NIDERLANDZKO-POLSKIE CENTRUM KULTURY I EDUKACJI MARZEC-2010

STRONA 1

ROK CHOPINOWSKIOd redakcji

1 marca minęła dwusetna rocznica urodz in Fr yder yka Chopina – gen ia lnego kompozytora doby Romantyzmu, wybitnego Polaka, twórcy, którego muzyka od lat cieszy się niezmienną s ławą , sympatią i uznaniem na ca łym świec ie . Z uwa g i na nieoceniony wkład Chopina w rozwój muzyki oraz jego ważką pozyc ję w panteonie twórców kultury światowej, rok 2010 zos ta ł uznany przez UNESCO Rokiem Fryderyka Chopina. Na całym świecie powstało blisko 40 komitetów honorowych, a rocznicę swym autorytetem wsparli m.in.: Bernardo Bertolucci, Umberto Eco, Claudia Cardinale, Marc Minkowski, Krzysztof Penderecki , minister kultury Francji Frédéric Mitterrand i td . Za nami już k i lkadz ies i a t koncer tów i p ro jektów Chopinowskich, przed nami tysiące innych.Rok 2010 jest więc Rokiem Chopina i z całą pewnością usłyszeć jego muzykę dane będzie tym, którzy nie zdąży l i j e szcze s ię  z nią zaznajomić. Twórczość Chopina – jako genialna i uniwersalna w swej istocie nie potrzebuje jednak promocji. Dużo bardziej potrzebujemy jej my Polacy i Polska. „Chopin 2010” jest zatem olbrzymią szansą na zmianę naszego wizerunku w świecie i udowodnienie, że stać nas na generowanie wyskokiej ku l tur y w na j różnie j szych j e j przejawach. Kolejna taka szansa nie prędko się powtórzy.I my - Nider l andzko - Po l sk ie Centrum Edukacji i Kultury oraz działająca przy nim Polska Szkoła im. H. Sienkiewicza - wpisując się w tę

Przed nami:

konkurs plastyczno - literacki z nagrodami dla najmłodzszych „ Chopin i ja”

hasko- limburgskie tourne „Etiudy o Fryderyku”. 

po wakacjach kolejna porcja polskiej kultur y pod banderą „Chopin 2010” projekcje fimów o tematyce Chopinowskiej

Błękitna nuta A. Żuławskiego

Pragnienie Miłości K.Antczaka w Film Huis w Schiedamie

koncert liryki wokalnej Chopina w wykonaniu młodych artystów z Polski Artura Rożka – baryton i Ana staz j i Le vando vska ia – fortepian.

Kto wie, być może dane nam będzie również doprowadzić do szczęś l iwego f ina łu spotkanie z poez ją Anny Enqui s t przy dźwiękach jej inspiracji twórczej- Chopinowskich Preludiów z op.28.

Beste mensen,

1 maart is het 200 jaar sinds de geboorte van Frederik Chopin, de geniale Poolse componist van de Romant iek , w iens muz iek wereldwijd bekend is. Vanwege z i jn g rote b i jd ra ge aan de ontwikkeling van de muziek en z i jn p laat s tussen de grote

componisten van deze aarde is 2010 door UNESCO uitgeroepen tot het Frederik Chopin-jaar. Wereldwijd zijn er bijna 40 comite’s van aanbe ve l ing gevormd met leden zoa l s Ber nardo

Bertolucci, Umberto Eco, Claudia Cardinmale, Mark Minkowski, Krysztof Penderecki, de Franse minister van Cultuur Frederic Mit terand . Er hebben a l t iental len Chopin-projecten plaatsgevonden maar er staan er nog vele meer te komen. Dit jaar krijgt dus iedereen voldoende kans om met zijn muziek kennis te maken. Het werk van Chopin heeft universele kwaliteiten en heeft geen promot ie nod ig . Het Chopin jaa r b iedt we l de mogelijkheid het beeld dat de were ld hee f t van Po len te verbeteren en de rijke Poolse cu l tuur te promoten . Een dergelijke kans doet zich niet vaak voor. Het Nederlands-Pools Centrum voor Cultuur en Educatie en de Poolse school te Rotterdam levert hieraan een actieve bijdrage door de artistieke activiteiten van de Poolse kinderen in Nederland en van jonge Poolse mus ic i te promoten. 

