Rozegraj miasto

Podręcznik

prowadzącego

Rozegraj miastoRozegraj miasto

Gra edukacyjnaWarszawa 2012

www.konsultacje.um.warszawa.pl

PUBLIKACJA SFINANSOWANA ZOSTAŁA ZE ŚRODKÓW URZĘDU M.ST. WARSZAWY.

EGZEMPLARZ UDOSTĘPNIANY JEST NIEODPŁATNIE.

SPIS TREŚCI 3

SPIS TREŚCI

Spis treści .............................................................................................................................................................................................................3 Wstęp ....................................................................................................................................................................................................................4

Opis gry.................................................................................................................................................................................................................5 Założenia i cele gry..............................................................................................................................................................................................6

Dlaczego powstała ta gra? ................................................................................................................................................................................6 Cele edukacyjne.................................................................................................................................................................................................6

Materiały................................................................................................................................................................................................................7 Opis materiałów: ................................................................................................................................................................................................9

Mechanika gry ....................................................................................................................................................................................................10 Pola ..................................................................................................................................................................................................................10

Obiekty .............................................................................................................................................................................................................10 Tury ..................................................................................................................................................................................................................10

Punktacja ..........................................................................................................................................................................................................10 Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób....................................................................................................................12

Tydzień przed rozgrywką .................................................................................................................................................................................12 W dniu rozgrywki ..............................................................................................................................................................................................12

ROZGRYWKA ..................................................................................................................................................................................................13 Podsumowanie ..................................................................................................................................................................................................17

Praca domowa .................................................................................................................................................................................................18 Notatki .................................................................................................................................................................................................................18

WSTĘP 4

WSTĘP

Konsultacje społeczne są jedną z form bezpośredniego uczestnictwa w życiu publicznym. Pozwalają na kształtowanie

swojego otoczenia i umożliwiają wpływanie na decyzje administracji poprzez aktywny udział w tworzeniu wizji rozwoju,

pomysłów na funkcjonowanie instytucji i planowaniu zagospodarowania przestrzennego. Chcielibyśmy, aby młodzi ludzie –

uczniowie szkół ponadgimnazjalnych – zdobyli wiedzę na temat konsultacji społecznych i potrafili zamieniać ją w praktykę;

innymi słowy, żeby nauczyli się brać sprawy okolicy, w której mieszkają, w swoje ręce.

Dlatego przygotowaliśmy grę edukacyjną Rozegraj miasto. Jej celem jest zapoznanie uczniów z podstawową wiedzą na

temat konsultacji społecznych w zajmujący i przystępny sposób. Oparty na realistycznych sytuacjach scenariusz gry za-

chęca młodzież do uczestniczenia w konsultacjach i aktywnego włączenia się w życie publiczne. Liczymy na to, że gra

przyczyni się do zwiększenia obywatelskiej świadomości wśród uczniów, co z kolei doprowadzi do głębszego zaangażo-

wania na rzecz środowiska lokalnego.

Metoda gry pozwala na aktywne poznawanie technik prowadzenia konsultacji społecznych. Uczniowie wcielają się

w przedstawicieli różnych grup interesów, ucząc się negocjowania swoich stanowisk i osiągania optymalnego dla wszyst-

kich stron rozwiązania. Dowiadują się, w jaki sposób podejmować współpracę z władzami oraz innymi uczestnikami życia

publicznego, a także zyskują wiedzę na temat zasad owocnej dyskusji, formułowania skutecznych argumentów i wyraża-

nia ich na forum.

Mamy nadzieję, że prezentowana gra pomoże młodym ludziom włączyć się w dialog społeczny na poziomie lokalnym,

a w szerszej perspektywie – zachęcić ich do przyjęcia aktywnej obywatelskiej postawy.

Gra może być uzupełnieniem programu nauczania wiedzy o społeczeństwie.

Życzymy dobrej zabawy!

Zespół Konsultacji Społecznych i Wzmacniania Wspólnoty Lokalnej Urzędu m. st. Warszawy

Gra została przygotowana przez Pracownię Gier Szkoleniowych na zlecenie Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy.

Opis gry 5

OPIS GRY

Gracze wcielają się w mieszkańców pewnego miasta. Są reprezentantami czterech grup obywateli, które – w zależności

od liczby graczy – liczą po 1, 2 lub 3 osoby. Jedna z nich to lokalne władze, a pozostałe grupy to mieszkańcy skupieni

wokół pewnej wizji rozwoju miasta (ekologicznej, biznesowej i rodzinnej). Podstawowym celem graczy jest stworzenie

miejscowości jak najbardziej zbliżonej do ich wizji.

