Rosyjska 6 24 60 - przewoznik.zmpd.pl

Rosyjska ruletka 6 Zatrzymania na Biaorusi 24 Podró ze zwierztami domowymi 60
www.przewoznik.zmpd.pl grudzie 2013/stycze 2014 numer 6 (33)
przew onik nr 6/2013
Nie czekaj na zakoczenie kwartau
odzyskaj podatek VAT byskawicznie w cigu
14 dni
tel. 022 536 10 61, fax 022 536 10 66,
e-mail: [email protected] www.uslugi.zmpd.pl
O F E R T A S E K C J I S E R W I S O W E J
Rosyjska ruletka 6 Rosjanie na si próbuj zastpi karnet TIR wasnymi gwarancjami, które okazuj si raczej pozwoleniami na wjazd ni ubezpieczeniem przewonika przed dziaaniami wiata przestpczego i nieszczliwymi wypadkami.
Zatrzymania na Biaorusi 24 Biaoruskie konfiskaty samochodów polskich przedsibiorców ami polsko- biaoruskie umowy. Przewonicy domagaj si od polskiej administracji zdecydowanych dziaa i obawiaj si, e to moe by dopiero pocztek biaoruskich sankcji.
VAT w transporcie 28 Nowelizacja ustawy o podatku VAT przyniosa wane zmiany take dla przewoników. Musz uwaa, od kogo kupuj hurtowo paliwo.
„Porsche” z Polski 70 Oryginaem jedzi midzy innymi James Dean, a replik buduj pasjonaci z Wrocawia. Pokazujemy, jak powstawaa kopia legendarnego Porsche 365 Speedster, która kosztuje uamek tego co orygina, a lepiej jedzi.
Retro. Midzynarodowe przepychanki 45 Przewonicy samochodowi podbili w latach 70. rynek przewozów bliskowschodnich, który zapewnia wyjtkowe profity. W tym samym czasie rozwin si take transport specjalizowany, przede wszystkim przewozy ywnoci w temperaturach kontrolowanych.
Rosyjska ruletka 6
Koca problemów nie wida 12
Bdziemy si broni 14
Pi lat walki 16
Zatrzymania na Biaorusi 24
VAT w transporcie 28
Trans Poland 33
Akademia samorzdowa 41
Retro. Midzynarodowe przepychanki 45
Jak efektywnie zarzdza paletami 52
Dlaczego warto wybra nasz produkt 54
Ekspansja Eurowag na polskim rynku 55
Jeszcze wicej zlece transportowych 56
Odpowiedzialno przewonika w CMR 58
Podró ze zwierztami domowymi 60
Ciarówki przyszoci mniej spal 62
Jedziesz, nie rozmawiaj przez telefon 65
Umiechnite dafy 66
Pasje. Najwygodniej z „Dziadkiem” 72
Musimy rozwiza ten problem 18 Sekretarz Generalny IRU Umberto de Pretto mówi, jak moe wyglda przyszo europejskiego handlu oraz Konwencji TIR po 1 lipca 2014 roku. Rosja grozi zablokowaniem po tej dacie systemu TIR, o ile IRU nie wpaci Rosji 650 mln dol.
Jan Buczek, prezes ZMPD
Koleanki i koledzy, przewonicy Niestety nie udao si nakoni Rosjan do przestrzegania Konwencji TIR. Ten nierozwizany konflikt bdzie wisia nad nami niczym miecz Damoklesa. Patrzc na nasz sytuacj, przypomina mi si rysunek Andrzeja Mleczki, na którym Pan Bóg pochylajcy si nad Ziemi mówi: „Polakom zrobi dowcip i umieszcz ich midzy Niemcami i Rosj”. Przewonicy z wielu krajów zazdroszcz nam tego pooenia, ale sami doskonale wiemy, e obarczone jest ono wielkim ryzykiem. Przypomina o nim trwajcy nieustannie kryzys TIR. Mam nadziej, e nadchodzce wita Boego Narodzenia i Nowego Roku pozwol cho na chwil zapomnie o biecych problemach i upyn Pastwu w miej, rodzinnej atmosferze.
przewonik nr 33 od redakcji spis treci
Dwumiesicznik ZMPD Przewonik ISSN 1899-9719 Wydawca: Zrzeszenie Midzynarodowych Przewoników Drogowych w Polsce, 00-175 Warszawa, Al. Jana Pawa II 78 Prezes ZMPD: Jan Buczek
Redaguje kolegium: Robert Przybylski – redaktor naczelny, Józefa Miozga, Anna Wrona, Ryszard Gaczyski, Euzebiusz Gawrysiuk, Sawomir Jeneralski, Klaudiusz Madeja, Tadeusz Wilk Wspópracuj: Cezary Bednarski, Anna Gawlik, Mirosaw Jagielski, Kacper Jeneralski, Joanna Popioek Ogoszenia i reklamy: Dorota Pazik e-mail: [email protected] Katarzyna Milczarek e-mail: katarzyna. [email protected]
Projekt graficzny: Tomasz Bogusawski Grafika i skad: Adrian Podbielski Druk: Zakady Graficzne Taurus Sp. z o.o.
Prawa autorskie zastrzeone. Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów nadesanych tekstów. Zdjcia niepodpisane pochodz z archiwum dwumiesicznika „Przewonik”. Przedruki za zgod redakcji. Redakcja nie odpowiada za tre artykuów promocyjnych, ogosze i reklam.
nia) nie byoby gwaranta dla systemu TIR w Rosji, a zatem system TIR sta- by si tam w praktyce nieoperacyjny. Ostatecznie, w wyniku presji midzynarodowej, braku penego przygoto- wania rosyjskich gwarantów i by moe dla zapewnienia pynnoci przewozów na czas wit i olimpiady zimowej Federalna Suba Celna przeduya umow z ASMAP na kolejne 6 miesicy, tj. do 1 lipca 2014 r.
System TIR poprzez lata funkcjonowania potwierdzi sw du funk- cjonalno i wiarygodno. Pozwa- la na maksymalne uproszczenie formalnoci celnych i kontrolnych, zapewnia przewonikom skuteczn ochron finansow. Jest to system transparentny, z jasnymi przepisami dotyczcymi zasad powstania i egzekwowania dugu celnego. Sy- stem wypracowa dobrze zorgani- zowan sie stowarzysze porcza- jcych, okreli obowizki wszystkich stron i gwarantuje bezpieczne przewozy w skali wiatowej.
Tranzyt do Rosji – sytuacja obecna
Na chwil obecn przewozy pod oso- n karnetu TIR do Rosji przez obszar Biaorusi s wykonywane bez problemu pod warunkiem, e w karnecie
wpisany jest tylko jeden urzd docelowy w Rosji. W przypadku wikszej liczby urzdów przeznaczenia, karnet TIR jest niestety zamykany w pierwszym urzdzie docelowym i dalszy przewóz przez terytorium Ro- sji moliwy jest ju jedynie w ramach tranzytu wewntrznego. Inaczej sytuacja wyglda, gdy przewóz odbywa si bezporednio do Rosji, czyli np. z Polski, Ukrainy czy otwy. W takim przypadku przewonicy infor- muj, e karnet TIR nie jest akcepto- wany przez rosyjskie wadze celne, które wymagaj deklaracji tranzytu wewntrznego z gwarancj.
Dziaania Federalnej Suby Cel- nej s bezprawne, std Midzyna- rodowa Unia Transportu Drogowego (IRU) proponuje przewonikom zgromadzenie wszystkich dowodów i do- kumentów w odniesieniu do kadego karnetu TIR nieprzyjtego przez rosyjsk administracj celn i po powrocie do Polski postpowanie zgodnie z procedur opisan w przy- jtych przez wszystkie stowarzyszenia zaleceniach, dostpnych na stronie www.zmpd.pl. Biorc pod uwag niezwyke okolicznoci i nielegalny charakter dziaa podejmowanych przez rosyjskie wadze celne, na- kadajce dodatkowe gwarancje zamiast karnetów TIR, zadecydowa-
no, e bd zwracane koszty wyda- nia karnetu w sytuacji, gdy zostanie udowodnione, e taki karnet TIR nie zosta uyty w transporcie na terytorium Rosji w zwizku z odmow rosyjskich wadz celnych. Dotyczy to karnetów nieprzyjtych przez rosyjsk administracj celn od 14 padziernika do koca 2013 roku. Do zastosowania takiej procedury wymagane s: wniosek o zwrot kosz- tów, orygina karnetu TIR (jeli to moliwe z potwierdzeniem odmowy przez wadze celne Rosji), oryginay (jeli to niemoliwe - kopie) potwier- dzajce i wskazujce kwoty zapacone przez przewonika w celu uzyskania dodatkowej gwarancji i odno- szce si do obsugi z tym zwizanej oraz wszystkie inne dokumenty, kopia listu przewozowego CMR. Istnie- je oczywicie moliwo zoenia po- zwu do rosyjskiego sdu. Posiadacze karnetów TIR, którzy chc skorzysta z usug penomocnika prawnego w Rosji, mog skorzysta z listy dedyko- wanych firm prawniczych. Wzór po- zwu w jzyku rosyjskim, instrukcja jego wypenienia oraz lista rekomen- dowanych prawników zostay opra- cowane przez IRU i s dostpne na stronie internetowej Zrzeszenia Mi- dzynarodowych Przewoników Dro- gowych w Polsce.
Joanna Popioek
4 lipca 2013 r. rozpocz si naj- powaniejszy w historii kryzys systemu TIR. Federalna Suba Celna Rosji w bardzo nietypowy i nieformalny spo-
sób, poprzez swoj stron interneto- w, poinformowaa wiat o zamiarze wprowadzenia wymogu dodatkowej gwarancji dla towarów wwoonych na jej terytorium pod oson karne- tów TIR. Decyzja ta, cho przesuni- ta w czasie, zostaa jednak ostatecznie wdroona po raz pierwszy 14 wrzenia 2013 r. w okrgu Syberyjskim i Dale- kowschodnim. Niestety, pomimo sze- roko zakrojonych interwencji podj- tych na najwyszych szczeblach przez wszystkich uczestników systemu TIR, Rosja nie tylko nie odwoaa swych re- strykcji, ale konsekwentnie wdraa- a je kolejno w nastpnych regionach:
25 wrzenia w regionie Uralskim 3 padziernika w regionie Nadwo-
askim 21 padziernika w regionie Pónoc-
nokaukaskim, 25 padziernika w regionie Pou-
dniowym 12 listopada w regionie Centralnym 19 listopada w regionie Pónocno-
Zachodnim.
Jednoczenie, w trakcie wdraania nowych rodków kontrolnych, Fede- ralna Suba Celna posuna si du- o dalej, jednostronnie zapowiada- jc cakowit rezygnacj z karnetów TIR dla wwoonych do Rosji towa- rów i przejcie na tranzyt wewntrzny z wymagan gwarancj.
Wobec decyzji Rosji sprzeciw zgo- siy zarzdzajca Konwencj TIR Or- ganizacja Narodów Zjednoczonych oraz wszystkie umawiajce si strony Konwencji, Komisja Europejska, Mi- dzynarodowa Unia Transportu Dro- gowego i zrzeszone w niej stowarzyszenia porczajce w systemie TIR. Wszyscy jednomylnie wskazali, e jest to jawne naruszenie Konwencji TIR i pogwacenie prawa midzynarodowego. Podjte zostay, na grun- cie krajowym i midzynarodowym, intensywne negocjacje z Federaln Sub Celn Rosji. Niestety, na chwi- l obecn nic nie wskazuje na moliwo poprawy sytuacji i wycofanie si Rosji z zastosowanych restrykcyj- nych wymogów. Co wicej, 28 sierp- nia rosyjska suba celna wypowie- dziaa rosyjskiemu stowarzyszeniu ASMAP umow gwarancyjn, co oznacza cakowit eliminacj systemu na terytorium Rosji. Taka decyzja sprawia, e po 1 grudnia (pierwszy termin wejcia w ycie wypowiedze-
Rosjanie na si próbuj zastpi karnet TIR wasnymi gwarancjami, które okazuj si raczej pozwoleniami na wjazd ni realnym i skutecznym ubezpieczeniem.
Rosyjska ruletka
6 7
te m
at n
um er
Tranzyt wewntrzny w ramach Unii Euroazjatyckiej, wymagane gwarancje
W wietle wymaganych przez Ro- sj dodatkowych gwarancji, a nastpnie zapowiedzi cakowitego za- stpienia, z dniem 1 lipca 2014 r., systemu TIR systemem tranzytu wewntrznego, proponowany jest przewonikom zakup gwarancji u gwarantów krajowych, uznanych przez wadze celne Federacji Rosyj- skiej czy Republiki Biaoru. Nieste- ty, z analizy Artykuu 217 kodeksu celnego Unii Euroazjatyckiej wynika, e dla przewoników nie b- dcych rezydentami tej unii jedyne moliwe formy zabezpieczenia to gotówka lub wanie omawiana gwarancja.