NEDERLANDS-POOLS CENTRUM VOOR CULTUUR EN EDUCATIE MAART-2010

PAGINA 2

szczytną ideę, dołożyć wszelkich starań by promować twórczość Chopina, aktywność artystyczną najmłodszych przedstawicieli Polonii holenderskiej oraz działalność artystyczną polskich muzyków.- Obchody Roku Chopinows iego rozpoczeliśmy już 7 marca br. udziałem w  10-tym jubileuszowym festiwalu poezji dziecięcej „Wierszowsko”.  Udział ten okazał się być dla nas bardzo owocnym – otrzymaliśmy główne nagrody i wyróżnienia zarówno w prezentacjach indywidualnych, jak i zbiorowych. Naszym akcentem Chopinowsk im na tegorocznym Wierszowisku było wystawienie „Etiudy o Fryderyku” – sztuki teatralnej napisanej specjalnie dla nas i na okoliczność Roku Chopinowskiego przez popularną pisarkę dz iec ięc ięcą - Anetę Nowor ytę . Dwumiesięczne próby i wytężona praca naszych młodych aktorów zaowocowała I na grodą w kategor i i prezentac j i zbiorowych!-Dziś 27 marca mamy wielką przyjemność zaprosić Państwa na „Dzień Chopinowski”  do Polskiej Szkoły przy Volksuniversiteit. Wśród atrakcji imprez dnia dzisiejszego znajdziecie Państwo m.in. projekcję filmu Pragienie Miłości K. Antczaka, występy artystyczne naszych uczniów oraz zabaway integracyjne „ Chopin na wesoło”. Dodajmy, że szczególnie na tę okazję wydaliśmy gazetę okolicznościową , w której na kolejnych jej stronach zrelacjonujemy nasze dotychczasowe poczynania wierszowiskowe oraz postaramy się przybliżyć Państwu i waszym pociechom sylwetkę i twórczość Fryderyka Chopina.Panie, Panowie Rok Chopinowski uznajemy za otwarty! Do dzieła! 

Op 7 maart zijn we daarmee gestart door onze deelname aan het Poolse festival voor poezie voor kinderen „Wierszowisko” dat zijn 10-jarige jubileum vierde. Daar heeft onze school zowel  indiv iduee l a l s a l s groep de belangrijkste prijzen in de wacht gesleept. We hebben een speciaal door Aneta Noworyta voor ons geschre ven tonee l s tuk o ver Chopin opgevoerd. Twee maanden lang hard repeteren heeft zijn vruchten afgeworpen.27 maart nodigen we u uit voor de Chopindag bij de Poolse school in het gebouw van de Volksun iver s i te i t aan de Heemraadsingel. De film over het leven van Chopin „Desire for Lo ve” wordt ver toond , de toneelstukken van de kinderen worden opgevoerd en er vinden andere activiteiten gerelateerd aan het leven van Chopin plaats. Speciaal voor de gelegenheid wordt er een krant gemaakt met een verslag vn de afgelopen activiteiten en de beschrijving van het leven en het oevre van Chopin.Laten we genieten van het chopin-jaar en er iets moois van maken!  

Het komende jaar zullen ook nog de volgende activiteiten plaatsvinden:

tekenwedstrijd voor kinderen over het thema „Chopin en ik”

een voors te l l ing van het toneelstuk over Chopin in Den Haag en Limburg

in het najaar worden 2 films over Chopin in Schiedeam vertoond

in oktober vindt een concert plaats van jonge Poolse musici

er wordt een bijeenkomst gepland waarin de op Chopin geinspireerde ged ichten van Anna Enqui s t gecombeneerd worden met muziek van Chopin 

  

Rękopisy Fryderyka Chopina w zbiorach Biblioteki Narodowej i Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie.Rękopisy Fryderyka Chopina zostały wpisane na Światową Listę jako największe istniejące kolekcje spuścizny genialnego kompozytora, którego indywidualność i wpływ zarówno na muzykę romantyzmu, jak późniejszych okresów trudno przecenić.

HET CHOPINJAAR

NIDERLANDZKO-POLSKIE CENTRUM KULTURY I EDUKACJI MARZEC-2010

STRONA 3

Chopin - odbrązowione oblicze mistrza

Jest przedmiotem naszej dumy narodowej, symbolem i ikoną polskości. Zdecydowana większość z nas potrafi odróżnić go od Mickiewicza i Kościuszki. Nie ulega też naszej wątpliwości, że żył w XIX wieku, inspirował się folklorem mazowieckim , komponował na fortepian, tworzy ł Mazurki, Polonezy, Nokturny i Ballady, a jego podobizna widnieje na wyskoprocentowym napoju alkoholowym, czekoladkach i znaczkach pocztowych.