Realizacja wizji jest możliwa przez rozmieszczanie w mieście rozmaitych obiektów, np. stojaków rowerowych w przypadku

postawy ekologicznej. Decyzje o lokalizacji obiektów podejmują władze miasta, po przekonsultowaniu ich z przedstawicie-

lami poszczególnych grup.

Gra składa się z sześciu tur, każda to jedne konsultacje społeczne, które polegają na dyskusji o umieszczaniu różnych

obiektów w określonych punktach miasta. Na początku każdej tury gracze otrzymują sfabularyzowane wskazówki, które

stawiają dodatkowe cele i często wymuszające współpracę między rywalizującymi na ogół grupami.

Cała rozgrywka zajmuje dwie godziny lekcyjne.

Założenia i cele gry 6

ZAŁOŻENIA I CELE GRY

Celem gry jest przekazanie uczniom podstawowych informacji o konsultacjach społecznych, czyli o jednym ze sposobów

uczestniczenia we współzarządzaniu miejscowością przez jej mieszkańców. Ma także na celu zainspirować uczniów do

uczestniczenia w rzeczywistych konsultacjach społecznych.

DLACZEGO POWSTAŁA TA GRA?

Gra jest odpowiedzią na zdiagnozowane wyzwania:

Mieszkańcy nie wiedzą, czym są konsultacje społeczne, a co za tym idzie, nie biorą w nich udziału. Tymczasem badania

wskazują, że blisko połowa z tych, którzy w nich uczestniczyli uważa, że warto w nich brać udział. Ich stosunek do konsul-

tacji był zdecydowanie pozytywny. (za: Raport końcowy z badania efektywności mechanizmów konsultacji społecznych,

przygotowany przez MillwardBrown SMG/KRC dla Pracowni Badań i Innowacji Społecznych Stocznia, Warszawa, luty

2011, str. 86).

CELE EDUKACYJNE

Uczestnicy dowiedzą się:

Czym są konsultacje społeczne.

Dlaczego warto uczestniczyć w konsultacjach.

O skuteczności konsultacji urząd – obywatel, która wynika stąd, że:

odbywają się one przed podjęciem decyzji,

są konstruktywne, bo każdy głos może być włączony do procesu decyzyjnego.

Co ważne, spotkania z obywatelami reprezentowane w grze to tylko jedna z metod prowadzenia konsultacji społecz-

nych. Jest ich o wiele więcej. Mogą to być na przykład warsztaty, panele dyskusyjne, spotkania przy makiecie, spacery

badawcze czy ankiety.

Materiały 7

MATERIAŁY

W każdym zestawie znajduje się spis materiałów i ich skany dla grupy (do 12 osób):

NAZWA I ILOŚĆ SZTUK ILUSTRACJA

Plansza (x1)

Obiekty – reprezentowane przez magne-

tyczne kartoniki z symbolicznymi rysunka-

mi różnych typów obiektów miejskich (10 x

parkingi, 10 x nadajniki Wi-Fi, 10 x kawiar-

nie, 10 x pawilony handlowe, 10 x ścieżki

rowerowe, 10 x stojaki rowerowe, 10 x

deptaki, 10 x pojemniki do segregacji, 10 x

place zabaw, 10 x ławki, 10 x progi zwal-

niające, 10 x podjazdy dla wózków).

Instrukcje – to karty dla każdego z graczy

zawierające najważniejsze informacje

dotyczące celów, punktacji, zasad. Są

cztery typy instrukcji: dla władz miasta,

mieszkańca proekologicznego, probizne-

sowego i prorodzinnego (1 dla władz mia-

sta, 1 dla grupy ekologicznej, 1 dla grupy

biznesowej, 1 dla grupy rodzinnej).

Instrukcja ogólna – to spis najważniejszych

reguł, wspólny dla wszystkich graczy (1 dla

całej grupy).

Materiały 8

Bloczki ze wskazówkami na kolejne tury (1

dla władz miasta, 1 dla grupy ekologicznej,

1 dla grupy biznesowej, 1 dla grupy proro-

dzinnej).

Ankieta zadowolenia mieszkańców (1 dla

grupy ekologicznej, 1 dla grupy

biznesowej, 1 dla grupy prorodzinnej)

Tabela „Ocena władz miasta przez miesz-

kańców” (1 dla całej grupy)

Tabela „Ogólna polityka miasta” (1 dla

całej grupy)

Materiały 9

OPIS MATERIAŁÓW:

Plansza magnetyczna – symboliczny plan miasta podzielony na kilkadziesiąt pól.

Na niej układane są niewielkie magnetyczne kartoniki obiektów. Każde pole podlega ograniczeniom wynikającym z

szerszej polityki miasta (nie wszystkie obiekty mogą stanąć na każdym polu). Tak jak w rzeczywistości nie wszędzie

może powstać centrum handlowe czy parking, podobnie w grze na określonych polach dozwolona jest budowa tylko

niektórych obiektów.

