ŚląskŚląskaa BibliotekBibliotekaa CyfrowCyfrowaaIII Zebranie Uczestników ŚBCIII Zebranie Uczestników ŚBC

Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Biblioteka Śląska -- ŚląskaŚląska Biblioteka CyfrowaBiblioteka Cyfrowa

www.sbc.org.plwww.sbc.org.plwww.digitalsilesia.euwww.digitalsilesia.eu

UtworzenieUtworzenie organizacjiorganizacji komunikacjikomunikacji kutlurowejkutlurowej, , któraktóra::

udostępniaudostępnia cyfrowycyfrowy zasóbzasób w w InternecieInternecie

kkolekcjonujeolekcjonuje rozproszonerozproszone zasobyzasoby regionalneregionalne

-- lokalizujelokalizuje ii „„scalascala” ” nana wspólnejwspólnej platformieplatformie

aarchiwizujerchiwizuje ii ochroniochroni najcenniejszenajcenniejsze zabytkizabytki piśmiennictwapiśmiennictwa

regionuregionu

tworzytworzy warsztatwarsztat badawczybadawczy opartyoparty o o narzędzianarzędzia

elektroniczneelektroniczne

kkoordynujeoordynuje digitalizacjędigitalizację prowadzonąprowadzoną w w róŜnychróŜnych ośrodkachośrodkach

regionalnychregionalnych ii w w krajukraju

z z terenuterenu historycznegohistorycznego ŚląskaŚląska,,

takŜetakŜe ZagłębiaZagłębia DąbrowskiegoDąbrowskiego, , regionuregionu częstochowskiegoczęstochowskiego

PomysłPomysł (2006) (2006) nana BCBC

WyzwaniaWyzwania SzanseSzanse

rozproszony zasób rozproszony zasób w odległych geograficznie w odległych geograficznie

miejscachmiejscach

bogaty kulturowo zasób bogaty kulturowo zasób piśmiennictwapiśmiennictwa

słaba znajomość technologii BC, słaba znajomość technologii BC, brak formalnej edukacji brak formalnej edukacji bibliotekarzy cyfrowychbibliotekarzy cyfrowych

duŜa biblioteka regionalnaduŜa biblioteka regionalnao tradycjach digitalizacji o tradycjach digitalizacji

(inicjator/koordynator/integrator)(inicjator/koordynator/integrator)

“resortowość” środowiska“resortowość” środowiskai regionalizmy i regionalizmy

znaczna ilość silnych bibliotek znaczna ilość silnych bibliotek miejskich i naukowychmiejskich i naukowych

ograniczona zdolność do ograniczona zdolność do efektywnej, oficjalnej współpracy efektywnej, oficjalnej współpracy

międzyinstytucjonalnejmiędzyinstytucjonalnej

nowe media = nowe sposoby nowe media = nowe sposoby komunikacji i współpracykomunikacji i współpracy

brak dedykowanych funduszy na brak dedykowanych funduszy na digitalizacjędigitalizację

rozproszenie środków rozproszenie środków i moŜliwości projektowei moŜliwości projektowe

BibliotekaBiblioteka cyfrowacyfrowa regionuregionu śląskiegośląskiego

ŚBC jako klaster instytucji kultury i naukiŚBC jako klaster instytucji kultury i naukiluźna forma organizacji współdziałanialuźna forma organizacji współdziałaniawielu instytucji i osóbwielu instytucji i osób

wykorzystuje formalne i nieformalne powiązaniawykorzystuje formalne i nieformalne powiązaniapomiędzy jego uczestnikami pomiędzy jego uczestnikami

współdzielenie posiadanych zasobówwspółdzielenie posiadanych zasobów(moc obliczeniowa, kompetencje)(moc obliczeniowa, kompetencje)

łatwy transfer technologii, wiedzy, umiejętności łatwy transfer technologii, wiedzy, umiejętności pomiędzy uczestnikamipomiędzy uczestnikami

komunikacja i wsparciekomunikacja i wsparcieotwartość i ekonomiczna przystępność otwartość i ekonomiczna przystępność

--> niekontrolowany rozwój klastra> niekontrolowany rozwój klastrafraktalne mechanizmy pozyskiwania zasobufraktalne mechanizmy pozyskiwania zasobu

synergia i stymulacja zaufaniasynergia i stymulacja zaufania

Zasady organizacyjne ŚBCZasady organizacyjne ŚBC��łatwo zostać Uczestnikiem ŚBC, ŚBC jest nieodpłatną usługą łatwo zostać Uczestnikiem ŚBC, ŚBC jest nieodpłatną usługą

biblioteki cyfrowej biblioteki cyfrowej --> > obniŜenie progu wejścia do ŚBCobniŜenie progu wejścia do ŚBC

��identyfikacja własnego zasobu (logo, exlibris przy publikacjiidentyfikacja własnego zasobu (logo, exlibris przy publikacjioraz link do strony Uczestnika) oraz link do strony Uczestnika) ––> > promocja Uczestnikówpromocja Uczestników