Podobnie jak „Słowacki wielkim poetą był” tak Chopin, ponad wszelką wą tpliwo ś ć by ł najwi ę kszym polskim kompozytorem i  zdecydowanie nadal pozostaje najlepiej r o z p o z n a w a l n y m p o l s k i m muzykiem na świecie. Lubimy się nim chwalić i przypominać, że był jednym z nas, tak samo jak robimy to w przypadku niejednoznacznych w swym pochodzeniu: Marii Skłodowskiej – Curie,  Jana Matejko czy Czesława Miłosza.

Kim naprawdę był Chopin – poetą fortepianu z bujną fryzurą, na widok którego mdlały bywalczynie francuskich salonów? A może anorektykiem i dandysem, który swym legendarnym poczuciem humoru maskowa ł tragiczny los nieuleczalanie chorego emigranta?                                         

Urodził się 200 lat temu w Żelazowej Woli w rodzinie zubożałej szlachcianki i francuskiego guwernera. Pierwsze utwory na fortepian skomponował w wieku 7 lat. Tytułowano go „Mozartem Warszawy” i „Paganinim fortepianu”. By ł ulubie ń cem warszawskiej society, Wielkiego Księcia Konstantego, zachwycał się nim nawet sam car Aleksander I. Na jego dyplomie ukończenia warszawskiej Szkoły Głównej Muzyki czytamy: „Fryderyk Chopin. Szczególna zdatność. Geniusz muzyczny”. W  1830 roku ponaglany perspektywą wybuchu antycarskich zamieszek w stolicy zmuszony był wyjechać z Polski, by nigdy już do niej nie powrócić. Miejscem emigracji stał się początkowo Wiedeń, a następnie- po wybuchu Powstania Listopadowego- Paryż. To właśnie tam, w roku 1837 poznał swą kontrowersyjną, o 6 lat straszą towarzyszkę życia - George Sand- drugorzędną francusk ą pisark ę , pierwszorz ę dn ą za to skandalistk ę i  demoralizatorkę paryskich salonów. To w jej wiejskiej posiadłości na południu Francji kompozytor stworzył największe i  najpopoularniejsze ze swych arcydzieł, m.in.: Mazurka D-dur op.33,nr 2, Poloneza As-dur op.53 i Sonatę b-moll op.35 ze słynnym marszem żałobnym w cz.III. Po rozstaniu z Sand, Chopin zaprzestał komponowania, ograniczył swoje bujne jak dotąd życie towarzyskie i po niespełna dwóch latach zmarł na tajemniczą, nieuleczalną chorobę, która od lat pacholęcych trawiła jego oraganizm i doprowadziła do przedwczesnej śmierci w wieku 39 lat. 

Jakim człowiekiem był Chopinem? Jego prawdziwy wygląd znamy z maski pośmiertnej zdjętej przez Jana- Baptystę Clesingera (prywatnie zięcia George Sand) oraz jedynej wykonanej za życia

Chopin – het ware beeld van de meester

Hij is het onderwerp van onze nationale trots, en symbool en icoon van Polen.

Een ruime meerderheid van ons kan hem onderscheiden van Mickiewicz en Kościusko. Wij twijfelen er niet aan, dat hij in de 19de eeuw leefde, dat hij werd geïnspireerd door de folklore van de Mazowsze, dat hij componeerde op de piano, dat hij mazurka’s, polonaises, nocturnes en balladen componeerde, en dat we zijn beeltenis zien op sterk alcoholische dranken, chocolade en postzegels.

Net als “Słowacki een groot poëet is”, is er geen discussie over het feit dat Chopin de grootste Poolse componist is. En zonder twijfel is hij op de hele wereld nog altijd de meest bekende Poolse componist en pianist. Wij houden er van om over hem op te scheppen en ons er aan te herinneren, dat hij één van ons was. Zoals wij ook doen bij Maria Skłodowska-Curie, Jan Matejko en Czesław Miłosz,

van wie de afkomst ook niet eenduidig is.

Wie was Chopin echt? De poëet op de piano met zijn wilde haardos, bij wiens aanblik de Franse salons flauwvielen? Of misschien een anorectisch persoon en een dandy, die met zijn legendarische gevoel voor humor zijn tragische lot van de ongeneeslijk zieke emigrant maskeerde?

Hij werd 200 jaar geleden geboren in Żelazowa Wola als kind van een moeder uit een verarmd adellijk geslacht, en een Franse gouverneur. Zijn eerste werken componeerde hij op de piano toen hij 7 jaar was. Hij werd de “Mozart van Warschau”  en de “Paganini van de piano”  genoemd. Hij was de lieveling van de Warschause society en van Hertog Constantijn. Zelfs tsaar Alexander I was van hem onder de indruk. Op zijn einddiploma van de Muziekschool van Warschau lezen we: “Fryderyk Chopin. Bijzonder geschikt. Een muzikaal genie.”

