematyczne:1) badania nad zmianowaniami i płodo-

zmianami; 2) przeciwerozyjna skuteczność roślin

uprawnych; 3) określenie przydatności pestycydów

w zwal czaniu barszczu Sosnowskiego,ploniarki zbożówki, pleśni śniegowej orazskracaniu międzywęźli pszenżyta jarego;

4) ocena przebiegu granicy rolno-leśnej; 5) rolnictwo ekologiczne. Badania statyczne prowadził w oparciu o do-świadczenia polowe realizowane w zróżnico-wanych warunkach siedliskowych: w RZDMydlniki k. Krakowa oraz w Górskiej StacjiDoświadczalnej w Czyrnej koło Krynicy.Stacja ta jest jedyną w Polsce placówką do-świadczalną, w której wykonywane są bada-nia nad uprawą roli i roślin na gruntach or-nych w terenach górskich.

Prof. dr hab. Kazimierz Klima

z życia Uczelni

13

W badaniach nad konsekwencjami narastają-cego udziału zbóż w zmianowaniach profe-sor Klima stwierdził, iż wprowadzenie dozmianowań zbożowych roślin fitosanitar-nych spowodowało zmniejszenie porażeniapszenicy ozimej przez choroby podsuszkowe,a stosowanie herbicydów zmniejszyło pora-żenie badanych zbóż (pszenica ozima, jęcz-mień jary, owies) przez choroby atakujące li-ście, kłosy i źdźbła.W wyniku badań realizowanych w GórskiejStacji Doświadczalnej w Czyrnej koło Kry-nicy stwierdzono m. in., że plonowanie roślinna stoku było dodatnio skorelowane ze wzra-stającą od strefy górnej do dolnej zawartościąskładników pokarmowych i aktywnością ce-lulolityczną drobnoustrojów glebowych. Prof. K. Klima w 1985 r. rozpoczął w StacjiCzyrna badania nad przeciwerozyjną sku-tecz nością płodozmianów. W wyniku badaństwierdził, iż największe spłukiwanie glebyi najmniejszą produkcyjność płodozmianówzanotowano w górnej części badanego stokuo największym nachyleniu. Natężenie spływupowierzchniowego w tej strefie było większe,a spływu śródpokrywowego mniejsze w po-równaniu z natężeniem tych zjawisk w pozo-stałych strefach o mniejszym nachyleniu. Badania z zastosowaniem opadu symulowa-nego wykazały, że natężenie spłukiwaniaw fazie kwitnienia pszenżyta ozimego, zakry-cia międzyrzędzi przez buraki i w okresie od-rostu I-go i II-go pokosu na użytku kośnym,było kilkakrotnie mniejsze niż w okresiewznowienia wiosennej wegetacji pszenżytaozimego i użytku kośnego oraz w fazie kieł-kowania buraków.Analiza efektywności ekonomicznej i energe-tycznej dowiodła, iż zwiększanie w płodo-zmianach udziału mieszanki koniczynowo-trawiastej powodowało wzrost wskaźnikaopłacalności i efektywności energetycznej. W poszczególnych płodozmianach masa spłu- kanego materiału glebowego (y) była wprostproporcjonalna do liczby dni w roku (x),w których gleba nie była pokryta roślinnością.Współzależność tę opisuje równanie regresji

y = 0,166x + 9,783, (współczynnik determi-nacji 0,539, n = 100). W dostępnej literaturzekrajowej i zagranicznej dotyczącej problema-tyki erozyjnej brak jest ujęcia przedstawionejzależności w postaci regresji. A zatem prezen-towane równanie regresji jest pierwszym tegotypu ujęciem analizowanej zależności w posta -ci formuły matematycznej. Wykorzystanie re-gre sji do opisania obserwowanego zjawiskabyło możliwe, gdyż w badaniach posłużonosię niestosowanym dotychczas w Polsce mode-lem doświadczenia płodozmianowego, w któ-rym badano spłu kiwanie gleby metodą bezpo-średnią. Również w dostępnej literaturze świa-towej brak jest przykładów doświadczeń z takzastosowaną metodą. W doświadczeniach nad wpływem wartościindeksu liściowego LAI (Leaf Area Index) naprzeciwerozyjną skuteczność roślin upraw-nych stwierdzono, że glebochronna skutecz-ność ziemniaka rozpoczynała się średnio od80 proc. pokrycia powierzchni gleby przez tąroślinę, w przypadku jęczmienia jarego od 30proc., natomiast dla łąki średnio od 4 proc.W przypadku buraka pastewnego wartość tawynosiła 60 proc., bobiku 30 proc., a pszen-żyta ozimego 15 proc. Prof. K. Klima wyzna-czył równania regresji ujmujące wpływ nara-stania powierzchni części nadziemnych bada-nych roślin na ograniczanie natężeniaspłukiwania powierzchniowego.W dostępnej literaturze krajowej i zagranicz-nej brak jest danych dotyczących wartości in-deksu liściowego LAI, od których rozpoczynasię glebochronna wartość poszczególnych ro-ślin uprawnych. Można zatem przyjąć, iż prze-stawione w publikacjach prof. K. Klimy war-tości LAI, od których rozpoczyna się glebo-chronna wartość badanych roślin uprawnych,są w badaniach erozyjnych pierwszymi tegotypu danymi.W badaniach realizowanych w RZD Mydl-niki nad wskaźnikiem pokrywy roślinnej Cwykazano, że wartość tego wskaźnika w zasie-wach jęczmienia jarego uprawianego na glebielessowej na stoku o nachyleniu 16 proc. wyniosła 0,25, a przy nachyleniu 9 proc. 0,18.

Analogiczne wskaźniki opracowano dlapszenżyta ozimego, bobiku, buraka pastewne -go i ziemniaka. Wskaźnik C występuje wewzorze empirycznego modelu prognozowaniaerozji wodnej USLE. Ujmuje on relację masyzmywów powierzchniowych wynoszonych zestanowiska z ocenianą rośliną do masy zmy-wów z nieobsianego ugoru. Określenie danych dla wskaźnika C na glebielessowej w warunkach polowych jest jednymz nielicznych przedsięwzięć naukowym w na-szym kraju. W literaturze krajowej możnaspotkać zaledwie kilka publikacji z tego za-kre su. Unikatowość badań wynika z przyjętejmetody polegającej na zastosowaniu standar-dowych poletek erozyjnych o rozmiarach22,13 x 1,87 m nachylonych 9 proc. Umożli-wia to porównanie wyników własnych z re-zul tatami światowych badań erozyjnych,w których stosowane są poletka standardowe. Osiągnięte rezultaty w badaniach erozyjnychmogą być przydatne dla doboru roślin uprawnych do płodozmianów przeciwerozyjnychoraz precyzyjnego prognozowania erozji wod-nej, m. in. w metodach w których stosuje sięrównania parametryczne, jak np. USLE.Obecnie potrzeba i celowość tych badań wy-nika m.in. z silnie regionalnego charakteruocenianych wskaźników oraz coraz bardziejpopularnych technik komputerowych w okre-śleniu natężenia denudacji powierzchniowej. Podstawą badań nad rolnictwem ekologicz-nym było dwuczynnikowe doświadczenie po-lowe założone w 1996 r. w Stacji Doświad-czalnej w Czyrnej. Dotychczasowe badaniawykazały, że plony mieszanek zbożowychoraz mieszanek owsa z wyką jarą uprawianychw systemie ekologicznym były średnio o 30proc. mniejsze od plonów uzyskanych w sys-temie konwencjonalnych, gdzie stosowanonawożenie mineralne i chemiczną ochron ro-ślin. Wskazuje to na możliwości uprawy mie-szanek w gospodarstwach ekologicznychfunkcjonujących na terenach górskich. W badaniach nad uwarunkowaniami roz-woju gospodarstw ekologicznych i agrotury-stycznych w 171 gminach województwa

14

małopolskiego stwierdzono, iż produkcja eko-logiczna skupiona była głównie w gminacho przewadze gleb słabych i średnich. Głównąbarierą rozwoju rolnictwa ekologicznego byłbrak zorganizowanego rynku skupu i dystry-bucji produktów wytwarzanych w tym syste-mie produkcji. Rozwojowi gospodarstw eko-logicznych sprzyjała działalność agroturysty -czna, głównie z uwagi na możliwość zbytuproduktów wytwarzanych w gospodarstwachekologicznych.Elementem poszerzającym wiedzę Profesorant. systemu ekologicznego było uzyskaniew 2003 roku uprawnień inspektora atestują-cego gospodarstwa ekologiczne. Ułatwiło todostęp do aktualnej wiedzy dotyczącej prze-pisów, uwarunkowań i stanu produkcji eko-logicznej. Umożliwiło również zapoznaniez aktualnymi problemami funkcjonowaniagospodarstw ekologicznych poprzez kontaktz praktyką rolniczą podczas corocznych lustracji.

Działalność dydaktyczna

i współpraca z praktyką

Prof. K. Klima prowadzi wykłady z przed-mio tów: systemy rolnicze, rolnictwo ekolo-giczne, gospodarka rolna na terenach urzeź-bionych. Wyniki doświadczeń, analiz i badańnaukowych posłużyły do opracowania 14 te-matów przydatnych dla praktyki rolniczej,które prezentował podczas konferencji, wykładów i szkoleń dla rolników. W okresie2000-2009 przeprowadził 106 szkoleń dlarolników, a w latach 2003-2009 blisko 160atestacji gospodarstw ekologicznych. Zdo-bytą wiedzę wykorzystywał również m.in.przy doborze roślin, konstruowaniu płodo-zmianów i zaleceniach w zakresie uprawy roliw gospodarstwie ekologicznym Jaworze(pow. 120 ha) należącym organizacyjnie doZakładu Doświadczalnego Instytutu Zoo-techniki w Grodźcu Śląskim. Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowa-nego był recenzentem 4 rozpraw doktorskichoraz 5 projektów badawczych na zlecenieKomitetu Badań Naukowych. Wykonał re-

cenzję 1 książki oraz 40 wydawniczych publi-kacji złożonych do wydawnictw naukowych. Uczestniczył w pracach 10 Komisji ds. prze-wodów doktorskich realizowanych na Wy-dzia le Rolniczo-Ekonomicznym. Był głów-nym wykonawcą w 2 tematach zleconych orazkierowałem w latach 1991-2006 – 4 projek-tami badawczymi (grantami). Dwunastokrotnie otrzymał nagrody Rektor-skie: za działalność naukowo-badawczą orazorganizacyjną. W 2001 r. został odznaczonyZłotym Krzyżem Zasługi nadanym przezPrezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. Do tejpory był opiekunem 52 prac magisterskichi 26 prac inżynierskich.Był promotorem pracy doktorskiej mgr inż.Kingi Szarek pt. Konkurencja zbóż jarychuprawianych w mieszankach i siewach czystychw zależności od gęstości siewu (obrona18.07.2007 r). Aktualnie sprawuje opiekę na-u kową nad badaniami, które w przyszłościbędą podstawą przewodu doktorskiego mgrinż. Macieja Chowaniaka pt. Glebochronnośćsiewu bezpośredniego i płużnego systemu upra -wy roli w ogniwie płodozmianowym w zależ-ności od nachylenia powierzchni stoku.Od 2002 r. jest członkiem Komitetu Zago-spodarowania Ziem Górskich Polskiej Aka-demii Nauk. W okresie 1998-2005 pełniłfunkcję przewodniczącego ISTRO.

Zainteresowania pozanaukowe

Jeździectwo i muzyka klasyczna.

Zygmunt Maciej Kowalski – profesor naukrolniczych w zakresie zootechniki – żywieniazwierząt. Urodził się 23 października 1957 r.w Grudziądzu.


Zygmunt M. Kowalski jest absolwentemII LO im. Emilii Plater w Sosnowcu. Studiana Wydziale Zootechnicznym AR w Krako-wie ukończył w 1981 r. uzyskując tytuł magi-stra inżyniera zootechniki, przedstawiającpracę magisterską pt. Strawność składnikówpokarmowych zielonki i suszu z lucerny u kózkarłowatych. W trakcie studiów pracował aktywnie w studenckim ruchu naukowym.W 1979 r. odbył dwumiesięczną, studenckąwyprawę naukową do Iraku (Mosul Univer-sity). W trakcie studiów otrzymał wiele na-gród za bardzo dobre wyniki w nauce, w tymNagrodę Sekretarza Naukowego PAN. W 1985 r., jako stypendysta Fundacji Dr andMrs. A.S. Dekkaban odbył sześciomiesięcznystaż naukowy w Kanadzie (University of Bri-tish Columbia), zapoznając się z technikamibadawczymi stosowanymi w badaniach nadprzeżuwaczami.

Stopień naukowy doktora nauk rolniczychnadała mu w 1989 r. Rada Wydziału Zoo-technicznego AR w Krakowie na podstawierozprawy doktorskiej pt. Wpływ sposobu ki-szenia zielonki z traw oraz udziału paszy tre-ściwej w dawce pokarmowej na przemianyskładników pokarmowych w żwaczu i dwu-nastnicy owiec, której promotorem był prof.dr hab. Julian Kamiński.W 1990 r. odbył dwumiesięczny staż nau ko -wy w Izraelu (Hebrew University of Jeruza-lem), w 1994 r. trzymiesięczny staż naukowy

z życia Uczelni

15

Prof. dr hab. Zygmunt Maciej KowalskiKatedra Żywienia Zwierząt, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt

we Włoszech (University of Udine), a w 1991i 1996 r. kilkutygodniowe misje naukowe weFrancji (INRA). Stopień naukowy doktora habilitowanegonauk rolniczych w zakresie zootechniki – ży-wienie zwierząt przyznała mu z wyróżnie-niem w 1998 r. Rada Wydziału Zootechnicz-nego AR w Krakowie, na podstawie rozpra wyhabilitacyjnej pt. Mydła wapniowe kwa sówtłuszczowych oleju rzepakowego w żywieniu bydła (Zesz. Naukowe AR w Krakowie, ser.Rozprawy nr 228, 1997). W kwietniu 2009 r. Prezydent Rzeczpospoli-tej Polskiej nadał Zygmuntowi M. Kowal-skiemu tytuł naukowy profesora nauk rolni-czych.


Od ukończenia studiów zootechnicznychw 1981 r. jest pracownikiem naukowo-dydak-tycznym Wydziału Zootechnicznego, a obec-nie Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt,pracując początkowo w Instytucie ŻywieniaZwierząt i Gospodarki Paszowej, przemiano-wanym później na Katedrę Żywienia Zwierząti zajmując kolejne stanowiska: asystenta staży-sty (1981-1982), asystenta i starszego asy-stenta (1982-1990), adiunkta (1990-2003)i profesora nadzwyczajnego (od 2003).


i dorobek naukowy

Zainteresowania naukowo-badawcze Zyg-mun ta M. Kowalskiego dotyczą żywieniaprzeżuwaczy (krów mlecznych, cieląt orazowiec i kóz) oraz oceny wartości pokarmowejpasz stosowanych w żywieniu tej grupy zwie-rząt. W szczególności w swoich badaniachnaukowych interesuje się:

1. żywieniem krów wysoko wydajnych, w tymprewencją zaburzeń w rozrodzie i choróbmetabolicznych okresu okołoporodowego

2. wpływem udziału w dawce pokarmowejmydeł wapniowych kwasów tłuszczo-wych, tłuszczu i aminokwasów chronio-nych na przemiany składników w prze-wodzie pokarmowym oraz na wydajnośći skład mleka krów

3. systemami wartościowania pasz i potrzebpokarmowych zwierząt przeżuwającychoraz programami komputerowymi stoso-wanymi w bilansowaniu dawek pokar-mowych

4. metodami stosowanymi w badaniach ży-wieniowych (metody z wykorzystaniemzwierząt operacyjnie przetokowanych,metody in vitro, technika NIRS)

5. wpływem żywienia na rozwój i funkcjęprzewodu pokarmowego cieląt

6. wpływem procesów technologicznychstosowanych w produkcji pasz na wyko-rzystanie składników pokarmowych przezzwierzęta przeżuwające.

Ważnym etapem działalności naukowej Zyg-munta M. Kowalskiego był udział we wdra-żaniu do praktyki francuskiego systemu ży-wienia przeżuwaczy (INRA 1988). Był kie-rownikiem 5 grantów KBN i MNiSW orazwykonawcą 5 innych grantów. Współpracujez wieloma ośrodkami naukowymi krajowymii zagranicznymi (m.in. z Francji, Włoch,Izraela, Danii, Kanady i Republiki Czeskiej). Prof. Zygmunt M. Kowalski jest autorem lubwspółautorem 395 publikacji, w tym 80 ory-ginalnych prac naukowych i recenzowanychprzeglądów literatury, spośród których zna-cząca część ukazała się w czasopismach z listyfiladelfijskiej (29).

Do najważniejszych publikacji można zaliczyć:• Spanghero M., Kowalski Z. M., 1997.

Critical analysis of N balance experimentswith lactating cows. Livestock ProductionScience, 52, 113-122

• Kowalski Z. M., Marszałek A., MillsC.R., 1997. The use of Ca salts of rape seedfatty acids to protect protein against degra-dation in the rumen. Anim. Feed Sci.Technol., 65, 265-274

• Kowalski Z. M., 1997. Rumen fermenta-tion, nutrient flow to the duodenum anddigestibility in bulls fed calcium soaps ofrapeseed fatty acids and soybean meal co-ated with calcium soaps. Anim. Feed Sci.Technol., 69, 289-303

• Kowalski Z.M., Pisulewski P.M., Span-ghero M., 1999. Effect of calcium soaps ofrapeseed fatty acids and protected methio-nine on milk yield and composition in dairycows. J. Dairy Res., 66, 475-487

Prof. dr hab. Zygmunt Maciej Kowalski

16

• Kowalski Z.M., Pisulewski P.M., Görgülü M., 2003. Effects of protectedmethionine and variable energy supply onlactational responses in dairy cows fed grasssilage-based diet. J. Animal Feed Sci., 12,451-464.

Jest ponadto współautorem Norm ŻywieniaBydła, Owiec i Kóz, a także podręcznika Ży-wienie Zwierząt i Paszoznawstwo (PWNWarszawa, 2001 i 2004). Był współautoremi redaktorem naukowym polskiego tłumacze-nia francuskiego podręcznika „RuminantNu trition. Recommended Allowances &Feed Tables” (Żywienie przeżuwaczy. Zale-cane normy i tabele wartości pokarmowej pasz).Był także członkiem Zespołu, a potem człon-kiem Panelu Recenzentów Zespołu Nauko Zwierzętach Hodowlanych KBN (obecnieMNiSW). Jest stałym recenzentem indekso-wanych czasopism naukowych (m.in. AnimalFeed Science and Technology) oraz człon-kiem Kolegium Redakcyjnego czasopis ma Jo-urnal of Animal and Feed Sciences.


Zygmunt M. Kowalski prowadzi zajęcia dy-daktyczne na Wydziale Hodowli i BiologiiZwierząt, na kierunku Zootechnika, na spe-cjalnościach Biologia Rozrodu i HodowlaZwierząt, a także na kierunku Biotechnolo-gia, na Biotechnologii – Studiach Międzywy-działowych. Zajęcia prowadzone są wedługautorskich programów i obejmują przedmio -ty: Żywienie zwierząt, Paszoznawstwo, Żywie-nie Zwierząt Rozpłodowych, Ocena wartościpokarmowej pasz i zasady prowadzenia badańżywieniowych, Zastosowanie programów kom-puterowych w żywieniu zwierząt oraz Biotech-nologia w produkcji pasz i żywieniu zwierząt.Część z wymienionych przedmiotów nau cza -na jest jedynie w naszej Uczelni. Zajęcia są zawsze wysoko oceniane w ankietach studen-tów. Prof. Z. M. Kowalski był opiekunem ponad 40 prac magisterskich studentów Wy-działu Hodowli i Biologii Zwierząt oraz kie-runku Biotechnologia. Prace były wielokrot-nie wyróżniane w konkursach ogólnopol-

skich. Prof. Z. M. Kowalski jest promotoremdwóch prze wodów doktorskich, w tym jed-nego zakończonego wyróżnieniem.

Jako wieloletni członek Wydziałowej Komisjids. Dydaktycznych i Studenckich uczestni-czył w opracowywaniu programów studiówdwustopniowych. Od 2003 r. jest równieżczłonkiem Rady Kierunku Międzywydziało-wego Studium Biotechnologii (obecnie Bio-technologia – Studia Międzywydziałowe),a od dwóch kadencji przewodniczy KomisjiDydaktycznej tego kierunku i jest współ-twórcą programów nauczania Biotechnologii. Prowadził i prowadzi autorskie wykłady i za-jęcia praktyczne z nauczycielami szkół rolni-czych, słuchaczami studium podyplomowe -go, lekarzami weterynarii – słuchaczami stu-dium specjalizacyjnych z zakresu rozroduzwierząt (Wrocław, Puławy) i chorób bydła(Olsztyn).

Działalność organizacyjna

i współpraca z praktyką

Prof. Zygmunt Maciej Kowalski w ciągu ca-łego okresu zatrudnienia wykazuje bardzodużą aktywność orga nizacyjną. Był człon-kiem komisji uczelnianych lub wydziałowych(Senackiej Komisji Dyscyplinarnej dla Na-uczycieli Akademickich, Komisji ds. Rektor-skiego Funduszu Stypendialnego, SenackiejOdwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dlaStudentów i Doktorantów, Komisji Rektor-skiej ds. Procesu Bolońskiego, UczelnianejKomisji Wyborczej, Wydziałowej Komisji ds.Nagród i Odznaczeń, Wydziałowej Komisjids. Dydaktycznych i Studenckich, Wydziało-wej Komisji ds. Finansów). Obecnie prze-wodniczy Komisji Dydaktycznej na Biotech-nologii – Studiach Międzywydziałowychoraz Wydziałowej Komisji Nauki i RozwojuNaukowego na macierzystym Wydziale.Współorganizował wiele krajowych i między-narodowych kongresów, konferencji i sym-pozjów naukowych, w tym Między narodowąKonferencję „Biotechnologia w Rolnictwie”– Eurobiotech (Kraków, 2007 r.).

Powszechnie znana w kraju jest jego bardzoaktywna i owocna współpraca z praktyką rol-niczą. Profesor jest jednym z najbardziej zna-nych ekspertów w zakresie żywienia krówmlecznych i cieląt. Prowadzi bardzo popu-larne wykłady i szkolenia praktyczne dla ho-dowców bydła, doradców ODR, producen-tów pasz i firm paszowych, lekarzy weteryna-rii, doradców żywieniowych, pracownikówmleczarni. Profesor Kowalski współpracujez wieloma ODR-ami, firmami paszowymi,mleczarniami oraz najlepszymi gospodar-stwami hodowlanymi. Na szczególne pod-kreślenie zasługuje owocna współpracaz OHZ Osięciny, gdzie zrealizował pomysłpowstania „Ośrodka Badawczo-Wdroże-niowo”, w którym możliwe jest prowadzenienowoczesnych badań żywieniowych na kro-wach mlecznych. Jest członkiem rad progra-mowych czasopism dla lekarzy weterynariii hodowców bydła.


Prof. Zygmunt M. Kowalski był wielokrotnienagradzany za swoją działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną otrzymując na-grody indywidualne i zespołowe Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz RektoraAR w Krakowie.

W 2002 r. został odznaczony Złotym Krzy-żem Zasługi RP. W 2007 r. został uhonoro-wany nagrodą Centaur, Nauka-Praktyce im.Prof. Tadeusza Konopińskiego, przyznawanąprzez Krajowe Stowarzyszenie Promocji Ob-szarów Wiejskich i Polską Federację Hodow-ców Bydła i Producentów Mleka, reprezentu-jących środowisko hodowców praktyków.


Jest wielkim miłośnikiem sportu, a zwłaszczaulubionego tenisa ziemnego. Wiele czasu po-święca swoim dzieciom grającym w tenisa.Syn Jakub i córka Marta są brązowymi mi-strzami Polski juniorów (syn) i dzieci(córka). Niewiele czasu pozostaje mu na do-brą książkę.

z życia Uczelni

17

Prof. dr hab. Anna NowotnaKatedra Technologii Węglowodanów, Wydział Technologii Żywności

Anna Nowotna – profesor nauk rolniczych,urodziła się w Krakowie 1 stycznia w 1946 r.


Studia na Wydziale Matematyczno-Fizy -czno-Chemicznym (kierunek fizyka) na Uni-wersytecie Jagiellońskim ukończyła w 1968roku uzyskując tytuł magistra. Stopień na-ukowy doktora nauk rolniczych nadała jejRada Wydziału Rolnego w 1978 roku napodstawie pracy pt: Fizyko-chemiczne właści-wości skrobi z niektórych gatunków Solanum.Stopień doktora habilitowanego nauk rolni-czych, w zakresie technologii żywności i ży-wienia nadała jej Rada Wydziału TechnologiiŻywności w 1997 roku, na podstawie pracypt.: Wpływ sposobu przygotowania skrobipszenżytniej na jej właściwości oraz na charak-terystykę frakcji rozpuszczalnej kleików skro-biowych, Zesz. Nauk. Akademii Rolniczejw Krakowie, ser. Rozprawy nr 214, 1996. Tytuł profesora nauk rolniczych uzyskaław 2009 roku.


W 1986 roku została zatrudniona w KatedrzeChemii Ogólnej, na Wydziale Rolnym Wyż-szej Szkoły Rolniczej (obecnie UniwersytetRolniczy) w Krakowie jako stażysta, a następ-nie w Instytucie Podstaw Chemii i Technolo-gii Żywności na Oddziale Technologii Żyw-ności (od 1974 r.) jako asystent, a następniestarszy asystent. W 1978 roku, po obroniepracy doktorskiej została zatrudniona na sta-nowisku adiunkta. Po kolejnych reorganiza-cjach Oddział Technologii Żywności zostałprzekształcony w Wydział Technologii Żyw-ności, gdzie pracowała w Katedrze Technolo-gii Węglowodanów. Po uzyskaniu stopnia

doktora habilitowanego, a następnie tytułuprofesora nadzwyczajnego pracuje nadal w tejsamej Katedrze.

Zainteresowania i dorobek naukowy

Badania naukowe dotyczą w dużym zakresiefizyczno-chemicznych właściwości skrobiróż nego pochodzenia botanicznego, natural-nej i zmodyfikowanej. Analizowała równieżwpływ poziomu nawożenia pszenżyta nawłaściwości skrobi, właściwości skrobi wy-izolowanych z różnych odmian pszenicy, żytao różnej wartości technologicznej, zmien-ność właściwości skrobi z różnych odmianżyta i pszenżyta w zależności od roku uprawyzboża. Kolejnym tematem były również ba-dania właściwości pentozanów wyizolowa-nych z rożnych odmian żyta.

Następne prace dotyczyły roli skrobi i pento-zanów w wypieku chleba żytniego. Tematykaprac obejmowała również różne metody wy-pieku chleba żytniego oraz mieszanego. Donajważniejszych publikacji można zaliczyć:

• Varriano-Marston E., Zeleznak K., No-wotna A. Structural Characteristics of Gelati-nized Starch. Die Stärke, 1985, 37, 326-329.

• Nowotna A., Pałasiński M. Physico-Chemi-cal Characteristic of Starch in Some SolanumSpecies. Acta Alim. Pol., 1986, 12, 67-76.

• Nowotna A. Studies on Selected Propertesof the Soluble Fraction in Triticale StarchPastes. Acta Alim. Pol., 1991, 17, 339-344.

• Nowotna A., Gambuś H., Praznik W.,Puzia R., Ziobro R. Characteristics of so-luble and insoluble fractions of gels prepa-red from starches of various botanical ori-gin segregated according to granule size.

Electronic Journal of Polish AgriculturalUniversities, Food Science and Techno-logy, 2000, vol 3, issue 1.

• Nowotna A., Gambuś H., Liehard P.,Praznik W., Ziobro R., Berski W., Cy-gankiewicz A. The importance of maincomponents of grains on baking quality ofwheat. Electronic Journal of Polish Agri-cultural Universities, Series Food Scienceand Technology, 2003, vol. 6, issue 1.

• Nowotna A., Gambuś H., Liebhard P.,Praznik W., Ziobro R., Berski W., Kra-wontka J. Characteristics of carbohydratefraction of rye. Acta Sci. Pol., Technol.Aliment., 2006. 5(1), 87-96.

• Nowotna A., Gambuś H., Kratsch G.,Krawontka J., Gambuś F., Sabat R., Zio-bro R. Effect of Nitrogen Fertilization onthe Physico-chemical Properties of StarchIsolated from German Triticale Vatietes.Starch/Staerke, 2007, 59(8), 397-399.

Prof. dr hab. Anna Nowotna

18

Dorobek naukowy Profesor A. Nowotnejobej muje ogółem 183 prace, w tym 61 orygi-nalne prace twórcze, oraz współautorstwow 2 skryptach.


Działalność dydaktyczna prof. Anny Nowot-nej obejmuje prowadzenie wykładów (z Tech -nologii Przetwórstwa Zbóż oraz z Fizyki), seminariów, ćwiczeń, konwersatoriów na stu-diach stacjonarnych, zaocznych i podyplo-mo wych. Prof. A. Nowotna była promoto-rem 2 prac doktorskich, 75 magisterskichi 15 inżynierskich. Była również opiekunempraktyk studenckich oraz brała udział w re-alizacji programu Tempus. Uczestniczyłarównież jako wykładowca w szkoleniach orazspotkaniach PTTŻ.

Współpraca z krajowymi i zagranicznymi

placówkami naukowymi

Profesor Anna Nowotna była jednym z orga-nizatorów współpracy z Universität für Bo-denkultur w Wiedniu (Austria) jak równieżz Fachhochschule Anthalt (Bernburg-Dessau-Köthen) w Bernburgu (Niemcy) oraz z Wa-shington State University (USA). W ramachtej współpracy były realizowane wspólne pro-jekty badawcze, których prof. Anna Nowotnabyła kierownikiem. Z prof. dr hab. Werne-rem Praznikiem z Institut für Chemie, Uni-versität für Bodenkultur współpraca naukowatrwa od 1991 roku do chwili obecnej.

Zagraniczne staże naukowe

Prof. Anna Nowotna w trakcie zatrudnieniaodbyła szereg staży naukowych w: • Institut für Chemie, Universität für

Bodenkultur, Wiedeń, Austraia orazw Interuniversitares Forschunginstitutfür Agro arbiotechnologie (IFA) w Tulln,Austria,

• Flour Milling and Baking Research Asso-ciation, Chorleywood, Anglia (w ramachprogramu TEMPUS),

• Fachhochschule Anhalt w Bernburgu,Niemcy,

• Zentralinstitut für Ernährung AbteilungKohlenhydrate, w Poczdamie, Niemcy,

• Department of Grain Science and Indu-stry, Kansas State University w Manhat-tan, stan Kansas, USA (dzięki uzyskaniustypendium Fulbrihta).

Przyznane granty

Prof. A. Nowotna uczestniczyła w realizacji9 grantów naukowych, w tym w dwóch jakokierownik.

Przynależność do krajowych i zagranicznych

towarzystw naukowych

Jest członkiem: PTTŻ, SIT Spoż. NOT,Związku Zawodowego „Solidarność”.


Działalność organizacyjna obejmuje: człon-kostwo w Wydziałowej Komisji Rekrutacyj-nej na studia stacjonarne, niestacjonarne,Międzywydziałowej Komisji Rekrutacyjnej,Senackiej Komisji, w Wydziałowej Komisjids. Nauki, Rozwoju i Finansów, aktualnie Ko-misji ds. Nauki i Rozwoju (do chwili obec-nej). Jest aktualnie przedstawicielem Wydzia -łu do Rady Bibliotecznej oraz do UKC –Uniwersytet dla Młodzieży.

Przyznane ważniejsze odznaczenia i nagrody

Prof. A. Nowotna uzyskała dwie zespołowenagrody Ministra oraz siedem zespołowychnagród Rektora UR. Uzyskała ponadto ZłotyKrzyż Zasługi oraz Medal Komisji EdukacjiNarodowej.


Muzyka, historia sztuki i turystyka

Krzysztof Ostrowski – profesor nauk rolni-czych w zakresie kształtowania środowiska.Urodził się 24 września 1950 r. w Opatowiew województwie świętokrzyskim.


W 1968 r. ukończył Liceum Ogólnokształ-cące w Opatowie, a w 1970 r. dwuletnią Pomaturalną Szkołę Techniczną w Podzam-czu Chęcińskim, w której otrzymał dyplomtechnika melioracji wodnych. W latach 1970-1975 studiował na Wydziale Melioracji Wod-nych ówczesnej Akademii Rolniczej w Krako-wie, gdzie uzyskał tytuł magistra inżynieramelioracji wodnych w zakresie melio racji rol-nych. Stopień doktora nauk technicznychnadała mu Rada Wydziału Melioracji Wod-nych Akademii Rolniczej w Krakowie na pod-stawie rozprawy: Charakterystyka odpły wudrenarskiego i jego normy w świetle nowych ba-dań, którą obronił z wyróżnieniem w 1983 r.

W 1997 r. opublikował w Zeszytach Nauko-wych AR w Krakowie, seria Rozprawy nr 230,pracę habilitacyjną pt. Badania nad ustale-niem miarodajnych wartości odpływów jednost-kowych z sieci drenarskiej służących do jej pro-jektowania na terenach podgórskich i górskichregionu karpackiego. W wyniku postępowaniahabilitacyjnego, zakończonego wyróżnieniempodczas kolokwium w marcu 1998 r., uzyskałstopień naukowy doktora habilitowanegow dziedzinie nauk rolniczych, dyscypliniekształtowanie środowiska, specjalności melio-racje wodne i melioracje rolne.

W marcu 2009 r. Prezydent Rzeczypospoli-tej Polskiej nadał mu tytuł profesora naukrolniczych.Fot. Irena Pastuszak

z życia Uczelni

19

Prof. dr hab. inż. Krzysztof OstrowskiKatedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji


Krzysztof Ostrowski od 1.10.1975 r. pracujena etacie naukowo-dydaktycznym w Kate-drze Melioracji i Kształtowania Środowiska.Zajmował kolejno stanowiska asystenta sta-żysty (1975-1976), asystenta (1976-1977),starszego asystenta (1977-1984), adiunkta(1984-2004), a od 2004 r. pracuje na stano-wisku profesora nadzwyczajnego Uniwersy-tetu Rolniczego w Krakowie.


i dorobek naukowy

Po podjęciu pracy w 1975 r. Krzysztof Ostro w-ski włączył się do działalności naukowo-ba-dawczej prowadzonej w Katedrze. W latach1975-1983 uczestniczył w badaniach nad spo-sobami odwadniania terenów źródliskowychi wysiąkowych oraz możliwościami zwiększe-nia rozstawy sączków przy drenowaniu glebterenów górskich i podgórskich. W pracachtych koncentrował się głównie na pomiarachi analizie odpływu wody z sieci drenarskiej.Ponadto, z zespołem pracowników Katedry,uczestniczył w doświadczeniach z nawadnia-niem deszczownianym roślin uprawnych. Wyniki czteroletnich pomiarów odpływu dre-narskiego przedstawił w pracy doktorskiej,której główne tezy opublikował w RocznikachNauk Rolniczych serii F.Cykl doświadczeń i publikacji z nawadnianiadeszczownianego, zrealizowanych z jegoudzia łem, został w 1981 r. wyróżniony zespo - łową nagrodą II° Ministra Nauki Szkolnic-twa Wyższego i Techniki.Po doktoracie kontynuował doświadczeniaterenowe nad drenowaniem. Uczestniczyłw dwu zespołowych tematach badawczych,dotyczących:

– skutecznego drenowania gleb na terenachźródliskowych i wysiąkowych zasilanychbezciśnieniowymi wodami gruntowymi,

– odpływu drenarskiego dla terenów gór-skich i podgórskich regionu karpackiego.

Na podstawie badań grupy pierwszej, w któ-rych oceniono skuteczność i sprawność dzia-łania różnych systemów drenarskich, opraco-wał, wspólnie z zespołem, zasady projektowa-nia drenowań w zróżnicowanych warunkachmorfologicznych i złożonego zasilania opa-dowo-gruntowego na terenach górskichi podgórskich.Wyniki badań odpływu drenarskiego opubli-kował w rozprawie habilitacyjnej, w którejwykorzystał pomiary odpływu wody z dre-nów, rejestrowane w ciągu 3 do 6 lat w 44działach drenarskich na 15 obiektach badaw-czych. Na tej podstawie wykazał, że obowią-zujące dotychczas normy odpływu jednost-kowego z drenów powinny być w warunkachterenów podgórskich i górskich regionu kar-packiego powiększone, co przyczyniłoby siędo sprawniejszego działania sieci drenarskiejna tych terenach.Od 1991 r. uczestniczył jako główny wyko-nawca w badaniach nad zmianami ustrojuhydrologicznego i hydrochemicznego ma-łych zlewni rolniczych na terenie podgór-skim, realizowanych w ramach projektu ba-dawczego finansowanego przez KBN. Po uzyskaniu stopnia naukowego doktora ha-bilitowanego realizował badania w zakresie:oddziaływania urządzeń melioracyjnych naśrodowisko przyrodnicze, udziału czynnikównaturalnych i antropogenicznych w kształto-waniu jakości wód powierzchniowych, zróżni-cowania przestrzennego fizykochemicznychwłaściwości wody opadowej, retencji wodnej

gleb, określania zasobów wód odpływających,hydrochemicznych uwarunkowań lokalizacjizbiorników wodnych małej retencji.W latach 1998-2001, jako główny wyko-nawca projektu badawczego, prowadził bada-nia nad wpływem czynników siedliskowychna zawartość składników chemicznych w wo-dach powierzchniowych odpływających zezlewni górskich i podgórskich.

Od 2005 r. z zespołem pracowników podjąłbadania jakości wody odpływającej z małychzlewni, na terenie których w ramach Małopol-skiego Programu Małej Retencji planuje siębudowę zbiorników wodnych. Duże zaintere-sowanie praktyki wykorzystaniem wynikówtych badań w procesie decyzyjnym oraz ichwdrożeniem w trakcie projektowania zbiorni-ków, było impulsem do przygotowania wnio-sku projektu badawczego rozwojowego pt.Hydrochemiczne uwarunkowania lokalizacji

Prof. dr hab. Krzysztof Ostrowski

20

zbiorników wodnych małej retencji. Projekt,którego jest kierownikiem, został zakwalifiko-wany do realizacji na lata 2007-2009. Pracami wykonywanymi przy udziale Krzy sz-tofa Ostrowskiego, na zamówienie jednostekgospodarczych i administracyjnych są opraco -wania studialno-projektowe. Były to międzyinnymi: ekspertyzy przedmelioracyj ne, pro-jekty odwadniania użytków rolnych w specy-ficznych warunkach glebowo-wodnych, oce nystanu zagęszczenia modernizowanych wałówprzeciwpowodziowych, proje kty rekultywacjii zagospodarowania gruntów na terenie wier tniposzukiwań gazu. Uczestniczył też w opraco-waniach koreferatów do: „Programu małej re-tencji dla województwa świętokrzyskiego”,„Studium ochrony przed powodzią ze wzglę -du na ochronę ludzi i mienia województwaświętokrzyskiego na obszarze zlewni GórnejWisły”, „Rozpoznania potrzeb w zakresie od-budowy urządzeń melioracji wodnych szcze- gółowych objętych działalnością GminnejSpółki Wodnej w Baćkowicach, wraz z kon-cepcją odbudowy”.Na łączny dorobek naukowy KrzysztofaOstrowskiego składają się 102 prace, w tym 57opublikowanych, z tego w językach obcych(angielskim i niemieckim) 12 pozycji oraz 45prac w postaci niepublikowanych rocznychsprawozdań z wieloletnich doświadczeń tere-nowych, projektów i ekspertyz. Spośródwszystkich Jego prac 28 zostało zastosowa-nych w praktyce. Ponadto wygłosił 28 refera-tów na międzynarodowych i ogólnopolskichkonferencjach oraz seminariach naukowych. Był promotorem zakończonego, z wyróżnie-niem, przewodu doktorskiego. Aktualnie jestpromotorem dwóch otwartych przewodówdoktorskich oraz opiekunem naukowym dok-toranta przygotowującego się do otwarciaprzewodu doktorskiego.Dotychczas opracował oceny sześciu pracdoktorskich. Poza ocenami prac doktorskichwykonał dla KBN recenzje 24 wnioskówo projekty badawcze i 1 projektu zakończo-nego. Recenzował 11 artykułów dla wydaw-nictw czasopism naukowych.

Współuczestniczył w organizacji 6 konferen-cji naukowych i 1 seminarium, z udziałemnaukowców z zagranicy.

Współpraca z zagranicznymi placówkami

naukowymi

Inną formą podnoszenia kwalifikacji nauko-wych Krzysztofa Ostrowskiego były stażew ośrodkach zagranicznych: w Czechosłowa-cji (Katedra Melioracji Wyższej Szkoły Rol-niczej w Nitrze 1980 r. i w Pradze 1985 r.),Szwajcarii (Instytut Inżynierii Rolnej na Po-litechnice Federalnej w Zurychu 1.10.1990 r.– 31.07.1991 r.), na Węgrzech (Katedra Go-spodarki Wodnej na Uniwersytecie Rolni-czym w Gödöllö 1994 r.), w Niemczech(Wydział Inżynierii Rolnej i Ochrony Środo-wiska na Uniwersytecie w Rostocku 1995 r.).Odbył też trzytygodniowe zagraniczne stażeprodukcyjne w byłym NRD (1987 r., 1988 r.,1999 r.) oraz staże dydaktyczne: w Szwajcarii(tygodniowe ćwiczenia terenowe ze studen-tami 1993 r.) i w Austrii (Uniwersytet Rolni-czy w Wiedniu 2005 r.).


W pierwszym okresie pracy prowadził, na stu-diach stacjonarnych i niestacjonarnych, ćwi-czenia projektowe z odwadniania użytkówrolnych, nawadniania grawitacyjnego i desz-czownianego, ekonomiki melioracji, elemen-tów inżynierii wodnej, podstaw melioracjii elementów miernictwa. Po uzyskaniu stop-nia doktora Rada Wydziału powierzyła Muprowadzenie wykładów z przedmiotu „Sys-temy nawodnień grawitacyjnych”. Po habilita-cji prowadzi też wykłady z przedmiotu „Pozy-skiwanie informacji o terenie” na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji oraz „Melio-racje rolne” i „Systemy informacji przestrzen-nej” na Wydziale Rolniczo-Ekonomicznym –kierunku Ochrona Środowiska. Ponadto pro-wadzi seminarium na studiach magisterskich.Pod jego opieką studenci wykonali 49 pracmagisterskich i 17 inżynierskich. Opracował30 ocen prac magisterskich i 12 inżynier-skich. Łączne obciążenie dydaktyczne waha

się w skali rocznej od 286 do 436 godzin(wykłady i ćwiczenia). Do osiągnięć w pracy dydaktyczno-wycho-wawczej i organizacyjnej należy zaliczyć: peł-nienie funkcji komendanta praktyk robotni-czych, organizowanie obozów Koła Nauko-wego Meliorantów, organizowanie ćwiczeńterenowych dla studentów.


Krzysztof Ostrowski w okresie swego zatrud-nienia pełnił liczne funkcje organizacyjne.W latach 1993-1998 był przedstawicielemadiunktów i asystentów w Radzie Wydziału.W kadencji 1999-2002 pełnił funkcję za-stępcy przewodniczącego Senackiej KomisjiDyscyplinarnej dla Studentów. W roku 2002został wybrany prodziekanem ds. ogólnychi studiów zaocznych na kadencję 2002-2005.Od 1999 r. pracuje w Komisjach Wydziało-wych ds.: oceny pracowników dydaktycz-nych (1999-2002), nagród i odznaczeń(1999-2008), dydaktycznych i studenckichna kierunku Inżynieria Środowiska (1999-2007, a 2005-2007 jako przewodniczący Ko-misji) oraz Geodezja i Kartografia (2002-2005), rozwoju Wydziału (2002-2005).Oprócz wymienionych komisji uczestniczyod 2002 r. w pracach Rady Programowej kie-runku „Ochrona środowiska” Wydziału Rol-niczo-Ekonomicznego. Był członkiem Ze-spo łu przygotowującego raport samoocenydla Państwowej Komisji Akredytacyjnej(2007 r.) dla kierunku Inżynieria Środowiskaoraz Geodezja i Kartografia (2009 r.). Byłwielokrotnie powoływany do składu KomisjiEgzaminów Doktorskich. Od 2005 r. jest przedstawicielem samodziel-nych pracowników Rady Wydziału InżynieriiŚrodowiska i Geodezji do Senatu Uniwersy-tetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie.W kadencji 2005-2008 uczestniczył w pracachSenackich Komisji ds. Dydaktycznych i Stu-denckich oraz ds. Gospodarki Majątkowej.W roku 2008 został ponownie wybrany pro-dziekanem ds. Ogólnych i Studiów Niesta-cjonarnych na kadencję 2008-2012.

z życia Uczelni

21

W 1996 r. został powołany na członka współ- pracującego Sekcji Gospodarowania Zaso-bami Wodnymi Komitetu Melioracji i Inży-nierii Środowiska Rolniczego Polskiej Akade-mii Nauk, a od 2003 r. jest członkiem tegoKomitetu.Od 1978 r. jest członkiem SITWM NOT,a od 2000-2008 r. pełnił funkcję zastępcyprzewodniczącego Koła Zakładowego przyUniwersytecie Rolniczym. W 2008 r. zostałwybrany na zastępcę przewodniczącego Ma-łopolskiego Oddziału SITWM NOT.


Za pracę dydaktyczno-wychowawczą zostałodznaczony Medalem Komisji Edukacji Na-rodowej (2007 r.), a za działalność społecznąi organizacyjną Złotym Krzyżem Zasługi(2002). Za pracę w Stowarzyszeniu otrzymałsrebrną i złotą odznakę SITWM NOT. Zaosiągnięcia naukowo-badawcze, poza wymie-nioną nagrodą Ministra, został pięciokrotniewyróżniony nagrodą Rektora UniwersytetuRolniczego w Krakowie, a za pracę dydak-tyczno-wychowawczą i działalność organiza-cyjną sześciokrotnie.


Z zamiłowaniem uprawia rekreację rowerową.W czasie studiów, a także jako pracownik wie-lokrotnie reprezentował Wydział w zawodachpiłki nożnej. Interesuje się historią starożyt-nego Rzymu, a także historią średniowiecznejEuropy.

Prof. dr hab. inż. Krystyna PalkaKatedra Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych,

Wydział Technologii Żywności

Krystyna Palka – profesor nauk rolniczychw zakresie przetwórstwa mięsa. Urodziła się12 lutego 1949 r. w Różańcu (woj. lubelskie).

Wykształcenie, przebieg pracy zawodowej,

stopnie i tytuły naukowe

Jest absolwentką Technikum Przemysłu Spo-żywczego w Jarosławiu. Studia z zakresu che-mii żywności na Wydziale Chemicznym Po-litechniki Gdańskiej ukończyła w 1972 r.W latach 1973-1978 pracowała w Okręgo-wym Przedsiębiorstwie Przemysłu Mięsnegow Krakowie, przechodząc kolejne szczebleawansu zawodowego – od stażysty do głów-nego technologa.Pracę na etacie starszego asystenta w InstytuciePodstaw Chemii i Technologii Żywności ów-czesnej Akademii Rolniczej w Krakowie pod-jęła w listopadzie 1978 r. W latach 1979-1983odbyła studia doktoranckie i staż dydaktycznyw Katedrze Utrwalania Żywności i Mikrobio-logii Technicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej, zakończo ne obronąpracy i uzyskaniem stopnia doktora nauk tech-nicznych (1984). Po powrocie do Krakowapodjęła działalność naukowo-badawczą i dy-daktyczną w Zakładzie, a nastę pnie w Kate-drze Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych,którą do chwili obecnej kontynuuje. Stopieńnaukowy doktora habilitowanego w specjalno-ści przetwórstwo mięsa uzyskała w 2001 r, a ty-tuł profesora w kwietniu 2009 r.

Dorobek naukowy

Opublikowany dotychczas dorobek nau kowyprofesor Krystyny Palki obejmuje 71 pozycji,w tym 30 oryginalnych prac twórczych, 11rozdziałów w książkach i monografiach oraz30 komunikatów naukowych. O wartości tego

dorobku przesądza fakt, że jest w większościpublikowany w renomowanych czasopismachi wydawnictwach o szerokim zasięgu oraz czę-sto cytowany w światowym piśmiennictwienaukowym. Tematyka prac dotyczy zmian za-chodzących w mikrostrukturze i teksturzemięsa wołowego oraz w białkach miofibrylar-nych i kolagenie śródmięśniowym podczaspoubojowego dojrzewania, ogrzewania i in-nych zabiegów technologicznych. Drugi kie-runek badań, dotyczący między innymi kieł-bas drobno rozdrobnionych o obniżonej zawartości tłuszczu, stabilizacji farszów mię-snych preparatami skrobiowymi oraz odzyski-wania białek z kruszu kostnego, realizowa-nych w skali półtechnicznej we współpracyz zakładami przemysłowymi, ma z koleiistotne znaczenie utylitarne.Ważniejsze prace oryginalne autorstwai współautorstwa profesor Palki:1. Palka K., Sikorski Z.E., Rakowska M. 1985.

The recovery and nutritional evaluation

Prof. dr hab. Krystyna Palka

22

of alkali extracted protein coagulate fromcrushed bone residues. Food Chem. 18 ,291-299.

2. Palka K., Daun H. 1999. Changes in te-xture, cooking losses, and myofibrillarstructure of bovine m. semitendinosus du-ring heating. Meat Sci., 51, 237-243.

3. Palka K. 2003. The influence of post-mor-tem ageing and roasting on the microstruc-ture, texture and collagen solubility of bo-vine semitendinosus muscle. Meat Sci., 64,191-198.

4. Kołczak T., Krzysztoforski K., Palka K.2007. The effect of post-mortem ageing andheating on water retention in bovine mu-scles. Meat Sci., 75, 655-660.

5. Zając M., Palka K., Murray B., Troy D.2007. Fatty acids profile and the eatingquality of selected beef muscles. Pol. J.Food Nutr. Sci., 57, 4(C), 619-623.

6. Kołczak T., Krzysztoforski K., Palka K.2008. Effect of post-mortem ageing, me-thod of heating and reheating on collagensolubility, shear force and texture parame-ters of bovine muscles. Pol. J. Food Nutr.Sci., 58, 1, 27-32.

Publikacjami skierowanymi do szerszegokręgu czytelników (w tym studentów) jestrozprawa habilitacyjna oraz rozdziały za-mieszczone w opracowaniach książkowych:1. Palka K. 2000. Zmiany w mikrostruktu-

rze i teksturze mięśni bydlęcych podczasdojrzewania poubojowego i ogrzewania.Zeszyty Naukowe AR w Krakowie, seria:Rozprawy, z. 270.

2. Palka K. 2004. Heat effects on meat. Phy-sics and chemistry. In: Encyclopedia ofMeat Sciences. W. K. Jensen, C. Devine,M. Dikeman (eds). Academic Press. Else-vier Sci. Ltd., Oxford., 567-570.

3. Palka K. 2002 i 2007. Chemical Composi-tion and Structure of Foods. In: Chemicaland Functional Properties of Foods Com-ponents – Z.E. Sikorski (ed.). CRC Press,Boca Raton London NY, (13 stron) –wydanie drugie i trzecie.

4. Palka K. 2000, 2002 i 2007. Budowa i składchemiczny żywności. W: Chemia Żywności.Z.E. Sikorski (red.) WNT, Warszawa, (28stron) – wydanie pierwsze, czwarte i piąte.

Współpracuje z zagranicznymi (USA, UK, Irlandia) i krajowymi (Politechnika Gdańska,UP w Poznaniu, Instytut Przemysłu Mię-snego i Tłuszczowego w Warszawie) ośrod-kami naukowymi, czego efektem są wspólnepublikacje i opracowania. Najważniejsze stażenaukowe – półroczny w Food Science Depar-tament Rutgers The State University (USA),dwumiesięczny w Scotish Agricultural Col-lege – Auchincruve (UK) oraz UniversityCollege Cork (Irlandia). Uczestniczyła w 2międzynarodowych projektach badawczychi 2 projektach KBN, będąc równocześnie kie-rownikiem jednego z nich.

Działalność dydaktyczno-wychowawcza

Profesor Palka, po uzyskaniu stopnia doktora,opracowała i realizowała autorskie programywykładów i ćwiczeń z zakresu przetwórstwasurowców rzeźnych oraz seminaria i konwersa-toria dyplomowe. Aktualnie prowadzi zajęciana trzech specjalnościach kierunku Technolo-gia żywności i żywienie człowieka (Technolo-gia żywności, Jakość i bezpieczeństwo żywno-ści, Żywienie człowieka), realizując 5 przed-miotów kierunkowych i specjalistycznych oraz3 elektywy na studiach stacjonarnych i niesta-cjonarnych I i II stopnia, a także wykłady nastudiach podyplomowych. Tematyka zajęć do-tyczy przetwórstwa surowców rzeźnych, hi-gieny produkcji mięsa i przetworów mięsnych,technologii żywności pochodzenia morskiegooraz jakości i bezpieczeństwa mięsa i jego prze-tworów. Wielokrotnie była opiekunem prak-tyk dyplomowych oraz praktyki zagraniczneji objazdowych zajęć terenowych. Była promo-torem dwóch i recenzentem czterech prac dok-torskich. W latach 1986-2008 wypromowała60 prac magisterskich i 15 inżynierskich. Jakodoświadczony nauczyciel akademicki, w 2001r. została zaproszona do prac ŚrodowiskowegoZespołu ds. Akredytacji na kierunku Techno-logia żywności i żywienie człowieka.


