Są takie dni listopadowe

48
Są takie dni listopadowe O zwyczajach i tradycji związanej z Dniem Zadusznym 1

description

Są takie dni listopadowe. O zwyczajach i tradycji związanej z Dniem Zadusznym. 1. 2. 3. 4. 5. Temat śmierci w sztuce. 6. Taniec śmierci. 7. Taniec śmierci. 8. Taniec śmierci. 9. Taniec śmierci (danse macabre). - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Są takie dni listopadowe

Page 1: Są takie dni listopadowe

Są takie dni listopadowe

O zwyczajach i tradycji związanej

z Dniem Zadusznym

1

Page 2: Są takie dni listopadowe

2

Page 3: Są takie dni listopadowe

3

Page 4: Są takie dni listopadowe

4

Page 5: Są takie dni listopadowe

5

Page 6: Są takie dni listopadowe

Temat śmierci w sztuce

6

Page 7: Są takie dni listopadowe

Taniec śmierci

7

Page 8: Są takie dni listopadowe

Taniec śmierci

8

Page 9: Są takie dni listopadowe

Taniec śmierci

9

Page 10: Są takie dni listopadowe

Taniec śmierci (danse macabre)

• Obrazowy taniec w plastyce średniowiecznej; korowód ludzi wszystkich stanów z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci

10

Page 11: Są takie dni listopadowe

Tanatos (śmierć)

11

Page 12: Są takie dni listopadowe

Tanatos (śmierć)

12

Page 13: Są takie dni listopadowe

Tanatos

• Mitologiczny bóg śmierci, syn Nocy. • Wyobrażany jako piękny, silny młodzieniec ze skrzydłami

u ramion i pochodnią w ręku.• Zlatuje na czarnych skrzydłach, wchodzi niepostrzeżony

do pokoju i złotym nożem odcina konającemu pukiel włosów. W ten sposób poświęca człowieka na ofiarę bóstwom podziemnym.

• W starożytnej Grecji nie czczono go zbyt głośno. Unikano nawet wypowiadania jego imienia.

• Malowano go na urnach, a posągi jego ustawiano na mogiłach.

13

Page 14: Są takie dni listopadowe

14

Page 15: Są takie dni listopadowe

•Cmentarz - miejsce, w którym grzebie się zmarłych lub przechowuje prochy po ich kremacji. Cmentarze są jednym z przejawów kultu zmarłych. Zakładane już w czasach prehistorycznych, a sposób pochówku był charakterystyczny dla danej kultury.

•Chrześcijaństwo wprowadziło zwyczaj grzebania zwłok na poświęconym terenie przylegającym do kościoła (także wewnątrz murów miejskich).

•Od średniowiecza cmentarze przenoszono poza mury miejskie.

•W XVIII-XIX w. zakładano cmentarze na terenach podmiejskich. Projektowali je wybitni architekci nadając im charakter parkowy i wyposażając w kaplice grobowe (cmentarz Powązkowski w Warszawie, cmentarz Rakowicki w Krakowie, Pere Lachaise w Paryżu).

•W okresie I i II wojny światowej wybudowano na terenach wielkich bitew szereg cmentarzy wojennych (Verdun we Francji, Monte Cassino we Włoszech).

Krótka historia cmentarzy

15

Page 16: Są takie dni listopadowe

Nekropola (nekropolia)

16

Nekropola, rzadziej nekropolia (z języka greckiego nekropolis - miasto umarłych; nekro – umarły; umarli; zwłoki), nazwa starożytnego cmentarza otoczonego kultem. Najwspanialsze nekropola znajdowały się w starożytnym Egipcie, gdzie sytuowano je przeważnie na pustyni poza granicami miast i osiedli.

