Rozwiązania instytucjonalne w zakresie realizacji i eksploatacji inwestycji. Finansowanie...

Rozwiązania instytucjonalne w zakresie realizacji i eksploatacji

inwestycji.Finansowanie przedsięwzięcia

Koszalin 7 czerwiec 2010 r.

CHARAKTERYSTYKA ROZWAŻANYCH OPCJI W ZAKRESIE REALIZACJI INWESTYCJI I

EKSPLOATACJI MAJĄTKU

• Analiza możliwych opcji rozwiązań instytucjonalnych opiera się na założeniach, iż Gmina Miasto Koszalin powinno kontrolować wszystkie decyzje strategiczne dotyczące dostarczania usług, rozwoju systemu i wysokości opłat.

• Jest to następstwem sytuacji prawnej w Polsce nakładającej na gminy obowiązek zapewnienia usług w zakresie utrzymania czystości oraz wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych pozostawiającej w ich gestii uprawnienie do ustalenia ceny maksymalnej (górnej stawki opłat) za te usługi.

CHARAKTERYSTYKA ROZWAŻANYCH OPCJI W ZAKRESIE REALIZACJI INWESTYCJI I EKSPLOATACJI

MAJĄTKU

• Gmina określa wymagania, jakie musi spełnić przedsiębiorca ubiegający się o wydanie zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych oraz wydaje przedmiotowe zezwolenia, dzięki czemu gmina ma prawo wskazania miejsca odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, do których odpady mają być przekazane. Również może kontrolować przedsiębiorcę z wypełnienia obowiązków.

• Opcje przewidujące całkowitą prywatyzację systemu, nie były przedmiotem analizy. Nawet, jeśli rozważa się w jakimś stopniu kontrolę operacyjną nad częścią aktywów, własność całości elementów systemu ma pozostać publiczną.

CHARAKTERYSTYKA ROZWAŻANYCH OPCJI W ZAKRESIE REALIZACJI INWESTYCJI I

EKSPLOATACJI MAJĄTKU

• Planowane wydatki inwestycyjne Miasta Gminy Koszalin ograniczają znacznie gotówkowy udział Gminy Miasto Koszalin w pokryciu przewidywanych kosztów realizacji Projektu (orientacyjny koszt całkowity z rezerwą inwestycyjną to 480 mln zł bez kosztu podatku VAT).

• W związku z tym, że Gmina Miasto Koszalin nie dysponuje środkami finansowymi na podjęcie się tak dużego wysiłku inwestycyjnego, jako warunek konieczny przyjęto współfinansowanie budowy systemu z Funduszu Spójności, w ramach działania 2.1 „Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych” osi priorytetu II POIiŚ.

ANALIZOWANE OPCJE

Opcje instytucjonalne możliwe do rozważenia przez Gminę Miasto Koszalin, jako przyszłego beneficjenta i partnera wiodącego w projekcie, podzielono na następujące kategorie:

• Samorządowa (1 opcja).• Samorządowa we współpracy z Partnerem Prywatnym (3 opcje).

W związku z tym, iż zaangażowanie Miejskiej Energetyki Cieplnej sp. z o. o. w realizację projektu nie może mieć charakteru selektywnego, spółka ta może występować jedynie jako partner zewnętrzny w analizowanych opcjach. W przeciwnym przypadku mamy do czynienia z występowaniem pomocy publicznej i koniecznością stosowania poziomu dofinansowania wynikającego z przepisów dotyczących pomocy regionalnej.

ANALIZOWANE OPCJE

• Wariant Samorządowy - obejmuje opcję, która może być realizowana przez Gminę Miasto Koszalin bez udziału partnera prywatnego, ale przy zaangażowaniu spółki, która świadczy usługi publiczne, a więc Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej sp. z o.o.

• Wariant samorządowy we współpracy z parterem prywatnym (Koncesja) został skonstruowany przy założeniu, że Gmina Miasto Koszalin wybierze partnera do realizacji wszystkich zadań wchodzących w skład projektu z uwzględnieniem przepisów Ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

ANALIZOWANE OPCJE

Dwa pozostałe warianty samorządowe we współpracy z Partnerem Prywatnym zostały skonstruowane przy następujących założeniach:

• współpraca z partnerem prywatnym dotyczy tylko zadania polegającego na wybudowaniu i eksploatacji Zakładu Termicznego Przekształcenia Odpadów, z którego realizacją wiąże się ryzyko wystąpienia pomocy publicznej,

• pozostałe zadania składające się na przedsięwzięcie (sortownie i stacja przeładunkowa odpadów), realizowane są przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o. jako podmiot upoważniony do ponoszenia wydatków kwalifikowanych na podstawie odrębnej umowy.