Obiekty – niewielkie magnetyczne kartoniki pasujące do pól na planszy.

Symbolizują rozmaite inwestycje, które mogą być realizowane w mieście. Niektóre mają charter proekologiczny, inne

są przyjazne dla biznesu, a jeszcze inne dla rodzin. Podczas gry gracze decydują, gdzie na planszy staną poszcze-

gólne inwestycje.

Instrukcje dla każdego z graczy (władz miasta, grupy proekologicznej, probiznesowej, oraz prorodzinnej).

Zawierają fabularne opisy ról, w które wcielają się gracze, opis wszystkich czynności, które dany gracz musi wykonać

w każdej turze oraz tabelkę do zapisywania punktacji. Można ich również użyć do losowania ról przed grą.

Instrukcja ogólna – opis zasad obowiązujących podczas gry.

Wskazówki na kolejne tury – bloczki składające się z kart w formacie A5.

Zawierają opisy celów, do realizacji których gracze będą dążyć podczas każdej tury. Za ich wykonanie otrzymują do-

datkowe punkty.

Ankiety zadowolenia mieszkańców – po każdej turze mieszkańcy oceniają decyzje władz miasta, przyznając im od -

2 do 2 punktów. Następnie punkty te sumują i otrzymany wynik nanoszą do tabeli „Ocena władz miasta przez miesz-

kańców”, w kolumnie odpowiadającej numerowi danej rundy.

Tabela „Ocena władz miasta przez mieszkańców” – tabele, w których po każdej turze gracze zapisują zsumowane

wyniki ankiet zadowolenia mieszkańców.

Tabela „Ogólna polityka miasta” – objaśnia, na których polach mogą powstawać określone obiekty.

Test – wspiera podsumowanie; uczniowie rozwiązują go bezpośrednio po grze; test nie pełni funkcji sprawdzającej

wiedzę czy umiejętności, lecz jest narzędziem pobudzającym do refleksji.

Marker do folii suchościeralnej – można nim pisać po materiałach pokrytych folią.

Mechanika gry 10

MECHANIKA GRY

POLA

Plansza tworzy uproszczony plan miasta i podzielona jest na pola przedstawiające różne przestrzenie miejskie. Jest sześć

typów pól: place, osiedla, ulice handlowe, ulice zabytkowe, skwery i parki. Na każdym z tych miejsc mogą powstawać tylko

niektóre obiekty (więcej informacji w tabeli „Ogólna polityka miasta”).

OBIEKTY

Obiekty symbolizowane są przez magnetyczne kartoniki. Jest dwanaście typów obiektów, każdy należący do jednej

z trzech kategorii: ekologicznej (stojaki rowerowe, ścieżki rowerowe, deptaki, pojemniki do segregacji), biznesowej (par-

kingi, pawilony handlowe, kawiarnie, nadajniki Wi-Fi) i prorodzinnej (podjazdy dla wózków, progi zwalniające, ławki, place

zabaw).

Rozróżnienie kategorii ułatwiają kolory: zielony – ekologia, szary – biznes, niebieski – rodzina. Poszczególne grupy otrzy-

mują punkty za każdy umieszczony na planszy obiekt należący do ich kategorii. Np. ekolog dostaje punkty za każdy stojak

rowerowy, ścieżkę rowerową, deptak i pojemnik do segregacji, które powstaną na planszy. UWAGA! Ekolog dostanie

punkty również wtedy, gdy taki obiekt powstanie nie z jego inicjatywy.

TURY

Gracze otrzymują bloczek ze wskazówkami na każdą z tur.

Wskazówki dla władz miasta zawierają plany zagospodarowania określonych fragmentów miasta, a więc motyw przewodni

konsultacji w danej turze.

Wskazówki dla pozostałych graczy zawierają specjalne zadania, które motywują do zajęcia określonego stanowiska pod-

czas konsultacji.

Rozgrywka podzielona jest na sześć tur. Każda z nich przebiega według określonego schematu:

Gracze zapoznają się ze wskazówkami na daną turę.

Władze miasta rozpoczynają konsultacje, kładąc kartoniki obiektów na wyznaczonych polach, zgodnie ze wskazówka-

mi.

Mieszkańcy dokładają swoje kontrpropozycje w postaci kartoników bądź ustnie wyrażają poparcie dla propozycji władz

miasta. Mieszkańcy mogą dokładać kartoniki obiektów tylko na polach, których dotyczą konsultacje w danej turze. Gra-

cze dyskutują o swoich pomysłach. Zaleca się wprowadzenie ograniczenia czasowego tej części tury – do 8 minut.