In 1830 werd hij gedwongen uit Polen te vertrekken vanwege de ophanden zijnde antitsaristische protesten in Warschau. Hij zou er nooit meer terugkeren. Hij emigreerde in eerste instantie naar Wenen. Later, na het uitbreken van de Novemberopstand in Polen, vertrok hij naar Parijs.

Daar leerde hij in 1837 zijn controversiële en 6 jaar oudere levenspartner George Sand kennen – een tweederangs schrijfster, maar een eersterangs provocateur van de Parijse salons, betrokken bij verschillende schandalen. Op haar landgoed op het Franse platteland componeerde hij zijn grootste en bekendste werken: de Mazurka D-dur op. 33 nr 2, de Polonaise in As-dur op. 53 en zijn Sonate in b-moll op. 35 met de beroemde treurmars in het derde deel.

O nadludzkości Chopina i tym ,że, parafrazując Gombrowicza "wielkim człowiekiem był" powstały sterty książek i artykułów.                                                                                                                                              Czy aby na pewno jednak wciąż mamy ochotę powielać tendencyjność i idyliczność z jaką zwykło przedstawiać się wizerunek wielkiego polskiego kompozytora?Był przecież Chopin człowiekiem takim jak każdy z nas- pełnym wewnętrznych demonów, borykającym się z przeciwnościami losu i brutalną romamtyczną rzeczywistością.Czas najwyższy "ściągnąć" Chopina z pomnika, i przekonać się jakie w istocie oblicze kryje się pod maską z brązu.

Over het bijzondere van Chopin en het feit dat hij, om Gombrowicz te citeren, een "groot mens" was, zijn vele boeken en artikelen geschreven. Maar voelen wij ervoor om het stereotype en idyllische beeld van de grote Poolse componist constant te herhalen? Chopin was tenslotte een mens zoals wij allemaal - vol met innerlijke demonen, strijdend tegen het noodlot en de brutale werkelijkheid. Het is dus de hoogste tijd om Chopin van zijn voetstuk te halen en ons ervan te overtuigen, hoe hij in werkelijkheid was.

J.B. Clesinger, maska pośmiertna Chopina

NEDERLANDS-POOLS CENTRUM VOOR CULTUUR EN EDUCATIE MAART-2010

PAGINA 4

artysty fotografi. Ze świadectw osób wspó łczesnych kompozytorowi i jego licznie zachowanej korespondencji dowiadujemy się, że był blady i wątły. Przy wzroście 170 cm waży ł zaledwie 44 kilogramy. Wiemy też , że by ł przewrażliwiony na punkcie swojego wyglądu. Ze szczególną nabożnością i niepohamowaną wręcz rozrzutnością odnosił się do swojej garderoby. Doskonały smak i wyczucie formy sprawiało, iż zaskarbił sobie miano autorytetu w dziedzinie mody. Ówczesny kompozytorowi Paryż nosi ł więc śnieżnobiałe rękawiczki i kapelusze a’la monsieur Chopin. Nie bacząc na swą chorowitość, Chopin prowadził kawalerski tryb życia. Mickiewicz zarzucał mu, że traci czas i marnuje swój talent „wycierając się po salonach”. Było w tym wiele prawdy- przeogromny urok osobisty, elokwencja, wyszukane poczucie humoru i s ława sprawia ły, iż kompozytor traktowany był jako cenny obiekt towarzyski. Szczególną atencją darzyły go kobiety, z którymi jak żaden inny wspó ł czesny sobie dandys umia ł obcowa ć i oczarowywać je wytrawnymi, subtelnymi manierami. Nic zatem dziwnego, że o lekcje gry na forptepianie u Chopina ubiegały się wszystkie najświetniej urodzone Paryżanki. Dodajmy, że znaczna ich część uważała za swój obowiązek regularne omdlenia podczas jego koncertów.Bywał więc Chopin duszą towarzystwa, choć w istocie rzeczy najbliżsi zapamietali go jako drażliwego, wybuchającego niepohamowaną złością wyalienowanego introwertyka, bole ś nie zmagaj ą cego si ę z pi ę tnem uchod ź cy i  świadomością porzucenia ojczyzny. Do końca swych dni Chopin nie pogodził się także z chorobą. Uważał nawet, że lekarze pomylili się, stawiając diagnozę – „tuberkuloza” i  skazując go na śmierć. Cóż, aktualny stan wiedzy medycznej zdaje się potwierdzać przeczucia Chopina, przyczyną jego śmierci nie była bowiem - jak zwykło się bezrefleksyjnie powtarzać- gruźlica, lecz podobna do niej w objawach mukowiscydoza.