Pani profesor działa również na rzecz Wy-działu i Uczelni. W 1984 r. organizowała kursprzygotowawczy dla kandydatów do egzami-nów wstępnych. W roku 1986 aktywnieuczestniczyła w pracach adaptacyjnych po-mieszczeń przy al. 29 Listopada 52 do pracylaboratoryjnej i dydaktycznej po przepro-wadzce Zakładu Przetwórstwa ProduktówZwierzęcych. W latach 1990-1992 była sekre-tarzem Oddziałowej Komisji Rekrutacyjnej,a w 2003 członkiem Komisji Uczelnianej.Pracowała jako członek Oddziałowej (1993-1996) i Wydziałowej (1999-2002) Komisjids. Okresowej Oceny Nauczycieli Akademic-kich. W latach 2002-2005 była Wydziało-wym Koordynatorem ECTS, przewodni-czącą Wydziałowej Komisji Dydaktycznejoraz przewodniczącą Wydziałowej KomisjiWyborczej. Wielokrotnie wchodziła w składkomitetów organizacyjnych konferencji orga-nizowanych przez Wydział. W 2001 r. byłaczłonkiem Komitetu Organizacyjnego 47thInternational Congress of Meat Science, od-bywającego się w Krakowie, a w 2007 r. prze-wodniczącą Komitetu Organizacyjnego VIIIkonferencji naukowej „Żywność XXI wieku”.Aktualnie jest pełnomocnikiem DziekanaWydziału Technologii Żywności ds. studiówdoktoranckich. Jest członkiem Polskiego To-warzystwa Technologów Żywności oraz Na-czelnej Organizacji Technicznej SITSpoż.


Za działalność naukowo-badawczą profesorPalka była 4-krotnie wyróżniona nagrodamiRektora UR w Krakowie, a za działalność dy-daktyczną uhonorowana nagrodą zespołowąIIIº Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższegoi Techniki oraz Medalem Komisji EdukacjiNarodowej. Odznaczona Złotym KrzyżemZasługi RP.


Czynny wypoczynek w ogródku działko-wym, słuchanie muzyki klasycznej, czytanieksiążek, dobre filmy i sztuki teatralne.

z życia Uczelni

23

Uroczystości pogrzebowe odbyły 5 maja2009 r. na cmentarzu Rakowickim.

W obecności licznego grona przyjaciółi współpracowników pożegnano prof. dr hab.inż. Marka Madeyskigo. W imieniu społecz-ności akademickiej Uniwersytetu Rolniczegozmarłego pożegnali: JM Rektor Uniwersy-tetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krako-wie prof. Janusz Żmija, Dziekan WydziałuInżynierii Środowiska i Geodezji prof. JanPawełek.

W imieniu społeczności akademickiej Wy-działów Inżynierii Środowiska Uniwersyte-tów Wrocławia, Warszawy, Poznania i Gdań-ska zmarłego pożegnał Dziekan WydziałuInżynierii Środowiska Uniwersytetu Przy-rodniczego we Wrocławiu prof. Jerzy So-bota, a w imieniu koleżanek i kolegów z Ka-tedry Inżynierii Wodnej zmarłego pożegnałprof. Wojciech Bartnik.

Marek Madeyski urodził się 13 maja 1948 r.w Krakowie. Ukończył studia na WydzialeMelioracji Wodnych Wyższej Szkoły Rolni-czej w Krakowie, otrzymując tytuł magistrainżyniera melioracji wodnych (1971). Sto-pień doktora nauk technicznych uzyskał naWydziale Melioracji Wodnych 19 maja 1980roku. Habilitował się na podstawie rozprawypt. Hydrauliczna i reologiczna charakterystykaprocesu zamulania stawów, uzyskując stopieńdoktora habilitowanego nauk rolniczych, wzakresie kształtowania środowiska. 18 stycz-nia 2005 roku Prezydent RzeczypospolitejPolskiej nadał Mu tytuł nau kowy profesoranauk rolniczych.

Odbył staż naukowy High Course at Hydro-logy na Uniwersytecie im. Łomonosowaw Moskwie w 1986 r., następnie w InstytucieGeografii Uniwersytetu w Kopenhadzew 1994 r. oraz krótkoterminowe stażew ośrodkach naukowych Niemiec, Szwajcariii Francji.

Do ostatnich swoich dni pełnił funkcję kie-rownika Katedry Inżynierii Wodnej na Wy-dziale Inżynierii Środowiska i Geodezji Uni-wersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątajaw Krakowie. Był członkiem wielu Komisjii towarzystw naukowych między innymi byłczłonkiem Komisji Geodezji i Inżynierii Śro-dowiska PAN, Komisji Technicznej Infra-struktury Wsi PAN, Oddz. w Krakowie, In-ternational Association of HydrologicalScience, Sekcji Fizyki Wody Komitetu Go-spodarki Wodnej PAN, Senackiej KomisjiDyscyplinarnej dla studentów, przewodni-czącym Komisji ds. Nagród i OdznaczeńWydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji,przewodniczącym Wydziałowej Komisji ds.Rozwoju WIŚIG, przewodniczącym Zakła-dowego Stowarzyszenia Inżynierów i Techni-ków Wodno-Melioracyjnych NOT przy URw Krakowie, odznaczony Złotym KrzyżemZasługi, Srebrną, Złotą i Honorową Od-znaką SITWiM-NOT.

Opublikował w kraju i za granicą blisko 100prac z dziedziny jego głównych zainteresowańnaukowych: transport rumowiska rzecznego,głównie unoszonego, zamulanie małychzbiorników wodnych i stawów, charaktery-styka fizyczna, chemiczna, sedymentacyjnai reologiczna osadów zbiornikowych i stawo-wych oraz możliwości ich usunięcia z dna.

Szereg prac referował na konferencjach za-granicznych: Moskwa (1983), Florencja(1991), Budapeszt (1993), Exeter (1996),Wiedeń (1998), Toronto (2000), Bukareszt(2002), Gandawa (2002), Montpellier(2003), Praga (2004).

Prowadził wykłady i ćwiczenia z „Mechanikipłynów”, „Regulacji rzek”, „Ochrony środo-wiska w budownictwie wodnym”. Był opie-kunem blisko 50 prac magisterskich.

Odszedł od nas Człowiek wielkiej kulturyi wiedzy, całym sercem oddany pracy dydak-tycznej na Wydziale i Uczelni, wychowawcawielu pokoleń inżynierów. W naszej pamięcipozostanie jako szlachetny i prawy człowiek.

Odszedł od nas nagle – w pełni sił twórczych.

prof. dr hab. Wojciech Bartnik

Wspomnienie o prof. dr hab. Marku Madeyskim (1948–2009)

Prof. dr hab. Marek Madeyski

24

Promocje habilitacyjne i doktorskieKraków, 8 maja 2009 r.

8 maja 2009 roku w Centrum Kongresowym Uniwersytetu Rolni-czego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie odbyły się uroczyste pro-mocje habilitacyjne i doktorskie.

Uroczystość promocji habilitacyjnych i doktorskich ma szczególnycharakter dla uczelni akademickiej, jest bowiem końcowym miłym ak-centem wieloletniego trudu doktorów habilitowanych i doktorów.Każdego roku grono naszych nauczycieli akademickich powiększa sięo kilkudziesięciu doktorów habilitowanych i doktorów. Stopień naukowy doktora habilitowanego w ciągu minionego roku uzyskało12 osób i tym samym w Uczelni mamy 385 doktorów habilitowanych.

Z rąk Rektora Uniwersytetu Rolniczego dyplom doktora habilitowa-nego otrzymało 12 osób, w tym 2 pracowników spoza Uczelni.

W minionym roku stopień naukowy doktora uzyskało 28 osób(w tym 1 pracownik naszej Uczelni, 4 pracowników innych instytucji,23 doktorów Studium Doktoranckiego UR) i tym samym naszaUczelni od początku swego istnienia jako uczelni akademickiej wypromowała 1413 doktorów.

Pamiątkowe zdjęcie z Rektorem… … i promotorami

Władze Uczelni podczas promocji

Doktorzy i doktorzy habilitowani

z życia Uczelni

25

Imię i Nazwisko RecenzenciWydział Rolniczo-EkonomicznyDr hab. Iwona ŻurDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresieagronomii-fizjologii roślin

Prof. dr hab. Władysław FilekProf. dr hab. Iwona SzarejkoProf. dr hab. Zbigniew BrodaProf. dr hab. Elżbieta Romanowska

Wydział LeśnyDr hab. Jarosław KuczaDoktor habilitowany nauk leśnych w zakresieleśnictwa – inżynierii leśnej, hydrologii

Prof. dr hab. Stanisław KostrzewaProf. dr hab. Piotr KowalikProf. dr hab. Ryszard LaskowskiProf. dr hab. Antoni Miler

Dr hab. Stanisław MałekDoktor habilitowany nauk leśnych w zakresieleśnictwa – ekologii lasu

Prof. dr hab. Barbara GodzikProf. dr hab. Stanisław BrożekProf. dr hab. Jerzy ModrzyńskiProf. dr hab. Józef Zwoliński

Wydział Hodowli i Biologii ZwierzątDr hab. Ryszard TuzDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresiezootechniki – hodowli trzody chlewnej

Prof. dr hab. Wojciech KapelańskiProf. dr hab. Stanisław KondrackiProf. dr hab. Marian RóżyckiProf. dr hab. Edward Wierzchoś

Wydział Inżynierii Środowiska i GeodezjiDr hab. Stefan SatoraDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie kształtowania środowiska – hydrogeologii i ochrony wód podziemnych

Prof. dr hab. Julian Paluch Dr hab. inż. Tadeusz Siwiec Prof. dr hab. Jacek Motyka Prof. dr hab. Tadeusz Bednarczyk

Wydział OgrodniczyDr hab. Elżbieta Wojciechowicz-ŻytkoDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa – ochrony roślin

Prof. dr hab. Bożenna JaśkiewiczProf. dr hab. Jan BoczekProf. dr hab. Remigiusz OlszakProf. dr hab. Andrzej Wnuk

Dr hab. Dariusz GrzebelusDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa – genetyki i biotechnologii roślin

Prof. dr hab. Krystyna TylkowskaProf. dr hab. Krystyna GóreckaProf. dr hab. Monika Rakoczy-TrojanowskaDr hab. Waldemar Marczewski

Dr hab. Rafał BarańskiDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresieogrodnictwa – genetyki i biotechnologii roślin

Prof. dr hab. Katarzyna Niemierowicz-SzczyttProf. dr hab. Maria KleinProf. dr hab. Karol W. DuczmalProf. dr hab. Jerzy Hortyński

Wydział Inżynierii Produkcji i EnergetykiDr hab. Wiesław TomczykDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – eksploatacji maszyn

Prof. dr hab. Kazimierz Andrzej DreszerProf. dr hab. Ryszard Michalski Prof. dr hab. Aleksander SzeptyckiProf. dr hab. Leszek Powierża

Dr hab. Zygmunt SobolDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – agrofizyki, inżynierii procesowej,techniki produkcji roślinnej

Prof. dr hab. Piotr BudynProf. dr hab. Małgorzata Bzowska-BakalarzProf. dr hab. Krystyna KonstankiewiczProf. dr hab. Aleksander Szeptycki

Dr hab. Bogusława Łapczyńska-KordonDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – techniki cieplnej

Prof. dr hab. Eugeniusz KamińskiProf. dr hab. Tadeusz LisProf. dr hab. Marek MarkowskiProf. dr hab. Jan Pabis

Wydział Technologii ŻywnościDr hab. Piotr GębczyńskiDoktor habilitowany nauk rolniczych w zakresietechnologii żywności i żywienia – przetwórstwaowoców i warzyw

Prof. dr hab. Janusz CzapskiProf. dr hab. Jan OszmiańskiProf. dr hab. Paweł PisulewskiDoc. dr hab. Mariusz Piskuła

1. Habilitacje

Dr hab. Piotr Gębczyński

26

Imię i Nazwisko Tytuł pracy doktorskiej PromotorWydział Rolniczo-EkonomicznyDr Katarzyna ZnójDoktor nauk rolniczych w zakresie agronomii – ochrony roślin

Plonowanie i zdrowotność pszenicy ozimej oraz jęczmienia jaregow płodozmianach zbożowych

Prof. dr hab. Elżbieta Boligłowa

Dr Marta KaczmarczykDoktor nauk rolniczych w zakresie agronomii – chemii rolnej

Badania zależności zawartości wapnia oraz boru w runi łąkowej na tle właściwości fizycznych i chemicznych gleby

Dr hab. Michał Kopeć, prof. UR

Dr Agnieszka BaranDoktor nauk rolniczych w zakresie agronomii – chemii rolnej

Wpływ nawożenia cynkiem na plon i skład chemiczny kukurydzy Prof. dr hab. Czesława Jasiewicz

Wydział LeśnyDr Krzysztof WitteczekDoktor nauk leśnych w zakresie leśnictwa – entomologii leśnej

Entomofauna szyszek i nasion świerka pospolitego Picea abies ( L.)KARST. w wybranych drzewostanach Gorczańskiego Parku Naro-dowego w latach 1998-2000

Prof. dr hab. MałgorzataSkrzypczyńska

Wydział Hodowli i Biologii ZwierzątDr Tomasz WołkowskiDoktor nauk rolniczych w zakresie zootechniki – hodowli bydła, technologii produkcji i pozyskiwania mleka

Wpływ częstości doju krów na ich wydajność i skład mleka Prof. dr hab. Jan Szarek

Dr Romana AugustynDoktor nauk rolniczych w zakresie zootechniki – żywienia zwierząt gospodarskich

Szacowanie strawności jelitowej aminokwasów ziarna różnychodmian pszenicy i kukurydzy u kurcząt brojlerów

Dr hab. Jan Barteczko, prof. UR

Dr Katarzyna TomczykDoktor nauk rolniczych w zakresie zootechniki – surowców pochodzenia zwierzęcego

Wpływ etapów produkcji marynat zimnych na profil kwasów tłuszczowych w mięsie śledzia atlantyckiego (Clupea harengus)

Dr hab. Piotr Zapletal

Wydział Inżynierii Środowiska i GeodezjiDr Marcin KuczeraDoktor nauk rolniczych w zakresie kształtowaniaśrodowiska – ochrony zasobów wodnych

Dynamika wskaźników jakości wód powierzchniowych na terenachróżnie użytkowanych

Dr hab. Andrzej Misztal, prof. UR

Dr Agnieszka CupakDoktor nauk rolniczych w zakresie kształtowaniaśrodowiska – gospodarki wodno-ściekowej

Ocena przydatności biologicznie oczyszczonych ścieków do zasila-nia stawów rybnych

Prof. dr hab. StanisławKrzanowski

Dr Rafał KokoszkaDoktor nauk rolniczych w zakresie kształtowaniaśrodowiska –geotechniki środowiska i hydrogeologii

Wpływ warunków hydrogeologicznych i zabudowy wydzielonychzlewni wód podziemnych rzeki Wisły w rejonie Krakowa na wartości współczynników infiltracji oraz odsączalności

Dr hab. Eugeniusz Zawisza, prof.UR

Dr Zbigniew DąbekDoktor nauk rolniczych w zakresie kształtowaniaśrodowiska – gospodarki wodno-ściekowej

Wpływ wybranych czynników na rozdział fazowy ścieków bytowych w separatorze z efektem Coandy

Prof. dr hab. Jan Pawełek

Wydział OgrodniczyDr Małgorzata MaślankaDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Czynniki kultury in vitro modyfikujące ilość i jakość zarodków somatycznych tulipana

Prof. dr hab. Anna Bach

Dr Leszek MarzecDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Identyfikacja S-Haplotypów u samoniezgodnych linii kapustygłowiastej białej (Brassica Oleracea L. Var. Capitata L.F. Alba DC)

Prof. dr hab. Maria Klein

Dr Alina CzuraDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Kultury protoplastów łubinu żółtego ( Lupinus luteus L.) Dr hab. Anna Pindel, prof. UR

Dr Małgorzata CzernickaDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Charakterystyka mieszańców międzygatunkowych różanecznikóww oparciu o markery molekularne i metody cytologiczne

Prof. dr hab. Maria Klein

Dr Maciej SroczyńskiDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Występowanie Phytophthora citricola i Phytophthora cinnamomiw szkółkach roślin wrzosowatych w Polsce, ich szkodliwośći możliwości zwalczania

Doc. dr hab. Czesław Skrzypczak

Dr Alicja ChudaDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Otrzymywanie i charakterystyka mieszańców Allium cepa x Allium roylei

Dr hab. Adela Adamus, prof. UR

Dr Joanna Duda-SurmanDoktor nauk rolniczych w zakresie ogrodnictwa

Choroby stewarcji kameliowatej (Stewartia pseudocamellia Max.)i możliwości ich zwalczania

Prof. dr hab. Halina Kurzawińska

2. Doktoraty

z życia Uczelni

27

Wydział Technologii ŻywnościDr Izabela PrzetaczekDoktor nauk rolniczych w zakresie technologii żywnościi żywienia – chemii i analizy żywności

Wpływ oddziaływania pola mikrofalowego na właściwości układówmaltodekstryn z sacharozą i jej zamiennikami

Prof. dr hab. Teresa Fortuna

Dr Krzysztof BuksaDoktor nauk rolniczych w zakresie technologii żywnościi żywienia – technologii węglowodanów

Wpływ właściwości skrobi i pentozanów na wartość wypiekowącałoziarnowej mąki z polskich odmian żyta

Prof. dr hab. Anna Nowotna

Dr Joanna Kapusta-DuchDoktor nauk rolniczych w zakresie technologii żywnościi żywienia – bromatologii

Porównanie wybranych cech jakości zdrowotnej warzyw kapustnych uprawianych w byłej strefie ochronnej Huty im. T. Sendzimira, w gospo-darstwach ekologicznych oraz dostępnych w sprzedaży bezpośredniej

Dr hab. inż. Teresa Leszczyńska,prof. UR

Dr Izabela BodziarczykDoktor nauk rolniczych w zakresie technologii żywnościi żywienia – higieny i toksykologii żywności

Wpływ zawartego w diecie jarmużu (Brassica oleracea L. var.acephala) odmiany Winterbor F na zwalczanie indukowanego stresuoksydacyjnego w organizmie szczura

Dr hab. Elżbieta Sikora, prof. UR

Dr Anna Matusz-MirlakDoktor nauk rolniczych w zakresie technologii żywnościi żywienia – przetwórstwa zbóż

Wyroby ekstrudowane z udziałem otrąb żytnich i ich wykorzystaniedo suplementacji pieczywa pszennego

Prof. dr hab. Halina Gambuś

Wydział Inżynierii Produkcji i EnergetykiDr Jakub SikoraDoktor nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – infrastruktury i logistyki obszarów wiejskich

Autokorelacja przestrzenna wybranych elementów infrastrukturyrolnictwa w gminach Polski Południowej

Dr hab. Andrzej Woźniak, prof. UR

Dr Przemysław SzecówkaDoktor nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej

Wpływ stymulacji sadzeniaków polem elektromagnetycznym na przebieg wegetacji ziemniaka

Prof. dr hab. Norbert Marks

Dr Maciej SporyszDoktor nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – agrofizyki

Wspomaganie ogrzewania tunelu foliowego za pomocą pompy ciepła

Prof. dr hab. Sławomir Kurpaska

Dr Krzysztof NęckaDoktor nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej

Programowanie rozwoju wiejskiej infrastruktury elektroenergetycznej

Prof. dr hab. Małgorzata Trojanowska

Dr Mirosław ZagródaDoktor nauk rolniczych w zakresie inżynierii rolniczej – eksploatacji maszyn rolniczych

Techniczno – ekonomiczne i przyrodnicze aspekty nawożenia mineralnego w technologii rolnictwa precyzyjnego

Prof. dr hab. Maria Walczyk

Opracowanie: Krystyna Skrzypek

Doktorzy i doktorzy habilitowani podczas uroczystych promocji

28

Z prac Senatu

Senat pozytywnie zaopiniował zatrudnienie: • dr hab. Ireny Łuczak na stanowisku profesora nadzwyczajnego UR w Katedrze Ochrony Roślin.• dr hab. Anny Pindel na stanowisku profesora nadzwyczajnego UR w Katedrze Botaniki.

Senat pozytywnie zaopiniował przedłużenie zatrudnienia dr hab. Krzysztofa Lipki, prof. UR na stanowisku profesora nadzwyczajnego URw Katedrze Rekultywacji Gleb i Ochrony Torfowisk.

Senat pozytywnie zaopiniował wniosek Dziekana Wydziału Ogrodniczego w sprawie przekształcenia Katedry Botaniki i Katedry Fizjologii Roślin w Katedrę Botaniki i Fizjologii Roślin.

Senat zatwierdził limity przyjęć na studia w roku akademickim 2009/2010.

Senat uchwalił Regulamin Studiów.

Senat zatwierdził • sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego za 2008 r.,• plan rzeczowo-finansowego na 2009 r.

Senat utworzył jednostkę ogólnouczelnianą pn. Centrum Transferu Technologii oraz zatwierdził Regulamin tej jednostki.

Senat upoważnił Rektora do przeprowadzenia przetargu w trybie Ustawy – Prawo zamówień publicznych w sprawie wyboru kancelarii biegłegorewidenta, która przeprowadzi badanie sprawozdań finansowych Uczelni za rok 2009 i za rok 2010.

Rektor poinformował, że w ostatnim czasie zmarli: prof. dr hab. Marek Madeyski – pracownik Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji,dr Maria Lech – emerytowany pracownik Wydziału Ogrodniczego. Senat uczcił ich pamięć chwilą ciszy.

Rektor wręczył listy gratulacyjne Annie Nowotnej, Krystynie Palce, Krzysztofowi Ostrowskiemu, którzy otrzymali tytuł naukowy profesoranauk rolniczych.

Senat nadał tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie prof. dr hab. Wacławowi Leszczyńskiemu.

Senat pozytywnie zaopiniował zatrudnienie: • prof. dr hab. Marii Moś na stanowisku profesora zwyczajnego w Katedrze Hodowli Roślin i Nasiennictwa,• prof. dr hab. Narcyza Mirosława Grzesika na stanowisku profesora zwyczajnego w Katedrze Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego,• dr hab. Teresy Dąbkowskiej na stanowisku profesora nadzwyczajnego UR w Katedrze Ogólnej Uprawy Roli i Roślin,• dr hab. Stefana Satory na stanowisku profesora nadzwyczajnego UR w Katedrze Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej.

Informacja z przebiegu obrad Senatu UR w dniu 29 maja 2009 r.

Informacja z przebiegu obrad Senatu UR w dniu 24 kwietnia 2009 r.

z życia Uczelni

29

Senat pozytywnie zaopiniował przedłużenie zatrudnienia prof. dr hab. Khrystyny Burshtynskiej na stanowisku profesora nadzwyczajnegow Katedrze Geodezji.

Senat pozytywnie zaopiniował:• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie zniesienia Zakładu Fizyki,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie przekształcenia Katedry Chemii w Katedrę Chemii i Fizyki,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie przekształcenia Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin w Katedrę

Agrotechniki i Ekologii Rolniczej,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie przekształcenia Katedry Chemii Rolnej w Katedrę Chemii Rolnej

i Środowiskowej,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie przekształcenia Katedry Agrobiznesu w Katedrę Zarządzania i Marke-

tingu w Agrobiznesie,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie przekształcenia Katedry Ekonomii, Katedry Ekonomiki i Organizacji

Rolnictwa, Katedry Socjologii i Rozwoju Wsi oraz Katedry Rolnictwa Światowego i Doradztwa w Instytut Ekonomiczno-Społeczny,• wniosek Dziekana Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego w sprawie utworzenia w Instytucie Ekonomiczno-Społecznym Zakładów: Ekono-

mii i Polityki Gospodarczej, Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa, Socjologii i Rozwoju Wsi, Rolnictwa Światowego i Doradztwa,• wniosek Dziekana Wydziału Leśnego w sprawie przekształcenia Zakładu Zoologii Leśnej i Łowiectwa oraz Zakładu Filozofii Przyrody

i Historii Kultury Regionalnej w Katedrę Dziedzictwa Przyrodniczo-Kulturowego, Ekologii Zwierząt i Łowiectwa,• wniosek Dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji w sprawie przekształcenia Zakładu Mechaniki Gruntów i Budownictwa

Ziemnego oraz Katedry Inżynierii Wodnej w Katedrę Inżynierii Wodnej i Geotechniki.

Senat uchwalił Regulamin wyborów do Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.

Senat określił wymiar pensum dydaktycznego, warunki jego obniżania oraz zasady ustalania godzin obliczeniowych w roku akademickim2009/2010.

Senat uchwalił warunki i tryb rekrutacji na studia I i II stopnia oraz III stopnia (studia doktoranckie) w roku akademickim 2010/2011.

Senat utworzył specjalności: “Ekonomika gospodarki żywnościowej” oraz „Zarządzanie i marketing w agrobiznesie” w ramach kierunku Ekono-mia na Wydziale Rolniczo-Ekonomicznym.

Senat utworzył specjalność „Analityka biotechnologiczna” w ramach kierunku Biotechnologia na Biotechnologii – Studiach Międzywydziałowych.

Senat zatwierdził sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej za 2008 r.

Senat wyraził zgodę na:• nieodpłatne przekazanie części działek nr 81 o pow. 0,0400 ha i 82 o pow. 0,0400 ha obr. 48 Krowodrza pod zatoki autobusowe przy ul. Balickiej,• sprzedaż działki nr 527/1 o pow. 0,3843 ha w Mochnaczce Niżnej,• sprzedaż działki nr 105 o pow. 1,1867 ha na Słotwinach.

Oryginał protokołu wraz z załącznikami znajduje się w Biurze Rektora Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie

Opracowanie:Monika Zębala

30

XVI Szkoła Zimowa Hodowców BydłaZakopane, 31 marca – 4 kwietnia 2008 r.

31 marca – 4 kwietnia 2008 roku w OśrodkuWypoczynkowym „Bankowiec” w Zakopa-nem odbyła się XVI Szkoła Zimo wa Hodow-ców Bydła. Organizatorem Szkoły była Kate-dra Hodowli Bydła Uniwersytetu Rolni-czego w Krakowie, a patronat objęli: KlubProfesorski Hodowców Bydła, Koło PTZw Krakowie, Komitet Nauk Zootechnicz-nych PAN w Warszawie, Polska AkademiaUmiejętności w Krakowie oraz Oddział Wojewódzki SITR w Krakowie.

Szkoła Zimowa już od 16 lat wpisana jest nastałe w kalendarz spotkań i dyskusji szerokie gogrona pracowników naukowych z kraju i za-granicy, hodowców-praktyków oraz organiza-cji i firm zainteresowanych hodowlą bydła narozmaitych płaszczyznach – między innymihodowlanej, technologicznej, weterynaryjneji ekonomicznej. Tradycyjnie już podejmo-wano także zagadnienia związane z edukacjąrolniczą – szczególnie jej perspektywami.

W 2008 r. Szkoła zgromadziła ponad 240uczestników, którzy wysłuchali 45 referatówi 12 doniesień, a także mogli zapoznać sięz 25 posterami. Dowodzi to, że zainteresowa-nie Szkołą Zimową nie tylko się ugrunto-wało, ale systematycznie wzrasta. Świat naukipolskiej reprezentowali pracownicy uczelnirolniczych i instytutów badawczych, nato-miast w imieniu praktyki hodowlanej i pro-dukcyjnej występowali hodowcy i przedsta-wiciele Polskiej Federacji Hodowców Bydłai Producentów Mleka, Polskiego ZwiązkuHodowców i Producentów Bydła Mięsnego,Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt, sta-cji hodowli i unasieniania zwierząt, a takżereprezentanci przemysłu rolno-spożywczego

i rolnicy indywidualni. Oprócz uczestnikówz kraju, w Szkole Zimowej wzięło udziałgrono gości zagranicznych ze Słowacji, Fran-cji, Danii, Belgii i USA. Dało to niepowta-rzalną możliwość skonfrontowania ze sobąrozmaitych poglądów osób, patrzących naposzczególne zagadnienia z różnych punktówwidzenia. Trzeba przy tym zaznaczyć, że bezśrodków finansowych i wsparcia życzliwychsponsorów zorganizowanie Szkoły na takąskalę i w takim gronie byłoby niemo żli we.Dlatego też składamy podziękowania nastę-pującym firmom, które wsparły XVI Szko łęZimową: KRUS, Berutex Sp. z o.o., DeLavalSp z o.o., Małopolskie Centrum BiotechnikiSp. z o.o. w Krasnem oraz Kemin Poland Sp.z o.o. i Dossche Sp. z o.o. Z kolei patronatmedialny nad Szkołą sprawował Lech Nawro -cki – redaktor czasopisma „Bydło”, a ponadtoobecni na niej byli: Elżbieta Orlińska („Chówbydła”), Zofia Pietrzak („Przegląd Hodowla -ny”) oraz Edward Lewandowski („Farmer”).

Zgodnie z tradycją, kolejne sesje XVI SzkołyZimowej poświęcono poszczególnym zagad-nieniom dotyczącym szeroko ujętej proble-matyki związanej z hodowlą i chowem bydła.Tematyka zajęć pierwszego dnia Szkoły byłabardzo urozmaicona, gdyż referenci podejmo -wali zagadnienia dotyczące zarówno kwestiizwiązanych z genetyką i hodowlą, szero ko uję-tym dobrostanem bydła jak i jego żywie niemi organizacją chowu. Pierwszym referentembył dr Anders Kristensen z Uniwersytetuw Kopenhadze, który omówił mo żli wości za-stosowania modelowania matematycznego dowspomagania decyzji w chowie bydła. W do-bie coraz bardziej powszechnej komputeryza-cji i informatyzacji wśród hodo w ców, metoda

ta może w sposób istotny pomagać w wyborzeoptymalnego w danej sytuacji rozwiązania,uwzględniając przy tym bardzo wiele czynni-ków wpływających na organizację i efektyw-ność ekonomiczną produkcji mleka i woło-winy. Narzędzie w posta ci właściwie opraco-wanego programu kompu terowego, mogłobybyć w tym przypadku szczególnie użyteczne,gdyż coraz większa liczba informacji, z jakimispotykają się hodowcy powoduje, że często niewystarcza sama intuicja i doświadczenie czło-wieka do podjęcia optymalnej w danej chwilidecyzji. Kolejnym referentem był dr MichałFabisiak, który kompleksowo omówił znacze-nie tes tów laboratoryjnych w ocenie stanuzdrowia bydła mlecznego. Stwierdził międzyinnymi, że testy te mają bardzo szerokie zasto-sowanie przy obiektywnym opisie stanu zdro-wia zwie rząt, co ma niepodważalny wpływ naproduk cyjność, przebieg laktacji, jakość mle -ka, kondy cję, czy też żywienie krów. Referentpodkreślił ponadto ekonomiczny efekt dia-gno zowania i monitorowania chorób zwie-rząt. Ocena zdrowotności bydła ściśle wiążesię z pojęciem jego dobrostanu, o którym mó-wił z kolei prof. Jozef Bulla. Prelegent w swymwystąpieniu położył silny akcent na metodykęoceny dobrostanu bydła przez pryzmat róż-nych systemów kontroli jakości (GMP,HACCP, ISO). W podsumowaniu zaznaczyłjednoznaczny związek między jakością mlekai wołowiny zarówno ze zdrowiem zwierząt jaki ludzi. W dalszej części występowali międzyinnymi kolejni goście ze Słowacji (prof. MilanVasil, prof. Ivan Mikula), którzy w sposóbszcze gółowy omawiali wpływ czynników mi-krobiologicznych i mutacji genetycznych nazdrowie bydła – zwłaszcza na stan zdrowotnygruczołu mlekowego jałówek i krów.

konferencje

31

Drugi dzień Szkoły rozpoczął się posiedze-niem Komisji Hodowli Zwierząt KomitetuNauk Zootechnicznych Polskiej AkademiiNauk, której członkowie oraz goście dysku-towali nad systemem finansowania badańw zakresie zootechniki. Podczas tego spotka-nia referat pt. Rasa polska czerwona – co dalej?wygłosił mgr inż. Jacek Wąsowicz, prezesKrajowego Związku Hodowców Czerwone goBydła Polskiego. Gorącą dyskusję wywoła łorównież zagadnienie propozycji utworze nialaboratoriów interprofesjonalnych, nie zależ-nych od związków branżowych i mleczarni.Na koniec tej sesji dr Anna Siekierska z Pol-skiej Federacji Hodowców Bydła i Producen-tów Mleka przedstawiła referat na temat zna-czenia wystaw hodowlanych w hodowli bydłamlecznego w Polsce, ilustrując obszernie swojąprezentację zdjęciami z wielu zorganizo wa -nych już pokazów i wystaw bydła mlecz negow naszym kraju.

Obrady popołudniowe podzielono na dwiesesje. Pierwszą poprowadził prof. TadeuszSzulc, który rozpoczął referatem na tematstudiów doktoranckich, jako szczególnegoogniwa edukacji i kształcenia kadr nauko-wych. W swoim referacie przedstawił międzyinnymi stan obecny form i oceny kształceniadoktorantów i doktorów, wskazał na proble -my związane z rozwojem naukowym. Przed-stawił również propozycje zmian w systemie.Kolejnym referentem był prof. Zygmunt Li-twińczuk, prezes Polskiego TowarzystwaZoo technicznego, który wygłosił wielozagad-nieniowy referat na temat osiągnięć i przy-szłości nauk zootechnicznych. Zwrócił mię-dzy innymi uwagę na fakt, iż na przestrzeniostatnich 30 lat zaszły istotne przewartościo-wania co do głównych celów badawczychw naukach zootechnicznych.

Przypomniał, że w latach 70. zdecydowaniedominował zarówno w Polsce jak i w świeciekierunek badań związany z intensyfikacjąprodukcji zwierzęcej (maksymalizacji zyskupoprzez ilościowy wzrost produkcyjności

zwierząt). Stwierdził, że obecnie za najważ-niejsze uznaje się badania zootechnicznezmierzające do poprawy jakości produktu(żywności) poprzez: utrzymanie bioróżno-rodności ras i linii zwierząt, opracowaniei wdrożenie nowych technologii chowu i ży-wienia zwierząt gwarantujących ich dobro-stan, wykorzystanie osiągnięć bioinżynieriido produkcji „żywności funkcjonalnej” i le-ków. Postęp biologiczny będzie w dalszymciągu skuteczną metodą doskonalenia jakościżywności pochodzenia zwierzęcego. Będziemiał również istotne znaczenie dla obniżeniakosztów jej wytwarzania.

Kolejny referat wygłosił dr Bogdan Królz DeLaval Polska, przestawiając założeniamodelu działalności Tetra Laval Food forDevelopment (żywność dla rozwoju). Okre-ślił w ten sposób zasady i propozycje odpo-wiedzialności społecznej biznesu w krajachrozwijających się, możliwości ich funkcjono-wania i pracy przy projektach badawczych.

Drugą sesję, której przewodniczyli prof. Zyg- munt Litwińczuk oraz prof. Stanisław Ka-miński, rozpoczął wystąpieniem dr RomanKwaśnicki, prezes Kasy Rolniczego Ubezpie-czenia Społecznego, który przedstawił infor-macje na temat podstaw funkcjonowaniaKRUS, organizacji i zarządzania oraz propo-nowanych zmian. Z kolejnym referatem wystą - pił prof. Andrzej Żarnecki, który w imieniuswojego zespołu oraz Federacji przedstawiłwyniki prac nad nowym indeksem selekcyj-nym, uwzględniającym oprócz indek su pro-duk cyjnego również podindeks pokrojowy,podindeks płodności oraz wartość hodow-laną dla zawartości komórek somatycznych.Następnym referentem był prof. StanisławKamiński, który przedstawił referat na tematwzrostu znaczenia markerów genetycznychw hodowli bydła mlecznego. Kolejnym refe-rentem był dr hab. Tomasz Strabel, któryprzed stawił ewolucję metod oceny wartościhodowlanej bydła mlecznego rasy polskiejholsztyńsko-fryzyjskiej. W drugim doniesie-

niu referent poruszył temat optymalizacji ko-jarzeń w celu redukcji poziomu inbredu naprzykładzie bydła mlecznego w Polsce orazzastosowania metody mate selection pozwala-jącej skutecznie ograniczać inbred kosztembardzo niewielkiego ograniczania postępu ge-netycznego. Dr inż. Ewa Ptak przedstawiładoniesienie na temat prowadzonych badańnad zależnością między zawartością komóreksomatycznych w mleku niektórymi cechamifunkcjonalnymi. W podsumowaniu stwierdzi -ła, że z hodowlanego punktu widzenia korela-cje genetyczne między opisowymi cechamipokroju i SCS są korzystne (ujemne), tzn. wyż -szej punktacji za ogólną budowę nóg i ogólnąbudowę wymienia towarzyszy niższa liczbakomórek somatycznych w mleku, korelacjegenetyczne między liniowymi cechami po-kro ju i SCS są również pożądane, z wyjątkiemdługości strzyków i ustawienia zadu (ze wzglę -du na korelacje bliskie zeru). Selekcja na cechypokroju powinna pośrednio prowadzić dozmniejszenia SCC (i w konsekwencji zmniejszenia częstości występowania mastitis). Na-stępnym referentem była dr Jolanta Różań-ska-Zawieja, która przedstawiła doniesieniena temat długowieczności i przyczyny brako-wania krów mlecznych. W badaniach analizo -wano przyczyny brakowania krów w stadzie.Autorka stwierdziła między innymi, że wrazze wzrostem udziału genów rasy hf w popula-cji krów mlecznych wiek brakowanych krówmaleje, niezależnie od udziału genów rasy hfkrowy brakowano najczęściej z powodu jało-wości, chorób wymienia oraz przyczyn loso-wy ch. Niski procent krów brakowano z po-wodu starości, a wśród krów zaawansowanychwiekowo (powyżej 9 lat życia) najczęstsząprzy czyną brakowania jest niska wydajność.

W kolejnym wystąpieniu mgr Ryszard Sto-pyra, prezes Małopolskiego Centrum Biotech-niki sp. z o.o. w Krasnem podsumował 10 latwspółpracy MCB Krasne i BVN Neustadtw zakresie programu oceny i selekcji buhajówrasy simentalskiej. W ostatnim wystąpieniutej sesji mgr Monika Zegiel przedstawiła

32

opra cowanie na temat zarządzania stadem by-dła mlecznego, przy zastosowaniu programukomputerowego Inter Herd.

Tematyka trzeciego dnia Szkoły Zimowej do-tyczyła w szerokim aspekcie produkcji mlecz-nej. Pierwszy referat wygłosiła prof. AnnaSawa na temat potrzeb i możliwości innowa-cji w zakresie produkcji mleka. Autorkaszczególnie podkreśliła możliwości poszerze-nia zakresu kontroli użytkowości mlecznejo nowe zagadnienia, jak na przykład oznacza-nie wybra nych markerów cech produkcji by-dła, mo żliwość selekcji z udziałem informacjio markerach genetycznych – bezpośrednio napodstawie genotypu zwierząt, z wykorzysta-niem markerów kodujących (GAS – Geno-type-Assisted Selection), czy też z wykorzy-staniem infor macji o markerach sprzężonychz cechami ilościowymi MAS (Marker Assi-sted Selection). Na zakończenie autorka pod-kreśliła, że przedstawione możliwości inno-wacji w produkcji mleka krowiego są zgodnez założeniami programowymi „Strategii roz-woju obsza rów wiejskich i rolnictwa”. Inno-wacyjna Gospodarka określona w ProgramieOperacyjnym 2007-2013 przewiduje pomocdla pod niesienia konkurencyjności polskiejgospo darki. Strategicznym celem 7. ProgramuRamowego jest budowa europejskiej biogo-spodarki opartej na wiedzy wykorzystującejnowe możliwości w badaniach nad bezpiecz -ną żywnością. Kolejnym referentem był prof.Zbigniew Dobrzański, który przedstawił interesujący referat na temat zagrożeń związa-nych z przechodzeniem do mleka metali ciężkich.

Jako następny wystąpił prof. Marek Łukasze-wicz, który w imieniu zespołu IGHiZ PANw Jastrzębcu przedstawił referat dyskusyjnyna temat chowu i hodowli w społeczeństwieinformatycznym (e-krowa). W podsumo wa -niu prelegent podkreślił, że powstaje systemgromadzenia, przetwarzania i udostę pnianieinformacji dotyczącej sektora produk cji by-dlęcej. W interesie wszystkich – rolników-ho-

dowców, firm działających w sektorze i jegootoczeniu, administracji państwowej i insty-tucji naukowych – jest współdziałanie przybudowie tego systemu i podtrzymywaniu jegodziałania. Autorzy uważają, że organy pań-stwowe powinny wspomagać ten rozwój fina n-sowo, organizacyjnie i prawnie. Rolą środowi-ska naukowe powinno zaś być wnoszeniewkładu w rozwój systemu poprzez wsparcieintelektualne, tworzenie odpowiednich pro-gramów działania, optując za włączeniem tejproblematyki do wieloletnich programów ba-dań, współdziałając w tworzeniu baz danychoraz narzędzi umożliwiających ich optymalnewykorzystywanie.

Następnie wystąpił prof. Ignacy Misztal,który przedstawił referat na temat wyborumetod służących do szacowania komponen-tów wariancji. Tematykę związaną z określe-niem efektywności produkcji mleka w gospo-darstwach stowarzyszonych w 2007 rokuw EDF (European Dairy Farmers) przedstawiłprof. Michał Świtłyk. Prof. Zbigniew Sobekzaprezentował system BOS – nowe, kompute-rowe narzędzie w ocenie bydła mlecznego. Nakoniec tej sesji, dr Karol Ferenc z DeLavalPolska przedstawił nowy system zarządzaniastada bydła DelPro funkcjonujący w warun-kach obór uwięziowych.

Druga sesja stanowiła kontynuację tematykizwiązanej z bydłem mlecznym. Jako pierwszygłos zabrał inż. Anthony Mercier, przedstawi-ciel firmy KEMIN EUROPA, który zaprezen-tował wykład na temat wpływu i znaczeniametioniny na zdrowotność i produkcyjnośćkrów mlecznych. Prof. Stanisław Winnickiprzedstawił wyniki wspólnej z Akademią Rol-niczą w Poznaniu oraz IBMER-em i StadninąKoni w Iwnie Sp. z o.o. pracy dotyczącejwpływu długości okresu zasu szenia krów nawydajność i jakość mleka w następnej laktacji.Autorzy stwierdzili między innymi, że wrazz kolejnymi laktacjami wzrastał procent naj-dłuższych okresów zasuszenia (z 7 proc. poI laktacji do 17 proc. po III i dalszych lakta-

cjach), długość okresu zasuszenia miała wpływna wydajność dobową mleka w następnej lak-tacji oraz że im dłuższy był okres zasuszeniatym obserwowano wyższy procent mlekao LKS poniżej 400 tys./ml w kolejnej laktacji.

Kolejnym referentem był dr inż. Andrzej Ka-czor, który przedstawił, wzbogacone wielomainteresującymi ilustracjami rozważania na te-mat konstrukcji budynków wolnostanowisko-wych dla bydła, a ściślej stref pobierania paszyi wody w takich oborach. Kolejne dwa referatydotyczyły spostrzeżeń zebranych podczas adap tacji zwierząt do nowej obory dla krówmlecznych w Kombinacie Rolnym w Kietrzu(dyrektor Jerzy Krym) oraz wyników ocenyprodukcji mleka w oborze wolnowybiegowejw RZD Werbkowice (prof. Jerzy Księżak).Na zakończenie tego bardzo obfitego w wystą-pienia dnia dr Tadeusz Jasiorowski z AgencjiNieruchomości Rolnych przedstawił wynikiprodukcyjne i hodowlane czołowych stadw kraju, a należących do tej Agencji w formiespółek ANR.

Czwarty dzień obrad rozpoczął się wystąpie-niem specjalnego gościa, jakim był Eric Wen berg, radca prawny Ambasady StanówZjednoczonych w Warszawie. Wygłosił onreferat, którego tematem były aktualne pro-gnozy rozwoju produkcji i handlu głównymiproduktami rolniczymi na świecie.

Czwartkowe wystąpienia zdominowałaprzede wszystkim tematyka związana z by-dłem mięsnym. Prof. Henryk Jasiorowskiwygłosił dyskusyjny referat na temat „bla-sków i cieni” w polskiej hodowli i produkcjibydła mięsnego. Referent przedstawił etapyrozwoju hodowli bydła mięsnego w Polsce,oraz określił stan obecny i przyszłe możliwo-ści. Podobną tematykę w swoim referacie poruszył prof. H. Grodzki. W podsumowa-niu stwierdził, że mimo drastycznego spadkupogłowia bydła postępującego od połowy lat70. do roku 2005 z ponad 13 mln do 5,5 mln,w tym krów z 6150 tys. do 2750 tys. Polska

konferencje

33

nadal posiada duży potencjał biologicznyprodukcji mleka i wołowiny. Ten potencjałjest szczególnie cenny w świetle reformyWspólnej Polityki Rolnej, według którejwiększy nacisk kładzie się na ochronę środo-wiska, a dopłaty i premie nie są powiązanez wielkością produkcji, lecz powierz chniąużytków rolnych. To przed naszym krajemotwiera korzystne perspektywy, szczególniew produkcji wołowiny. W zakresie produk-tów zwierzęcych Unii Europejskiej woło-wina, obok jagnięciny, jest jedynym deficyto-wym rynkiem. Wielkość deficytu wynoszącaobecnie 200-400 tys. ton jest szacowana na500 tys. ton w 2012 r. Niestety, nasze możli-wości produkcji wołowiny są aktualnie bar-dzo słabo wykorzystywane. Po drastycznymspad ku z 750 tys. ton w 1990 r. do 271 tys.ton w 2002 r. i wzroście w kolejnych latachprodukujemy aktualnie zaledwie 360 tys.ton, głównie w oparciu o wybrakowanekrowy i opasy „lekkie”. Niespotykanymw skali światowej jest ubój i eksport 40 proc.urodzonych cieląt. Te cielęta opasane w krajusą naszą szansą na rynku wołowiny. Zapo-czątkowana na początku lat 90. hodowla bydła mięsnego stworzyła podwaliny podrozwój tego kierunku produkcji, któregosprzyjającym rozwiązaniem było wstąpieniePolski do Unii Europejskiej i wprowadzeniekwot mlecznych. Niestety, wysokie kosztyprodukcji wołowiny w oparciu o rasy mięsnepowodują, że rozwój chowu bydła mięsnegow Polsce ma ograniczone, ale obecnie niewy-korzystane możliwości. Trzeba również pa-miętać, że duża rezerwa w produkcji woło-winy tkwi w małych gospodarstwach utrzy- mujących dotychczas krowy mleczne i niemogących sprostać wysokim wymaganiomjakości mleka.

Kolejnym referentem była prof. Jadwiga Seremak-Bulge, której wystąpienie dotyczyłozmian rynkowych uwarunkowań produkcjii przetwórstwa mięsa. W podsumowaniustwier dziła, że poddanie sektora mięsnegodziałaniu mechanizmu rynkowego spowodo-

wało szereg procesów dostosowawczych. Pod- stawowym było urealnienie popytu na mięso,a w konsekwencji relatywne obniżenie cenmięsa i jego przetworów. Wołowina, a zwłasz-cza cielęta drożały znacznie szybciej niż innerodzaje mięs, ale wyraźnie wolniej niż nabiał,ryby i cała żywność. Postęp w organizacjii efektywności produkcji żywca wołowego byłnajmniejszy. Procesy dostosowawcze dotych-czas podporządkowane były zmianom narynku mleka, a produkcja żywca wołowegociągle związana jest z produkcją mleka. Brakwidocz nego postępu w produkcji bydła mię-snego, przy widocznym regresie w rozrodziebydła i zmniejszaniu liczby urodzonych cieląt,stanowi poważne zagrożenie dla rozwoju pro-dukcji bydła mięsnego oraz wykorzystaniatrwałych użytków zielonych. Podstawowąprzyczyną braku zainteresowania rozwojemprodukcji bydła mięsnego i produkcją woło-winy kulinarnej wysokiej jakości jest rela-tywny spadek cen wołowiny w stosunku domleka oraz bardzo wysokie ceny cieląt. Para-doksalnie obniżka wsparcia dla wołowinyw UE i spadek cen cieląt uzyskiwanych w eks-porcie, może przyczynić się do rozwoju pro-dukcji bydła ciężkiego w Polsce.

Bez przyspieszenia postępu w organizacjii poprawie efektywności produkcji zwłaszczażywca wieprzowego i bydła mięsnego, a takżeprzetwórstwa, utrzymanie konkurencyjnościprzemysłu mięsnego będzie bardzo trudne,jeśli nie wręcz niemożliwe, wobec oczekiwa-nego zwiększenia przede wszystkim kosztówpracy i rosnących aspiracji dochodowych rol-ników. Dystans organizacyjny i technologicz -ny dzielący produkcję bydła od przodującychkrajów jest ogromny. W przetwórstwie mięsaczerwonego podstawowym problemem do-tychczas nierozwiązanym jest silne rozdrob-nienie i niewykorzystane moce produkcyjne,przy wysokiej pracochłonności i nadmiernejróżnorodności produkcji w małych zakła-dach. Wprawdzie konieczność dostosowaniaprzedsiębiorstw do wymaganych standardówweterynaryjnych i dotyczących ochrony śro-

dowiska wymusza uproszczenie produkcjioraz wzrost skali zwłaszcza ubojów, ale pro-ces niezbędnych dostosowań dopiero się roz-począł, a dystans w stosunku do krajów przo-dujących w produkcji i przetwórstwie mięsa,mimo dokonanych w ostatnich latach mo-dernizacji jest duży.

Rynek wołowiny kulinarnej ciągle czeka naswoje odkrycie przez przemysł mięsny, którykoncentrując się przede wszystkim na roz-wiązywaniu najważniejszych problemów, ja-kimi są niskie wykorzystanie potencjału pro-dukcyjnego, konkurencja cenowa oraz dosto-sowanie o standardów weterynaryjnych, niezauważa potrzeb rozwijającego się sektoraHoReCa, który może być bardzo obiecują-cym segmentem rynku mięsa. Z badań bu-dżetów rodzin wynika, że w ostatnich latachnajszybciej rosną wydatki na gastronomię.Rośnie również wyraźnie zainteresowanieprzetworami mięsnymi wysokiej jakości.Rozwijają się rynki niszowe i zainteresowaniekonsumentów tradycyjnymi produktami wy-sokiej jakości. Na co przedsiębiorstwa odpo-wiadają większą dbałością o rozwój marek.

Podobną tematykę poruszyła również mgrDanuta Rycombel, która dodała szereg in-formacji na temat krajowych i zagranicznychperspektyw dla polskiej wołowiny. W nawią-zaniu do tematu doniesienie na temat funk-cjonowania, trudności i możliwości działal-ności grup producenckich hodowców i pro-ducentów bydła mięsnego wygłosił BogumiłStec, przedstawiciel Grupy ProducenckiejToro Verde Sp. z o.o.

Pierwszą sesję zakończył swoim wystąpieniemBogdan Konopka, prezes Polskiego ZwiązkuHodowców Bydła Mięsnego, który podsu-mował dotychczasowe sukcesy oraz trudnościw działalności związku. Przedstawił równieżpropozycję związku na temat rozwoju małychzakładów zajmujących się rozbiorem i sprze-dażą świeżego mięsa wołowego, przypomniałobowiązujące przepisy weterynaryjne (ogólne

34

wymagania sanitarne dotyczące zakładówdziałalności Marginalnej Lokalnej i Ograni-czonej zgodnie z art. 13 ust 1 ustawy o pro-duktach pochodzenia zwierzęcego określarozporządzenie (WE) nr 852/2004).

Drugą sesję rozpoczął Jose de Muynck, któryprzedstawił doniesienie na temat zastosowa-nia soi w żywieniu bydła, w szczególności soichronionej. Następnie senior Szkoły Zimo-wej, dr Jerzy Ostoja-Solecki, przedstawił do-niesienie na temat ekologicznych determi-nan tów nieuchronnych zmian kierunkówroz wojowych rolnictwa. Dr hab. JolantaOprządek zaprezentowała obszerny referatna temat genetycznych i środowiskowychczynników wpływających na jakość mięsawołowego. Prof. Z. Sobek w kolejnym do-niesieniu przedstawił możliwości zastosowa-nia systemu BOS w hodowli bydła mięsnego.Dr Andrzej Kaczor przedstawił doniesieniena temat technik żywienia i utrzymania by-dła mięsnego, obrazując swoje wystąpienieszeregiem ciekawych zdjęć. Koniec drugiejsesji zdominowały doniesienia na temat roz-rodu bydła mięsnego (mgr inż. Paweł Joń-czyk), organizacji rozrodu oraz czynnikówwpływających na płodność bydła ras mię-snych (dr Jarosław Wieczorek) oraz rozrodubydła z uwzględnieniem warunków gospo-darczych i czynników ekonomicznych (mgrRoman Frankowski). Obrady zakończyłowystąpienie dr Wandy Olech, która przed-stawiła bardzo ciekawy referat na temat per-spektyw ochrony żubra w Polsce i szansa wy-korzystania mieszańców z bydłem (żubroni).

Ostatni dzień Szkoły Zimowej rozpoczął prof.Stefan Wierzbowski, który omówił czynnikiwpływające na kształtowanie się przynależno-ści gatunkowej zwierząt. Szczególną uwagęzwrócił na zjawisko imprintingu (wdrukowa-nia), które pozwala zwierzętom w stosunkowokrótkim czasie po urodzeniu „rozpoznać kimsą”. Referent podał szereg przykładów dotyczą-cych zarówno zwierząt wolnożyjących jaki gospodarskich. Z kolei pierwszym referen-

tem sesji popołudniowych był dr TomaszKrychowski, który zaprezentował dwa refe-raty związane z aktualną sytuacją hodowli by-dła mlecznego we Francji – jednej z najlep-szych na świecie. Poinformował słuchaczy, żew 2007 roku dokonano w tym kraju istotnychzmian legislacyjnych, co było reakcją na postę-pującą liberalizację rynku materiałem gene-tycznym oraz zmiany w strukturze hodowlizwierząt (spadek liczby hodowców, wzrost ichwiedzy, tendencja do zmniejszania kosztówprodukcji). Główną i zasadniczą zmianą jestprzejście z działania indywidualnego poszcze-gólnych instytucji hodowlanych na wspólnepodejmowanie decyzji. Temu między innymima służyć wyznaczenie 4 głównych regionówFrancji ze względu na prowadzone na ich tere-nie programy hodowlane (Creavia SAS,G.D.O., Dynamis, Amelis). Bardzo ważnądziedziną jest szybki przepływ informacji, dla-tego też dąży się do łączenia danych z różnychźródeł i udostępnienie ich instytucjom i orga-nizacjom hodowlanym we Francji. Jest toz pewnością przykład do naśladowania dla or-ganizacji polskiej hodowli bydła.