Prócz grobowców (mastaby, piramidy, grobowce skalne) znajdowały się tam świątynie grobowe oraz budowle, w których balsamowano zwłoki i produkowano wyposażenie grobowców, a także pomieszczenia dla służby nekropola. We wczesnym chrześcijaństwie cmentarze zakładano zwykle w pobliżu wielkich miast. Można wyróżnić nekropola: podziemne – katakumby, skalne, naziemne, naziemno-podziemne, współczesne.

Page 17: Są takie dni listopadowe

Polskie cmentarze

17

Page 18: Są takie dni listopadowe

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

• Jedna z najstarszych polskich nekropolii, założona 1801-1802 na terenie podmiejskiego folwarku Rakowice.

• Cmentarz Rakowicki jest miejscem spoczynku zwykłych oraz zasłużonych mieszkańców miasta, uczonych o międzynarodowej sławie, twórców, przedstawicieli znakomitych rodów polskich, artystów, działaczy politycznych, kupców, rzemieślników, filantropów, spiskowców, żołnierzy powstań narodowych, obu wojen światowych, działaczy podziemia z lat okupacji niemieckiej.

• Spośród znanych postaci na cmentarzu Rakowickim spoczywają m.in: J. Matejko, Juliusz, Wojciech i Jerzy Kossakowie , poeci: L. Rydel. Na cmentarzu tym pochowano także rodziców (Emilię i Karola) oraz brata papieża Jana Pawła II lekarza Edmunda Wojtyłłę.

18

Page 19: Są takie dni listopadowe

Cmentarz Rakowicki

19

Page 20: Są takie dni listopadowe

Cmentarz Rakowicki

Grobowiec

rodziny Wojtyłów

20

Page 21: Są takie dni listopadowe

Warszawskie Powązki

21

Page 22: Są takie dni listopadowe

Warszawskie PowązkiW katakumbach spoczęły osoby z rodziny króla, jego najbliższego otoczenia i dworu królewskiego oraz wiele zasłużonych dla Polski postaci, m.in.: polityk i ksiądz H. Kołłątaj, historyk, komediopisarz F. Bohomolec, kompozytor M.. Ogiński, architekt D. Merlini, prymas M. Poniatowski.Podczas II wojny wiele grobów cmentarza Powązkowskiego służyło żołnierzom konspiracji za podziemne arsenały lub jako schrony dla ukrywających się przed okupantem niemieckim. Cmentarz Powązkowski jest miejscem pochówku wielu wybitnych postaci polskiego życia naukowego, artystycznego, kulturalnego, politycznego, gospodarczego, których groby znajdują się m.in. w powstałej 1925 r. za katakumbami Alei Zasłużonych - spoczywają tu np.: pisarze – noblista W. S. Reymont,M. Dąbrowska, J. Parandowski, poeci: Leopold Staff, M. Jastrun, B. Leśmian, M. Białoszewski, malarze, aktorzy, kompozytorzy (J. Elsner – nauczyciel Fr. Chopina) i inni zasłużeni dla Polski.Na cmentarzu Powązkowskim znajdują się także groby indywidualne i zbiorowe żołnierzy powstań narodowych: kościuszkowskiego, listopadowego, styczniowego i warszawskiego, obu wojen światowych, duchownych, członków partii politycznych, więźniów politycznych. 22

Page 24: Są takie dni listopadowe
Page 25: Są takie dni listopadowe
Page 26: Są takie dni listopadowe

Powązki

24

Page 27: Są takie dni listopadowe

Powązki

Grób B. Prusa Grób Z.Herberta25

Page 29: Są takie dni listopadowe

Pęksowy BrzyzekZakopane

Najstarsza nekropolia Zakopanego, założona ok. 1850

Obecnie na Starym Cmentarzu znajduje się ok. 320 grobów.

Wśród nich m.in. mogiły: • Józefa Tytusa Chałubińskiego, • Jana Krzeptowskiego Sabały,• Stanisława Witkiewicza,• Władysława Orkana, • Kazimierza Tetmajera, • Antoniego Kenara, • Kornela Makuszyńskiego, • Heleny Marusarzówny.

