Rozrachunki z Tytułu Dostaw i Usług

8/16/2019 Rozrachunki z Tytułu Dostaw i Usług

1/4

Rozrachunki z tytułu dostaw i usług

1. Zakres rozrachunków z tytułu dostaw i usług

Rozrachunki z tytułu dostaw i usług obejmują przede wszystkim krajowe i zagraniczne należności i zobowią zania zwią zane ze sprzedażą wyrobów

gotowych (produktów i usług), towarów, materiałów i opakowań, a tak że z zakupem towarów, materiałów i usług dla działalności operacyjnej. Dorozrachunków tych zalicza się również rozliczenia z tytułu zaliczek udzielonych lub pobranych na poczet dostaw i usług.

Do rozrachunków z tytułu dostaw i usług nie zalicza się zaś należności i zobowią zań wynikają cych z zakupu i sprzedaży środków trwałych, środków

trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, w tym nabytych na podstawie umowy leasingu finansowego oraz zaliczek na poczet

dostaw powyższych składników mają tku trwałego. Nie zalicza się do nich tak że należności i zobowią zań wynikają cych z zakupu i sprzedażydługoterminowych i krótkoterminowych aktywów finansowych.

Stronami w rozrachunkach z tytułu dostaw i usług - zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego - są :

• nabywca rzeczy lub usługi, który w księ gach rachunkowych wierzyciela (sprzedawcy) wystą pi jako dłużnik,

• sprzedawca rzeczy lub usługi, który w księ gach rachunkowych dłużnika (nabywcy) wystą pi jako wierzyciel.

Rozrachunki z tytułu dostaw i usług obejmują wię c należności i zobowią zania powstałe w wyniku realizacji umów kupna-sprzedaży. Są to:

• należności z tytułu dostaw i usług, do których zalicza się wymagają ce zapłaty w określonej kwocie należności (również sporne, ale

nieskierowane na drogę są dową ) za dostarczone odbiorcom produkty (wyroby gotowe, wykonane roboty i usługi) oraz towary,pomniejszone o przyznane odbiorcom rabaty, opusty i skonta, łą cznie z należnym VAT i naliczonymi odsetkami oraz zatrzymanymi przez

odbiorców kaucjami gwarancyjnymi,

• zobowią zania z tytułu dostaw i usług, obejmują ce zobowią zania powstałe z tytułu zakupu materiałów, towarów, robót i usług na potrzeby

działalności operacyjnej jednostki, a tak że zatrzymane wykonawcom robót - niemają ce charakteru inwestycyjnego - kaucje gwarancyjne.

Uwzglę dniają c przepisy dotyczą ce podatku od towarów i usług, zobowią zanie obejmuje wartość zakupionych towarów lub usług orazVAT naliczony - jeżeli towary i usługi podlegają opodatkowaniu.

2. Ewidencja księ gowa rozrachunków z tytułu dostaw i usług

Otrzymanie środków pieniężnych lub ich rozchód poprzedza zazwyczaj powstanie należności i zobowią zań. Rozbieżność w czasie mię dzy

momentem powstania należności a wpływem środków pieniężnych oraz mię dzy momentem powstania zobowią zania a jego spłatą , powoduje

konieczność ewidencjonowania rozrachunków w księ gach rachunkowych.

Ewidencję rozrachunków z tytułu dostaw i usług prowadzi się odrę bnie dla należności i zobowią zań odpowiednio na koncie 20 "Rozrachunki

z odbiorcami" i 21 "Rozrachunki z dostawcami", z dalszym podziałem na rozrachunki z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi. Oznacza to, i ż w praktyce do ewidencji rozrachunków z tytułu dostaw i usług mogą być stosowane cztery konta syntetyczne w postaci:

• 20-1 "Rozrachunki z odbiorcami krajowymi",

• 20-2 "Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi",

• 21-1 "Rozrachunki z dostawcami krajowymi",

• 21-2 "Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi".