Tematyka hodowlana przewijała się równieżw dalszej części sesji. Zbigniew Kwiatkowskiprzedstawił doniesienie nt. możliwości popra -wy składu mleka krów poprzez kojarzenieukierunkowane. Stwierdził, że taki dobór parrodzicielskich powoduje u ich potomstwa wy-równanie poziomów cech użytkowości mlecz-nej, a przede wszystkim poprawia wydajnośći zawartość białka w mleku pierwiastek, któ-rych matki charakteryzują się najniższym po-ziomem tych parametrów. Ukierunkowanydobór buhajów użytych do kojarzeń ma po-nadto pozytywny, dodatni wpływ na stosunekbiałka do tłuszczu w mleku ich potomstwa.

Tematyka ostatniej sesji XVI Szkoły Zimowejbyła szczególnie urozmaicona. Referat, którymógłby otrzymać miano proekologicznego,wygłosiła Małgorzata Bereza. Poinformowa łaona zebranych o przebiegu i wynikach pro-dukcji biopaliw (biodiesla) w eksperymental-

nej Agrorafinerii w Kostkowicach. Stwierdziła,że wykorzystując nawet niewielkie linie tech-nologiczne, produkcja biodiesla w dużym go-spodarstwie rolnym jest opłacalna i może zabezpieczyć jego potrzeby. Z kolei prof. Mi-rosław Mikołajczyk podjął problematykęzwią zaną z przyjazną dla środowiska gospo-darką na trwałych użytkach zielonych. Wska-zał konieczność równoczesnego podejmowa-nia następujących kierunki działań w tym zakresie: optymalizację dawek nawożeniai terminów stosowania, zwiększanie udziałuroślin motylkowatych (zwłaszcza w zbioro-wi skach pastwiskowych), zwiększenie udzia łużywienia pastwiskowego w bilansie paszowym,a także nawozów organicznych w nawożeniu.Szkołę Zimową zakończyła uroczysta kolacja,do której swoiste wprowadzenie przedstawiliprof. Władysław Migdał i prof. WiesławBarabasz mówiąc o znaczeniu mięsa i mio-dów pitnych dla człowieka.

Kolejna, już XVI Szkoła Zimowa HodowcówBydła przeszła do historii. Jako jej organiza-torom, pozostała nam niewątpliwa satysfak-cja, że Szkoła spełniła swoją rolę, o czymświadczą głosy uczestników i ogromne zain-te resowanie instytucji i firm, którym na serculeży jak najlepsza przyszłość polskiej hodowlibydła. Z tą nadzieją pozostaje nam zaprosićwszystkich chętnych do udziału w kolejnychSzkołach Zimowych Hodowców Bydła.

prof. dr hab. Jan Szarek prof. dr hab. Marian Ormian

dr inż. Krzysztof Adamczykdr inż. Grzegorz Skrzyński

Fot. Piotr Siwek

konferencje

35

XVII Szkoła Zimowa Hodowców BydłaZakopane, 23–27 marca 2009 roku

Tegoroczna Szkoła Zimowa Hodowców By-dła odbyła się w Ośrodku Wypoczynkowym„Bankowiec” w Zakopanem. OrganizatoremSzkoły tradycyjnie była Katedra Hodowli By-dła Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie,a patronował Klub Profesorski HodowcówBydła, Koło PTZ w Krakowie, Komitet NaukZootechnicznych PAN w Warszawie, PolskaAkademia Umiejętności w Krakowie orazOddział Wojewódzki SITR w Krakowie.W Szkole wzięło udział ponad 200 uczestni-ków, którzy wysłuchali 40 referatów i 32 do-niesień podczas dwunastu sesji, a także moglizapoznać się z 23 posterami. Swoją obecnościąnie zawiedli reprezentanci nauki polskiej, anihodowcy oraz przedstawiciele związków ho-dowców i przemysłu przetwórczego. Opróczuczestników z kraju, w Szkole Zimowej wzięłoudział grono gości zagranicznych ze Słowacji,Czech, Francji, Kanady i USA. W dobie glo-balnego kryzysu finansowego, który dotykarównież poszczególne kraje i regiony, tego-roczna Szkoła Zimowa „poradziła sobie”, nietracąc na ilości uczestników i jakości prowa-dzonych debat. Niepokoją jednak sygnały pły-nące od dotychczasowych sponsorów orazuczestników Szkoły, na podstawie którychmożna się spodziewać trudności w zorganizo-waniu przyszłorocznej Szkoły Zimowej.Trzeba bowiem zaznaczyć, że bez środków finansowych i wsparcia życzliwych sponsorówzorganizowanie Szkoły na taką skalę i w takimgronie byłoby niemożliwe. Tym bardziej dzię-kujemy następującym firmom, które wsparłyXVII Szkołę Zimową: Delacon, Dossche Sp.z o.o., DeLaval Sp. z o.o. oraz MałopolskieCentrum Biotechni ki Sp. z o.o. w Krasnemoraz Państwo Agnieszka Prochal i Piotr Ry-del hodujący bydło polskie czerwone, którzy

Uroczyste rozpoczęcie XVII Szkoły Zimowej w Zakopanem. Od lewej stoją: dr hab. Tomasz Strabel, prof. dr hab. Jerzy Niedziółka, prof. dr hab. EugeniuszHerbut, prof. dr hab. Janusz Żmija, prof. dr hab. Jan Szarek, prof. dr hab. Tadeusz Szulc

Uroczyste rozpoczęcie XVII Szkoły Zimowej w Zakopanem. Zespół góralski "Zbóje"

36

zorganizowali degustację Carpaccio z woło-winy. Tradycyjnie już strategicznym sponso-rem TRANS KONSPOL Sp z o.o. z NowegoSącza w osobie Antoniego Rączki. Z kolei pa-tronat medialny nad Szkołą sprawował LechNawrocki, który przekazał uczestnikom 200egzemplarzy numeru marcowego czasopisma„Bydło”. Ponadto obecni byli: Zofia Pietrzak(„Przegląd Hodowlany”), Katarzyna Mar-kowska („Hodowca bydła”), Edward Lewan-dowski („Chów i hodowla bydła”) oraz Rado-sław Iwański („Farmer”).Pierwszym referentem sesji inaugurującej tegoroczną Szkołę był prof. Eugeniusz Her- but, Zastępca Dyrektora Instytutu Zootech-niki Państwowego Instytutu Badawczegow Balicach ds. Nauki. Pełniący równocześniefunkcję członka komisji badań na rzecz roz-woju gospodarki, w ramach Rady Nauki przyMinistrze Nauki i Szkolnictwa Wyższegoprzybliżył słuchaczom zasady oraz możliwo-ści wspomagania badań przez niniejszą RadęNauki oraz treść proponowanego pakietuustaw reformy nauki, co wywołało interesu-jącą dyskusję. Dr hab. Hieronim Frąckowiak z Uniwersy-tetu Przyrodniczego w Poznaniu przedstawiłprezentację zawierającą zdjęcia pomnikóww Polsce i w Europie oraz w Egipcie przedsta -wiających znaczące dla historii hodowli bydłaokazy buhajów, krów (m.in. pomnik turaw Pusz czy Jaktorowskiej, buhaja Ilona weWschowej, bydła rasy jersey na wyspie o tej samej nazwie na rynku w miejscowości St. He-lier i in.). Następnym referentem był dyrektorbiura Związku Euroregion „Tatry” Anto niNowak, który przedstawił działalność Eurore-gionu „Tatry”, symbolicznego „mostu” polsko-słowackiej współpracy transgranicznej i filmo regionie Podhala i Pienin. Ostatnim referen-tem sesji przedpołudniowej był Martin Bu-schsieweke, przedstawiciel kanadyjskiej firmySemex, jednego ze światowych liderów pro-dukcji nasienia, który wraz z pracownikamipolskiego przedstawicielstwa tej firmy zapre-zentował efekty oraz osiągnięcia kanadyj-skiego programu poprawy hodowli bydła

mlecznego w oparciu o selekcję genomową.Drugą sesję zdominowały referaty związanez szeroko pojętą genetyką. Dr Tomasz Kry-chowski z Francji przedstawił zastosowanieselekcji genomowej w programach hodowla-nych we Francji. Nawiązując do tego zagad-nienia dr hab. Tomasz Strabel z Uniwersy-tetu Przyrodniczego w Poznaniu wygłosił re-ferat na temat szans i zagrożeń dla polskiejhodowli związanych z selekcją genomową.Następnie prof. Stanisław Kamiński z Uni-wersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsz-ty nie przedstawił efekty, pierwsze wynikioraz plany działania MASinBULL – polskie -go projektu selekcji genomowej bydła mlecz-nego. Wspomniane dokonania świadczą, żepo raz pierwszy od 100 lat polska myśl ho-dowlana plasuje się w czołówce światowej.Kolejnym referentem był prof. dr hab. An-drzej Żarnecki z Instytutu Zootechniki Pań-stwowego Instytutu Badawczego w Balicach,który przedstawił wstępne wyniki dotycząceekonomicznych aspektów polskiego indeksuselekcyjnego „Produkcja i Funkcjonalność”,wywołując gorącą dyskusję.Obszerny referat przeglądowy dotyczący ge-netycznych i środowiskowych uwarunkowańprodukcji mleka i jego wartości odżywczejzaprezentowała dr hab. Joanna Barłowskaz Uniwersytetu Przyrodniczego Lublinie. Jako ostatni w tej sesji doniesienia wygłosilidr hab. Wojciech Jagusiak z UniwersytetuRolniczego w Krakowie na temat zakresukontroli użytkowości a postępu genetycz-nego w populacji bydła polskiego holsztyń-sko-fryzyjskiego i dr hab. Ewa Ptak równieżz UR w Krakowie, na temat zależności mię-dzy zawartością komórek somatycznych i ce-chami produkcyjnymi u krów rasy phf.Trzecia tego dnia sesja była zróżnicowanapod względem tematycznym. Rozpoczął jądr Bogdan Król dyrektor Biura Food for De-ve lopment DeLaval Polska, przestawiającdziałalności biura w aspekcie odpowiedzial-ności społecznej oraz nowych perspektywbiznesowych w krajach w które objęte są pro-gramami wsparcia.

Obszerne podsumowanie zmian zachodzą-cych w chowie bydła w Polsce w ostatnim 20-leciu przedstawił prof. Henryk Grodzkiz SGGW w Warszawie, następnie dr hab. Jo-lanta Oprządek z IGHZ PAN w Jastrzębcuscharakteryzowała pod względem genetycz-nym populację polskiego bydła rasy czer-wono-białej. Kolejnym referentem był dr Wojciech Ra-siński z przedstawicielstwa Polskiej FederacjiHodowców Bydła i Producentów Mlekaw Zabierzowie, który przestawił realia i wy-zwania stojące przed oceną wartości użytko-wej bydła w województwie małopolskim.Ostatnim wygłaszającym referat tego dniabyła mgr Monika Święch, która przedstawiłahistorię hodowli krów rasy Jersey w Stadni-nie Koni Michałów Sp. z o.o.Kolejny dzień sesji zdominowały wystąpieniagości ze Słowacji i Czech. Rozpoczął ją prof.Jozef Bulla ze Słowackiego UniwersytetuRolniczego w Nitrze, który przedstawił refe-rat międzynarodowego zespołu na temat po-limorfizmu białek mleka w powiązaniu z ce-chami żywieniowymi i wpływem na osiąganeefekty produkcyjne. Prof. Gabriel Kovacz Uniwersytetu Weterynaryjnego w Koszy-cach zaprezentował doniesienie na temat za-leżności pomiędzy poziomem białek suro-wicy krwi oraz mleka podczas stanów zapal-nych gruczołu mlekowego a poziomemkomórek somatycznych w mleku krówmlecznych. Prof. Ivan Mikula z Uniwersy-tetu Weterynaryjnego w Koszycach przedsta-wił doniesienie na temat mutacji w genachukładu immunologicznego bydła w powiąza-niu z predyspozycjami zwierząt do chorób.Prof. Milan Vasil zaprezentował trzy donie-sienia. W pierwszym przedstawił wynikiprac, których celem było określenie wpływudługotrwałego stosowania zapobiegawczychi farmakologicznych przeciwmastitisowychmetod na jakość produkowanego mleka. Na-stępne dotyczyło badań, w których przete-stowano szczepy Staphylococcus sp. wyizolo-wane z próbek mleka krów, owiec i kóz w za-kresie ich wrażliwości na antybiotyki. Trzecie

konferencje

37

dotyczyło technologicznych czynników pro-dukcji mleka wpływających na powstawaniestanów zapalnych wymienia u przeżuwaczy. Wyniki swojego zespołu przedstawił dr hab.Andrzej Zachwieja z Uniwersytetu Przyrod-niczego we Wrocławiu. Badania dotyczyłybadań nad określeniem wpływu optymaliza-cji żywienia krów, przed i po porodzie, naskład, właściwości fizyko-chemiczne i biolo-giczne wydzieliny precolostralnej, siary i mleka z uwzględnieniem rzeczywistej ekspresjiklas białek mleka oraz ustaleniem związkumiędzy badanymi czynnikami i cechami wy-dzieliny gruczołu mlekowego krów a wyko-rzystaniem immunoglobulin siarowych przezcielęta.Ostatnim referentem tej sesji był dr RobertKupczyński z Uniwersytetu Przyrodniczegowe Wrocławiu, który przedstawił doniesieniena temat wpływu wielonienasyconych kwa-sów tłuszczowych na rozród bydła.Druga tego dnia sesja była również zróżnico-wana tematycznie. Rozpoczął ją prof. MarekKoziorowski z Uniwersytetu Rzeszowskie go,który wprowadził słuchaczy w zagadnieniazwiązane z hormonalną regulacją mammoge-nezy, laktogenezy i galaktopoezy. Następniedr hab. Karol Węglarzy z Zakładu Doświad-czalnego Instytutu Zootechniki Państwo-wego Instytutu Badawczego w Grodź cu Ślą-skim przedstawił wyniki badań na wpływemdługości okresu zasuszenia krów na ich wy-daj ność. Autor w podsumowaniu stwierdził,że ten fizjologiczny okres poprzedzający wycielenia jest czynnikiem wpływającym nawydajność mleczną krów i zdrowotność wy-mion. Najwyższą średnią wydajność mleka za305-dniową laktację oraz najwyższą wydaj-ność białka uzyskano, gdy okres zasuszeniatrwał 61-90 dni, natomiast długość okresu za-su szenia nie wpłynęła w istotny sposób na za-wartość tłuszczu w mleku. Stwierdzono rów-nież, że zasuszenie trwające do 30 dni wpływana obniżenie wydajności mleka i jego podsta-wowych składników: tłuszczu i białka. Wy-dłu żanie okresu zasuszenia powyżej trzechmiesięcy jest nieuzasadnione, gdyż stwier-

dzono negatywny wpływ na wydajność króww laktacji następczej oraz na jakościowe para-metry mleka.Dr hab. Zenon Nogalski z UniwersytetuWarmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przed-stawił interesujący referat na temat okołopo-rodowej śmiertelności cieląt w stadach krówmlecznych. W podsumowaniu autor stwier-dził, że konsekwencje spowodowa ne wystą-pieniem „martwego porodu” są znacznieszersze niż tylko wartość straconego cielęcia.Ograniczyć śmiertelność okołoporodowącieląt można między innymi poprzez:uwzględnienie jej w doskonaleniu populacji,zmniejszenie frekwencji trudnych porodów,szczególnie u jałówek, dobór buhajów prze-kazujących łatwość porodów i niską śmiertel-ność cieląt, obserwację cielącej się krowy i fa-chową, adekwatną do sytuacji pomoc przyporodzie, unikanie błędów żywieniowych(niedobór mikroelementów i witamin, prze-kondycjonowanie), kierowanie jałówek dorozrodu w optymalnym wieku oraz ochronękrów w zaawansowanej ciąży przed stresemi urazami.Kolejnym referentem był mgr Dariusz Ku-basik, który przedstawił zasady postępowa-nia z krowami w okresie okołoporodowymna podstawie doświadczeń w OHZ „Garzyn”Sp. z o.o. Następnym wygłaszającym byłdr hab. Krzysztof Słoniewski z IGiHZ PANw Jastrzębcu, który przedstawił doniesieniena dyskusyjny temat – czy ekologiczne mlekojest lepsze, a krowy szczęśliwsze? Temat tenwywołał ożywioną dyskusję. W podsumowa-niu autor stwierdził, że porównania konwen-cjonalnego i ekologicznego systemu produk-cji pod względem wydajności i dobrostanukrów oraz jakości produkowanego przez niemleka mają sens o tyle, o ile rejestruje siędane o poszczególnych elementach systemuprodukcji (żywienie – sposób utrzymania –jakość zarządzania). Konieczne są ekspery-mentalne badania mające na celu znalezieniekompromisu między dążeniem do zwiększa-nia jednostkowej wydajności krów a chęciąutrzymania wysokiej jakości biologicznej

Zima w Zakopanem podczas XVII Szkoły Zimowej

Uczestnicy obrad XVII Szkoły Zimowej

Jedna z sesji XVII Szkoły Zimowej w Zakopanem.Przewodniczący sesji: prof. Henryk Grodzki

Uroczyste rozpoczęcie XVII Szkoły Zimowejw Zakopanem. Od lewej stoją: mgr Z. Pie-trzak, prof. Z. Litwińczuk, prof. J. Szarek,prof. D. Jamroz, prof. J. Niedziółka, prof. E. Herbut

38

mleka produkowanego w gospodarstwachekologicznych. Celowe byłoby podjęcie kom-pleksowych prac nad inwentaryzacją i analiząobecnego stanu produkcji mleka w gospodar-stwach ekologicznych w Polsce. Ostatnim referentem tej sesji był dr RobertKupczyński z Uniwersytetu Przyrodniczegowe Wrocławiu, który przedstawił doniesieniena temat wpływu oleju rybnego na zawartośćCLA w tłuszczu mleka krów. W pierwszej sesji trzeciego dnia Szkoły domi -nowały referaty i doniesienia dotyczącechowu i hodowli bydła w Małopolsce i Pod-karpaciu, w tym szczególnie polskiego bydłaczerwonego. Wyjątek stanowił referat dr inż.Tadeusza Jasiorowskiego, który – zgodniejuż z tradycją – przedstawił kompleksowe wy-niki użytkowości krów mlecznych w roku2008 w gospodarstwach zarodowych należą-cych do Agencji Nieruchomości RolnychSkarbu Państwa. Na uwagę zasługuje fakt, iżmimo bardzo trudnej sytuacji ekonomicznejw ubiegłym roku, szczególnie w obliczu gwał-townego obniżenia cen w skupie mleka przyrosnących kosztach produkcji, zdecydowanawiększość spółek poprawiła wyniki produk-cyjne (wydajność mleka, białka i tłuszczu),nie zaniedbując przy tym działalności hodo -wlanej. Średnia wydajność mleczna od krowyw czołowych ośmiu gospodarstwach przekro-czyła 10000 kg mleka, a w pozostałych odno-towano wydajności niewiele mniejsze (ok.9000 kg mleka i więcej). Najlepsze pod tymwzględem były obory należące do OHZ Ka-mieniec Ząbkowicki Sp. z o.o., SK Dobrzy-niewo Sp. z o.o. oraz OHZ Osięciny Sp. z o.o.Należy podkreślić, że wzrosła przy tym liczbakrów zakwalifikowanych na matki buhajów.Również w tym przypadku przodują wyżejwymienione Spółki. Ponadto w 2008 rokugospodarstwa Skarbu Państwa dały krajowejhodowli 296 buhaje ras mlecznych, czyli o 28więcej niż w roku 2007.Następne dwa referaty (mgr inż. Jacka Wąso-wicza i prof. Jana Szarka) dotyczyły hodo wlijedynej naszej rodzimej rasy bydła – polskie -go bydła czerwonego. W sposób komplek so -

wy podjęto w nich problematykę dotyczącąstanu ilościowego zwierząt, a także trudnekwestie dofinansowania hodowli bydła tejrasy oraz jej promocji. Szczególną rolę w tymzakresie pełnią wystawy bydła polskiego czer-wonego, których historia sięga lat międzywo-jennych, kiedy to zwierzęta tej rasy były dumąodrodzonej wówczas Rzeczpospolitej i zdo-bywały laury na wystawach krajowych (weLwowie) i za granicą (w Wiedniu). Ostatniowznowiono tę tradycję, organizując już dwieKrajowe Wystawy Polskiego Bydła Czerwo-nego w Szczyrzycu. Ideą wystaw jest zarównopromocja pięknych zwierząt, jak również bar-dzo smacznych produktów regionalnychziemi limanowskiej. W dniach 30-31 maja br.odbędzie się kolejna Wystawa, na którą wszy-scy czytelnicy mogą czuć się zaproszeni!Referaty i doniesienia wygłoszone w kolejnejsesji dotyczyły szeroko pojętego wpływuczynników środowiskowych na bydło i pro-dukcję mleka. Aspekty żywieniowe podjęliprof. Bahuslav Čermák, który omawiałutrzy manie pastwiskowe krów w warunkachregionu Sumava w Republice Czeskiej, orazdr Ewa Arkuszewska przedstawiając donie-sienie nt. Wpływ żywienia krów suszonym wywarem pszennym (DDGS) na produkcjęi skład mleka. W tej sesji dominowały jednakprezentacje związane z rozwojem nowoczes -nych technologii w pozyskiwaniu mleka orazjej wykorzystaniem na przykład do monito-ringu zachowania zwierząt w czasie rzeczywi-stym. Dr inż. Aleksander Jędruś omówił ak-tualny stan oraz perspektywy doju krów zapomocą ćwiartkowego aparatu udojowegooraz przedstawił trendy rozwojowe konstruk-cji maszyn przeznaczonych dla obór mlecz-nych. Z kolei Krzysztof Firlejczyk zaprezen-tował Voluntary Milking System (VMS) jakonowy system zarządzania utrzymaniem i do-jem krów mlecznych. Natomiast dr inż. An-drzej Kaczor podjął temat nowoczesnychrozwiązań zapewniających komfort wypo-czynku krów w boksach legowiskowych.Osobny czas poświęcono tematyce związanejz bydłem mięsnym. W referatach szczególny

nacisk, oprócz zagadnień hodowlanych, poło-żono na kwestie związane z opłacalnościąprodukcji wołowiny w Polsce. Dr inż. ZenonChoroszy omówił aktualne zagadnienia zwią- zane z wprowadzaną oceną i selekcją buhajówras mięsnych w Polsce. Wprowadzenie do czę-ści „ekonomicznej” sesji przedstawił Eric Wen -berg reprezentujący Dział Rolny AmbasadyUSA w Polsce. Stwierdził on, że na świeciepanuje generalnie zasada, że „jaki rynek kra-jowy wołowiny, taki jej eksport”, sugerując, żepoprawa sytuacji w Polsce pod tym względemnie tylko jest możliwa, ale wprost przełoży sięna eksport naszych produktów. Referentzwrócił ponadto uwagę na zamiar wprowa-dzenia nowych regulacji legislacyjnych doty-czących ochrony środowiska, co będzie miałoduży wpływ na hodowlę bydła mięsnegow naszym kraju. Z kolei prof. Andrzej Pisulai Ryszard Smolarek (Zakła dy Mięsne Łmeat-Łuków S.A.) próbowali od powiedzieć na py-tanie: Jak usprawnić współpracę przemysłumięsnego z producentami? Starano się przytym zwrócić uwagę nie tylko na zmiany nie-zależne zarówno od hodowcy jak i zakładumięsnego, ale szczególnie na możliwe rozwią-zania w relacjach bezpośrednich między tymipodmiotami. Wskazano między innymi, żeo produkt końcowy, jakim powinna być zna-komitej jakości wołowina kulinarna trzeba za-dbać poprzez zachowanie dobrostanu zwie-rząt zarówno w transporcie jak i podczas ichprzebywania w magazynie żywca. Organiza-cja czynności z tym związanych oraz rozwią-zania techniczne wciąż w Polsce mają wieledo życzenia a obecność na rynku pośredni-ków dodatkowo zawyża cenę wołowiny, coniekorzystnie wpływa na jej promocjęi w konsekwencji spożycie, które konsekwent-nie maleje uzyskując w 2007 roku zaledwie4 kg mięsa na osobę (według dr inż. AldonySkarżyńskiej). Podstawowym wnioskiem tejsesji był postulat przejęcia przez producentówwołowiny zakładów przemysłu mięsnego nazasadzie utworzenia spółdzielni. Ponadtoopłacalność produkcji dobrej wołowiny po-winno poprawić jej konfekcjonowanie.

konferencje

39

Tematyka kolejna sesji, choć również dotyczy łabydła mięsnego, była bardziej zróżnicowa na.Przedstawiono między innymi prakty czne za-stosowanie oprogramowania komputerowegodo prowadzenia oceny wartości użytkowejzwierząt hodowlanych – system komputerowyBOS (prof. Zbigniew Sobek) oraz zarządza-nia stadem bydła mięsnego (mgr inż. AnnaStygar). Ponadto dokonano oceny polskiejpopulacji bydła mięsnego z uwzględnieniemcech pokroju (dr Jolanta Różańska-Zawieja).Natomiast, wobec cyklicznie powtarzającychsię sugestii o szkodliwości mięsa wołowegojako pokarmu człowieka, prof. WładysławMigdał zwrócił uwagę zebranych na jej pro- zdrowotne właściwości.Ostatnia sesja czwartego dnia obrad SzkołyZimowej zdominowana była przez kwestiezwiązane z żywieniem bydła mięsnego –głównie w oparciu o doskonałej jakości zie-lonkę (prof. Roman Niżnikowski, dr hab.Karol Węglarzy, dr hab. Jerzy Księżaki prof. Tadeusz Zając). Podjęto równieżw sposób szczegółowy niektóre zagadnieniazwiązane ze związkiem polimorfizmu genuDGAT1 z użytkowością rzeźną bydła (mgrinż. Piotr Urtnowski) oraz z polimorfizmembiałek i enzymów krwi u mięsnych ras bydła(mgr inż. Dominika Kułaj).Sesję przedpołudniową piątego dnia Szkołyzdominował referat prof. Stefana Wierz-bow skiego, który omawiając zagadnieniazwiązane z potencjałem rozrodczym samca,szczegółowo scharakteryzował możliwościreprodukcyjne buhaja.Przedostatnią sesję otwarły dwa referaty po-święcone nowemu zagrożeniu bydła na świe-cie i w Polsce jaki stanowią pierwotniakiNeospora caninum (prof. Władysław Cabaji dr hab. Bożena Moskwa). Ich obecnośćw organizmie krowy upośledza funkcjono-wanie głównie układu nerwowego i rozrod-czego, powodując wczesne zamieranie zarod-ków, obumieranie płodów, ronienia, porodymartwych cieląt (w terminie normalnym lubpóźniejszym). Pierwotniak jest tym groźniej-szy, że charakteryzuje się dużą zaraźliwością

– na przykład poprzez mleko i siarę. Podczassesji omawiano ponadto następujące zagad-nienia: wpływ stresu na efekty rozroduu krów (dr inż. Jerzy Żółkowski), zastoso-wanie preparatu Rumex w żywieniu krówmlecznych (mgr inż. Ireneusz Kiedrowski),porównanie zawartości biologicznie czyn-nych związków o działaniu przeciw utleniają-cym w mleku krów rasy polskiej czerwoneji polskiej holsztyńsko fryzyjskiej odmianyczarno-białej w okresie żywienia letniego(dr inż. Beata Kuczyńska) oraz wpływ do-datku oleju rybnego i nasion lnu na zawar-tość składników frakcji tłuszczowej mlekakrów (mgr inż. Kamila Puppel).Ostatnie referaty Szkoły związane były głów-nie z tematyką dotyczącą żywienia człowieka(prof. Władysław Migdał, prof. WiesławBarabasz), ale także głos zabrał Jerzy Ostoja-Solecki zadając frapujące pytanie Homo QuoVadis? w kontekście hodowli bydła w Polsce.Uroczystą kolacją zakończono XVII SzkołęZimową. Podobnie jak podczas uroczystegorozpoczęcia Szkoły czas uczestnikom umilałswoim występem zespół góralski „Zbóje”, jejzakończenie odbyło się „po krakowsku”z udziałem zespołu „Makino”. Warto w tymmiejscu wspomnieć, że oprócz sesji nauko-wych, zorganizowane były wycieczki zawo-do we (np. do obory zarodowej krów pc z za-bytkową kuźnią oraz do owczarni wielkoto-warowej – 400 owiec), kulturalne (w TeatrzeWitkacego na sztuce „Człapówki – Zakopa -ne” Andrzeja Struga) i turystyczne (w oko- lice Wielkiej Krokwi, na Kalatówki, do Do-liny Kościeliskiej i Muzeum Tatrzańskiego).Zapoznano się także z rozwojem wykorzysta-nia wód geotermalnych na Podhalu na przy-kładzie Szkoły Podstawowej i Parku Wod-nego oraz wizyty w Stacji PAN w BańskiejNiżnej. Ponadto wójt Stanisław Ślimak po-informował uczestników Szkoły o proble-mach Podhala i gminy Szaflary.Tradycyjnie w tym miejscu Organizatorzy za-praszają wszystkich chętnych do udziału w ko-lejnej Szkole Zimowej tym razem w 2010roku, co też niniejszym czynimy, licząc na to,

że trudna sytuacja finansowa w dobie kryzysupozwoli nam kontynuować to wieloletniei niepowtarzalne w skali kraju dzieło tworze-nia platformy pomiędzy wszystkimi instytu-cjami i hodowcami zainteresowanymi rozwo-jem hodowli bydła w naszym kraju.

prof. dr hab. Jan Szarek prof. dr hab. Marian Ormian

dr inż. Krzysztof Adamczykdr inż. Grzegorz Skrzyński

Agnieszka Prochal i Piotr Rydel – hodowcy bydła polskiego czerwonego – sponsorzy XVII Szkoły Zimowej

Carpaccio wołowe z buhaja rasy polskiej czerwonej

Zakończenie XVII Szkoły Zimowej z udziałem „Makino”

40

Wiosenne Seminarium Hodowców Szynszyli Myślenice, 28 marca 2009 r.

Na Fermie Zarodowej Szynszyli „Raba” w My-ślenicach – jednej z większych i bardziej no-woczesnych ferm na południu Polski, odbyłosię niedawno ciekawe „Wiosenne SeminariumHodowców Szynszyli”. Jest to impreza cy-kliczna, o charakterze naukowo-popularnym,przeznaczona dla hodowców i sympatykówniezwykle oryginalnych i uroczych zwierzątekfuterkowych – szynszyli. W organizację Semi-narium angażował się Krajowy Związek Ho-dowców Szynszyli (KZHS) z siedzibą w My-ślenicach, Uniwersytet Rolniczy w Krakowieoraz Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolni-czego. Impreza odbyła się pod patronatemDziekana Wydziału Hodowli i BiologiiZwierząt UR prof. dr hab. lek wet. JerzegoNiedziółki, który dokonał jej uroczystegootwarcia.Warto wyjaśnić, że hodowla szynszyli jestbardzo popularna na południu Polski, tuznajduje się większość polskich ferm i tu,przed 53 laty zapoczątkowano hodowlę szyn-szyli w naszym kraju. Potrzeba skupienia ichw grupie była inspiracją do powołania dlanich branżowego związku (KZHS); także tupowstał pomysł wydawania dla nich specjali-stycznego czasopisma o nazwie „Biuletyn In-formacyjny dla Hodowców Szynszyli”. Fermystanowią doskonałe miejsce dla uczenia stu-dentów Wydziału Hodowli i Biologii Zwie-rząt do praktyk, zbierania wyników do pracrealizowanych w ramach Koła Naukowego,prac inżynierskich czy magisterskich, takżedo poważniejszych publikacji naukowych,doktoratów czy książek o szynszylach.Tegoroczne Seminarium, połączone z Wysta -wą Szynszyli, odbywało się pod hasłem Do-brostan w hodowli szynszyli. Taki też był tytułwykładu otwierającego imprezę, wygłosił go

prof. dr hab. Bogusław Barabasz. Mówiąco potrzebie stwarzania tym zwierzętom jaknajlepszych warunków, naświetlił pojęcie do-brostanu w kontekście komfortu fizycznegoi psychicznego zwierząt. Szeroko omówił fer-mowe czynniki dobrostanu, do których zali-czył: opiekę nad zwierzętami, właściwe ży-wienie, obowiązujące rozmiary klatek i ichwyposażenie, warunki zoohigieniczne na fer-mie, wspomniał też o czynnikach mogącychdziałać na te zwierzęta stresująco (nadmierneświatło, temperatura, hałasy). Przedstawiłtakże uregulowania prawne dotyczące obo-wiązującego dobrostanu zwierząt w czasie ichtransportu oraz w czasie uboju, który jest do-zwolony tylko w określonych warunkachi me todach, przez osoby posiadające specjal -ny certyfikat. Drugim prelegentem była dr hab. Małgorza -ta Sulik, specjalista od szynszyli z Zachod nio -pomorskiego Uniwersytetu Technologicz -nego w Szczecinie. Jej wykład dotyczył Pro-blemu wygryzania okrywy włosowej przezszynszyle. Jest to zjawisko trudne do zwalcze-nie i wytłumaczenia. Skóra takich zwierzątnie ma już żadnej wartości, masowe wystąpie-nie tego zjawiska na fermie może doprowadzićhodowcę do ruiny. Prawdopodobną przyczy -ną wygryzania, według Pani Sulik, jest nad-mierna pobudliwość zwierząt i nerwowość,ale może nią być także nuda siedzenia w klatceczy inne, np. bliska obecność inne go nielubia-nego zwierzęcia, zbyt bliskie ustawienie klatkiprzy drzwiach lub przy oknie, skrzypiącedrzwi czy przeciągi. Mogą też być inne przy-czyny, które omówiła w grupach z podziałemtych czynników na genetyczne, zdrowotnei żywieniowe. Wspaniały koreferat, będącyuzupełnieniem przedstawionych sugestii

Uroczyste otwarcie Seminarium: DziekanWydziału HiBZ prof. dr hab. Jerzy Nie-dziółka i Prezes KZHS w Myślenicach MarekNowak

Pani dr hab. Małgorzata Sulik z ZUTw Szczecinie w trakcie wykładu

konferencje

41

wygłosił dr Aleksander Kozłow z Moskwy,hodowca szynszyli, często goszczący w Polsce,oficjalny członek KZHS w Myślenicach.Przed stawił on wiele osobistych refleksji i ob-serwacji, próbując z etologicznego punktu widzenia wyjaśnić ten narów. Wszystkie trzywykłady połączyła wspólna idea – prowadze-nie hodowli w należytym dobrostanie elimi-nuje w większości przypadków zjawisko samowygryzania.Kolejną częścią spotkania była WystawaSzynszyli. Odbyła się ona w dwóch katego-riach: w grupie ferm hodowlanych – starto-wało tu 6 ferm, które przedstawiły łącznie 43zwierzęta, oraz w grupie ferm towarowych –tu zwierzęta były prezentowane przez 18 ho-dowców, łącznie 122 zwierząt. Wszystkieszynszyle zostały dokładnie ocenione przezKomisję, której przewodniczyła mgr AlicjaWoźny z GP Krajowego Centrum HodowliZwierząt w Warszawie. Obowiązujący w Pol-sce „Wzorzec Oceny Pokroju Szynszyli”uwzglę dnia tylko trzy odmiany tych zwie-rząt: standardowe – najpopularniejsze w ho-dowli, czarne aksamitne oraz beżowe. Innychodmian barwnych nie opisuje, a szkoda, bobyły jeszcze na Wystawie szynszyle odmianybiałej Wilsona oraz szafirowe (z koniecznościpoza konkursem). Przydzielono wiele presti-żowych nagród w każdej z prezentowanychodmian (czempiony, wice czempiony i I na-grody), ponadto wyróżniono najładniejsząstawkę w odmianie standardowej i odmianiebeżowej oraz nagrodzono szynszylę o najlep-szej jakości okrywy włosowej. Udział w tegotypu Wystawach jest dla hodowców wspania-

łym doświadczeniem, a zdobyte nagrodyi puchary – powodem do dumy. Seminariumbyło przy okazji praktyczną lekcją z hodowlitych ciekawych i oryginalnych zwierząt dlastudentów naszego Wydziału.Końcowym akcentem Seminarium była częśćpoświęcona zagadnieniom praktycznym; de-monstrowano zasady wstępnej obróbki skór,a na tuszkach tych zwierząt lekarze wet. Elż-bieta i Zbigniew Wołoszynowie z Myślenic,dokonali sekcji anatomopatologicznej i omó-wili podstawową ich anatomię – wyglądi funkcje narządów wewnętrznych.

Tekst i zdjęcia:prof. dr hab. Bogusław Barabasz

Szynszyla standardowa Szynszyla czarna aksamitna

Wręczanie nagród za wystawiane zwierzęta

Lekarze wet. Elżbieta i Zbigniew Wołoszyn z Myślenic w trakcie praktycznej części swojego wystąpienia

Komisja w składzie: mgr Alicja Woźny i mgr Janusz Przyłucki z KCHZ w Warszawiew trakcie oceny konkursowej szynszyli

Szynszyla beżowa ciemna

42

Trudne dobrego początki…

21 kwietnia po raz kolejny Fundacja Eduka-cyjna Perspektywy zorganizowała konferen-cję dotyczącą współpracy międzynarodowejpolskich uczelni. Spotkanie odbyło się w ra-mach Szkoły Wiosennej Study in Poland. Po-przednie konferencje odbyły się w marcu2006 r. w Kielcach, w lutym 2007 na Poli-technice Łódzkiej i w maju 2008 r. na Uni-wersytecie Warszawskim. Tym razem organi-zatorów gościła Akademia Górniczo-Hutni-cza w Krakowie. Okazuje się, że w naszymkraju jest jeszcze wiele do zrobienia w kwestiiinternacjonalizacji studiów, a dotyczy to nietylko samych uczelni, ale przede wszystkimcałej infrastruktury jaka ten proces otacza,rozpoczynając od poziomu znajomości przezspołeczeństwo międzynarodowego języka ja-kim jest angielski przez system administracjipaństwowej na działalności jednostek dyplo-matycznych kończąc. Niekorzystny bilansstu dentów wyjeżdżających z kraju w stosun -ku do przyjezdnych wynika głównie z faktu,iż „Zachód” przyciąga młodych ludzi wyso-kimi stypendiami i większymi perspekty-wami. Do tego potrzebna jest jednak dobra,jeśli nie bardzo dobra znajomość języka (jużteraz przestaje być dla pracodawcy atrakcyjnypracownik posługujący się tylko jednym języ-kiem obcym), a z tym również nie zawsze jestnajlepiej w społeczności studenckiej. Do tegodochodzi fakt, że na polskich uczelniachprze ważają raczej kursy, a one nie zawsze sąwystarczające do wysokich wymagań rynkupracy; stypendia zaś niejednokrotnie prze-grywają konkurencję z ofertami innych kra-jów. W Polsce przede wszystkim brak insty-tucji, która byłaby odpowiedzialna za całyproces internacjonalizacji studiów. Dopiero

w maju 2005 z inicjatywy KRASP-u orazFundacji Edukacyjnej Perspektywy powo-łano program Study in Poland służący pro-mowaniu polskiego szkolnictwa wyższegopoza granicami kraju.

Kierunki działań

Próbując znaleźć odpowiedź na to jak ściągnąćstudentów z innych krajów do Polski, gdzie ra-czej nie przyjadą szkolić języka obcego – pol-skiego (jeden z powodów dla których młodzijadą za granicę) należałoby się przyjrzeć kwe-stiom takim jak: renoma uczel ni (rozpozna-walność – nie tylko w Polsce, do tego nie-zbędna dobrze zaprojektowana stro na www,widoczność kadry naukowej, ich obecność naważnych imprezach, wyposażenie uczelni, za-soby biblioteczne – przede wszy stkim angloję-zyczne, udział w targach itp., sprawna obsługaadministracyjna i stała obsługa informacyjnadla obcokrajowców, sprawna i przejrzysta pro-cedura przyjęć studentów), sytuacja na rynkupracy (tutaj oferta edukacyjna powinna byćprzede wszystkim ukształtowana w porozu-mieniu z pracodawcami i trendami w gospo-darce i postępem technologicznym). Z prowa-dzonych badań regularnie potwierdza się informacja, iż obcokrajowcy są zadowoleniz po ziomu kształcenia w Polsce, oceniają gowysoko, ale ciągle ubolewają nad słaba infra-strukturą i permanentnym brakiem informacjiw języku angielskim w różnorodnych sytu-acjach życia codziennego. Odpowiedzialnośćza promocję kraju i szkół wyższych możnarównież sprawować w pewnym stopniu zasprawą jednostek dyplomatycznych obecnychw świecie. W wielu krajach do tej pory o wy-borze studiów decydują przede wszystkim ro-dzice. Mowa tu głównie o krajach takich jak

Indie i Chiny. Znając ich dociekliwość i skru-pulatność, ale głównie troskę o swe pociechydołożą starań, by uczelnia jaką wybiorą mogłapochwalić się wysokimi notowaniami i per-spektywiczną ofertą kształcenia. Wielu z nichnie ma czasu na szukanie takich informacjiw internecie, który z racji przeciążenia infor-macyjnego potrafi często przynieść skutekprzeciwny do zamierzonego. Często to wła-śnie Ambasada może być miejscem gdzie szu-kają oni obiektywnej i sprawdzonej informacjio poziomie i ofercie edukacyjnej danego kraju.Uczelnie, których działania skierowane są dotych właśnie krajów powinny dbać o regularnykontakt z tymi jednostkami dyplomatycznymii ich wyposażenie w odpowiednie materiałyinformacyjno-promocyjne. Poza typowo me-rytoryczną stroną studiów międzynarodowychnie można pominąć kwestii typowo społecz-nych i problemów takich jak szok kulturowy,odmienność obyczajów, różnice kulinarne, re-ligijne, fizjologiczne czy choćby problemówwynikających z różnic programowych. Takieproblemy należy niwelować i uczelnie powin -ny stale poszukiwać konstruktywnych rozwią-zań. Jednym z pomysłów już stosowanych naniektórych uniwersytetach są: zajęcia wyrów-nawcze, zajęcia dla osób chcących szkolić sięw języku polskim (np. przydatne słownictwo,zwroty), warsztaty dotyczące polskiej kulturyi historii.

„Keep smiling”, jutro będzie lepiej ?

Nie będziemy krajem atrakcyjnym dla cudzo -ziemców jeśli system nie zostanie dostosowa -ny do imigrantów. Obecnie przygotowywanyjest projekt ustaw i procedur, które zredukująproblemy wiz, pozwoleń na pracę, meldun-ków, ograniczą dezinformację, może również

Study in Poland, Szkoła Wiosenna 2009Kraków, 21 kwietnia 2009 r.

konferencje

43

biurokrację, z którą zarówno pracownicyuczelni jak i obcokrajowcy często się bory-kają. Tak przynajmniej zapewniał goszczącyna konferencji pracownik Urzędu ds. Cudzo-ziemców. Wiele polskich uczelni ma poten-cjał i warunki na to, by realizować projektumiędzynarodawiania uczelni poza tym jestto zjawisko nieuniknione, gdyż postępującaglobalizacja zobowiązuje nas do pewnych po-sunięć. Przy okazji wnosi do uczelni wieledobrego, bo poza rozwojem kontaktówz pewnością wpływa na poziom dydaktyki.Proces powoli się rozpoczął, z pewnościąmusi minąć jeszcze wiele czasu byśmy pozio-mem studenckiej wymiany międzynarodowejdorównali takim krajom jak np. Francja,gdzie organizacja CampusFrance dysponuje119 biurami w 80 krajach. Niemniej jednaknależy również cieszyć się z dotychczasowychdokonań i nieustannie pracować nad ich po-lepszeniem i rozwojem.

Dla zainteresowanych tematem polecam od-wiedzenie witryny www.studyinpoland.pl/

mgr inż. Joanna Roczniewska

XIV Międzynarodowa konferencja naukowapt. Jony metali i inne czynnikiabiotyczne w środowiskuKraków, 18-19 maja 2009 r.

Konferencja Naukowa „Jony metali i inneczynniki abiotyczne w środowisku” jest orga-nizowana przez Katedrę Ochrony Środowi-ska Rolniczego Uniwersytetu Rolniczegow Krakowie corocznie w połowie maja. Tegoroczna XIV Konferencja pomyślanabyła nie tylko jako przegląd wyników szcze-gółowych badań naukowych z zakresu wpły -wu jonów metali i innych abiotycznych czyn-ników środowiskowych na życie biologicznegleby, na rośliny i zwierzęta, ale też jako semi-narium nau kowe dla uczestników i studen-tów ostatnich lat studiów kierunków:Ochro na Środowiska i Rolnictwo (Agrobio-logia, Agroekonomia, Agroturystyka). Te-maty poruszane na konferencji dotyczyły pozytywnych i negatywnych aspektów zasto-sowania nanotechnologii w środowisku,wpływu wybranych czynni ków fizycznychi chemicznych na mikroorganizmy, roślinyi zwierzęta, wpływu zanieczyszczenia środo-wiska na rośliny oraz towarzyszące im zwie-rzęta roślinożerne i drapieżne. Zapoczątkowano tematykę badawczą z nano-technologii w ochronie roślin i w ochronieśrodowiska. Nanometr to 1 miliardowa częśćmetra. Włos ma przekrój kilkudziesięciu ty-sięcy nm. Najmniejsze komórki prokario-tyczne, mają wielkość kilkuset nm, komórkinaszego ciała mierzą kilka tysięcy nanome-trów. Znane nam materiały, po skurczeniu dotak małych rozmiarów, nabywają nowychwłaściwości. Przykładowo węgiel – jeśli jestFot. Grzegorz Kaczor

Poczwarka muchówki z rodziny bzygowate,fot. Dariusz Ropek

Chrząszcz łokaś garbatek uszkadzający ziarnaw kłosie, fot. Dariusz Ropek

44

28 maja 2009 r. w Uniwersytecie Rolniczymim. Hugona Kołłątaja w Krakowie odbyły sięwarsztaty prowadzone przez Urszulę Grzybz Regionalnego Punktu 7. Programu Ramo-wego z zakresu:1) Oferty stypendialnej Komisji Europejskiej

– projekty indywidualne dla naukowców.2) Jak przygotować wniosek o stypendia we-

wnątrzeuropejskie na przykładzie działa-nia IEF Intra – European Fellowship forCareer Development.

Organizatorem spotkania był Punkt Kontak-towy 7.PR, Biuro Programów EuropejskichUniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Podczas spotkania dr Adam Tofilski (Wy-dział Ogrodniczy) zaprezentował swoje do-świadczenia z 2-letniego pobytu w WielkiejBrytanii oraz przekazał praktyczne wskazówkiprzygotowania wniosku dotyczące stypen-dium reintegracyjnego z Programu Ramo we -go. Podczas warsztatów omówiono ProgramPeople oraz mechanizmy reintegracyjne (naprzykładzie europejskiego i międzynarodo-wego grantu reintegracyjnego).

1. MC ERG – European Reintegration Grant

(Europejski grant reintegracyjny) – jego ce-lem jest zachęcenie naukowców do kontynu-acji prac badawczych na terenie Europy orazułatwienie naukowcom integracji w nowymśrodowisku pracy. Projekt przeznaczony jestdla naukowców, którzy przez co najmniej 18miesięcy korzystali z ofert szkoleniowychMarie Curie 7.PR lub poprzednich progra-mów ramowych. Projekt powinien rozpocząćsię najpóźniej 12 miesięcy po zakończeniupoprzedniego projektu Marie Curie. Okres trwania projektu: 2-3 lata.

w postaci nanorurek zachowuje się jak metali może być przewodnikiem prądu. Krze-mowe płatki w rozmiarach nano naukowcyamerykańscy, chcą wykorzystać jako żywe„dozowniki” leków dla pojedynczych komó-rek ciała ludzkiego zaatakowanego przez no-wotwór. Nanocząstki złota w amerykańskimMIT testuje się jako „dozownik” kilku lekówrównocześnie w chorobie AIDS. Zanim bę-dziemy się leczyć przy pomocy osiągnięć na-notechnologii, korzystać będziemy w ochro-nie środowiska z tzw. nanosensorów badają-cych jakość powietrza, wody i gleby.Z aspektami nanotechnologii zapoznali nasprof. dr hab. Piotr Tomasik, a także koledzydoktorzy Katedry Ochrony Środowiska Rol-niczego oraz dr Anny Bronowska poprzez

prezentację posterową Wpływ nanosrebra nazmiany BZT (biochemiczne zapotrzebowanietlenu). Konferencji towarzyszyła bowiem se-sja posterowa, na której uczestnicy zaprezen-towali wyniki badań własnych. Prace (prawie100) prezentowane podczas sesji zostałyomówione z profesorami specjalistami biolo-gii, chemii, mikrobiologii oraz agronomii,a po pozytywnej recenzji naukowej będąopublikowane (w języku angielskim) w wy-da wnictwie naukowym Ecological Chemi-stry and Engineering/Chemia i InżynieriaEkologiczna (6 punktów wg KBN).

prof. dr hab. Magdalena Jaworska

Rzekotka drzewna, fot. Dariusz Ropek

Konferencja

Sesja posterowa

konferencje

45

Finansowanie: kwota ryczałtowa w wysokości15 000 euro/rok przez 2-3 lata, którą możnawykorzystać na wynagrodzenie naukowca, in-nych naukowców i pracowników technicz-nych zaangażowanych w realizację projektu,koszty podróży, szkoleń, publikacji oraz zakupodczynników.

2. MC IRG – International Reintegration Grant

(Międzynarodowy grant reintegracyj ny), jegocelem jest zachęcenie naukowców do ponow-nego podjęcia prac badawczych na terenie Eu-ropy oraz ułatwienie naukowcom integracjiw nowym środowisku pracy. W ramach tychprojektów nie jest wymagane uczestnictwowe wcześniejszych projektach Marie Curie.Okres trwania projektu: 2-4 lataFinansowanie: kwota ryczałtowa w wysokości25 000 euro/rok przez 2-4 lata, którą należyprzeznaczyć na wynagrodzenie naukowca,jego udział w konferencjach i szkoleniach, wy-nagrodzenia innych naukowców i pracowni-ków technicznych zaangażowanych w projekt,koszty podróży, szkoleń, patentów, publikacjii zakup odczynników.

Jak aplikować o środki finansowe:

Komisja Europejska w Dzienniku Urzędo-wym i serwisie Cordis ogłasza zaproszenie doskładania wniosków i podaje terminy przyj-mowania wniosków. Wniosek przygotowujezainteresowany naukowiec w porozumieniuz wybraną przez siebie instytucją przyjmu-jącą w kraju członkowskim i stowarzyszonymz 7.PR. Następnie przesyła się go do KomisjiEuropejskiej poprzez internetowy systemEPSS dostępny ze strony danego konkursu.Pod adresem każdego konkursu dostępne sąniezbędne informacje i dokumenty. Doku-

menty obejmują: Informacje o konkursie(Call Fiche), Program Pracy (Work Pro-gramme) i Przewodnik dla wnioskodawców(Guide for Applicants). Termin składania wniosków: 8 październi -ka 2009 r. do godz. 17.00

W ramach Programu People – Marie CurieActions zaprezentowano możliwości pozyski-wania środków finansowych uwzględniającaktualne konkursy dla doświadczonych nau -kowców – projekty indywidualne. Doświad-czony naukowiec jest to osoba ze stopniemdoktora lub co najmniej 4-letnim stażem na-ukowym (po uzyskaniu tytułu magistra).

Naukowcy mogą korzystać z następującychstypendiów: • (MC IEF) Intra – European Fellow-ships for Career Development – Europej-skie Stypendium Wyjazdowe.Projekty dotyczyć mogą wszystkich dziedzinwiedzy, cenione są projekty interdyscyplinarneoraz międzysektorowe. Istotna jest tu ideakształcenia ustawicznego, wyjazdy szkoleniowenaukowca powinny jasno wynikać z wcześniej-szych jego dokonań i być niezbędnym krokiemdo realizacji konkretnych zamierzeń nauko-wych w przyszłości. Naukowiec powinien na-być umiejętności pozwalające na samodzielnekierowanie zespołem nau kowym. Projekty po-winny być realizowane w instytucji krajuczłonkowskiego UE lub stowarzyszonegow okresie 12-24 miesięcy. • MC IOF for Carter Development In-ternational Outgoing Fellowships – Mię-dzynarodowe Stypendium Wyjazdowe.Projekt jest realizowany jest w dwóch eta-pach. I etap trwa od 1 do 2 lat w instytucji

kraju trzeciego i obejmuje prowadzenie ba-dań, a II etap (powrotny) – 1 rok realizo-wany jest w instytucji kraju członkowskiegoUE lub stowarzyszonego z 7.PR. i jest tokontynuacja prowadzonych badań. Umowajest podpisywana pomiędzy komisją a insty-tucją, w której realizowana będzie faza po-wrotna. Projekt trwa 2-3 lata.Termin składania wniosków: 18 sierpnia2009 r. do godz. 17.00

Finansowanie projektów indywidualnych

w ramach Programu People:

Świadczenia dla instytucji: koszty szkolenia(materiały, odczynniki, drobny sprzęt), takżezwiązane z uczestnictwem w szkoleniach ze-wnętrznych, konferencjach, publikacje itp.);koszty zarządzania projektem oraz kosztyogólne.Świadczenia dla naukowców: wynagrodze-nie, koszty związane ze zmianą miejsca po-bytu, koszty podróży, koszty relokacji, jedno-razowy dodatek „badawczy”.

Więcej:

http://cordis.europa.eu/fp7/dc/index.cfm?fuseac-

tion=UserSite.FP7CallsPage

Zapraszamy do korzystania z oferty 7. Pro-gramu Ramowego i zachęcamy do uczestnic-twa w spotkaniach i warsztatach organizowa-nych przez Punkt Kontaktowy 7.PR działa-jący przy Biurze Programów Europejskichoraz z informacji zamieszczonych na stronieinternetowej biura.

