Konferencja „Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni”, VIII Forum Bibliotekarzy Sekcji Bibliotek Szkół Wyższych SBP w

Katowicach , 25.10.2006

Jak zaistnieć

w sieci

Śląska Biblioteka Cyfrowa

i przetrwać

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Książka - technologiczna forma tekstu

Teksty - historycznie prezentowane na różnych nośnikach

Forma prezentacji tekstów - mocno zdeterminowana przez technologię - kolejne „technologie słowa”

Biblioteka - system komunikacji kulturowej oparty na tekstach

(gromadzi, opracowuje, udostępnia ...)

Współczesna książka (wysokonakładowy druk) - epizod w dziejach bibliotek

Aparat bibliotek - dostosowywał się do zmian technologii tekstowych

Zmiana wiodącej technologii tekstowej - ewolucja biblioteki

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

widoczna „digitalizacja” kanałów komunikacji społecznej

coraz więcej z ludzkiej działalności przenosi się do cybersfery, która staje się alternatywnym dla realu środowiskiem społecznym (powstaje „sieciowa sfera publiczna” i „sieciowe społeczeństwo”)

komputer - kolejnym po książce i ekranie TV „interfejsem kulturowym”, punktem dostępu do tekstów, filmów, usług, zakupów, pracy, rozrywki

technologie sieciowe - nowy ogląd efektów ludzkiej działalności, zestawianie treści kulturowych w różnych perspektywach poznawczych, nowe heurystyki

konkurencja między mediami i przesunięcia uwagi ich użytkowników

zmiany zachowań komunikacyjnych nie bez znaczenia dla biernej i czynnej partycypacji w kulturze

Dlaczego warto (trzeba?) zaistnieć w sieci

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Nowe mediaMedia tradycyjne

wielokierunkowość (peer to peer), interakcja (writeable Web)

jednokierunkowość komunikacji

brak centralnej kontroli komunikacji Internetu (rozproszenie)

hierarchiczny centralizm (TV, prasa, biblioteka industrialna)

nowa sieciowa ekonomia - platformy elektroniczne, rozproszenie kosztów wytwarzania

konieczność ustanowienia kosztownego „systemu nadawczego”

współtworzenie zasobów przez wiele kreatywnych jednostek

kultura gatekeeper’ów - niewielu decyduje co czyta, widzi, więc... myśli wielu

Środowisko sieci komputerowych

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Środowisko sieci komputerowych

Nowe mediaMedia tradycyjne

różnorodność wytwarzanych treści kulturowych - z różnych motywów

selektywny ogląd, wybiórcze wytwarzanie treści (i równanie do najniższego wspólnego „hurtowego” mianownika - wymogi rynku)

informacyjna ekonomia daru - „wnoszę cząstkę, mogąc korzystać z całości”

przemysłowy model wytwarzania i sprzedaż informacji

kultura hacker’ska (nie cracker’ska) - satysfakcja z „uwalniania” informacji

„ogradzanie” i limitowanie informacji - towaru (prawa autorskie)

merytokracja (Request for Comments)

hierarchia (etaty, polecenia służbowe)

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

najważniejsza dla węzła sieci- uwaga użytkowników - legitymuje i wartościuje jego istnienie

tworzenie „zagęszczenia” informacyjnego, dobrze widocznego sieciowego klastra

serwowanie atrakcyjnego zasobu (lub jego zestawienia) i usług

różnorodność informacji dla szerokiego spektrum użytkowników i włączanie ich w projekt

wysoka pozycja na listach wyszukiwarek, dzięki dużej ilości „cytowań”

mobilizowanie i „układanie” (się) współuczestników węzła w rozmaite konfiguracje dla osiągania różnorodnych celów

ciągła promocja przedsięwzięcia w realu i wirtualu

Atencjonalizm - filozofia sieci

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

???

jak „uwolnić” treści kulturowe i zwiększyć zasięg komunikacyjny tekstów?

czy tradycyjna biblioteka może stać się supernową w galaktyce Internetu?

jak wykorzystać właściwości połączonych siecią komputerów?

czy są lepsze i gorsze sposoby organizacji komunikacji z pomocą nowych mediów?

czy socjoaktywne mechanizmy sieci (tworzenie nowych więzi, konektywność, otwartość, konstruktywna konkurencja) zadziałają np. na poziomie instytucjonalnym?

jakie problemy i nowe sytuacje niosą sieciowo-cyfrowe technologie?