Chopin pozostawił po sobie ponad 200 kompozycji, z  których znakomita wi ększo ś ć to utwory stricte fortepianowe. Dlaczego tworzył niemal wyłącznie na fortepian? Być może nie umiał, a na pewno nie chciał z apuszcza ć s i ę r ew i ry s ymfon iczno -operowe . Przypuszczalnie symfoniczny patos i operowa fanfaronada kolidowały z jego subletlną, introwertyczną naturą, którą muzycznie mógł wyrazić jedynie kameralny w swej istocie fortepian.

Jest zatem Fryderyk Chopin postacią tragiczną, wielkim Polakiem, genialnym kompozytorem światowego formatu. Pozostaje artystą jedynym w swoim rodzaju- polskim do cna i  uniwersalnym zarazem. Wznosi się ponad kody kulturowe, podziały społeczne i narodowości- co choćby już ex definitione jest przymiotem geniuszu. Jest wreszcie n a s z y m - P o l a k ó w d z i e d z i c t w e m k u l t u r o w y m , najszlachetniejszym artystycznym produktem „Made in Poland” i światowym, jednocześnie, przedstawicielem najdoskonalszej w swej formie i wyrazie muzyki romatycznej.

Czy aby na pewno jednak szacunek i podziw dla Chopina przekłada się na nasze wzory zachowań? Czy znane jest nam to dzięki czemu już za życia stał się legendą i wymościł sobie doniosłe miejsce w panteonie najgenialniejszych twórców kultury światowej..?

Rok Chopinowski to nie tylko 200 –tne urodziny genialnego polskiego kompozytora, setki koncertów i imprez kulturalnych pod bander ą „Chopin 2010”. Rok Chopinowski to również, a może przede wszystkim szansa na to byśmy i my oswoili się z sylwetką wielkiego kompozytora i odkryli dla siebie piękno jego muzyki. Kolejna taka szansa nie prędko się powtórzy… 

                                                                                                                                 Agata Bartnik     

Nadat Sand en Chopin uit elkaar waren gegaan, stopte hij met componeren en ging over op een rustigere levensstijl. Na 2 jaar overleed hij aan een geheimzinnige en ongeneeslijke ziekte, die sinds zijn jeugd zijn lichaam teisterde en die leidde tot zijn vroege dood op 39 jarige leeftijd.

Wie was Chopin werkelijk?

Zijn werkelijke uiterlijk kennen we van het dodenmasker dat Jean-Baptiste Clesinger (de schoonzoon van George Sand) maakte, en van de enige foto die van hem is gemaakt. Uit verklaringen van zijn tijdgenoten en uit de talrijke correspondentie die bewaard is gebleven, maken we op dat hij bleek en mager was. Bij een lengte van 1,70 meter was zijn gewicht slechts 44 kilo. We weten ook, dat hij overgevoelig was over zijn uiterlijk. Hij behandelde zijn garderobe met grote toewijding en spilzucht. Door zijn goede smaak werd hij gezien als een autoriteit op modegebied. Het Parijs van zijn tijd droeg sneeuwwitte handschoenen, en hoeden “à la Chopin”. Zonder te letten op zijn gezondheid leefde hij als een echte vrijgezel. Mickiewicz verweet hem, dat hij zijn tijd en talent verspilde in de salons. Daar zat een grote kern van waarheid in – zijn uitstraling en eloquentie, zijn buitengewone gevoel voor humor en roem zorgden ervoor, dat de componist behandeld werd als een bezienswaardigheid. Bij de vrouwen was hij bijzonder geliefd. Als geen andere dandy in zijn tijd was hij in staat vrouwen gezelschap te houden en ze te betoveren met zijn subtiele omgangsvormen. Het is dus ook geen wonder, dat alle Parijse dames van goede afkomst van hem pianoles wilden krijgen. We voegen hieraan toe, dat een aanzienlijk deel van hen het als hun plicht zag om flauw te vallen tijdens zijn concerten.

Chopin speelde dus de eerste viool in zijn omgeving, hoewel zij die hem goed kenden, hem herinnerden als overgevoelig, introvert en lijdend aan onbeheerste woedeaanvallen. Hij leed onder het feit dat hij vluchteling was en onder het feit dat hij zijn vaderland moest verlaten. Tot het einde kon hij zijn ziekte niet accepteren. Hij was zelfs van mening, dat de artsen zich vergisten met hun diagnose “tuberculose” – waarmee ze hem ter dood hadden veroordeeld. De huidige medische inzichten lijken het gevoel van Chopin te bevestigen. De oorzaak van zijn dood was niet tuberculose, zoals algemeen wordt aangenomen, maar taaislijmziekte wat vergelijkbare verschijnselen kent.