Władze miasta podejmują decyzję o ostatecznym umiejscowieniu obiektów na planszy. Powinny wziąć pod uwagę:

ogólną politykę miasta, wskazówki na daną turę i koszty związane z ich niedotrzymaniem,

argumenty mieszkańców i koszty ich niewysłuchania.

Władze miasta powinny pamiętać, że na każdym polu może powstać tylko jeden obiekt. Symbolicznym aktem pod-

jęcia decyzji jest ułożenie magnetycznych kartoników na wybranych polach kolorową stroną do góry.

Na koniec tury mieszkańcy oceniają decyzje podjęte przez władze w anonimowej ankiecie, a następnie sumują wyniki

i nanoszą je w odpowiednim miejscu tabeli „Ocena władz miasta przez mieszkańców”. W pierwszej turze robi to eko-

log, w następnej gracz siedzący po jego prawej stronie itd.

PUNKTACJA

Gracze zdobywają punkty na kilka sposobów.

WŁADZE MIASTA

Otrzymują punkty za:

Zgodność ze wskazówkami na daną rundę.

Władze otrzymują 1 punkt za każdy obiekt, który powstanie na planszy zgodnie ze wskazówkami na daną rundę.

Każde odstępstwo od nich oznacza odjęcie władzom miasta 1 punktu.

Mechanika gry 11

Oceny mieszkańców

Po każdej turze mieszkańcy oceniają decyzje władz miasta. Każda z grup, zależnie od swojego zadowolenia, może

odjąć władzom maksymalnie 2 punkty bądź maksymalnie 2 punkty dodać. Punkty przyznane przez 3 grupy mieszkań-

ców są sumowane i dodawane (lub odejmowane) do wyniku władz z danej rundy.

Zrównoważony rozwój

Jeśli na koniec gry na planszy będzie po 12 obiektów każdego koloru, to władze miasta otrzymują dodatkowe 20

punktów.

GRUPY (EKOLOGICZNE, BIZNESOWE, PRORODZINNE)

Grupy mieszkańców otrzymują punkty za:

Obiekty

Grupa otrzymuje po 1 punkcie za każdy powstały na planszy obiekt ze swojej kategorii (ekologia, biznes, rodzina),

niezależnie, czy powstanie on z jej inicjatywy, czy z inicjatywy innej grupy.

Tereny specjalne

Ekolodzy otrzymują 2 punkty (zamiast 1) za każdy obiekt ekologiczny powstały na polu, przez które przepływa rzeka.

Biznesmeni otrzymują 2 punkty (zamiast 1) za każdy biznesowy obiekt powstały na polu, przez które przebiega

główna ulica.

Gracze prorodzinni otrzymują 2 punkty (zamiast 1) za każdy rodzinny obiekt powstały na polu, oznaczonym jako

przedmieścia.

Zadania ze wskazówek

Wskazówki w każdej turze stawiają przed graczami dodatkowe cele, które umożliwiają zdobycie premii punktowej. Jej

wysokość określają właśnie te wskazówki.

Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób 12

PRZYGOTOWANIE I PROWADZENIE ROZGRYWKI DLA GRUPY 4-12 OSÓB

TYDZIEŃ PRZED ROZGRYWKĄ

Należy przeczytać podręcznik, wszystkie materiały, łącznie z instrukcjami dla uczestników. Zanim przeprowadzisz pierw-

szą rozgrywkę, sugerujemy testowe rozłożenie materiałów i przejście gry krok po kroku. Wskazane jest też rozegranie gry

z życzliwą grupą, na przykład z rodziną, dziećmi, znajomymi. Do rozgrywki wystarczą już 4 osoby.

W razie wątpliwości można też skontaktować się mailowo z Zespołem Konsultacji Społecznych i Wzmacniania Wspólnoty

Lokalnej Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy pod adresem konsultacje@um.warszawa.pl lub z Pra-

cownią Gier Szkoleniowych pod adresem helpdesk@pracownia.edu.pl.

W DNIU ROZGRYWKI

SALA

W sali należy zaaranżować wygodne stanowisko do gry (uwzględniając wielkości sali i liczbę osób, przy stanowisku może

grać od 4 do 12 osób). Jeżeli klasa liczy ok. 30 osób to w sali można zaaranżować 3 oddzielne stanowiska do gry. Będą

wtedy potrzebne dodatkowe zestawy do gry.

MATERIAŁY

Przed rozpoczęciem gry, na stanowisku musi znaleźć się komplet materiałów startowych, czyli:

Plansza

Zestaw kartoników - obiektów (ułożonych tak, by każdy miał do nich łatwy dostęp)

Tabela: „Ocena władz miasta przez mieszkańców”

Marker do folii suchościeralnej

Pozostałe materiały (instrukcje dla poszczególnych drużyn, zasady ogólne oraz wskazówki na każdą turę) najlepiej rozdać

po ogólnym ustnym wprowadzeniu. Zapewni to większą uwagę uczniów podczas wprowadzenia.