Biuro Programów EuropejskichPunkt Kontaktowy Programów Badawczych UE

Warsztaty dla naukowcówpt. Przygotowanie wniosku do Komisji EuropejskiejMarie Curie IEFKraków, 28 maja 2009 r.

46

IV Międzynarodowe Forum Polska – Węgry – Czechy – Słowacja – Ukraina – Słoweniapt: Problemy rozwoju „Zielonego” Agrobiznesu w i z Unią EuropejskąKraków, 27-30 maja 2009 r.

27-30 maja 2009 odbyło się na Wydziale Rol-niczo-Ekonomicznym Uniwersytetu Rolni-czego IV Międzynarodowe Forum Polska –Węgry – Czechy – Słowacja – Ukraina – Sło-we nia. Tematem prowadzenia Forum były,problemy rozwoju „Zielonego” Agrobiznesuw i z Unią Europejską. Organizatorami Forumbyły Katedry Agrobiznesu oraz Katedra Eko-nomiki i Organizacji Rolnictwa UR, a współ- organizatorami Szkoła Główna GospodarstwaWiejskiego, Warszawa Słowacki UniwersytetRolniczy w Nitrze, Słowacja, Uniwersytet Św.Stefana w Gödöllő, Węgry oraz Czeski Uni-wersytet Przyrodniczy w Pradze.

Po raz czwarty spotkało się międzynarodowegrono pracowników naukowych uczelni rolni-czych zajmujących się głównie problematykąekonomiki rolnictwa. Tematem spotkania na-ukowego organizowanego jako IV Mię dzyna-rodowe Forum Krajów Europy Środkowo-Wschodniej był problem równoważenia inte-resów ekonomicznych i ekologicznych tj.„zie lonego agrobiznesu” w krajach Unii Euro-pejskiej i krajach sąsiadujących. Międzynaro-dowe spotkania pracowników nauki skupio-nych głównie na badaniach ekonomiczno-rolniczych zainicjowano konferencją zorgani-zowaną przez SGGW w Warszawie w 2006 r.,w Bukowinie Tatrzańskiej. Taka forma kon-taktów naukowych okazała się trafna, atrak-cyjna dla zaproszonych gości zwłaszczaz Ukrainy, a w efekcie, także rozwojowa. Dowodem tego były kolejne spotkania Forumorganizowane w 2007 r. na Ukrainie na Kry-mie, a następnie w 2008 r. na Słowacji w Li-powskim Janie. Także w roku 2008 r. liczniuczestnicy Forum spotkali się na święcie 100-lecia Uniwersytetu Rolniczego w Kijowie.

Forum organizowane w Krakowie zgroma-dziło naukowców, pracowników szkół wyż-szych z Polski (22 osoby), Ukrainy (15 osób),Słowacji (7 osób), Czech (3 osoby), Węgier(5 osób) i Słowenii (1 osoba). Konferencyjna problematyka „ZielonegoAgro biznesu” obejmowała:• stan i rozwój rolnictwa ze szczególnym

uwzględnieniem jego zrównoważenia,• produkcję surowców energetycznych

i odnawialnych w rolnictwie,• wielofunkcyjny i zrównoważony rozwój

obszarów wiejskich, w tym przedsiębior-czość pozarolniczą,

• „Zielona Europa” („Zielony Agrobiznes”)w dokumentach programowych Unii Eu-ropejskiej,

• rynki rolne i konkurencyjność produkcjirolnej,

• problemy kształcenia studentów dla „Zie- lonego Agrobiznesu”.

Uczestnicy przygotowali wartościowe nau ko -wo, ciekawe opracowania, które zostały opu-blikowane w monografii pt. Współczesne pro-blemy rozwoju wsi i rolnictwa w Europie Środ-kowo-Wschodniej (Wydawnictwo Wieś JutraSGGW Warszawa). Wystąpienia uczestnikówForum wywołały interesujące dyskusje, po-zwalające skonfrontować poglądy osób repre-zentujących różne kraje i różne podejście donowych funkcji rolnictwa w gospodarkachnarodowych ze szczególnym uwzględnieniemochrony środowiska. Przeprowadzono dysku-sję dotyczącą problemu „Zielonej Europy”, tj.zagadnień dotyczących produkcji ekonomiki,a zwłaszcza rynku i szeroko rozumianej eko-logii. Problemy te, są nadal ważne zarównow krajach członkowskich jak i kandydackichUnii Europejskiej. Uczestnicy Forum wzięli

Uczestnicy Forum w Dworku UR

Spotkanie towarzyskie w Dworku UR

Prof. Bogdan Klepacki podpisuje certyfikaty dla uczestników Forum

konferencje

47

także udział w interesującym wyjeździe stu-dyjnym do Kalwarii Zebrzydowskiej. Zapo-znali się z problematyką rozwoju wielofunk-cyjnego wsi podkarpackiej, kreowaniu poza-rolniczej przedsiębiorczości oraz wzięli udziałw interesującym koncercie organowym. Forum zapewne pomogło rozpoznać różno-rodne, lecz ważne dla nauki, rolników i kon-sumentów „zielone problemy agrobiznesu”jednoczącej się Europy. Przyczyniło się torównież do zacieśnienia więzi naukowychi osobistych pomiędzy pracownikami naukii naszymi sąsiadującymi krajami. Uczestnicyspotkania reprezentujący Węgry zgłosili pro-pozycję, aby następne – V Forum – odbyłosię na Uniwersytecie Św. Stefana w Gödöllő.

dr hab. Wiesław Musiał, prof. URdr inż. Ewa Tyran

III Krajowa Wystawa Czerwonego Bydła Polskiego Szczyrzyc, 30-31 maja 2009 r.

Bydło polskie czerwone (pc) jest rodzimąrasą, której początek hodowli w Małopolsce(1895 rok)1 stanowi równocześnie narodzinyhodowli bydła na ziemiach polskich. Rów-nież z rasą pc związane jest rozpoczęcie pro-wadzenia systematycznej kontroli użytkowo-ści mlecznej, a przez wiele dziesięcioleci – ażdo lat 50. XX wieku, znaczenie tej rasy miałozasięg ogólnokrajowy, a nawet międzynaro-dowy. Zwierzęta tej rasy zdobywały laury nawystawach we Lwowie, Szczyrzycu, czy w Sia- rach. Były one swoistą „wizytówką” Rzeczy-pospolitej na wystawach w Wiedniu oraz eksportowano je do wielu krajów (m.in. doNiemiec, Rumunii, Czechosłowacji, Grecji,Bra zylii i Argentyny). Można nawet powie-dzieć, że dzięki rasie polskiej czerwonej po-niekąd odzyskaliśmy państwowość w 1918roku, gdyż warunkiem jaki postawił po temuówczesny prezydent USA Woodrow Wilsonbyło posiadanie przez Polaków rdzennie pol-skich dóbr narodowych. Dowodem ich istnie-nia okazała się prężnie wówczas rozwijającasię hodowla bydła pc.

Zawirowania i skutki historii najnowszej(szczególnie II Wojny Światowej), czynnikiekonomiczne oraz zaniedbania w hodowli by-dła pc w Polsce powojennej doprowadziły dodrastycznego zmniejszenia się pogłowia krówtej rasy z 1,6 mln w roku 1954 do ok. 45 tys.obecnie, z czego zaledwie 1760 zwierząt obję-

tych jest programem ochrony zasobów gene-tycznych, a niewiele więcej (2030 krów)w roku ubiegłym było objęte kontrolą użyt-kowości mlecznej. Nadzieją napawa fakt, żebydło polskie czerwone ponownie wzbudzacoraz większe zainteresowanie hodowców.Zainteresowanych „niepodręcznikową” cha-rakterystyką rasy polskiej czerwonej oraz hi-storią jej hodowli w Polsce odsyłamy do pu-blikacji poświęconych temu pięknemu, alei trudnemu tematowi.2

Wystawy zwierząt hodowlanych mają nacelu, ogólnie mówiąc, promowanie i nagra-dzanie systematycznie realizowanej ciężkiejpracy hodowlanej. W dobie skomercjalizo-wania społeczeństwa, kiedy krowa kojarzonajest raczej z etykietkami na czekoladach (np.słynna fioletowa „Milka”), a mleko podobno„wytwarzane jest w sklepie albo w mleczarni”,

1) powstanie Związku Hodowców Bydła Czerwonego Polskiego przy Małopolskim Towarzystwie Rolniczymw Krakowie

2) m.in.: Szarek J., Adamczyk K., Felenczak A. 2004. Polish Red Cattle breeding: past and present. Animal Gene-tic Resources Information (AGRI), No. 35; Szarek J., Adamczyk K., Felenczak A. 2004. Przeszłość i teraźniej-szość hodowli bydła polskiego czerwonego. Wiad. Zoot., 42, 1; 72.; Szarek J., 63.; Szarek J., Adamczyk K., Feleń-czak A. 2004. Przeszłość i teraźniejszość hodowli bydła polskiego czerwonego. Wieś i Doradztwo, 2(38), 13-24.;Adamczyk K. 2005. Zarys historyczny hodowli bydła polskiego czerwonego. Wiad. Zoot., nr 2 (245), 3-12.

Uroczysta kolacja w Dworku UR

Fot. Andrzej Węglarz

Zespół „Biesiada” umilał kolację

48

niezmiernie ważnym jest także fakt „okaza-nia światu” dorobku hodowców, a także bez-pośredni kontakt z nimi i ze zwierzętami,przez nich hodowanymi. Szczególną rolęmają tutaj do odegrania regionalne wystawyzwierząt, gdyż dodatkowo oddają one specy-fikę kultury danego terenu.

W przypadku wystaw bydła polskiego czer-wonego mamy szczególnie do czynienia z ichwielopoziomowym znaczeniem, które bar-dzo wyraźnie widać między innymi poprzez:– tradycję i wytrwałość prowadzonej przez

dziesięciolecia hodowli, mimo szczegól-nie złej koniunktury dla bydła pc;

– ścisły związek bydła pc z regionem Podha la,Limanowej, Myślenic, Bochni czy Gorlic(dlatego wyjątkowo w tym przypad ku wy-rażenia „Wystawa krajowa” i „Wysta wa re-gionalna” są niemalże tożsame);

– niepowtarzalną okazję zobaczenia i po-znania w jednym miejscu zgromadzonejbardzo licznej reprezentacji najlepszychzwierząt w rasie;

– aspekt psychologiczny skłaniający ho-dow ców bydła pc do jednoczenia sięi wspól nego występowania w obroniehodowli oraz produkcji mleka i woło-winy pochodzącej od zwierząt tej rasy, alerównież okazanie władzom samorządo-wym, a szczególnie wojewódzkim i pań-stwowym ogromnych walorów hodowlibydła polskiego czerwonego;

– promocję tzw. produktów regionalnycho właściwościach prozdrowotnych.

Tym bardziej cieszy, że po wielu dziesięciole-ciach marginalizowania hodowli bydła pol-skie go czerwonego, od trzech lat udaje sięponownie organizować krajowe wystawy tejrasy w Szczyrzycu (powiat limanowski), czyliniejako w jej kolebce pochodzenia.

III Krajowa Wystawa Czerwonego BydłaPolskiego odbyła się 30-31 maja 2009 roku.Głównym jej inicjatorem był Krajowy Zwią-zek Hodowców Czerwonego Bydła Polskie -

go z siedzibą w Jodłowniku, Polska FederacjaHo dowców Bydła i Producentów Mleka(PFHBiPM) w Warszawie oraz władze Gmi -ny Jodłownik. Swoim patronatem wysta węobjęli: Marek Sawicki (Minister Rolnictwai Rozwoju Wsi), Marek Nawara (MarszałekWojewództwa Małopolskiego) oraz JerzyMiller (Wojewoda Małopolski). Ponadtofundatorami pucharów i medali były nastę-pujące organizacje: Małopolski Ośrodek Do-radztwa Rolniczego, Instytut ZootechnikiPIB w Balicach, Agencja Rynku Rolnego,Agencja Restrukturyzacji i ModernizacjiRolnictwa, Małopolska Izba Rolnicza orazMałopolskie Centrum Biotechniki Sp. z o.o.w Krasnem, a także przedstawiciele władz sa-morządowych Starostwa Limanowskiegoi Gminy Jodłownik. Trud kwalifikowaniazwierząt na Wystawę podjęli praco wni cyPFHBiPM Przedstawicielstwo w Krakowie:Piotr Kowol, Wojciech Rasiński, Paweł Ru-chała, Maksym Młynaryk. Wywiązali się oniz powierzonego zadania znakomicie. Komi-sja Sędziowska w składzie: Barbara Zdebska– przewodnicząca, Roman Januszewski – sę-dzia główny i członkowie: Kazimierz Żu-kowski i Jerzy Żółkowski wykazali się obiek-tywizmem, profesjonalizmem i znajomościąspecyfiki eksterieru polskiego bydła czerwo-nego. Obowiązki komisarza wystawy pełniłpo raz trzeci prof. Jan Szarek.

Krowy i jałowice prezentowało na wystawie18 hodowców z powiatu nowotarskiego, 17z limanowskiego, 6 z bocheńskiego, 5 z no-wosądeckiego i po jednym hodowcy z powia-tów myślenickiego i tatrzańskiego, oraz z po-wiatu rzeszowskiego.

Zgodnie z przyjętym regulaminem, Komisjadla danej kategorii krów lub jałowic sporzą-dzała ranking, a najlepszym przyznawała wy-różnienia: czempionat, wice czempionat,złoty, srebrny i brązowy medal. Spośródczempionatów wybierano super czempionkęWystawy. Ponadto hodowcy, których krowynagrodzono otrzymali dyplomy i puchary.

Istotną zmianą, w porównaniu do poprzed-nich wystaw, było połączenie oceny krów po-chodzących z dwóch programów: zachowaw-czego i doskonalenia rasy, mając w zamyśleopracowanie na przyszłość jednego programudoskonalenia rasy polskiego bydła czerwonego.Hodowcy zgłosili na wystawę 109 krów i ja-łowic, które po wstępnej ocenie zakwalifiko-wali do następujących kategorii:– jałowice cielne –13 zwierząt,– krowy w I laktacji (córki buhajów objęte

programem ochrony zasobów genetycz-nych) –16 zwierząt,

– krowy w I laktacji (córki buhajów objęteprogramem doskonalenia rasy) – 9 zwierząt,

– krowy w II i III laktacji – 31 zwierząt,– krowy w IV i V laktacji – 19 zwierząt,– krowy w VI i VII laktacji – 14 zwierząt,– krowy w laktacji VIII i wyższej –7 zwierząt.

Spośród wyżej wymienionych zwierząt Ins -pek torzy Selekcjonerzy PFHBiPM wybrali 60jałówek i krów, które „rywalizowały” o naj-wyż sze laury. Wyróżnienie czempiona uzy-skały następujące zwierzęta:w kategorii: jałowice cielne – jałówka Bajka,hodowca: Roman Kuska z Żegociny;w kategorii: krowy w I laktacji (córki buha-jów objęte programem ochrony zasobówgenetycznych) – krowa Wańka, hodowca:Wojciech Gubała z Maruszyny;w kategorii: krowy w I laktacji (córki buha-jów objęte programem doskonalenia rasy)– krowa Borówka, hodowca: Piotr Smaga zeStróży;w kategorii: krowy w II i III laktacji – krowaStokrotka (hodowca: Maria Kopeć z Gron-kowa), której maksymalna wydajność mlekawyniosła 4937 kg o zawartości tłuszczu4,45% i białka 3,12% za laktację 305-dniową;w kategorii: krowy w IV i V laktacji – krowaWera, hodowca: Wojciech i Ewa Łukaszz Krempach. Krowa ta wykazała się maksy-malną wydajnością mleka 5237 kg o zawarto-ści tłuszczu 4,52% i białka 3,27% za laktacjętrwającą 277 dni. Krowa Wera otrzymałarównież super czempiona Wystawy.

konferencje

49

w kategorii: krowy w VI i VII laktacji –krowa Wierna 201 (hodowca: Jacek Wąso-wicz z Jodłownika) o maksymalnej wydajno-ści mleka 3438 kg o zawartości tłuszczu 4,09i 3,07% za laktację 305-dniową;w kategorii: krowy w laktacji VIII i wyższej– krowa Saga (hodowca: Franciszek Stochz Załucznego), której maksymalna wydajnośćmleka wyniosła 4785 kg o zawartości tłuszczu4,64% i białka 3,30% za laktację 305-dniową.Bydło polskie czerwone posiada wiele zalet ta-kich jak: bardzo dobra żywotność i płodnośćoraz doskonałe przystosowanie do trudnychwarunków bytowania, a także odporność nachoroby (zwłaszcza na gruźlicę) i znakomitąużytkowość mleczną i mięsną w warunkachchowu ekstensywnego. Wszystko to sprawia,że krowy pc są zwierzętami długowiecznymi.Dlatego słusznie dodatkowe laury w postacitytułu super seniorki zebrała jedna z najstar-szych krów na Wystawie – 19-letnia krowaWojta (hodowca: Paweł Piechówka z Jodłow-nika), która „przeżyła” aż 16 laktacji!

Zastanawiającym jest natomiast fakt, że na 18hodowców-wystawców z powiatu nowotar-skiego zaledwie 3 było członkami KrajowegoZwiązku Hodowców Czerwonego Bydła Pol-skiego i analogicznie jedynie 15 spośród 49wszystkich wystawiających należy do Zwią -zku. Ta sytuacja nie może być niezauważanazarówno przez Związek jak też Federację. Zor-ganizowanie się hodowców jest warun kiempodstawowym ich sukcesu. Komisarz Wy-stawy swoje wystąpienie w czasie nie dzielnejuroczystości poświęcił głównie temu zagad-nieniu, ale także konieczności zainteresowaniamłodzieży sprawami hodowli. Związane tobyło z przyjazdem studentów i pracownikówUniwersytetu Rolniczego w Krakowie w ra-mach wycieczki zorganizowanej przez Kra-kowskie Koło PTZ i Katedrę Hodowli Bydła.Personalnie należą się słowa podziękowaniadla dr hab. Joanny Makulskiej – sekretarzaZarządu Koła za organizację wycieczki, a Pro-fesorowi Marianowi Ormianowi za jej pro-wadzenie. Nadzieją napa wa fakt, że wizyty

studentów wraz z pro fesorami na kolejnychwystawach w Szczyrzycu stały się już tradycją.Mimo deszczowej pogody III Krajowa Wy-stawa Czerwonego Bydła Polskiego cieszyłasię dużym zainteresowaniem zwiedzających.Na podkreślenie zasługuje przygotowanieprzez Organizatorów wielu atrakcji dla pod-niebienia i ducha. Oficjalne otwarcie wysta wytradycyjnie poprzedziła Msza św. odprawionaw kościele pw. NMP Wniebowziętej i św. Sta-nisława BM należącym do Opactwa oo. Cy-stersów (nota bene od wieków kultywującychhodowlę bydła pc), w intencji rolników i ho-dowców, a szczególnie uczestników wystawy.Kuchnia regionalna serwowała ekologicznepotrawy, a przedstawiciele Spółdzielni Mle-czarskiej w Limanowej polecali do degustacjiwspaniałą galanterię mleczarską. Prowadzonoloterię fantową, której najwyższą wygraną byłbuhajek rasy polskiej czerwonej. Zespoły pie-śni i tańca cieszyły ucho i oko zwiedzających.Z pewnością hodowcy i ich rodziny mieli sa-tysfakcję i zarazem podziękowanie za swojąciężką, ale jakże ważną i odpowiedzialną pra -cę. Korzystając z obecności na wystawie moglisię też zaopatrzyć w sprzęt do chowu bydła.Organizatorzy przygotowali ponadto pokaz

zbioru i konserwacji masy zielonej i prezenta-cję maszyn służących do tego celu.Wystawy bydła polskiego czerwonegow Szczy rzycu, odrodzone po wielu dziesięcio-leciach, stopniowo wpisują się jako stałyi mocny punkt w kalendarzu imprez zarównoregionalnych, jak i krajowych. Wyraźnie wi-dać systematyczny wzrost zainteresowaniahodowców oraz władz samorządowych, woje-wódzkich, a nawet państwowych we współor-ganizacji czy też wspieraniu wystaw. Promo-cja kolejnych wystaw powoduje jednocześniepromocję hodowli bydła pc, rozpowszechnia-niu wiedzy o nim i o produktach pozyskiwa-nych od zwierząt tej rasy. Potrzeba przy tymspokojnej, racjonalnej i systematycznej pracy,a przede wszystkim jednoznacznie nakreślo-nych celów i „zwarcia szyków” przez wszyst-kich hodowców przy wsparciu ich związkuoraz organizacji regionalnych – szczególniezakładów mleczarskich. Promocja rasy jestbowiem promocją regionu, gdyż historia by-dła polskiego czerwonego ściśle związana jestz wielowiekową tradycją i kulturą Małopolski.

prof. dr hab. Jan Szarekdr inż. Krzysztof Adamczyk

Bydło polskie czerwone

50

„Małopolskie Stypendium Doktoranckie” w ramach Działania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004–2006

Małopolskie Stypendium Doktoranckie toprogram wspierania innowacyjnej działalno-ści doktorantów z funduszy europejskichw ramach Działania 2.6 ZintegrowanegoProgramu Operacyjnego Rozwoju Regional-nego 2004-2006.W marcu bieżącego roku Urząd Marszałkow-ski Województwa Małopolskiego ogłosiłkon kurs na Małopolskie Stypendium Dokto-ranckie finansowane z funduszy unijnychw ramach ZPORR.Konkurs ten był niejako kontynuacją pro-jektu „InnoGrant – Program wspierania in-nowacyjnej działalności doktorantów” opra-cowanego przez Uniwersytet Rolniczy im.Hugona Kołłątaja w Krakowie, a skierowa-nego do studentów studiów doktoranckichnaszego Uniwersytetu, Akademii Górniczo-Hutniczej i Politechniki Krakowskiej. Mało-polskie Stypendium Doktoranckie było adre-

sowane do doktorantów krakowskich uczelniwyższych oraz branżowych instytutów ba-dawczych. Do konkursu przystąpiło 7 kra-kowskich uczelni wyższych, w tym nasz Uni-wersytet, oraz 9 instytutów badawczych. Czas wstępnej realizacji projektu był bardzokrótki. Od promocji projektu, który rozpo-częliśmy 3 kwietnia br. do złożenia komplet-nych wniosków przez doktorantów czyli do24 kwietnia było zaledwie 3 tygodnie. W tymczasie doktoranci, często przy wydatnej po-mocy oraz zaangażowaniu swoich promoto-rów i opiekunów naukowych, opracowaliprojekty badań związane z realizacją pracdoktorskich. Trudnością w wyborze tematubyła konieczność włączenia się w 4 obszaryRegionalnej Strategii Innowacji Wojewódz-twa Małopolskiego na lata 2008-2013 czyli:Środowisko, Przemysł, Zdrowie i Żywnośćoraz Wiedza i Komunikacja.Doktoranci Uniwersytetu Rolniczego w Kra- ko wie złożyli na konkurs 73 kompletne wnio-ski głównie w obszarze Środowisko orazZdrowie i Żywność. Wszystkie wnioski speł-niały wymogi formalne i zostały przekazanedo Urzędu Marszałkowskiego. Kolejnym etapem była ocena merytorycznaprojektów, której dokonywał zespół eksper-tów złożony z przedstawicieli pracownikównaukowych uczelni wyższych oraz instytu-tów badawczych biorących udział w projek-cie. Ze strony Uniwersytetu Rolniczegow Krakowie w komisji tej brały udział: prof.dr hab. Elżbieta Boligłowa, prof. dr hab.Maria Kowalik oraz prof. dr hab. Miro-sława Sokołowska-Mikołajczyk.Pozytywną cenę ekspertów uzyskało 66wniosków złożonych przez naszych dokto-rantów, tym samym znaleźli się oni wśród

JM Rektor prof. Janusz Żmija i prorektor prof. Włodzimierz Sady

Dyplom uznania dla Uczelni od Wicemarszałka Województwa Małopolskiego

sukcesy pracowników

51

569 laureatów Małopolskiego StypendiumDoktoranckiego. Stypendium wynosiło10 000 zł brutto i było przeznaczone nawspomaganie prowadzonych badań w tymna zakup sprzętu komputerowego, oprogra-mowania, literatury, sfinansowanie wyjazdówna konferencje naukowe, kursy językowe.Należy podkreślić, że zakupiony sprzęt z fun-duszy Małopolskiego Stypendium Dokto-ranckiego jest własnością doktoranta.Zakończenie konkursu na Małopolskie Sty-pendium Doktoranckie nastąpiło na uroczy-stej gali zorganizowanej przez Urząd Marszał-kowski Województwa Małopolskiego w Ope-rze Krakowskiej w dniu 3 czerwca 2009 roku,na której prorektorzy poszczególnych uczelnii dyrektorzy instytutów badawczych odebralidyplomy dla laureatów swoich jednostekJM Rektor Uniwersytetu Rolniczego prof.Janusz Żmija, na uroczystym spotkaniuz Dziekanami i Laureatami w dniu 16czerwca 2009 r. wręczył 66 doktorantomspecjalne dyplomy.

mgr inż. Zofia Rymarczyk

Laureaci Małopolskiego Stypendium Doktoranckiego

Wręczenie dyplomu laureatce z Wydziału Technologii Żywności

Wręczenie dyplomu laureatce z Wydziału Leśnego

Prof. Włodzimierz Sady

52

XII Małopolska Giełda Agroturystyczna Kraków, 18–19 kwietnia 2009 r.

18-19 kwietnia 2009 r. w Uniwersytecie Rol-niczym gościliśmy środowisko prezentującealternatywne formy wypoczynku w stosunkudo komercyjnej turystyki masowej.

W tegorocznej, już dwunastej edycji Mało-pol skiej Giełdy Agroturystycznej wzięłoudział 43 wystawców. Oprócz tych z Małopo-l ski, ofer tę wypoczynkową prezentowali rów-nież goście z Województwa Podkarpac kiego.Najbardziej oddalonym geograficznie woje-wództwem, z którego przybyli wysta w cy, byłoWo je wództwo Pomorskie. PrzedstawicielePowiatowego Stowarzyszenia Agro-Kaszubyprzemierzyli ponad 650 kilometrów, by za-prezentować swoją ofertę na XII Małopol -skiej Giełdzie Agroturystycznej w Krakowie.

Największą grupę stanowili reprezentującyofer tę agroturystyczną. Różnorodność pro-pozycji wypoczynku na świeżym powietrzu,ciekawa historia i kultura danego środowiska,odmienności stylu życia oraz relatywnie ni-skie ceny usług stanowiły niewątpliwą atrak-cję poszczególnych gmin i Lokalnych GrupDziałania.

Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyli się wy-stawcy prezentujący rękodzieło. Twórcy ludo wiestetycznie upiększyli hol Wydziału Leś negooraz Klub Akademicki „Arka” zamieniając nate dwa wyjątkowe dni dobrze znaną prze strzeńnaukowo-rozrywkową w prawdzi wą galerięludowej tradycji. Szczera, wyróżniająca się natle powszechnej plastikowej kultury masowejtwórczość, z koronkowymi obrusa mi, serwe-tami, wyrobami dziewiarskimi, tradycyjnymiozdobami świątecznymi, kolorowymi kwia- tami z krepiny, papieru i bibuły – doskonale

imitującymi naturalne okazy, z malarstwemartystycznym nie tylko na sztalugach, ale nachustach, obrusach, sukienkach…, z ceramicz-nymi aniołami – dobrymi duchami imprezy,ceramicznymi kotami, konikami, kogutami –symbolami agroturystyki… spowiły wyjątko wą,metafizyczną aurą przestrzeń uczel nianą, przy-ciągając tym samym mnóstwo zwiedzających.

Niewątpliwie Małopolska Giełda Agrotury-styczna kojarzyć się powinna również z degu-stacjami regionalnych potraw – zdrowe, sma-kowite chleby pszenno-razowe, podpłomykipieczone w piecu opalanym drewnem przy-pominające dzieciństwo spędzone u babci,ciasto flisackie, przyrządzane przez prawdzi-wych flisaków według własnego przepisu, nie-zapomniany smak moskoli z pachnącym ma-słem czosnkowym, korbacze, sery wędzo ne,bundz, miody, nalewki… Najlepsze potrawyzgłoszone w konkursie „Agroturystycznystół”, który miał miejsce podczas Giełdy –(dodam, że z trudnością wyłonione przy takwysokim poziomie) zostały nagrodzone.

Dużym zainteresowaniem cieszyli się równieżwystawcy komercyjni prezentujący oferty takdla ciała, jak i ducha. Smaki czystej natury bezdodatków konserwantów zamknięte w szkla-nych butelkach… Ale też bardzo ważne bez-pieczeństwo finansowe – ubezpieczenia, do-radztwo… W tym miejscu warto równieżwspomnieć o zainteresowaniu zaprezentowa -ną na Giełdzie ofertą ubezpieczeniową PZUoraz finansową Krakowskiego Banku Spół-dzielczego – sponsorów, dzięki którym zostałwydany Katalog XII Małopolskiej GiełdyAgroturystycznej oraz pokryto koszty spotówtelewizyjnych promujących Giełdę.

Gdzie na wakacje/urlop? Może agroturystyka jest właściwym kierunkiem?

Zespoły ludowe śpiewem umilały Giełdę

Góralskie Stowarzyszenie Agroturystyczne

Wyrób sękaczy

nie tylko nauka

53

Podczas Giełdy odbyły się również atrakcyj neimprezy towarzyszące. Przedstawiciele Ma ło-polskiej Sieci Lokalnych Grup Działania zorganizowali seminarium o tematyce agrotu-rystycznej, cieszące się dużym zainteresowa-niem. Ponadto odbył się cykl wykładów dlamłodzieży. Prezentacje dotyczyły m.in. zna-czącej roli tradycyjnego pod względem kuli-narnym ugoszczenia turysty w gospodarstwieagroturystycznym, czy też doniosłej rolipiękna wokół domu agroturystycznego –piękna wydobytego z natury poprzez odpo-wiednią, przemyślaną aranżację ogrodów. Nawykłady prowadzone przez wykładowcówz Uniwersytetu Rolniczego – prof. dr hab.inż. Władysława Migdała z Wydziału Tech-nologii Żywności, dr inż. Bożenę Szewczyk-Taranek z Wydziału Ogro dniczego orazdr inż. Arkadiusza Niedziółkę z WydziałuRolniczo-Ekonomicznego przybyło ok. 80uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych. Wy-kłady cieszyły się szerszym zainteresowaniem– pomiędzy zasłuchaną (i zapatrzoną) mło-dzieżą dostrzec można było znajome już twa-rze wystawców z Giełdy, a także zwiedzają-cych. Na spotkanie z młodzieżą przybył rów-nież Poseł do Parlamentu Europejskiego –dr Czesław Siekierski, który wygłosił cieka -wy wykład integrujący tematykę rolnictwa,agroturystyki oraz gospodarki.

Giełda Agroturystyczna była ucztą dla wzro -ku, smaku, umysłu. Nie zapomniano takżeo zmyśle słuchu. Giełda miała swoistą oprawęmuzyczną. Nie mogło bowiem zabraknąć ka-pel ludowych, które swoją obecnością uświet-niły imprezę: skrzypce, fujarki, piszczałki,bębny, kołatki, grzechotki, pawie pióraw czapkach, czerwone korale… Zdrowa mu-zyka ze zdrowych płuc i czystego serca inte-growała wystawców i zwiedzających.

Całokształt XII Małopolskiej Giełdy Agro-turystycznej wprawiał w prawdziwy zachwyt,co nie tylko dało wyraz w ogromnej liczbieodwiedzających Giełdę – szacuje się, że od 18do 19 kwietnia Giełdę odwiedziło ok. 3500

osób – ale dało również wyraz zainteresowa-niu mediów. Giełdę pokazywano w telewizji,mówiono o niej w radiu, pisano w prasie.Wywiadów udzielali organizatorzy, wysta -wcy, wykładowcy.

To ogromne zainteresowanie może świadczyćo atrakcyjności agroturystyki – z jednej stro -ny poszukiwania prawdziwego wypoczynkuw wiejskiej zagrodzie, a z drugiej zaintereso-wania agroturystyką w ujęciu nieco szerszym.Zwiedzający niejednokrotnie dopytywalio kwestie formalne związane z agroturystyką.Ile jest w Małopolsce gospodarstw agrotury-stycznych, jak agroturystyka wygląda w in-nych regionach, co trzeba zrobić, żeby zało-żyć gospodarstwo agroturystyczne… Na tepytania odpowiadali pracownicy: Małopol-skiego Stowarzyszenia Doradztwa Rolnicze -go, Centrum Doradztwa Rolniczego, Mało-polskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego,Małopolskiej Izby Rolniczej – wchodzącyrównież w skład Komitetu OrganizacyjnegoGiełdy, których stoiska rozstawione były po-między wystawcami.

Bazując nieco na doświadczeniach giełdo-wych, wydaje się, że agroturystyka może byćwłaściwym kierunkiem jeżeli chodzi o rolnic-two polskie – małe gospodarstwa, które nie sąw stanie utrzymać się tylko z działalności rol-

Wyrób kwiatów z bibuły

Rektor otwiera Giełdę

Przysmaki regionalne z gminy Szaflary

54

niczej, muszą szukać dodatkowego źródła do-chodu. Takim źródłem może się stać właśnieagroturystyka. Tym bardziej, że mamy sięczym chwalić: świeże, czyste powietrze, trady-cyjne potrawy, folklor, cepelia…, a przedewszystkim szczerość, otwartość, gościnnośći prawda w ludziach.

Obecnie, w czasach, gdzie prawda miesza sięz fałszem, gdzie przewrócony jest naturalnyporządek wartości, gdzie promuje się plastik,popcorn – umowne symbole konsumpcjoni-zmu, trochę zaczyna się poszukiwać utraco-nych wartości, przede wszystkim w naturze,w prostocie. Korzystając z pozytywnychprzy kładów, także zachodnich sąsiadów, od-krywając na nowo specyficzną energię wsi,wszyscy uczymy się jak korzystać z dobra,które zostało i jak je pielęgnować. Małopol-ska Giełda Agroturystyczna jest taką próbą – niewątpliwie udaną.

Na wspaniały organizacyjny efekt XII Mało-polskiej Giełdy Agroturystycznej – dwakwiet niowe dni poświęcone promocji agro-turystyki w Małopolsce, złożyła się pracawielu. Te dwa dni pokazały jak mnóstwo wy-siłku należy włożyć, by uzyskać zamierzony,oczekiwany rezultat.

Sukces XII Małopolskiej Giełdy Agrotury-stycznej był wynikiem współpracy wielu in-stytucji, wysiłku poszczególnych osób zaanga-żowanych w projekt, również zainteresowaniaze strony samych wystawców, którzy mającmożliwość wyboru podobnej tematycznie, al-ternatywnej imprezy w Kielcach, przybyli zeswoją ofertą na Małopolską Giełdę Agrotury-styczną w Krakowie. Skala i zasięg przedsię-wzięcia były możliwe dzięki życzliwościwładz Uczelni oraz przychylności organówwładzy na szczeblu wojewódzkim.

Tekst: mgr Anna LiberekZdjęcia: Wojciech Maślanka,

Stanisław Maślanka

Gliniane wyroby

Koronkowe szaleństwa

JM Rektor prof. Janusz Żmija, dr hab. Józef Kania, prorektor prof. Zenon Pijanowski w towarzystwie Koła Gospodyń z Dębna

Drewniane figurki z Kaszub

nie tylko nauka

55

Festiwal Nauki 2009Kraków, 14–16 maja 2009 r.

Festiwal Nauki 2009 przeszedł do historii

Podobnie do poprzednich edycji tegorocznyFestiwal trwał trzy dni (od 14 do 16 maja)i jak zwykle objął swoim zasięgiem dużą częśćKrakowa. Uroczystej inauguracji dokonaligłówni organizatorzy z Politechniki Krakow-skiej przy obecności władz miasta i rektorówwszystkich uczelni w samo południe 14 majana estradzie Rynku Głównego w Krakowie.

Hasło tegorocznej edycji to Człowiek – Prze-strzeń – Energia. Z nim z kolei związany byłcykl paneli dyskusyjnych odbywających sięw Domu Polonii. Z ramienia naszej Uczelniw panelu „Człowiek” wykłady wygłosiły prof.dr hab. Elżbieta Pisulewska i dr hab. inż.Elżbieta Sikora, prof. UR; w panelu „Ener-gia” wykład prof. dr hab. Małgorzaty Troja-nowskiej również cieszył się dużym zaintere-sowaniem.

Uczestnicy tegorocznej edycji poświęconejpopularyzacji osiągnięć naukowych krakow-skich uczelni i jednostek naukowych staralisię przygotować poza prezentacją na RynkuGłównym dodatkowy, często oryginalny pro-gram. Corocznym obyczajem Akademia Mu-zyczna przygotowała Koncert Inauguracyjny,Uniwersytet Jagielloński przedstawił spekta-kularne pokazy naukowe w Collegium Medi-cum, teatr uliczny PWST zorganizował spek-takl kończący Festiwal, ponadto odbyło się wieleróżnorodnych wystaw, wykładów i pokazów. Uniwersytet Rolniczy jak co roku aktywniewłączył się w organizację Festiwalu. Dziękizaangażowaniu koordynatorów, pracowni-ków uczelni i studentów na płycie RynkuGłównego w trzech pokaźnych namiotach

Stoisko Wydziału Inżynierii Produkcji i Energetyki

Stoisko Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego Stoisko Wydziału Ogrodniczego

Degustacja na stoisku Wydziału Technologii Żywności

Sygnalistka z z-cą prezydenta m. KrakowaElżbietą Lęczniarowicz

56

Wykłady podczas Festiwalu Zwierzęta domowe przyciągały szczególnie dzieci

Prezentacja Wydziału Leśnego

Stoisko Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego przed Budynkiem Jubileuszowym

Występ „Skalnych”

Przykładowy eksponat stoiska Wydziału Leśnego

Ziarenka pod lupą

Nie zabrakło akwarium z rybami

Węże cieszyły się wyjątkowym zainteresowaniem

nie tylko nauka

57

mogły zaprezentować się kolejno wydziały:Rolniczo-Ekonomiczny, Leśny, Hodowlii Bio logii Zwierząt, Inżynierii Środowiskai Geodezji, Ogrodniczy, Produkcji i Energe-tyki, Technologii Żywności i Biotechnologia– Studia Międzywydziałowe. Nie zabrakłotakże plakatów i ulotek informacyjnych o no-wych Studiach Międzywydziałowych – Ar-chitektura Krajobrazu. Prezentacje przeżyłyprawdziwe oblężenie i dało się nawet słyszećopinie, że dysponujemy jednymi z ciekaw-szych na Festiwalu ekspozycji. Być może byłto efekt prezentacji terrariów z wężami, ma-łymi gryzoniami, pająkami oraz eksponatóww postaci wypchanych ptaków, gniazd, cza-szek zwierzęcych, biopaliw, roślin energetycz-nych, ziół, zbóż, traw. Dodatkowo uczestnicymogli zapoznać się z różnymi sposobami no-woczesnego i tradycyjnego wytwarzania wę-dlin, zbadać stopień zapylenia atmo sfery,obejrzeć pod mikroskopem interesujące pre-paraty, między innymi charakterystycznegrzybnie, spojrzeć na Kraków z lotu ptakaoraz doświadczyć wiele innych atrakcji.Niezależnie od tego, dzięki inicjatywie na-

szych pracowników 15 maja przygotowano16 wykładów, pokazy w laboratoriach kate-dralnych, co więcej przed budynkiem posta-wiono namioty, w których wydziały przygo-towały różnorodne prezentacje. Niezwykłąatrakcją były zagrody ze zwierzętami, takimijak osioł domowy, konik polski, kuc szet lan -dzki, owca olkuska, gęś zatorska, kura czubatastaropolska, zielononóżka kuropatwiana,a także szynszyla i fretka. W holu budynkustanęło pokaźne 300-litrowe akwarium, gdziemożna było obejrzeć m.in. karpia, szczupaka,jesiotra, okonia. Na wykłady zgłosiło się po-nad 300 słuchaczy szkół ponadpodstawowych.Godnej reprezentacji dopełniliśmy występa miartystycznymi na estradzie Rynku Głównego:pierwszego dnia wystąpił Studencki ZespółGóralski UR „Skalni” (opiekun mgr JanBrzuchacz), w piątek zadziwiły nas bogatymukładem choreograficznym i kostiuma miCheerleaderki (opiekun mgr Marta Mączka),następnie publiczność zabawiał Kabaret „O co

Konik polski Sadzonki i ziarna

Występ kabaretu „O co chodzi”

Osiołek „Karol” wzbudzał wiele sympatii wśród zwiedzających

58

chodzi”, zaś na zakończenie Festiwalu w połu-dnie zagrał Zespół Sygnalistów Myśliwskich„Hagard” (opiekun dr inż. Tadeusz Kubacki),który skutecznie przypominał o swojej obec-ności każdego dnia Festiwalu oraz dodatkowo15 maja przy Budynku Jubileuszowym.Jeszcze przed Festiwalem, jak i po jego za-koń czeniu ukazywały się pochlebne artykułyna temat naszej prezentacji m.in. w GazecieKrakowskiej, Dzienniku Polskim; nie brako-wało także newsów na portalach interneto-wych typu: Onet.pl, edukacjawpolsce.com,studentnews.pl, biolog.pl, wrotamalopolski.pl.Festiwal nie odbyłby się bez Pełnomocników,zaangażowania wielu pracowników poszcze-gólnych Wydziałów, a w nich Katedr, rzeszystudentów, uprzejmości i pomocy DziałuGospodarczego, Centrum Kształcenia Usta-wicznego, Stowarzyszenia Fretka (organiza-cja wspiera nas od około 3 lat i udostępniazwierzęta na potrzeby Festiwalu Nauki).

Po raz kolejny Radzie Programowej naszejUczelni przewodniczyła prof. dr hab. Kry-styna Koziec – Prorektor ds. Nauki i Współ- pracy Międzynarodowej. PełnomocnictwoRektora ds. Festiwalu objęli prof. dr hab.inż. Włodzimierz Popek, następnie dr hab.inż. Zbigniew Bonczar, prof. UR.

Zamieszanie Festiwalowe dobiegło końca,przechodzimy do porządku dziennego, czasna podsumowania. Nawet jeśli uznalibyśmy,iż tegoroczna impreza była przygotowana nawysokim poziomie zawsze można pracowaćnad jej polepszeniem. Z pewnością tego-roczny Festiwal tak jak i poprzednie czegośnas nauczył, i jak co roku wskazówki tewprowadzimy w życie.

prof. dr hab. Krystyna Koziecmgr inż. Joanna Roczniewska

Zwierzęta przed Budynkiem Jubileuszowym UR

Prezentacje Wydziałów w Budynku Jubileuszowym UR

Występ kabaretu na Rynku Głównym

nie tylko nauka

59

IX Ogólnopolskie Dni OwadaKraków, 29-31 maja 2009 r.

IX Ogólnopolskie Dni Owada odbyły się podhasłem: „Much(a)ówka niejedno ma imię”.Muchówki (Diptera), to jeden z najlicz niej -szych rzędów owadów, a liczba opisanych ga-tunków dawno już przekroczyła 80 tysięcy,nic więc dziwnego, że także i one zasłużyły nato, aby stać się „bohaterami” owadzich dni.W tym roku do organizacji „owadziegoświęta” przyłączyły się wszystkie katedry Uni-wersytetu Rolniczego, w których owady sąprzedmiotem badań i wykładów. Po razpierwszy, wspólnie, Katedry Ochrony Lasui Entomologii Leśnej pod kierunkiem prof.Wojciecha Ząbeckiego i prof. Jerzego Sta-rzyka, przy udziale licznej grupy studentówWydziału Leśnego, zorganizowały bardzo cie-kawą ekspozycję owadów leśnych na terenieswojego budynku, która mimo oddalenia odcentrum wystawy na Wydziale Ogrodniczym,cieszyła się dużym powodzeniem zwiedzają-cych. Katedrę Zoologii i Ekologii WydziałuHodowli i Biologii Zwierząt, która po razpierwszy uczestniczyła w Dniach Owada, reprezentował wraz ze studentami i doktoran-tami dr Sławomir Kornaś, który przedstawiłciekawą ekspozycję parazytologiczną. Pierw-szy raz w Dniach Owada uczestniczyli pra-cownicy i studenci Katedry Ochrony Środo-wiska Rolniczego, którzy pod kierunkiemdr hab. Dariusza Ropka zaproponowalizwiedzającym „podróż” do świata pożytecz-nych organizmów. W Dniach Owada wzięli również udziałprzedstawiciele innych uczelni. MuzeumZoologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiegoprzygotowało jak zwykle ciekawą i stojącą nawysokim poziomie kolekcję motyli, a żacyz Sekcji Entomologicznej Koła PrzyrodnikówStudentów UJ zaprezentowali mini hodowle

pszczół murarek oraz pszczoły miod nej. Natym samym stanowisku uwagę zwiedzającychprzykuwały także muchy tyczkookie oraz zna -na każdemu muszka owoco wa. UniwersytetRzeszowski reprezentował dr Tomasz Ol-brycht, który przywiózł ze sobą wiele żywychokazów owadów, głównie z rodziny kózkowa-tych, natomiast prof. Marek Kozłowskiz SGGW zaprezentował nietypową wystawęfotograficzną, będącą plonem zajęć dydak-tycznych, zawierającą zdjęcia owadów, znale-zionych na ścianach budynku RektoratuSGGW. Prof. Kozłowski udostęp nił takżeswoje unikalne filmy entomologiczne, którewyświetlone zostały w trakcie piątkowego po-kazu. Prawdziwą ozdobą Dni Owada byłytakże niezwykle piękne zdjęcia owadów po-kry tych rosą, które przedstawił w formie wy-stawy prof. Aleksander Chmiel z Uniwersy-tetu Łódzkiego. Z kolei dr Krzysztof Kmiećz Wydziału Farmacji Collegium Medicum UJzaprezentował unikalną kolekcję entomolo-gicznych exlibrisów.Najważniejszą część tegorocznych Dni Owa -da stanowiły jak zwykle kolekcje owadów, za-równo krajowych, jak i egzotycznych, pocho-dzących głównie z prowadzonego od kilkulat przez studentów UR – LaboratoriumHodowli Owadów i Pajęczaków Egzotycz-nych, na którym merytoryczną opiekę spra-wuje mgr Patrycjusz Nowik. Stanowiska, naktórych prezentowano owady były bardzokolorowe, a zabawne i zarazem profesjonalneilustracje przygotowali studenci specjalnościSztuka Ogrodowa. Kolekcje owadów obsłu-giwała kilkudziesięcioosobowa grupa studen-tów, którzy budzili podziw zwiedzającychwiedzą merytoryczną i ogromnym zaangażo-waniem w prezentację owadów. Trzeba było

Prorektor ds. Organizacji Uczelni i Współ-pracy z Gospodarką prof. Zenon Pijanowski dokonuje uroczystego otwarcia Dni Owada

Dni Owada przyciągnęły tłumy zwiedzających

Prof. Kazimierz Wiech podczas Balu Owada

60

ogromnej wytrwałości, aby przez trzy dni od-powiadać cierpliwie na liczne pytania,a wcześniej – w okresie poprzedzających DniOwada, odławiać sześcionogi, przygotowaćterraria oraz stanowiska, na których umiesz-czona była ekspozycja. Łącznie zaprezento-wano ok. 150 gatunków owadów oraz ok. 40gatunków pajęczaków (także stawonogi!),które już od kilku lat stanowią dodatkowąatrakcję Dni Owada, będąc największą tegorodzaju ekspozycją w Polsce. Uzupełnieniemkolekcji żywych owadów były zbiory owa-dów oprawionych w szkło lub w ramki zapre-zentowane przez wiodące firmy zajmujące sięsprzedażą sprzętu entomologicznego, facho-wej literatury oraz samych owadów.Święto owadów, to przede wszystkim impre zaedukacyjna, mająca na celu przełamywanie en-tomofobii i zachęcenie do poznawania bio róż-norodności otaczającego nas świata. W piątek,przed budynkiem Wydziału Ogrod niczegooraz przed klubem „ARKA” pojawiło się wieleautokarów (głównie z południa Polski), któreprzywiozły grupę dzieci i młodzieży, wrazz uczniami z Krakowa liczą cą ponad 600 osób.Wiele z nich uczestniczyło w otwarciu DniOwada, którego dokonał Prorektor ds. Orga-nizacji Uczelni i Współpracy z Gospodarkąprof. Zenon Pijanowski. W klubie „ARKA”zorganizowane zostały trzy serie wykładów,które rozpoczynała prelekcja prof. K. Wiechapt. Nie taki owad straszny. Piękny wykład ilu-strowany materiałem filmowym przygotowałaprof. Magdalena Jaworska, a nieznane szcze-góły świata owadów przybliżyły dr hab. Elż-bieta Wojciechowicz-Żytko i dr Beata Jan-kowska. Przez trzy dni festiwalu, w jednej z salWydziału Ogrodniczego odbywały się takżezajęcia dla najmłodszych, które cieszyły sięogrom nym powodzeniem. Podziwiać należyin wencję oraz ogromne zaangażowanie nie-wiel kiej grupy studentek (Sztuka Ogrodowa),które niestrudzenie, z ogromną pasją i peda-gogicznymi uzdolnieniami przybliżały dzie-ciom świat owadów. Studentki tej samej spe-cjal ności nieprzerwanie przyozdabiały dłoniei policzki dzieci entomologicznym tatuażem,

Interesujący wykład dr Beaty Jankowskiej

Najmłodsi z zaciekawieniem oglądali owady

nie tylko nauka

61

wróżyły zgodnie z entomologicznym horosko-pem i wtajemniczały w sztukę origami. Dziecimogły się także „wyżyć artystycznie” biorącudział w konkursie rysunku ulicznego, któryjak co roku, poprowadziła mgr Beata Jankowska.Jedną z największych atrakcji tegorocznychDni Owada był kącik kulinarny, a czołowykucharz i równocześnie organizator tegorocz -nych Dni Owada – mgr Patrycjusz Nowikskutecznie zachęcał do degustacji, co odnoto-wała nawet telewizja.W sobotni wieczór, w klubie „ARKA” owadyprzedstawiono w kabaretowej postaci, a ko-lejny – ósmy już program przedstawiła grupapoetycko muzyczna „Od czasu do czasu”, podmuzycznym kierownictwem mgr JoannyGutowskiej-Kuźmicz. Teksty piosenek napi-sały mgr Alicja Zięba oraz mgr Anna Ho-styńska, a całość wyreżyserował i poprowa-dził prof. Kazimierz Wiech. Po zakończeniuwystępu kabaretu odbył się „Bal Owada”,którego uczestnicy bawili się do białego rana.W tegorocznych Dniach Owada wzięłoudział ok. 6 tysięcy zwiedzających, a tak wy-soką frekwencję zapewniła m.in. profesjo-nalna promocja, zapewniona przez Biuro In-formacji i Promocji UR.

Szczególne podziękowania należą się wła-dzom Uczelni, które kolejny raz zapewniłypomoc i wyraziły zgodę na wykorzystaniepomieszczeń uniwersyteckich do zorgani-zowania owadziego festiwalu.

prof. dr hab. Kazimierz Wiechmgr Patrycjusz Nowik

Malowanie owadów Dzieci podziwiały ogromną kolekcję owadów

Kabaretowy wieczór w KA „Arka”

Straszyk Rohatyniec

62

Święto OgrodówKraków, 5–14 czerwca 2009 r.

Tegoroczny, czwarty już Festiwal ŚwiętoOgrodów odbył się w dniach 5-14 czerwca2009 r. Imprezę honorowym patronatem ob-jął prezydent Miasta Krakowa Jacek Maj-chrowski, a koordynatorem był Ogród Bota-niczny UJ w Krakowie. Podczas tegorocznejedycji Festiwalu odwiedzający mieli możli-wość zapoznania się tradycją, historią i tajem-nicami wielu ogrodów na terenie nie tylkoKrakowa, ale również innych miejscowości,m.in. w Tyńcu, Stryszowie, Trzebini czy Fili-powicach, także tych, do których wejście naco dzień jest zamknięte (klasztor OO. Kar-melitów na Piasku czy OO. Franciszkanóww Wieliczce). Można było też zasięgnąć po-rad znanych i doświadczonych ogrodników,posłuchać koncertów oraz wykładów doty-czących sztuki ogrodowej i uprawy roślinozdobnych. Podobnie jak w poprzednich latach ważnympunktem programu Święta Ogrodów byłOtwarty Dzień – Letnia Akademia Kwiatówzorganizowany przez Katedrę Roślin Ozdob-nych na Wydziale Ogrodniczym UR. Inau-guracji Święta Ogrodów na terenie Wydziałudokonał prorektor ds. organizacji uczelnii współpracy z gospodarką prof. Zenon Pi-janowski, w obecności dziekana WydziałuOgrodniczego prof. Marka Grabowskiegooraz pracowników i gości Wydziału. Ogróddydaktyczny prezentowano w tym roku podhasłem „Rośliny kwiatowe pięciu zmysłów”,gdzie zgromadzono rośliny ozdobne atrak-cyjne ze względu na barwę, zapach lub smakalbo działające na zmysły dotyku lub słuchu.Odbywały się też interesujące wykłady o cie-kawych roślinach i ogrodach. Wygłosili jepracownicy Wydziału Ogrodniczego: dr inż.Zofia Malinowska – Józef Mehoffer – artysta

Oficjalne otwarcie Święta Ogrodów

Zwiedzanie kolekcji roślin przy Wydziale Ogrodniczym

nie tylko nauka

63

malarz i ogrodnik, dr inż. Małgorzata Ma-ślanka – Ogrody zmysłowe – zapach, dr inż.Anna Ambroszczyk – Zalety współrzędnejuprawy warzyw i ziół, dr inż. Ewa Dziedzic –Ozdobne ogrody owocowe, dr inż. MonikaBieniasz – Rośliny jagodowe na stole i w ogro-dzie oraz dr inż. Ewa Hanus-Fajerska – Czyhiperakumulatory mogą być przydatne w ogro-dach ozdobnych?