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Biblioteka cyfrowa (BC) jako węzeł sieci

„uwalnianie” kultury - skaner najlepszym przyjacielem bibliotekarza (uwaga na prawa)

biblioteki posiadają unikalny zasób, własne publikacje, publikacje czytelników (naukowcy, darczyńcy)

BC - elektroniczna platforma współtworzenia zasobu - koordynowany i nieskoordynowany wysiłek - niemożliwy wcześniej sposób prezentacji zasobu (kolekcje zamierzone i „przypadkowe”, scalanie ciągów)

rozproszenie autonomicznych współtwórców przynosi różnorodny zasób

promocja własnego zasobu w sąsiedztwie bardziej atrakcyjnych publikacji

przetworzenie do postaci cyfrowej - przeszukiwanie pełnotekstowe (po OCR), kopiuj-wklej, wklejanie, filtrowanie, powielanie, ...

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

„usieciowienie” - rozwiązanie kwestii nikłego analogowego zasięgu komunikacyjnego druku (i biblioteki) - globalna prezentacja tekstów,

doświadczenia zespołowe BSL i BUŚ - sieci łączą

wielodostęp do zasobów, globalna biblioteka ma globalnych czytelników

„zderzenia” w sieci - biblioteki tradycyjne mają zasób z innych regionów, jego publikacja w sieci narusza realne „terytorium” innych bibliotek,

opory środowiskowe przed digitalizacją i publikowaniem - („kradzież” zasobu, widmo „pustych czytelń”, „nic nie będziemy z tego mieli”)

(„jeśli ty nie zdigitalizujesz i nie opublikujesz - zrobią to za ciebie inni”)

rosnący zasób cyfrowy - konieczne depozytoria cyfrowe dla RDMF

Biblioteka cyfrowa jako węzeł sieci

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Śląska Biblioteka Cyfrowa

Cyfrowa platforma sieciowa (dLibra), umożliwiająca gromadzenie, opracowanie i prezentację elektronicznych

publikacji, przygotowanych przez redaktorów w (28) instytucjach uczestniczących (dziś - bibliotekach) oraznieodpłatne udostępnianie tych publikacji w Internecie

Węzeł w sieci rozproszonych bibliotek cyfrowych, udostępniający zawartość 10 cyfrowych sąsiadów i z nich dostępny

(dopiero sieć to biblioteka)

Opisy konkretnych publikacji z ŚBC dostępne z wyszukiwarek (Google także jest naszym przyjacielem)

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Zasady ŚBC

otwartość - łatwo zostać Uczestnikiem ŚBC, łatwo można zrezygnować

dla Uczestnika - ŚBC jest nieodpłatną usługą biblioteki cyfrowej

łatwa identyfikacja z przedsięwzięciem - adresy: www.sbc.org.pl, www.digitalsilesia.eu - uczestnik pracuje dla swoich użytkowników i na rzecz wspólnego zasobu

identyfikacja własnego zasobu (logo, exlibris przy publikacji)

rozproszenie i wielość uczestników - szybki przyrost zasobu i jego różnorodność

brak centralnej kontroli publikowania (filtrowanie rozproszone)

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

wszyscy publikują na tych samych zasadach

każdy sam rozwiązuje kwestię praw autorskich (stwierdzenie wygaśnięcia lub umowa z autorem)

wszyscy zachowują prawa do opublikowanego zasobu cyfrowego

wybór dzieł do publikacji, sposób skanowania, jego tempo jest autonomiczną decyzją każdego uczestnika,

publikacje wprowadzone do ŚBC są dostępne w Internecie, nieodpłatnie dla zastosowań niekomercyjnych

zainteresowanie czytelników - statystyki zasobów i instytucji wzmagają konstruktywną konkurencję między Uczestnikami