PODZIAŁ GRACZY

Są trzy sugerowane sposoby przydzielenia graczy do ról:

losowy – wchodząc do sali uczniowie losują rolę, w którą się wcielą, w tym celu można im losowo rozdać instrukcje,

nauczyciel może podzielić grupę według własnego uznania,

uczniowie mogą podzielić się sami – to rozwiązanie jest najbardziej czasochłonne.

Rozpoczynając grę, uczestnicy powinni znać swoje role.

ORGANIZACJA CZASU GRY

Na początku, po przeczytaniu wprowadzenia, należy poświęcić od 10 do 20 minut na dokładne objaśnienie zasad i odpo-

wiedzi na ewentualne pytania.

Sama rozgrywka zajmuje najwyżej 60 minut. Warto wprowadzić ograniczenie czasu każdej tury konsultacji do 8 minut.

Ten czas może nie być wykorzystywany do końca przez graczy, jest to tylko pewna granica, którą warto ustalić, aby dys-

kusje nie przeciągały się przesadnie. W tym celu nauczyciel może informować uczniów o upływającym czasie, na przykład

notując na tablicy minuty pozostałe na konsultacje.

Po rozgrywce należy poświęcić co najmniej 20 minut na podsumowanie wyników i omówienie gry.

Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób 13

Czas Co się dzieje? Rola prowadzącego

10-20 min Wprowadzenie zasad, objaśnienie materia-

łów, odpowiedzi na pytania Aktywna

5 min Rozdanie materiałów Aktywna

10 min Pierwsza runda Aktywna

40 min Rundy 2-6 Obserwator, kontroler czasu

20-30 min Podsumowanie Aktywna

ROZGRYWKA

Wprowadzenie do gry – tekst do odczytania uczniom:

Wcielicie się teraz w mieszkańców miasta. W mieście znajdują się przedstawiciele czterech grup liczących po 1, 2 lub 3

osoby.

Jedna z grup to władze miasta /poproś, by przedstawiciele władz podnieśli ręce/, a pozostałe to grupy mieszkańców sku-

pionych wokół pewnej wizji rozwoju miasta (ekologicznej, probiznesowej i prorodzinnej) /poproś, by podnieśli ręce przed-

stawiciele poszczególnych grup/.

Jaki jest wasz cel?

Chodzi o stworzenie miasta jak najbardziej zbliżonego do Waszej wizji. Dla zwolennika ekologii będzie to miasto przyjazne

środowisku, w tej grze oznacza to miasto ze ścieżkami dla rowerzystów, stojakami rowerowymi czy pojemnikami do se-

gregacji odpadów. Przedstawiciel biznesu oczekuje miasta, w którym łatwo funkcjonują prywatni przedsiębiorcy, w tej grze

będzie to miasto z wygodnymi parkingami, bezprzewodowym Internetem oraz dobrze zlokalizowanymi pawilonami han-

dlowymi. Jeśli reprezentujesz grupę prorodzinną, od wymarzonego miasta oczekujesz dobrych warunków dla wychowania

dzieci, w grze będą to podjazdy dla wózków, place zabaw oraz ławki przy parkowych alejkach.

Jak to w grach bywa, sukces mierzy się liczbą zdobytych punktów. Chodzi o to, by zdobyć ich jak najwięcej.

Jak to zrobić?

Przed sobą macie planszę przedstawiającą Wasze miasto. Plansza podzielona jest na kilkadziesiąt pól. Są to parki, skwe-

ry, ulice, na których wciąż brakuje parkingów, podjazdów dla wózków czy stojaków rowerowych. W każdej turze zapadać

będą decyzje o nowych inwestycjach. Jeśli powstawać będą obiekty zgodne z wizją Twojej grupy – otrzymujecie punkty.

Ale uwaga! Są pewne ograniczenia. Ogólna polityka miasta wyraźnie mówi, co i gdzie może się znaleźć. Tak jak w rze-

czywistości nie wszędzie może powstać centrum handlowe czy parking, podobnie w grze na określonych polach dozwolo-

na jest budowa tylko niektórych obiektów. Dodatkowo, jak się szybko przekonacie, każda ze stron ma trochę inną wizję

wymarzonego miasta. Musicie więc szukać porozumienia.

Co się będzie działo?