Sposób i formę prowadzenia ewidencji analitycznej rozrachunków jednostka określa we własnym zakresie w dokumentacji opisują cej stosowane

zasady (polityk ę ) rachunkowości, wymaganej art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Przy czym powinna być ona prowadzona w sposób

umożliwiają cy ustalenie - na dowolny dzień, w tym co najmniej na dzień bilansowy - m.in. wszystkich nieuregulowanych rozrachunków z każdym

kontrahentem. Jest to konieczne ze wzglę du na istnieją cy obowią zek uzgadniania z kontrahentami sald należności, wynikają cy z art. 26 ust. 1 pkt 2

ustawy o rachunkowości. Dlatego też do każdego z powyższych kont zalecane jest prowadzenie ewidencji szczegółowej (analitycznej) według

poszczególnych kontrahentów. Podział kont analitycznych powinien ponadto pozwolić na wyodrę bnienie rozrachunków z jednostkami powią zanymii pozostałymi.

Zarówno należności, jak i zobowią zania z tytułu dostaw i usług ujmuje się w księ gach rachunkowych w momencie ich powstania w wartościnominalnej (art. 28 ust. 11 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

Powstanie i zwię kszenie należności księ gowane jest po stronie Wn konta 20, natomiast ich zmniejszenie po stronie Ma tego konta. Przy czym

należności zmniejszają m.in. ich spłaty, uznane reklamacje, bonifikaty, skonta oraz udzielone bonusy.

Z kolei powstanie i zwię kszenie zobowią zań księ gowane jest po stronie Ma konta 21, zaś ich zmniejszenie po stronie Wn tego konta. Analogicznie

jak należności, zobowią zania zmniejszają ich spłaty, uznane reklamacje, bonifikaty, skonta oraz udzielone bonusy.

Należy przy tym zaznaczyć, iż podstawą księ gowania rozrachunków z tytułu dostaw i usług są przede wszystkim:


2/4

• w obrocie krajowym - faktury VAT i rachunki, a tak że ich korekty,

• w obrocie zagranicznym - faktury handlowe i dokumenty celne, potwierdzają ce wywóz lub przywóz towarów,

• dowody zapłaty dostaw i usług oraz polecenia księ gowania lub noty odsetkowe, dla udokumentowania naliczenia odsetek, zasą dzonychkosztów są dowych, różnic kursowych itp.

Ewidencja księ gowa rozrachunków z tytułu dostaw i usług przedstawiona zostanie na przykładach liczbowych.

2.1. Ewidencja należności z tytułu dostaw i usług

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka świadcząca usługi aran ż acji wnętrz wystawiła faktur ę VAT za wykonaną usługę na kwot ę:

a) warto ść usługi w cenie sprzeda ż y netto: 5.000 zł,

b) VAT nale ż ny według stawki 22%: 1.100 zł,

c) nale ż no ść od nabywcy: 6.100 zł.

2. Kwota nale ż no ści uregulowana została przez nabywcę przelewem bankowym.

II. Dekretacja:

KontoOpis operacji Kwota

Wn Ma

1. Faktura VAT dokumentują ca sprzedaż usługi:

a) wartości usługi w cenie sprzedaży netto 5.000 zł70-0

b) VAT należny 1.100 zł 22-2

c) razem kwota należna od nabywcy 6.100 zł 20

2. WB - zapłata należności przez nabywcę 6.100 zł 13-0 20

III. Księ gowania:

2.2. Ewidencja zobowią zań z tytułu dostaw i usług

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka zakupiła materiały biurowe, co udokumentowane zostało faktur ą VAT wystawioną przez dostawcę na kwot ę:

a) warto ść materiałów w cenie sprzeda ż y netto: 400 zł,

b) VAT naliczony: 88 zł,

c) warto ść brutto faktury: 488 zł.


3/4

2. Zapłaty zobowią zania dokonano przelewem na rachunek bankowy dostawcy.

3. Zgodnie z polityk ą rachunkowo ści, warto ść materiałów odnoszona jest w dniu ich zakupu bezpo średnio w koszty. Ewidencja kosztów prowadzona

jest na kontach zespołu 4. Do rozliczenia zakupów jednostka stosuje konto 30 "Rozliczenie zakupu".

II. Dekretacja:


Wn Ma

1. Faktura VAT dokumentują ca zakup materiałów biurowych:

a) kwota brutto faktury 488 zł 30 21

b) VAT naliczony podlegają cy odliczeniu 88 zł22-

130

2. Zarachowanie wartości zakupionych materiałów w koszty działalności

operacyjnej400 zł 40 30

3. WB - zapłata zobowią zania 488 zł 2113-

0

III. Księ gowania:

3. Rozrachunki z tytułu dostaw i usług w walutach obcych

W przypadku należności i zobowią zań z tytułu dostaw i usług wyrażonych w walutach obcych konieczne jest przeliczenie ich na złote polskie

według zasad określonych w art. 30 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości.