ANALIZOWANE OPCJE

• Wariant Samorządowy we współpracy z Partnerem Prywatnym (Koncesja na ZTPO) - obejmuje opcję polegającą na zaangażowaniu Partnera Prywatnego w realizację zadań własnych Gminy Miasto Koszalin. Dla tej opcji analizowane są wybrane dopuszczone prawem tryby współpracy z wyjątkiem trybu przewidzianego ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym.

• Wariant Samorządowy we współpracy z Partnerem Prywatnym (Spółka PPP) – obejmuje opcję polegającą na zaangażowaniu Partnera Prywatnego w realizację zadań własnych Gminy Miasto Koszalin poprzez utworzenie Spółki PPP. Wariant ten analizowany będzie pod kątem trybu przewidzianego ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym.

OPCJA NR 1 - SAMORZĄDOWA

Opcja ta zakłada, że całość zadań objętych projektem leżeć będzie w rękach Gminy Miasta Koszalin. Będzie ona również, poprzez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. (PGK Sp. z o.o.), głównym inwestorem i operatorem oraz pobierającym opłaty od użytkowników systemu.

Program inwestycyjny związany z rozwojem i odtworzeniem systemu będzie finansowany przez PGK Sp. z o.o. W tym wariancie PGK Sp. z o.o jest podmiotem świadczącym usługi publiczne oraz podmiotem upoważnionym do ponoszenia wydatków kwalifikowanych w ramach Projektu.

PGK Sp. z o.o będzie zobowiązana do zawarcia umowy z odpowiednimi podmiotami na odbiór energii elektrycznej i cieplnej.


Gmina Miasto Koszalin wskaże podmiot odpowiedzialny za ponoszenie wydatków tj. PGK Sp. z o.o.

W trybie przewidzianym ustawą prawo zamówień publicznych, PGK Sp. z o.o. zleci zamówienie polegające na wykonaniu projektowania i robót budowlanych w ramach poszczególnych kontraktów składających się na projekt.

PGK Sp. z o.o. wykupi teren od podmiotów (gmin) pod realizację całości zadań inwestycyjnych.


Zarządzanie w fazie realizacji:

Funkcję Pełnomocnika ds. Realizacji Projektu pełnić będzie

Z-ca Prezydenta Miasta Koszalina lub osoba przez niego wskazana w ramach odrębnego pełnomocnictwa.

Jednostka Realizująca Projekt zostanie wyłoniona w ramach struktur PGK Sp. z o.o.

Zarządzanie w fazie eksploatacji:

Koszty operacyjne związane z eksploatacją zarządzanej infrastruktury będą finansowane z opłat pobieranych przez PGK Sp. z o.o od poszczególnych odbiorców świadczonych przez nich usług.


Ceny za usługi ustalane będą w oparciu o prognozę niezbędnych przychodów. Celem ustalenia niezbędnych przychodów uwzględni się w szczególności:

1. koszty eksploatacji i utrzymania, w tym:• amortyzacji lub odpisów umorzeniowych,• zużycia materiałów i energii,• wynagrodzeń,• podatków i opłat,• opłat za korzystanie ze środowiska;

2. koszty zakupionych usług;

3. spłaty rat kapitałowych;

4. spłaty odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek;

5. należności nieregularnych;

6. przychodów ze sprzedaży produktów ubocznych np. energii elektrycznej, ciepła, żużla, itp.


Korzyści dla miasta:

• Niższy koszt kapitału pożyczkowego w porównaniu z kapitałem

pozyskiwanym przez stronę prywatną.• Mniejsze koszty przygotowania projektu (uniknięcie wysokich

kosztów związanych z przygotowaniem projektu w formule PPP bądź koncesji).

• Skoncentrowanie czasochłonnych działań proceduralnych tylko na kwestiach pozyskania gruntu (umowy przedwstępnej kupna dla celów wnioskowania lub też wszczęcia procedury wywłaszczenia).

• Publiczna kontrola nad systemem. Możliwość bezpośredniego zarządzania projektem. Bezpośrednia kontrola na etapie realizacji i eksploatacji. Możliwość wyznaczania własnych standardów operacyjnych.

• Wysoka akceptowalność społeczna takiego rozwiązania instytucjonalnego.