Gra składa się z sześciu tur, z których każda to jedne konsultacje społeczne. Poszczególne konsultacje (tury) polegać

będą na dyskusji o umieszczaniu przeróżnych obiektów w określonych punktach miasta. Na początku każdej tury otrzy-

mywać będziecie wskazówki, mówiące o tym, jakich obiektów i dlaczego potrzebujecie w danej turze. Często będą one

wymuszały współpracę między rywalizującymi grupami. Jak zobaczycie w instrukcjach, realizacja wskazówek pozwoli

zdobyć dodatkowe punkty.

Jak przebiega tura konsultacji?

Zapoznajcie się ze wskazówkami – z nich dowiecie się, jakie są wasze cele i jak zdobyć dodatkowe punkty.

Pierwszy ruch należy zawsze do władz miasta – muszą proponować rozmieszczenie obiektów na polach, które są

przedmiotem konsultacji. Stanąć możecie na przykład przed dylematem, czy nad rzeką postawić stojaki rowerowe, a

może podjazdy dla wózków?

Jak to w konsultacjach – następny krok należy do przedstawicieli różnych grup. Zgłaszajcie kontrpropozycje. Może

bardziej niż na stojakach rowerowych zależy Wam na pasażach handlowych, a może ważniejsze jest dla Was usytuo-

wanie parkingów?

Dyskutujcie, argumentujcie, przekonujcie się wzajemnie.

Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób 14

Ostatnie słowo należy do władz miasta – zdecydujcie, jakie decyzje podejmiecie w tej turze.

Ale uwaga – władze miasta nie mogą zapominać o opiniach mieszkańców! W każdej turze mieszkańcy będą oceniać

decyzje władz w specjalnych ankietach.

I pamiętajcie – jedna tura to maksymalnie 8 minut.

Jak zdobyć punkty?

Powinniście doprowadzić do ustawienia jak największej liczby obiektów zgodnych z Waszą wizją miasta w najkorzystniej-

szych, z Waszego punktu widzenia, punktach miasta.

Pamiętajcie, że inni mogą nie podzielać Waszej opinii i musicie być przygotowani na rzeczową dyskusję. Miasto jest teraz

w Waszych rękach! Do dzieła!

PYTANIA SPRAWDZAJĄCE

Teraz upewnij się, czy ogólne zasady są zrozumiałe. Zadaj pytania, na przykład:

Kim jesteście?

Przedstawicielami władz miasta i 3 grupami mieszkańców w kilku miastach.

Jakie grupy mieszkańców są w każdym mieście?

Ekologiczna, prorodzinna, biznesowa. Każda grupa liczy od 1 do 3 osób. Grupa działa jako jeden gracz, musicie więc

najpierw uzgodnić stanowisko w swoim zespole.

Co przedstawia plansza?

Miasto podzielone na kilkadziesiąt różnych pól.

Jaki jest Wasz cel?

Rozwinąć miasto w najbardziej odpowiadającym Wam kierunku. W zależności od tego, jak Wam się to uda – otrzymu-

jecie punkty.

Ile będzie tur – konsultacji społecznych?

6

Do czego służy tabela „Ogólna polityka miasta”?

Mówi o tym, co i na których polach może powstać.

Jak przebiega każda tura?

Przypomnij, co dzieje się w poszczególnych turach i wyjaśnij, jak będzie to technicznie przebiegało. Pokazuj wszystkie

materiały, o których mówisz.

Zapoznanie się ze wskazówkami na daną rundę przez każdą grupę (musicie uważnie przeczytać wskazówki na daną

turę) – pokaż, o które materiały chodzi.

Ogłoszenie propozycji przez władze miasta – władze miasta ustawiają odpowiednie obiekty na proponowanych polach.

Zgłaszanie kontrpropozycji – uczestnicy proponują inne rozwiązania, ustawiając obiekty na wybranych polach.

Decyzja władz miasta – władze układają proponowane obiekty na dyskutowanych polach.

Ocena władz miasta – każda z 3 grup ocenia władze miasta na skali od -2 do 2 – zależenie od zadowolenia z decyzji.

Następnie suma wyników zapisywana jest na wykresie „Ocena władz miasta przez mieszkańców”.

Uwaga: Wyniki na materiałach zapisujcie tylko markerem do folii suchościeralnej. W przeciwnym razie materiały nie będą

nadawały się do kolejnej rozgrywki.

Zapisz hasłowo te kroki na tablicy.

Po takim wprowadzeniu rozdaj graczom pozostałe materiały.

Następnie połóż na stole instrukcje ogólną ze wszystkimi zasadami.

Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób 15

Ogłoś początek pierwszej tury.

UWAGA: w pierwszej turze konieczne jest pokierowanie rozgrywką, przypominanie, jakie są kroki w grze, kto co robi, kon-

trola czasu, wyjaśnienie niejasności. Prowadzący powinien stać przy stoliku i upewniać się, że uczestnicy wiedzą, co robić.

