Ruch Obrotowy

12
Ruch obrotowy Ziemi

Transcript of Ruch Obrotowy

Page 1: Ruch Obrotowy

Ruch obrotowy Ziemi

Page 2: Ruch Obrotowy

Cechy ruchu obrotowego ZiemiRuch obrotowy (wirowy) to ruch Ziemi wokół własnej osi. Oś Ziemi jest teoretyczną linią prostą, która przechodzi przez Biegun Północny i Biegun Południowy. Nasza planeta wiruje zawsze w kierunku z zachodu na wschód.

Czas jednego pełnego obrotu Ziemi wynosi: - 23 godziny 56 minut 4 sekundy – doba gwiazdowa (gdy punktem odniesienia jest nieskończenie odległa gwiazda),- 24 godziny – doba słoneczna (gdy punktem odniesienia jest najbliższa gwiazda, czyli Słońce).

Liniowa prędkość ruchu wirowego Ziemi zależy od szerokości geograficznej – maksymalna wartość osiągana jest na Równiku, gdzie wynosi 1670 km/h = 464m/s (prędkość ta maleje w miarę zbliżania się do biegunów).

www.wiking.edu.pl

Page 3: Ruch Obrotowy

Konsekwencje ruchu obrotowegospłaszczenie Ziemi przy biegunach – to wynik siły odśrodkowej, która działa na każde ciało będące w ruchu wirowym; siła ta skierowana jest prostopadle do osi Ziemi i powoduje jej rozszerzenie wokół Równika widome ruchy gwiazd – obracająca się z zachodu na wschód Ziemia wywołuje “wędrówkę” po niebie (w odwrotnym kierunku) wszystkich ciał niebieskich (z wyjątkiem Gwiazdy Polarnej, która znajduje się na przedłużeniu osi Ziemi); siła Coriolisa – to siła bezwładności powodująca odchylenie kierunku poruszania się ciał (w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej); pływy morskie (przypływy i odpływy) – są one wywołane grawitacyjnym przyciąganiem Księżyca i Słońca;

Widomy ruch gwiazd żródło:www.geografia_liceum.republika.pl

Efekt działania siły Coriolisa żródło:www. krzysztofginter.webpark.pl

Page 4: Ruch Obrotowy

Konsekwencje ruchu obrotowego- dobowa zmiana oświetlenia – następujące po sobie dni i noce oraz dobowy rytm zmian wysokości Słońca nad horyzontem wpływają na przebieg wszystkich procesów zależnych od dostawy energii słonecznej, np. procesu fotosyntezy. Dobowa zmiana czasu – w tym samym momencie dla jednych punktów na Ziemi Słońce wschodzi, dla innych góruje (osiąga najwyższy punkt nad horyzontem podczas widomej wędrówki), a dla jeszcze innych zachodzi;

www.wiking.edu.pl

Page 5: Ruch Obrotowy

Dobowa zmiana czasu Czas miejscowy (słoneczny) to czas określony dla każdego południka na podstawie momentu górowania Słońca. Czas strefowy to czas dla każdej strefy obejmującej 15° długości geograficznej. Określa się go na podstawie górowania Słońca nad południkiem środkowym dla danej strefy. Czas urzędowy wprowadzany jest na podstawie zarządzenia władz państwowych. Większość krajów ma na całym swoim terytorium tą samą godzinę. Jednak w przypadku państw o dużej powierzchni, a zwłaszcza znacznej rozciągłości równoleżnikowej, wprowadzenie jednolitego czasu nie miałoby sensu – przykładem może być Rosja, gdzie różnica czasu strefowego między wschodnimi a zachodnimi krańcami wynosi 9 godzin.

Zasięg trzech stref czasowych występujących w Europie. źródło:www.geografia_liceum.republika.pl

Page 6: Ruch Obrotowy

Zmiana czasu na Ziemi

Page 7: Ruch Obrotowy

Zmiana czasu na Ziemi

Page 8: Ruch Obrotowy

Międzynarodowa linia zmiany datyRóżnica czasu między skrajnymi strefami wynosi 24 godziny, a więc całą dobę – dzień kaledarzowy. W związku z tym z podziału Ziemi na strefy czasowe wynika, że na linii południka 180° „stykają się” ze sobą dwa różne dni. Zaistniała zatem konieczność wyznaczenia międzynarodowej linii zmiany daty. Jej przebiegu nie ustalono jednak dokładnie po południku 180° – ominięto wyspy i półwyspy na Pacyfiku, aby nie wchodzić ze zmianą daty na obszary lądowe.Przekraczając linię zmiany daty z zachodu na wschód wraca się do daty dnia porzedniego, zaś poruszając się w kierunku przeciwnym przechodzi się do daty dnia następnego.