Ryzyka po stronie miasta:

1. Finansowanie ze środków Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” budowy spalarni odpadów może spełniać przesłanki kwalifikujące je jako pomoc publiczną, a zatem dotacja może zostać ograniczona do wysokości wynikającej z przepisów dotyczących pomocy regionalnej

2. Gmina Miasto Koszalin za pośrednictwem spółki PGK sp. o.o będzie zajmować się eksploatacją i ponosić będzie koszty funkcjonowania obiektu, w związku z czym weźmie na siebie ryzyko z tytułu wyboru rozwiązania technicznego, architektonicznego, użytych materiałów przez wykonawców i jakości wykonania robót (będzie mieć to wpływ na wielkość późniejszych kosztów eksploatacyjnych i remontowych). Gmina Miasto poniesie więc ryzyko związane z przygotowaniem projektu budowlanego i robót budowlanych.

3. Gmina Miasto Koszalin wraz ze spółką PGK sp. o.o będzie musiało zapewnić finansowanie w całym okresie trwania projektu.


W opcji samorządowej projekt ogranicza się do zamówienia wykonania niezbędnej infrastruktury służącej świadczeniu usług publicznych.

Jej późniejszym wykorzystaniem zajmują się najczęściej pracownicy zatrudniani przez władze publiczne, które są właścicielami danego obiektu, a wiec pracownicy Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.

Samorząd może również w drodze odrębnego projektu zlecić świadczenie tychże usług publicznych.

OPCJA NR 2 - SAMORZĄDOWA – PARTNER ZEWNĘTRZNY (KONCESJA)

Opcja ta zakłada, że Promotorem oraz Beneficjentem będzie Gmina Miasto Koszalin. Opcja ta zakłada jednocześnie powierzenie realizacji całości zadań inwestycyjnych oraz późniejszą ich eksploatację parterowi zewnętrznemu, który zostanie wyłoniony w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane.

Koncesjonariusz będzie głównym inwestorem i operatorem oraz pobierającym opłaty od użytkowników systemu.

Program inwestycyjny związany z rozwojem i odtworzeniem systemu będzie finansowany przez Koncesjonariusza. W tym wariancie Koncesjonariusz jest podmiotem świadczącym usługi publiczne oraz podmiotem upoważnionym do ponoszenia wydatków kwalifikowanych w ramach Projektu.


Wybór koncesjonariusza w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane, pozwalana zastosowanie metody kalkulacji luki finansowej dla celów wyliczenia wielkości dotacji.

Koncesjonariusz będzie zobowiązany do zawarcia umowy z odpowiednimi podmiotami na odbiór energii elektrycznej i cieplnej.

Gmina Miasto Koszalin wskaże podmiot odpowiedzialny za ponoszenie wydatków tj. koncesjonariusza.

W trybie przewidzianym ustawą prawo zamówień publicznych, koncesjonariusz zleci zamówienie polegające na wykonaniu projektowania i robót budowlanych w ramach poszczególnych kontraktów składających się na projekt bądź też wykona je siłami własnymi przy zastosowaniu nowoczesnych technologii oraz urządzeń i instalacji.


Zarządzanie w fazie realizacji:

Funkcję Pełnomocnika ds. Realizacji Projektu pełnić będzie Z-ca Prezydenta Miasta Koszalina lub osoba przez niego wskazana w ramach odrębnego pełnomocnictwa. Jednostka Realizująca Projekt zostanie wyłoniona w ramach Koncesjonariusza.

Finansowanie zarządzania majątkiem:

Koszty operacyjne związane z eksploatacją zarządzanej infrastruktury będą finansowane z opłat pobieranych przez Koncesjonariusza od poszczególnych odbiorców świadczonych przez niego usług.


Ceny za usługi ustalane będą w oparciu o prognozę niezbędnych przychodów. Celem ustalenia niezbędnych przychodów uwzględni się w szczególności:

1. koszty eksploatacji i utrzymania, w tym:• amortyzacji lub odpisów umorzeniowych,• zużycia materiałów i energii,• wynagrodzeń,• podatków i opłat,

2. opłat za korzystanie ze środowiska;

3. koszty zakupionych usług;

4. spłaty rat kapitałowych;



7. przychodów ze sprzedaży produktów ubocznych np. energii elektrycznej, ciepła, żużla, itp.



1. Wyeliminowane bariery związanej z brakiem odpowiedniej ilości środków publicznych na realizację zdań inwestycyjnych wchodzących w skład projektu, przez co ograniczone jest ryzyko wstrzymania czy też opóźnienia inwestycji.

2. Szybsza i sprawniejsza realizacja projektu. Zaangażowaniem Koncesjonariusza, wraz z zapewnieniem możliwości późniejszej eksploatacji i pobierania opłat za świadczone usługi, stanowi zachętę dla sektora prywatnego do jak najszybszej realizacji przedsięwzięcia.