W kolejnych turach uczestnicy grają już sami, konieczna jest jedynie kontrola czasu i ogłaszanie końca rundy.

Po zakończeniu ostatniej rundy poproś uczestników o podliczenie punktów, zapisz wyniki poszczególnych zespołów na

tablicy. Następnie rozdaj każdemu zespołowi kopię testu (znajdziesz go w materiałach), mówiąc, że to kolejna okazja

zdobycia punktów – po 5 punktów za każdą prawidłową odpowiedź.

UWAGA: podstawową funkcją testu jest skierowanie uwagi uczestników na konsultacje społeczne i płynne przejście z gry

do podsumowania. Uczestnicy rozwiązują test dyskutując w zespołach.

Po kilku minutach ogłoś, że sprawdzasz wyniki testu. Odczytuj kolejne pytania i proś o odpowiedzi. Komentuj je. Nie za-

pomnij przyznać dodatkowych punktów.

Odpowiedzi:

1. b

2. a

3. c

4. c

5. a

6. a

7. c

8. b

Przygotowanie i prowadzenie rozgrywki dla grupy 4-12 osób 16

Test 1. Co to są konsultacje społeczne?

a) Sposób podejmowania decyzji przez władze. b) To forma dialogu, prowadzona po to, by zasięgnąć opinii mieszkańców na temat różnych istotnych kwestii

lub wspólnie wypracować jakieś rozwiązania. c) Forma zebrania głosów mieszkańców przez urząd, w której decyduje większość głosów.

2.Kto prowadzi konsultacje społeczne i jest odpowiedzialny za ich przebieg?

a) „Władze”: administracja rządowa lub samorządowa.

b) Mieszkańcy.

c) Organizacje pozarządowe. 3. Na czym polegają konsultacje społeczne?

a) Chodzi o to, że racje ma ten, kto najgłośniej krzyczy. b) Należy oddać głos. c) Na udziale obywateli w recenzowaniu pomysłów władz, a czasem nawet współdecydowaniu w ważnych dla miasta

sprawach. 4. Po co robi się konsultacje społeczne?

a) By mieszkańcy wiedzieli, że władze mają rację. b) By zbojkotować decyzje władz. c) By wypracować możliwie najlepszą decyzję w danej sprawie.

5. W konsultacjach społecznych mogą wziąć udział:

a) Wszyscy zainteresowani mieszkańcy.

b) Tylko zaproszeni przez władze goście.

c) Tylko znani działacze i aktywiści miejscy.

6. Czy oferta domu kultury może być konsultowana?

a) Tak.

b) Nie.

c) Tylko wtedy, gdy mieszkańcy wyrażą na to zgodę.

7. Którą z tych metod można uznać za konsultacyjną?

a) Spotkanie z mieszkańcami.

b) Ankieta.

c) Każdą powyższą, istotne jest zachowanie zasady zwrotności, czyli poinformowanie mieszkańców, co stało się z ich

głosami i opiniami.

8. Dlaczego warto uczestniczyć w konsultacjach społecznych?

a) Bo można poznać nowe osoby. b) Bo można mieć wpływ na politykę miasta, a tym samym na najbliższe otoczenie. c) Nie warto, nic się nie da zmienić.

Podsumowanie 17

PODSUMOWANIE

Gra powinna być traktowana jako pretekst do dyskusji o konsultacjach społecznych, a nie cel sam w sobie. Jednym

z modeli podsumowania, który rekomendujemy, jest tzw. system OAZA, który zakłada przeprowadzenie uczestników

przez cztery fazy podsumowania:

Opis (zachowań i uczuć) – rozgrywka budzi wiele emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Należy dać

uczestnikom możliwość porozmawiania o tym, co się wydarzyło, podzielenia się wrażeniami. WAŻNE: w rezultacie tej

fazy gracze powinni oczyścić się z negatywnych emocji, a nie wzmacniać poczucie winy, obwiniać się wzajemnie itp.

Analiza (zachowań i działań) – w tej części ważna jest interpretacja zachowań graczy. Jak oceniają swoje decyzje?

Dlaczego grali tak, a nie inaczej? Jakie było znaczenie poszczególnych elementów gry?

Zestawienie – to prawdopodobnie najtrudniejsza część podsumowania, czyli zainspirowanie graczy do poszukiwania

analogii między grą a rzeczywistością.

Aplikacja – czyli co można zrobić, by przenieść wnioski z gry na rzeczywistość?

W wyniku tak poprowadzonego podsumowania, uczestnicy powinni uświadomić sobie, o czym jest gra, czym są konsulta-

cje społeczne i dlaczego warto w nich uczestniczyć.