Do organizacji Święta Ogrodów niezwykleaktywnie włączyli się studenci sztuki ogrodo-wej oraz roślin ozdobnych pokazując ciekaweprezentacje multimedialne, rysunki, projektyi wizualizacje ogrodów wykonane pod kie-runkiem dr Michała Uruszczaka, dr TatianyTokarczuk i prof. Lucjana Orzecha. Przy po-mocy dr Małgorzaty Malik, adiunkta z Kate-dry Roślin Ozdobnych stworzyli klinikęogrodową, gdzie udzielali porad dotyczącychpielęgnacji i uprawy roślin ogrodniczych orazpomagali przy projektowaniu ogrodów.

Nowe studia podyplomowe „Florystyka” za-prezentowały się po raz pierwszy niezwykleinteresującą wystawą kompozycji stylowychbukietów historycznych i współczesnych z ży-wych kwiatów wykonane przez dr BożenęPawłowska, dr Bożenę Szewczyk-Taranekoraz mgr Marka Morcinca, doktoranta Kate-dry Roślin Ozdobnych.

W czasie festiwalu można było zwiedzać sadi winnicę Katedry Sadownictwa i Pszczelar-stwa w Garlicy Murowanej.

prof. dr hab. Anna Bach

Wystawa towarzysząca Świętu

Czereśnie w Garlicy Murowanej

Imponująca kolekcja roślin przy Wydziale Ogrodniczym

64

Jubileusz 5-lecia Chóru Uniwersytetu RolniczegoKraków, 22 maja 2009 roku

W bieżącym roku akademickim minęła piątarocznica powstania Chóru UniwersytetuRolniczego. Z tej okazji 22 maja 2009 rokuw Centrum Kongresowym odbył się uroczy-sty koncert chóru.Licznie przybyli goście, najwyższe władzeuczelni reprezentowane przez Jego Magnifi-cencję rektora Uniwersytetu Rolniczego,prof. dr hab. Janusza Żmiję, prorektor prof.dr hab. Krystynę Koziec i prorektora prof.dr hab. Włodzimierza Sadego, pracownicyUniwersytetu Rolniczego, chórzyści śpiewa-jący w Chórze UR w ubiegłych latach i obec-nie oraz ich rodziny szczelnie wypełniły wi-downię Centrum Kongresowego. Wysłuchalioni opowieści o rozśpiewanych pięciu latachna naszej Uczelni. Muzyka przeplatana byławspomnieniami, historiami i anegdota mi orazubogacona wystawą fotografii oraz prezenta-cją multimedialną. Pięcioletnia historia

chóru, choć wydawać by się mogło, krótka,obfitowała w wiele ciekawych wydarzeń. Sampoczątek opowieści zaprowadził słuchaczyw odległą i piękną Czarnohorę, gdzie podczasobozu naukowego powstał pomysł stworze-nia chóru. Obecny tam wówczas prof. dr hab.Kazimierz Wiech, dziś Opiekun Chóru UR,obiecał studentom, iż po powrocie rozpocz-nie starania o powstanie takiej grupy. Po uzy-skaniu przychylności władz, znalezieniu dyry-gentki, 2 grudnia 2003 roku odbył się wielkinabór do nowo powstającego chóru. Przybyłowówczas na przesłuchania około sześćdziesię-ciu studentów. Już po miesiącu prób odbył się pierwszy kon-cert. Był to wieczór kolędowy. Śpiewającywtedy chórzyści nie przypuszczali, że sąświad kami wydarzenia, które pięć lat późniejbędzie głęboko zakorzenioną tradycją Uni-wersytetu Rolniczego.Od tego pierwszego koncertu chór rozpocząłregularną pracę na próbach przygotowującoprawę uroczystości uczelnianych, budującprogramy koncertowe oraz przygotowując siędo pierwszych konkursów. W ciągu pięciu latdziałalności Chór Uniwersytetu Rolniczegozaśpiewał ponad sto koncertów, w tym kilkapoza granicami Polski, zbudował bogaty reper-tuar liczący niemal sto utworów, wziął udziałw ośmiu konkursach, z czego w siedmiu z nichzostał nagrodzony, zdobywając kolejno: dwu-krotnie II miejsce w 2005 i w 2008 roku naMyślenickim Festiwalu Pieśni Chóralnej –Kolędy i Pastorałki, „Złotą strunę” w 2005roku oraz „Srebrną Strunę” w 2008 roku naMałopolskim Konkursie Chórów w Niepoło-micach, I nagrodę na Ogólnopolskim VIII Fe-stiwalu Chóralnym w Łodzi „Cantio Lodzien-sis 2005”, a także II nagrodę w 2007 roku

Władze Uczelni

Soliści Chóru

Chór Uniwersytetu Rolniczego

nie tylko nauka

65

i I nagrodę w 2008 roku na Ogól nopolskimFestiwalu Kolęd i Pastorałek w Będzinie.Dzięki konkursowym wyróżnieniom ChórUniwersytetu został zaproszony do udziałuw dwóch międzynarodowych festiwalach,a były to XVII Międzynarodowe Dni Mu-zyki Kompozytorów Krakowskich i II Festi-wal Chóralny Wschód – Zachód – Zbliżeniaw Radomsku. Chór został także zaproszony do nagraniawraz z chórami Uniwersytetu Jagiellońskiegoi Papieskiej Akademii Teologicznej płyty„Pieśń Rodzin Katyńskich” z muzyką Hen-ryka Mikołaja Góreckiego wydanej w 2008roku przez wytwórnię EMI. Na płycie obokmuzyki chóralnej prezentowanej pod dyrek-cją Włodzimierza Siedlika, można usłyszećświatowej klasy organistę Andrzeja Białkoi sopranistkę Elżbietę Towarnicką.Podczas koncertu jubileuszowego zabrzmiałyutwory związane z najważniejszymi wydarze-niami z historii chóru. Nie mogło zabraknąćutworu macedońskiego i ukraińskiego, gdyżtam koncertował Chór Uniwersytetu Rolni-czego realizując ideę budowania MuzycznychMostów Kulturowych pomiędzy zespołamimuzycznymi z różnych krajów. MuzyczneMosty Kulturowe to inicjatywa chórzystówChóru UR, którzy każdorazowo zaangażo-wani są w realizację wyjazdu chóru za granicęi przyjęcia gości z innych krajów w Krakowie. Prowadzące koncert, studentka WydziałuTechnologii Żywności Anna Damijan i stu-dentka Studiów Doktoranckich WydziałuOgrodniczego Anna Hostyńska, wspomniałyo niezwykłej atmosferze panującej w chórze.Podkreślały kilkakrotnie znaczenie przyjaźnizawieranych w chórze, które w kilku przypad-kach zamieniły się w małżeństwa. Wiele osóbnależących do chóru odnalazło w sobie talenti nową pasję, a ich studenckie życie stało siędużo ciekawsze i barwniejsze. Właśnie dla-tego koncert zakończyła chóralna wersjautworu We are the champions grupy Queen.Jak powiedziała Anna Damijan: Chcemy za-śpiewać ten utwór dla państwa, bo czujemy siętakim zwycięzcami. Nie dlatego, że czasem uda

nam się wygrać jakiś konkurs, ale dlatego, żewygrywamy dzięki chórowi swoje bogatsze ży-cie! Bogatsze o muzykę, kulturę, umiejętnościi przyjaźnie.Po tym utworze rozpoczęły się podziękowa-nia dla wszystkich osób, bez których chór niemógłby istnieć. Przede wszystkim były to po-dziękowania dla Jego Magnificencji RektoraUR za stworzenie studentom znakomitychwarunków do czynnego kontaktu z muzyką.Dziękowano prof. dr hab. KazimierzowiWiechowi, Opiekunowi Chóru UR, dyry-gentce Joannie Gutowskiej-Kuźmicz, wszy -stkim osobom pracującym przy realizacji pro-jektów Muzyczne Mosty Kulturowe, a więcprof. dr hab. Kazimierzowi Kosiniakowi-Kamyszowi, prof. dr hab. ZbigniewowiMyczkowskiemu, członkom Zarządu Chórukolejnych kadencji i wszystkim zaangażowa-nych w realizację studentom. Wreszcie poja-wiły się podziękowania dla wszystkich byłychi obecnych chórzystów Chóru UR, najważ-niejszych osób, dzięki którym przez pięć ko-lejnych lat mogła powstawać znakomita har-monia dźwięków i ludzkich serc.

Joanna Gutowska-Kuźmicz

Wystawa zdjęć z okazji Jubileuszu Chóru UR

Oprawa taneczna do piosenki Czaje Szukarije

JM Rektor wręcza list gratulacyjny prof. K. Wiechowi

66

Uniwersytet DzieciKraków, 23 maja 2009 r.

23 maja 2009 r. studenci UniwersytetuDzieci rozpoczęli ostatni cykl zajęć w tymroku akademickim, tym razem z nauk przy-rodniczych.

Pierwszym wykładem była prelekcja prof. drhab. Kazimierza Wiecha pt.: Nie taki owadstraszny… Profesor opowiadał dzieciom o naj-liczniejszej grupie zwierząt, jaką są owady.Dzieci mogły dowiedzieć się, gdzie owad mauszy, a gdzie nos, a także dlaczego warto przy-patrywać się owadom i dostrzegać pięknotych, czasem doskwierających nam, stworzeń.Jak się okazało dzieci z chęcią i odwagą ob-cują z owadami, czego dały wyraz w swoichfotografiach. Na koniec wykładu, Uniwersy-tet Dzieci ogłosił konkurs fotograficzny pt.:Ile kropek ma biedronka?, na najciekawszą fo-tografię owada. Nadesłano ponad 300 zdjęć,z czego nagrodzonych zostało osiem. Profe-sor Wiech wystąpił w roli przewodniczącegojury i okiem specjalisty wybrał najpiękniejsze

i najbardziej oryginalne fotografie. Dzieciw nagrodę otrzymały narzędzia naukowca(m.in. lupy do obserwowania owadów), a takżepodpisane przez autora, książki prof. WiechaNa sześciu nogach, czyli entomologia na wesoło.Jednak wykład nie był końcem przygodydzieci na Uniwersytecie Rolniczym. Przezdwie majowe soboty studenci uczestniczyliw zajęciach warsztatowych. Na Wydziale Hodowli i Biologii Zwierzątstudenci zastanawiali się, pod okiem dr inż.Marcina Lisa, Jak z jajka zrobić kurę? Pod-czas zajęć, pod tak intrygującym tytułem,dzieci dowiedziały się, jak w jajku powstajenowe życie, w jaki sposób w mieści się w nimrosnący zarodek kurczaka i czy długo trzebaczekać, aż kurczak się wykluje. Studenci zo-baczyli również, jak w jajku rośnie kurczak –przyglądając się zarodkom kurzym w różnychfazach rozwoju. Porównali „jajka ze sklepu”i „jajka od kury i koguta”, by poznać odpo-wiedź na pytanie: czy z każdego jajka możewykluć się kurczak?

Na koniec uczestnicy byli świadkami niezwy-kłego momentu: mogli podsłuchać i podglą -d nąć klujące się pisklęta.

Studenci, których interesują nawet najbardziejniedostępne zakamarki wzięli udział w warsz-tatach z parazytologii, przygotowanych przezdr inż. Sławomira Kornasia. Na zajęciach pt.:Bogate życie wewnętrzne pasożytów, czyli cow nas mieszka? dzieci poznały najpopularniej-sze organizmy cudzożywne. Do wiedziały sięjaka jest ich budowa, tryb życia… i zwyczaje,czasem niezbyt przyjemne dla człowieka.Podczas obserwacji mikroskopowych organi-zmów pasożytniczych, przyjrzały się bliżej

Prof. K. Wiech z młodymi „studentami”

Parazytologia w wydaniu dr inż. S. Kornasia

Wykład „Nie taki owad straszny” zgromadził tłumy słuchaczy

nie tylko nauka

67

przedstawicielom tego bogatego świata: odpierwotniaków do stawonogów. Uczestnicywarsztatów dowiedzieli się również, gdziemożna spotkać pasożyty w domu oraz pod-czas spaceru w lesie, w parku, nad wodą. Nauczyli się, w jaki sposób można uniknąćspotkania z takimi „współbiesiadnikami” (na-zwa tych organizmów pochodzi od greckiegosłowa parasitos – współbiesiadnik).

Magdalena Zarębska

40-lecie Kabaretu „Pod Budą”Kraków, 16 kwietnia 2009 r.

Czterdzieści lat minęło, jak jeden dzień…

Tak czuliśmy się podczas spotkania z okazji40-lecia powstania Kabaretu „Pod Budą”,które odbyło się 16 kwietnia 2009 rokuw Klubie Akademickim „ARKA”. Na salitłum, same znajome twarze, błyszczące oczy,szczere uśmiechy i ukradkiem ocierane łzy.Zjechali z całej Polski członkowie naszegoKabaretu, jego wierni przyjaciele i fani, abywspominać, śpiewać i słuchać starych, alejakże pysznych dowcipów. Uroczystość byłatrochę opóźniana, bo formalną datą powsta-nia Kabaretu „Pod Budą” jest magiczna nocprzesilenia zimowo-wiosennego 20/21marca roku Pańskiego 1969. Skrótowo histo-rię i dokonania naszego Kabaretu zamieści-łem poniżej, a teraz kilka słów o jubileuszo-wym spotkania. Rozpoczął go wytwornieodziany w czarny smoking sam Grzesio Re-kliński. Witał wszystkich serdecznie, dzięko-wał za przyjaźń i wierność licznie przybyłym,

Wpisy do indeksów

Grzegorz Rekliński

Anna Rakowska

„Pod Budą” po latach…

Mali, ciekawi świata

Jak z jajka zrobić kurę (prowadzi dr inż. Marcin Lis)

68

a wielce prominentnym pracownikom nasze -go Uniwersytetu. Może i słusznie, bo w na-szej Uczelni znowu kwitnie kulturalna dzia-łalność studentów. Na początek obecni, sym-patyczni studenci z Kabaretu „O co chodzi”(Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt)przedstawili fragmenty programu, z którymzwyciężyli w V Międzywydziałowym Tur-nieju Artystycznym UR. Ballada o smokachi księżniczkach oraz dowcipna pantomimazostały przyjęte gorącymi brawami. Mająduże szanse na wielkie sukcesy. Potem na sce-nie stanęli prawie wszyscy aktorzy Kabaretu„Pod Budą”, aby wspólnie z publicznością za-śpiewać:Pod Budą, Pod Budą Komisja do walki z nudąCo działa kiedy nie śpiKabaret otwiera dziśPod Budą, Pod Budą Pod Budą, ach Pod Budą Choć Buda co prawda nie bawi gdy jestLecz bez niej samotnyś jak pies. Marta Stanek-Piątkowska (nasza prima-donna) zaśpiewała napisaną na tę okazję pio-senkę jubileuszową, podobnie Staszek Dasz-kiewicz śpiewał o 40 minionych latach jak je-den dzień. Zaśpiewał też wspaniale hymn doJABCOKA, zabrzmiały też sentymentalneTamte dni piękne dni w wykonaniu Martyz elementami choreograficznymi czynionymi

przez Grzegorza Reklińskiego. AleksyGałka (jest niezmiennie w formie) uraczyłnas balladą niezapomnianą Zmarła mikrowa. Wspaniałe zaśpiewała też niezrów-nana Ania Treter przy akompaniamencieJanka Hnatowicza. Potem sceną zawładnęligoście – nasi przyjaciele; legendarny AndrzejGruszczyk wykonał dwie piękne autorskiepiosenki podczas, których z Gałką Alkiembyliśmy lekko zażenowani, bo to było o nasi to dobrze. Nie brakło też barda górskichwędrówek i pejzaży Andrzeja Mroza, zaśpie-wał kultową piosenkę Od Turbacza wiejewiatr i Do Przyjaciół, której refren przypadłnam do gustu – Nie starzejmy się zbyt szybko,bo wspomnienia ciągle młode. Wznieśmy toastza przyjaciół, za pomyślność oraz zdrowie. Wy-stąpił też Wacław Masłyk – nasz absolwent,laureat XV Konkursu Piosenki Studenckiej(1972). Zaskoczył nas nasz przyjaciel senatorRP Stanisław Bisztyga, który zadedykowałnam wesoły dowcipny wierszyk, a Jego żonaWiktoria zaśpiewała nam pięknie pieśń z re-pertuaru „Słowianek”. Na to w rewanżu z Al-kiem Gałką brawurowo wykonaliśmy Papo-loj trici gor. Potem już były rozmowy wspo-mnienia, a w tle na ekranie można byłooglądać świetnie zrealizowany przez inż. Ga-briela Wojcieszka film z pamiętnego kon-certu Kabaretu „Pod Budą” z okazji 50-lecianaszej Uczelni. Boguś Smoleń, obleganyprzez fanki nie mógł nadążyć z podpisywa-niem autografów. Był to wspaniały wieczór,który udowodnił, że przyjaźnie zawiązanew młodości mogą trwać wiecznie, pod wa-runkiem, że są pieczołowicie pielęgnowane.Tak jest z naszym Kabaretem „Pod Budą” –jesteśmy w stałym kontakcie, wspomagamysię gdy jest taka potrzeba – lubimy z sobą byći na pewno to nie było nasze ostatnie spotka-nie. Coś znowu wymyślimy, a jak trzeba tonawet wystąpimy, bo nadal jesteśmy w formie– przyjaźń odmładza. Dziękujemy wszyst-kim, którzy pomogli nam w organizacji na-szego jubileuszowego spotkania

Andrzej Pawłowski

Andrzej Pawłowski z Martą Stanek-Piątkowską

Aleksy Gałka

Andrzej Gruszczyk

Bohdan Smoleń z fanami

nie tylko nauka

69

Kabaret „Pod Budą” (Najpierw Wyższej Szkoły

Rolniczej, a od 1972 Akademii Rolniczej w Kra-

kowie) 1969 –1978 w tym okresie przygotował

8 programów:

Bez tytułu – Premiera 1969 „W Powroźniku bez zmian” – Premiera 1970„Urząd rejestracji snów” – Premiera 1971„Tyle ruchu, a tu stop, czyli sensacyja w Doj-kach Wielkich” – Premiera 1972„Dramat z życia Indian” – Premiera 1973„Cześć” Sławek, za co Cię” – Premiera 1974„Uważaj Sławek uważaj” – Premiera 1975„Premiera” – Premiera 1976.

Kabaret „Pod Budą” był ewenementem po-śród innych kabaretów studenckich – wystę-pował stale przez cały okres swej działalności,najpierw w małej, a potem dużej, własnejpiwnicy pod Klubem „BUDA”. W czasieswej działalności dał ponad tysiąca występóww różnych miejscowościach od morza doTatr, także za granicą.

Sukcesy to między innymi:

I miejsce w przeglądzie START-70 w Olsz-tynie (1970); I miejsce w przeglądzie kaba-retów – Wrocław 71; Trójząb Neptuna naFAMIE-72 w Świnoujściu – równoznacznez Grand PRIX V Festiwalu Kultury Stu-denckiej, Złote Rogi Kozicy w Zakopanem– dwukrotnie: 1974 i 1975 rok Dodać do tego trzeba nagrody indywidualneBohdana Smolenia, Anny Treter i Jana Hna-towicza na Konkursach Piosenki Studenckiej

Aktorzy, muzycy i kibice Kabaretu „Pod Budą”

BUGAJ-JENSEN Małgorzata, DASZKIE-WICZ Stanisław – lew salonowy, GAŁKAAleksy – Super Star, GAWLIK Krzysztof,HNATOWICZ Jan, JANIK Mieczysław,KARWALA Andrzej – daniel, KARWALAZbigniew – wirtuoz, KRZAKLEWSKIAndrzej, MRAKA Bożena, MYŚLIŃSKIMarek, PIĄTKOWSKA-STANEK Marta– prima donna, PAWŁOWSKI Andrzej,REKLIŃSKI Grzegorz – ksywa KOTLET,SIKORA Jacek, SIKOROWSKA Chari-

klia, SIKOROWSKI Andrzej, SMOLEŃBohdan – gwiazda, TRETER Anna,UCHWAT Włodzimierz, WAJDOWICZJacek, ŻUREK Andrzej.

Z Kabaretu wywiodła się Grupa „Pod Budą”– działająca do dzisiaj tak więc formacja„Pod Budą” funkcjonuje już 40 lat.

Aleksy Gałka w duecie z Andrzejem Pawłowskim

Andrzej Mróz

Jan Hnatowicz i Wiktoria Bisztyga

70

Magia teatru wróciła na UR

W pierwszej połowie lat sześćdziesiątych(prehistoria) gdy studiowałem w naszejUczelni, przy Klubie „BUDA” działały dwastudenckie teatry: Teatr Małych Form „RE-ZONANS” i Teatr Piosenki. Ten pierwszyprzygotował trzy bardzo ambitne spektakle –dwie sztuki Tadeusza Różewicza (bardzowtedy modnego autora) – Świadkowie, czylimała stabilizacja, Stara kobieta wysiaduje orazJapońskich rybaków. Wszystkie w dobrej reży-serii nieźle zagrane – zdobywały nawet jakieśwyróżnienia na przeglądach krakowskich te-atrów studenckich. Potem na wiele lat teatrstudencki zniknął z naszej Uczelni. Wpraw-dzie w latach 1969-1977 działał opromie-niony sławą Kabaret „Pod Budą”, ale teatrunie było. W roku 2005, gdy na prośbę ówcze-snego rektora prof. dr hab. Zbigniewa Ślipkapodjąłem pracę w Klubie Akademickim„ARKA” jako specjalista ds. programowych,zwróciłem uwagę na studentkę Wydzia łu

Ogrodniczego o zadbanej fryzurze w „dre-edach” Anię Hostyńską. Wszędzie Jej byłopełno – śpiewała w chórze, pisała wiersze, or-ganizowała występy swojego Wydziału naMiędzywydziałowy Turniej Artystyczny, dzia- łała w kabarecie entomologicznym „Na sze-ściu nogach”. Namówiłem Anię, aby spróbo-wała zrobić przy klubie „ARKA” teatr stu-dencki – był to strzał w przysłowiową„dziesiątkę” – w niedługim czasie stworzyłaTeatr Zorganizowanych Studentów. Pierwszapremiera spektaklu Niebo, według słuchowi-ska Joanny Chmielewskiej odbyła się na sce-nie w KA „ARKA” 6 czerwca 2007 rokuw bardzo sprawnej reżyserii – „świeżo upie-czonej” mgr inż. Anny Hostyńskiej. Ten pe-łen humoru, świetnie zagrany spektakl z koń-cowym przesłaniem, że pomimo naszych na-rzekań nie jest tak źle na ziemskim padole,został gorąco przyjęty przez liczne rzesze stu-dentów (ponad 200 widzów). Bałem się czybędzie kontynuacja. Na szczęście Ania opróczuzdolnień artystycznych była dobrą stu-dentką toteż pozostała na naszej Uczelni nastudiach doktoranckich i z kopyta ruszyłaz próbami następnej sztuki Roberto Perinel-liego – Landru morderca kobiet, której pre-miera, przy wypełnionej widowni odbyła się10 stycznia 2008 roku. To sztuka niełatwai długa – spektakl trwał grubo ponad godzi -nę, ale nikt ani przez chwilę się nie nudził, bowszystko przebiegało sprawnie, a młodzi ak-torzy grali wyśmienicie. Sztuka, dobrze wyre-żyserowana przez Anię Hostyńską, pełna za-skakujących momentów mówiła o zawiło-ściach natury ludzkiej, a zwłaszcza kobiecej.Było chwilami straszno, ale częściej wesoło,a nawet komicznie. Po zakończeniu tegoświetnego spektaklu publiczność zgotowała

Spektakl „Damsko-męskie związki”


Spektakl „Nowa znajomość”

nie tylko nauka

71

wszystkim aktorom i reżyserce gorącą owację.Na kolejną, trzecią już premierę Teatru Zor-ganizowanych Studentów przyszło nam cze-kać prawie rok – do 9 stycznia 2009 roku.Tym razem był to spektakl pod tytułem Dam-sko-męskie związki (scenariusz i reżyseriaAnny Hostyńskiej). Miejsce akcji – salon fry-zjersko-kosmetyczny przez który przewijająsię rożne postaci – kobiety i mężczyźni, odktórych dowiadujemy się o licznych perype-tiach w relacjach męsko-damskich. Spektaklprzypadł do gustu licznie zebranym widzom.Na następną premierę czekaliśmy do 14 maja2009 roku. Ania Hostyńska napisała kolejnyscenariusz sztuki Nowa Zn@jomość i zgrab-nie go wyreżyserowała. Treść może niezbytoryginalna, ale z życia wzięta stworzyła moż-liwość dowcipnych i zaskakujących dialogów.Dwie pary, którym niezbyt dobrze się układapowoli odsuwają się od siebie. Szukają więcinnych znajomości w internecie, niestety bezpowodzenia. Zgrabna komedyjka z nutką go-ryczy zagrana dobrze przez młodych akto-rów. W tym spektaklu zagrali: ElżbietaDziadura, Joanna Kulpa, Joanna Lomber,Aleksandra Oleksiak, Anna Hostyńska,Krzysztof Karpiński, Maciej Nodzyńskii Łukasz Wójcik.Mam nadzieję, że Teatr ZorganizowanychStudentów Uniwersytetu Rolniczego jeszczedługo będzie nas raczył świetnymi spekta-klami, że magia teatru, która wróciła na nasząUczelnię po 40 latach zagości u nas na stałe.

Andrzej Pawłowski


Spektakl „Nowa znajomość”

Spektakl „Niebo”

Spektakl „Landru morderca kobiet”

Spektakl „Landru morderca kobiet”

72

Otwarcie nowego obiektu szklarniowego przy Wydziale OgrodniczymKraków, 8 czerwca 2009 r.

8 czerwca 2009 roku na Wydziale Ogrodni-czym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowieodbyło się uroczyste otwarcie szklarni dydak-tyczno-doświadczalnej, które zaszczyciliswoją obecnością Jego Magnificencja rektorUR prof. Janusz Żmija, prorektor ds. orga-nizacji uczelni i współpracy z gospodarkąprof. Zenon Pijanowski, prorektor ds. dy-daktycz nych i studenckich prof. Włodzi-mierz Sady oraz kanclerz mgr inż. KrzysztofZiółkowski. W uroczystości wzięli równieżudział dziekani i prodziekani Uni wersytetuRolniczego. W uro czystym otwarciu szklarnilicznie uczest niczyli pracownicy i studenciWydziału Ogrodniczego, dla których powsta -ły obiekt jest cennym elementem bazy dydak-tycznej i doświadczalnej. Gości powitał dzie-kan Wydziału Ogrodniczego prof. dr hab.Marek Grabowski, który w swoim wystąpie-niu zarysował ponad 40-letnią historięobiektu szklarniowego przy Wydziale Ogrod-

niczym, a następnie podziękował JM Rekto-rowi za wsparcie i życzliwość ze strony władzUczelni, dzięki którym możliwa była budowai zakończenie nowej inwestycji. Prof. MarekGrabowski podziękował pracownikom Wy-działu Ogrodniczego, którzy przyczynili siędo uzyskania dotacji celowej z MinisterstwaNauki i Szkolnictwa Wyższego na budowęi wyposażenie szklarni, w szczególności prof.dr hab. Andrzejowi Libikowi. Złożył rów-nież podziękowania kanclerzowi i pionowiadministracyjnemu UR oraz bezpośrednimwykonawcom, zwłaszcza firmie Netafim. Nazakończenie, Dziekan WO podkreślił, że od-dany do użytku obiekt szklarniowy jest uzna-wany za jeden z najnowocześniejszych w Pol-sce i wyraził nadzieję, że będzie on dobrze słu-żył nauce, Wydziałowi i Uczelni. Rektor URprof. Janusz Żmija wyraził radość z otwarciana UR nowoczesnej szklarni, cennej dla całejspołeczności akademickiej, gdyż wzbogaciłaona zaplecze dydaktyczno-doświadczalneUczelni. Eithan Zauberman, dyrektor firmyNetafim Irygacja Sp. z o.o., głównego wyko-nawcy inwestycji, podziękował władzomUczel ni za owocną współpracę, wręczając JMRektorowi okolicznościowy dyplom. Zapro-szeni goście mieli możliwość zwiedzeniaobiektu szklarniowego, zapoznania się z jegokonstrukcją i wyposażeniem, szczegółowo opi-sywanym przez pełnomocnika dziekana WOds. finansowo-administracyjnych mgr inż.Krzysztofa Rożka, a następnie uczestniczyliw okolicznościowym spotkaniu towarzyskim.Budynek szklarni został nowocześnie zapro-jektowany i wyposażony, w celu stworzenianajlepszych warunków do prowadzenia do-świadczeń i zajęć dydaktycznych. W projek-cie wykorzystano układ konstrukcyjny typu

Dziekan Wydziału Ogrodniczego – prof. Marek Grabowski

Uroczyste otwarcie przez JM Rektora UR i dyrektora Netafim Irygacja

Zwiedzanie

nie tylko nauka

73

„Venlo”, z wyposażeniem i akcesoriami naj-wyższych standardów, efektywnymi i energo-oszczędnymi w eksploatacji. Wielonawowahala o powierzchni 1062 m2 i wysokości4.25m została podzielona na 14 odrębnychpomieszczeń badawczych, obsługiwanych ko-munikacyjnie przez dwa korytarze wewnę -trzne, dostępne zarówno z istniejącego pawi-lonu łącznika, jak i z zewnątrz. Wyposażeniezostało dobrane indywidualnie dla poszcze-gólnych pomieszczeń badawczych, zgodniez ich przeznaczeniem i planami użytkowania.Jego podstawowe elementy to system grzew-czy, system nawożenia i nawadniania (zale-wowy, kropelkowy, zraszający i zamgławia-jący), system oświetlenia technologicznegoi ogólnego, system dokarmiania CO2, systemwentylacji mechanicznej, stoły zalewowestałe i przesuwne, rynny zalewowe oraz za-słony cieniująco-termoizolacyjne. Elementywyposażenia są sterowane indywidualnie dlaposzczególnych komór, w sposób w pełnizautomatyzowany. Szklarnię wyposażonow centralny komputer klimatyczny, którywspół pracując z zestawem czujników i stero -wników urządzeń ogrodniczych, utrzymujew każdym pomieszczeniu badawczym zapro-gramowane dla niego parametry mikro kli -ma tu. Inwestycja została sfinansowana ześrodków Uniwersytetu Rolniczego w Krako-wie, dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnic-twa Wyższego oraz ze środków własnychWydziału Ogrodniczego UR w Krakowie.

dr Agnieszka Sękara

Spotkanie towarzyskie Stanowiska badawcze

Pracownicy Wydziału Ogrodniczego oprowadzają zwiedzających

Nowo otwarta szklarnia jest jedną z najnowocześnejszych w Polsce

74

Natura 2000 to nowa forma ochrony przyro -dy obecnie wdrażana w naszym kraju w wy-niku wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.Celem utworzenia sieci Natura 2000 jestochrona różnorodności biologicznej na tery-torium krajów członkowskich UE. W składsieci wchodzą tzw. Specjalne ObszaryOchro ny (SOO), wyznaczane na podstawieDyrektywy Siedliskowej oraz Obszary Spe-cjalnej Ochrony (OSO), dla których pod-stawę prawną stanowi Dyrektywa Ptasia. Naobecnym etapie sieć Natura 2000 składa sięz ponad 26 tys. obszarów, zajmujących około850 tys. km2 powierzchni, czyli ponad 20%terytorium UE.

W Polsce mamy obecnie zatwierdzone decy-zją Komisji Europejskiej z dnia 12 grudnia2008 r. – 141 obszarów OSO (ptasie) i 364obszary SOO (siedliskowe), łącznie około 18proc. terytorium naszego kraju. Docelowo mato być 21-22 proc. powierzchni Polski. Ob-szary SOO i OSO w znacznej mierze pokry-wają się lub zachodzą na siebie, znaczna więk-szość tych obszarów obejmuje tereny leśne. Wprowadzanie programu Natura 2000 trwajuż kilka lat napotykając na liczne problemy,równocześnie budząc wiele nadziei i kontro-wersji. Zgodnie z ustawą z 3 października2008 r. o udostępnianiu informacji o środowi-sku i jego ochronie, udziale społeczeństwaw ochronie środowiska oraz o ocenach od-działywania na środowisko, 5 maja 2009 rokuw Starostwie Powiatowym w Tarnowie odbyłysię konsultacje społeczne dotyczące dwóchobszarów Natura 2000 – „Ostoja w PaśmieBrzanki” i „Lubogoszcz”. Organizatorem kon-sultacji była Regionalna Dyrekcja OchronyŚrodowiska w Krakowie.

W roli ekspertów merytorycznych w spotka-niu wzięły udział dr inż. Anna Gazda i dr inż.Magdalena Frączek z Katedry Botaniki Leś -nej i Ochrony Przyrody Uniwersytetu Rolni-czego w Krakowie. Pozostali uczestnicy spo-tkania to osoby zainteresowane pracą nad pla-nem zadań ochronnych dla tych obszarów,w tym przedstawiciele nadleśnictw Limanowai Gromnik, przedstawiciele PZŁ, samorządówlokalnych, organizacji społecznych oraz pry-watni właściciele gruntów. Celem spotkania było zainicjowanie dyskusjinad opracowaniem planów zadań ochron-nych dla tych obszarów oraz wypracowaniemwspólnych metod gospodarowania na obsza-rach Natura 2000 z udziałem społeczeństwai służb ochrony przyrody. W pierwszej części spotkania przedstawionazostała prezentacja dotycząca walorów przy-rodniczych omawianych obszarów, chronio-nych siedlisk priorytetowych oraz sugerowa-nych działań ochronnych. W kolejnej częściodbyła się dyskusja nad proponowanymi dzia-łaniami. Do określenia konkretnych działańi stworzenia planu zadań ochronnych konie -czne jest szczegółowe skorygowanie w tereniegranic konkretnych siedlisk. Wizja terenowapozwoli na dalsze prace, jak również ułatwiwszelkie decyzje środowiskowe w sąsiedztwieobszarów objętych siecią Natura 2000. Za-pro szeni eksperci i przedstawiciele służbochro ny przyrody odpowiadali na pytaniazwiązane z charakterem chronionych siedliski monitoringiem terenów objętych ochroną.W dalszej części dyskusji analizowano kto jestpodmiotem odpowiedzialnym za wykonanieproponowanych zadań ochronnych. Pytaniai obawy padały głównie ze strony prywatnychwłaścicieli gruntów i dotyczyły w znacznej

mierze prowadzenia gospodarki leśnej na „ob-szarach naturowych”. Zgłoszono też koniecz-ność dostępności dokładnych map i przekazy-wania informacji osobom, których grunty sąwłączane do sieci Natura 2000.

Informacje dotyczące obszarów Natura 2000można uzyskać na stronie: http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/. Mapy oraz standardowe formularze danychdotyczące obszarów Natura 2000 z woje-wództwa małopolskiego są dostępne równieżna stronie internetowej: http://krakow.rdos.gov.pl, w dziale Ogłosze-nia/Natura 2000 w artykule „Natura 2000 -wyniki prac WZS”.

dr inż. Magdalena Frączek

Natura 2000konsultacje społeczne z udziałem ekspertów z Katedry Botaniki Leśnej i Ochrony Przyrody Wydziału Leśnego UR w Krakowie

Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym – siedlisko priorytetowe. Fot. J. Bodziarczyk

nie tylko nauka

75

Pod akademickim koszem Kraków, 18 kwietnia 2009 r.

Już po raz trzeci Klub Uczelniany AZS i Stu-dium Wychowania Fizycznego zaprosił ko-szykarskie drużyny krakowskich Uczelni, abyuczcić pamięć wieloletniego pracownika Stu-dium WF i trenera AZS mgr Mariana Arma-tysa, uczestnictwem w MiędzyuczelnianymTurnieju Koszykówki. W tym roku patronatnad Turniejem objął JM Rektor prof. dr hab.Janusz Żmija fundując okazały puchar dlanajlepszej drużyny. Zaproszenie do udziałuw rozgrywkach przyjęły męskie repre zentacjeUniwersytetu Jagiellońskiego, UniwersytetuEkonomicznego, Uniwersyte tu Pedagogicz-nego, Collegium Medicum UJ, a grono uzu-pełniła ekipa gospodarzy, czyli zespół Uni-wersytetu Rolniczego.Przez cały dzień trwały zacięte zmaganiao prymat pod koszami, a zawodnicy zaanga-żowali się w walkę o jak najwyższe miejsceswojej drużyny w klasyfikacji końcowej. Nieobyło się bez kontuzji i urazów, lecz zawodyprzebiegały w duchu sportowej rywalizacjii w ramach zasad fair play. Mecze były bardzozacięte, a w niektórych przypadkach o zwy-cięstwie decydowała dogrywka. Przed częścią finałową przeprowadzono kon-kurs rzutów. W zabawie tej uczestniczyły ze-społy złożone z jednej zawodniczki, jednegozawodnika i trenera każdej uczelni. Najsku-teczniejszą ekipą okazała się trójka Uniwersy-tetu Ekonomicznego, a niezwykłym wyczy-nem pochwalić się mogła trener UEK mgr Jolanta Ciepichał, która trafiła 9 na 10rzutów osobistych!Po raz drugi, w trzyletniej historii Turniejupierwsze miejsce zajęli zawodnicy Uniwersy-tetu Jagiellońskiego, triumfatorzy meczu fina-łowego z zespołem Uniwersytetu Ekonomicz-nego. Trzecie miejsce wywalczył zespół Uni-

wersytetu Pedagogicznego, który po bardzodramatycznym boju i dogrywce przegrałmecz o występ w wielkim finale (porażkaz Uni wersytetem Jagiellońskim). Czwartemiejsce zajęła ekipa gospodarzy, UniwersytetRolniczy, a piąte Collegium Medicum UJ.Wyróżnieni również zostali najskuteczniejsizawodnicy Turnieju. Nagrodę dla najlepszegostrzelca z rąk fundatora prof. dr hab. JózefaSulińskiego, odebrał zawodnik UP MichałPająk. Natomiast za 3 punkty najlepiej rzucałzawodnik UEK – Grzegorz Siwy.I tak, w duchu sportowej rywalizacji, spo-łeczność koszykarska uczciła pamięć mgrMariana Armatysa, człowieka przez całe ży-cie związanego ze sportem akademickimi Uniwersytetem Rolniczym.

Paweł Lisek

Uczestnicy Międzyuczelnianego Turnieju Koszykówki

76

I Ogólnouczelniany Turniej w Tenisie StołowymKraków, 28 marca 2009 roku

28 marca 2009 r. odbył się Pierwszy Ogólno-uczelniany Turniej Uniwersytetu Rolniczegow Tenisie Stołowym o przechodni pucharJolanty Szatko (33-krotnej mistrzyni Polskiw tenisie stołowym). W turnieju wzięłoudział 27 studentów (w tym 5 kobiet) oraz 4pracowników.

Wśród mężczyzn podzielonych na cztery ze-społy rozegrane zostały mecze każdy z każ-dym. Po nich zostało wyłonionych dwóch

z największą ilością wygranych setów, czyliośmiu Panów, którzy już o wejście do półfi-nału ciągnęli losy. I tak spotkali się:1. dr Marek Pająk2. Waldemar Dmochowski 3. student IV roku Hodowli i Biologii

Zwierząt: Radosław Wrublewski4. student II roku Ochrony Zasobów Leś -

nych: Bogdan Łuczkowski

Złoty medal zdobył dr Marek Pająk, srebr-nym medalem został uhonorowany Rado-sław Wróblewski, a III miejsce i brązowymedal przypadł w udziale Panu Waldema-rowi Dmochowskiemu.

Wśród kobiet na podium stanęły:I miejsce – Barbara Targosz, studentka Wydziału Technologii ŻywnościII miejsce – Joanna Bartosik, studentka Wydziału OgrodniczegoIII miejsce – Klaudia Pabian, studentka Wydziału Inżynierii Produkcji i EnergetykiDzięki uprzejmości Pani Jolanty Szatko złocimedaliści otrzymali przechodnie puchary z jejprywatnej kolekcji. Zwycięzcy, oprócz pucha-rów, otrzymali również medale, dyplomy, sta-tuetki i nagrody ufundowane przez AZS UR.Na zakończenie turnieju nasza Mistrzyni roze-grała mecz ze zwycięzcą spotkania, gdzie drMarkowi Pająkowi udało się wygrać jeden set.

Wszystkim uczestnikom serdecznie dzięku-jemy i serdecznie zapraszamy do rywalizacjiw przyszłym roku.

Ze sportowym pozdrowieniem:mgr Barbara Korzeniowska-SochaStudium Wychowania FizycznegoUczestnicy I Ogólnouczelnianego Turnieju w Tenisie Stołowym

Radosław Wrublewski – Laureat II miejsca

nie tylko nauka

77

XIV Turniej Piłki Ręcznej o puchar RektoraUniwersytetu Rolniczego w KrakowieZielonki, 1–2 maja 2009 r.

1-2 maja 2009 roku w hali sportowej w Zie-lonkach odbył się czternasty już turniej piłkiręcznej o puchar Rektora Uniwersytetu Rol-niczego w Krakowie, prof. Janusza Żmiji.W turnieju wzięły udział drużyny piłki ręcz-nej reprezentujące uczelnie: UniwersytetTechniczny z Rygi (Łotwa), Akademię Wy-cho wania Fizycznego z Krakowa, Uniwersy-tet Humanistyczno-Przyrodniczy z Kielc,drużyna gospodarzy z Uniwersytetu Rolni-cze go w Krakowie oraz UKS Krakowiak,który w ostatniej chwili zastąpił UniwersytetEkonomiczny z Tarnopola (Ukraina), któryniestety nie zdołał przybyć na turniej.

W nowoczesnej hali sportowej w Zielonkach1 maja br. już od wczesnych godzin panowałspory ruch. Mogło to oznaczać tylko jedno –rozgrywki kolejnej edycji Turnieju o pucharRektora Uniwersytetu Rolniczego w Krako-wie. Jak co roku głównym organizatorem im-prezy było Studium Wychowania FizycznegoUR z ramienia, którego główny koordynato-rem był trener sekcji piłki ręcznej AZS URmgr Andrzej Wiśniewski wraz ze swoją dru-żyną. Hala, w której rozgrywano zawody zo-stała doskonale przygotowana przez organi-za torów, a same zawody przebiegały bardzosprawnie, bez zbędnych przerw pomiędzymeczami. Mecze cechowała duża zaciętośći widać było, że zawodnicy wszystkich dru-żyn dają z siebie wszystko podczas każdegomeczu. Meczem, w którym doszło do najbar-dziej zaciętego pojedynku był mecz UT Rygavs AWF Kraków zakończony wynikiem 26 –24. Jak się później okazało był to meczdwóch najlepszych drużyn tych zawodów. Popodsumowaniu wyników wszystkich meczówna pierwszym miejscu znaleźli się goście

z Rygi (w pozostałych meczach zanotowalikomplet zwycięstw: 27 – 16 z UR Kraków,36 – 25 z UKS Krakowiak i 22 – 15 z UMPKielce), a zaraz za nimi drużyna AWF. Ko-lejne miejsca zajęły odpowiednio drużynyuniwersytetu z Kielc, drużyna gospodarzyoraz drużyna UKS. Pierwsze trzy drużynyodebrały puchary z rąk Prorektora ds. Dy-daktycznych i Studenckich prof. dr hab.Włodzimierza Sadego, wraz o serdecznymigratulacjami od niego i od kierownictwaSWF reprezentowanego przez panią kierow-nik Krystynę Kruczek. Mówiąc o obecnychna turnieju VIP-ach nie można zapomniećo sekretarzu generalnym Łotewskiego Zwią -zku Piłki Ręcznej Rygi panu Harjis Cebri-kors, który pełnił też funkcję kierownika ry-skiej ekipy. Wyróżnienia otrzymali też dwajnajlepsi zawodnicy z każdej drużyny biorącejudział w rywalizacji. Z ekipy gospodarzy tegozaszczytu dostąpili Paweł Kacicki i IreneuszWidełka. Teraz fanom piłki ręcznej pozostajeczekać na kolejny turniej w przyszłym rokuoraz rywalizacja w lidze akademickiej. Byćmoże zawody w przyszłym roku będą jeszczebardziej zacięte, gdyż pan Prorektor wyraził

nadzieję, że spotkanie odbędzie się w jeszczewiększym gronie. Jednak z odpowiedzią napytanie ile drużyn weźmie udział w kolejnejedycji trzeba jeszcze niestety trochę poczekać.

Maciej BojarskiStudent I roku WHiBZ, Sekcja piłki ręcznej

Uroczyste wręczenie pucharu

Pamiątkowe zdjęcie uczestników Turnieju

78

Najlepsi Sportowcy Uniwersytetu Rolniczegow roku akademickim 2008/2009

Kończy się rok akademicki 2008/2009. Byłto czas majowych Juwenaliów, czerwcowejsesji, a później zasłużonych wakacji. Ale rów-nocześnie jest to wspaniała okazja do cało-rocznych podsumowań i oceny pracy na róż-nych płaszczyznach. Z wielką przyjemnościąmożemy spojrzeć na pracę i osiągnięcia spor-towe studentów Uniwersytetu Rolniczego.Od początku roku nasi sportowcy brali udziałw zawodach rangi ogólnopolskiej – Akademi -ckie Mistrzostwa Polski. Zawodni cy Uczelniwidoczni byli również na sportowych arenachnaszego województwa zdobywając punktyw Małopolskiej Lidze Akademickiej oraz za-wodach i turniejach międzyuczelnianych,a także w imprezach międzywydziałowychorganizowanych w naszej Uczelni.

Do największych sukcesów naszych sportow-ców należy zaliczyć:

• III miejsce Małgorzaty Matusiak (III rokWHiBZ) w Akademickich MistrzostwachPolski w Judo w kategorii 48 kg. To już trzecimedal naszej zawodniczki przywieziony z ko-lejnych Mistrzostw Polski• II miejsce drużyny snowboardzistów w ty-pach uczelni na Akademickich Mistrzo-stwach Polski. Na drugim stopniu podiumstanęli: Jan Mondzelewski (III rok B-SM),Sebastian Madoń (III rok WO), MarcinSztokfisz (IV rok WIPiE) • III miejsce Ewy Gajewskiej (I rok WL)w Akademickich Mistrzostwach Polski slalo-mie gigancie• IV miejsce kobiecej drużyny kolarstwa gór-skiego w Akademickich Mistrzostwach Polskiw klasyfikacji generalnej i I miejsce w typachuczelni – Akademie. W składzie drużyny zna-lazły się: Karolina Kozela (IV rok WTŻ),Barbara Głodkiewicz (I rok WIŚiG), NataliaPiwowarczyk (I rok WHiBZ)• III miejsce Karoliny Kozeli w Akademic-kich Mistrzostwach Polski w KolarstwieGórskim w klasyfikacji indywidualnej • III miejsce Michaliny Bąk (I rok WHiBZ)w Akademickich Mistrzostwach Polski w Pły-waniu na dystansie 100 m stylem dowolnymoraz III miejsce na dystansie 100 m stylemzmiennym• III miejsce drużyny dwuboistów w Mało -polskiej Lidze Akademickiej w Dwuboju Siło-wym. Skład drużyny: Rafał Ludwikowski(pracownik UR), Jarosław Żmudziński(V rok WL), Jakub Żurowski (V rok WL),Adam Kuźniar (IV rok WL), Radosław Ja-rzębak (II rok WIŚiG), Grzegorz Krakowiak(III rok WTŻ), Jarosław Struczak (II rokWL), Jan Ożóg (I rok WL), Kamil Bochniak(I rok WIŚiG), Rafał Szyszka (II rok WL),Pływaczka Michalina Bąk

Judoczka Małgorzata Matusiak

nie tylko nauka

79

Adrian Lachowski (II rok WIŚiG), MarcinSzklarz (I rok WHiBZ) • II miejsce Rafała Ludwikowskiego w Otwar -tych Mistrzostwach Śląska w WyciskaniuSztan gi Leżąc w kat. 82,5 kg (wynik 210 kg!)• IV miejsce Rafała Ludwikowskiego w Mi-strzostwach Polski Kobiet i Mężczyzn w Wy-ciskaniu Sztangi Leżąc – Mętno/k. Garwo-lina (wynik 205 kg). Zawodnikom i ich trenerom dziękujemy zawspaniałe wyniki i życzymy kolejnych sukce-sów w przyszłym sezonie sportowym.

Paweł Lisek

Zgodnie z tradycją Uniwersytet Rolniczy im.Hugona Kołłątaja w Krakowie włączył sięw akcję „Pola Nadziei” organizowaną przezTowarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjumśw. Łazarza.Żonkilowy Dzień (oficjalna kwesta w Uczel -ni) ustanowiono 2 kwietnia 2009 r. Mottemtegorocznej akcji było hasło „Kochając dokońca…”.Dzięki Państwa hojności zebrano kwotę4156,25 złotych. Najwyższe kwoty (ponad500 zł w puszce) zebrano na Wydziałach:Hodowli i Biologii Zwierząt, Inżynierii Śro-dowiska i Geodezji, Technologii Żywnościoraz w administracji.Serdecznie dziękujemy wszystkim Pracowni-kom i Studentom, którzy brali udział w kwe-stowaniu oraz wspomogli finansowo tenszczytny cel.

MZ

ŻonkilowyDzieńKraków, 2 kwietnia 2009 r.

Dwuboiści: Jakub Żurowski,Adam Kuźniar,Jarosław Żmudziński,Adrian Lachowski,Rafał Ludwikowski,Jan Ożóg, Jarosław Struczak,Rafał Szyszka,Radosław Jarzębak,Grzegorz Krakowiak

Snowboardziści: Jan Mondzelewski, SebastianMadoń, Marcin Sztokfisz z Panią trener

Rafał Ludwikowski – wyciskanie sztangiMistrzostwa Polski w wyciskaniu sztangi

80

Matematykę wystarczy zrozumieć, a potem ćwiczyć, ćwiczyć i jeszcze raz…Z prof. dr hab. Markiem Ptakiem z Katedry Zastosowań Matematyki, rozmawia Szymon Sikorski Matematyka jest królową nauk, czym za-tem dziś zajmuje się ta królowa?Matematyka jest nauką dedukcyjną, to znaczy,że w oparciu o pewne aksjomaty wyprowa-dzamy pewne twierdzenia, prawa. Ich praw-dziwość sprowadza się do wyprowadzeniaz aksjomatów, a nie zgodności z doświadcze-niem. Pozostałe dziedziny wiedzy mają cha-rakter indukcyjny. To znaczy, jeśli zaobserwu-jemy, że dane prawo zachodzi raz, drugi, dzie-siąty, czy tysięczny to wnioskujemy, że takieprawo zachodzi zawsze. Np. Prawa Newtona,Prawo Mendla. Pod tym względem matema-tyka jest wyjątkowa.

Po tym wprowadzeniu naturalnym jest dru-gie pytanie: czy matematyka jest trudna?W matematyce odnajdziemy bardzo trudneproblemy. Takie, które są do dziś nierozstrzy-gnięte, czy takie, na których rozwiązanie trzebabyło czekać przez 400 lat. Dobrym przykłademmoże być Wielkie Twierdzenie Fermata, któreniedawno, bo w 1995 r., zostało udowodnione,właśnie po ponad 400 latach. Problem dotyczyliczb i dlatego do jego rozwiązania próbowanostosować meto dy kom puterowe. Rozwiązaniepodane przez Pro fesora A. Wilesa jest trady-cyjne, oparte jedynie na aksjomatach. Możnapowiedzieć przy pomocy ołówka i kartki.

Czego dotyczy to twierdzenie?Pytanie wywodzi się od Twierdzenia Pitagorasai formułuje się na poziomie 6 klasy szkoły pod-stawowej. Z twierdzenia tego wiemy, że trójkąto bokach 3, 4, 5 jest prostokątny. To znaczy, że3 do kwadratu plus 4 do kwadratu równa się 5do kwadratu (32+42=52). Pytanie w Twierdze-niu Fermata dotyczyło, tego czy dla liczby natu-ralnej n większej niż 2, znajdziemy liczby natu-

ralne a, b, c, tak aby an+bn=cn. Na odpowiedź,która jest negatywna, czekaliśmy ponad 400 lat,a dowód w oparciu o zaawansowane współ cze-sne metody badawcze ma kilkaset stron. Nie dasię, zatem jednoznacznie odpowiedzieć na py-tanie czy matematyka jest trudna, gdyż mate-matyka jako nauka zajmuje się trudnymi abs-trakcyjnymi zagadnieniami, zaś matematykanauczana, szkolna jest znacznie łatwiejsza.

Do czego możemy wykorzystywać ma te -matykę?Na wstępie należy rozróżnić matematykę jakonaukę, która może być, jak widać, skompliko-wana, od wiedzy, którą muszą posiąść studencinaszej Uczelni. Jest to wiedza właściwie osiem-nastowieczna, która powinna być pomocniczaw stosunku do wielu innych nauk, dając językopisu zjawisk badanych i otaczającej nas rzeczy-wistości. Wystarczy wspomnieć o pochodnej,czyli o mierze zmiany. I tak w fizyce, pochodnąjest prędkość jako zmiana drogi w czasie, a z ko-lei zmiana prędkości w czasie to przyspieszenie.Można też podać przykład bliższy naukomprzyrodniczym; przyrost np. drzewa to zmianajego wzrostu, czyli pochodna.

Uważa się, że matematyka jest trudnymprzedmiotem, budzącym powszechny strachwśród studentów. Co zrobić, aby się jej nietylko nie bać, ale nawet polubić?Matematyka szkolna nie jest trudna. Jeżeli sięjej uczymy, musimy przyswoić sobie pewne me-tody opisu, czyli opanować język, który umoż-liwi nam opis praw, zjawisk zachodzących w in-nych naukach. Z drugiej strony matematykauczy ścisłego myślenia, jasności sformułowańi zwraca uwagę na niesprzeczność proponowa-nych teorii. Należy szukać bezpośrednich

związków między poznawanymi twierdzenia -mi, a otaczającą rzeczywistością lub też innymidziedzinami wiedzy. Jeszcze jedno pragnę do-dać. Praktycznie wszystko, co nas otacza działana podstawie praw matematycznych, czy boimysię telefonu komórkowego, czy komputera?