3. Odpowiedzialność jedynie za poziom dostępności usług zgodny z przepisami prawa oraz ich jakość - to podmiot zewnętrzny przejmuje na siebie odpowiedzialność za efekty rzeczowe realizowanego przedsięwzięcia, skuteczność i efektywność świadczonych usług, jakość funkcjonalność, parametry techniczne, poziom oferowanej technologii.


4. Zarówno wiedza, doświadczenie jak i kapitał, którym dysponuje Partner Prywatny, zachęcają do stosowania innowacyjnych rozwiązań technicznych. Ich rezultatem w dłuższej perspektywie czasowej jest redukcja kosztu całkowitego, bardziej funkcjonalne projektowanie i budowa, a także efektywniejsze dostarczanie usługi oraz ułatwienie procesu zarządzania i eksploatacji.

5. Gmina Miasto Koszalin pozostanie właścicielem terenu (bezpośrednio lub pośrednio) oraz zachowa kontrolę nad standardami świadczonych usług oraz poziomem opłat.

6. Pozyskanie wiedzy i doświadczenia sektora prywatnego (Koncesjonariusza) i tym samym zwiększenie wydajności i jakości na polu wykonywania zadań publicznych.

7. Przerzucenie większości ryzyk na Partnera Prywatnego w zakresie realizacji zaawansowanej technologicznie instalacji.


Bardzo istotną korzyścią dla Beneficjenta realizującego projekt w ramach tej opcji jest fakt, iż wybór podmiotu realizującego projekt w trybie konkurencyjnym, tj. z poszanowaniem przepisów ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, eliminuje ryzyko wystąpienia pomocy publicznej.


Korzyść tę należy przeciwstawić dodatkowym komplikacjom związanym z faktem, iż część zadań inwestycyjnych realizowanych przez Koncesjonariusza będzie realizowanych na terenach należących do gmin, z którymi Gmina Miasto Koszalin powinna podpisać stosowne porozumienia.

W porozumieniach tych powinna być uwzględniona konieczność wydzierżawienia na określonych warunkach niezbędnych nieruchomości przez poszczególne gminy w ramach oddzielnych umów z wybranym w drodze procedury przetargowej koncesjonariuszem.

Udostępnienie gruntu koncesjonariuszowi może odbywać się za dodatkową opłatą bądź bez takiej opłaty.


Ryzyka po stronie miasta:

Głównym ryzykiem będącym po stronie Gminy Miasto Koszalin jest to, że przedsięwzięcie może nie być politycznie akceptowalne.

Gdy wzrasta ryzyko polityczne, rosną koszty uzyskania finansowania.

Długi okres trwania umów koncesyjnych i ogólna niechęć do wzrostu opłat za użytkowanie czynią projekty koncesyjne nadzwyczaj wrażliwymi na ryzyko polityczne.

Przy tej formie realizowania inwestycji większość ryzyk bierze na siebie Koncesjonariusz. To on odpowiedzialny jest za zapewnienie środków na sfinansowanie inwestycji i jej późniejszą eksploatację, ale także za zapewnienie strumienia odpadów.

OPCJA NR. 3 - SAMORZĄDOWA – KONCESYJNA ZTPO

W opcji tej Beneficjentem środków Funduszu Spójności będzie Gmina Miasto Koszalin. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację przedsięwzięcia oraz późniejszą eksploatację w zakresie zadań, realizowanych w ramach sortowni i stacji przeładunkowych odpadów będą spółki komunalne/podmioty wewnętrzne, a więc odpowiednio spółki należące w 100% do jednostki bądź jednostek samorządu terytorialnego. Mogą to być:

• Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej PGK Szczecinek Sp. z o.o• Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z

o.o. Sławno,• Międzygminne Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością w Świdwinie,

Opcja ta zakłada jednocześnie powierzenie realizacji inwestycji oraz późniejszą jej eksploatacją w zakresie Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Partnerowi Prywatnemu, który zostanie wyłoniony w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi.


W tym wariancie spółki komunalne są podmiotami świadczącym usługi publiczne, co w powiązaniu z wyborem koncesjonariusza w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, co powoduje, że nie występuje zagadnienie pomocy publicznej.

Gmina Miasto Koszalin jako Beneficjent powinno zawrzeć umowy, w których upoważnia poszczególne spółki oraz koncesjonariusza do ponoszenia wydatków kwalifikowanych w ramach Projektu.

Program inwestycyjny związany z rozwojem i odtworzeniem systemu będzie finansowany przez poszczególne spółki komunalne, które otrzymały upoważnienie do realizacji projektu oraz koncesjonariusza (w zakresie środków trwałych wytworzonych w ramach budowy ZTPO).