27

Page 30: Są takie dni listopadowe

Pęksowy Brzyzek

28

Page 31: Są takie dni listopadowe

Kościół św. WojciechaPoznań

Kościół p.w. Św. Wojciecha należy do najstarszych w Poznaniu.

Tu pochowany jest między innymi autor naszego hymnu narodowego Józef Wybicki.

Znajduje się tu również serce Jana Henryka Dąbrowskiego.

29

Page 32: Są takie dni listopadowe

Cmentarz na Rossie Wilno

• Wileński cmentarz na Rossie powstał w 1790r. , a więc jest jedną z najstarszych nekropoli w Europie

• Tu spoczywa wielu wybitnych Polaków, Litwinów, Białorusinów

JEŻELI LOS W TO MIEJSCE SPROWADZI POLAKA ,         NIECH CZUŁĄ ŁZĘ URONI NA GROBIE RODAKA ,         CO CNOTY I OJCZYZNY MIŁOŚĆ W SERCE WSZCZEPIŁ....                                (z napisów cmentarnych)

30

Page 33: Są takie dni listopadowe

Cmentarz na Rossie

Grób Matki marszałka J. Piłsudskiego31

Page 34: Są takie dni listopadowe

Cmentarz ŁyczakowskiLwów

32

Page 35: Są takie dni listopadowe

Inne Miejsca Pamięci

33

Page 36: Są takie dni listopadowe

Katedra św. Jana w Warszawie

St. A. Poniatowski i H.Sienkiewicz

34

Page 37: Są takie dni listopadowe

Grób Nieznanego Żołnierza

• Grób Nieznanego Żołnierza, pomnik lub grobowiec upamiętniający bohaterstwo i poświęcenie bezimiennych żołnierzy.

• Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie powstał z inicjatywy W. Sikorskiego w 1925. Zaprojektował go warszawski artysta - rzeźbiarz S. Ostrowski.

35

Page 38: Są takie dni listopadowe

Epitafium

• 1) napis nagrobkowy lub napis na nim wzorowany. W starożytnej Grecji także mowa ku czci poległych, którzy oddali życie, broniąc swojej ojczyzny. Podawał podstawowe dane o zmarłym, sławił jego uczynki, zalety duchowe i moralne, a nawet urodę fizyczną. Często dołączano słowa pociechy dla bliskich.

• 2) tablice poświęcone pamięci zmarłego, zazwyczaj wmurowane w ścianę kościoła i niezwiązane z miejscem pochówku. Najczęściej kamienne, ale również metalowe i drewniane.

36

Page 39: Są takie dni listopadowe

Epitafium jako tablica

Proboszcza nowomiejskiego - ks.dr.J. Ewertowskiego (zm.1740)- Jana Kochanowskiego

37

Page 40: Są takie dni listopadowe

Epitafium Jana III SobieskiegoStanisław Herakliusz Lubomirski

Tu w tym grobie on wielki z dzieł swych Jan spoczywa.     Król, szlachcic, żołnierz, Lechów ozdoba prawdziwa,

Pod którym wtóry pokój wolność wielką miała     Wolą, chyba nie wolna, tam gdzie ginąć chciała.

On z tureckich, tatarskich trupów słał mogiły,     Co pewnie nie każdemu nieba pozwoliły.

Cnota mu laury wiła, dał Wiedeń odbity     Zbawiciela, zwycięzcy tytuł znamienity.

Wielka spocznijże, ręko, dość masz i ratunkiem     Cesarza, i prawice boskiej wizerunkiem. Wieki więcej napiszą, iż snadno nam dadzą

     Monarchę - rzadko męża z tą sławą i władzą.