W świetle art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości, wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księ gach rachunkowych na dzień

ich przeprowadzenia - o ile odrę bne przepisy dotyczą ce środków pochodzą cych z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego ObszaruGospodarczego oraz środków niepodlegają cych zwrotowi, pochodzą cych ze źródeł zagranicznych nie stanowią inaczej - odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikają cym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub

zobowią zań,

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzają cego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub

zobowią zań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a tak że w przypadku pozostałych operacji.

Wyrażone w walutach obcych należności i zobowią zania z tytułu dostaw i usług ujmuje się w księ gach rachunkowych na dzień ich powstania po

kursie średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzają cego dzień wystawienia faktury (generalnie).

Jeżeli natomiast powyższe należności i zobowią zania wyrażone są w walutach, dla których NBP nie ogłasza kursu, to kurs tych walut określa się

w relacji do wskazanej przez jednostk ę waluty odniesienia, której kurs jest ogłaszany przez NBP (art. 30 ust. 3 ustawy o rachunkowości).

Przeliczenia na złote polskie wymaga również wpływ waluty z tytułu zapłaty należności oraz rozchód waluty w przypadku zapłaty zobowią zania.

Stosownie do powołanych wyżej przepisów, do wyceny wpływu waluty na konto z tytułu zapłaty należności można - naszym zdaniem - przyjąć

(jako kurs faktycznie zastosowany) kurs kupna banku, w którym jednostka posiada swój rachunek walutowy (kurs z tabeli kursów banku) bą dź kurs

średni ogłoszony dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzają cego dzień jej wpływu na konto.

Natomiast do wyceny rozchodu waluty z własnego rachunku walutowego, w przypadku zapłaty zobowi ą zania, można zastosować kurs historyczny,tj. kurs po którym wyceniono wpływ waluty na rachunek bankowy (FIFO, LIFO lub średnioważony) lub kurs sprzedaży banku, w którym jednostka

posiada ten rachunek.


4/4

W zwią zku z tym, iż kurs waluty stosowany do wyceny wpłaty należności bą dź zapłaty zobowią zania różni się z reguły od kursu przyję tego

do ustalenia kwoty tej należności lub tego zobowią zania na dzień ich powstania, powstaną różnice kursowe na kontach rozrachunków. Różnice te

zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych.

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka posiada zobowią zanie wobec kontrahenta zagranicznego w wysoko ści: 2.000 EUR, wynikające z otrzymanej od niego faktury.

Równowarto ść zobowią zania przeliczona na złote według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury wynosi: (2.000

EUR x 4,30 zł/EUR) = 8.600 zł.

2. Zapłata tego zobowią zania nast ą piła z rachunku walutowego jednostki prowadzonego w euro. Zgodnie z polityk ą rachunkowo ści do rozchodu

walut z rachunku walutowego jednostka stosuje kurs sprzeda ż y walut stosowany przez bank w tym dniu. Kurs zastosowany przez jednostk ę

do wyceny rozchodu waluty w zwią zku z zapłat ą powy ż szego zobowią zania wynosił: 4,12 zł/EUR.

II. Dekretacja:


Wn Ma

1. Faktura od kontrahenta zagranicznego:

(2.000 EUR x 4,30 zł/EUR) = 8.600 zł 30 21

2. WB - zapłata zobowią zania z rachunku walutowego: (2.000 EUR x

4,12 zł/EUR) =8.240 zł 21 13-1

3. PK - rozliczenie dodatniej różnicy kursowej na rozrachunkach: (8.600 zł -

8.240 zł) =360 zł 21 75-0

III. Księ gowania:

Uwaga: W przedstawionej sytuacji, jeżeli rozchód waluty wyceniono po kursie innym niż jej wpływ na rachunek bankowy, mogą powstać

dodatkowo różnice kursowe od własnych środków pieniężnych.

Rozrachunki z Tytułu Dostaw i Usług

Documents

Transcript of Rozrachunki z Tytułu Dostaw i Usług