Gmina Miasto Koszalin będzie właścicielem terenu i nowo powstałych instalacji w odniesieniu do ZPTO . W przypadku sortowni z lokalizacją w Sianowie, Gmina Miasto Koszalin porozumie się z Gmina Sianów co do powołania spółki będącej w 100% własnością tych dwóch gmin bądź też powierzy realizacje zadania (ponoszenie wydatków kwalifikowanych) dotyczącego sortowni i instalacji przeładunkowych dla obszaru położonego na północny wschód od Koszalina - Miejskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. Sławno

Poszczególne gminy wchodzące w skład systemu zachowają kontrolę nad standardami świadczonych usług oraz poziomem opłat ustanawianych przez spółki (podmioty wewnętrzne) i koncesjonariusza.

Koncesjonariusz będzie zobowiązane do zawarcia umowy z odpowiednimi podmiotami na odbiór energii elektrycznej i cieplnej.


Realizacja programu inwestycyjnego:

Beneficjent Projektu upoważni spółki komunalne do przeprowadzenia postępowania zgodnie z ustawą prawo zamówień publicznych na wykonanie zamówienia polegającego na wykonaniu projektowania i robót budowlanych, budowy sortowni i stacji przeładunkowej dla odpadów.

Gmina Miasto Koszalin udzieli w trybie przewidzianym ustawą o koncesji na roboty budowlane lub usługi koncesji na roboty budowlane i projektowe dotyczące budowy spalarni - ZTPO.

Funkcję Pełnomocnika ds. Realizacji Projektu pełnić będzie Z-ca Prezydenta Miasta Koszalina lub osoba przez niego wskazana w ramach odrębnego pełnomocnictwa. Jednostka Realizująca Projekt (JRP) będzie wyłoniona w ramach struktur Gminy Miasto Koszalin jak i koncesjonariusza.



Ceny za usługi oferowane przez spółki komunalne ustalone będą w oparciu o prognozę niezbędnych przychodów. Niezbędne przychody, będą ustalone z uwzględnieniem w szczególności:

1. kosztów eksploatacji i utrzymania, w tym:• amortyzacji lub odpisów umorzeniowych,• zużycia materiałów i energii,• wynagrodzeń,• podatków i opłat,


3. kosztów zakupionych usług;

4. spłaty rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia;



7. marży zysku.


W ramach kosztów eksploatacyjnych i marży zysku będą uwzględnione wszelkie koszty Koncesjonariusza związane z finansowaniem wkładu własnego na realizację projektu oraz eksploatacji wybudowanego zakładu.

Wynagrodzenie za usługi Partnera Prywatnego (Koncesjonariusza) pokryje:

• Opłaty za roboty projektowo-budowlane w ramach budowy ZTPO.• Spłaty kapitałowe i odsetkowe w ramach zwrotu nakładów na

finansowanie programu inwestycyjnego. • Opłaty za zarządzanie.• Zysk z zaangażowanego kapitału.

Koszty operacyjne związane z eksploatacją ZTPO będą częściowo finansowane z wynagrodzenia uzyskiwanego od spółek komunalnych za odbiór odpadów oraz ze sprzedaży energii elektrycznej i cieplnej.


Opcja ta jest o tyle dobrym rozwiązaniem, iż zakłada że to w gestii spółek komunalnych , jako podmiotów świadczących usługi o ogólnym interesie gospodarczym, będzie leżeć obsługa składowisk odpadów, sortowni oraz stacji przeładunkowych. Przemawia za tym to, iż spółki te posiadają wieloletnie doświadczenie w gospodarce odpadami.

Budowa ZTPO będzie natomiast leżeć w gestii Koncesjonariusza.

Przejmie ono większość ryzyk związanych z budową i eksploatacją zakładu. W zakresie tych zadań koncesjonariusz będzie musiało wykazać się odpowiednim doświadczeniem i referencjami.



1. Wyeliminowane bariery związanej z brakiem odpowiedniej ilości środków publicznych na najbardziej kosztowną część projektu czyli ZTPO, przez co ograniczone jest ryzyko wstrzymania czy też opóźnienia inwestycji.

2. Szybsza realizacja inwestycji. Budowa przez Partnera Prywatnego, z możliwością pobierania przez niego opłat za dostęp do wybudowanych obiektów, stanowi zachętę dla sektora prywatnego do jak najszybszej realizacji przedsięwzięcia. Natomiast pozostałe inwestycje realizują spółki komunalne, które posiadają doświadczenie w zakresie realizacji powierzonych ich zadań na rynku lokalnym oraz dysponują odpowiednim strumieniem odpadów składowanych dotychczas na eksploatowanych przez nich składowiskach. Pozyskanie tych podmiotów dla projektu stanowi istotny element powodzenia budowy całości systemu.