Jak Pan uważa, z czego zatem wynika ten lęk?Moim zdaniem z dwóch powodów: z brakusystematyczności i przerwania ciągłości nau cza -nia. Zacznę od tego drugiego przypadku, cho-ciaż oba są ze sobą ściśle powiązanie. Przez latamatematyka była przedmiotem obowiązko-wym na maturze i każdy jej się uczył. Kilkana-ście lat temu zapadła decyzja o zniesieniu tegoobowiązku i to moim zdaniem był błąd. Uwa-żam, że starą maturę należało nieco uprościć,może bardziej zróżnicować, na poziom podsta-wowy, czyli obowiązkowy i rozszerzony, czylifakultatywny, lecz utrzymać. Decyzja o zniesie-niu matematyki skutkuje tym, że młody czło-wiek w wieku 12-16 lat świadomie nie uczył sięmatematyki, a potem okazywało się, że na wy-branym przez niego kierunku studiów matema-tyka się pojawiła. I to był, i jest dla niego praw-dziwy dramat. Dziś elementy matematyki, czylogiki są obecne na 80, a może nawet na 90proc. studiów. I to zaniedbanie wczesnoszkolneskutkuje strachem przed matematyką.Drugim czynnikiem stresogennym, jak wspo-mnia łem, jest systematyczność nauczania,a w zasadzie jej brak. Gdyby była ona zapew-niona przez szkołę podstawową, gimnazjumi szkołę średnią, problemu i strachu by nie było.A z własnych obserwacji wiem, że studenci niemają problemów z przyswojeniem materiałuz matematyki, jakiej my tutaj uczy my, a nie ra-dzą sobie z wiedzą ze szkoły podstawowej np.z dodawaniem ułamków. Matematyki nie da się

wywiad numeru

81

nauczyć patrząc jak ktoś rozwiązuje zadania.Trzeba samemu rozwiązać wiele zadań, by po-siąść biegłość w rozwiązywaniu problemóww nich zawartych.

Ile zatem tych zadań trzeba rozwiązać?Na tak postawione pytanie można odpowie-dzieć jedynie, że do skutku. Aż nabędzie siępewnych umiejętności. Jednemu zajmie togo dzinę dziennie i wystarczy 10-20 zadań, in-nemu zajmie to 100 godzin w tygodniu. Alejeżeli się naprawdę chce zgłębić problem, tokażdy może nauczyć się prostej matematyki.

W jaki sposób można pomóc studentomw przyswojeniu matematyki?Przede wszystkim studenci muszą uzupełnićwiedzę z gimnazjum i liceum. Jedną z możli-wych form są zajęcia wyrównawcze. Dzięki sta-raniom władz naszego Uniwersytetu, w przy-szłym roku akademickim organizowane będązajęcia z matematyki, finansowane ze środkówunijnych. Obejmować będą one około 50-60proc. ogółu studentów. Aktualnie staramy sięopracować formy kwalifikacji, ramy dydakty cz -ne i formy zaliczenia tych zajęć. My, nauczycieleakademiccy musimy przekonać studentów, żewarto w nich uczestniczyć i przeprowadzić tezajęcia tak, aby przyniosły najlepszy efekt.

Jaki kierunek na Uniwersytecie Rolniczymjest najsilniej związany z matematyką?Myślę, że geodezja. Geodeta musi najlepiejumieć matematykę, musi mieć, używając na-szego języka, najsilniejszy aparat matema-tyczny. Dotyczy to nie tylko geometrii napłaszczyźnie i trygonometrii. W geodezji sa-telitarnej i wyższej w oparciu, o którą prak-tycznie dziś oparta jest geodezja, koniecznyjest rachunek różniczkowy i całkowy funkcjiwielu zmiennych oraz rachunek prawdopo-dobieństwa. Bez tej wiedzy nie sposób dziśbyć geodetą. Takie czasy.

Matematyka polska, głównie tzw. szkołylwowska i warszawska, miała bardzo wysokąpozycję w świecie. Czy dziś też tak jest?

Matematyka jest nauką światową, trudno, za-tem wyodrębnić rolę jednego tylko państwaw jej rozwoju. Tym niemniej matematyka pol-ska nadal jest bardzo wysoko notowanaw czołówce światowej. Warto wspomniećo takich historycznych nazwiskach jak StefanBanach, uważany za najwybitniejszy umysłmatematyczny XX w., czy o jego uczniu Sta-ni sławie Ulamie, będącym swego czasu jed-nym z dyrektorów NASA. To wielkie postaci,przedstawiciele szkoły lwowskiej. Należy rów-nież wspomnieć inne nazwiska, takie jak: Jerzy Różycki, Marian Rejewski, czy HenrykZegalski. To właśnie oni wspólnie złamali kodEnigmy. Wracając jednak do teraźniejszości.W Krakowie od wielu lat na światowym po-ziomie prowadzone są badania w dziedzinieszeroko pojętej analizy matematycznej, silnajest również pozycja geometrii różniczkowej.Powiem więcej, znaczącym podkreśleniemrangi Krakowa była decyzja o zorganizowaniuw 2012 r. Europejskiego Kongresu Matematy-ków. To spotkanie odbywa się co 4 lata.W 2008 r. było w Amsterdamie. Ta wielka im-preza ma na celu promocję matematyki w Pol-sce i pokazanie polskich osiągnięć w świecie.Mam nadzieję, że będzie ona impulsem doszerszego zrozumienia roli tej nauki.

W jaki sposób Uniwersytet Rolniczy włą-cza się w przygotowania do tego kongresu?

Organizatorem jest Polskie TowarzystwoMa tematyczne przy wsparciu UniwersytetuJagiellońskiego. Osobiście w działania te bar-dzo zaangażowany jest były rektor UJ, mate-matyk prof. Andrzej Pelczar. Natomiast JegoMagnificencja Rektor, prof. Janusz Żmija,wyraził wstępną zgodę, aby Uniwersytet Rol-niczy był gospodarzem części obrad. Towielka promocja i nobilitacja naszej uczelni.

Czy istnieje wyróżnienie na miarę nagrodyNobla za osiągnięcia w matematyce?Nobla nie ma, lecz są dwie inne bardzoważne nagrody. Pierwszą jest Medal Fieldsaprzyznawany matematykom do 40 roku ży-cia. Drugą natomiast jest nagroda im. Abela,ustanowiona w 2001 r., która podobnie jaknagroda pokojowa i nagroda za osiągnięciaw ekonomii, przyznawana jest przez Norwe-ską Akademię Nauk. Przy nagrodzie Abelanie ma ograniczenia wieku, a jej kwota po-rów nywana jest z Noblem. Niestety żadenPolak nie jest jeszcze laureatem tych nagród.Z drugiej strony zdarza się, że matematycyotrzymują nagrody Nobla z innych dziedzinnp. prof. John Nash, matematyk, główny bo-hater filmu „Piękny umysł”, otrzymał Noblaz ekonomii. Wielu laureatów z innych dyscy-plin np. fizyki, chemii lub medycyny osią-gnęło swoje wyniki dzięki zaawansowanemuaparatowi matematycznemu.

Prof. dr hab. Marek Ptak

82

Atlas Wysoki 2009 – Święto Wiosny na dachu MarokaDżabal Tubkal, 18–30 marca 2009 r.

W Krakowie jesień, za oknami padał deszcz.Wspominaliśmy wakacje, kiedy to w słońcuz plecakiem przemierzaliśmy górskie szczyty.Zadajemy sobie pytanie: a może zdobyć góryktóre wydawały by się mało osiągalne? Zama-rzyły nam się wysokie szczyty. Gdzie miesz-kają ludzie innej kultury, gdzie słońce grzejemocniej a góry pokrywa śnieżny puch. I taknarodził się pomysł zdobycia najwyższegoszczytu Maroka: Dżabal Tubkal – 4167mnpm w Atlasie Wysokim…

Uczestnicy wyprawy

Elżbieta Czaja – pielęgniarka. Pasja to góry,wędrówki szlakiem lub na przełaj.Natalia Kolecka – studia doktoranckie w In-stytucie Geografii i Gospodarki Przestrzen-nej UJ. Interesuje się geografią, systemami in-formacji geograficznej i wszystkim co zwią-zane z górami. Łukasz Adamczyk – student V roku Gospo-darki Leśnej na Uniwersytecie Rolniczymw Krakowie. Jego pasja to wędrówki górskie,podczas których nie rozstaje się z aparatemfotograficznym. Jakub Kolecki – doktorant w Katedrze Fo-to grametrii AGH. Interesuje się przyrodą,w szczególności ptakami i roślinami. Kochagóry.Przemek Kuras – geodeta, doktorant w Ka-tedrze Geodezji Inżynieryjnej AGH. Miło-śnik literatury ibero i progresywnego rocka.Stanowczy przeciwnik pływania.

Wielkie przygotowania

Przygotowania do wyprawy rozpoczęły sięnie mal natychmiast. Sprawdzanie lotów doMaroka, zamawianie biletów lotniczych, dru-kowanie map, bo niestety w Polsce są one

mało popularne. Termin wylotu był zaplano-wany na 18 marca 2009 r. Czas oczekiwaniaodrobinę się dłużył, bo przecież mieliśmyprzeżyć niesamowitą przygodę na afrykań-skiej ziemi. W ciągu 3,5 miesiąca kompleto-waliśmy niezbędny sprzęt: namioty, śpiwory,kuchenki benzynowe. Poprawialiśmy nasząkondycję, gdyż zdobycie czterotysięcznika tonie lada wyczyn. Dużo czytaliśmy na tematsamego Maroka. Musieliśmy poszerzyć nasząwiedzę o kulturze i zwyczajach tam panują-cych szczególnie dlatego, że jest to kraj arab-ski, a religią tam panującą jest islam.

W drodze do celu

W końcu nadszedł dzień wylotu, 18 marca godzina 18 lot z Krakowa do Londynu (Lu-ton). W Londynie mieliśmy przesiadkę na lotdo Marrakeszu. Noc na terminalu minęła spo-kojnie, krótka drzemka na karimatach. Po-budka o 4 rano, szybkie śniadanie i odprawa.Pierwszym samolotem startującym z Lutonbył nasz boening do Marrakeszu. Lot był przy-jemny, widoczność dobra, mogliśmy podzi-wiać kanał La Manche, Pireneje i Morze Śród-ziemne. Około godziny 10 wylądowaliśmy nalotnisku Marrakesz Menara. Przed kontroląpaszportową wypełniliśmy karteczki dotyczą -ce naszego pobytu. Otrzymaliśmy stemple dopaszportu, odebraliśmy nasze bagaże. Marra-kesz witał słoneczną pogodą. Samo lotnisko sprawiało pozytywne wraże-nie: zadbane ogródki, stylizowany budyneki wreszcie ciepło, bo Polska żegnała nasśnieżną zamiecią. Z wymianą waluty nie byłoproblemu. Postanowiliśmy pojechać bezpo-średnio z lotniska do Oukaimeden, zwiedza-nie Marrakeszu zostawiliśmy sobie na później.Negocjacja ceny za dwie taksówki wyszła nam

Zabudowania w Imlil u podnóża masywuTubkal

Jedna z licznych bram muru obronnegow Marrakeszu

studenci

83

całkiem sprawnie. Z ceny 1400 MAD (dir-ham) do 1000 MAD. Trzeba zaznaczyć, żeprzemieszczanie się taksówkami po Marrokuto standard. Droga do oddalonego o 70 kmOukaimeden to ogromna liczba niesamowi-tych wrażeń. Najpierw charakterystyczna za-budowa z płaskimi dachami pomarańczo-wych budynków, mnóstwo motorynek na za-tłoczonych ulicach miasta. Zaskakująco dużaliczba ludzi zwłaszcza dzieci. Wyjazd za mia-sto to stopniowo zwiększająca się liczba przy-droż nych sklepików. Wszędzie mnóstwo ka k-tu sów i agaw, które rosną tutaj jak u nas po-krzywy przy płotach. Po pewnym czasie nahoryzoncie pojawiają się upragnione góry.Droga wiedzie coraz wyżej po stromych zbo-czach, zbudowanych z czerwonych skał. Do-liny są tu ogromne i bardzo głębokie. A imwyżej tym chłodniej, stopniowo pojawia sięśnieg. W końcu docieramy do Oukaimeden.Śniegu na stokach dużo, turystów również,wyciągi pracują – w końcu to kurort narciar-ski. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że to nieEuropa i infrastruktura jest nieco uboższa. Właściciel restauracji przy parkingu zapraszana tajin, narodową potrawę. Czyli mięso ba-ranie z warzywami (ziemniaki, marchewka,groszek, cebula, pomidor i ostra papryczka).Po krótkich targach ustaliliśmy ostatecznącenę 50 dirham za porcję. Do posiłku dostali-śmy jeszcze sporo tutejszego pieczywa i ty-pową herbatę miętową, bardzo słodką. Po-goda stopniowo się psuje i posiłek kończymyze śniegiem w talerzach.

Przed nami góra i załamanie pogody

Pokrzepieni ruszamy na szlak. Jest godzina 14kiedy postanowiliśmy przejść przez przełęcz,przez którą można się dostać do wioski Ta-cheddirt. Po północnej stronie prowadzi nanią całkiem dobra żwirowa droga, jednak o tejporze jest w znacznym stopniu przysypanaśniegiem, w który niejednokrotnie zapadamysię po kolana. Poza tym trudności wielkich niemamy i o 17 jesteśmy na Tizi n’Addi (2928m).Po zrobieniu kilku zdjęć decydujemy się zejśćw kierunku zachęcających zielonych poletek

Plac Dżemaa el-Fna – stragany z dywanami

Świeże pomarańcze, z których na miejscu wyciskany jest sok

Ozdobne donice przed wejściem do mieszkania

Stragan z ziołami i ceramikąWioska Talate n’Chaoute i uprawne poletkawidoczne z naszego obozu

Słoje z przyprawami i barwnikami miejskiegosklepikarza

Plac Dżemaa el-Fna – stragan z lampionami

84

po południowej stronie przełęczy, ale pogodaszybko nas stamtąd wypędza. Musieliśmyprzekroczyć kilka śnieżnych pól, ale i one niesprawiły nam trudności. Dalej trochę pościeżce, trochę na przełaj, schodzimy po dośćstromych piargach, aż w końcu o 18:45 dotar-liśmy nad górna granicę poletek uprawianychprzez miejscowych, gdzie warunki do rozbicianamiotów nie były najlepsze. Czas był najwyż-szy, bo o godz. 19:00 zapadł zmrok i używanieczołówek było konieczne. Całe szczęście nierozbiliśmy namio tów na płaskich zielonychpoletkach, bo były to sprytnie nawadnianeuprawy mieszkańców wioski Talate n’Chaoutewidocznej z naszego obozu. Dzięki temuwodę mieliśmy blisko, ale bez uzdatniania lubprzegotowania nie odważyliśmy się jej pić.Poranek bez chmurki, szczyty powoli zaczęłyświecić, gdy pierwsze promienie liznęły zale-gający tam śnieg. Zanim nasze namioty do-czekały się odrobiny ciepła, zdążyły zamarz-nąć, więc jednak był mróz.Od czasu do czasu w pobliżu przechadzał sięktoś z pobliskiej wioski – a to Berber z moty -ką, poprawiający kanał nawadniający pobli-skie poletka, a to inny goniący w stronę prze-łęczy muły. Przyszli też dwaj chłopcy, którzypo prostu usiedli i zaczęli się nam przyglądać.Zwijaliśmy obozowisko bez pośpiechu. Kiedyruszyliśmy w dół prowadziła nas ta dwójkadzieci – czy to z ciekawości, czy z gościnności,czy z radości z otrzymanych cukierków i od-ro biny kremu do opalania… A może z każ-dego z tych powodów po trochu?Ścieżka kluczyła między poletkami i murka mi,które je podtrzymują, stróżkami wody i ska-łami. Oszałamiająca zieleń niewiarygodniekontrastowała z szarością skał, różem kwitną-cych wiśni. Wreszcie dotarliśmy do wioskii zagłębiliśmy się w przejścia między domkamia płaskimi dachami, wrośniętymi w ścianyskalne. Z tych dachów i niewielkich okienekwyglądały kobiety strojnie ubrane w bajeczniekolorowe szaty, ciekawskie dzieciaki wyległyna uliczki i nieco przestraszone oglądały nasząekipę. Uśmiechnięci mężczyźni wskazywalinam drogę. W wąskich uliczkach mijaliśmy się

z kozami i mułami. Co chwilę między doma -mi prześwitywały białe szczyty i zielone tarasy.Wioska nosi nazwę Talate n’Chaoute i skoń-czyła się zanim na dobre zaczęła.Ruszyliśmy dalej w stronę Tacheddirtu i poprzejściu za garb dotarliśmy do Ouaneskra,miejscowości leżącej na bardziej uczęszczanymszlaku, co od razu dało się wyczuć, bo dziecibiegały za nami, wołając „dirham, dirham” wy-ciągając dłonie, aby dać im trochę pieniędzy.Przekroczyliśmy rzekę bystro szumiąca międzykamieniami i rozpoczęło się podejście na Tizin’Tamtert (2279m), na której budowana jestdroga. Wdrapaliśmy się tam, po drodze spo-tkaliśmy parę Holendrów, a po krótkim odpo-czynku i posiłku ruszyliśmy w dół w stronęImlil. Po drodze złapał nas deszcz. Góry, wą-wozy i droga momentalnie wypełniły się wodąi brodziliśmy w żółto-brązowym błocie.W wiosce mimo deszczu napotkaliśmy wieluludzi na ulicy i bez problemu udało nam sięznaleźć tani nocleg. Wieczór spędziliśmyw berberyjskim domu. Atmosfera niesamo-wita, z oddali mogliśmy pierwszy raz usłyszećpieśni modlitewne nagłaśniane przez mega-fony z wieżyczek meczetów.Około 9 rano pożegnaliśmy się z gospoda-rzami i wyruszyliśmy szlakiem w kierunku na-szego wymarzonego szczytu. Wyraźna dróżkawiedzie zakosami w górę, prawym brzegiemrzeki Mizane. Po drodze minęliśmy kilka skle-pików, gdzie sprzedawcy witali nas w naszympolskim języku „dzień dobry” i namawiali nazakupy. Minęliśmy jeszcze kilka domówi wkrótce mogliśmy podziwiać piękna pano-ramę. Po drugiej stronie rzeki widać malowni-czą wioskę Aremd przycupnietą na potężnymgórskim grzbiecie.Wspinaliśmy się coraz wyżej, coraz więcejbyło kamieni i głazów. Co chwilę mijały naskarawany mułów i grupki arabskiej mło-dzieży. Nie spodziewaliśmy się takiego tłumu.Po kolejnych minutach droga przecina potokprzed osadą. Jest to biała kubba – grób SidiSzamharusza, muzułmańskiego świętego, ko-jarzonego z ber beryjskimi duchami gór. Mło-dzież skręciła do Świętego Miejsca. Jak się

Poczęstunek berberyjską miętową herbatą

Zejście szlakiem w stronę Ouaneska

Porcja ślimaków – bardzo smaczne

Misa ślimaków – przysmak na placu Dżemaa el-Fna

studenci

85

okazuje szli tutaj z pielgrzymką. Jego mauzo-leum jest niestety zamknięte dla niemuzułma-nów. Zrobiliśmy kilka pamiątkowych zdjęći ruszyliśmy dalej stromym zboczem w kie-runku Dżabala. Im wyżej się pięliśmy tymbardziej odczuwaliśmy chłód. Słońce już niegrzało tak mocno, na ścieżce i wokoło pojawiłsię śnieg. Około godz. 16 dotarliśmy doschro niska. Na wysokości 3200m są tu dwaschroniska, stare francuskie i nowe marokań-skie. Wybraliśmy na nocleg to drugie.Oprócz naszej grupy nocowało w nim jeszczedwóch Kanadyjczyków. Wieczorem wspól-nie ogrzewaliśmy się przy kominku – jedy-nym źródłem ciepła w całym schronisku.

Dach Maroka zdobyty

Pobudka o 5:30. W pokoju zimno, bo tem-peratura powietrza nie przekraczała 5 st. CZgodnie z planem wyruszyliśmy o 7:00 z lek-kim plecakiem. Zabraliśmy tylko niezbędnerzeczy. Wiatr przy schronisku umiarkowany,temperatura –1 st. C, zachmurzenie zerowe:idealne warunki do ataku na Dżabal Tubkal.Chyba podświadomie sądziliśmy, że jedynąporządnie wydeptana ścieżką jest ścieżka naTubkal, więc ruszyliśmy pierwszą napotkaną.Gdy pokonaliśmy 250 m w pionie narastałw nas niepokój. Jedną przełęcz widzieliśmyidealnie na południu, drugą stromą w kie-runku wschodnim. Krótkie konsylium: kom-pas do ręki, zdjęcie mapy w telefonie komór-kowym i decyzja – powrót do schroniskai droga na wschód.

Później okazało się, że widzianymi przez nasprzełęczami były Tizi n’Ouagane i Tizi n’Ouanoums. Można powiedzieć, że na szczytwyruszyliśmy o 8:30. Rano, na północnychstokach śnieg był porządnie zmrożony, więcmarsz w rakach przebiegał bez zakłóceń.Droga nie jest trudna, raki i kijki spokojniewystarczają. Ścieżką przeszły już tłumy, więctrudno pomylić drogę (choć nam się udało).Powyżej wysokości 3500 m wyprzedzaliśmysię na przemian z 4-osobową grupą Estończy-ków. Ci mieli kontakt radiowy z dwójką

Jedna z wielu palm na deptaku w Marrakeszu Zabudowania w Taghazout nad oceanem

Zachód słońca w Taghazout

Ogrody w Marrakeszu

Dróżka w stronę szczytu Dżabal Tubkal

86

swoich towarzyszy, którzy już byli na szczy-cie. Na ok. 3800 m podzielili się z nami in-formacją, że na Tubkalu zaczynają się kłębićchmury. Należało zatem przyspieszyć. Nie-stety powyżej tej wysokości jest to tak moż-liwe jak wrzucenie piątki w maluchu. Zaczy -na brakować tlenu, co skutkuje przyspiesze-niem oddechu. Na szczęście nikt z nas niedoświadczył objawów choroby wysokościo-wej, ale rzadkie powietrze wpłynęło indywi-dualnie na nasze tempo marszu. Gdyby skró-cić przystanki i iść swoim rytmem, na szczytda się wejść w 3 godziny. Jedynym trochę nie-bezpiecznym odcinkiem jest krótki trawers15 minut od szczytu, biegnący po zboczuo sporym nachyleniu. Mieliśmy sporo szczę-ścia, przez cały czas ostro świeciło słońce,a wiatr nie dokuczał zanadto. Widoki zeszczytu przysłaniały chmury konwekcyjne,ale nie narzekaliśmy. Wreszcie trafiliśmy nadzień, w którym pogoda nie załamała się popołudniu. W dodatku na samym szczycie tra-fiały się okresy, kiedy w ogóle nie wiało. To-warzyszyła nam grupka płochaczy, które pod-chodziły na bliżej niż metr, oraz wiesz czki,które popisywały się cyrkowymi umieję -tnościami w powietrzu. Sam widok ze szczy -tu jest oczywiście niesamowity szkoda tylko,że grupa 4-tysięczników na zachodzie byłaprzysłonięta chmurami. Koniec końców, wszy -scy dotarliśmy na szczyt ok. 12. Dach Ma-roka zdobyty. Pamiątkowe zdjęcia w grupie,z naszą polska flagą. Ciepła herbata i czeko-lada smakuje niesamowicie na 4167 m npm.Pokrzepieni, szczęśliwi ruszyliśmy w stronęschroniska. Zejście szło szybko. Ostre słońcetopiło śnieg, który przyklejał się do raków.Mimo tego schodziło się dobrze. Drogę zeszczytu pokonaliśmy w półtora godziny.Wię kszy problem miały ze słońcem nasze twa-rze. Promienie UV nic sobie nie robiły z na-szego kremu ochronnego. I stopniowo naszaskóra przybierała mocno czerwony kolor.

Zwiedzanie

Jeszcze tego samego dnia postanowiliśmy do-trzeć do Imlil. Nazajutrz taksówką wyruszyli-

śmy do Marrakeszu, pozostawiając za sobądostojne szczyty Atlasu Wysokiego. Dojecha-liśmy do centrum miasta, ze znalezieniemmiejsca noclegowego nie było problemów.Zameldowaliśmy się w małym hoteliku DarJouseff. Mały pokoik z widokiem na uliceokazał się przytulnym miejscem. Czysto,świeża pościel, gorący prysznic. Po odświeże-niu wyruszyliśmy na najsłynniejszy plac tar-gowy Maroka. Feeria barw, gwar, zapachy ro-bią oszałamiające wrażenie. Stragany na placuDżemaa el-Fna czynne są od wczesnych go-dzin rannych do późnego wieczora, kiedy tozaczyna się prawdziwe widowisko. Miejscowinatychmiast wyłapują turystów proponującim kupno swoich towarów. Lampiony ręcznejroboty, skórzane buty, tkaniny, zioła, pachni-dła – nie sposób wymienić wszystkich skar-bów miejscowych sklepikarzy.Marrakesz na początku może przytłaczać, alewystarczy pospacerować po starówce, napićsię miętowej słodkiej herbaty i porozmawiaćz sympatycznymi mieszkańcami, by szybkodocenić nieprzeciętny urok tego miasta. Pod-czas wycieczki szlakiem dawnych miejskichfortyfikacji można zobaczyć mniej znane, alebardziej autentyczne oblicze miasta. Niektó -re odcinki murów biegną przez cmentarze,inne przecinają suki (targowiska i ulice han-dlowe) zatłoczone place, mijają doskonale za-chowane bramy. Kolory ścian wzniesionychz pise zmieniają się w zależności od porydnia. W Marrakeszu spędziliśmy 3 dni. Za-kosztowaliśmy wiele marokańskich przysma-ków. Soki ze świeżych pomarańczy smakujątam jak nigdzie indziej. Zmęczeni odgłosami zatłoczonego miasta,postanowiliśmy udać się na południe kraju.Wybraliśmy wybrzeże atlantyckie. Po ok. 5godzinach jazdy autobusem dotarliśmy domiasta Agadir. Stamtąd taksówką przedosta-liśmy się do malutkiej miejscowości Tagha-zout mieszczącej się nad samym brzegiemOceanu Atlantyckiego. I tutaj nie mieliśmyżadnych problemów ze znalezieniem miejscana nocleg. Oczywiście o cenę pokoju z wido-kiem na Atlantyk musieliśmy się potargować.

Bezkres Oceanu Atlantyckiego

Droga na szczyt ok. 3800 m n.p.m.

Plaża w Taghazout

studenci

87

W drodze do domu

Koniec marca, w Polsce chłód, a nam sięudało pod koniec zimy pływać w błękitnejciepłej wodzie. Kolejne 4 dni bardzo szybkoupłynęły. Opaleni, wypoczęci z wielkim ba-gażem wrażeń wróciliśmy do Marrakeszu.Jeszcze jedna noc w Maroku i nazajutrz,30 marca trzeba było wrócić do kraju. Na lotnisku tłok, odprawa i znowu wypełnia-nie karteczek dotyczących pobytu. Lot minąłszybko większość czasu przespaliśmy. Prze-siadka w Londynie – kierunek Katowice.O 22 wylądowaliśmy już w Polsce.Dwanaście dni minęło. Wrażenia z wyprawypozostaną do końca życia. Wystarczy tylkomieć marzenia i chęć ich realizacji. Serdecznie chcieliśmy podziękować osobom,które wsparły naszą wyprawę. Gorące podzię-kowania składamy Rektorowi UniwersytetuRolniczego prof. dr hab. Januszowi Żmiji zaobjęcie naszego przedsięwzięcia patronatemhonorowym i sponsorowanie sprzętu.Podziękowania kierujemy również na ręceWacława Laby, dzięki któremu nasze wspo-mnienia zostaną uwiecznione na fotogra -fiach. Kierownikowi Klubu Akademickie go„Arka” Michałowi Szandule za udostępnie-nie sali klubu na wystawę zdjęć z Maroka.Oraz wszystkim, którzy wspierali nas przed,w czasie i po podróży do Afryki.

Tekst: Elżbieta CzajaPrzemysław Kuras

Natalia KoleckaZdjęcia: Łukasz Adamczyk

Imlil – miejsce gdzie można wynająć tragarzyz osłami

Ocean Atlantycki

Zabudowania w Agadirze

Niewielki fragment wioski Imlil Uczestnicy wyprawy na szczycie Dżabal Tubkal 4167m n.p.m.

Schronisko „Muflon” na wysokości 3200 m n.p.m.

88

I Międzynarodowa Sesja Kół NaukowychKraków, 28–29 maja 2009 r.

Corocznym zwyczajem staje się już w Uczelniorganizowanie w maju uczelnianej Sesji Stu-denckich Kół Naukowych, będącej podsumo-waniem pozaprogramowego ruchu naukowe -go studentów, obozów naukowych i osiągnięćposzczególnych Sekcji. W roku bieżącym Se-sja ta odbyła się 28-29 maja i po raz pierwszynazwana została I Międzynarodową Sesją KółNaukowych. Do udziału w niej zostały wyty-powane po 2 najlepsze prace i po 2 posteryprezentowane wcześniej na Sesjach wydziało-wych; łącznie 26 prac do sesji referatowej oraz22 – do sesji plakatowej. Oprawa Sesji byłaznakomita – odbywała się bardzo uroczyściew Centrum Kongresowym, dwudniowy pro-gram obejmował również wycieczkę do klasz-toru Benedyktynów w Tyńcu.Jury, którego zadaniem było wysłuchaniei ocena wszystkich prac oraz wyłonienie naj-lepszych, składało się z przedstawicieli wszy st-kich wydziałów naszego Uniwersytetu. Spo-śród swojego grona na przewodniczącego Jurywybrało prof. dr hab. Floriana Gambusiaz Wydziału Rolniczo-Ekonomicznego. Opróczniego w skład Jury wchodzili:– prof. dr hab. Jerzy Szwagrzyk – Wydz. Leśny– dr hab. Józef Bieniek, prof. UR/dr hab.

Zbigniew Bonczar, prof. UR – WydziałHodowli i Biologii Zwierząt

– dr hab. Andrzej Misztal, prof. UR – Wy-dział Inżynierii Środowiska i Geodezji

– dr hab. Rafał Barański – Wydz. Ogrodniczy– prof. dr hab. Sławomir Kurpaska – Wy-

dział Inżynierii Produkcji i Energetyki– prof. dr hab. Tadeusz Grega – Wydział

Technologii Żywności– dr hab. Dariusz Grzebelus/prof. dr hab.

Maria Klain – Biotechnologia – StudiaMiędzywydziałowe.

Sesję uroczyście otworzył prorektor ds. dy-daktycznych i studenckich prof. Włodzi-mierz Sady. Podkreślił znaczenie i rangę stu-denckiego ruchu naukowego oraz wielką sa-tysfakcję władz Uniwersytetu z faktu, że takpomyślnie rozwija się on na naszej Uczelni.Dodał, iż wielu pracowników naukowych roz-poczynało swoje pasje badawcze właśnie odpracy w kole naukowym. Witając przybyłychna Sesję studentów poinformował że repre-zentują oni nie tylko nasz Uniwersytet, alerównież i inne ośrodki akademickie, a miano-wicie: Uniwersytet w Preszowie na Słowacji,Lwowski Narodowy Uniwersytet Rolniczyw Dublanach (Ukraina), Uniwersytet Przy-rodniczy we Wrocławiu, Uniwersytet Przyro -dni czy w Poznaniu, Uniwersytet Technologi -czno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, AkademięPodlaską w Siedlcach, Uniwersytet Rzeszow-ski oraz Państwową Wyższą Szkołę Zawodowąw Krośnie.W imieniu organizatorów Sesji głos zabrałprof. dr hab. Bogusław Barabasz – pełno-mocnik Rektora ds. Studenckiego Ruchu Nau kowego. Przedstawił członków Jury orazzasady referowania prac, zawarte w Regulami-nie Sesji. Przypomniał, iż czas przeznaczonyna referowanie – to tylko 10 minut; ocenianepodlegało całe wystąpienie jak i jego logicz-ność i układ, sposób prezentacji, wykorzysta-nie środków multimedialnych. Poinformowałteż bardziej szczegółowo o programie Sesjii popołudniowej wycieczce do opactwa Bene-dyktynów w Tyńcu.

Pierwszy dzień Sesji

Prowadzącym Sesji w dniu 28 maja br. byłprof. dr hab. Władysław Migdał z WydziałuTechnologii Żywności. Referowanie swoich

Studenci wygłaszający referat

Pytania do referentów

Dziekan WHiBZ prof. Jerzy Niedziółka

Sesja posterowa

studenci

89

prac rozpoczęli studenci Koła NaukowegoRolników oraz Koła Naukowego Ekonomi-stów; przedstawiony został także referatz Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocła-wiu. Po tym bloku 5 referatów – w ożywionejdyskusji zgłoszono pytania do referentów orazwymieniono uwagi dotyczące wysłuchanychprac. W dalszej kolejności prace referowalistudenci Koła Naukowego Leśników orazprzedstawiciele Uniwersytetu Technolo gi cz -no-Przyrodniczego w Bydgoszczy. Wysłu cha -ne referaty podsumowano w kolejnej, docie-kliwej dyskusji. Trzeci blok referatów stano-wiły prace Koła Naukowego Zootechnikóworaz Koła Naukowego Rybaków. Jedną z tychprac przedstawił student ze Słowacji, z Uniwer-sytetu w Preszowie, Jan Szewc. W tej częściSesji występowała także studentka Uniwersy-tetu Rzeszowskiego. W kolejnej dyskusji wieleosób zgłaszało do referentów swoje zapytaniaoraz uwagi. Pierwszy dzień Sesji zakończyłyreferaty czwartego bloku z Koła NaukowegoInżynierii Środowiska, Koła Naukowego Geo-detów oraz przedstawicieli Akademii Pod la-skiej w Siedlcach. Podsumowując obra dy,warto podkreślić olbrzymią dociekliwość słu-chaczy i ożywioną za każdym razem dyskusję.

Prof. Władysław Migdał Członkowie jury

Prof. Bogusław Barabasz prezentuje Biuletyn Informacyjny UR specjalnie wydany na sesję

Prof. dr hab. Sławomir Kurpaska

Dr hab. Józef Bieniek, prof. UR Postery cieszyły sie dużym zainteresowaniem uczestników

90

Po obiedzie i parogodzinnej przerwie zapro-szono uczestników Sesji, członków Jury orazopiekunów Kół Naukowych na bardzo orygi-nalną wycieczkę do Tyńca, gdzie znajduje sięopactwo Benedyktynów. Jest to jedno z cie-kawszych miejsc turystycznych Krakowa,a olbrzymie zmiany poczynione w trakcie kil-kuletniego remontu i modernizacji tegokompleksu – czynią go jeszcze bardziej atrak-cyjnym. Wszyscy z przyjemnością zwiedziliodremontowane lapidarium i dawną biblio-tekę, część klasztoru udostępnioną zwiedza-jącym, jak i XI wieczny kościół. Dla uczestni-ków wycieczki dużą atrakcją stał się udziałw wieczornym zbiorowym śpiewie Benedyk-tynów, stanowiącym obowiązkową część ichklasztornego dnia. Wsłuchując się w śpiew,w pustym i zaciemnionym kościele, każdymiał czas na chwilę zadumy i refleksji. Za-kończeniem wycieczki było zaproszenie doczęści restauracyjnej na wyśmienitą kolację.

Drugi dzień Sesji

W drugim dniu Sesji, obrady prowadziła drhab. Renata Wojciechowska z WydziałuOgro dniczego. Rozpoczęto dwoma referata - mi z Koła Naukowego Ogrodników oraz referatem studenta z Państwowej WyższejSzkoły Zawodowej w Krośnie. Blok ten za-kończyła dyskusja i jak zwykle – grad docie-kliwych pytań. W dal szej kolejności zapre-zentowano dwie wspaniałe prace z Koła Nau -kowego Techniki Rolni czej. Oba wzbudziłyolbrzymie zainteresowanie, i to zarównoczłonków Jury jak i słucha czy; pytań do refe-rentów było wiele. Końcowym blokiem Sesjibyły referaty z Koła Naukowego Technolo-gów Żywności oraz referaty z Koła Nauko-wego Biotechnologów „Helisa”. Po nich rów-nież nie zabrakło dyskusji.

Laureaci

Jury skrupulatnie przejrzało i oceniło wszyst-kie prace prezentowane w postaci posterów;12 z nich było autorstwa studentów naszegoUniwer sytetu, a 10 – studentów z innychośrodków, w tym 3 plakaty studentów ze

Zwiedzanie opactwa Benedyktynów w Tyńcu

Jury ocenia postery

studenci

91

Lwowa na Ukrainie. Po naradzie, Jury zdecy-dowało przyznać nagrody główne następują-cym pracom:

I miejsce – Mateusz Malinowski z WydziałuInżynierii Produkcji i Energetyki za pracę pt.Wykorzystanie Geograficznych Systemów Infor -macyjnych (GIS) do wyznaczania lokalizacji„centrum recyclingu” w Gminie Niepołomice.II miejsce – Sebastian Sikora i Michał Two-rek z Wydziału Inżynierii Produkcji i Ener-getyki za pracę pt. Aktywny system detekcjii płoszenia ptaków.III miejsce – Łukasz M. Kołodziejczykz Wydziału Ogrodniczego za pracę pt. Przy-czynek do znajomości flory glonów Parku Naro-dowego Ras Mohammed: Południowy Synaj.

Przyznano także 8 wyróżnień za następu-jące prace:

1. Małgorzata Borek i Monika Śmieta-niuk z Wydziału Rolniczo-Ekonomicz-nego za pracę pt. Aktywność antyoksyda-cyjna produktów z liści herbaty chińskiej.

2. Michał Nowak z Wydziału Hodowlii Bio logii Zwierząt za pracę pt. Osteolo-giczna identyfikacja trawianki (Perccottusgleni) spośród innych gatunków występują-cych w stawach karpiowych.

3. Edyta Kruk, Bartosz Wąsek, BartłomiejWłodarczyk, Edyta Resiuła, AgnieszkaSułko, Katarzyna Trojak, MagdalenaPłonka, Michał Walkosz, Radosław Ka-zior z Wydziału Inżynierii Środowiskai Geodezji za pracę pt. Geotechniczne pro-blemy eksploatacji górskich zbiorników za-porowych na przykładzie Jeziora Czorsz-tyńskiego.

4. Magdalena Dzięba z Wydziału Techno-logii Żywności za pracę pt. Krytycznaocena wybranych technik detekcji.

5. Paweł Kwapisz z Wydziału Leśnego zapracę pt. Liczebność, stadność, struktura(wiekowa, płciowa, przestrzenna) populacjioraz analiza żerowisk żubrów w okresie zi-mowym w zachodniej części Bieszczadów.

Mateusz Malinowski odbiera nagrodę główną z rąk prorektora prof. Włodzimierza Sady

Jury podczas oceny prac Laureaci Sesji

Jury uważnie słucha wystąpień i ocenia studentów

92

6. Olga Długosz z Wydziału Ogrodniczegoza pracę pt. Dyskomfort wzrostu siewek łu-binu żółtego w warunkach długotrwalepodwyższonej temperatury pożywki.

7. Jan Szewc z Uniwersytetu w Preszowiena Słowacji za pracę pt. Occurence, lenghtstructure, age groups and coenological affi-nity of Lampetra planeri in Slovakia.

8. Marzena Kieć i Ewelina Bąk z WydziałuRolniczo-Ekonomicznego za pracę pt.Aktywność zarobkowa studentów Uniwer-sytetu Rolniczego w Krakowie.

Przyznano także nagrodę i dwa wyróżnieniaza prace prezentowane w postaci posteru.Nagrodę zdobyły: Joanna Dąbrowska i Mo-nika Ropek z Wydziału Ogrodniczego zapracę pt. Czy fluorescencja liści może byćwskaźnikiem starzenia się ciętych róż.

Wyróżnienie 1: Paulina Bąk, Elwira Gorze-lań ska, Renata Jasek, Łukasz Kiedziuch,Da riusz Podgajny, Zuzanna Rułka, RenataStabra wa, Marlena Szymczyk z WydziałuInży nierii Środowiska i Geodezji za pracę pt.Analiza wybranych parametrów hydrologi -cznych i fizyko-chemicznych wody potoku leśnickiego.

Wyróżnienie 2: Grzegorz Biskup, PaulinaWoźny i Klaudia Pustelnik z Wydziału Rol-niczo-Ekonomicznego za pracę pt. Wpływzadrzewień grochodrzewu na wybrane właści-wości gleb na terenie Parku Krajobrazowegoim. Dezyderego Chłapowskiego.

Końcowym akcentem Sesji był uroczysty mo-ment wręczenia nagród i wyróżnień; dyplo-mem uczestnictwa w Sesji zostali uhonoro-wani wszyscy jej uczestnicy. Kończąc dwu-dniową Sesję, prorektor ds. dydaktycznychi studenckich prof. dr hab. WłodzimierzSady serdecznie podziękował członkom Juryza ich dwudniową pracę oraz wszystkim któ-rzy angażowali się przy organizacji Sesji.

prof. dr hab. Bogusław Barabasz

I Międzynarodowa Sesja Koła Naukowego Rybaków w ramach XXXV Sesji Koła Naukowego Zootechników i Koła Naukowego Rybaków, Kraków, 28 kwietnia 2009 r.I Międzynarodowa Sesja Koła NaukowegoRybaków odbyła się 28. kwietnia 2009 r.w sali wykładowej Katedry Ichtiobiologiii Rybactwa w Mydlnikach. Sesja miała cha-rakter otwarty – gościliśmy uczestnikówz Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie,Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiuoraz z Uniwersytetu w Prešovie (Słowacja).Łącznie zaprezentowano 15 referatów, którezostały ocenione przez Komisję w składzie:prof. dr hab. Piotr Epler (przewodniczący),oraz prof. dr hab. Mirosława Sokołowska-Mikołajczyk, dr hab. Zbigniew Bonczar,prof. UR, dr hab. Danuta Fortuna-Wrońskaoraz dr inż. Jerzy Szymacha. Prezentowane prace dotyczyły monitoringuichtiofauny i technik połowu (5 referatów), ga-tunków obcych w krajowej ichtiofaunie (4),zanieczyszczenia środowiska wodnego meta-

lami ciężkimi (2), potencjalnego zastosowaniasubstancji chemicznych w rybactwie (1), prefe-rencji konsumentów ryb (1) oraz akwarystyki(1). Ponadto zaprezentowano referat przeglą-dowy, dotyczący współczesnych zagadnień sys-tematyki ryb w kontekście jubileuszu 200-leciaurodzin Karola Darwina, ojca ewolucjonizmuoraz 150-lecia publikacji jego przełomowegodzieła O powstawaniu gatunków.Pięć pierwszych miejsc zostało nagrodzonych,zaś kolejne pięć – wyróżnionych. Zdobywcydwóch pierwszych miejsc zostali zakwalifiko-wani na I Międzynarodową Sesję Kół Nauko-wych UR w Krakowie. W ocenie Komisji, zaprezentowane referaty były wysokiej jakości,zarówno pod względem merytorycznym, jaki technicznym. Największe uznanie w oczach członków Ko-misji uzyskał referat Michała Nowaka (KN

W trakcie sesji…

studenci

93

Rybaków) dotyczący możliwości identyfika-cji kości inwazyjnego gatunku obcego, tra-wianki (Perccottus glenii), w kontekście osza-cowania presji jaką wywierają na niego ro-dzime drapieżniki rybożerne. Drugie miejscezdobył gość ze Słowacji, Ján Ševc (PrešovskáUniverzita v Prešove), za pracę poświęconąrozprzestrzenieniu i strukturze populacji mi-noga strumieniowego (Lampetra planeri)w wodach Słowacji. Trzecie miejsce przyzna -no członkowi KN Rybaków, Jakubowi Pop -kowi, który przedstawił referat dotyczącyakumulacji metali ciężkich (Pb, Zn, Cu i Cd)w mięśniach ryb spokojnego żeru (strzeblapotokowa – Phoxinus phoxinus) oraz mięś -niach ryb drapieżnych (pstrąg potokowy –Salmo trutta fario). Miejsce czwarte – referatomawiający skład i rozmieszczenie ichtio-fauny tej samej rzeki – przypadło MichałowiNowakowi (KN Rybaków). Należy tutaj do-dać, że materiał będący podstawą tych dwóchostatnich referatów, studenci zebrali podczasubiegłorocznego obozu naukowego KN Ry-baków, który miał miejsce w malowniczejczęści Bieszczad, nad rzeką Strwiąż (dopływDniestru, dorzecze Morza Czarnego). Miej-sce piąte przypadło studentowi UP w Lubli-nie, członkowi KN Biologów i HodowcówZwierząt, Piotrowi Radkowiakowi, za refe-rat dotyczący wpływu regulacji i zabudowyrzek na degradację populacji różnych gatun-ków ryb.Obrady upłynęły w atmosferze zainteresowa-nia prezentowanymi wynikami i gorących dys-kusji, które przeniosły się również w kuluary,gdzie dzięki firmie cateringowej, można byłoochłonąć i wzmocnić siły. Wieczorem tego sa-mego dnia, w Stacji Doświadczalnej KatedryHodowli Drobiu, Zwierząt Futerkowychi Zoo higieny w Rząsce, urządzono spotkanieintegracyjne, w którym wzięli udział opieku-nowie, uczestnicy sesji KN Rybaków i KNZootechników oraz organizatorzy. Jeszcze razwymieniano uwagi, powstały nawet wspólneprojekty eksperymentów, „które konieczniena leży przeprowadzić” i miejsc, „które ko-niecznie należy odwiedzić i zbadać”. Wszyscy

uczestnicy wyrażali też nadzieję na powtórnespotkanie w poszerzonym gronie, za rok – naII Międzynarodowej Sesji KN Rybaków.

Wyniki:

I miejsce: Michał Nowak (KN Rybaków,UR w Krakowie) – Osteologiczna identyfika-cja trawianki (Perccottus glenii) spośród innychgatunków występujących w stawach karpio-wych (opiekun naukowy: prof. dr hab. inż.Włodzimierz Popek).II miejsce: Ján Ševc (Prešovská Univerzitav Prešove, Słowacja) – Occurrence, lengthstructure, age groups and coenological affinityof Lampetra planeri in Slovakia (opiekun nau -kowy: dr Ján Koščo).III miejsce: Jakub Popek (KN Rybaków,UR w Krakowie) – Zawartość metali ciężkich(Zn, Cu, Cd, Pb) w rybach bytujących w rzeceStrwiąż (opiekun naukowy: prof. dr hab.inż. Włodzimierz Popek).IV miejsce: Michał Nowak (KN Rybaków,UR w Krakowie) – Ichtiofauna polskiego od-cinka rzeki Strwiąż (opiekun naukowy: prof.dr hab. inż. Włodzimierz Popek).V miejsce: Piotr Radkowiak (SKN Biologówi Hodowców Zwierząt, UP w Lublinie) –Wpływ uregulowania fragmentu rzeki na składgatunkowy ryb (opiekun naukowy: dr inż. Ja-cek Rechulicz).

prof. dr hab. inż. Włodzimierz PopekOpiekun KN Rybaków

Michał NowakPrzewodniczący KN Rybaków

Uczestnicy Międzynarodowej Sesji Koła Naukowego Rybaków

94

Juwenalia 2009Kraków, 5-8 maja 2009

Tegoroczny Festiwal Kultury StudenckiejUniwersytetu Rolniczego został zorganizo-wa ny w dniach 5-8 maja 2009r.

Dzień 1…

Już pierwszego dnia na Kampusie URwrzało. Rozpoczął się organizowany przezKlub Uczelniany AZS UR, i trwający przezcałe Juwenalia, Turniej Piłki Nożnej.

Tego wieczoru również odbyły się wyborySuper Studenta Krakowa. Sala „Arki” ściągnę -ła do siebie publiczność z 6 Uczelni wyższychKrakowa: UEK, PK, AGH, AWF, UJ i UR. Pośród pięknie udekorowanej sali w stylu jaskini zwycięzcy z poszczególnych Uczelnirywalizowali ze sobą o miano najbardziej odważnego, pięknego, miłego, sympatycz-nego, przystojnego – słowem super studentaKrakowa.Prowadzący, którzy wcielili się w rolę rodzi nyFlinstonów specjalnie na tę okazję przygoto-wali szereg konkurencji, niekoniecznie łatwych dla zawodników. Było wiele trudno-ści, ale kan dydaci podołali. Najtrudniejszymzadaniem okazało się wymalowanie z za-mkniętymi oczami lakierem paznokci u rąki u nóg. Efekty były niesamowite. Niewielełatwiejsze były pytania na inteligencję i by-strość umysłu kandydata. Po wielu zmaga-niach na scenie oraz burzliwej naradzie jurynadszedł najbardziej oczekiwany moment –ogłoszenie wyników. Zwycięzcą został przedstawiciel AkademiiWychowania Fizycznego, który wcielił sięw rolę Bobka – postaci, z jakże lubianychprzez Polską dziatwę, „Muminków”. Po zakończeniu części oficjalnej i wyborów,rozpoczęła się dyskoteka. ARKA była pełna

świetnie bawiących się studentów a muzykędostarczał DJ Anem. Impreza przebiegław dobrej atmosferze bez ekscesów zakłócają-cych jej przebieg.

Dzień 2…

Dla organizatorów niestety był to wciążokres wytężonej pracy bez snu. Dyskotekaskończyła się o 4 rano, a o 4.30 wszyscy jed-nym zwartym szeregiem pomagali ustawiaćscenę, by od godz. 18 mogły zacząć się próbywykonawców.Podczas gdy przy „Arce” stawała metalowakonstrukcja sceny – studenci zmagali sięw kolejnym już dniu zawodów AZS i Armw-rest lingu. Był to dzień oficjalnego otwarcia Juwenaliów UR 2009. O godzinie 20:30w strugach deszczu nastąpił przemarsz Mażo-retek oraz Orkiestry Dętej OSP z Dobczyc,którzy spod Wydziału Leśnego pod scenęustawioną pomiędzy Akademikiem Oazaa KA ARKA w swych szeregach wprowadzilina scenę władze naszego Uniwersytetu. Częśćoficjalna rozpoczęła się. Na pięknie oświetlo-nej scenie Prorektor ds. dydaktycznych i stu-denckich – prof. dr hab. Włodzimierz Sadyprzekazał symboliczny klucz do bram Uczelniprzewodniczącej URSS – Elżbiecie Kornal-skiej i Juwenalia zostały otwarte! Studenci –zabawę w plenerze czas zacząć!Ku naszej nieukrywanej radości deszcz, któryzakłócał spokój duszy organizatorów, przestałpadać. Coraz więcej osób zaczęło się pojawiaćw naszym kampusie, a wszyscy w oczekiwaniuna gwiazdę wieczoru – zespół BOYS.Wynajęta ochrona, jak również studenci wo-lontariusze mieli pełne ręce roboty. Ludziwciąż przybywało. Natomiast policja na skrzy-żowaniu pilnowała porządku i bezpieczeństwa.

Malowanie paznokci podczas wyborów Super Studenta Krakowa

Koncert zespołu „Boys”

Prowadzący wcielili się w rolę „Flinstonów”

Pokaz sztucznych ogni

studenci

95

Tymczasem na scenie pojawiali się poszcze-gólni wykonawcy wieczoru. Jako pierwszywystąpił zespół Matiz. Po godzinie grania na-prawdę udało im się rozkręcić brać studen -cką, która zawitała pod naszą scenę. I naresz-cie… długo oczekiwani panowie z Boys. Wy-szli na scenę, tłum zafalował, dziewczynywydały okrzyki radości i zachwytu… Przy-było do nas według szacunków policji ok.5000 osób – duuuużo… Wszyscy bawili sięświetnie i śpiewali hity zespołu razem z wo-ka listą – Marcinem Millerem.Chyba każdy z nas przecież kojarzy Jesteś sza-lona czy Niech żyje wolność. Nagle cisza i kuzaskoczeniu wszystkich odliczanie… Dziesięć,dziewięć… Trzy, dwa, jeden i utwór Showmust go on – Queen oraz spojrzenie w prawonad szklarnie Wydziału Ogrodniczego.

Na niebie rozbłysły sztuczne ognie, wszyscybez wyjątku skierowali głowy w tamtą stro nę…Po kilku minutowym pokazie na niebie, wszy-scy byli pod wrażeniem. A na scenie – ponow-nie Boys. Po kilkunastu minutach i bisach po-żegnali się z publiką i zakończyli koncert.

Po Boysach po raz drugi niespodziewanie nascenie zjawili się chłopcy z Matizu. Ich kon-cert był zwieńczeniem wieczoru Disco Polo.Po nich na scenie pojawili się: Skangur,Z Końca Świata, Meteopata, FałkiewiczBand. W przerwach na scenie odbywały sięrównież pokazy tańca brzucha.

Skończyliśmy o godzinie 4 rano… kampusjuż był troszkę opustoszały, większość zapew -ne udała się do łóżek, aby zebrać siły na na-stępny dzień, a organizatorzy udali się upo-rządkować Kampus.

Dzień 3…

Znów koncerty… Zaczęliśmy o godzinie10:00, a ostatni koncert skończył się okołogodziny 21:30… Tym razem pogoda dopisała. Zagrały takie zespoły jak Mateusz Mijał &Chłopcy, Alergen, Detox, niezapowiadanyi niespodziewany zespół ADHD oraz tego-

roczny laureat nagrody specjalnej Rady Nad-zorczej TVP podczas Koncertu Debiutóww Opolu – zespół Freedom. Dzień było wiele spokojniejszy niż poprzedni, z niecomniejszą publiką. Studenci korzystając zesłonecznej pogody kulturalnie pod paraso-lami sponsorów ucztowali jedząc kiełbaskęlub inne potrawy z grilla. Po zakończeniukoncertów w ARCE odbyła się dyskoteka Pa-pieskiej Akademii Teologicznej (obecnieUniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II).Wystąpili na niej „Misjonarze Rytmu” – pa-nowie tańczący taniec połamaniec – break-dance – na wszystkich zrobiło to niesamo-wite wrażenie. Impreza do białego rana…

Kolejnego dnia studenci wszystkich uczelniwzięli udział w tradycyjnym już „korowo-dzie”. Barwny tłum przeszedł z ulicy Rey-monta na krakowski Rynek Główny, gdziereprezentanci mieli chwilkę, aby przedstawićswoją Uczelnię. Studenci Uniwersytetu Rolniczego oczywi-ście wypadli najlepiej (szczególne podzięko-wania dla Daniela Biskupa i MarcinaPieczko). Wieczorem wszyscy tłumnie udalisię na Koncert Lech Maj Party, który współ-

organizowaliśmy. Zabawa trwała do drugiejw nocy przy rytmach Lady Pank oraz DieToten Hosen.