Dotychczasowa analiza proponowanych gwarancji wskazuje jednoznacznie na powane zagroenia i brak jakiejkolwiek ochrony dla polskich przewoników. Przede wszyst-
kim gwarancja zakada cakowit odpowiedzialno przewonika za niedostarczenie towaru, ignoru- jc moliwo uczestnictwa innych osób w zaistniaej nieprawidowoci. Wadze celne nie bd doszu- kiwa si innych duników, kie- rujc roszczenie bezporednio do gwaranta, a ten nastpnie do przewonika. Dalsze ewentualne roszczenie przewonika do ubezpieczyciela pozostawione zostaje ju sa- memu przewonikowi. Nie powinien on jednak liczy na jakkolwiek po- moc gwaranta w tym zakresie. Na obecnym etapie brak jest wiedzy na temat polisy ubezpieczeniowej, zakresu ochrony, stosowanych procedur czy reklamacji. Nie jest tak- e okrelona jakakolwiek procedura
monitorujca czy poszukiwawcza, pozwalajca gwarantowi czy ubez- pieczycielowi na kontrol procedury tranzytu. Systemy elektroniczne wykorzystywane obecnie przez co biaoruskie i rosyjskie nie s niko- mu udostpniane.
Gwarancje podzieli mona na jednorazowe i dugoterminowe, zawierane na okrelonych warunkach i na okrelony czas.
Co do zasady, gwarancja wydana przez biaoruskiego gwaranta, uznanego przez tamtejsze wadze celne, jest wana we wszystkich krajach Unii Euroazjatyckiej. Odpowiednio, gwarancja rosyjskiego gwaranta powinna by zaak- ceptowana przez Biaoru czy Ka- zachstan. Takie zasady wzajemnego uznania przewiduje porozumienie komisji celnej Rosja – Biaoru- Ka- zachstan z 2010 r., okrelajce wzór certyfikatu gwarancji, zasady jego wypeniania oraz wykorzystania. Na chwil obecn certyfikat funk-
cjonuje jedynie w wersji papierowej, jednak trwaj dyskusje na temat przyszego wdroenia jego elek- tronicznego odpowiednika.
Kada gwarancja, tak jednorazowa jak i dugoterminowa, wymaga od przewonika zawarcia umowy ubezpieczeniowej z towarzystwem ubezpieczeniowym danego kraju na pojazd realizujcy przewóz. Ubez- pieczenie to nazywane jest „ubezpieczeniem CMR”. W przypadku umowy dugoterminowej przewonik zobowizany jest przedstawi polisy na kady pojazd wykorzysty- wany przez niego do realizacji prze- wozów do Rosji. Innym proponowa- nym rozwizaniem byo do niedaw- na przedstawienie weksla in blanco z klauzul bez protestu i deklaracj
wekslow. Jednoczenie dla umowy dugoterminowej wymagane jest przedstawienie dokumentów firmy, przetumaczonych na jzyk rosyjski przez tumacza przysigego. Jest to komplet ok. 12 dokumentów. Gwa- ranci cakowicie ignoruj fakt posia- dania ju przez przewoników ubezpieczenia OCP, twierdzc, e polisa ta nie dziaa na ich rynku i nie dotyczy procedury tranzytu celnego, co do której oni gwarantuj.
W przypadku gwarancji jednorazowej przedstawione przez gwaranta przewonikowi danie zapaty ma zosta przez niego uiszczone w nieprzekraczalnym terminie trzech dni. Dla umów dugoterminowych zapata przez przewonika ewen- tualnego dugu celnego musi bez- wzgldnie nastpi w terminie 10 dni od daty wysania wezwania do zapaty.
Kada gwarancja wynosi maksymalnie 100 000 euro, przy maksy- malnej wartoci towaru 250 000 euro. W przypadku wyszych wartoci towaru czy zabezpieczenia sto- sowany bdzie dodatkowo konwój. Na Biaorusi cena konwoju wynosi 0,5 USD za kilometr.
Z przedstawionych informacji wynika, e gwaranci stosuj swoje we- wntrzne mechanizmy kontrolne i analizuj ryzyko zwizane z udzie- lanymi gwarancjami. Wspópracuj w tym zakresie z wadzami celnymi i - dla przykadu - przewonicy wykluczeni z systemu TIR na podstawie Art. 38 Konwencji mog nie otrzyma gwarancji lub otrzyma j z uwzgldnieniem dodatkowych rodków kontrolnych. Dla umów dugoterminowych gwaranci wpi- suj zainteresowane firmy do swojego rejestru wiarygodnych prze- woników, co, jak twierdz gwaranci, skutkuje lepszymi warun- kami wspópracy i obnionymi jej kosztami. Z informacji przedstawia- nych przez przewoników wynika jednak, e przygotowanie komple- tu dokumentów w jzyku rosyjskim oraz wykupienie polis na kady pojazd to znaczce koszty, których wo- leliby unikn. Co wicej, niektó- rzy z nich, korzystajcy obecnie z takich gwarancji na zasadzie umowy jednorazowej, zostali ostatnio poinformowani, e taka moliwo w przyszoci moe by ju ograni-
czona, std gwarant proponuje im przystpienie do wspópracy dugoterminowej.
Dla kadej procedury tranzytu wewntrznego przewiduje si obowizek dostarczania penych informacji i dokumentacji dotycz- cej kadego przewozu, w tym w zakresie wartoci towarów (faktury), umowy przewozu (CMR), danych rodka transportu (dowód rejestra- cyjny cignika i naczepy), kopii paszportu kierowcy, przewidywane- go terminu przybycia na granic, a po zakoczonym transporcie przed- kadania dokumentu CMR potwier- dzonego przez docelowy urzd celny. Sam przewonik maksymalnie 3 godziny po zakoczonym tranzycie ma obowizek kontaktowa si z gwarantem celem poinformowa- nia go o zrealizowanym transporcie. Ten obowizek wynika z braku jakiejkolwiek wspópracy gwaranta z administracj celn. Naley podkreli, e wymóg przedstawienia tak szczegóowych i wraliwych danych stwarza powane ryzyko przejcia danych handlowych czy oso- bowych przez osoby do tego nieupo- wanione.
Zarówno polisa jednorazowa, jak i umowa dugoterminowa s nieko- rzystne dla przewonika, stwarzaj due zagroenie naduy, a pozwa- laj jedynie wjecha na terytorium Federacji Rosyjskiej. W opinii Zrze- szenia Midzynarodowych Przewo- ników Drogowych umowy w propo- nowanej treci nie powinny by ak- ceptowane przez polskich przewo- ników. Konsekwencje ewentualnych nieprawidowoci mog by tak powane, e trudno je nawet dzi prze- widzie, jednak bez wtpienia stwarzaj realne zagroenie dla funkcjonowania polskich firm transportowych. Dla polskiego transportu i eksportu kryzys rosyjski oznacza powane utrudnienia, a ostatecznie realne straty finansowe.
Konsekwencje kryzysu TIR
Konsekwencje kryzysu TIR dla ro- dowiska transportowego i gospodarki polskiej, szczególnie eksportu, bd nieuniknione i powane. Zakup gwarancji to oczywicie dodatkowe koszty transportu. W chwi-
li obecnej koszt zakupu karnetu TIR to kwota 150 - 260 z. Zakup gwarancji dla potrzeb tranzytu Biaoru-Ro- sja to koszt minimum 161 EUR. Cena ta obejmuje przygotowanie zgoszenia tranzytowego, przygotowanie i przesanie deklaracji przedwstpnej, wykup polisy ubezpieczeniowej oraz koszt usugi gwaranta. W porówna- niu z cen karnetu TIR zauwaa si znaczc podwyk kosztów. Jed- nak najwikszym problemem jest czas, szczególnie w okresie przed- witecznym. Czas wymagany do dokonania formalnoci w agencji rosyjskiej czy biaoruskiej jest wielo- krotnie duszy od czasu dokonania formalnoci celnych. Ju dzi czas niezbdny do dokonania formalnoci celnych i kontrolnych dla tranzytu Biaoru-Rosja wynosi rednio 20 godzin. Dotyczy to jedynie niewiel- kiego procentu przewozów, pozosta- e objte s bowiem obecnie systemem TIR. Po 1 lipca 2014 r. wszystkie transporty do Rosji bd objte reimem tranzytu wewntrznego i naley si spodziewa powanych utrudnie na granicach i opónie w realizacji przewozów. System TIR zakada uznawanie kontroli dokonanych przez urzdy wyjcia i minimum kontroli granicznych. Rezyg- nujc z takiego uatwienia przenosi si ciar kontroli celnej na granic. Z tak sytuacj wadze celne Biao- rusi mog sobie w praktyce nie poradzi. Dla transportu i eksportu to oczywiste straty, nie tylko finansowe, ale i utrata dobrej opinii.
Inny aspekt kryzysu dotyczy naruszenia zasady równej konkurencji. System TIR zapewnia wszystkim jego uczestnikom jednakowe warunki funkcjonowania i konkurencji. Przeduenie wspópracy ze stowarzyszeniem ASMAP, przy jed- noczesnym dalszym zastosowaniu dotychczasowego wymogu dodatkowych gwarancji dla przewozów na terenie Rosji, stawia rosyjskich prze- woników na pozycji uprzywilejo- wanej wobec firm z innych pastw.
Co wicej, proponowane zastpie- nie systemu TIR w Rosji systemem tranzytu wewntrznego, systemem nieznanym, droszym i bez jasnych zasad funkcjonowania, stwarza dla polskich przewoników realne ryzyko i zagroenie.
Dotychczasowa analiza proponowanych gwarancji wskazuje jednoznacznie na powane zagroenia i brak jakiejkolwiek
ochrony dla polskich przewoników. Przede wszystkim gwarancja zakada cakowit odpowiedzialno przewonika
za niedostarczenie towaru.
Jak nie kijem, to pak
Mirosaw Jagielski
R osyjska Duma Pastwowa przyja w listopadzie 2013 r. szereg poprawek w ustawie federalnej „O regulacjach celnych w Federacji
Rosyjskiej” nr 311-FZ z 27.11.2010 r. Deputowani zagosowali za przyj- ciem poprawek prawie jednogonie: 448 gosów „za”, przy 450 deputowa- nych. Projekt poprawek zosta przyj- ty w trzecim – ostatecznym – czyta- niu. Poprawki dotycz przede wszystkim rozdziau 5 ustawy „Dziaalno w sferze spraw celnych”, gdzie mowa jest m.in. o zasadach wczania pod- miotów prawnych do rejestru podmio- tów wykonujcych dziaalno w sferze spraw celnych (art. 54), a take o warunkach uzyskania zgody na dziaalno biznesow w zakresie ca, warunkach uzyskania zgody na otwarcie skadów celnych, itd.
Poprawki wprowadzaj zakaz wykonywania dziaalnoci biznesowej zwizanej z cem przez pastwowe przedsibiorstwa. W szczególnoci dokument ten wyklucza moliwo prowadzenia jakiejkolwiek dziaalnoci gospodarczej przez firmy utworzone przez Federaln Sub Celn Rosji oraz ich firmy-córki lub przedsibiorstwa uzalenione od FTS.
Uzasadnieniem zgoszenia poprawek – jak mona przeczyta w no- tatce autorów projektu zmian – jest zminimalizowanie ryzyka wynikaj- cego z nadmiernego wpywu rosyjskich organów pastwowych na rynek zwizany z usugami w zakresie
ca. Twórcy projektu zmian w ustawie zaznaczaj, e „w ten sposób zosta- n stworzone bardziej sprzyjajce warunki dla uczciwej konkurencji wród podmiotów prawnych wykonujcych dziaalno w zakresie ca, co w perspektywie doprowadzi do zwikszenia jakoci tych usug i zmniejszy ich koszt”.
Jednakowe warunki dla wszystkich
Decyzja w tej sprawie bya ju wa- ciwie podjta na etapie konsultacji z rosyjskim rodowiskiem biznesowym w trakcie opracowywania projektu „Doskonalenie administrowania celnego” (przyjtego 3 maja 2012 r.), bdcego elementem tzw. „Karty drogowej”. Jest to inicjatywa rosyjskich przedsibiorców, majca na celu polepszenie klimatu inwestycyjnego w Rosji. 26 wrzenia 2013 r. premier Ro- sji Dmitrij Miedwiediew podpisa za- rzdzenie nr 1721-r, wprowadzajce szereg zmian w „Karcie drogowej”, w szczególnoci dotyczcych warun- ków dziaalnoci tzw. przedstawicieli celnych. „Karta drogowa” miaa by ukierunkowana na uproszczenie trybu przemieszczania towarów i rod- ków transportu przez granic celn Unii Celnej przy ich wwozie na terytorium Rosji. „Karta” przewiduje realizacj szeregu przedsiwzi, któ- rych celem jest doskonalenie operacji i procedur celnych, ich uproszczenie, przyspieszenie, zwikszenie trans- parentnoci i zmniejszenie kosztów dla przedsibiorców prowadzcych handel zagraniczny. Jednoczenie zakada si zwikszenie efektywno- ci kontroli celnej dziki zastosowaniu nowoczesnych technologii infor- macyjnych. Jako wskanik kontrolny wybrano ranking „Doing Business”, opracowywany corocznie przez Bank wiatowy.