��brak centralnej kontroli i selekcji publikacji (filtrowaniebrak centralnej kontroli i selekcji publikacji (filtrowanierozproszone), wszyscy zachowują prawa do swojego rozproszone), wszyscy zachowują prawa do swojego zasobu,zasobu,wszyscy wszyscy publikują publikują na tych na tych samych zasadach samych zasadach --> > autonomiaautonomia

i i podmiotowośćpodmiotowość

��organizacja i finansowanie procesu organizacja i finansowanie procesu skanowania (publikowaniaskanowania (publikowania))i jego tempo i jego tempo jest jest autonomiczną decyzją kaŜdego autonomiczną decyzją kaŜdego UczestnikaUczestnika--> > samoorganizacjasamoorganizacja

��kaŜdy sam rozwiązuje kwestię praw autorskich lub własnościkaŜdy sam rozwiązuje kwestię praw autorskich lub własności(stwierdzenie wygaśnięcia lub umowa z autorem/właścicielem)(stwierdzenie wygaśnięcia lub umowa z autorem/właścicielem)--> > odpowiedzialnośćodpowiedzialność

Efektywna technologia dla rozproszonego Efektywna technologia dla rozproszonego modelu BC modelu BC -- dLibradLibra

ŚląskaŚląska

Dodawanie Dodawanie

publikacji, publikacji,

zarządzaniezarządzanie

Przeglądanie,Przeglądanie,

wyszukiwanie, wyszukiwanie,

czytanieczytanie

Aplik

acja

A

plik

acja

redakto

ra i a

dm

inis

trato

rare

dakto

ra i a

dm

inis

trato

ra Aplik

acja

czyt

eln

ika

Aplik

acja

czyt

eln

ika ––

WW

WW

WWBiblioteka CyfrowaBiblioteka Cyfrowa

UŜytkownicyUŜytkownicyRedaktorzy Redaktorzy UczestnikówUczestników

Biblioteki publiczneBiblioteki publiczne

-- wojewódzkawojewódzka

-- miejskiemiejskie

-- powiatowepowiatowe

Biblioteki akademickieBiblioteki akademickie

państwowepaństwowe

Biblioteki akademickie Biblioteki akademickie

niepubliczneniepubliczne

inne instytucjeinne instytucje

(wydawnictwa, stowarzyszenie)(wydawnictwa, stowarzyszenie)

KatowiceKatowiceBielskoBielsko--BiałaBiała

BytomBytomRuda ŚląskaRuda Śląska

śoryśoryCzęstochowaCzęstochowa

JaworznoJaworznoDąbrowa GórniczaDąbrowa Górnicza

Tarnowskie GóryTarnowskie GórySosnowiecSosnowiec

RybnikRybnikCieszynCieszyn

Wodzisław ŚląskiWodzisław ŚląskiJastrzębie ZdrójJastrzębie ZdrójPiekary ŚląskiePiekary Śląskie

RacibórzRacibórzOpoleOpole

ZabrzeZabrzeChorzówChorzów

GłubczyceGłubczycePszczynaPszczyna

GliwiceGliwice

Współpraca 41 instytucjiWspółpraca 41 instytucji

Forum ŚBC i Społeczna Pracownia Digitalizacji Forum ŚBC i Społeczna Pracownia Digitalizacji komunikacja i wsparcie Uczestnikówkomunikacja i wsparcie Uczestników

Struktura organizacyjnoStruktura organizacyjno--operacyjna operacyjna

Poziom instytucjonalny (Porozumienie ŚBC)Poziom instytucjonalny (Porozumienie ŚBC)

Poziom operacyjny Poziom operacyjny –– płaska i „szybka” strukturapłaska i „szybka” strukturabibliotekarze bibliotekarze –– informatycy informatycy –– programiściprogramiści

Sposoby pozyskiwania zasobu Sposoby pozyskiwania zasobu FraktaleFraktale

Uczestnik Uczestnik 11::zbiory własnezbiory własne

Uczestnik n:Uczestnik n:

tylkotylko zbiory zbiory

własnewłasne

Uczestnik 2:Uczestnik 2:zbiory własnezbiory własne

Os. prywatna:Os. prywatna:zbiory własnezbiory własne

InstytucjaInstytucjazbiory własnezbiory własne

Os. prywatna:Os. prywatna:zbiory własnezbiory własne

Os. prywatna:Os. prywatna:zbiory własnezbiory własne

KaŜdy Uczestnik autonomicznie: KaŜdy Uczestnik autonomicznie: typowanie, digitalizacja, publikacja, typowanie, digitalizacja, publikacja,

opracowanie, prawo autorskieopracowanie, prawo autorskie

InteroperacyjnośćInteroperacyjnośćFederacja Bibliotek Cyfrowych (36 bibliotek cyfrowych w kraju)Federacja Bibliotek Cyfrowych (36 bibliotek cyfrowych w kraju)