Kolejne Juwenalia dobiegły końca, terazoczekujemy na następne i kolejną porcję do-brej zabawy i mocnych wrażeń.Pomimo wielu obaw (były to przecież pierw-sze Juwenalia w plenerze na Kampusie UR),Festiwal Kultury Studenckiej 2009 zapisał sięw naszej pamięci jako bardzo udany. Kwestiaorganizacyjna wzbudziła podziw wśród Ko-mendy Miejskiej Policji oraz służb medycz-nych stacjonujących przez cały czas trwaniaFestiwalu na kampusie. Po kilku dniach niktz nas nie pamiętał już zmęczenia. NiestetyJuwenalia to także czas by przypomnieć stu-dentom o nieuchronnie zbliżającej się sesjiegzaminacyjnej.Dziękujemy głównym organizatorom – Mar-cie Jelonek, Kamilowi Perończykowi i Elż-biecie Kornalskiej oraz oczywiście całej eki-pie wolontariuszy i członków Samorządu,którzy włożyli dużo serca, czasu i siły w przy-gotowanie Festiwalu.

Aleksandra Witek

Tłumy studentów krakowskich na koncercie przed akademikami UR

96

Tegoroczny dzień mechanizatora można zali-czyć do udanych. Odbywające się już od dzie-sięciu lat święto naszego Wydziału możnauznać za tradycję. Nazwa imprezy wywodzisię jeszcze z czasów, gdy wydział był Instytu-tem Mechanizacji Rolni ctwa.

Podobnie jak w latach poprzednich studencirównież w tym roku tłumnie przybyli na te-ren Wydziału Inżynierii Produkcji i Energe-tyki przy ulicy Balickiej. Już około godziny15 zaczęli się schodzić pierwsi spragnieni do-brej zabawy. Impreza rozpoczęła się o godzi-nie 17:30 oficjalnym powitaniem przybyłychgości. Tradycyjnie głos zabrał dziekan Wy-działu Inżynierii Produkcji i Energetykiprof. Tadeusz Juliszewski oraz prorektor ds.dydaktycznych i studenckich prof. Włodzi-mierz Sady życząc wszystkim wspaniałej zabawy.

Zabawę taneczną poprzedziły konkurencjesportowe oraz gry i zaba wy, w których każdymógł wziąć udział mógł. Pierwszą i najważ-niejsza konkurencją był bieg o puchar Rek-tora. Zwycięzca biegu oprócz pucharu i uści-sku dłoni Rektora, który jest ewidentnie zaszczytem otrzymał możliwość wzięcia dar- mowego udziału w kursie na operatora wózkawidłowego. Tuż po biegu studenci udowad-niali swoją tężyznę fizyczną w konkurencjachsiłowych. Wśród konkurencji znalazły się:przeciąganie terenówki, przerzucanie oponyczy siłowanie na rękę. Dla tych mniej wyspor-towanych również nie zabrakło atrakcji.Wszyscy mogli skorzystać z ujeżdżania me-chanicznego byka „Rodeo” wziąć udziałw konkursach czy wykazać się w grze „kalam-bury”. Dodatkową atrakcją był pokaz kaska-

derski z udziałem koni, i brawurowa jazda cią-gnikiem rolniczym po terenie wydziału. Pozakończeniu wszystkich konkurencji rozpo-częła się dyskoteka pod gołym niebem, naktórej studenci bawili się do białego rana. Dlawszystkich uczestników zabawy otwarty byłdobrze zaopatrzony bar oraz grill.

Na wielkie podziękowania zasługuje samo-rząd studentów WIPiE wraz z jego przewod-niczącym Robertem Tochem. Dzięki ich sta-raniom cała impreza doszła do skutkui wszystko było dopięte na „ostatni guzik”.Mamy nadzieję, że w przyszłym roku imprezaokaże się równie udana jak tegoroczna,a może nawet lepsza…?

Krzysztof Krawczyk

Dzień MechanizatoraKraków, 15 maja 2009 r.

Kilkuset studentów reprezentujących wszyst-kie krakowskie uczelnie wyższe uczestniczyłow spotkaniu z byłym prezydentem RP – Le-chem Wałęsą (1990-1995) i byłym premierem– Tadeuszem Mazowieckim (1989-1990).

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy

„Solidarność”

W 1980 roku powstał Niezależny SamorządnyZwiązek Zawodowy „Solidarność”. Głównymzałożeniem była obrona praw pracowniczych.Do 1989 roku był to jeden z głównych ośrod-ków masowego ruchu opo ru przeciw komuni-stycznym rządom Polski. Podczas wyborówparlamentarnych w czerw cu 1989 roku, aż 99miejsc w senacie i 35 proc. pochodzących z wol-nego wyboru miejsc w Sejmie zdobyli kandy-daci popierani przez „Solidarność”. W sierpniutego samego roku powstał pierwszy niekomu-nistyczny rząd premiera Tadeusza Mazowiec-kiego, co przyczyniło się do wyboru Lecha Wa-łęsy na prezydenta w grudniu 1990 roku.

Zwyciężymy wybory 1989

Spotkanie w Auditorium Maximum UJ zo-stało zorganizowane w ramach MałopolskichObchodów upamiętniających 20. rocznicęwyborów 4 czerwca 1989 roku. Po projekcji

Prezydent Lech WałęsaKonkursy podczas Dnia Mechanizatora

studenci

97

Lech Wałęsa i Tadeusz Mazowiecki na Uniwersytecie JagiellońskimKraków, 19 maja 2009 r.

filmu pt. Zwyciężymy wybory 1989 i krótkimwstępie zaproszonych gości, studenci mieliokazję zadawać politykom pytania o prze-szłość, teraźniejszość i przyszłość Polski orazpolskiej sceny politycznej. Spotkaniu prze-wodniczył rektor UJ prof. Karol Musioł.

Każdy naród, który szanuje swoje osiągnięcia,

szanuje swoją historię

Zarówno były premier jak i były prezydentpodkreślali wagę obchodów rocznicy obaleniakomunizmu w Polsce, bo każdy naród, któryszanuje swoje osiągnięcia, szanuje swo ją histo-rię, czerpie z tego siłę, mówił były premier. Po-nadto zaznaczył, że w polskiej historii małobyło takich chwil, w których odnosiliśmy zwy-cięstwo niemilitarne, bezkrwawe, co nie zna-czy, że nie była to walka niebezpieczna. Pod-kreślił też, że powodem niskiej frekwencji

w wyborach parlamentarnych jest brak mery-torycznej dyskusji nagłaśnianej przez telewi-zję, a zamiast tego są kłótnie partyjne. Podczasspotkania Tadeusz Mazowiecki podpisał przy-gotowaną przez studentów petycję w obronierosyjskiego dziennikarza, który pisał o Cze-czenii i był zmuszony do opuszczenia swojegokraju. Od 1,5 roku dziennikarz ten ma czekaćna decyzję polskich urzędników w sprawieprzyznania azylu.

Związek Lecha Wałęsy z Libertasem

Były prezydent poruszał kwestie związanez bieżącą sytuacją polityczną w kraju. Niktnie pytał go o niemiłą sprawę związanąz pracą studenta UJ. Natomiast nie obeszłosię bez poruszenia kwestii nawiązujących dozwiązku Lecha Wałęsy ze stowarzyszeniemLibertas. Były prezydent wyznał, że zgadza

się z poglądami Declana Ganleya w sprawiediagnozy sytuacji w Unii Europejskiej, ale nieze sposobami jej leczenia. Poprzez swoje kon-takty z Libertasem L. Wałęsa chciałby osła-bić Moskwę. Ponadto były prezydent mówił,że zazdrości przedstawicielom obecnego po-kolenia życia w innym, otwartym świecie.Z drugiej strony Polskę dotykają problemyzwiązane z przyszłością Europy. Europę na-leży budować na wartościach, które trzebawcześniej ustalić – mówił Lech Wałęsa.

Koncert Jacka Kaczmarskiego

Wieczorem na Rynku Głównym w Krakowieodbył się koncert pieśni Jacka Kaczmarskie -go. Gwiazdą wieczoru była Patrycja Kacz-marska wraz z zespołem „Trio Łódzko-Choj-nickie”.

mgr inż. Izabella Majewska

Lech Wałęsa i Tadeusz Mazowiecki

98

2008 rok

Ten rok aktywnie rozpoczął się dla zespołu„Hagard” w lutym, uroczystością rozdania dy-plomów studiów magisterskich i inżynierskichna Wydziale Leśnym w Centrum Kongreso-wym. Zespół, oprócz Hejnału Wydziału Leś -nego, wykonał jeszcze kilka innych utworówi sygnałów myśliwskich.W marcu zespół „Hagard” jako Sekcja Etyki,Tradycji i Zwyczajów Łowieckich Koła Nau -kowego Leśników, wziął czynny udziałw XXIII Sesji Naukowej Koła NaukowegoLeśników Wydziału Leśnego. Oprócz mu-zycznej oprawy Sesji, zespół wystąpił podczaskonkursowej prezentacji Sygnalistyka myśliw-ska wczoraj i dziś autorstwa Bartłomieja Soł-tysa (przewodniczącego Sekcji Etyki, Trady-cji i Zwyczajów Łowieckich) i Michała Po-pieli (członka Sekcji), prezentując na żywohistoryczne i współczesne sygnały łowieckie.Chociaż ta ciekawa prezentacja nie spełniławymogów regulaminowych (referat nie miałcharakteru pracy badawczej, oparty był wyłą -cznie na historii sygnalistyki w Polsce), to za-

in teresowała bardzo słuchaczy i Komisję,czego efektem było przyznanie wyróżnienia.14 marca podczas IV edycji Międzywydziało-wego Turnieju Artystycznego Uniwersyte tuRolniczego, sygnaliści z dźwiękami rogów tra-dycyjnie dołączyli do reprezentacji WydziałuLeśnego, z którą wywalczyli III miejsce, exaequo z Wydziałami: Rolniczo-Ekonomicz-nym, Technologii Żywności i Ogrodniczym. W kwietniu zespół uczestniczył w I Ogólno-polskiej Konferencji Studentów Leśnictwa,która odbyła się w Zakopanem. Tematemkonferencji była: Rola Samorządu Studentówi Koła Naukowego w kontynuowaniu tradycjii kształtowaniu zainteresowań naukowychprzyszłych leśników. Zorganizował ją Samo-rząd Studentów Wydziału Leśnego orazKoło Naukowe Leśników Uniwersytetu Rol-niczego im. H. Kołłątaja w Krakowie. Udziałw niej wzięło ponad 70 studentów z Wydzia-łów Leśnych z Poznania, Warszawy i Krako -wa. Dźwięki rogów uświetniły to naukowewydarzenie i również umiliły wspólnie spę-dzone wieczory przy góralskim ognisku. Po-nadto, „Hagard” po raz kolejny miał okazjęprzedstawić prezentację Sygnalistyka myśliw-ska wczoraj i dziś w ramach sesji referatowejstudentów z trzech wydziałów leśnych w Pol-sce, która cieszyła się dużym zainteresowa-niem zarówno ze strony studentów, jak i za-proszonych gości.15-17 maja 2008 r. sygnaliści z Wydziału Le-śnego po raz trzeci zaangażowali się w Festi-wal Nauki w Krakowie, który jest cyklicznąimprezą popularnonaukową, organizowanąprzez krakowskie wyższe uczelnie państwo -we. Podczas Festiwalu „Hagard” prezentowałsygnały i muzykę myśliwską przed namiotemUniwer sytetu Rolniczego na Rynku Głównym,

Działalność Zespołu Sygnalistów Myśliwskich „Hagard”

Konkurs uwieczniony sukcesem – Lądek Zdrój. Na zdjęciu z zespołem – Krzysztof Kadlec i organizatorzy konkursu

Zespół Sygnalistów Myśliwskich „Hagard” na tegorocznym Festiwalu Nauki

studenci

99

gdzie znajdowały się różne ekspozycje i pre-zentacje przygotowane przez pracownikówi studentów Wydziału Leśnego. 17 maja ze-spół dał koncert na estradzie na RynkuGłównym, gdzie zaprezentował sygnały my-śliwskie i utwory z muzyki myśliwskiej. Maj to również czas regionalnych konkursówsygnalistyki myśliwskiej. Zespół wziął udziałw dwóch takich konkursach. 24 maja odbył sięVII Konkurs Sygnalistów Myśliwskich Sudec-kiej Krainy Łowieckiej „O Kryształowy Róg”,na którym „Hagard” zajął I miejsce w klasie G(kategoria sygnałów myśliwskich) oraz II miej-sce w klasie MB (kategoria muzyki myśliw-skiej). Dodatkowo, zespół zdobył główną nagrodę Grand Prix w postaci pięknegoKryształowego Rogu. Drugim konkursem re-gionalnym był VIII Kresowy Konkurs Sygna-listów Myśliwskich w Biłgoraju, który odbył się31 maja. Zespół „Hagard” zajął tam II miejscew klasie G oraz I miejsce w klasie MB.1 czerwca rogi myśliwskie sygnalistów z Wy-działu Leśnego w Krakowie wybrzmiewały naobchodach Jubileuszu 85-lecia Polskiego

Zwią zku Łowieckiego na terenie Krakowskie -go Okręgu PZŁ, które miały miejsce naZamku Królewskim w Niepołomicach i byłypołączone z obchodami Dni Niepołomic.Wraz z Reprezentacyjnym Zespołem Polskie -go Związku Łowieckiego pod kierownictwemMieczysława Leśniczaka, zespół „Hagard”zapewnił uroczystą oprawę Mszy Świętejz okazji 650-lecia lokacji Miasta Nie połomicei 85-lecia powstania Polskiego Związku Ło-wieckiego, która odbyła się na DziedzińcuZamku Królewskiego. Po południu w sali au-diowizualnej na Zamku w Niepołomicachodbył się koncert muzyki myśliwskiej w wy-konaniu Zespołu Sygnalistów Myśliwskich„Hagard” i Zespołu Reprezentacyjnego Pol-skiego Związku Łowieckiego z Zamku w Ry-dzynie pod dyr. Mieczysława Leśniczaka,który zaprezentował artystyczną muzykę my-śliwską i pieśni myśliwskie (St. Moniuszko,K. Kurpiński, K. M. Weber i inni).„Hagard” sygnałami myśliwskimi uświetniłwernisaż Myśliwska fotografia reportażowa au-torstwa Magdaleny Klanger-Klimszy i Janu-

sza Klimszy, który odbył się 2 czerwca w Śród-miejskim Ośrodku Kultury w Krakowie. Zespół Sygnalistów Myśliwskich „Hagard”,jak co roku, pojechał na największy i najważ-niejszy w skali roku festiwal sygnalistów – naXIII Ogólnopolski Konkurs SygnalistówMyśliw skich „O Róg Wojskiego”, który odbyłsię w czerwcu na terenie Zespołu Szkół Le-śnych w Warcinie. Zespół zajął tam najwyż-szą dotychczas lokatę – jeśli chodzi o rangęogólnopolską – IV miejsce w kategorii mu-zyki myśliwskiej w klasie MB.Lipiec, sierpień i wrzesień to czas studenckichwakacji, ale i wtedy zdarzają się uroczystości,na których, jeśli jest taka możliwość, zespół po-jawia się i uświetnia je swoją grą. 6 lipca 2008 r.zespół wystąpił w Zatorze na imprezie „ŚwiętoKarpia”, które zorganizowane było podczasDni Zatora. „Hagard” dał półgodzin ny kon-cert na scenie miejskiego Rynku, następnieuświetnił plenerowy pokaz „Tajniki Łowiec-twa” w Ośrodku Hodowli Zwierzyny Zator,gdzie prezentowane były psy myśliwskie orazptaki łowcze, używane w sokolnictwie.

Zespół „Hagard” wraz z opiekunem, dr. inż. Tadeuszem Kubackim, na Zamku Królewskim w Niepołomicach podczas I Małopolskiego Konkursu Sygnalistki Myśliwskiej „O Róg Zbramira”

100

Zespół Sygnalistów „Hagard” wziął udział w ob -chodach 60-lecia działalności Wojskowe goKoła Łowieckiego „Batalion” w Majkowi cach,które odbyły się 5 września 2008 r. Podczastych obchodów Koło poświęciło sztandar,ufun dowany przez Władysława Kamusińskie -go, myśliwego – członka koła, polującego m.in.w Australii, Afryce i Syberii, który zaprezento-wał tam wystawę swoich egzotycznych trofeów.W październiku podczas uroczystej inaugu-racji roku akademickiego 2008/2009 na Wy-dziale Leśnym po raz kolejny zabrzmiał Hej-nał Wydziału Leśnego oraz inne sygna łyi utwory myśliwskie zaprezentowane przezzespół „Hagard”.18 października 2008 r. w Bazylice Mariackiejodbyła się uroczysta Hubertowska Msza Św.dla Krakowskiego Okręgu PZŁ. Pełnąoprawę muzyczną Mszy zapewnił zespół „Ha-gard” oraz chór „Canticum Cantatorum”z Libiąża. Po mszy zespół wziął udział w prze-marszu przez Rynek Główny, który poprowa-dziło około 30 pocztów sztandarowych z kółłowieckich Okręgu Krakowskiego, myśli-wych, sokolników, leśników i wszystkich sym-patyków łowiectwa. Podczas tego przemarszuzespół zaprezentował kilka tradycyjnych sy-gnałów łowieckich. Następnie zespół wrazz korowodem udał się w kierunku siedzibyTowarzystwa Strzeleckiego Bractwo Kurkowew Kra kowie, gdzie „Hagard” zaprezentowałswój bogaty repertuar, którego przewodnimmotywem była historia sygnalistyki myśliw-skiej w Polsce.

Listopad to miesiąc związany z obchodamiŚw. Huberta, patrona myśliwych i leśników.Sygnaliści wzięli udział w uroczystościach kółłowieckich – w jubileuszu 60-lecia Koła Ło-wieckiego „Diana” w Kazimierzy Wielkiejoraz w jubileuszu 60-lecia Koła Łowieckiego„Daniel” w Libiążu. 21 listopada na ZamkuKrólewskim w Niepołomicach odbyły się„Dni Hubertowskie”, organizowane przez Za-rząd Okręgowy PZŁ w Krakowie. Sygnały ło-wieckie, grane przez zespół „Hagard” uświet-niły to wydarzenie, podczas którego została

otwarta nowa ekspozycja „Łowiectwo przezwieki” oraz wystawa fotograficzna „Niegdy-siejsze łowy”.W listopadzie zespół „Hagard” wraz z SekcjąŁowiecką Koła Naukowego Leśników Wy-dzia łu Leśnego w Krakowie zorganizowałWydziałową Hubertowską Mszę Św. dla stu-dentów i pracowników Wydziału, która od-była się 30 listopada 2008 r. w Kościele pw.Pana Jezusa Dobrego Pasterza w Krakowie.Mszy Św. towarzyszyła pełna oprawa rogówmyśliwskich „Hagardu”.W grudniu zespół wzbogacił swoim wystę-pem przedświąteczne Spotkanie Opłatkowewładz, pracowników i studentów Uniwersy-tetu Rolniczego w Krakowie. Tradycyjnie, nauroczystości pojawił się ks. kard. FranciszekMacharski. Oprócz „Hagardu” wystąpiły:Chór UR, Męski Chór Środowiska Akade-mickiego oraz Studencki Zespół Góralski„Skalni”.20 grudnia 2008 r. Zespół Sygnalistów My-śliwskich „Hagard” wziął udział w wydarze-niu „Choinka pod Oknem Papieskim”, któ-remu patronował JE ks. kard. StanisławDziwisz, a współorganizowała je m.in. Re-gionalna Dyrekcja Lasów Państwowychw Krakowie. Na choinkę małopolscy leśnicywybrali ponad 60-letni świerk, który rósł wewsi Ciche, koło Zakopanego. To piękna tra-dycja stawiania drzewka świątecznego naplacu Ojców Franciszkanów, która nawiązujedo watykańskie go zwyczaju choinki papie-skiej, który zapoczątkowano w 2007 r. Ze-spół Sygnalistów Myśliwskich „Hagard” dałsygnał do zapalenia lampek na choince.

2009 rok

Rozdanie dyplomów studiów magisterskichi inżynierskich 7 marca 2009 roku zapocząt-kowało kolejne występy zespołu w nowym jużroku kalendarzowym. W tym samym miesią -cu zespół wraz z innymi studentami leśnictwastanowił reprezentację Wydziału Leśnegopod czas V Międzywydziałowego TurniejuArtystycznego Uniwersytetu Rolniczego.Turniej wygrał Wydział Hodowli i Biologii

Zwierząt, a Wydział Leśny zajął II miejsce.2-5 kwietnia dwuosobowa delegacja SekcjiEtyki, Tradycji i Zwyczajów Łowieckic”(w składzie: Paweł Fryska, Wojciech Bia-łecki) uczestniczyła w II OgólnopolskiejKonferencji Studentów Leśnictwa „WydziałLeśny… i co dalej?”, która odbyła się w Biało-wieży i została zorganizowana przez Samo-rząd Studentów Wydziału Leśnego SGGWw Warszawie.

18 kwietnia z inicjatywy członków zespołu„Hagard” na Zamku Królewskim w Niepoło-micach odbył się I Małopolski Konkurs Sy-gnalistyki Myśliwskiej „O Róg Zbramira”Kraków-Niepołomice 2009. Głównymi orga -nizatorami konkursu był Uniwersytet Rolni-czy im. H. Kołłątaja w Krakowie – Zespół Sy-gnalistów Myśliwskich „Hagard”, RegionalnaDyrekcja Lasów Państwowych w Krakowie,Zarządy Okręgowe PZŁ w Nowym Sączu,Krakowie i Tarnowie. Patronaty honorowenad konkursem objęli: Przewodniczą cy Sej-miku Województwa Małopolskiego, RektorUniwersytetu Rolniczego w Krakowie i Dy-rektor RDLP w Krakowie. Konkurs ten, pokilku latach starań, doszedł do skutku i jakopierwszy konkurs regionalny, stanowił elimi-nacje dla wszystkich sygnalistów z Małopolskina Ogólnopolski Festiwal „O Róg Wojskiego”(Mistrzostwa Polski). Do Niepołomic zje-chało ponad 100 sygnalistów z całej Polski,w tym również zaprzyjaźniony z krakowskimzespołem – zespół „Akteon” z Wydziału Leś -nego SGGW w Warszawie (zdobywcy zespo-łowego tytułu Mistrza Polski 2008), któryw Niepołomicach zdobył główną nagrodę –Róg Zbramira. Zespół „Hagard” zajął II miej-sce w klasie G, w kategorii solistów z człon-ków „Hagardu” na podium wspięła się Do-rota Olsińska, która wygrała klasę C (sygnałymyśliwskie). Impreza cieszyła się dużym zain-teresowaniem ze strony mediów. Sukces I Ma-łopolskiego Konkursu jest na pewno zasługąUniwersytetu Rolniczego, który dzięki przy-chylności JM Rektora, prof. dr hab. JanuszaŻmiji, udzielił ogromnego wsparcia, a także

studenci

101

sprawnej działalności Komitetu Organizacyj-nego, w którego składzie znalazły się równieżosoby związane z zespołem „Hagard”: opie-kun zespołu, dr inż. Tadeusz Kubacki, Bar-tłomiej Sołtys (kierownik zespołu), Magda-lena Worecka (kierownik muzyczny) orazKarol Szlachta (sympatyk muzyki myśliw-skiej, odpo wiedzialny za obsługę kompute-rową Konkursu). Konkurs został wpisany dostałych kulturalnych wydarzeń województwamałopol skiego. Tydzień po konkursie zespółuświetnił swą grą ślub kierownika „Hagardu”,Bartłomieja Sołtysa.

W maju zespół „Hagard” wziął udział w dwóchkonkursach regionalnych: w VIII KonkursieSygnalistów Myśliwskich Sudeckiej KrainyŁowieckiej „O Kryształowy Róg” w Lądku-Zdroju, gdzie powtórzył dokonania sprzedroku i zajął I miejsce w sygnałach myśliwskich(klasa mistrzowska) oraz zdobył główną na-grodę – Grand Prix w postaci KryształowegoRogu. W kategorii solistów, z zespołu „Ha-gard” najwyżej znalazła się Magdalena Wo-recka, zajmując II miejsce w klasie B. Drugimkonkursem był XIV Regionalny Konkurs Sy-gnalistów Myśliwskich w Tułowicach, któryodbył się 23-24 maja. Zespół zajął tam IVmiejsce w kategorii muzyki myśliwskiej,a w solistach najwyżej znalazła się MagdalenaWorecka, która zajęła III miejsce w klasie B.14-16 maja muzyka zespołu stanowiła uzu-pełnienie ekspozycji i prezentacji WydziałuLeśnego na Rynku Głównym w Krakowiepodczas organizowanego tam już od 2000 r.Krakowskiego Festiwalu Nauki. Zespół Sy-gnalistów Myśliwskich „Hagard” prezento-wał przed namiotami Wydziału Leśnego, za-równo na Rynku Głównym oraz przy budyn -ku jubileuszowym, sygnały myśliwskie orazswój dorobek z zakresu muzyki myśliwskiej,uatrakcyjniając tym wystawę i prezentacjeprzygotowane przez pracowników i studen-tów Wydziału Leśnego.

5 czerwca zespół „Hagard” pojechał na naj-większe krajowe święto sygnalistów, jakim

jest XIV Ogólnopolski Festiwal Muzyki Myśliwskiej, w ramach którego odbywa sięKonkurs Sygnalistyki Myśliwskiej „O RógWojskiego”. Festiwal ten odbył się w tymroku w Olsztynie, a zespół uplasował się na9 miejscu w klasie G (sygnały myśliwskie)i na 10 w klasie MB (muzyka myśliwska).

10 czerwca sygnaliści z zespołu „Hagard”przy gotowali muzyczną oprawę uroczystegoposadzenia „Drzewka Papieskiego” przed sie-dzibą Urzędu Marszałkowskiego Wojewódz-twa Małopolskiego w Krakowie. SadzonkęDębu Benedykta XVI posadzili wicemarsza-łek województwa małopolskiego, przewod-niczący Sejmiku oraz Dyrektor RegionalnejDyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie.

Zespół „Hagard” uświetnił również 55-lecieKoła Łowieckiego „Szarak” w Miechowie,które odbyło się 13 czerwca. Dzień późniejsygnaliści Wydziału Leśnego w Krakowiebrzmieniem swoich myśliwskich rogówozdo bili I Regionalny Konkurs Pracy Tro-powców, który odbył się w Niepołomicach.W czerwcu zespół „Hagard” uświetnił uro-

czystość Nadleśnictwa Krzeszowice w Zabie-rzowie, jaką było poświęcenie sztandaruNadleśnictwa.

Zespół „Hagard” rozwija się z roku na rokdzięki przychylności władz Uczelni oraz władzWydziału Leśnego. Obecnie w ramach SekcjiEtyki, Tradycji i Zwyczajów Łowieckichuczestniczy około 30 studentów WydziałuLeśnego. Zespół „Hagard” stanowi 17 osób,pozostałe osoby to grupa początkująca, któraćwiczy i zdobywa nowe umiejętności w zespo -le, aby w przyszłości dołączyć do reprezenta-cyjnej grupy „Hagard”. Dotychczasowa dzia-łalność i osiągnięcia wynikają głównie z zaan-gażowania i inwencji opiekuna zespołu – drinż. Tadeusza Kubackiego – i instruktora –Arkadiusza Garusa – a także ze wspaniałejpracy członków grupy, którzy z gry w zespoleczerpią ogromną satysfakcję. To wszystko po-woduje, że zespół dynamicznie się rozwija,co zaowocuje kolejnymi osiągnięciami w Pol-sce, a może nawet poza jej granicami.

dr inż. Tadeusz KubackiMagdalena Worecka

Występ konkursowy zespołu „Hagard” w Lądku-Zdroju

102

XX Międzynarodowe Zawody Studentów LeśnictwaPoznań, 27–28 kwietnia 2009 r.

27 i 28 kwietnia w Poznaniu odbyły się jubi-leuszowe XX Międzynarodowe Zawody Stu-dentów Leśnictwa. W tegorocznym spotka-niu brali udział studenci z Finlandii, Danii,Słowenii, a także drużyny reprezentująceWydziały Leśne z trzech polskich Uczelni –Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiegow Warszawie, Uniwersytetu Rolniczegow Krakowie, a także Uniwersytetu Przyrod-niczego w Poznaniu.Krakowską Uczelnie reprezentowały trzydrużyny w składzie :1. Adam Szmiłyk, Filip Kowalski, Piotr

Ciepluch2. Jarosław Staniaszek, Sławomir Dru-

chliński, Bartłomiej Woś3. Zuzanna Gosztyła, Izabela Duch,

Angelika Balonek.Uczestnicy zawodów rywalizowali międzysobą w konkurencjach sprawnościowych –konkurencje z pilarkami, a także w biegu te-renowym z rozpoznawaniem fauny i flory, copozwoliło sprawdzić wiedzę teoretyczną

przyszłych leśników. Każda drużyna przygo-towała również prezentację w języku angiel-skim na temat Formy promocji lasu.Bieg terenowy miał miejsce wokół jezioraRusałka, gdzie każdy z uczestników musiałrozpoznać okazy owadów i żerów owadzich,drewna i nasion, pędów ulistnionych i roślinzielnych, czeszek, zdjęć i tropów zwierzyny,a także głosów ptaków. Bieg na czas połą-czony był z oceną „na oko” wysokości i pierś -nicy wyznaczonego drzewa.Konkurencje z pilarkami obejmowały: okrze-sywanie, przeżynkę złożoną, przeżynkę nadokładność, zmianę łańcucha pilarki, cięciepiłą moja-twoja, a także rzut siekierą do celu.Zmagania ocenianio zarówno indywidualnie,jak i drużynowo. Repezentacje Krakowa mogąposzczycić się zajęciem drużynowo I-go(Adam Szmiłyk, Filip Kowalski, Piotr Cie-pluch) i III-go miejsca (Jarosław Staniaszek,Sławomir Druchliński, Bartłomiej Woś). Nauwagę zasługują także reprezentanci Krakow-skiej Uczelni którzy indywidualnie zajęli IIImiejsce – Jarosław Staniaszek, IV – Filip Ko-walski, V – Adam Szmiłyk. Warto pochwalićsię także zajęciem II miejsca w wygłaszaniu re-feratów przez drużynę dziewczęcą.Zawody przebiegały w przyjaznej atmosferze,sprzyjały nawiązywaniu znajomości i pozna-waniu leśnictwa w innych krajach. Po zmaga-niach studenci mieli okazję obejrzeć pokazTreeworkingu oraz udali się na niezwykle in-teresującą czerodniową wycieczkę w Sudety. Całość była przygotowana bardzo profesjo-nalnie, mamy nadzieję na kolejne edycje Mię-dzynarodowych Zawodów Studentów Leś -nictwa.

Zuzanna GosztyłaUczestnicy Międzynarodowych Zawodów Leśnictwa

Ręczne cięcie drzewa

Konkurencja z pilarką

piszą o nas

103

DZIENNIK POLSKI 7.04.2009 r.Nagroda za chleb

Laureat stypendium dla młodych pracowni-ków naukowych Uniwersytetu Rolniczego –dr Krzysztof Buksa chce zachęcić ludzi do je-dzenia chleba żytniego, aby częściej po niegosięgali. Jak sam stwierdził – Pracuję nad tym,by był elastyczny i puszysty jak biały, ale jedno-cześnie zachował zdrowotne właściwości żyt-niego. Stypendia otrzymali Ci, którzy wykazalisię planem nowatorskich prac badawczych.Zdaniem Jana Wagi, który razem z żoną, AlinąWagą przeznaczył 50 tys. zł na nagrody, wspie-rając młodych naukowców, doganiamy świat.Stypendia o łącznej wartości 80 tys. zł otrzy-mali: Joanna Zubel, Krzysztof Buksa, MarcinPietrzykowski, Agnieszka Policht-Latawieci Aneta Grabowska.

www.mmkrakow.pl 7.04.2009 r.Uniwersytet Rolniczy: Rozdano 80 tysięcy

na projekty młodych naukowców

Joanna Zubel, Krzysztof Buksa, Marcin Pie-trzykowski, Agnieszka Policht-Latawiec orazAneta Grabowska to młodzi naukowcyz Uniwersytetu Rolniczego, którzy otrzymaliłącznie 80 tysięcy złotych na prowadzenieswoich badań naukowych. Stypendia odtrzech lat fundują Alina i Jan Wagowie, nie-gdyś studenci Akademii Rolniczej, obecniebiznesmeni. – Musimy wyzwolić konkurencyj-ność naszej gospodarki tak, aby wyszła onaz kryzysu jako beneficjent – powiedział JanWaga, wskazując motywy swojej działalnościstypendialnej. – Uczelnie poprzez swoje pro-jekty mają ogromną rolę w wyzwalaniu tejkonkurencyjności, ponieważ efekty badań mogąmieć zastosowanie w ekonomii – dodał. Alinai Jan Wagowie przekazali na stypendia 50 ty-

sięcy złotych. Połowę tej sumy otrzymaładr Joanna Zubel na swoje badania na tematroli tkanki tłuszczowej w systemie odporno-ściowym zwierząt przy zaburzeniach meta-bolicznych. Drugie 25 tys. przekazane zosta-nie dr Krzysztofowi Buksie, który sprawdzawpływ utleniaczy na jakość wypiekaniachleba żytniego. 30 tysięcy złotych pochodziz funduszu własnego uczelni i zostanierówno podzie lone pomiędzy trzech naukow-ców: Marcina Pietrzykowskiego, AgnieszkęPolicht-Latawiec oraz Anetę Grafowską.

GAZETA WYBORCZA 8.04.2009 r.Studencie, zadbaj o jakość nauki i oceń swojego

wykładowcę

Tylko co trzeci student w Krakowie chce oce-niać swojego wykładowcę. Do wypełnianiaankiet uczelnie zaczynają zachęcać studentównagrodami. Wykładowcy się spóźniają, nie maich na dyżurach, wymagają więcej niż uczą, ła-mią ustalone na początku semestru warunkizaliczenia, są nieobiektywni – lista zarzutówstudentów wobec ich nauczycieli jest długa.Kiedy jednak przychodzi do oceny wykła-dowcy, okazuje się, że niespełna jedna trzeciachce owe zarzuty przelać na papier lub wkle-pać do elektronicznego systemu. Większośćkrakowskich uczelni wprowadziło już – lubkończy wprowadzać – elektroniczny systemankietowania. Można w nim zmieścić więcejpytań, jest więcej miejsca na własne uwagi stu-dentów, i nikt nie musi się obawiać, że wypeł-niona ankieta prosto spod pióra studenta trafiw ręce ocenianego wykładowcy. Wszystko poto, żeby ankiet było coraz więcej. Na UJ jesz-cze kilka lat temu wypełniał je co dziesiąty stu-dent. Dziś – co trzeci. Wynik jednak nie im-ponuje, choć wydawać by się mogło, że stu-

denci chętnie wyrażą opinię o skończonychzajęciach. Wyniki ankiet trafiają do władz wy-działu i są brane pod uwagę w ocenie pracow-nika, jak również należą do systemu motywa-cyjnego, tzn. najlepsi zostają dodatkowo wy-nagradza ni. Oceny i komentarze studentów sąprzekazywane bezpośrednio każdemu pra-cownikowi, a przez pełnomocnika ds. ankietdziekanowi lub dyrektorowi instytutu. NaAkademii Górniczo-Hutniczej ankiety są jed-nym z podstawowych elementów oceny pra-cowników naukowych. O tym, że opinia stu-dentów jest ważna świadczy przypadek Uni-wersytetu Rolniczego. Tam od 2007 rokuobowiązuje Uniwersytecki System JakościKształcenia. Aby jakiś kierunek uzyskał akre-dytację, ankiety musi wypełniać odpowiedniodsetek studentów – ok. 30 proc. Najlepiejwśród krakowskich uczelni pod względem ilo-ści wypełnionych ankiet wypada UniwersytetEkonomiczny. Tam frekwencja wynosi śred-nio 60 proc.

www.naukawpolsce.pap.pl 10.04.2009 r.Absolwenci UR w Krakowie wspierają młodych

badaczy

Młodzi pracownicy naukowi UniwersytetuRolniczego w Krakowie otrzymają stypendiao łącznej wartości 80 000 zł na wsparcie ichbadań naukowych z zakresu nauk rolniczych,leśnych, społecznych lub pokrewnych.W konkursie zwyciężyli: Joanna Zubel,Krzysztof Buksa, Marcin Pietrzykowski,Agnie szka Policht-Latawiec i Aneta Gra bow - ska – wszyscy ze stopniem naukowym dr inż.Część stypendiów przyznali badaczom absol-wenci UR – Alina i Jan Wagowie, pozostałepieniądze pochodzą z własnego funduszuuczelni. Badania dr inż. Joanny Zubel

UCZELNIA W MEDIACHOD 7 KWIETNIA 2009 r. DO 25 CZERWCA 2009 r.

104

z Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt do-tyczą szeroko pojętego problemu odpornościzwierząt podczas wzrostu i rozwoju oraz ad-aptacji do zmiennych warunków otoczenia.Temat pracy badawczej: Immunomodulacyjnareakcja tkanki tłuszczowej w zaburzeniach me-tabolicznych u zwierząt. Dr inż. KrzysztofBuksa z Wydziału Technologii Żywności zaj-muje się poprawą jakości chleba, szczególnieżytniego. Chleb ten cechuje się dużymi walo-rami żywie niowymi oraz profilaktycznymiw leczeniu chorób cywilizacyjnych, a takżedługo zachowuje świeżość. Temat pracy ba-dawczej: Wpływ czynników utleniających nawartość wypiekową mąki żytniej. Naukowcyotrzymali po 25 tys. zł z funduszu PaństwaWagów. Komisja wyróżniła ponadto trzechmłodych pracowników uczelni, przyznającim stypendia o wartości 10 tys. zł. Dr inż.Marcin Pietrzykowski z Wydziału Leśnegoanalizuje akumulację węgla w ekosystemachpowstających na rekultywowanych dla leśnic-twa terenach pogórniczych. Jego praca maocenić rolę lasów Polski w wychwytywaniuCO2. Dr inż. Agnieszka Polichn-Latawiecz Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezjibada wpływ osadów dennych na jakość wody.Dr inż. Aneta Grabowska z Wydziału Ogrod-niczego identyfikuje wpływ stresu termicz-nego i świetlne go w fazie rozsady na morfolo-gię i rozwój roślin brokułu. Uroczyste przy-znanie stypendiów miało miejsce 6 kwietniaw Krakowie. Było to trzecie już wręczenie na-gród dla młodych pracowników krakow-skiego Uniwersytetu Rolniczego.

www.agroturystyka.pl,

www.agroturystyka.edu.pl

www.tvp.pl, www.studentnews.pl

www.mir.krakow.pl, www.cdr.gov.pl

www.andrychow.eu,

www.studente.pl 14.04.2009 r.XII MAŁOPOLSKA GIEŁDA

AGROTURYSTYCZNA

Agroturystyka staje się coraz modniejsząformą spędzania wakacji i czasu wolnego.Mieszkańcy miast częściej doceniają możli-

wość odpoczynku na wsi, w kontakcie z natu -rą. Podczas pobytu w dobrze wyposażonychgospodarstwach agroturystycznych jest moż-liwość odbywania eskapad rowerowych, kon-nych, czy żeglarskich, a gospodarze oferująwłasne wyroby kuchni regionalnej, sporzą-dzane na bazie naturalnych, zdrowych pro-duktów. Odbywająca się na terenie Uniwer-sytetu Rolniczego w Krakowie MałopolskaGiełda Agroturystyczna stwarza możliwośćzapoznania się z ofertą wypoczynku w kwate-rach agroturystycznych na terenie Małopol-ski, wybrzeża i innych regionów Polski.W najbliższą sobotę i niedzielę w budynkuWydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczegoprzy al. 29 Listopada 46 oraz w klubie akade-mickim ARKA przy al. 29 Listopada 50 odbywać się będzie XII Małopolska GiełdaAgroturystyczna. Impreza organizowana jestwspólnie przez Uniwersytet Rolniczy w Kra-ko wie, Małopolskie Stowarzyszenie Do ra -dztwa Rolniczego, Centrum Doradztwa Rol-niczego o/Kraków, Małopolski Ośrodek Do-radztwa Rolniczego w Karniowicach,Mało polską Izbę Rolniczą oraz Stowarzysze-nie Galicyjskie Gospodarstwa Gościnne.Głów nym celem organizacji Giełdy Agrotu-rysty cznej jest promocja turystyki wiejskiejoraz przedstawienie atrakcyjnej oferty wypo-czyn ku mieszkańcom Krakowa i całego Wojewódz twa Małopolskiego. W programieprze widzia no m.in.: prezentacje ofert agrotu-rystycznych z Małopolski i innych regionówPolski, występy zespołów folklorystycznych,degustacje potraw regionalnych, wystawy ręko dzieła, prezentacje twórców ludowych,ogródek gastronomiczny, cykl wykładów dla młodzieży, konkursy z nagrodami gryi zabawy.

GAZETA WYBORCZA 16.04.2009 r.Biomedycyna na UJ: prestiż i pieniądze

Kraków wyrasta na stolicę badań biomedycz-nych. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyż- szego przyznało Uniwersytetowi Jagielloń-skiemu 208 mln zł dotacji, m.in. na budowęMałopolskiego Centrum Biotechnologii. Pie-

niądze z ministerstwa oznaczają nowoczesnelaboratoria i wysokiej jakości sprzęt, którychdziś UJ-otowi brakuje. To także projekty ba-dań nad chorobami układu krążenia, cukrzycąi nowotworami oraz współ praca z przemysłemi wspieranie młodych naukowców. Pieniądzepochodzą z Programu Operacyjnego Innowa-cyjna Gospodarka, który przez dotacje dlaszkół wyższych ma zwiększać konkurencyj-ność polskiej nauki w świecie. Granty rozdajeMNiSW, w tym roku miało do dyspozycji ok.600 mln zł. Ponad jedną trzecią dostanie Ma-łopolska. Najwięcej UJ – 208 mln zł – na bu-dowę zaplecza badawczego i prowadzenie in-nowacyjnych projektów biomedycznych. Pra-wie połowę ministerialnych funduszy UJprzeznaczy na budowę Małopolskiego Cen-trum Biotechnologii (MCB). Naukowcy będątam prowadzić badania nad ludzkimi komór-kami i genami. UJ-otowi pomoże przy tymprojekcie Uniwersytet Rolniczy. Centrum bę-dzie współpracować z istniejącymi już i po-wstającymi właśnie jednostkami w ramachklastra biotechnologii, który UJ ma ambicjestworzyć. Jego główny cel – umożliwieniepracy naukowej młodym, zdolnym naukow-com i tworzenie nowych technologii na po-trzeby przemysłu.

DZIENNIK POLSKI 16.04.2009 r.Wakacje na wsi

Agroturystyka staje się coraz modniejszą for -mą spędzania czasu wolnego. Jak znaleźć od-powiednią ofertę? Można np. wybrać się naXII Małopolską Giełdę Agroturystyczną naUniwersytecie Rolniczym. Jak zapewniają go-spodarze – Spokój, kontakt z naturą, dosko-nałe jedzenie i niewygórowane ceny – to nieslogany reklamowe, to rzeczywistość. Miesz-kańcom Krakowa zaprezentowane zostanąoferty małopolskich gospodarstw i innych re-gionów Polski. W budynku Wydziału Leś -nego Uniwersytetu Rolniczego i Klubie Stu-denckim „Arka” odbywać się będą ludowetańce i śpiewy, degustacje potraw regional-nych, wystawy rękodzieła, gry, zabawy i kon-kursy z nagrodami.

piszą o nas

105

DZIENNIK POLSKI 16.04.2009 r.Magister dietetyk

Ministerstwo Zdrowia wyraziło zgodę naotwarcie kierunku dietetyka przez Colle-gium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskie -go. Projekt musi zostać jeszcze zatwierdzonyprzez Senat UJ. Prawdopodobnie od lutego2010 roku studenci Uniwersytetu Rolni-czego, w ramach studiów magisterskich uzu-pełniających kierunku technologia żywnościi żywienie człowieka będą mogli wybrać spe-cjalizację „dietetyka”.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA

18-19.04.2009 r.Małopolska Giełda Agroturystyczna

Przez cały weekend w budynku Wydziału Leś -nego Uniwersytetu Rolniczego przy al. 29 Listo-pada 46 w Krakowie odbywać się będzie GiełdaAgroturystyczna. W programie liczne atrakcje:prezentacje ofert agroturystycznych z Małopol skii innych regionów Polski, występy zespo łów folk-lorystycznych, degustacje potraw regional nych,prezentacje twórców ludowych, ogródek gastro-nomiczny i konkursy z nagrodami.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 20.04.2009 r.Było sygnalistów wielu

Dziedziniec Zamku Królewskiego w Niepo-łomicach przez całą sobotę rozbrzmiewałmyśliwskimi sygnałami. Wystąpili zarównowytrawni sygnaliści jak i leśnicy, myśliwi orazstudenci m.in. z krakowskiego UniwersytetuRolniczego i Szkoły Głównej GospodarstwaWiejskiego (zdobywcy „Rogu Zbramira” –głównego trofeum).

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 20.04.2009 r.Gospodarczy kryzys szansą agroturystyki

Kilkaset wystawców uczestniczyło w XII Ma-łopolskiej Giełdzie Agroturystycznej, któraw sobotę i niedzielę odbyła się na Uniwersy-tecie Rolniczym w Krakowie. Na imprezęprzyszły prawdziwe tłumy. Ludzie szukali cie-kawych ofert na weekendowy wypoczynek,rozglądali się również za miejscem na letniewakacje. Ofert było wiele. Za nocleg w zimie

trzeba zapłacić około 25 zł od osoby, w lecie20 zł. Jak przyznaje jeden z wystawców, Ma-rian Topolski – Nie mamy łazienek w poko-jach, ale jest jedna duża na korytarzu. Pokoje sąmałe, nie ma więc problemów z kąpielą. Dodyspozycji gości jest kuchnia. W wielu gospo-darstwach agroturystycznych są konie, rowe -ry, istnieje możliwość organizacji kuligówi grzybobrania. Jednak często za nocleg z peł-nym wyżywieniem trzeba zapłacić 70 zł.

DZIENNIK POLSKI 20.04.2009 r.Nauczyć się dojenia krowy

Po raz dwunasty w obiektach UniwersytetuRolniczego odbyła się Małopolska GiełdaAgro turystyczna. W sobotę i niedzielę zapre-zentowali się wystawcy z Małopolski i nietylko. Kryzys agroturystyce nie grozi. To ofer -ta dla osób szukających ucieczki od zgiełkumiasta i kameralnego odpoczynku. Gospodar-stwa przyciągają turystów różnymi sposobami.Jedne oferują noclegi na sianie, naukę pracyw gospodarstwie, pomoc przy żniwach, sadze-nie jarzyn, dojenie krów, kopanie ziemniaków,inne – spływy kajakowe, jazdę konną i kon-sumpcję zdrowych, regionalnych specjałówkuchni. Impreza organizowana została wspól-nie przez Uniwersytet Rolniczy w Krakowie,Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rol-niczego, Centrum Doradztwa Rolniczegoo/Kraków, Małopolski Ośrodek DoradztwaRolniczego w Karniowicach, Małopolską IzbęRolniczą oraz Stowarzyszenie Galicyjskie Go-spodarstwa Gościnne.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 22.04.2009 r.Łososie wracają do Rudawy i Wisły

Setki młodych łososi trafia od kilku lat doWisły i jej dorzeczy. Wczoraj przedstawicieleWWF Polska (międzynarodowej organizacjiekologicznej) nad Rudawą w Zabierzowieopo wiadali o potrzebie odtworzenia popula-cji łososia i wpuścili do rzeki pięć tysięcy larwtej ryby. WWF od pięciu lat pracuje nad tym,żeby pod Wawel wróciły łososie i żeby Wisłapo 50 latach przerwy znów stała się szlakiemwędrówek tych ryb. Ekologom pomaga

w tym Uniwersytet Rolniczy i RegionalnyZarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie. Jakprzyznaje prof. Tomasz Mikołajczyk z UR,dopływy Wisły stanowią fantastyczne wa-run ki do rozrodu i życia łososi.

DZIENNIK POLSKI 22.04.2009 r.Nowalijki pełne chemii

Na targach dostępne są już młode ziemniaki,rzodkiewka, a nawet truskawki. Część jestsprowadzana z zagranicy, a pozostałe produ-kowane w Polsce. Wszystkie mają wspólną ce-chę: ich wegetacja jest wspomagana przez na-wozy. Jaką mamy pewność, że nie zaszkodząnam ziemniaki z Egiptu czy sztucznie pędzo -ne polskie pomidory? – Warzywa uprawianewczesną wiosną w szklarniach czy tzw. tune-lach zwykle są intensywniej nawożone. Jedno-cześnie słabsze nasłonecznienie o tej porze rokuspowalnia przekształcanie związków azoto-wych zawartych w nawozach i z tego powoduczęść z nich zostaje w warzywach – tłumaczyprof. Elżbieta Sikora z Katedry ŻywieniaCzłowieka Uniwersytetu Rolniczego. Azota -ny w wyniku przemian w przewodzie pokar-mowym przekształcają w liczne substancjeo charakterze rakotwórczym i mutagennym.Komisja Europejska zaleca monitorowaniezawartości tych związków głównie w szpina -ku i sałacie. Przepisy pozwalają jednak na to,by w okresie wczesnej wiosny dopuszczalnenormy były nieco wyższe. Młode warzywamogą wywoływać nietolerancje pokarmoweu dzieci. Najczęściej objawiają się one zmia-nami skórnymi takimi jak pokrzywki i wypry-ski, a także bólami brzucha.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 27.04.2009 r.Laboratoria od kuchni

Wszyscy, którzy chcą obejrzeć ciekawe okazyzwierząt domowych i gospodarskich, niezwy-kłe ryby, zaobserwować ciekawe procesy dostępne tylko w warunkach laboratoryj-nych, poznać zasady produkcji piwa lub po-wstawania biopaliwa, zajrzeć za kulisy pracyleśnika, zgłębić tajniki izolacji DNA, obej-rzeć roślin ne kultury in vitro, zasięgnąć

106

porad hodowlanych i weterynaryjnych po-winni przyjść na Uniwersytet Rolniczy pod-czas tegorocznego Festiwalu Nauki w Krako-wie (13-16 maja). Naukowym dyskusjom to-warzyszyć będą pokazy eksperymentówdokonywanych na co dzień wyłącznie za zamkniętymi drzwiami laboratoriów.

DZIENNIK POLSKI 29.04.2009 r.Nie będzie niskich opłat

Resort nauki chciałby, aby uczelnie, w zwią zkuz kryzysem ekonomicznym, obniżyły w tymroku opłatę rekrutacyjną dla swoich kandyda-tów. Z projektu rozporządzenia MNiSW wy-nika, że nie zmieni się górna granica opłaty re-krutacyjnej. Najwięcej, bo 150 zł będą moglizapłacić za postępowanie rekrutacyjne kandy-daci ubiegający się o przyjęcie na kierunki stu-diów, które wymagają przeprowadzenia spraw-dzianów uzdolnień artystycznych. 100 zł możekosztować rekrutacja obejmująca testy spraw-ności fizycznej. Wszyscy pozostali zapłacąmaksymalnie 85 złotych. Podwyżki maksy-malnych stawek nie będzie. Na UniwersytecieRolniczym kandydaci zapłacą 65 zł, co w zu-peł ności wystarczy na pokrycie kosztów rekru-tacji. 75 zł zapłacą kandydaci na AkademięGórniczo-Hutniczą i Uni wersytet Jagielloński,85 złotych na Uniwersytecie Pedagogicznymi Ekonomicznym. Zdaniem resortu nauki,praktyki uczelni mo że ukrócić jedynie niż de-mograficzny, który skłoni uczelnie do jeszczewiększego ubiegania się o kandydatów cho-ciażby poprzez obniżenie opłaty rekrutacyjnej.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 6.05.2009 UJ podniósł opłaty za rejestrację na studia

Chętni na Uniwersytet Jagielloński będą mu-sieli zapłacić 75 zł opłaty rekrutacyjnej, czylio 10 zł więcej niż rok temu. Większość kra-kow skich uczelni planuje pozostać przy ubie-głorocznych opłatach edukacyjnych. Uniwer -sytet Rolniczy pozostawi kwotę 65 zł, Politech-nika Krakowska – 80 zł i 140 zł za rejestracjęna architekturę. Jak wynika z ministerialnegorozporządzenia, maksymalne wysokości opłatsą takie same jak w roku poprzednim. Roz-

bieżnośći w wysokości opłat mogą wynikaćz braku precyzyjnych standardów dotyczą-cych liczenia opłat rekrutacyjnych.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 8.05.2009Wszechmogący kawałek plastiku

Elektroniczna legitymacja zadomowiła się jużna 115 polskich uczelniach. Imitująca kształ-tem dowód osobisty jest nie tylko atrakcyjna,ale ma również bogate wnętrze, gdyż możebyć zarówno biletem autobusowym, jak i wej-ściówką do kina. Blankiet legitymacji wyposa-żony jest w szereg rozwiązań ochronnych: dwamikroprocesory i mikrodruki. Młodzi ludzienajczęściej wykorzystują legitymację jako kartęwstępu do obiektów studenckich (69 proc.wskazań). Ten kawałek plastiku ma jednakznacznie więcej funkcji. Co czwarty studentchciałby poszerzyć możliwości swojej legityma -cji. Najczęściej wspominają o elektro nicznymindeksie, bilecie do instytucji kulturalnychi karcie wstępu na imprezy masowe. Ponadto80 proc. studentów byłoby zainteresowanychbezpieczną wymia ną danych za pośrednictwemkarty z uczelnią oraz instytucjami państwo-wymi, a niemal każdy uważa za szczególnieważne uczynienie legitymacji iden tyfikatoremrównież na zagranicznych uczelniach dla pro-gramu Erasmus. Mimo wielu zalet, elektroni -czne cudo ma też swoich przeciwników. – Wy-daje mi się, że taka karta nie jest mi do szczęściapotrzebna. Nie jestem wielką zwolenniczką no-winek – uważa Magdalena Wojtylak, studen tkaagroturystyki na Uniwer sytecie Rolniczym.Karta może być niebez piecznym źródłem infor -macji o danej osobie. Elektro niczne legitymacjebez wątpienia ułatwiają studenckie życie. Trzebatylko strzec ich pilnie i używać rozsądnie.