Zgodnie z pkt. 66 „Karty drogowej” moliwo prowadzenia dziaalnoci biznesowej przez podlege FTS Rosji podmioty miaa by wykluczona ju w styczniu 2013 r. Jednake odno-
nik przytoczony na kocu tego punk- tu wyjania, e w tej sprawie zosta do Dumy rosyjskiej wniesiony projekt zmian do ustawy „O regulacjach celnych w FR” i, jak si póniej okazao, struktury spokrewnione z FTS dziaa- j do chwili obecnej na rynku usug celnych, co daje im znaczne przywi- leje w stosunku do innych przedsibiorstw.
Taka sytuacja doprowadzia do zmniejszenia si liczby tzw. przedstawicieli celnych dziaajcych na rosyjskim rynku usug celnych z 714 w 2008 r. do 313 w 2013 r. Dlatego auto- rzy projektu zmian w ustawie „O regulacjach celnych” zaznaczaj, e ko- nieczna jest przewidywalna polityka pastwowa w zakresie spraw zwiza- nych z cem, pozwalajca na plano- wanie biznesu w dalszej perspektywie bez obawiania si nieoczekiwanych reorganizacji w organach celnych lub zmian zasad tranzytu celnego.
Tymczasem wedug pisma FTS Ro- sji nr 01-11/45617 z 14.10.2013 r. prze- mieszczanie towarów na terytorium celnym Unii Celnej od rosyjskiego or- ganu wysyajcego – zgodnie z procedur celn tranzytu celnego – do- puszczalne jest pod warunkiem przestrzegania trybu i warunków okrelonych w ustawodawstwie celnym Unii Celnej i Federacji Rosyjskiej, z zasto- sowaniem rodków zabezpieczenia przestrzegania tranzytu celnego prze- widzianych w art. 217 ust. 1 kodeksu celnego Unii Celnej. Do rodków tych zalicza si:
Zabezpieczenie uiszczenia nalenoci celnych i podatkowych wobec towarów zagranicznych – zgodnie z art. 12 kodeksu celnego Unii Celnej.
Konwój celny. Wyznaczenie trasy przewozu to-
warów. Wedug art. 86 (Rozdzia 12 kodek-
su celnego Unii Celnej) „Sposoby zabezpieczenia uiszczenia nalenoci celnych i podatkowych”, uiszczenie tych nalenoci jest zabezpieczane w nastpujcy sposób: poprzez rodki pienine, gwarancj bankow, po- rczenie lub zastaw majtku.
Pastwowe ubezpieczenie pastwowych nalenoci
W pimie informacyjnym FTS Rosji z 29.07.2013 r. wskazano, e „porcze- nie mona uzyska w przedsibior- stwie, które podpisao umow porczenia dotyczc kilku podmiotów, zawart z FTS. Na obecn chwil zostao zawartych kilka takich umów, w tym m.in. umowa porczenia z Kompani Ubezpieczeniow „Arse- na” sp. z o.o., spók „Adal” i innymi ubezpieczycielami. Przy czym przedsibiorstwa te zabezpieczyy swoje zobowizania dotyczce umowy porczenia poprzez przedoenie do FTS Rosji gwarancji bankowych, wskutek czego mog one wydawa porczenia w ramach i w zakresie kwot przedoonych gwarancji.
Umowy maj by zawierane przez przewoników z przedstawicielami (agentami) Kompanii Ubezpieczenio- wej „Arsena” sp. z o.o. Do pakietu dokumentów niezbdnych do podpi- sania umowy zaliczane s m.in. takie dokumenty, jak bilans roczny przedsibiorcy (przewonika), dokumenty majtkowe firmy, lista posiadanych rodków transportu, itd.
W materiale przygotowanym przez grup eksperck Zwizku Transpor- towców Rosji zawarta jest informa- cja, e Kompania Ubezpieczeniowa „Arsena” sp. z o.o. zajmuje w Ro- sji 125. miejsce w rankingu pobo- ru skadek ubezpieczeniowych za pierwsze pórocze 2013 r. (373 milio- ny rubli), a w rankingu wypat ubezpiecze 253. miejsce z kwot 9 milio- nów rubli. Wedug danych „Eksper- ta RA” na dzie 30.09.2013 r. akty- wy tego ubezpieczyciela wynosiy 1,5 miliarda rubli, rodki wasne - 763,3 milinów rubli, kapita zaoycielski – 666 milinów rubli. czna kwota po- branych skadek ubezpieczeniowych za 9 miesicy 2013 r. wyniosa 542,9 milinów rubli.
W swoich wywodach ww. grupa ekspercka dochodzi do wniosku, e:
Dziaalno Arsenau oraz jego przedstawicieli (agentów) jest
sprzeczna z ustawodawstwem Fe- deracji Rosyjskiej i Unii Celnej, gdy zgodnie z kodeksem cywilnym Fe- deracji Rosyjskiej brak umowy porczenia w formie papierowej (Arse- na proponuje m.in. wersj elektroniczn) powoduje jej niewano.
System zaproponowanych przez Arsena rodków zabezpieczenia tranzytu celnego jest nietranspa- rentny i subiektywny.
Zakres (wysoko) wydawanych przez Arsena porcze jest praktycznie niemoliwy do obliczenia, co moe stwarza sytuacje korup- cjogenne.
Dziaalno Arsenau winna by poddana kontroli za strony Ban- ku Rosji.
System zabezpiecze uiszczenia nalenoci celnych i podatkowych proponowany przez Arsena nie moe zastpi systemu TIR, gdy nie odpowiada interesom przewo- ników i pastwa. Nasuwa si oczywiste pytanie,
dlaczego FTS Rosji wymienia firmy ubezpieczeniowe takie jak „Arsena”, jako firmy, z którymi zawar umowy dotyczce sposobu zabezpieczenia tranzytu celnego. A przedsibiorstwo ROSTEK, równie majce wydawa zabezpieczenia w tranzycie celnym przez sie swoich agentów, ma na swojej stronie internetowej informa- cj, i jest federalnym pastwowym przedsibiorstwem Federalnej Su- by Celnej Rosji. Tajemnic poliszyne- la jest wic to, e firmy te s powi- zane z Federaln Sub Celn Rosji.
Tak wic wspomniane zmiany w ustawie „O regulacjach celnych w Federacji Rosyjskiej”, zabrania- jce firmom spokrewnionym z FTS dziaalnoci gospodarczej zwizanej z cem, nabieraj w tej sytuacji szcze- gólnego znaczenia.
Ubezpieczenia nie dla pastwowych Prezydent Rosji Wadimir Pu- tin na pocztku grudnia 2013 podpisa ustaw zabraniaj- c prowadzenia dziaalnoci zwizanej z cem przedsi- biorstwom pastwowym, któ- re s podlege FTS, wcznie z przedstawicielstwami takich firm oraz ich filiami. Do takich przedsibiorstw, któ- re obejmuj swoim zasigiem wszystkie regiony Rosji, naley na przykad „ROSTEK”, posia- dajcy liczne pododdziay. Poprawki maj wej w ycie po upywie 180 dni od dnia ich oficjalnego opublikowania. W maju 2012 r. prezydent Ro- sji podj decyzj o odsuni- ciu „ROSTEKU” od dziaalnoci zwizanej z cem, któr to przedsibiorstwo zajmowa- o si w cigu ostatnich 20 lat. Decyzja ta, jak wida, nie zostaa zrealizowana…
Rosyjskie gwarancje
O zmianach w rosyjskiej ustawie „O regulacjach celnych”, zakazujcych gwarantowania nalenoci celnych przez przedsibiorstwa pastwowe.
temat numeru temat numeru
Koca problemów nie wida
Robert Przybylski
Federalna Suba Celna Rosji (FTS) przeduya do 1 lipca 2014 roku umow gwarancyj- n z ASMAP, a wic nie zablo- kowaa stosowania karnetów
TIR, mimo e nie doszo do porozumienia z IRU w sprawie dugu. Jed- nak szef Departamentu TIR w IRU Marek Retelski stwierdza, e to nie jest sukces. – Spod dziaania Kon- wencji TIR Federalna Suba Cel- na wyczya 90 proc. urzdów celnych. To nieprzyjemna dla nas in-
formacja i niekonstruktywna posta- wa. Do lipca bdziemy rozmawia. Dalej bdziemy walczy – zapewnia Retelski.
IRU, jak i europejscy przewonicy liczyli na wicej, bo wedug pra- sowych doniesie wicepremier Igor Szuwaow nakaza 26 listopada przywróci dziaanie systemu TIR w caej Rosji. Mimo to FTS nie za- stosowaa si do decyzji wicepremie- ra i po 1 grudnia 2013 roku karnety TIR nie byy stosowane w charakterze zabezpieczenia wobec towa-
rów wwoonych na terytorium Unii Celnej w organach celnych w Cen- tralnym, Poudniowym, Pónocno- -Kaukaskim, Nadwoaskim, Ural- skim, Syberyjskim i Dalekowschod- nim okrgu federalnym, w oddzia- ach Domodiedowo, Szeremietiewo i Wnukowo oraz w Pskowskim, Sie- bieaskim i Kingisiepskim oddziale celnym Pónocno-Zachodniego Za- rzdu Celnego. Take w obwodzie kaliningradzkim z dniem 3 grudnia rosyjskie suby celne nie przyjmu- j karnetów TIR w charakterze zabezpieczenie nalenoci celno-podatkowych.
Delegacja IRU, z sekretarzem generalnym tej organizacji Umber- to de Pretto, przyjedaa do Ro- sji co najmniej 10 razy na rozmowy w sprawie kryzysu, ale wszystkie wysiki okazay si bezowocne. Rosjanie od kilku miesicy próbu- j wprowadzi wasny system gwarancyjny. Wedug niezalenych bada jest on najmniej 3 razy droszy od karnetów TIR i dziaa tylko w jednym kraju, gdy z karnetem TIR mona przejecha przez kilka pastw. Nie ma take gwaran-
tów i jest niebezpieczny dla prze- woników. Wpaty dokonywane s gotówk, co zwraca uwag krymi- nalistów i ogólnie zmniejsza bezpieczestwo obiegu pienidza. – Przez 6 miesicy Rosjanie wiele nie zdziaaj. Stworzenie tak efek- tywnego systemu gwarancyjnego jak TIR, to skomplikowana i czaso- chonna sprawa – uwaa Retelski. – Musiaby obejmowa swoim dziaa- niem take Biaoru i Kazachstan, a to ju praca na kilka lat – stwierdza.
Nawet jeeli Rosjanie bd tworzy wasny system, przewonicy powinni mie moliwo korzystania z wypróbowanego i taniego karnetu TIR. – Wane jest, aby przedsibiorcy mieli wybór – podkrela szef Departamentu TIR w IRU.
Federalna Suba Celna nadal do- maga si wypaty 650 mln dol., które - wedug rosyjskich celników - IRU jest dune skarbowi pastwa. Jed- nak pomidzy wierszami i w rozmowach kuluarowych brzmi inny za- rzut Rosjan: „pienidze rosyjskich przewoników id do Genewy”. Ma- rek Retelski tumaczy, e IRU otrzy- mao mandat 68 krajów na zarz- dzanie systemem TIR. – Jest on co 3 lata przeduany i wano obecne- go koczy si w 2016 roku. Decyzj pastw siedziba organizacji jest w Genewie i tu tworzony jest fundusz gwarancyjny.
– Poniewa wydajemy ponad 3 mln karnetów, a kady gwarantuje nalenoci celne i podatkowe do wysokoci 60 tys. euro, firma audy- torska PwC uwaa, e powinnimy nawet zwikszy kapita, aby móc skuteczniej pokry ewentualne rosz- czenia sub celnych i podatkowych – uwaa Retelski.
Rosjanie próbuj wprowadzi wasny system gwarancyjny. Wedug niezalenych bada jest co najmniej 3 razy droszy
od karnetów TIR i dziaa tylko w jednym kraju, gdy z karnetem TIR mona przejecha przez kilka pastw. Nie ma
take gwarantów i jest niebezpieczny dla przewoników.
Rosjanie nadal ami Konwencj TIR oraz midzypastwowe umowy dwustronne i dali sobie czas do koca czerwca na podjcie decyzji, co dalej.