Podsumowanie powinno maksymalnie angażować uczestników i włączać ich do wspólnej dyskusji. Zadawaj pytania i ko-

mentuj odpowiedzi. Sugerowane pytania:

Jak się czuliście? Jak się czuli przedstawiciele władz miasta? A przedstawiciele poszczególnych grup?

Czy udało się Wam zbudować wymarzone miasto? W jaki sposób? Dlaczego tak/nie?

Jak przebiegały konsultacje? Czy władze miasta liczyły się z Waszym zdaniem? Skomentujcie wykresy popularności

władz miasta – dlaczego są tak wysokie/niskie?

Co było najtrudniejsze?

Czy jesteście zadowoleni z wyniku?

O czym jest ta gra?

Wskazówka: o konsultacjach społecznych; o tym, w jaki sposób w demokratycznych społeczeństwach realizowana jest

zasada konsultowania decyzji władz miasta z obywatelami.

Na podstawie doświadczenia gry zdefiniujcie, czym są konsultacje społeczne?

Wskazówka: to forma dialogu władz z obywatelami. Tak jak w grze – władze miasta organizują je, żeby przedyskuto-

wać z obywatelami ważne sprawy. Żeby nie tylko poinformować o decyzji, lecz także skonsultować się przed jej podję-

ciem. Warto też podkreślić, że konsultacje nie zawsze odbywają się w formie bezpośrednich spotkań – czasami na

przykład obywatele przysyłają swoje pisemne stanowiska w różnych sprawach.

Po co są organizowane?

Wskazówka: aby poinformować, poszukać pomysłów, zaangażować i wypracować najlepsze możliwe rozwiązanie.

W jakich sprawach?

Wskazówka: zagospodarowanie przestrzeni wspólnej, co zrobić ze skwerkiem, jak urządzić nowy park. Konsultacje

zajmują się nie tylko kwestiami przestrzeni publicznej, ale również innymi (choć nie zostały one ujęte w grze), takimi jak

oferta domu kultury lub ośrodka sportu.

Gdzie można dowiedzieć się o najbliższych konsultacjach?

Wskazówka: na stronach internetowych gminy, urzędu miasta.

Dlaczego warto brać w nich udział?

Wskazówka: konsultacje społeczne to narzędzie prowadzenia dialogu społecznego przedstawicieli władz z mieszkańca-

mi. Za sprawą konsultacji społecznych obywatel może poznać i ocenić na przykład zakres przyszłych inwestycji, zmian

w planie zagospodarowania przestrzennego i ich ograniczeń wynikających z wysokości budżetu lub wymagań konserwa-

tora zabytków itd.

Konsultacje społeczne to forma dialogu, którą prowadzi urząd z mieszkańcami, po to by zasięgnąć ich opinii na temat

różnych istotnych kwestii. Mówiąc prościej, to rozmowa, której celem jest nie tylko poinformowanie mieszkańców o ja-

kichś sprawach, ale także dowiedzenie się od nich, co myślą na temat ważnych problemów. Dzięki konsultacjom spo-

łecznym obiekty czy programy lepiej odpowiadają na potrzeby mieszkańców. Dlatego konsultacje są inicjowane przez

notatki 18

przedstawicieli władz (rządowych lub samorządowych), a uczestniczyć w nich mogą zarówno pojedynczy obywatele, jaki

i ich reprezentacje, instytucje, organizacje pozarządowe, specjaliści czy eksperci zewnętrzni.

PRACA DOMOWA

Aby wzmocnić efekt gry, sugerujemy pracę domową wykonaną indywidualnie przez każdego z uczestników. Proponowane

zadanie domowe:

Dowiedz się o najbliższych konsultacjach społecznych organizowanych w Twojej lub sąsiednich gminach albo dzielnicach.

Przygotuj krótki esej (koło 200 słów) w formie e-maila do Twojego kolegi, w którym namówisz go do udziału w tych konsul-

tacjach. Opierając się na doświadczeniu wyniesionym z gry, podaj przynajmniej 3 argumenty zachęcające do uczestnictwa

w tych konsultacjach.

NOTATKI

……………………………………………………………………………………………………………………………………………...

.……………………………………………………………………………………………………………………………………………...

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

……………………………………………………………………………………………………………………………………………....

notatki 19

Wydawca: Miasto Stołeczne Warszawa Pl. Bankowy 3/5 00-950 Warszawa Druk: Gabi s.c. Koordynacja: Justyna Piwko Projekt i koncepcja gry: Pracownia Gier Szkoleniowych Egzemplarz bezpłatny Publikacja sfinansowana ze środków Miasta Stołecznego Warszawy. www.konsultacje.um.warszawa.pl

Warszawa 2012

Deptak

Parking

Kawiarnia

Plac zabaw

Rozegraj miasto

Nadajnik

Wi-Fi

Stojak

rowerowy

Pojemniki do segregacji