38

Page 41: Są takie dni listopadowe

Nekrolog, kondolencja

• Nekrolog zawiadomienie o śmierci podane do ogólnej wiadomości, zawierające informacje dotyczące pogrzebu zmarłego oraz krótkie dane o jego życiu i działalności (także wspomnienie pośmiertne)

• Klepsydra – plakat zawiadamiający o czyjejś śmierci i pogrzebie

• Kondolencje – wyrazy współczucia składane komuś, przeważnie z powodu śmierci bliskiej osoby; wyrażanie ubolewania, żalu.

39

Page 42: Są takie dni listopadowe

19 sierpnia 2000 r. odeszła 

       Ś+P

ANASTAZJA SZCZUCIŃSKA

   z domu Staluszko

    lekarz dentysta

    Ukochana Żona, Matka i Babcia Nabożeństwo żałobne odprawiono

w Kościele św. Piotra i Pawła

 w Pyrach k. Warszawy,

w środę 23 sierpnia br. o godz.10.00

po czym nastąpiło wyprowadzenie

 na miejscowy cmentarz

o czym zawiadamiają

pogrążeni w głębokim smutku

Mąż i Synowie z Rodzinami  

 

Nekrolog

40

Page 43: Są takie dni listopadowe

Śpieszmy sięJan Twardowski

Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzązostaną po nich buty i telefon głuchytylko to co nieważne jak krowa się wleczenajważniejsze tak prędko że nagle się stajepotem cisza normalna więc całkiem nieznośnajak czystość urodzona najprościej z rozpaczykiedy myślimy o kimś zostając bez niego (...)tak szybko stąd odchodzą jak drozd milkną w lipcujak dźwięk trochę niezgrabny lub jak suchy ukłon(...)Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą(...)i nigdy nie wiadomo mówiąc o miłościczy pierwsza jest ostatnią czy ostatnia pierwszą

41

Page 44: Są takie dni listopadowe

„Puste miejsca”Anna Kamieńska

Nikogo nie zdążyłam kochać

choć się tak śpieszyłam

jakbym musiała kochać tylko puste miejsca

zwisające rękawy bez objęcia ramion

opuszczony przez głowę beret

(...)

tak się śpieszyłam kochać

i oczywiście nie zdążyłam

Page 46: Są takie dni listopadowe

Sentencje• „Nigdy nie zapominaj, ile zawdzięczasz tym, którzy żyli przed

tobą” (H. Jackson Brown)• „Śmierć pyta mnie każdego poranka: „na jaką żyjesz miarę?”

(Pino Pellergino)• „Każdy z nas jest na śmierć skazany. A jaka to będzie śmierć, to

zależy od tego, jakie jest nasze życie” (Ks. Mieczysław Maliński) • „Pytanie o śmierć jest zawsze pytaniem o życie” (Michał Komar)• „Dlaczego milczeć na temat śmierci? Od niej możemy się

nauczyć żyć spokojnie i w zadowoleniu” (Phill Bosmann)• „Człowiek umrze, nawet gdy posiada tysiące rzeczy, a nie ma

drugiego człowieka” (Phill Bosmann)• „Życie nie jest zbieraniem; życie jest zostawianiem, jest

darowaniem. To następna wielka lekcja, której uczy nas śmierć” (Phill Bosmann)

Page 47: Są takie dni listopadowe

„Powązki” - Roman Gorzelski

Lubię ten cmentarz te rozmowy z nimi

te wspomnienia opowieści z powstania listopadowego

styczniowego czerwcowego z pierwszej wojny (drugiej)

śpiewamy razem pieśń (pierwszą brygadę) pijemy wino

palimy tytoń tęsknimy do kobiet i domowego ogniska

potem oni wkładają swoje poszarzałe maciejówki (rogatywki)

poprawiają ostrogi szable błyszczą dzyń dzyń dzyń

jak sygnaturka z pobliskiej kapliczki i znowu

oni odjeżdżają aż do następnego dnia zmarłych

za rok za dzień za chwilę

Page 48: Są takie dni listopadowe

Koniec