3. Zarówno wiedza, doświadczenie jak i kapitał, którym dysponuje Partner Prywatny, zachęcają do stosowania innowacyjnych rozwiązań technicznych. Ich rezultatem w dłuższej perspektywie czasowej jest redukcja kosztu całkowitego, bardziej funkcjonalne projektowanie i budowa, a także efektywniejsze dostarczanie usługi oraz ułatwienie procesu zarządzania i eksploatacji.

4. Wyższa jakość usług wynikająca z lepszej produktywności, wyższych oszczędności, oraz lepszej motywacji do działania.

5. Przerzucenie większości ryzyk na Partnera Prywatnego w zakresie realizacji zaawansowanej technologicznie instalacji.


Głównym ryzykiem będącym po stronie Gminy Miasto Koszalin jest to, że przedsięwzięcie może nie być politycznie akceptowalne. Gdy wzrasta ryzyko polityczne, rosną koszty uzyskania finansowania.

Długi okres trwania umów koncesyjnych i ogólna niechęć do wzrostu opłat za użytkowanie czynią projekty koncesyjne nadzwyczaj wrażliwymi na ryzyko polityczne.

Przy tej formie realizowania inwestycji większość ryzyk bierze na siebie Koncesjonariusz. To on odpowiedzialny jest za zapewnienie środków na sfinansowanie inwestycji i jej późniejszą eksploatację, ale także za zapewnienie strumienia odpadów do Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów.

Istotnym elementem powodzenia realizacji całościowego systemu jest włączenie do systemowych rozwiązań projektu spółek komunalnych, które obecnie zajmują się odbiorem od mieszkańców bądź składowaniem odpadów, poprzez odpowiednie porozumienia z gminami.

OPCJA NR 4. - SAMORZĄDOWA – SPÓŁKA SPV

Beneficjentem środków Funduszu Spójności będzie Gmina Miasto Koszalin. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację przedsięwzięcia oraz późniejszą eksploatację w zakresie zadań, realizowanych w ramach sortowni i stacji przeładunkowych odpadów będą spółki komunalne, spółki należące w 100% do jednostki bądź jednostek samorządu terytorialnego.

Mogą to być:• Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej PGK Szczecinek sp. z o.o• Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z

o.o. Sławno,• Międzygminne Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Spółka z

ograniczoną odpowiedzialnością w Świdwinie.

Opcja ta zakłada jednocześnie powierzenie realizacji inwestycji oraz późniejszą jej eksploatację w zakresie Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów spółce SPV z udziałem Partnera Prywatnego, który zostanie wyłoniony w trybie ustawy prawo zamówień publicznych.


Gmina Miasto Koszalin oraz wyłoniony w drodze przetargu partner prywatny zawierają umowę wspólników, w której określają warunki współpracy w tym w szczególności w zakresie realizacji inwestycji i eksploatacji Zakładu Termicznego Przetwarzania Odpadów, strumienia odpadów, oraz maksymalnej ceny za utylizacje odpadów.

Gmina Miasto Koszalin oraz wyłoniony w drodze przetargu partner prywatny utworzą spółkę kapitałową, w której 49% udziałów należałoby do Gminy Miasto Koszalin, a pozostałe 51% do Partnera Prywatnego („Spółka SPV”).

Spółka zostanie utworzona w oparciu o przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno – prywatnym (Dz. U. z 2009 r., Nr 19, Poz. 100).


Spółka SPV będzie czerpała dochody z działalności polegającej pozyskiwaniu energii z odpadów w instalacji, a także z działalności polegającej na sprzedaży ciepła oraz energii elektrycznej.

Udziały w Spółce SPV nie będą uprzywilejowane, zatem dywidenda będzie dzielona między Gminą Miasto Koszalin i Partnera Prywatnego proporcjonalnie do ich akcji/udziałów w Spółce SPV.

Gmina Miasto Koszalin upoważni nowoutworzoną spółkę SPV do ponoszenia wydatków kwalifikowanych.


Umowa spółki powinna określać w szczególności wzajemne prawa i obowiązki stron gwarantujące wypełnienie przez Beneficjenta, a więc Gminę Miasto Koszalin, zobowiązań wynikających z umowy o dofinansowanie, w tym przede wszystkim zachowanie trwałości projektu przez wskazany w niej okres.

Określona powinna być także struktura własności majątku wytworzonego w związku z realizacją Projektu oraz struktura przepływów finansowych związanych z realizacją Projektu.

Umowa powinna także określać:• Czas obowiązywania tejże umowy oraz zasięg terytorialny.• Zakres obowiązku świadczenia usługi publicznej.• Określenie poziomu opłat za każdy rodzaj usługi.• Obowiązki spółki wobec odbiorców usług publicznych świadczonych przez

spółkę oraz zasady korzystania z tych usług.• Zasady obliczenia i zwrotu nadmiernej rekompensaty.