Ryszard Gaczyski
J eeli do koca grudnia nie zmusimy Ro- sjan do podjcia kon- kretnych rozmów na temat funkcjonowa-
nia systemu TIR na terenie Federacji Rosyjskiej, to na pocztku czerwca 2014 r. moe by ju za póno – przestrzega prezes ZMPD Jan Buczek podczas ostat- niego posiedzenia Forum Transportu Drogowego. Nieprzypadkowo zebranie FTD odbyo si 3 grudnia. Zaproszenia wysano pod koniec listopada, w zwizku z tym, e 1 grudnia miao wej w ycie wypowiedzenie przez Fe- deraln Sub Celn Ro- sji (FTS) umowy gwarancyjnej rosyjskiemu sto-
warzyszeniu przewoni- ków ASMAP. Jak wszyscy dowiedzielimy si 29 listopada, FTS przesun- a termin na ostatni dzie czerwca 2014 r. Realiza- cja tej decyzji jest równo- znaczna z zawieszeniem systemu TIR na obszarze Rosji. W opinii Jana Bucz- ka zmiana terminu jest tylko wybiegiem taktycznym, obliczonym na zyskanie paru miesicy spokoju w okresie wit i olimpiady zimowej w Rosji. Nie ma adnej pewnoci, e tu po tych wydarzeniach Ro- sjanie ze swoich ostatnich decyzji si nie wycofaj.
Posiedzenie FTD suyo wypracowaniu wniosków majcych na celu prze- ciwdziaanie negatywnym skutkom „nowych uregu- lowa” dla polskich prze-
woników – i nie tylko. Gomi posiedzenia byli przedstawiciele litewskich przewoników: Algiman- tas Kondruseviius, prezes Stowarzyszenia Litewskich Krajowych Przewoników Drogowych LINAVA i do- radca prezesa LINAVY Vid- mantas Adomaitis. Nie do- jechali zaproszeni na Fo- rum Valdis Trezins, prezes stowarzyszenia Latvias Auto i Leonid Kostiuczen- ko, szef ASMAP Ukraina, ale zadeklarowali pene poparcie dla wszystkich ustale.
W spotkaniu uczestni- czyli równie: Tomasz Mi- chalak, dyrektor Departa- mentu Polityki Celnej Mi- nisterstwa Finansów, u- kasz Twardowski, zastpca dyrektora Departamentu Transportu Drogowego w
Ministerstwie Infrastruk- tury i Rozwoju, Micha Rzemieniewski, dyrektor Biura Nadzoru Inspekcyj- nego w Gównym Inspek- toracie Transportu Drogo- wego oraz Anna Brzezi- ska-Rybicka, p.o. dyrektora Biura ds. Transportu Midzynarodowego GITD.
Poniewa postpowanie rosyjskiej administracji celnej ma bardzo rozleg si raenia i godzi we wszystkie kraje - strony Konwen- cji TIR, pada deklaracja wspólnego dziaania, aby si tym bezprawnym prak- tykom przeciwstawi.
Algimantas Kondruse- viius podkrela, e nale- y zintensyfikowa wszelkie dziaania w grudniu. – Musimy dziaa zgodnie z prawem, a nie tak jak FTS. Niemniej, jeeli rosyjska
Bdziemy si broni
administracja nie pozwoli nam dziaa w ramach systemu TIR, to takie same warunki powinnimy stwo- rzy rosyjskim przewonikom – zadeklarowa.
Przedstawiciel MF To- masz Michalak równie stwierdzi, e nie mona pozostawi rozwizania tego problemu do czerwca. Dziaania strony rosyjskiej, suce niszczeniu systemu TIR, s bezprawne i na- sze danie wycofania si z tych praktyk jest w peni uzasadnione. 13 lutego obdzie si spotkanie sze- fów ce UE, na którym zostanie podjty temat wyma- gania przez rosyjskich cel- ników nowych gwarancji w kontekcie zachowania ta- jemnicy handlowej – rosyjskie zabezpieczenia finansowe wymagaj ujawniania takich informacji.
Jan Buczek, mówic o istocie sporu i gigantycz- nym dugu celnym, jaki rzekomo ma IRU wobec FTS, przedstawi swój po- gld na spraw. „Stare du- gi” zostay zapacone w 2004 roku, a od tego czasu system TIR, tak w skali globalnej, jak i w samej Rosji funkcjonuje bardzo dobrze. Na 1,5 mln przewo- zów wykonanych w ubie- gym roku do Rosji, tamtejsze suby celne stwierdziy 13 (trzynacie!) spraw spor- nych. Jest to zatem system bardzo szczelny, znakomi- cie zabezpieczajcy przewozy, a wic take interesy rosyjskiego ca.
Dlatego tak niepokojce s informacje, e FTS Ro- sji wspólnie z szeregiem re- sortów rosyjskich, partne- rami z Republiki Biaoru i Republiki Kazachstan prowadzi prace nad utworze- niem Euroazjatyckiego Sy- stemu zabezpieczenia tranzytu celnego. Rosjanie two- rzc naprdce alternatywny system gwarancyjny prze- rzucaj odpowiedzialno
za cay proces przewozowy na samych przewoników. Cena gwarancji jest „uzna- niowa”, w przeciwiestwie do staych i minimalnych opat za karnet TIR, i uza- leniona od wewntrznych regulacji tamtejszych firm ubezpieczeniowych. Po- za tym tylko rosyjscy przewonicy maj moliwo uzyskania statusu „przewonika celnego” na terenie swojego kraju, co zwal- nia ich z obowizku posia- dania gwarancji celnych, a to ju oznacza brak równo- wagi konkurencyjnej i stoi w sprzecznoci z przepisami WTO.
Dotychczasowe inter- wencje ministra transportu i przedstawicieli resor- tów finansów, gospodarki oraz spraw zagranicznych do swoich odpowiedników w Rosji, a take do wice- premiera Igora Szuwaowa, nie przyniosy adnego wi- docznego efektu. Informa- cja o amaniu Konwencji TIR przez Rosj dotara te do sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-moona.
Jak stwierdzi ukasz Twardowski, równie Niem- cy s zaniepokojone t sytuacj i zaday od Rosji wyjanie poprzez swojego przedstawiciela w Komisji Europejskiej. Niestety, mimo zaangaowania tak wy- sokich gremiów, wszystkie pisma pozostaj bez od- powiedzi, a podejmowane przez rosyjsk administracj decyzje zmierzaj jednoznacznie do demontau systemu TIR.
We wnioskach z posiedzenia postulowano przede wszystkim zwoanie w trybie pilnym sztabu kryzyso- wego (co nastpio ju dzie póniej - przyp. red.) i po- nown interwencj u wice- premiera Igora Szuwaowa, a take informowanie rosyjskiej prokuratury o bez- prawnych dziaaniach tamtejszych sub celnych.
Podczas posiedzenia Forum Transportu Drogowego 3 grudnia, przewonicy podjli decyzj, e w granicach prawa bd broni si przed rosyjskimi praktykami amania prawa. Przedstawiciele rzdu wspieraj przedsibiorców.
Od lewej: Anna Brzeziska-Rybicka, Tomasz Michalak, Dionizy Wony, Aleksander Reisch
Od lewej: Tomasz Michalak, Aleksander Reisch, Dionizy Wony, Agata Homza
Od lewej: Euzebiusz Gawrysiuk, Andrzej Majewski, Waldemar Jaszczur
Od lewej:Algimantas Kondruseviius, Micha Rzemieniewski
Od lewej: Jan Buczek, Algimantas Kondruseviius, Micha Rzemieniewski
przewonik nr 33 przewonik nr 33
nywany jest z karnetem TIR, celnicy tak dugo trzymaj samochód, a pienidze z ca wpyn na ich kon- to. Natomiast z gwarancjami rosyjskimi puszczaj samochód po rozadunku. Przybijaj piecz i dro- ga wolna. Przewonicy ciesz si, e tak szybko, ale to odbywa si na ich koszt. Nie wiemy, jak dugie r- ce maj Rosjanie. Po dwóch-trzech miesicach lub latach mog przyj po nalenoci celno-podatkowe. Po tym czasie nie mamy dokumentacji, nie wiemy komu wielimy towar, czsto tych firm ju nawet nie ma. Zostajemy tylko my i rosyjski fiskus, domagajcy si pienidzy.
Dlaczego korzystaa Pani z dodatkowych gwarancji? Korzystaam dwa razy. Raz po mie-
sicu stania, o czym wspominaam wyej, drugi - w poowie listopada. Wadze celne Rosji naciskaj na cel- ników, aby zmuszali polskich prze- woników do kupowania takich dodatkowych gwarancji. Funkcjonariu- sze na granicach boj si, e jeli nie zastosuj si do wytycznych przeoonych, strac prac. Szef urzdu w te- lefonicznej rozmowie ze mn przyzna si, e musi tak postpi, bo inaczej
sam straci robot. Klient te na mnie naciska, a urzd celny w Smolesku odmówi konwojowania w odpowie- dzi na mój wniosek, zoony oczywicie na pimie. Celnicy tumaczy- li si brakiem moliwoci technicz- nych. Ten drugi przypadek pokazuje, e gwarancje to lipa. Samochód jecha do Kazachstanu, ale przed kazachsk granic celnik uciek i zostaam bez niczego, adnej procedury, karnet TIR by ju zamknity. Gwarancja rosyjska nie dziaa.
Te zoya Pani doniesienie do prokuratury? Zadaam ukarania generaa su-
by celnej i naczelnika urzdu w Sie- bieu. Prokuratura przyznaa mi racj, ale odmówia wszczcia dochodzenia z urzdu. Zaproponowaa powództwo cywilne. Prawdopodobnie z oskare- niami signam zbyt wysoko.
Jak wyglda przekraczanie granicy polsko-biaoruskiej? Moje ciarówki wjedaj na Bia-
oru z karnetem TIR. Oni wszystkie polskie ciarówki, których nalenoci celno-podatkowe przekracza- j gwarancje TIR, formuj w konwój i paci si urzdow stawk 0,5 dol.
za kilometr. Na to dostaj rachunek. Problem polega na tym, e konwój powinien doprowadzi samochody do najbliszego urzdu celnego Ro- sji, a tymczasem ciarówki trafiaj na komercyjny terminal Alfa Trans. Za wjazd na terminal pac tej prywatnej firmie 6 tys. rubli za dob, niezalenie czy jestem tam 5 min. czy godzin albo nawet dob. Dokumenty z samo- chodów trafiaj tam do rosyjskich cel- ników. Moje ciarówki po kilku mi- nutach stamtd wyjedaj, reszta jest „czesana”. Celnicy proponuj kierow- com pozostaych pojazdów apówk i szybki wyjazd albo zmuszaj do zakupu dodatkowej gwarancji.
A co dalej z Pani ciarówk, która wyjechaa z terminalu? Wyjechaa, ale 6 tys. rubli musia-
am zapaci. Samochód moe dalej jecha, choby do Kazachstanu lub Mongolii.
Jak to jest, e wjedajc na teren Unii Celnej, jeli robi si to przez Biaoru, mona wykorzysta karnet TIR. Natomiast jeeli bezporednio, funkcjonariusze celni ami prawo i zmuszaj przewoników do kupowania dodatkowych gwarancji? To problem Unii Celnej, która nie
funkcjonuje. Dla Rosjan granica unii jest tam, gdzie im wygodniej. Funkcjonariusze ami prawo, zmu- szani przez swoich przeoonych z FTS Rosji.
W mojej ocenie gówni funkcjonariusze centralnych sub celnych Ro- sji maj ukryte cele w tworzeniu tej nowej procedury.
Jak nie wiadomo o co chodzi, to na pewno chodzi o pienidze. W efek- cie polski przewonik zacznie znika z rynku rosyjskiego, oboony nale- nociami celnymi, których nie uregu- loway rosyjskie firmy.
Pastwo rosyjskie nie ma adnych korzyci finansowych, czyli dodatkowych wpywów do budetu pastwa przy nowej procedurze celnej. Wygrywaj jedynie komercyjne firmy Alfa Trans, Rostek, Czop Rus- -Smolesk oraz ubezpieczyciel Ar- senal. Rosjanie od piciu lat budu- j potg tych firm na braku reak- cji polskich przewoników na to, co dzieje si na granicy.
Kiedy po raz pierwszy musiaa Pani walczy na rosyjskiej granicy o swoje prawa? Proceder zmuszania do kupna do-
datkowych gwarancji rozpocz si w 2009 roku. W styczniu 2009 roku podczas wykonywania transportu do Fe- deracji Rosyjskiej o wysokiej wartoci celnej Urzd Celny w Krasnej Gór- ce, okrg Smolesk, zamkn karnet TIR i otworzy nieznan mi wówczas procedur celn. Potocznie mówiono o niej DKD lub konwój.
Po zakoczeniu transportu i otrzy- maniu od kierowcy dokumentacji z odprawy celnej dokonaam jej dogb- nej analizy. Podsumowanie byo oczywiste: Rosja nie przestrzega Konwen- cji TIR. Kolejn przesyk o wysokiej wartoci otrzymaam do przewozu w kwietniu 2010 roku.
Procedura na przejciu granicznym w Krasnej Górce zacza by analo- giczna do tej ze stycznia. Powiedzia- am zdecydowane „nie”. Zgosiam spraw do ZMPD i przy wspópracy z przedstawicielem ZMPD w Moskwie panem Arturem Habart rozpoczam pierwsz bitw z urzdem celnym.