Rozproszone współtworzenie, koordynacja digitalizacji, scalanieRozproszone współtworzenie, koordynacja digitalizacji, scalaniew wirtualne kolekcje zasobów w systemie polskich bibliotek cyfrowych w wirtualne kolekcje zasobów w systemie polskich bibliotek cyfrowych --

peer to peerpeer to peer

~ 260 tys. publikacji~ 260 tys. publikacji

OAIOAI--PMHPMH

OAIOAI--PMHPMH

Wielkopolska BCWielkopolska BC

KujawskoKujawsko--Pomorska Pomorska BCBC

Podlaska BCPodlaska BC Małopolska BCMałopolska BC

BC Uniwersytetu BC Uniwersytetu WrocławskiegoWrocławskiego

Śląska BCŚląska BC

FBCFBC

Krajowy klaster BC Krajowy klaster BC –– współpraca instytucjonalnawspółpraca instytucjonalna

Biblioteka UMK Biblioteka UMK ––tworzy KPBCtworzy KPBCBiblioteka Śląska Biblioteka Śląska tworzy ŚBCtworzy ŚBC

Jeśli istnieje „polskie Jeśli istnieje „polskie bibliotekarstwo”, powinno bibliotekarstwo”, powinno ono działać jakono działać jak

jednajedna firmafirma

Forum i Forum i blogblog Biblioteka 2.0Biblioteka 2.0

krajowa integracja krajowa integracja środowiskowa, środowiskowa, współpraca z uŜytkownikami bibliotek i programistami, współpraca z uŜytkownikami bibliotek i programistami, promocja dobrych praktykpromocja dobrych praktyk

Forum Forum dLibradLibra

Pochodzenie publikacji Pochodzenie publikacji w Śląskiej Bibliotece Cyfrowejw Śląskiej Bibliotece Cyfrowej

�� zbiory bibliotek i pozyskane przez niezbiory bibliotek i pozyskane przez nie

�� zbiory innych instytucji kultury i edukacjizbiory innych instytucji kultury i edukacji

�� zbiory stowarzyszeń zbiory stowarzyszeń

�� zbiory osób prywatnych (takŜe cyfrowe)zbiory osób prywatnych (takŜe cyfrowe)

Rodzaje publikacjiRodzaje publikacji�� ksiąŜkiksiąŜki

�� artykuły (artykuły (preprintypreprinty!), !), doktoraty, habilitacjedoktoraty, habilitacje

�� kartografiakartografia

�� ikonografiaikonografia

�� dokumenty Ŝycia dokumenty Ŝycia społecznegospołecznego

�� moŜliwe 3DmoŜliwe 3D

�� filmy, muzykafilmy, muzyka

Publikacje akademickiePublikacje akademickie

•• podręcznikipodręczniki

•• doktoratydoktoraty

•• bibliografiebibliografie

•• artykułyartykuły

•• wykładywykłady

•• opracowaniaopracowania

Publikacje bibliotek publicznychPublikacje bibliotek publicznychwydawnictwa wydawnictwa pokonkursowe,pokonkursowe,

opracowania opracowania regionalne,regionalne,jubileuszowejubileuszowe

dzieła lokalnych dzieła lokalnych twórcówtwórców

Publikacje pozyskane Publikacje pozyskane od prywatnych osób i stowarzyszeńod prywatnych osób i stowarzyszeń

czasopismaczasopisma

kolekcje kolekcje fotografiifotografii

opracowania opracowania historyczne historyczne

i prawnei prawne

prace prace doktorskiedoktorskie

monografie monografie naukowenaukowe

kroniki kroniki szkolneszkolne

prywatne prywatne dokumentydokumenty

literatura literatura (edycje bibliofilskie)(edycje bibliofilskie)

regionalne regionalne informatoryinformatory

publikacje publikacje amatorskieamatorskie

Stowarzyszenie Stowarzyszenie „Rodzina Policyjna 1939”„Rodzina Policyjna 1939”

Publikacje pozyskane Publikacje pozyskane od prywatnych osób od prywatnych osób i stowarzyszeńi stowarzyszeń

Propozycje czytelnikówPropozycje czytelników

forum Biblioteka 2.0forum Biblioteka 2.0

Społeczna Pracownia Społeczna Pracownia DigitalizacjiDigitalizacjiŚŚląskiejląskiej BBibliotekiiblioteki CCyfrowejyfrowej

Mecenat 2007

Dorobek SPDDorobek SPD10.2007 10.2007 –– 06.200906.2009

3 131 publikacji = 196 558 3 131 publikacji = 196 558 skanówskanów

w tym praca wolontariuszy w tym praca wolontariuszy –– 64%64%

1 262 1 262 publikacji = publikacji = 126 260 126 260 skanówskanów

Zasób ŚBC oglądała publiczność Zasób ŚBC oglądała publiczność z 59 krajów

Dane z Google Dane z Google AnalyticsAnalyticswww.google.comwww.google.com//analyticsanalytics//

Liczba odwiedzin

2.06 – 2.07.2009

25 893

www.techsoupforlibraries.orgwww.techsoupforlibraries.org//blogblog

ŚląskŚląskaa BibliotekBibliotekaa CyfrowCyfrowaaIII Zebranie Uczestników ŚBCIII Zebranie Uczestników ŚBC

Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Biblioteka Śląska -- ŚląskaŚląska Biblioteka CyfrowaBiblioteka Cyfrowa

DziękujemyDziękujemyza uwagę!za uwagę!