Program inwestycyjny związany z rozwojem i odtworzeniem systemu będzie finansowany przez poszczególne spółki komunalne, które otrzymały upoważnienie do realizacji projektu oraz spółkę SPV (w zakresie środków trwałych wytworzonych w ramach budowy spalarni - ZTPO).

W przypadku sortowni z lokalizacją w Sianowie, Gmina Miasto Koszalin porozumie się z Gminą Sianów co do powołania spółki będącej w 100% własnością tych dwóch gmin bądź też powierzy realizacje zadania (ponoszenie wydatków kwalifikowanych) dotyczącego sortowni i instalacji przeładunkowych dla obszaru położonego na północny wschód od Koszalina - Miejskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. Sławno.

Gminy zachowają kontrolę nad standardami świadczonych usług oraz poziomem opłat ustanawianych przez spółkę komunalne. i spółkę SPV.


Realizacja programu inwestycyjnego:

Beneficjent Projektu upoważni osobno spółki komunalne oraz spółkę SPV do przeprowadzenia postępowań zgodnie z ustawą prawo zamówień publicznych na wykonanie zamówienia polegającego na wykonaniu projektowania i robót budowlanych, budowy sortowni i stacji przeładunkowej dla odpadów, a także na roboty budowlane i projektowe dotyczące budowy spalarni - ZTPO.

Zarządzanie:

Funkcję Pełnomocnika ds. Realizacji Projektu pełnić będzie Z-ca Prezydenta Miasta Koszalina lub osoba przez niego wskazana w ramach odrębnego pełnomocnictwa. Jednostka Realizująca Projekt (JRP) będzie wyłoniona zarówno w ramach struktur Gminy Miasto Koszalin oraz spółki SPV.



Ceny za usługi oferowane przez spółki komunalne ustalone będą w oparciu o prognozę niezbędnych przychodów. Niezbędne przychody, będą ustalone z uwzględnieniem w szczególności:

1. kosztów eksploatacji i utrzymania, w tym:• amortyzacji lub odpisów umorzeniowych,• zużycia materiałów i energii,• wynagrodzeń,• podatków i opłat,


3. kosztów zakupionych usług;

4. spłaty rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia;



7. marży zysku.


W ramach kosztów eksploatacyjnych i marży zysku będą uwzględnione wszelkie koszty spółki SPV związane z finansowaniem wkładu własnego na realizację projektu oraz eksploatacji wybudowanego zakładu. Wynagrodzenie za usługi spółki SPV pokryje:

• Opłaty za roboty projektowo-budowlane w ramach budowy ZTPO.• Spłaty kapitałowe i odsetkowe w ramach zwrotu nakładów na

finansowanie programu inwestycyjnego. • Opłaty za zarządzanie.• Zysk z zaangażowanego kapitału.

Koszty operacyjne związane z eksploatacją ZTPO będą częściowo finansowane z wynagrodzenia uzyskiwanego od spółek komunalnych za odbiór odpadów oraz ze sprzedaży energii elektrycznej i cieplnej.



1. Wyeliminowane bariery związanej z brakiem odpowiedniej ilości środków publicznych na najbardziej kosztowną część projektu czyli ZTPO, przez co ograniczone jest ryzyko wstrzymania czy też opóźnienia inwestycji.

2. Szybsza i sprawniejsza realizacja projektu. Budowa z zaangażowaniem w SPV Partnera Prywatnego, z możliwością pobierania przez niego opłat za dostęp do wybudowanych obiektów, stanowi zachętę dla sektora prywatnego do jak najszybszej realizacji przedsięwzięcia.

3. Natomiast pozostałe inwestycje realizują spółki komunalne, które posiadają doświadczenie w zakresie realizacji powierzonych ich zadań na rynku lokalnym oraz dysponują odpowiednim strumieniem odpadów składowanych dotychczas na eksploatowanych przez nich składowiskach. Pozyskanie tych podmiotów dla projektu stanowi istotny element powodzenia budowy całości systemu.


3. Odpowiedzialność jedynie za poziom dostępności usług zgodny z przepisami prawa oraz ich jakość - to Podmiot Prywatny przejmie na siebie odpowiedzialność za skuteczność i efektywność świadczonych usług.

4. Gminy zachowują kontrolę nad standardami świadczonych usług oraz poziomem opłat.

5. Pozyskanie wiedzy i doświadczenia sektora prywatnego i tym samym zwiększenie wydajności i jakości na polu wykonywania zadań publicznych.