Trzy tygodnie trwaa wymiana ko- respondencji z granicznym urzdem celnym, urzdem celnym w Smole- sku oraz Federaln Sub Celn w Moskwie. Telefonów wykonanych do wskazanych wyej sub z mojej strony, jak i ze strony pana Artura nie sposób zliczy. Dziki uporowi odnie- limy jednak sukces.
Czyli Rosjanie wycofali si? Zorganizowany zosta konwój cel-
ny dla mojego pojazdu, prawdziwy,
urzdowy za 6 000 rubli i zakoczy- am ten transport na karnecie TIR.
Od tego czasu aden celnik na przejciu granicznym w Krasnej Gór- ce nie zauwaa, e wartoci towarów, które przewo, s wysokie i karnet TIR ich nie zabezpiecza. Moje pojazdy jechay bez prób zmuszania do kupowania dodatkowych ubezpiecze.
Rok temu zabrako zezwole biaoruskich i zmuszona byam omin Biaoru. Tak moja ciarówka znala- za si na otewsko-rosyjskiej granicy w Buraczkach. Jechaam pod karnetem TIR, a mimo to celnicy zadali ode mnie wykupienia dodatkowych gwarancji. Zawziam si, samochód sta na przejciu miesic, a ja sa- am pisma z prob o interwencj do wadz Rosji do IRU, ONZ, Ministerstwa Transportu Rosji, Ministerstwa Trans- portu Polski, MSZ, ASMAP, FTS Rosji, prezydenta Putina.
Zdesperowana zawiadomiam pro- kuratur rosyjsk. Prokuratura stwierdzia, e celnicy zamali midzynarodowe prawo, domagajc si ode mnie dodatkowych zabezpiecze, czego zabrania Konwencja TIR, której Rosja jest sygnatariuszem. Po przeprowa- dzeniu dochodzenia usuna 4 zmiany celników z tego przejcia. Urzd celny w Siebieu od tamtej pory nie stwarza mi adnych problemów. Ja- ko may przewonik osignam wicej ni potne IRU.
Trafia Pani na czarn list? Teraz mnie pamitaj i pilnuj, e-
bym tylko nie rozrabiaa. Gówny Urzd Celny w Smolesku zawsze mnie wspiera. Nigdy rosyjskie suby graniczne mnie nie dyskrymino- way za to, e walcz o swoje prawa. Natomiast urzdy centralne nie udzie- liy mi pomocy i wsparcia. Ich odpo- wiedzi byy negatywne, powoywali si na przepisy Unii Celnej. Ja na to odpowiadaam, e Biaoru i Kazach- stan nie maj z karnetami TIR problemu, tylko Rosja nie potrafi sobie z tym poradzi.
Czy Pani samochody przewoziy towar o wartoci gwarancji celnych przekraczajcej 60 tys. euro? Wszystkie moje samochody wo
towar o duej wartoci. Zawsze te, gdy mam problemy, wspópracuj z Ministerstwem Transportu, ZMPD, IRU. Pisz za kadym razem, kiedy mam problem: do kierownictwa urzdu celnego, do prokuratury re- jonowej (która odpowiada za le pra- cujcy punkt celny), generalnej, nawet do kancelarii prezydenta Puti- na. Tak stao si rok temu i nawet stamtd dostaam odpowied i po- moc. Zainteresowanie spraw kancelarii przyczynio si do zwolnienia czterech zmian nieuczciwych celni- ków. Wspópracuj blisko z pracow- nikiem przedstawicielstwa ZMPD w Rosji panem Habart.
Prawdopodobnie nie byoby problemu z rosyjskimi gwarancjami, gdyby nasi kierowcy nie pacili apówek wtedy, gdy funkcjonariusze sub celnych robi problemy. Ugodowo polskich przedsibiorców staa si przyzwoleniem do rozbudowy oraz instytucjonalizacji caego systemu. Rosjanie udoskonalili przepyw do- kumentów, wasn procedur zabezpiecze celnych, a wic uatwili ciganie pienidzy, nie dajc przewonikom adnych gwarancji. Gdy- bym nie bya pewna, e w obu przy- padkach wykupienia przeze mnie dodatkowej gwarancji odbiorca zapaci co, wisiaby nade mn topór.
Czy jest on rzeczywicie tak grony dla przewoników? Dodatkowe gwarancje to wyrok
mierci na przewoników, chocia nie maj tego wiadomoci. Dlate- go twardo trwam przy Konwencji TIR, bo to jedyny bezpieczny system. Wybieram karnet TIR, nawet jeeli przez to moje ciarówki stoj po tydzie, dwa czy trzy na granicy. Nie powinnimy rusza si z kraju bez karnetu TIR. Gdy przewóz wyko-
Pi lat walki z Ew Kamisk, wacicielk firmy transportowej EJK z Milanówka, rozmawia Robert Przybylski
sji dostaje 99,9992 procent nalenoci celnych. Prosz wskaza inny system, który byby równie skuteczny i do tego tak tani. Gwarancja TIR na 100 dol. kosztuje 7 centów, gdy w Rosji za bankow trzeba zapaci 8 dolarów!
Konwencja TIR powstaa dziki porozumieniu polityków. Czy IRU ma wsparcie polityczne i czy jest w stanie pokona ten kryzys? Pierwsz instytucj, która wspara
IRU podczas kryzysu rosyjskiego by- a ONZ. Wykazaa, e to, co robi Rosja, jest pogwaceniem piciu punktów prawa midzynarodowego. Równie Komi- sja Europejska wspara IRU, bo europej- ski eksport do Rosji korzysta z karne- tów TIR. Jeeli zostan one zastpione, dodatkowe gwarancje bd kosztowne, spowoduj opónienia na granicach. Co najgorsze, to nie s gwarancje, lecz po- zwolenia na wjazd, nie wiadomo dokd pojad ciarówki, wic cigalno nalenoci i bezpieczestwo obrotu bdzie adne. Co najwaniejsze, Najwyszy Sd Arbitraowy wyda wyrok, potwier- dzajcy niezgodno z prawem dziaa administracji rosyjskiej, która mimo to nie zmienia swojego postpowania. To mnie zadziwia, bo w tym sensie spoe- czestwo rosyjskie jest bezprawne.
Zgromadzenie Ogólne IRU zobowi- zao prezydenta IRU Janusza acnego do napisania listów do sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-moona oraz prze- wodniczcego Komisji Europejskiej Jo- se Manuela Barroso, informujcych o amaniu prawa w Rosji. Zwracamy si
w ten sposób z prob o interwencj obu instytucji u prezydenta Putina, aby przywróci porzdek i dziaanie prawa w Rosji.
Jakie narzdzia ma midzynarodowa spoeczno w walce z Rosj? Jeeli 1 lipca 2014 r. Rosjanie wpro-
wadz nowe gwarancje, zaskarymy ten kraj do WTO. Bo to amanie nie tylko Konwencji TIR, ale take regu WTO, poniewa dziaalno Rosji ude- rza w wymian handlow, tworzy dla niej bariery.
Czy to rzeczywicie taki skuteczny sposób nacisku? Meksykanie od 30 lat walcz o wjazd swoich ciarówek do USA. Od 15 lat namawiam Meksyk do
przyjcia Konwencji TIR. Jeeli to uczyni, Amerykanie bd musieli przyj przewoony pod oson karnetu TIR adunek, bo s czonkami tej konwencji. Spraw znam niemal z pierwszej rki, jestem Kanadyjczy- kiem i braem udzia w pracach nad stworzeniem porozumienia o wolnym handlu pomidzy Kanad i USA. Gdy strefa zostaa rozszerzona o Meksyk (wtedy powstaa NAFTA), dostrze- gaem tego skutki. W porozumienia NAFTA mona wbudowa wiele wy- jtków. Jeeli jest problem w NAFTA, dokd mona i ze skarg? Chyba tylko do Waszyngtonu. W przypadku Konwencji TIR mona odwoa si do ONZ.
Czy unijna Wspólna Procedura Tranzytowa moe zastpi system TIR? Rosyjski kryzys moe pomóc przy-
wróci dziaanie systemu TIR w UE, którego stosowanie w przewozach pomidzy krajami UE zostao zaka- zane w 1968 roku. Jeeli mówimy o wolnym rynku i konkurencji, wpro- wadmy j i dajmy przewonikom wybór. Co wicej, system tranzyto- wy to jedynie pozwolenie na wjazd do Unii, natomiast TIR pozwala na tranzyt nawet dziesiciu krajów. Jest take bezpieczniejszy dla wadz skarbowych. W latach 90., gdy mia- y miejsce wielkie naduycia systemu TIR, 0,1 proc. wartoci ce nie zosta- o zapaconych przez przewoników uywajcych karnetów TIR, gdy w procedurze tranzytowej co dziesity przejazd nie zosta rozliczony! Brak szczelnoci bierze si z decentraliza- cji systemu.
Jak ukada si paska wspópraca z ZMPD? Jest doskonaa, wystarczy powie-
dzie, e Janusz acny jest po raz czwarty wybrany prezydentem IRU. Co wicej czonkiem Prezydium IRU zosta Jan Buczek, prezes ZMPD. To niespotykana sytuacja, gdy we wa- dzach IRU zasiada dwóch czonków z tego samego kraju, z tej samej organizacji. Ale taka jest demokracja. Ci ludzie wnosz wiele inicjatyw i pomysów do dziaania naszej organizacji. A problem rosyjski musimy rozwiza.
Jaka jest przyszo europejskiego handlu z Rosj po wprowadzeniu przez ten kraj utrudnie w midzynarodowych przewozach drogowych? Najwiksze straty poniesie Rosja. 90
proc. importu do Rosji trafia pod oso- n karnetu TIR, wic koszty dodatkowych ubezpiecze poniesie rosyjski konsument. Nie jest to zatem protek- cjonizm. Jednak pozostaj optymist, mam nadziej, e wszyscy ochon i zwyciy zdrowy rozsdek oraz spra- wiedliwo.
Co zatem stao si? W lipcu Federalna Suba Celna Ro-
sji ogosia, e wprowadza dodatkowe ubezpieczenia nalenoci celno-podatkowych. Decyzj uzasadnia w trzech punktach: po pierwsze ASMAP (zrzeszenie przewoników gwarantujce nalenoci celno-podatkowe) winny jest 650 dol. Nie ma jednak adnych doku- mentów, e taki jest stan faktyczny. Je- eli rzd pokae dokumenty, zapacimy ca sum. Wszystko, co bylimy winni, zostao zapacone na podstawie porozumie lub wyroków sdowych. Za- pewniam, e nie jestemy winni rosyjskiemu skarbowi pastwa nawet centa.
Po drugie administracja przekonuje, e wzrosa liczba szkód. Jednak fakty mówi co przeciwnego. W ostatnich trzech latach byo tylko 8 przypadków niezapacenia nalenoci celno-podatkowych, to chyba najmniejsza szkodo- wo na wiecie. Ostatni argument wy- toczony przez administracj celn mówi o niezgodnoci porozumie ASMAP z
krajowym prawem celnym. Jednak porozumienia z ASMAP-em wynikaj z midzynarodowej Konwencji TIR, któ- rej Rosja jest sygnatariuszem, a prawo midzynarodowe jest nad krajowym. Wic te wszystkie argumenty s nie- prawdziwe.
Jaka jest zatem przyszo systemu TIR? Niezalenie od Rosji, Chiny s bardzo
zainteresowane uruchomieniem systemu TIR i wadze zapowiedziay, e to uczyni. Jeeli tak si stanie, caa Azja Poudniowo-Wschodnia te doczy do Konwencji TIR. Na tamtejszych przej- ciach granicznych s wielkie opónie- nia, wic karnet TIR bdzie duym ua- twieniem dla gospodarek. Przesy kon- tenerów z Chin do USA bdzie móg odbywa si pod oson karnetu TIR. Meksyk take chce wej do systemu TIR, bo uatwi on dostp do amery- kaskiego rynku. Kontynent afryka- ski planuje do 2017 roku powoa stref wolnego handlu, a system TIR jest na- rzdziem uatwiajcym handel.
Jaki jest sens korzystania z karnetów TIR, jeeli kontener z Chin do USA jest przewoony tylko przez jedn granic i clony po wyadunku w porcie? Karnet TIR uatwia przejcie nawet
jednej granicy. Jeeli fabryka gdzie w rodku Chin zapeni towarem kontener, uywajc karnetu TIR, moe go na miejscu odprawi celnie i wysa do portu. Tam nie musi ju czeka dwóch lub czterech tygodni na odpraw, ale od
razu moe by zaadowany na statek i wysany do USA. W tamtejszym porcie pojemnik moe trafi bezporednio do odbiorcy, który odprawi go celnie. W ten sposób mona zaoszczdzi wielkie pienidze na niepotrzebnej rozbu- dowie portów.