Chopin heeft meer dan 200 composities nagelaten, waarvan het grootste deel werken voor piano betreft. Waarom componeerde hij vrijwel alleen pianowerken? Hij wilde, of kon, geen symfonische werken of opera’s componeren. Waarschijnlijk waren de bombast en pathos van opera en symfonische muziek te zeer strijdig met zijn introverte karakter, dat hij alleen via de intieme pianomuziek tot uiting kon brengen.

Chopin is dus een tragische figuur, een grote Pool en een geniale componist van wereldformaat. Hij was een uniek artiest, enerzijds volledig Pools en anderzijds universeel. Hij stijgt boven de culturele codes, maatschappelijke categorieën en nationaliteiten uit –  wat hem tot genie bestempelt. Hij behoort tot het Poolse culturele erfgoed, hij is het beste artistieke product “made in Poland”  en tegelijk is hij wereldwijd de perfecte vertegenwoordiger van de romantische muziek.

Is onze bewondering voor Chopin van invloed op ons gedrag? Weten wij waarom hij al tijdens zijn leven een legende was, en zich van een plaats verzekerde in het Pantheon van de meest geniale scheppers van de wereldcultuur?

Het Chopinjaar gaat niet alleen over de 200-ste geboortejaar van de geniale Poolse componist, honderden concerten en culturele evenementen onder het motto “Chopin 2010”.  Het Chopinjaar is ook, en misschien vooral, de kans om de grote componist beter te leren kennen en de schoonheid van zijn muziek te ontdekken. Een volgende kans doet zich niet snel voor… 

Agata Bartnik

vertaald door Jan van Dijk

NIDERLANDZKO-POLSKIE CENTRUM KULTURY I EDUKACJI MARZEC-2010

STRONA 5

1.Achternaam van de grootse Poolse romantische dichter, geëmigreerde vriend van F. Chopin.

2.Aantal jaar geleden dat F. Chopin werd geboren.

3.Geboorteplaats van F. Chopin.4.Muziekinstrument waar F. Chopin

voornamelijk zijn composities voor schreef.

5.Plaats waar F. Chopin naartoe is gemigreerd.

6.Nationaliteit van F. Chopin’s vader.7.Naam van de erfelijke ziekte die de dood

van F. Chopin heeft veroorzaakt.8.Naam van een Poolse traditionele dans,

meest bekend door F. Chopin’s compositie.

9.Naam van een artistieke, literaire en muzikale stroming die in de tijd van F. Chopin is ontstaan.

10.Naam van F. Chopin’s levenspartner.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Imię wieloletniej partnerki życiowej Fryderyka Chopina

2.Miejsce urodzenia wielkiego polskiego kompozytora

3.Nazwisko wybitnego polskiego wieszcza doby romantyzmu– emigracyjnego przyjaciela Chopina

4.Genetyczna śmiertelna choroba,na którą zmarł Chopin

5.Nazwisko najgenialniejszego  kompozytora epoki baroku, wielkiej miłości muzycznej Chopina

6.Nazwa polskiego tańca narodowego, chętnie i często komponowanego przez Fryderyka

7.Nazwa miasta - miejsca stałej emigracji Chopina8.Ulubiony instrument Chopina9.Narodowść ojca polskiego poety fortepianu10.Nazwisko polskiego poety litewskiego

pochodzenia, laureata literackiej nagrody Nobla

11.Miasto, w którym wychował się i dorastał Fryderyk Chopin

12.„Żałobny” – nazwa tańca z III części Sonaty b- moll Chopina

13.Gatunek wysokoprocentowego napoju alkoholowego, który zdobi podobizna Chopina

14.Nazwa miasta w Austrii – miejsca kilkumiesięcznej emigracji Chopina

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

NEDERLANDS-POOLS CENTRUM VOOR CULTUUR EN EDUCATIE MAART-2010

PAGINA 6

POOLSE SCHOOL ROTTERDAM, 3 MAAL GOUD OP HET 10E WIERSZOWISKO.

7 maart 2010, Malden (bij Nijmegen). 

Veel (half-)Poolse kinderen kwamen zondagmiddag naar Malden voor hun jaarlijkse poëziefestival Wierszowisko. Wierszowisko wordt georganiseerd door het Forum van de Poolse scholen in Nederland. Aanwezig waren delegaties van de Poolse scholen uit Breda, Eindhoven, Groningen, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht. Dit jaar was bijzonder, want de 10e editie van Wierszowisko. Er was bovendien internationale versterking van zusterscholen uit Düsseldorf-Duitsland en uit Lembork-Polen.  