Międzynarodowa linia zmiany daty Źródło:www. geografia_liceum.republika.pl

Page 9: Ruch Obrotowy

Zmiana czasu w PolsceObszar Polski leży w dwóch strefach czasu – środkowoeuropejskiej i wschodnioeuropejskiej. Aby uniknąć konieczności przesuwania czasu przy przekraczaniu granicy stref, ustalono u nas jeden czas urzędowy – środkowoeuropejski. W niektórych państwach, w tym w Polsce, wprowadza się urzędowy czas letni, który jest przesunięty o godzinę do przodu w stosunku do czasu zimowego. Wpływa to na oszczędność energii elektrycznej poprzez efektywniejsze wykorzystanie długich dni wiosennych i letnich. Polska przyjmuje latem urzędowy czas wschodnioeuropejski.

Źródło:www.wiking.edu.pl

Page 10: Ruch Obrotowy

Czas - zadaniaKtóra godzina czasu słonecznego miejscowego jest w Krakowie (20°E), jeżeli w Madrasie (81°E) jest godzina 1600 tego czasu?Rozwiązanie:Obliczamy różnicę długości geograficznej między Madrasem a Krakowem:81°E - 20°E = 61°Obliczamy różnicę czasu lokalnego wiedząc, że czas ten zmienia się o 4 minuty na każdy stopień długości geograficznej:61° * 4 min. = 244 min.Zamieniamy minuty na godziny:244 min. : 60 = 4 godz. 4 min.Ponieważ Kraków leży na zachód od Madrasu uzyskaną różnicę czasu odejmujemy od czasu w Madrasie:1600 - 4 godz. 4 min. = 1156 Odpowiedź:W Krakowie jest godzina 1156 czasu słonecznego miejscowego.

Page 11: Ruch Obrotowy

Czas - zadaniaOblicz długość geograficzną miejsca, w którym Słońce góruje o godzinie 15.24 czasu uniwersalnego?Rozwiązanie:Czas uniwersalny jest to czas słoneczny miejscowy południka 0°, więc na tym południku jest godzina 15.24 czasu lokalnego. Natomiast na szukanym południku Słońce góruje, więc jest godzina 12.00 czasu lokalnego. Możemy zatem obliczyć różnicę czasu między tymi południkami:15.24 – 12.00 = 3 godz. 24 min. = 204 min.Wiemy, że na każdy stopień długości geograficznej czas lokalny zmienia sie o 4 minuty, więc możemy obliczyć różnicę w długości georaficznej między danymi południkami:204 min. : 4 = 51° Szukany południk ma czas mniejszy od czasu uniwersalnego, więc znajduje się o 51° na zachód od południka 0°. Zatem jego długość geograficzna wynosi 51°W.Odpowiedź:Miejsce gdzie Słońce góruje o godzinie 15.24 czasu uniwersalnego położone jest na południku 51°W.

Page 12: Ruch Obrotowy

Czas - zadaniaSamolot z Londynu do Sydney (34°S 151°E) wystartował 10 maja o godzinie 16.00 czasu uniwersalnego. Podaj datę i godzinę (według czasu strefowego Sydney) lądowania samolotu, jeżeli podróż trwa 13 godzin?Rozwiązanie:W pierwszej kolejności należy określić jaka jest różnica czasu strefowego Londynu i Sydney. Można skorzystać z mapy "Strefy czasowe", z której odczytujemy, że Sydney leży w strefie UT+10h (to znaczy, że czas w Sydney jest o 10 godzin większy od czasu uniwersalnego).Jeżeli nie dysponujemy mapą można określić strefę czasową Sydney rysując na kartce papieru kolejne strefy czasowe (najłatwiej zaznaczając tylko południki środkowe) zaczynając od czasu uniwersalnego, a kończąc na czasie Sydney(będzie to ta strefa, której południk środkowy leży najbliżej Sydney):Każda z tych metod doprowadza nas do wniosku, że Sydney ma czas o 10 godzin większy od Londynu. Zatem gdy samolot startuje 10 maja o godzinie 16.00 z Londynu, to w Sydney jest 10 godzin później – 2.00 11 maja. Ponieważ samolot leci 13 godzin, to w Sydney wyląduje też 13 godzin później - będzie tam godzina 15.00 11 maja.Odpowiedź:Samolot wyląduje w Sydney 11 maja o godzinie 15.00.