Dokadnie z tego powodu Konwen- cj TIR zainteresowane s Zjednoczo- ne Emiraty Arabskie. Zamiast rozbudo- wywa port w Dubaju, mog zmieni procedury. Przykadem korzyci Kon- wencji TIR moe by port Tanger Med, gdzie kontenery po wyadunku czekay 2 tygodnie na odpraw. Po wprowadzeniu systemu TIR kontenery wyjedaj po godzinie.
Wracajc do Chin, jak system TIR moe dziaa w Chinach, jeeli Rosja go nie uznaje? Chiny bd wysya towary do Eu-
ropy drog ldow pod oson karnetu TIR, ale zrobi to wokó Rosji. Rosja straci ten cay ruch, nie zarobi na przewozach. Nie ma sensu wychodzi z systemu TIR, jeeli cay wiat wcza si do niego. Strategia - to rozszerzenie systemu TIR.
Ale bez systemu TIR w Rosji strac m.in. polskie firmy. Ciarówka bez karnetu TIR nie przejedzie z Polski do np. Kazachstanu lub Chin. S jednak inne rynki. Dzi poowa
karnetów TIR uywana jest w Rosji, wic na zablokowaniu systemu stra- c przede wszystkim Rosjanie. Dziki karnetom TIR administracja celna Ro-
Musimy rozwiza ten problem Rosja nadal grozi blokad systemu TIR od 1 lipca 2014 roku, jeeli Midzynarodowa Unia Transportu Drogowego IRU nie zapaci Federalnej Subie Celnej Rosji 650 mln dolarów. Sekretarz Generalny IRU Umberto de Pretto mówi, jak moe wyglda przyszo europejskiego handlu oraz Konwencji TIR.
z Umberto de Pretto, sekretarzem generalnym
IRU, rozmawia Robert Przybylski
Nie jestem pewien. Z kobietami u wadzy
artów nie ma. Jak dla mnie
bomba!
Koledzy, ustalmy procedur powitania nowej ministry. Mskie
uciski i klepanie po plecach odpadaj.
Stop, najpierw oficjalna
i przytuli?
Jan Buczek
Rafa Olszewski
Na cze nowego ministra: hura, hura, hura!
20 21
fo to
m or
ga na
I taczy dla mnie. Koledzy s lepi na potrzeby kobiet!
Ja te zamykam oczy.
Waldemar Jaszczur Marek Sierocki, Sawomir Jeneralski
Elbieta Biekowska Wojciech Sienicki
A mi oko lata!
nastrojowa muzyka.
Zróbmy prób z tymi kwiatami. Prosz bardzo, to jest
ministra
22 23
Te co!
publiki Biaoru, dziaajc w oparciu o Kodeks Unii Celnej, stwierdza, e byy to zabronione (do realizowania przez podmioty zewntrzne) przewozy kabotaowe, a CMR w zasadzie tego nie dotyczy.
W opinii Tadeusza Wilka u róda problemu ley niezgodno pomidzy przepisami prawa midzynarodowego a uregulowaniami zawarty- mi w Kodeksie Celnym UC. Stanowi- sko Pastwowego Komitetu Celnego – wywiedzione z przepisów Kodeksu – stoi równie w sprzecznoci z za- pisami polsko – biaoruskiej umowy transportowej. To wanie powoduje tak due rozbienoci w ocenie fak- tów, co z kolei uniemoliwia jakiekol- wiek zblienie stron sporu.
Niekompetentni biaoruscy celnicy
Powane zastrzeenia budz równie metody pracy biaoruskich urzdów celnych. Przedsibiorcy, waciciele zatrzymanych pojazdów, pytaj jak to moliwe, e ciarówki z niewa- ciwymi dokumentami byy na terytorium Biaorusi w ogóle wpuszczane? W wypadku stwierdzenia tak powanych narusze (przedsibiorcy s oskareni o dokonanie nielegalnego przewozu) powinny zosta zawrócone do Polski w celu uzupenienia dokumentów lub
ich zmiany. „Norm” dla wszystkich zatrzyma dokonanych przez biaoruskie suby celne jest fakt, e zostay one dokonane nie w czasie realizowania kwestionowanego przewozu, ale znacznie póniej. W przypadku firmy Józefa Ksiopolskiego by to miesic;
kierowca przewozi towar z Polski do Rosji, z odpraw celn w Biaorusi, ma- jc biaorusk wiz tranzytow.
- Jeeli tamtejsze wadze celne uwa- aj teraz, e ten towar jecha na terytorium Biaorusi, a nastpnie by przewoony z terytorium Biaorusi do Ro- sji, to ten pojazd nie powinien by tam wpuszczony ze wzgldu chociaby na niewaciw wiz, jak posiada kierowca ciarówki – twierdzi przedsibiorca. – Moim zdaniem wpuszczaj te auta celowo, eby póniej - po okresie kilku tygodni czy miesicy – zatrzy- mywa samochody i wyciga konse-
kwencje finansowe, których wielko jest nieadekwatna do popenionego przekroczenia. Jest to „dziaanie prawa” wycznie na ich wasny uytek, niezgodne z jakimikolwiek zasadami obowizujcymi w Europie – uwaa Jó- zef Ksiopolski.
Denerwuje si take Waldemar Jasz- czur. – To jest karygodne w sytuacji, kiedy biaoruskie suby celne pope- niy szereg bdów, dopuciy do odpraw celnych pojazdów, a dzisiaj nie potrafi si do tego przyzna. Na do- datek wszelkie wynikajce z tego konsekwencje przenosz na polskie przedsibiorstwa. My jako rodowisko ocze- kujemy podjcia natychmiastowych dziaa, przede wszystkim przez pastwo polskie – bo dzisiaj nie jest ju to problem jednostkowy – to jest problem pastwa polskiego, a take UE – stwierdza Jaszczur.
Zatrzymania na Biaorusi
P osiedzenie Polsko - Biaoru- skiej komisji mieszanej ds. midzynarodowych prze- wozów drogowych, z 4-5 listopada, zakoczyo si im-
pasem w rozmowach. Spotkanie zwo- ano w trybie pilnym, pod naciskiem ZMPD, aby wyjani zasadno zatrzymania kilkunastu polskich ci- arówek w sierpniu br. przez biaoruskie suby celne.
Z powodu cakowitej rozbienoci stanowisk obie delegacje nie podpisa- y protokou zakoczenia obrad, co powoduje konieczno zwoania kolejne- go spotkania w jak najbliszym terminie. Strona polska postuluje wczenie do skadu delegacji na nowe rozmowy równie przedstawicieli sub celnych. - Po tym posiedzeniu komisji mieszanej nie ma ju cienia wtpliwoci, e nastpi dalsze zatrzymania – uwa- a uczestniczcy w obradach przewod- niczcy Porozumienia Biaowieskiego Waldemar Jaszczur.
Tadeusz Wilk, dyrektor Departa- mentu Transportu w ZMPD, ma po- dobne obawy. – Z rozmów, które pro- wadzilimy podczas posiedzenia komisji mieszanej, wynika, e takie zatrzymania mog odnosi si do sytuacji, które miay miejsce rok czy dwa lata wczeniej.
Zatrzymano do tej pory 14 pojaz- dów, które stoj w Brzeciu, ale sprawa moe dotyczy znacznie wikszej ich liczby, bowiem podobnie realizo- wanych przewozów byo bardzo du- o. adne biaoruskie suby kontrol-
ne nie kwestionoway wtedy ich pra- widowoci – stwierdza Wilk.
Dotychczas problem dotkn 13 firm; zostao zatrzymanych 12 zesta- wów (cignik + naczepa) i 2 naczepy. W nastpstwie prowadzonych postpowa zapada ju wikszo wyro- ków w biaoruskich sdach grodzkich (pierwszej instancji). W siedmiu przy- padkach orzeczono konfiskaty pojaz- dów i konieczno zapaty nalenoci celno - podatkowych za pojazdy. Ja- ko powód zatrzyma wskazano naruszenie przepisów celnych, tj. wyko- nywanie przewozów wewntrznych midzy pastwami Unii Celnej pojaz- dami, które zostay poddane procedurze odprawy czasowej (wremien- nyj wwoz).
Dotyczy to art. 344 Kodeksu Celne- go Unii Celnej (Rosja – Biaoru - Ka- zachstan). Ponadto taka interpreta- cja przepisów kodeksu pozwala biaoruskim celnikom traktowa wyko- nywanie przewozu pomidzy krajami Unii Celnej przez nierezydenta jako kabota. Konsekwencj naruszenia tych regulacji s dotkliwe kary prze- widziane w ustawodawstwie Biao- rusi. Oprócz naoenia grzywny na przedsibiorc, dopuszczaj równie moliwo „konfiskaty przedmiotu, którym dokonywany jest przewóz”.
Stanowisko polskiej strony w sprawie zatrzyma jest jednoznaczne (i niepodwaalne): kwestionowane przez Biaorusinów przewozy byy prowadzone zgodne z obowizujcymi przepisami prawa midzynarodowego, czyli Konwencji CMR (do której Biaoru równie przystpia). Nato- miast Pastwowy Komitet Celny Re-
Biaoruskie konfiskaty samochodów polskich przedsibiorców ami polsko-biaoruskie umowy. Przewonicy domagaj si od polskiej administracji zdecydowanych dziaa i obawiaj si, e to moe by dopiero pocztek biaoruskich sankcji.
Stanowisko polskiej strony w sprawie zatrzyma jest jednoznaczne: kwestionowane przez Biaorusinów przewozy byy prowadzone zgodne z obowizujcymi przepisami prawa midzynarodowego, czyli Konwencji CMR.
Z dziennikarzami rozmawia Agata Packa, w tle Zbigniew Dadacz
24 25
w yd
ar ze
ni a
Sdy na rozkaz
Dla przedsibiorców jeszcze bardziej gorszce s praktyki panujce w s- dach biaoruskich: fabrykowanie do- wodów, nieliczenie si z faktami. W opinii oskaronych i ukaranych mo- g tak postpowa, bo nikt si o polskich przewoników nie upomina. Wiele mówi historia przedsibiorcy Marcina Cioka, któremu Biaorusi- ni skonfiskowali samochód. – Auto zostao odprawione, adunek dostar- czony do odbiorcy w Rosji. Dwa tygodnie póniej samochód zatrzymano w Brzeciu z powodu tego wczeniej- szego przewozu. - Gdy przyjechalimy do urzdu celnego w sprawie zoenia wyjanie okazao si, e obciajce nas dokumenty, którymi dysponuj biaoruscy celnicy, s zupenie inne ni dokumenty, które my posiadamy, na podstawie których kwestionowany przewóz zostay wykonany. Zamówi- limy ekspertyz u biaoruskiego gra- fologa, w której stwierdza si jednoznacznie, e piecztki firmy i podpisy kierowcy na dokumentach przedstawionych przez celników s podrobio- ne. Jednake nawet przedstawienie na rozprawie tak ewidentnego faszerstwa w ogóle nie miao adnego znaczenia! Sd uzna dokumenty, które przekazaa mu Izba Celna z Brzecia i na ich podstawie wyda wyrok – z niedowierzaniem mówi Cioek.
Na sdowe bezprawie wskazuje równie Zbigniew Dadacz, kolejny przedsibiorca, któremu zatrzymano samochód. – Sdy biaoruskie upra- wiaj polityk wasnego pastwa, a
na rozprawach odbywa si jaki tragi- komiczny spektakl. Nikt nie pyta re- prezentujcych mnie adwokatów o dowody w sprawie. Dla tamtejszych s- dziów ju chyba sam fakt postawienia mnie przed sdem rozstrzyga o mojej winie. Faszerstwa i manipulacje sub celnych nikogo nie interesowa- y. W opinii prawnika, który prowadzi moj spraw, takie zachowanie w sdach biaoruskich wynika z braku jakiejkolwiek presji ze strony wadz polskich. Gdyby taka presja bya, wy- dawane wyroki byyby z pewnoci agodniejsze ni te, które ju zostay orzeczone – stwierdza Dadacz.
Nieadekwatne kary
Wedug ZMPD fundamentaln kwesti jest równie nieadekwatno kary do przewinienia. Utrata samocho- du i kilkudziesiciotysiczna grzyw- na to dla maych rodzinnych firm praktycznie koniec ich dziaalnoci. Wacicielka takiej firmy Agata Packa jest zrozpaczona. – Od pótora roku wspólnie z mem prowadzimy firm przewozow. Mamy tylko jeden samo- chód, który od trzech miesicy stoi w Brzeciu na Biaorusi. To jest jedyne ródo naszego utrzymania i docho- du. Jeeli w wyniku konfiskaty stra- cimy j, pozostan nam do spaty ra- ty leasingowe. Nie bdziemy w stanie normalnie funkcjonowa jako firma – mówi Packa.