Het festival kende zoals gebruikelijk diverse onderdelen:

· Poëzie individueel, voor een drietal de leeftijdsklassen

·Groep-optredens;

· Tekeningen;

· Quiz.   

Het thema van het poëziefestival was dit jaar “Wszystko jest muzyka”; alles is muziek . Hiermee werd inspiratie gezocht bij de muziek. Bij de optredens bleek dat het thema bijna vanzelfsprekend tot Chopin leidde. Mede vanwege het in 2010, te vieren 200 jarige geboortejaar van -de in Polen geboren-  Fryderyk Chopin.  

Voor de kinderen was Wierszowisko een groot feest. Vaak heel nerveus als ze in het spotlicht op het podium stonden, kwam de ontlading bij de prijsuitreikingen.

De jury onder voorzitterschap van Mw Barbara Borys- Dami ę cka, een bekende Poolse theater en filmproducente en tevens lid van de  Senat (Poolse 2e Kamer) en bijgestaan door o.a. consul Dhr. Rowicki van de Poolse ambassade in Den Haag , had veel tijd nodig, niet alleen om de prijswinnaars te selecteren maar ook om alle prijzen uit te reiken.

  

De Poolse school uit Rotterdam (officieel het Pools–Nederlands Centrum voor Cultureel en Educatie met lessen en bijeenkomsten op de locatie van de Volksuniversiteit aan de Heemraadsingel te Rotterdam) heeft veel prijzen gewonnen. Bijna de helft van de prijzen ging mee naar Rotterdam. Hoopte Natalka van Dijk op twee 1e plaatsen welnu die hoop bleek niet ijdel; het werden ook twee 1e plaatsen. Andere individuele

7 Marca 2010, Malden (k. Nijmegen). Niezliczone hordy polonijnych dzieciaków z całej niemal Holandi zjechały w ubiegłą niedzielę do Malden po to by po raz 10-ty wziąć udział w dorocznym – tym razem jubileuszowym Festiwalu Polskiej Poezji dla Dzieci – Wierszowisko.Starym zwyczajem, celem imprezy była popularyzacja polskiej poezji dla dzieci i młodzieży oraz integracja polonijnego środowiska szkolnego na terenie Holandii.Przypomnijmy,że Wierszowisko powstało z inicjatywy Forum Polskich Szkół w Holandii i w tym roku wzięły w nim udział Polskie Szkoły z: Bredy, Eindhoven, Groningen, N i j m e g e n , R o t t e r d a m u , Tilburga i Utrechtu.G o ś ć m i h o n o r o w y m i tegorocznej imprezy były dzieci z teatrzyków, działających przy szko ł ach w Düsseldorfie i Lęmborku. T r a d y c y j n i e , w y s t ę p y artystyczne odbywa ły się w dwóch kategoriach: prezentacji indywidualnej i  grupowej, w których zaprezentowały się dzieci w wieku od 4 do 12 lat.Poza recytacją polskiej poezji dziecięcej i produkcjami teatralnymi na Wierszowisko złożyły się także: konkurs plastyczny oraz specjalny wierszowiskowy quiz. Tematem 10-tego jubileuszowego Wierszowiska było “Wszystko jest muzyką”, co doskonale wpisało się w tegoroczne obchody dwusetnej rocznicy urodzin wielkiego polskiego kompozytora- Fryderyka Chopina. Napięcie i trema nie opuszczały młodych polonijnych artystów przez cały niemal dzień wierszowiskowych zmagań. Pomimo wzburzonych emocji, które po brzegi wypełniały salę teatru w Malden i mocno udzielały się również dorosłym, Wierszowisko i tak, pozostanie w pamięci dzieci na długo jako niezapomniana, wspaniała i jedyna tego typu impreza dziecięca w Holandi. Występy młodych artystów oceniane były przez doborowe jury, któremu w tym roku przewodniczyła Pani Barbara Borys-Damięcka-  powszechnie znana i szanowana polska reżyserka teatralna i filmowa oraz senator VII kadencji. Jak co roku, w gronie jurry zasiadał również Pan Leszek Rowicki- konsul Ambasady R.P. w Hadze. Z uwagi na niepowtarzalność i wyjątkowość każdego występu oraz wysoki poziom artystyczny uczestników tegorocznego Wierszowiska obrady jurry przeciągnęły się nieco w czasie. Warto było jednak czekać na wytęskniony moment ogłoszenia wyników i wręczenia nagród!