DZIENNIK POLSKI 8.05. 2009 r.Studencka zabawa

W juwenalia uczelnie prześcigają się w atrak-cjach. Na Politechnice grał T-Love, na Uni-wersytecie Rolniczym zorganizowano prze-gląd kapel studenckich. Tradycyjnie odbędziesię pochód juwenaliowy z miasteczka studen -c kiego na Rynek.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 9-10.05.2009Studenci już rządzą w Krakowie

Tegoroczny korowód juwenaliowy prowa-dziła Orkiestra Dęta AGH przebrana zaowady. Głównym łapaczem os był KrzysztofWołowiec. Wśród pszczół wyróżniała się bie-dronka Małgorzata Włosińska, a na bęben-kach przygrywał Marcin Kruk. Nad bezpie-czeństwem pochodu czuwała grupa antyter-rorystyczna Orzeł 7, którą tworzyli studenciUJ, AGH i UR. W barwnym korowodzie do-minowały smerfy, owady, diabły oraz wam-piry. Agata Trybus z II roku ASP udawałakonserwę turystyczną. Towarzyszył jej otwie-racz, czyli Przemek Drzyżdżyk z III roku ho-dowli zwierząt UR.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 11.05.2009 r.Święto krakowskiej nauki

Kraków jest miastem akademickim, w którymdziałają już cztery uniwersytety: Jagielloński,Rolniczy, Ekonomiczny i Pedagogiczny. Wymagania rynku pracy powodują, że dziścoraz więcej ludzi decyduje się na rozpoczęciestudiów doktoranckich. Uzyskanie stopniadoktora habilitowanego z danej dziedzinywiedzy związane jest z pracą dydaktyczną nauczelni. W piątek, 8 maja na UniwersytecieRolniczym w Krakowie odbyły się promocjedoktorskie i habilitacyjne. Jest to końcowy,miły akcent wieloletniego trudu doktorów ha-bilitowanych i doktorów, niewymiernej opiekinaukowej promotorów oraz życzliwej troskiwielu ogniw instytucjonalnych uczelni. Dlanauki polskiej promocje są ważnym wydarze-niem, gdyż część doktorów zasila kadrę na-ukową, odmładzając ją. Dzięki temu możemystale zgłębiać nowe obszary wiedzy.

DZIENNIK POLSKI 12.05.2009 r.Specjaliści od przestrzeni

Pracownie projektowe, firmy deweloperskie,pracownie konserwacji zabytków i ochrony śro-dowiska, parki narodowe oraz urzędy admi ni -stracji publicznej – w tych i w jeszcze wielu in-nych miejscach będą mogli pracować absolwen -ci nowego kierunku studiów uruchamianego

piszą o nas

107

w krakowskim Uniwersytecie Rolniczym. Od1 października 2009 roku rusza tam architek-tura krajobrazu. Absolwenci nowego kierunkubędą przygotowani do wykonywania prac in-wentaryzacyjnych obiektów architektury kra-jobrazu, sporządzania studiów środowiskowo-krajobrazowych, kształtowania krajobrazuw skali miejscowych planów zagospodarowa-nia oraz projektowania terenów zieleni miej-skiej, parków, ogrodów, cmentarzy i terenówsportowych. Architektura Krajobrazu na Uni-wersytecie Rolniczym będzie stanowić uzu-pełnienie i rozszerzenie oferty dydaktycznejPolitechniki Krakowskiej.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 13.05.2009 r. Ranking uczelni: UJ jest najlepszy w kraju

Uniwersytet Jagielloński jest najlepszą uczel-nią w kraju, tak wynika z rankingu szkółwyższych przygotowanego przez „Rzeczpo-spolitą” oraz „Perspektywy”. Ale po piętachkrakowskiej Alma Mater depcze UniwersytetWarszawski. Krakowski Uniwersytet Pedago-giczny także jest najlepszy wśród szkół kształ-cących nauczycieli, a Akademia Górniczo-Hutnicza zajęła drugą pozycję wśród uczelnitechnicznych. Uniwersytet Rolniczy zajmuje4. miejsce wśród uczelni rolniczych.

DZIENNIK POLSKI 14.05.2009 r.Festyn Nauki na krakowskim Rynku

Trzydzieści trzy namioty, kilkaset pokazów,eksperymentów i prezentacji, występy arty-styczne na estradzie – to wszystko czeka kra-kowian, którzy przyjdą dziś na Rynek Głów -ny. O godz. 11 rozpocznie się tam Festyn Nauki. Festyn jest częścią trwającego odśrody Festiwalu Nauki 2009. Zgodnie z tra-dycją, prezentacje zostały przygotowane tak,aby maksymalnie zaciekawić i zainteresowaćwidzów. I tak, np. na stoisku UniwersytetuRolniczego będzie można zobaczyć, w jakisposób wykrywa się substancje konserwującew żywność i spróbować tradycyjnych pro-duktów spożywczych. Uniwersytet Jagielloń-ski pokaże m.in. tajemnice wulkanów, chro-mosomy pod mikroskopem i ciekłe powie-

trze. Politechnika Krakowska zaprosi na„spacer mostami królewieckimi”, pokaże no-woczesne źródła światła oraz udzieli odpo-wiedzi m.in. na pytanie – czy kamienie mogąbyć ciekawe?

DZIENNIK POLSKI 14.05.2009 r.Warto wiedzieć

Zapowiedź premierowego spektaklu pt. Nowaznajomość w wykonaniu aktorów Teatru Zor-ganizowanych Studentów UR, który odbę-dzie się w Klubie Akademickim „Arka”.

www.dlastudenta.pl 14.05.2009 r.10 Jubileuszowy Dzień Mechanizatora

W najbliższy piątek, od godziny 17.00 do póź-nych godzin wieczornych, na terenie Wydzia -łu Inżynierii Produkcji i Energetyki Uniwersy-tetu Rolniczego, odbywać się będzie 10. Jubi-leuszowy Dzień Mechanizatora. Wydarzeniena stałe wpisało się w tradycje Wydzia łu Inży-nierii Produkcji. W tym roku odbywać się bę-dzie po raz dziesiąty. Obchodom towarzy szyćbędą gry i zabawy oraz konkurencje sprawno-ściowe i zmagania intelektualne. Zwieńcze-niem dnia jest dyskoteka pod gołym niebem,a dla wszystkich, którzy będą chcieli się posilićdostępny będzie grill i bufet. W programiemiędzy innymi: konkurencje indywidualne:bieg o puchar rektora, przetaczanie opony, siłowanie na rękę (kobiety, mężczyźni), kon-kurs na najszybszego „Kangur-studenta” (biegw worku), olimpiada, „co każdy student powi-nien wiedzieć o Uniwersytecie Rolniczym,konkurs na najzabawniejszą „Przyśpiewkę”,konkurencje grupowe: przeciąganie terenów -ki, slalom taczką, obieranie jabłka na najdłuż-szą długość skórki, kalambury, rzut ziemnia-kiem do celu, dyskoteka.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 15.05.2009 r.O nauce inaczej

Namioty, a w nich tajniki produkcji piwa,nietypowe okazy ryb, metody powstawaniabiopaliwa i wiele innych ciekawostek. Tak bę-dzie wyglądał Festiwal Nauki na Uniwersyte-cie Rolniczym. W budynku uczelni (al. Mic-

kiewicza 24/28) od godz. 10.00 do 18.00 naamatorów zgłębiania sekretów świata naukiczekają prezentacje działalności studentówUR oraz wykłady. To niecodzien na okazjaprzyglądnięcia się z bliska pracy naukowcaoraz zaobserwowania procesów dostęp nychwyłącznie w warunkach laboratoryjnych.


X Jubileuszowy Dzień Mechanizatora od go-dziny 17.00 na terenie Wydziału Inżynierii Pro-dukcji i Energetyki Uniwersytetu Rolnicze go.W programie między innymi: bieg o pu charrektora, przetaczanie opony, siłowanie na rękę(kobiety, mężczyźni), konkurs na najszybszego„Kangur-studenta” (bieg w wor ku), olimpia da– „co każdy student powinien wiedzieć o Uni-wersytecie Rolniczym”, slalom taczką, obiera-nie jabłka na najdłuższą długość skórki, kalambury, rzut ziemniakiem do celu, pokaz grupykaskaderskiej z udziałem koni, dyskoteka.

DZIENNIK POLSKI 15.05.2009 r.Dzierżawa szansą na rozwój rolnictwa

„Europejskie rolnictwo i gospodarka żywno-ściowa w warunkach światowego kryzysu” –Argokonferencja na Uniwersytecie Ekono-micznym. Rozmowa z prof. dr hab. Wiesła-wem Musiałem, kierownikiem Katedry Eko-nomiki i Organizacji Rolnictwa Uniwersy-tetu Rolniczego w Krakowie. Rolnicy skutkikryzysu odczuwają już od 2008 roku, kiedyzaczęły spadać ceny na produkty rolnicze,głównie zwierzęce. Rolnicy zmniejszyli za-kup nawozów i środków ochrony roślin dosiewów jesiennych. Kryzys powstrzymujerównież od inwestycji, np. zakupu nowegociągnika. Dziś posiadanie małego gospodar-stwa ok. 5 ha jest nieopłacalne. Szansę na do-chodowość mają gospodarstwa o powierz -chni powyżej 30 ha. Tymczasem aż 98% go-spodarstw na terenie Małopolski zajmuje do5 ha. Szansą dla rolników są gospodarstwaekologiczne i łączenie się w grupy marketin-gowe, by razem organizować ścieżki dystry-bucji i negocjować ceny.

108


16-17.05.2009 r.Jeszcze dziś trwa Festiwal Nauki

Tłumy zwiedzających przewijały się przezstoiska wszystkich uczelni prezentujących sięw czasie trwającego na Rynku Głównym Fe-stiwalu Nauki. Najwięcej było dzieci, ale i oneprzyjmowane były z radością i traktowane po-ważnie. Studenci Uniwersytetu Rolniczegoprzyszli z różnymi zwierzętami. Przy wtórzepisków i okrzyków, młodzież brała w ręcewęże, robiła fotografie z wielkimi ślimakami.Studenci z AGH uczyli jak płukać złoto orazjak się odlewa ołowianą armię.


16-17.05.2009 r.Chemia była trudna

Płatki z mlekiem na śniadanie, orzeźwiającyprysznic i konieczny kopniak na szczęście odmamy – tak w skrócie wyglądał wczorajszyporanek Asi Lenartowicz. Wczoraj na matu-rze zdawała chemię, której wynik jest decy-dujący w rekrutacji na jej wymarzony kieru-nek studiów – technologię żywności na Uni-wersytecie Rolniczym. To rodzinna tradycja,jak podkreśla – większość jej rodziny studio-wała na UR. Przed Asią jeszcze tylko angiel-ski, ale jak sama podkreśla – to już tylko for-malność.


18.05.2009 r.Człowiek, przestrzeń, energia

Współczesna nauka większości z nas kojarzysię z komputerami i bardzo zaawansowanymitechnologicznie laboratoriami badawczymi.To niekiedy zniechęca i odstrasza. Tymcza-sem nauka może być fascynującą przygodą.Pod hasłem „Człowiek – Przestrzeń – Ener-gia” już po raz 9. w Krakowie odbywał się Fe-stiwal Nauki. Dużym zainteresowaniem cie-szyły się stanowiska Uniwersytetu Rolniczegow Krakowie, na których były żywe zwierzęta,m.in. owce, konie, ryby i osiołek.

DZIENNIK POLSKI 21.05.2009 r.Wyższe uczelnie rozpoczęły ostrą walkę

o kandydatów

Do krakowskich uczelni kryzys jeszcze nie do-tarł, za to coraz bardziej daje im się we znakiniż demograficzny. Dlatego na swoją promo-cję wydają coraz więcej pieniędzy. Billboardy, plakaty, banery w internecie, rekla -my w telewizji oraz w prasie i to nie tylko kra-jowej. Krakowskie uczelnie rozpoczęły ostrąwalkę o kandydatów. Co prawda, żadna z nichnie chce zdradzić, ile pieniędzy planuje na toprzeznaczyć, ale ich przedstawiciele podkre-ślają, że na pewno więcej niż jeszcze rok temu.Rośnie konkurencja na rynku edukacyjnym,co w połączeniu z niżem zmusza wszystkieuczelnie do poszukiwania nowych, efektyw-niejszych metod promocji. Uniwersytet Rol-niczy wystartował więc w tym roku z kampa-nią reklamową w radiu i telewizji regionalnej.Zainwestował też w reklamę na ekranie TeatruBagatela oraz w tramwajach i autobusach.Oprócz tego zamieszczone zostały dwie potę -żne reklamy na city-scrollach z następującymihasłami reklamowymi: „Uniwersytet Rolniczy– wielkie pole do nauki” „Pielęgnujemy wiedzę”oraz „Jedyny Uniwersytet Rolniczy w Polsce”.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 21.05.2009 r. Rusza dziecięcy uniwersytet

Uniwersytet Rolniczy zaprasza dzieci w wieku7 - 12 lat na wykłady. Pierwsze zajęcia o owa-dach, embrionach i pasożytach odbędą sięw sobotę, 23 maja. Na warsztatach z embriolo-gii ptaków dzieci dowiedzą się m.in. jak wjajku powstaje nowe życie. Mali laboranci zo-baczą również, jak w jajku rośnie kurczak. Nakoniec uczestnicy zajęć będą świadkami nie-zwykłego momentu: podsłuchają i podglądnąklujące się pisklęta. Młodzi słuchacze dowie-dzą się m.in. co to jest pasożyt – czy może nimbyć człowiek dla człowieka, jacy niechciani„goście” żyją w ludziach i zwierzętach i gdziemożna spotkać pasożyty w domu oraz podczasspaceru w lesie, w parku, nad wodą. W ten spo-sób uczelnia rolnicza włącza się w projekt„Uniwersytet dzieci - wiedza i wyobraźnia”.

www.mmkrakow.pl 21.05.2009 r.Uniwersytet dzieci – wiedza i wyobraźnia

W najbliższą sobotę (tj. 23 maja) UniwersytetRolniczy w Krakowie po raz pierwszy włączysię w projekt „Uniwersytet dzieci – wiedzai wyobraźnia”. Uniwersytet przez dwa dni bę-dzie inspirował młodych ludzi nauką z za-kresu entomologii (dział zoologii zajmującysię owadami), parazytologii (nauka o pasoży-tach) i embriologii ptaków (rozmnażanie pta-ków). Zajęcia odbywać się będą na WydzialeHodowli i Biologii Zwierząt UniwersytetuRolniczego, Al. Mickiewicza 24/28, a takżena terenie Kampusu UJ.

www.mmkrakow.pl 21.05.2009 r.Nowa Znajomość w klubie Arka

Recenzja ze spektaklu „Nowa Znajomość”.14 maja na terenie kampusu UniwersytetuRolniczego, przy al. 29 Listopada odbyło sięprzedstawienie teatralne pt: „Nowa Znajo-mość”. Opowiada ona historię dwóch par.Pierwsza to patologiczna rodzina, w którejmąż Zbigniew nagminnie nadużywa alkoholuczęsto powracając do domu pijany. Na drugiejpłaszczyźnie widzimy Katarzynę i Bożydara.Tutaj sytuacja jest nieco odmienna. Mąż piszeod wielkiego dzwonu artykuły filozoficzne,cieszące się niewielkim zainteresowaniem czy-telników. Żona natomiast utrzymuje go, pra-cując do późnych godzin wieczornych. Jed-nocześnie nie traktuje go poważnie: jest nie-czuła, nawet wtedy gdy mąż przyłapuje ją nazdradzie, wychodzi z kochankiem bez zaże-nowania. Obydwa związki to gra pozorów,nikt nie czuję się w nich szczęśliwy. W całejtej śmieszne historii jest pewien morał. Obiepary boją się prawdziwego związku i trwająnieszczęśliwie w patologicznych rodzinach.


Uroczysty Koncert Jubileuszowy Uniwersy-tetu Rolniczego w Krakowie odbędzie sięo godzinie 18.00 w Centrum Kongresowym

piszą o nas

109

Uniwersytetu Rolniczego. W programie naj-bardziej atrakcyjne utwory z repertuaruchóru oraz opowieść o krótkiej, ale bogatejjego historii.

GAZETA WYBORCZA 22.05.2009 r.Dzieci opanują UR

3 i 30 maja Uniwersytet Rolniczy w Krakowiestanie otworem dla dzieci w ramach projektu„Uniwersytet dzieci – wiedza i wyobraźnia”.Przez dwa dni organizowane będą wykła dy,pokazy i warsztaty skierowane do mło dychstudentów w wieku 7-12 lat z zakresu wiedzyz nauki o pasożytach, owadach i o rozmnaża-niu ptaków.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 25.05.2009 r.Uniwersytet dzieci

W jaki sposób w jajku powstaje nowe życie?Jak mieści się w nim rosnący zarodek kurcza -ka? Odpowiedź na te i inne pytania, dziecibędą mogły znaleźć już w najbliższą sobotę. 30maja Uniwersytet Rolniczy w Krakowie stanieotworem dla dzieci w ramach projektu „Uni-wersytet dzieci – wiedza i wyobraźnia”. Przezdwa dni organizowane będą wykłady, pokazyi warsztaty skierowane do młodych studentóww wieku 7-12 lat z zakresu wiedzy z nauki o pa-sożytach, owadach i o rozmnażaniu ptaków.

DZIENNIK POLSKI 26.05.2009 r.IX Ogólnopolskie Dni Owada pod hasłem

„Much(a)ówka nie jedno ma imię”

29-31 maja – Wydział Ogrodniczy

(al. 29 Listopada 54)

Wystawa żywych owadów krajowych i egzo-tycznych, pajęczaków egzotycznych, owadówdrapieżnych, parazytoidów oraz nicieni, ko-lekcje roślin owadożernych, owady preparo-wane, prezentacja exlibrisów i fotografii o te-ma tyce entomologicznej. Dla najmłodszychodbywać się będą warsztaty. W sobotę i nie-dzielę niewątpliwym hitem będzie prezenta-cja „KUCHNI Z POSMAKIEM OWADA”połączona z degustacją!

www.naukawpolsce.pap.pl, ww6.tvp.pl,

www.dlastudenta.pl,

www.studente.pl,

www.wrotamalopolski.pl,

www.mmkrakow.pl,

www.studentserwis.eu, www.studia.net,

www.wrotamalopolski.pl,

www.portalwiedzy.onet.pl,

www.mmkrakow.pl, www.biolog.pl,

www.forms.ekologia.pl,

www.studentnews.pl,

www.wiadomosci24.pl,

www.radiokrakow.pl,

www.targirolne.pl

Od 29 do 31 maja br. w budynkach Wy-działu Ogrodniczego i Leśnego Uniwersy-tetu Rolniczego w Krakowie odbywać siębędą IX Ogólnopolskie Dni Owada pod ha-słem „Much(a)ówka nie jedno ma imię”.

Impreza co roku gromadzi tłumy zwiedzają-cych. Stałymi elementami Dni Owada są wy-stawy żywych owadów krajowych i egzotycz-nych, pajęczaków egzotycznych, owadów dra-pieżnych, parazytoidów oraz nicieni. Ponadtomożna zobaczyć kolekcje roślin owadożer-nych, owady preparowane, a także obejrzećwystawę exlibrisów i fotografii o tematyce en-tomologicznej. Jak co roku dla najmłodszychodbywać się będą warsztaty, podczas którychbędzie można m.in. ulepić gliniane domki dlaowadów. Dodatkową atrakcją będą wróżby„owadziej wróżki”, „owadzie” tatuaże, zawodyw owadziej lekkoatletyce czy konkursy rysun -ku ulicznego. Przez cały czas odbywać siębędą kiermasze – owadów krajowych i egzo-tycznych w gablotkach i do samodzielnegorozłożenia, produktów pszczelich, akcesoriówentomologicznych, książek o tematyce ento-mologicznej, ogrodniczej oraz ogólno-przy-rodniczej. W sobotę i niedzielę niewątpli-wym hitem będzie prezentacja „KUCHNIZ POSMAKIEM OWADA” połączona z de-gustacją! Na sobotni wieczór zaplanowanowystęp kabaretu „Na sześciu nogach” oraz„Bal Owada”, gdzie obowiązywać będzie prze-branie za owada.

DZIENNIK POLSKI 27.05.2009Koniec z fikcyjnymi etatami

na polskich uczelniach

Od roku akademickiego 2010/2011 każdy nau -czyciel akademicki, który będzie chciał praco-wać równolegle w innej uczelni, będzie musiałuzyskać zgodę rektora. Ministerstwo Naukii Szkolnictwa Wyższego sprawdza, czy nauczy-ciele akademiccy – pracując na kilku etatach –nie zaniedbują obowiązków wobec studentów.Resort gromadzi oświadczenia uczelni na tematwieloetatowości naukowców – ustalił „Dzien-nik Polski”. Według Bartłomieja Banaszaka,przewodniczącego Parlamen tu Studentów, do-cierają w tej sprawie sygnały od studentów z róż-nych uczelni. Wskazują oni, że wykładowcy nie-raz opuszczają zajęcia i zaniedbują pracę na-ukową. Na więcej niż jednym etacie pracujeobecnie około 11 proc. naukowców z Uniwersy-tetu Rolniczego, 36 proc. z Uniwersytetu Eko-nomicznego i 10 proc. z Uniwersytetu Pedago-gicznego. Zmiany proponowane przez Mini-sterstwo są rewolucyjne i oznaczają, że częśćszkół prywatnych będzie musiała ulec likwidacji.

DZIENNIK POLSKI 28.05.2009 r.Nie bójmy się owadów

Rozmowa z entomologiem, prof. Kazimie-rzem Wiechem z Katedry Ochrony RoślinUniwersytetu Rolniczego. W naszym otoczeniu jest bardzo dużo owa-dów. Na jednego człowieka przypada paręsetmilionów tych stworzeń. W Polsce mamy„mszycowe lato”, dlatego także w tym rokumożemy się spodziewać komarów lub much.Wszystko zależy od wilgotności. Każde stwo-rzenie ma jakieś zadanie. Np. rolą skorka,zwanego potocznie szczypawką nie jestuszczypanie, czy wchodzenie do ucha, a zja-danie mszyc. Szrotówek to jeden z niewieluprzykładów owadów, które w widoczny spo-sób szkodzą niszcząc nasze kasztanowce.A tak naprawdę przyczynia się do tego czło-wiek poprzez niewłaściwą pielęgnację, sypa-nie soli zimą czy zanieczyszczone środowi-sko. Więcej będzie się można dowiedzieć naOgólnopolskich Dniach Owada.

110

DZIENNIK POLSKI 28.05.2009Warto wiedzieć

www.studentnews.pl 29.05.2009 r.Spotkanie podróżnicze – wyprawa do Maroko

Klub Akademicki „Arka” zaprasza na czwartez kolei „Spotkania Podróżnicze”. „Wyprawa”do Maroko odbędzie się 29 maja 2009 r. Pod-czas spotkania przewidziano liczne atrakcje,m.in. pokazy tańca oraz degustację kawy afry-kańskiej i herbaty marokańskiej!

DZIENNIK POLSKI 29.05.2009 r.Nie bójmy się owadów

UNIWERSYTET ROLNICZY. Żywe owa -dy krajowe i egzotyczne, pająki ptaszniki,skorpiony i wiele innych stworzeń można oddziś oglądać na Dniach Owada pod hasłem„Much(a)ówka nie jedno ma imię” organizo-wanych przez Uniwersytet Rolniczy. Małokto o tym wie, ale na jednego człowieka przy-pada kilkaset milionów owadów. Ekspozycjaowadów na Uniwersytecie Rolniczym zaj-muje aż trzy piętra. Można obejrzeć wystawęfotograficzną, wziąć udział w warsztatach bu-dowania domków z gliny, posłuchać wykła-dów tematycznych czy skosztować specjałów„owadziej kuchni”.

WIEŚ JUTRA Nr 5/2009Wypowiedź rektora Uniwersytetu Rolniczego

im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątajajest jedynym uniwersytetem przymiotniko-wym w Polsce, który pozostał przy nazwie„rolniczy”, kultywując prawie 250 letnią trady-cję nauk rolniczych w Krakowie. Uczelnia od-grywa znaczącą rolę w regionie południowo-wschodniej Polski. Prowadzone i urucha-miane kierunki i specjalności uwzględniajązmiany wynikające z transformacji polskiegorolnictwa i terenów wiejskich. Studenci zdo-bywają umiejętności praktyczne w stacjachdoświadczalnych Uczelni oraz prywatnychgospodarstwach rolnych, zakładach przemysłuspożywczego oraz instytucjach państwowych.Studenci mają również możliwość wyjazdu napraktyki zagraniczne. Swoje zainteresowania

studenci mogą rozwijać w studenckich kołachnaukowych, Akademickim Klubie Sporto-wym, Chórze Uniwersytetu Rolniczego, Stu-denckim Zespole Góralskim „Skalni”, ZespoleSygnalistów Myśliwskich „Hagard”, kabareciestudenckim. Chcąc aktywizować współpracęUczelni z gospodarką utworzono CentrumTransferu Technologii. Uniwersytet Rolniczyściśle współpracuje z jednostkami samorząduterytorialnego, podmiotami gospodarczymioraz instytucjami naukowo-gospodarczymi.Przy Wydziale Technologii Żywności działaMałopolskie Centrum Monitoringu i Atesta-cji Żywności. Do zadań Centrum należy m.in.przeprowadzanie analiz jakości żywności, mo-nitoring zanieczyszczeń żywności, sporządza-nie ekspertyz i opinii i wiele innych. Działal-ność naukowo-badawcza w zakresie nauk rol-niczych i leśnych realizowana jest w ramachdziałalności statutowej, badań własnych, pro-jektów badawczych, specjalnych programówi urządzeń badawczych oraz prac zleconych.W 2008 roku pracownicy Uniwersytetu Rol-niczego zrealizowali 124 projekty badawczew następujących dyscyplinach: nauki o rośli-nach uprawnych i glebie, nauki o zwierzętachhodowlanych, leśnictwo, biotechnologia, -nauki o żywności i żywieniu, kształtowaniei ochro na środowiska przyrodniczego orazinne w obszarze nauk przyrodniczych, takżebadania interdyscyplinarne. Uczelnia prowadziwspółpracę naukową i wymianę akademickąz wieloma ośrodkami naukowymi w Europie,w Stanach Zjednoczonych oraz na Tajwanieoraz należy do EUA (European Univer sity As-sociation) i UNeECC (University Network ofthe European Capitals of Culture).

GAZETA WYBORCZA 30-31.05.2009 r.Z ptasznikiem na ręce i policzku

Kasi, która przyszła wczoraj na odbywające sięw budynkach Wydziału Leśnego i Ogrodni-czego Uniwersytetu Rolniczego (IX Ogólno-polskie Dni Owada z mamą i siostrą, najbar-dziej podobał się chrząszcz straszyk, a dużegopająka ptasznika wcale nie bała się wziąć narękę. Dni Owada – pająk ptasznik spaceruje

po ręce. Niewątpliwym hitem tegorocznejedycji – odbywającej się pod hasłem„Much(a)ówka nie jedno ma imię” – będzieprezentacja „Kuchni z posmakiem owada” po-łączona z degustacją. Wystawie żywych owa-dów towarzyszą liczne wykłady i prelekcje.Dzieci mogą także wysłuchać wróżb „owa-dziej wróżki” lub zrobić sobie owadzi tatuaż.

DZIENNIK POLSKI 30.05.2009 r.Dni owada. Much(a)ówka niejedno ma imię

Przez cały weekend trwają, organizowaneprzez Uniwersytet Rolniczy, Dni Owada –pod hasłem „Much(a)ówka niejedno maimię”. Impreza odbywa się po raz dziewiąty i coroku gromadzi więcej odwiedzających – jakpodkreśla prof. Kazimierz Wiech z KatedryOchrony Roślin Uniwersytetu Rolniczego.Obejrzeć można owady krajowe i tropikalneoraz sporą kolekcję pająków i skorpionóworaz skosztować owadzich potraw.

DZIENNIK POLSKI 1.06.2009 r.Szarańcza z grilla na Dniach Owada

UNIWERSYTET ROLNICZY. Najwięk-szą atrakcją IX Ogólnopolskiego DniaOwada 2009 był kącik kulinarny. Najodważ-niejsze były dzieci, które zajadały się orygi-nalnymi przysmakami. Można było spróbować jak smakuje mącznikmłynarek z cebulka i przyprawami, albo sza-rańcza z grilla. Dni Owada zorganizowaneprzez Uniwersytet Rolniczy z roku na rokprzyciągają coraz więcej widzów. Krakowianiebyli zachwyceni organizacją i już szykują się naprzyszłoroczne, jubileuszowe Dni Owada.

DZIENNIK POLSKI 1.06, 2.06.2009 r.Warto wiedzieć

„Dzień dziecka w Arce” – 1 czerwca o godzi-nie 17.00. W programie między innymi: wy-stęp kabaretu „O co chodzi” studentów Uni-wersytetu Rolniczego w Krakowie, spektakl„Teatru Wielkie Koło”, czytanie bajek, licznekonkursy.

piszą o nas

111

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 8.06.2009 r.Nie taki owad straszny

Większość z nas boi się owadów i to jest przy-czyną, że bezmyślnie je tępimy. Tymczasem jaksię okazuje, z owadami można się zaprzyjaźnić.Jeśli ktoś jeszcze ma wątpliwości, powinienw przyszłym roku udać się na ogólnopolskiedni owada. Jest to impreza corocznie orga -nizowana przez Uniwersytet Rolniczy w Kra-kowie. To jedyna okazja, by podpatrzyć z bliskażycie wielu zwierząt, których nie zobaczymy nałące za oknem. Podczas tegorocznych DniOwada największe poruszenie wywołała ekspo-zycja pająków, które każdy mógł wziąć do ręki.Podczas wykładów można było się dowiedzieć,że …życie na ziemi bez owadów nie byłobymożliwe. Moderatorem i pomysłodawcą dniowada jest prof. dr hab. Kazimierz Wiech.

DZIENNIK POLSKI 9.06.2009 r.Uczelnie liczą na najazd turystów i pielgrzymów

Krakowskie szkoły wyższe uruchamiają nowekierunki studiów i specjalności. Tym razempostawiły na turystykę i rekreację – pisze„Dziennik Polski”. Specjalistów od turystykiw Krakowie kształci już kilka tamtejszychuczelni: Uniwersytet Ekonomiczny, Uniwersy-tet Rolniczy i Akademia Wychowania Fizycz-nego, taką specjalność bez trudu można zna-leźć również w Uniwersytecie Jagiellońskimi niemal w każdej prywatnej szkole. Od paź-dziernika do tego grona dołączą jeszcze trzyuczelnie publiczne. Turystykę i rekreację bę-dzie można więc studiować na Wydziale Geo-logii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Akade-mii Górniczo-Hutniczej. Pilnymi obserwato-rami rynku pracy są również władze PapieskiejAkademii Teologicznej. Uczelnia znalazła lukęi uznała, że może ją zapełnić. Chodzi o tury-stykę religijną. Kraków i Małopolska nie mogąnarzekać na brak pielgrzymów, dlatego od paź-dziernika studenci teologii w PAT będą moglikształcić się na specjalności turystyka religijna.

DZIENNIK POLSKI 9.06.2009 r.Serce w zakrętkach PET

Studenci Uniwersytetu Rolniczego w Krako-

wie pomagają niepełnosprawnym dzieciom,jednocześnie propagując dbanie o środowi-sko. Od wielu miesięcy prowadzą akcję cha-rytatywną, która polega na zbieraniu plasti-kowych zakrętek z butelek po wodzie mine-ralnej, napojach, sokach itp. Studiują, wieluz nich także pracuje, a jednak – mimo na-tłoku codziennych zajęć – znajdują czas napomaganie niepełnosprawnym dzieciakom.Za uzyskane pieniądze można kupić niepeł-nosprawnemu dziecku wózek inwalidzki lubinne potrzebne sprzęty, można opłacić reha-bilitację itp. Do tej pory zebrali już ponad 20ton zakrętek i pomogli trójce dzieci. Swą ak-cję studenci UR nazwali „Pomagamy nietylko przyrodzie” – połączyli w ten sposóbdbałość o środowisko i ekologię z działalno-ścią charytatywną. Jak zgodnie podkreślają -dbamy o ludzi, by oni dbali o naszą MatkęZiemię. Teraz studenci chcą pomóc 10-let-niemu Grzesiowi z Zielonek, który zachoro-wał na pneumokokowe zapalenie opon mó-zgowych. Dla Grzesia muszą zebrać aż 20-24ton zakrętek. Firma recyklingowa z Myślenic,która skupuje zakrętki, płaci po złotówce zakilogram. Informacje o akcji znaleźć możnana stronie internetowej www.zakretki.info.Zebrane zakrętki przynosić należy do biuraUczelnianej Rady Samorządu StudentówUR: al. Mickiewicza 21, pokój nr 39 (tel.012-662-43-94).

RZECZPOSPOLITA 15.06.2009 r.Uczelnie z limitem przyjęć

Kontrowersyjna nowelizacja ustawy. Dla-czego minister nauki chce decydować, ilukandydatów może przyjąć publiczna uczel-nia. Większy wpływ urzędników na uczelniepubliczne i preferowanie uczelni prywatnych– tego obawiają się eksperci. Ich niepokój bu-dzi pomysł Ministerstwa Nauki, jaki znalazłsię w projekcie nowelizacji ustawy o szkolnic-twie wyższym. Minister Barbara Kudryckaskieruje go dziś do konsultacji międzyresorto-wych. Jest w nim zapis o limitowaniu przezszefa resortu miejsc na studiach na uczelniachpublicznych. Teraz szkoły wyższe same decy-

dują, ilu przyjąć studentów. Od ich liczby za-leży wysokość dotacji z budżetu. Limity, któ-rych wprowadzenie zakłada projekt, dotyczy-łyby uczelni z uprawnieniami do nadawaniahabilitacji. Ustawa da im prawo samodziel-nego uruchamiania nowych kierunków stu-diów (teraz program studiów zatwierdza mi-nister). Jednak będą je mogły otworzyć tylkopod warunkiem, że nie wzrośnie w nich liczbastudentów dziennych. Zwiększenie liczby stu-dentów stacjonarnych w tych uczelniach zależećbędzie od zgody ministra wydanej na podstawieanalizy struktury kształcenia w kraju – czy-tamy w projekcie. Jak ocenia prof. JanuszŻmija, wiceprzewodniczący Konferencji Rek-torów Akademickich Szkół Polskich – zapisjest niepokojący i wewnętrznie sprzeczny. Jeśliuczelnie akademickie będą mogły powoływaćnowe kierun ki, to dlaczego mają ograniczaćliczbę studentów? Gdzie ci studenci mają iść?Do uczelni niepublicznych? Jeden z eksper-tów resortu przyznaje nieoficjalnie, że powo-dem wprowadzenia limitów jest nadchodzącyniż demograficzny: – Chcemy zapobiec temu,by szkoły publiczne walczyły z niżem przezzwiększanie kierunków i liczby studentów. Za-pis o limitach ma być więc osłoną dla płat-nych uczelni niepublicznych, które będą miećproblem z naborem. Na uczelnie niepu-bliczne nowelizacja limitów nie nałoży. –Ustawa nie powinna faworyzować uczelni. Niejest dobrze, jeśli minister chce w ten sposób chro-nić szkoły niepubliczne. Uczelnie konkurująi młodzież sama powinna wybierać, gdzie chcestudiować – uważa rektor Uniwersytetu Rol-niczego, prof. Janusz Żmija. Zmiany ustawyo szkolnictwie wyższym obejmą też bezpo-średnio studentów. Według nowego projektubędą bezpłatnie kształcić się tylko na jednymkierunku.

DZIENNIK POLSKI 16.06.2009 r.Edukacja limitowana

Kontrowersyjne i nieprzemyślane – tak kra-kowskie uczelnie komentują niektóre założe-nia projektu nowelizacji ustawy o szkolnic-twie wyższym. W krakowskim środowisku

112

akademickim zawrzało po doniesieniach natemat pomysłu limitowania przez ministramiejsc na studiach w uczelniach publicznych.Ministerialny pomysł dotyczący limitów przyjęćstudentów w uczelniach publicznych jest dośćkontrowersyjny i myślę, że nie będzie służyćszkolnictwu wyższemu – komentuje prof. Ja-nusz Żmija, rektor Uniwersytetu Rolniczegoi wiceprzewodniczący Konferencji RektorówAkademickich Szkół Polskich. – Projekt tennie był konsultowany ze środowiskiem. Mło-dzież powinna sama decydować, gdzie chcestudiować. Tymczasem resort faworyzujeuczelnie niepubliczne. Wszystkie uczelnie po-winny podlegać takim samym rygoromrynku. Bartosz Loba, rzecznik resortu nauki,w rozmowie z „Dziennikiem Polskim” uspo-kaja: – Uczelnie z uprawnieniami do nadawa-nia habilitacji zyskają jeszcze większą autono-mię. Będą mogły same tworzyć i uruchamiaćkierunki studiów, dzięki czemu będą miećwiększą swobodę. Na etapie tworzenia kie-runku nie będzie potrzebna zgoda ministra.O tym, ile osób przyjąć na studia, będą uczel-nie same decydować do pewnego momentu.Jeśli pula środków na kształcenie zostanie wy-czerpana, wówczas resort podejmie decyzję,czy zwiększać limity przyjęć, czy nie. Chodzio to, żeby zadbać o strukturę kształcenia nauczelniach. Limitowanie miejsc na uczelniachto nie jedyny pomysł, który budzi emocje. Re-sort chce, aby bezpłatnie można było studio-wać tylko jeden kierunek. Najlepsi studenci –10 proc. z roku – będą mogli bezpłatnie stu-diować dwa kierunki. W Uniwersytecie Rol-niczym 15 proc. studentów uczy się dłużej niż5 lat. Największa rotacja jest na kierunkach:rolnictwo, zarządzanie, ogrodnictwo oraztechnika rolnicza i leśna. – Coraz więcej osóbstudiuje na więcej niż jednym kierunku, coz naukowego punktu widzenia jest czymś do-brym, ale z ekonomicznego – już niekoniecznie– mówi prof. Janusz Żmija, rektor Uniwersy-tetu Rolniczego. Projekt nowelizacji ustawyo szkolnictwie wyższym trafił do konsultacjimiędzyresortowych i społecznych. Zakładaon również wprowadzenie od roku akademic-

kiego 2010/2011 katalogu dozwolonych i za-kazanych opłat. Studenci zarówno uczelnipaństwowych, jak i prywatnych nie będą jużpłacić m.in. za rejestrację na kolejny semestri rok, egzaminy poprawkowe, komisyjne orazdyplomowe. Uczelnie nie będą mogły też po-bierać opłat za złożenie i ocenę pracy dyplo-mowej oraz za suplementy do dyplomów. Sty-pendia naukowe zastąpią nagrody rektora.Mniej osób będzie je dostawać niż dotych-czas, ale będą to wyższe kwoty.

DZIENNIK POLSKI 16.06.2009 r.Więcej miejsc w „Bratniaku”

Jesienią przybędzie 15 pokoi w domu stu-denckim Uniwersytetu Rolniczego przy ul. Ja-błonowskich 10/12. W akademiku „Bratniak”na pokoje zostanie zamieniona dotychczasowastołówka, która z parteru przeniesie się doprzyziemia. Po planowanej adaptacji studencizyskają w 15 pokojach 16 miejsc, w tym dwabędą dla osób niepełnosprawnych. Na URkształci się obecnie 12,5 tys. Studentów.Obecnie Uczelnia dysponuje 1817 miejscamiw domach studenckich.

www.studia.net 17.06.2009 r.Profesor A. Dubas doktorem honoris causa

Uniwersytetu Rolniczego

19 czerwca br. o godz. 11.00, w Auli Cen-trum Kongresowego Uniwersytetu Rolnicze -go w Krakowie odbędzie się uroczystośćnadania tytułu doktora honoris causa An-drze jowi Dubasowi, emerytowanemu profe-sorowi Uniwersytetu Przyrodniczego w Po-znaniu. Główny nurt zainteresowań nauko-wych prof. A. F. Dubasa dotyczy szerokopojętej agrotechniki kukurydzy i wprowa-dzania różnych kierunków jej wykorzystania.Z inicjatywy prof. Dubasa powołany zostałw 1984 r. Wielkopolski Związek Producen-tów Kukurydzy, przekształcony w 1993 r.w Polski Związek Producentów Kukurydzy.Związki profesora Dubasa z UniwersytetemRolniczym w Krakowie, a szczególnie z Wy-działem Rolniczo-Ekonomicznym i KatedrąSzczegółowej Uprawy Roślin, mają ponad

30-letnią historię. Pracownicy tej Katedry jużw latach 1976-1980 pr owadzili 2 projektybadawcze koordynowane przez prof. A. Du-basa. W późniejszych latach współpraca tabyła kontynuowana w zakresie doskonaleniatechnologii uprawy kukurydzy na ziarno, po-przez konsultacje i wspólne semi naria, wielo-krotną wymianę poglądów i wyników do-świadczeń podczas spotkań i konferencji na-ukowych. Kadra naukowa UR wielokrotniemiała okazję uczestniczyć w konferencjachnaukowych organizowanych przez, wiodącyw Polsce, szczególnie w zakresie uprawy ku-kurydzy, poznański ośrodek kierowany przezprof. Andrzeja Dubasa.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 19.06.2009 r.Strzeżcie nas sokoły, pstrągi

Gdzie szukać zwierząt, które stoją na strażynaszego bezpieczeństwa? Choćby na krakow-skim lotnisku Balice. Poza psami wykrywają-cymi terrorystów i przemytników narkoty-ków, na etacie są trzy sokoły chroniące lotni-sko i niebo nad nim przed ptakami. Poszczęśliwym wodowaniu airbusa w NowymJorku, w którego silniki wpadły dzikie gęsi,chyba nikogo nie trzeba przekonywać, żeptaki mogą być dla samolotów zagrożeniem.Aby na lotniskach uniknąć tego typu zdarzeń,porty stosują cały szereg zabezpieczeń. Odniedawna w Balicach bezpieczeństwa samolo-tów strzegą sokoły. Ich zadaniem jest przega-nianie mew, gołębi, szpaków i gawronów. Tametoda okazała się strzałem w dziesiątkę.Wiele gatunków, które raz zobaczyło sokołanad lotniskiem, na długo zapamiętuje lekcję istara się omijać ten teren. Choć trudno w touwierzyć, ale na straży naszego bezpieczeń-stwa „stoją” także… ryby, a konkretnie pstrągi.Zatrudniono je w Miejskim Przedsiębior-stwie Wodociągów i Kanalizacji, przy zbior-niku wody pitnej dla Krakowa w Dobczy-cach. Pstrągi oceniają czy w wodzie nie matoksycznych związków. Jeśli coś z wodą by-łoby nie tak, ryby zareagują natychmiastzmianą zachowania i kondycji, dlatego podle-gają całodobowej obserwacji. Otwierasz ksią -

piszą o nas

113

żkę i nie wierzysz własnym oczom. Pomiędzykartkami maszeruje coś maleńkiego wygląda-jącego jak… skorpion. Nie zabi jaj! To zalesz-czotek książkowy strzegący twych zbiorów.Zapewniamy, tym pajęczakom warto zaufać,choć w swych szczękoczułkach mają gruczołyjadowe. Zaleszczotki nie wykorzystują ichprzeciwko ludziom. Jak zauważa profesorMaria Rościszewska z Katedry Zoologiii Ekologii Uniwersytetu Rolniczego – Zalesz-czotki to zwierzęta drapież ne. Odżywiają sięzgryzkami, czyli szkodnikami książek. Obec-ność zaleszczotków w bibliotekach i antykwa-riatach jest więc bardzo pożądana. Przedłu-żają bowiem dobrą kondycję naszych książek.

DZIENNIK POLSKI 20.06.2009 r.Uwaga na barszcz, który parzy!

Na Klinach coraz liczniej występuje barszczSosnowskiego. Mieszkańcy są zaniepokojeni,że niebezpieczna roślina rośnie pod ichoknami, a miasto ciągle nie wie jak walczyćz dwumetrowym chwastem. W rejonie ulicBartla, Krygowskiego, Borkowskiej, bliskofortu Borek rośnie parząca roślina. Był tamInstytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin,który eksperymentował z tą rośliną. Ośrodekzostał zamknięty w połowie lat 80., a barszczzostał i ma się dobrze. – To pozostałość po cza-sach PRL-u, kiedy sprowadziliśmy to sobiez Kaukazu. Podobno miało się nadawać na pa-szę dla zwierząt – wyjaśnia prof. KazimierzKlima z Uniwersytetu Rolniczego. W naszymklimacie barszcz osiąga nawet do 3-4 metrówi jest bardzo trudny do usunięcia. Chwast jestsporym wyzwaniem dla służb odpowiedzial-nych za utrzymanie zieleni. Wszystko przypo-mina walkę z wiatrakami, po ścięciu chwastszybko odrasta i co gorsza rozsiewa się na co-raz większym terytorium. – Walka z barsz-czem jest skomplikowana i wymaga komplekso-wego podejścia popartego bardzo specjalistycz-nymi środkami chemicznymi – dodaje prof.Kazimierz Klima. – Na pewno też osoby nie-przygotowane powinny omijać go z daleka.Sam do dzisiaj mam blizny po poparzeniu.

DZIENNIK POLSKI 20.06.2009 r.Współpraca z uczelnią uhonorowana

Uniwersytet Rolniczy w Krakowie nadał tytułdoktora honoris causa prof. Andrzejowi Du-basowi, emerytowanemu profesorowi Uni-wer sytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Pracanaukowa profesora skupiona jest głównie wo-kół zagadnień agrotechniki kukurydzy. Z jegoinicjatywy powstał Wielkopolski ZwiązekProducentów kukurydzy, który został prze-kształcony w Polski Związek ProducentówKukurydzy. Z krakowskim UniwersytetemRolniczym prof. Andrzej Dubas współpracujejuż ponad 30 lat.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 22.06.2009 r.Uniwersytet czeka na 8-latki

Właśnie zaczął się nabór na UniwersytetDzieci, na kierunek Inspiracje, dla dzieciw wieku 8, 9 lat. Na maluchy czeka jeszcze300 miejsc. Zajęcia odbywają się przez całyrok akademicki. W ich ramach dzieci uczest-niczą w wykładach i warsztatach. Z uniwersy-tetem współpracują krakowskie uczelnie:Uniwersytet Rolniczy, Akademia Górniczo-Hutnicza, Uniwersytet Jagielloński, Politech-nika Krakowska oraz różne instytucje – mu-zea, banki, kina, radio, telewizja - którychdziałanie dzieciaki mogą poznać od kulis.Koszt nauki na Uniwersytecie to 180 zł za se-mestr. Można jednak składać wnioski stypen-dialne. Chętni mogą zapisywać na www.uni-wersytetdzieci.pl. Uniwersytet Dzieci po-wstał w maju 2007 r. po to, by poprzez naukęi kulturę rozwijać dziecięcą ciekawość, inte-lekt oraz twórczy potencjał.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 22.06.2009 r.Prestiżowy tytuł doktora honoris causa

Rozmowa z prof. Januszem Żmiją, rektoremUniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Tytułdoktora honoris causa, będący najwyższym wy-różnieniem akademickim, przyznawany jestwedług kryteriów naukowych. Jego laureatempowinien być wybitny pracownik naukowy,mający znaczne osiągnięcia naukowe w skalikrajowej i międzynarodowej. Otrzymanie ho-

norowego stopnia doktora oznacza wielki pre-stiż nie tylko w środowisku akademickim, niewiąże się to z dodatkowymi profitami finanso-wymi. Dotychczas 10 praco wników Uniwersy-tetu Rolniczego otrzymało tytuł doktora ho-norowego innej polskiej lub zagranicznejuczelni. Nominacja prof. Andrzeja F. Dubasaodbyła się 19 czerwca br. Profesor jest laure-atem pięciu stopni doktora honorowego, couprawnia go do tytułu doctor honoris causamulti. Jest emerytowanym pracownikiem Uni-wersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Prowa-dząc działalność naukową i dydaktyczną przezostatnie 30 lat stworzył liczącą się w świecieszkołę badawczą, specjalizującą się w doskona-leniu uprawy i wykorzystaniu kukurydzy. Prof.Dubas współpracuje z Uniwersytetem Rolni-czym w Krakowie od blisko 30 lat.

DZIENNIK POLSKI 23.06.2009 r.Byle nie zmarnować lata

Od lat studenci i uczniowie wykorzystują wa-kacje, aby dorobić. Jakie oferty czekają na nichw tym roku? Co wybrać, by nie zmarnowaćlata? – Jeszcze kilka lat temu studenci najchęt-niej wybierali wyjazdy zagraniczne. Dzisiaj sięto zmienia i wiele osób szuka pracy w Polsce –mówi Urszula Jabłońska-Korta z Biura Karieri Kształcenia Praktycznego Uniwersytetu Rol-niczego w Krakowie. Oferty pracy sezonowejw Polsce można podzielić na kilka grup. Ga-stronomia i hotelarstwo – to praca w sektorzeusług związanym z obsługą turystów (bar-mani, kelnerzy, kucharze, recepcjoniści, poko-jówki, parkingowi). Kolejna grupa to robot-nicy – praca w budownictwie, rolnictwie lubogrodnictwie. Następną grupę stanowią po-moce domowe i prace marketingowe – rozno-szenie ulotek i przeprowadzanie ankiet. Ko-lejna możliwość to zastępstwa etatowych pra-cowników danej firmy. Student przejmujewówczas obowiązki nieobecnej osoby.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 24.06.2009 r.Nasze uczelnie kuszą nowymi kierunkami

Krakowskie uczelnie walczą o kandydatów.Orężem są nowe kierunki i specjalności. Gdy

114

odczuwalny jest niż demograficzny, nawetduże, znane uczelnie muszą zabiegać o zainte-resowanie maturzystów. W tym roku zarów -no kandydaci na AGH, jak i UniwersytetRolniczy, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II,Politechnikę Krakowską, Uniwersytet Peda-gogiczny, czy Uniwersytet Jagielloński, znajdąnowe kierunki. Za punkt honoru uczelnieprzyjmują stworzenie nieistniejącego dotądkierunku studiów.

DZIENNIK POLSKI 24.06.2009 r.Nowy budynek campusu

Uniwersytetu Rolniczego

Nowoczesne laboratorium metrologicznei platforma obserwacyjna GPS będą funkcjo-nować w otwartym wczoraj budynku dydak-tycznym Wydziału Inżynierii Środowiskai Geodezji przy ul. Balickiej. Studenci roz-poczną w nim naukę w październiku. Będąmieli do dyspozycji przeszklone atrium doćwiczeń geodezyjnych, platformę obserwa-cyjną GPS, laboratorium metrologicznez urządzeniami pomiarowymi i sale wykła-dowe. Budowa kosztowała ponad 16 mln zł.

FORUM AKADEMICKIE Czerwiec 2009Zaczęło się w AR

16 kwietnia w Uniwersytecie Rolniczym,w Klubie Akademickim „Arka” odbył się kon-cert z okazji 40-lecia kabaretu „Pod Budą”.Dawni członkowie zespołu, który wywodzi sięz krakowskiej Akademii Rolniczej, zjechali najubileusz z całej Polski, była też grupa „PodBudą”, która od 40 lat kontynuuje w innej for-mie działalność sceniczną działalność zespołu.

POLSKA GAZETA KRAKOWSKA 25.06.2009 r.Kraków dotknęła plaga ślimaków

Deszczowa pogoda sprzyja mięczakom. Biolo-dzy radzą topić je w piwie i stosować chemię. Mieszkańcy Krakowa i okolic mający działkilub ogrody załamują ręce. Ich uprawy opano-wują nagie ślimaki – czarne, czerwone lubbrązowe. Zjadają warzywa, owoce i kwiaty.Nie gardzą nawet liśćmi na niewysokichdrzewach i uprawami rolnymi. Ślimakóww tym roku jest tak dużo, że zjadają niemalwszystko, co tylko napotkają na drodze. Naj-bardziej żarłoczne są gatunki: ślinik wielkii luzytański (zwane też pomrownikami). Do

naszego kraju trafiły w latach 90. z EuropyPołudniowej. – Ich ekspansja trwa już odkilku lat, a to może mieć związek z ociepla-niem się klimatu – zauważa dr MagdalenaSzarowska z Instytutu Zoologii UJ. Potwier-dza to dr Dariusz Ropek z Katedry OchronyŚrodowiska Rolniczego Uniwersytetu Rolni-czego w Krakowie – Jeszcze rok temu o du-żych skupiskach tych mięczaków słyszeliśmyw okolicach Krakowa. W tym roku jest ichtakże bardzo dużo w samym mieście – przy-znaje. Żarłoczne ślimaki nie mają praktycz-nie żadnych naturalnych wrogów. Jak pod-kreśla doktor Ropek, jest nadzieja w kacz-kach indyjskich, które zaczęły uczyć sięzjadać pomrowiki. Jeden osobnik tego śli-maka składa 500-800 jaj. W ograniczaniuliczby ślimaków pomaga systematyczne ko-szenie traw, chwastów oraz usuwanie zgni-łych roślin. Biolodzy radzą, żeby przygoto-wywać pułapki w postaci pojemników z pi-wem, w których mięczaki się utopią.

Opracowanie: mgr inż. Izabella Majewska

Agrest, fot. Maja Tomaszkiewicz

spis treściz życia Uczelni 7 Dorobek naukowy prof. Dubasa to ponad 200 publikacji, w tym 11...

Documents

Transcript of spis treściz życia Uczelni 7 Dorobek naukowy prof. Dubasa to ponad 200 publikacji, w tym 11...