1

Spis treści:

Wstęp - 9

Czym są zaburzenia emocji poporodowe? - 12

Baby blues - 14

Psychoza poporodowa - 16

Hipomania poporodowa - 22

Syndrom stresu pourazowego po porodzie - 24

Depresja poporodowa - 28

Najczęstsze sytuacje stresogenne dla kobiety po urodzeniu dziecka - 32

Kto jest narażony na depresję poporodową? - 36

Jak rozpoznać depresję poporodową - typowe objawy. - 39

Edynburska skala depresji poporodowej - 47

Jak wesprzeć kobietę z depresją poporodową? - 50

Leczenie depresji poporodowej - 56

Gdzie szukać pomocy? - 62

Czego nie robić by nie przyspażać większego cierpienia matce - 70

Depresja poporodowa, leczenie psychiatryczne a władza rodzicielska - 74

Zasiłki dla matki z depresją poporodową i jej bliskich - 88

Powikłania i konsekwencje dla matki, partnerów i dziecka - 100

Depresja poporodowa mężczyzn - 105

Jaj zadbać o siebie? - 110

Źródła - 114

9

WSTĘP

Przyjęło się uważać, że narodziny dziecka to cudowny czas, najpiękniejsza

chwila, nie tylko dla matki, ale i dla całej rodziny. Oto na świat przychodzi

długo oczekiwana, maleńka istota, która jest owocem miłości dwojga ludzi

planujących wspólne życie. A nawet jeśli sytuacja nie jest tak prosta i rado-

sna, zawsze jest to ważny moment w życiu rodziców, jak i samego malucha.

Niemniej jednak, rzeczywistość często wygląda inaczej niż na pięknych ob-

razkach, którymi karmią nas media społecznościowe, gazety czy tzw. życzli-

wi znajomi, którzy ostatecznie życzliwymi nie są, bo potrafią niejednokrotnie

świeżą mamę czy tatę wystraszyć nie na żarty.

W tym momencie trzeba powiedzieć jasno i wyraźnie, że za każdym razem

przyjście na świat dziecka jest oczywiście powodem do ogromnej radości,

ale też jest to zupełnie normalne, że towarzyszą temu różne lęki i obawy

np. o to czy sobie poradzę, czy dziecko będzie zdrowe. Te myśli są zupełnie

normalne, które posiada 100% świeżo upieczonych rodziców. I to też pierw-

szy etap, w którym warto wspierać się nawzajem. Zazwyczaj te wszystkie

niepokoje trwają krótko, a sieć wsparcia społecznego młodych rodziców

spełnia swe funkcje doskonale i wszystkie „strachy” powoli gasną.

To sytuacja całkowicie normalna, a nawet lepszym słowem byłoby, jak naj-

bardziej zwyczajna.

Niestety w niektórych przypadkach jest wręcz przeciwnie. Nawet jeśli

z pozoru wydaje się, że wszystko jest w jak najlepszym porząd-

ku. Zostanie rodzicem to ogromna zmiana. Ale dodatkowe kom -

plikacje, które temu towarzyszą takie jak aspekty psychologiczne,

12 13

CZYM SĄ ZABURZENIA EMOCJI POPORODOWE?JAK ODRÓŻNIĆ JEDNE ZABURZENIA OD INNYCH ZABURZEŃ EMOCJONALNYCH OKRESU OKOŁOPORODOWEGO?

Okres poporodowy jest trudny dla wszystkich. Dla malucha, dla jego bliskich, a przede wszystkim dla jego mamy. Po stresach związanych z ciążą i poro-dem, pojawia się cały szereg innych, obciążających psychikę zmian, m.in. w rytmach dobowych, strukturze rodziny, fizjologii kobiety, masywnych zmian hormonalnych, obowiązkach zawodowych, domowych i związanych z opieką nad dzieckiem. Zmiany te często powodują, że zwyczajnie „tego wszystkiego” staje się za dużo. Dodatkowym czynnikiem utrudniającym jest społeczny nakaz, że trzeba sobie poradzić, że przecież urodzenie dziecka to nic takiego. Krysia umiała, Wanda świetnie sobie radziła, więc i ja muszę radzić sobie doskonale. W zaciszu domu, w pracy ponad siły, psychika kobiety przestaje funkcjonować tak, jak powinna. W zależności od objawów oraz ich natężenia i długości trwania, możemy rozróżnić te występujące najczęściej. Ale niezależnie od swojej nazwy niosą one ze sobą ryzyko negatywnego wpływu na zdrowie, życie i funkcjonowanie samej kobiety, dziecka oraz całej rodziny. Brak odpowiedniego rozpoznania i leczenia może mieć niekorzystny wpływ na relacje kobiety z dzieckiem, partnerem i rodziną, a także na póź-niejszy rozwój emocjonalny dziecka. Zaburzenia nastroju, które dotyczą okresu okołoporodowego to przede wszystkim tak zwany „baby blues”, depresja poporodowa, psychoza poporo-dowa (mogąca przejawiać się jako hipomania/mania, depresja psychotyczna), syndrom stresu pourazowego. Warto zapoznać się z każdym z nich, by móc odróżnić te przypadłości od siebie i być odpowiednim wsparciem dla matki zmagającej się z zaburzeniami okresu poporodowego. Dlatego że niejedno-krotnie jest tak, że matki nie zwracają się po pomoc. Niektórym wydaje się, że tak musi być, to trzeba przetrwać, każdy tak ma, niestety konsekwencje nieleczonych zaburzeń emocji mogą być dramatyczne, a najsurowszymi z nich są zaburzenia emocjonalne u dzieci. Badania pokazują, że najbardziej niszczą-co na rozwój emocjonalny dzieci wpływają właśnie matki depresyjne.