Zasady publikowania w ŚBC

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Witam Mam pytanie. Jakie są szanse że udostępnicie w formie cyfrowejkolejne tomy Sommersberga - Scilesiacarum Rerum Scriptores (pierwszy tomudostępniła Biblioteka cyfrowa w Zielonej Górze i nie zamierzająpublikować dalej... bo jak mi wyjaśnili... nie mają kolejnych tomów).Podobnie sprawa się ma jeśli idzie o wydawnictwo Scriptores RerumSilesiacarum (wyd. Stenzel i późniejsi kontynuatorzy)... Mam jeszcze jednąpropozycję F. Triest; Topograhisches Handbuch von Oberschlesien....

Pozdrawiam, łączę wyrazy podziwu dla Państwa pracy i szczerej sympatii dlatej formy udostępniania dzieł praktycznie niedostępnych i liczę naodpowiedź.

Czytelnicy ŚBCi Ty możesz współtworzyć zasób

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

W publikacji--

Tytuł: Spis miejscowości polskiego Śląska Górnego

Autor: Prus, Konstanty

---brak po slowie wstepnym strony lub kilku, na pewno bylo tam objasnienieskrotow. Tak jest korzystanie z tresci mocno utrudnione.

Gratuluje wspanialej inicjatywy i postepu prac.

Pozdrawiam serdecznie

Czytelnicy ŚBC

oraz poprawić nasze błędy (lub dostrzec defekty)

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Szanowny Panstwo, (prosze wybaczyc moj polski)ja urodzilym sie 1931 r. w Zabrzu. Od 1961 r. zyje w Stuttgartu i teraz odkilku lat pracuje jako emeryt nad digitalizacia staryk histricznychksiazek. Moje pytanie: Czy Bibliotheka jestzainteressowana otrzymac, bez zadnych kosztow, te pylty (CDs) z mojegozbioru?

Adressbuch Beuthen OS 1904- Adressbuch Cosel OS 1941- Adressbuch Gleiwitz OS 1924- Adressbuch Glogau 1913- Adressbuch Groß Strehlitz OS 1927- Adressbuch Hindenburg OS 1938- Adressbuch Kattowitz OS 1894- Adressbuch Klausberg OS 1939

[...]Ofiaruje wam tez original: Die Geschichte der Stadt"Hindenburg OS"Ausgabe 1929

Czytelnicy ŚBC zobowiązanie, lecz brak kalkulacji

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Biblioteki Cyfrowe

nowa misja bibliotekarzy - redaktorzy (twórcy) cyfrowych kolekcji o zasięgu globalnym - hakerzy kultury - ważni aktorzy promocji regionu

remediacja i rewitalizacja zasobów bibliotek - ponowne włączenie do obiegu komunikacyjnego - powodzenie „dziwnych”, zapomnianych lub wcześniej niedostępnych zbiorów

praca na rzecz ciągłości kulturowej względem rosnących cyberpokoleń - bez niej: „J. S. Bach - gostek, co fajne dzwonki na komórki pisał”

wzrost znaczenia realnych instytucji jako wytwórców cyfrowych zasobów - ułatwia negocjacje na innych polach

tworzenie grupy wpływu na rzecz wspólnych inicjatyw

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Galaktyka ŚBC - jak łączą sieci

Bibliotekarze akademiccy państwowi

Śląsk Opolski

Bibliotekarze publiczni

Politechniki

Nauka

Zagłębie Dąbrowskie

Dziedzictwo kulturowe

Region częstochowski

Bibliotekarze akademiccy niepaństwowi

Górny Śląsk

Uniwersytety

Czeski Śląsk

Akademie

Podbeskidzie

Edukacja

Książka w epoce nowych mediów - funkcjonowanie tekstów w cyberprzestrzeni

Do zobaczenia w sieci

Dziękuje za uwagę

Remigiusz LisŚląska Biblioteka Cyfrowa - Biblioteka Śląskawww.sbc.org.plwww.digitalsilesia.eu

relis@bs.katowice.pl