Jeeli tych 14 zatrzyma jest testem ze strony biaoruskiej administracji na to, jak strona polska zachowa si w tej sytuacji, to brak jednoznacznego
sprzeciwu wobec dziaa biaoruskich sub celnych, naruszajcych przepisy midzynarodowe i amicych umowy dwustronne, i pozostawienie polskich przewoników sam na sam z biaoruskim wymiarem sprawiedliwoci, tylko tamtejsze suby zachci do bez- wzgldnego upienia naszych firm transportowych. Zwaszcza e z administracji biaoruskiej pyn – jeszcze niepotwierdzone – liczne informacje, e dotychczasowe zatrzymania s wstpem do „weryfikacji” zaplanowa- nej na znacznie szersz skal. – Z nie- formalnych rozmów, jakie prowadzi- em z biaoruskimi celnikami wynika, e mog zatrzyma jeszcze od 600 do 1000 aut. Podobno zostaa ju sporz- dzona lista firm, których samochody byy w podobny sposób odprawiane. Wydaje mi si, e zostalimy po pro- stu „wrobieni” w t sytuacj. Jeeli nie bdziemy reagowa i nic nie zrobimy w tej sprawie, to mona si niebawem spodziewa kolejnych zatrzyma. Dla sub biaoruskich to jest bardzo ako- my ksek - bo maj auto (skonfisko- wane) i do tego jeszcze 50 tys. euro z tytuu kosztów administracyjnych i opaty celnej. Jeli pastwo polskie ostro si temu nie przeciwstawi, zrobi z nami co chc – zapewnia przedsibiorca Wojciech Lech.
Dlatego tak wane jest, aby polska administracja pastwowa nie pozo- stawia przewoników samych sobie w starciu z biaoruskim systemem i upo- mniaa si o ich prawa wynikajce z przepisów midzynarodowych, które Biaoru równie ratyfikowaa. Jeli tego nie uczyni, w drugiej poowie stycznia nastpi zapewne nastpna fala zatrzyma. Dziaania biaoruskich cel- ników to nie tylko zapewnianie coraz wyszych przychodów budetowych, ale równie postawienie si w roli regu- latora rynku przewozowego. Takie in- stytucje znaj tylko jeden „mechanizm rynkowy” – ograniczenia administra- cyjne. W tym wypadku s to absurdal- nie wysokie kary. Trzynastu polskich przedsibiorców znalazo si w wyniku dziaa biaoruskich sub celnych na krawdzi bankructwa i nie ma to adnego zwizku z pojciem ryzyka, jakie si wie z funkcjonowaniem na wolnym rynku. Do czasu uregulowania wszystkich zasdzonych zobowiza kraje, które s podstaw ich dziaalnoci przewozowej, czyli Biaoru i Rosja, pozostaj dla nich zamknite.
W pierwszym rzdzie od lewej: Waldemar Jaszczur, Dariusz Soszyski, Józef Ksiopolski
przewonik nr 33 przewonik nr 33 wydarzenia wydarzenia
26 27
Dzie wykonania usugi, a nie wystawienia faktury
Wikszo zmian wynikajcych z no- welizacji ustawy o VAT wejdzie w y- cie 1 stycznia 2014 r. Jedn z waniej- szych jest zapis, e obowizek podatkowy powstaje z chwil wykonania usugi (obecnie jest to data otrzyma- nia zapaty, nie póniej jednak ni 30 dzie od wykonania usugi). An- na Piotrkiewicz podkrelia, e w zwizku z tym nie faktura, a dokument przewozowy (np. list CMR) b- dzie decydowa o terminie rozlicza- nia podatku VAT przez przewonika. Dlatego powinna zosta w nim zapi- sana data rozadunku. Podaje przykad: usuga transportowa zostaa wy- konana 1 wrzenia (taka data rozadunku towaru jest ujta w licie CMR), a termin patnoci w fakturze okrelo- no na 10 padziernika. Dzisiaj przewonik wykazuje usug w deklaracji VAT-7 za padziernik, gdy obowizek podatkowy powsta pierwszego dnia tego miesica. W nowym roku, uwzgldniajc te same daty, przewonik wykae usug w deklaracji VAT-7 za wrzesie - dzie wystawienia faktury i termin zapaty nie bd miay znaczenia dla obowizku podatkowe- go. Przewonicy powinni si finanso- wo przygotowa do nietypowego okresu przejciowego, albowiem deklaracja VAT-7 za stycze 2014 r. obejmie podatek z dwóch miesicy - grudnia i stycznia.
W nowym roku zmieni si te zasady ustalania podstawy opodatkowania. Bdzie ni cao nalenoci za wykonan usug transportow, w tym take za poniesione koszty dodatkowe (np. z tytuu prowizji czy do- datkowego ubezpieczenia przewonika), pobieranej od klienta przez firm transportow. Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych od zleceniodawcy usugi jako zwrot wydatków poniesionych w jego imieniu i na jego rzecz. Chodzi o tzw. wy- datki wyoone np. na opaty celne, fitosanitarne, weterynaryjne lub inne na rzecz organów administracji pub-
licznej, które musz wynika z umowy wskazujcej na ich ponoszenie w imieniu zleceniodawcy usugi transportowej. Zwrot wydatków wyoonych nie podlega fakturowaniu - jest rozliczany na podstawie not midzy kontrahentami i nie wchodzi do rejestru i deklaracji VAT. Jak podkreli- a Anna Piotrkiewicz, na wydatkach wyoonych przewonikowi nie wolno zarabia - powinien wystpi do klienta o ich zwrot dokadnie w takiej kwocie, jaka zostaa wydana. Do podstawy opodatkowania nie wlicza si równie wartoci opakowa zwrot- nych (palet, pojemników, zbiorników).
Wedug nowych zasad faktur naley wystawi nie póniej ni 15. dnia miesica nastpujcego po tym, w
którym wykonano usug transportow. Faktur mona take wystawi przed realizacj przewozu - do 30 dni przed wykonaniem usugi. Dzie wystawienia faktury ma znaczenie dla rozliczenia podatku dochodowego.
W obrocie gospodarczym w na- szym kraju coraz popularniejsze sta- j si faktury elektroniczne. Zgodnie z przepisami unijnymi, taka faktura musi by wystawiona i wysana, a nastpnie odebrana przez klienta w
tym samym formacie pliku, np. PDF. Tylko wtedy jest wana. Przedstawi- cielka resortu finansów zaznaczya te, e w polskich realiach nagminne jest podwójne dokumentowanie tej samej transakcji - najpierw przez faktu- r elektroniczn, a póniej papierow, dosan poczt. To te jest nieprawid- owe. Jeli przewonik wystawia faktur elektroniczn, to na tym powinien zakoczy (klient moe j sobie wydrukowa).
Jako dat wystawienia faktury naley rozumie dzie jej udostpnienia na portalu internetowym przez usu- godawc lub przekazania odbiorcy przez e-mail (elektroniczne), lub wystawienia papierowej. Dat otrzyma- nia faktury jest dzie, w którym klient
pobra j z portalu wystawcy, odebra list e-mail lub przesyk pocztow.
Anna Piotrkiewicz ostrzega, e nie wolno nanosi zmian (poprawek) na fakturze papierowej lub elektronicz- nej, bo stanie si niewana. Jeli dokument jest wystawiony nieprawidowo, naley wystawi faktur kory- gujc.
Cezary Bednarski
N owe uregulowania zosta- y zawarte w ostatniej no- welizacji ustawy o podatku od towarów i usug z 26 lipca 2013 r. Niektóre
przepisy zaczy obowizywa od 1 padziernika 2013, ale wiksza cz zmian wejdzie w ycie z pocztkiem nowego roku. Skomplikowane zagadnienia zwizane z podatkiem VAT przestawia w przystpny sposób spe- cjalistka z Ministerstwa Finansów An- na Piotrkiewicz.
Hurtowe zakupy paliwa
Do ustawy dodano nowy dzia Xa, w którym znalazy si m.in. przepisy wprowadzajce solidarn odpowiedzialno nabywcy za zobowizania podatkowe sprzedawcy paliwa (take niektórych wyrobów stalowych i zo- ta nieobrobionego). Ta zasada ju sta- a si obowizujcym prawem (m.in. artykuy 105a, 105b, 105c ustawy o VAT). Jego twórcom chodzio o stworzenie skutecznego narzdzia w walce z naduyciami podatkowym w obrocie paliwami (sprzeda duych iloci przez firmy nagle zapadajce si pod ziemi). Zreszt stosowanie solidarnej odpowiedzialnoci nie jest polsk spe- cjalnoci – wczeniej ta regua zosta- a wprowadzona do systemów podatkowych 19 krajów czonkowskich UE, m.in. Niemiec, Francji, Holandii, Wiel- kiej Brytanii, Hiszpanii i Portugalii.
Od razu uspokójmy tych przewo- ników, których pojazdy tankuj olej napdowy do standardowych zbiorni- ków wycznie na stacjach paliw. Oni nie musz si niczego obawia. Trze- ba jednak wykaza przed organem
podatkowym, e zakupy byy dokonywane w tych placówkach i przedstawi faktury za paliwo. Anna Piot- rkiewicz zwrócia uwag na to, e uwidoczniona na fakturze ilo za- tankowanego paliwa nie moe by wiksza ni pojemno najwiksze- go zbiornika pojazdu z floty przewonika. Zatem po zatankowaniu na tej samej stacji o jednej porze paliwa do np. trzech samochodów trzeba po- prosi sprzedawc o trzy faktury, albo o wpisanie na jednym dokumen- cie numerów rejestracyjnych wszystkich ciarówek (pracownik stacji nie ma wprawdzie takiego obowizku, ale moe to zrobi na prob klienta).
Kupujc olej napdowy w hurtow- niach przewonik ryzykuje, e poniesie solidarn odpowiedzialno ze sprzedawc niepaccym VAT-u, ale jest ona ograniczona do czci podatku proporcjonalnie przypadajcej na zakupione przez niego paliwo (paci podatek od takiej iloci paliwa, jak sam kupi i nie odpowiada za innych nabywców). Ryzyko dotyczy jednak tylko cile okrelonych sytuacji. So- lidarna odpowiedzialno ma zastoso- wanie w odniesieniu do duych transakcji, tj. w przypadku, gdy od jedne- go dostawcy kupimy w danym miesi- cu paliwo o wartoci przekraczajcej 50 000 z (bez kwoty podatku). Zaku- py na mniejsze kwoty s zatem „bezpieczne”. eby podpa fiskusowi musi by take speniona druga, oprócz odpowiedniej wartoci transakcji, przesanka - w chwili dokonania do- stawy paliwa jego nabywca musi wie- dzie lub mie uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszcza, e podatek VAT (lub tylko jego cz) przy- padajcy na t transakcj nie zostanie przez hurtownika wpacony na rachunek urzdu skarbowego. Jakie s uzasadnione podstawy do powzicia takiego przypuszczenia? Wystpi, jeeli okolicznoci towarzyszce tej do- stawie lub warunki, na jakich zostaa dokonana, odbiegaj od realiów obrotu paliwem, w szczególnoci jeeli jego cena bya nisza od wartoci rynkowej. Tu zastrzeenie – nie ma
podstaw do czepiania si przewonika, jeeli niska cena paliwa wynika z przyznanego mu rabatu w wysokoci normalnie stosowanej w praktyce handlowej.
Kupujcy jednak musi wskaza dowody, i pomimo dokonania zakupu paliwa w nietypowych okolicznociach lub po zanionej cenie, nie miao to wpywu na niezapacenie podatku przez sprzedawc. Udowodnie- nie tego moe nie by atwe. Przed- stawiciele MF uzasadniaj ten wymóg tym, e nabywca ma wiedz o okolicznociach towarzyszcych transakcji, z której wywodz si korzystne dla niego skutki.
Przesank wyczajc stosowanie solidarnej odpowiedzialnoci podatkowej nabywcy jest to, e powsta- nie zalegoci podatkowych po stronie sprzedawcy paliwa nie wizao si z jego nierzetelnym rozliczeniem w celu odniesienia korzyci majtkowej. Innymi sowy ta regua prawna ma by stosowana w procederach oszu- kaczych. Zatem przejciowe kopo- ty z pynnoci finansow podatnika bdcego hurtowym sprzedawc paliw, w wyniku których na czas nie zapaci VAT-u, nie prowadz do powstania odpowiedzialnoci podatkowej po stronie nabywcy.
Przewonik moe równie skorzysta z funkcji ochronnej instytucji kaucji gwarancyjnej. Chodzi o to, e firma zajmujca si hurtow sprzeda paliw, nie zalegajca z podatkami, mo- e zoy w urzdzie skarbowym odpowiednio wysok kaucj stanowic zabezpieczenie zapaty podatku (moe to by np. depozyt pieniny na wyod- rbnionym rachunku, gwarancja ban- kowa lub ubezpieczeniowa). Lista tych solidnych sprzedawców jest publiko- wana na stronie internetowej Minister- stwa Finansów w Biuletynie Informacji Publicznej (widniej tam m.in. nazwy firm i kwoty okrelajce wysoko zo- onej kaucji). Wystarczy tam zajrze i wybra kompetentnego dostawc. Ku- pujc paliwo u niego nabywca jest bezpieczny - nie naraa si na odpowiedzialno solidarn.