6. Podział ryzyk pomiędzy partnerem publicznym i prywatnym.


Kategoria ryzyka związanego z fazą przygotowania przedsięwzięcia obejmuje ryzyka wpływające na koszt i czas trwania procesu przetargowego.

Wśród ryzyk związanych z przygotowaniem przedsięwzięcia można wyróżnić:

• Ryzyko związane z dostępnością informacji dotyczących planowanej realizacji przedsięwzięcia.

• Ryzyko wprowadzania zmian do SIWZ.• Ryzyko związane ze sposobem i jakością prowadzenia postępowania o wybór

Partnera Prywatnego.• Ryzyko rezygnacji z realizacji przedsięwzięcia.• Ryzyko błędnej oceny złożonych ofert.

Do ryzyk związanych ze społeczną akceptacją zaliczamy:• Możliwość wystąpienia ukrytego protekcjonizmu na etapie wyboru Partnera

Prywatnego. Opinia publiczna może być sceptycznie nastawiona do udziału sektora prywatnego w tego typu przedsięwzięć.

• Ryzyko wystąpienia protestów i sprzeciwów społecznych.


W kategorii ryzyk związanych z transferem składników majątkowych może się znaleźć:

• Ryzyko wpływające na warunki i terminy przekazania składników majątkowych.• Ryzyko związane ze stanem składników majątkowych.• Ryzyko związane z przepływem informacji dotyczących składników majątkowych

zaangażowanych w przedsięwzięcie.• Ryzyko związane z wykonaniem obowiązków i egzekucją praw związanych z

dokonaniem przekazania.• Ryzyko wystąpienia wierzytelności lub innego prawa związanego z danym

składnikiem majątkowym.• Ryzyko konieczności transferu siły roboczej.

Ostatnią kategorią ryzyk leżących po stronie sektora publicznego jest ryzyko związane z końcową wartością składników majątkowych tj. wartością na dzień zakończenia realizacji umowy z Partnerem Prywatnym. Wiąże się ono z prawidłowym wykonaniem kontraktów przez Podmiot Prywatny.


PPP jest szczególnie przydatnym instrumentem przy budowie obiektu o stopniu złożoności zakładu termicznego przekształcania odpadów. Pozwala zarówno na pozyskanie kapitału prywatnego, umożliwiającego działania inwestycyjne, jak i na uruchomienie procesów integracji społecznej i ekonomicznej wokół realizacji projektu osiąganej przede wszystkim w wyniku podziału odpowiedzialności i podziału ryzyk.

Istotnym elementem powodzenia realizacji całościowego systemu jest włączenie do systemowych rozwiązań przedmiotowego projektu spółek komunalnych, które zajmują się dotychczas odbiorem od mieszkańców bądź składowaniem odpadów, poprzez odpowiednie porozumienia z gminami.

WSKAZANIE NAJLEPSZYCH ROZWIĄZAŃ SPOŚRÓD ANALIZOWANYCH OPCJI

Zarówno Analiza finansowa, jak i Analiza SWOT wskazały na najbardziej korzystną opcje nr 2. Na takim wyniku zaważyły rezultaty analizy DGC oraz fakt, iż opcja 2 ogranicza znacznie ryzyka po stronie inwestora - Gminy Miasto Koszalin.

Zakłada się, iż budowa całości systemu będzie powierzona koncesjonariuszowi. Opcja ta pozwala uzyskać następujące korzyści dla systemu:

• Zewnętrzne źródło finansowania części nakładów inwestycyjnych niezbędnych do realizacji projektu w wysokości 122,4 mln zł.

• Zastosowanie metody kalkulacji luki finansowej dla określenia poziomu dofinansowania z Funduszu Spójności

• Uzyskanie przy przyjętych w opracowaniu założeniach, najniższej ze wszystkich opcji wartości ceny za przyjęcie do instalacji dla wydajności 92 000 Mg/rok (249 zł/Mg).

• Poniesienie niższych kosztów realizacji projektu niż w przypadku realizacji bez zastosowania konstrukcji umowy koncesji dla projektu.

WSKAZANIE NAJLEPSZYCH ROZWIĄZAŃ SPOŚRÓD ANALIZOWANYCH OPCJI

Projekt jest wykonalny finansowo i uzasadniony ekonomicznie, a najwyższą efektywność wykazuje przy realizacji inwestycji w oparciu o koncesję na roboty budowlane.

Dziękuję za uwagę

Rozwiązania instytucjonalne w zakresie realizacji i eksploatacji inwestycji. Finansowanie...

Education

Transcript of Rozwiązania instytucjonalne w zakresie realizacji i eksploatacji inwestycji. Finansowanie...