VAT w transporcie Nowelizacja ustawy o podatku VAT przyniosa wane zmiany take dla przewoników.
Kupujcy musi wskaza dowody, i pomimo dokonania zakupu paliwa w nietypowych okolicznociach lub po zanionej cenie, nie miao to wpywu na niezapacenie podatku przez sprzedawc. Udowodnienie tego moe nie by atwe.
przewonik nr 33 przewonik nr 33 wydarzenia wydarzenia
28
ra uruchamia mechanizm dumpingu i tym samym po- gbia trudnoci finansowe.
Na kondycj firm nega- tywnie wpywa, w ocenie przewoników, otoczenie prawne transportu. Naj- wikszej krytyce poddane zostay rozbudowane przepisy, w których gsz- czu trudno si odnale - 35,8% respondentów ocenio t kwesti jako naj- wiksz barier (przyzna- o jej not 10), natomiast po zsumowaniu wskaza od 7 w gór odsetek ankietowanych typujcych t odpowied wyniós 64,5%. Na zbyt czste zmiany prawa narzekao 28,2% badanych, którzy oznaczyli ten czynnik not 10. Na n- kanie kontrolami zwróci uwag co czwarty z badanych przedsibiorców (25% dao najwysz not). An- kietowani podnosili, e firma transportowa moe zosta poddana kilku kontro- lom jednoczenie.
Wród barier, jakie napo- tykaj w swojej dziaalnoci, przedsibiorcy wymie- nili take: wysokie opaty za korzystanie z infra- struktury drogowej (51,8% wskaza na najwyszym poziomie 10), drogie paliwo (44,6% najwyszych ocen), fatalny stan dróg (42,9% - przedsibiorcy podkrelali, e wprowadzenie myta na polskich drogach nie zosta- o zrekompensowane wzro- stem stawek za przewozy), wysokie koszty zatrudnie- nia (31%), brak rodków finansowych (20% najwyej punktowanych ocen).
Przedsibiorcy wskazy- wali te inne ni zapropo- nowane przez ankieterów czynniki hamujce rozwój brany, w tym: wygórowa- ne ceny polis ubezpieczeniowych pojazdów (15,1% badanych), fiskalizm pastwa (10,8%), opónienia w patnociach (9,4%). Z mniejsz liczb wskaza
pojawiy si te nastpuj- ce bariery: brak dotacji na tworzenie nowych miejsc pracy w transporcie, kon- kurencja tzw. szarej stre- fy, ograniczenia tonaowe dróg, nieprecyzyjne przepisy (np. dotyczce delegacji subowych) i wynikajce z tego róne interpretacje urzdów skarbowych, nie- stabilny kurs euro.
Kiepskie nastroje prze- woników potwierdzi do niski indeks kondycji finansowej brany transportowej, który w lipcu br. wynosi 56,7 pkt. (zosta wyliczony na podstawie prognoz na najblisze pó- rocze nastpujcych czyn- ników: liczby zlece transportowych, skali inwestycji, pynnoci finansowej, poziomu zaduenia i dostp- noci finansowania). We- dug autorów raportu, ten poziom indeksu oznacza uzyskiwanie przychodów wystarczajcych na pokry- cie wydatków biecej dziaalnoci i inwestowanie w bardzo ograniczonym zakresie. Oznacza to, e kondycja finansowa przewoni- ków jest w duym stopniu niepewna, a ryzyko utraty stabilizacji finansowej mona okreli jako wysokie.
Ankieterzy dowiedzie- li si te, e zakupy samo- chodów zdecydowanie roz- waao latem tego roku 13,5% wacicieli firm, natomiast 18,2% brao to pod uwag. cznie do zakupu rodków transportu przy- mierzaa si jedna trzecia badanych przewoników, czyli 380 firm. Blisko 60% zamierzao posuy si le- asingiem, ponad 43% roz- waao zakup za gotówk, wicej ni 12% kredyt i nie- cae 4% - wynajem dugo- terminowy. Niestety wikszo przedsibiorców nie planowao zakupu pojaz- dów, z których ponad 32% zdecydowanie nie brao tego pod uwag.
Cezary Bednarski
Z u p y w e m k o - lejnych miesicy wzrasta optymizm ankietowanych, a wraz
z nim poprawia si ocena perspektyw rozwoju bran- y. Opublikowane niedaw- no wnioski z jesiennego badania firmy faktoringo- wej Bibby Financial Ser- vices wskazuj, e nastroje wród przewoników s wyranie lepsze ni wiosn. Przedsibiorcy skuteczniej cigaj nalenoci z prze- terminowanych faktur, chocia zatory patnicze s dla wielu z nich cigle duym problemem.
Firma Logintrans, ope- rator giedy Trans.eu, prze- prowadzia wiosn tego roku badanie ankietowe wród menederów z ponad 800 firm transportowych (nie tylko polskich) korzystajcych z tej internetowej platformy pozyskiwa- nia adunków. Poproszono ich o opinie na temat biecej sytuacji w ich firmach w odniesieniu do pierwszego kwartau 2012 r. Najwicej, bo 44 na 100 przedsibior- ców ocenio, e kondycja finansowa firm nie zmieni- a si, a 32% zauwayo jej pogorszenie. Najliczniejsza grupa (38%) przewoni- ków stwierdzia, e otrzy-
maa podobn liczb zlece transportowych jak rok wczeniej, a wedug 32% przedsibiorców zapotrze- bowanie na usugi zmniej- szyo si.
Jako najwiksze bariery rozwoju przedsibiorstw wskazywano niskie frach- ty, wysokie koszty dziaalnoci i nieterminowe regu- lowanie nalenoci przez kontrahentów. A 46 na 100 transportowców odczu- o wiksze ni przed rokiem opónienia w otrzymywa- niu patnoci od klientów, a 40% nie zauwayo poprawy na tym polu. Niepewna sytuacja na rynku sprawi- a, e do 38% wzrosa grupa przewoników, którzy zmniejszyli inwestycje w stosunku do porównywal- nego okresu w roku 2012, a zdaniem 30% poziom zaangaowania inwestycyjnego si nie zmieni.
Transport pod lup
W poowie roku ankieterzy z instytutu Keralla Re- search z Wrocawia prze- prowadzili wywiady telefo- niczne z wacicielami lub przedstawicielami cise- go kierownictwa 1 200 firm transportowych. Opinie wy- raali przedstawiciele firm rónej wielkoci: 53% repre- zentowao podmioty uyt- kujce mniej ni 10 pojaz- dów, 31% - floty redniej
wielkoci (11-50 pojazdów) i 14% - floty skadajce si z wicej ni 50 pojazdów. Wnioski z badania posu- yy do sporzdzenia raportu „Transport pod lup” firmowanego przez Europej- ski Fundusz Leasingowy. I znowu wikszo ankietowanych przewoników sfor- muowao negatywne oce- ny dotyczce sytuacji finansowej ich firm i perspektyw rozwoju brany.
Badanie pokazao, e wikszo przewoników przechodzi trudne chwile - ten rok ocenili jako najgorszy w historii ich firm. 77% ankietowanych stwierdzi- o, e pierwsze pórocze 2013 r. nie sprzyjao prowa- dzeniu dziaalnoci (przeciwnego zdania byo tylko 13% przedsibiorców, z czego zaledwie 1,7% zaliczya pierwsz poow roku do udanych). Pesymizm prze- woników dobrze obrazu- j wypowiedzi zanotowa- ne przez ankieterów. Jeden z przedsibiorców stwierdzi, e "10 lat temu staw- ki byy wysze ni teraz, a opaty duo mniejsze". In- ny opisa pierwsze pórocze 2013 r. nastpujco: "Mamy stae kontrakty, ale wolu- men przewozów drastycz- nie si zmniejszy - o 30- 40% w stosunku do ubie- gego roku". Kolejny zauwa- y, e "W Polsce przemys, produkcja zanikaj i my to
czujemy (...). Transport jest bardzo zaleny od innych bran".
Przedsibiorcy pesymi- styczne patrzyli w przyszo. 42% z nich "raczej" nie spodziewao si poprawy sytuacji w drugiej poowie roku, a 16,3% ankietowanych przewi- dywao, e sytuacja "zdecydowanie" nie bdzie sprzyja brany. Ostro- ny optymizm wykazao 18,1% respondentów. Na 1 200 "przepy tanych" przedstawicieli firm transportowych zaledwie 11 by- o zdania, e do koca roku 2013 klimat ekonomicz- ny bdzie zdecydowanie im sprzyja.
Bariery rozwoju
W badaniu zleconym przez EFL przewonicy wskazali bariery rozwoju brany, oceniajc ich si oddzia- ywania w skali od 1 do 10. Niskie mare za wiad- czone usugi byy najcz- ciej podawane jako gówna bariera wzrostu - 82% osób wystawio jej wysokie noty (powyej 7). W rozmowach z ankieterami przewonicy podawali ten czynnik jako gówny powód fali ban- kructw. 62,2% przedsibior- ców realizujcych przewozy na rynku krajowym wska- zao jako "hamulec" rozwoju du konkurencj, któ-
Na koniec roku szczypta optymizmu Z bada ankietowych przeprowadzonych w tym roku wród przedstawicieli polskich firm transportu drogowego wynika, e by to najgorszy rok w historii. Dobra widomo jest taka, e ju si koczy.
DyScyPlINA PATNOcI. cZy W OSTANIcH 6 MIESIcAcH KONTRAHENcI PAcIlI GORZEJ, lEPIEJ, TAK SAMO? [DANE %, N=450]
KIEDy fAKTURA ZAcZyNA By KWAlIfIKOWANA JAKO OPóNIONA? [DANE %, N=450]
cO JEST IMPUlSEM DO PODJcIA DZIAA WINDyKUJcycH PATNO? [DANE %, N=450]
Pomiar 04.2013 Pomiar 10.2013
74,2 62,9
Nie mamy takiego problemu, na bieco monitorujemy nalenoci
Kiedy zaczynam peni funkcj banku i kredytuj kontrahenta
Kiedy mój dunik przestaje te paci innym
Inne motywy, impulsy do dziaania
Kiedy realna jest utrata pynnoci
Nie wiem, trudno powiedzie
24,0
26,0
32,0
16,0
24,4
34,7
8,0
4,0
5,0
1,0
30 31
Koniec zaciskania pasa?
Najnowsze, jesienne badanie ankietowe przeprowa- dzone przez instytut Keralla Research dla firmy faktorin- gowej Bibby Financial Ser- vices przynioso wreszcie lekki powiew optymizmu. Badanie Bibby MSP Index prowadzone jest dwa razy do roku (wiosn i jesieni) na reprezentatywnej, ogól- nopolskiej próbie maych i rednich przedsibiorstw zatrudniajcych od 10 do 250 osób. S to podmioty
reprezentujce róne ga- zie gospodarki - produk- cj, budownictwo, handel, usugi i transport.
Konstrukcj Bibby MSP Index oparto na zaoeniu, e o kondycji firm, zwaszcza maych i rednich, stanowi 5 kluczowych obsza-
rów: sprzeda (zamówie- nia), inwestycje, zatrudnie- nie, pynno finansowa i poziom zaduenia (zewntrzne finansowanie). Wszystkie te zagadnienia analizowane s w rednio- okresowym horyzoncie cza- sowym. Przyjmowane przez Bibby MSP Index wartoci znajduj si w przedziale od 0 do 100 pkt. Wynik powyej 50 pkt. to zapowied poprawy kondycji firm, a rezultat poniej tej granicy - prognoza kryzysu.
W nowym badaniu Bi- bby MSP Index dla caej
gospodarki osign war- to 54,2 pkt., co oznacza, e wzrós drugi raz z rzdu (w kwietniu br. zanotowa- no 51,7 pkt.). W rozbiciu na poszczególne dziay gospodarki zwikszyy si indek- sy branowe transportu, handlu i usug, a w przy-
padku produkcji i budow- nictwa pozostay na tym samym poziomie.
Co warte podkrelenia, w przypadku brany transportowej Bibby MSP In- dex wykona niespotyka- ny wczeniej skok i osig- n 59,2 pkt., co oznacza wzrost o 9 pkt. w porów- naniu z pomiarem wiosen- nym. O poprawie nastro- jów wród przewoników wiadczy to, e w najbli- szych miesicach zakada- j zwikszenie sprzeday swoich usug, polepszenie pynnoci finansowej firm
i wzrost inwestycji w zesta- wieniu z prognozami for- muowanymi wiosn.
Elementem, który naj- mocniej wpyn na zwikszenie optymizmu przed- sibiorców, bya popra- wa pynnoci finansowej firm. Okrelajcy j wska-
nik wzrós od poprzednie- go badania o 1,4 pkt., do poziomu 14,6 pkt. - Popra- wa sytuacji nie jest efektem zwikszenia si dyscypliny patniczej kontrahentów, lecz wy

Rosyjska 6 24 60 - przewoznik.zmpd.pl

Documents

Transcript of Rosyjska 6 24 60 - przewoznik.zmpd.pl