 Polska szkoła w Rotterdamie, działająca przy Niderlandzko-Polskim Centrum Kultury i Edukacji , została w tym roku hojnie nagrodzona i  szczodrze obdarowana trofeami. Żaden z uczniów naszej szkoły, prezentujący się w występach indywidualnych nie opuścił sali teatru w  Malden bez tytułu i nagrody. Zwłaszcza prezentacja indywidualna w  kategorii wiekowej od 7 do 9 lat zdominowana była przez Rotterdamczyków: Natalka van Dijk – I miejsce, Emilka Karawajczyk- II miejsce, Piotruś van Dijk – miejsce III. W kategorii wiekowej od lat

POLSKA SZKOŁA W ROTTERDAMIE – POTRÓJNE ZŁOTO NA 10-TYM JUBILEUSZOWYM  WIERSZOWISKU

NIDERLANDZKO-POLSKIE CENTRUM KULTURY I EDUKACJI MARZEC-2010

STRONA 7

‘Rotterdamse‘ prijswinnaars zijn Emilka Karawajczyk, Piotr van Dijk en Mikołaj Stojanowicz.

V o o r h e t m e e s t b e l a n g r i j k e o n d e r d e e l , d e groepspresentatie vertolkte de Rotterdams Poolse school  ‘Etiuda o Fryderyku’ over de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven van Chopin, geschreven door de populaire Poolse kinderschrijfster Aneta Noworyta. Ook hier werd de 1e plaats behaald door de Poolse school Rotterdam met de leerlingen Chris, Piotr en Natalka van Dijk, Emilka en Filip Karawajczyk, Eva Verbiest, Kaja Piecyk, Basia de Zeeuw, Nathalie van Dursen, Jakub Szaruga, Mikołaj Stojanowicz en Eline Badry.  

Daarenboven kreeg de Poolse school nog twee, bijzondere prijzen toegekend. Voor Basia de Zeeuw voor haar zang tijdens het groepsoptreden en voor  Mikołaj S t o j a n o w i c z v o o r P o ë z i e i n d i v i d u e e l . B a s i a i s uitgenodigd om deel te nemen als soliste aan "Wianki", een cultureel evenement dat elk jaar wordt georganiseerd door "Scena Polska" in Utrecht.

Mikołaj die door de jury werd geroemd vanwege zijn uitzonderlijke podiumpresentatie en artisticiteit, mag deelnemen aan één van de zomerworkshops,die worden gegeven door Poolse kunstenaars bij het Pools Podium in Utrecht.    Resten complimenten aan de organisatoren van deze 10e Wierszowisko. Ook complimenten voor Agata  Bartnik, cultuurdocente van de Rotterdamse Poolse school, die de vele voorbereidingen en oefeningen vertaald zag in vele prijzen en in gelukkige leerlingen.

Vele leerlingen hebben de thuisreis –na zo vele emoties- niet meer wakker volbracht. Zij droomden alweer van het 11e Wierszowisko …. misschien dan weer goud. 

Pieter de Zeeuw

10 do 12 bezkonkurencyjnym tryumfatorem okazał się nasz Mikołaj Stojanowicz.Nie dość wspomnieć i o tym, że absolutną sensację na 10-tym jubileuszowym Wierszowisku wywołał nasz występ grupowy, w którym zaprezentowaliśmy mini sztukę teatralną „Eituda o Fryderyku” - dzieło popularnej polskiej pisarki dziecięcej Anety Noworyty. W sztuce wystąpili: Chris, Piotr en Natalka van Dijk, Emilka i Filip Karawajczyk, Eva Verbiest,  Kaja Piecyk, Basia de Zeeuw, Nathalie van Dursen, Jakub Szaruga, Mikołaj Stojanowicz i Eline Badry.  

Nie sposób omieszkać i faktu, że konto nagród uczniów z Polskiej szkoły w Rotterdamie zasilone zostało również przez trzy dodatkowe, specjalne wyróżnienia: dla Basi de Zeeuw za jej śpiew solowy w  „Etiudzie o Fryderyku” oraz dla Mikołaja Stojanowicza za wyjątkową wrażliwość sceniczną i talent  plastyczny. Dodajmy, że Basia otrzymała zaproszenie na „Wianki” - świętojańską imprezę kulturalną organizowaną przez „Scenę Polską” w Utrechtcie, a  Mikołaj bilet wstępu na warsztaty teatralne prowadzone przez polskich aktorów na wspomnianej już utrechtskiej „Pools Podium” . Na koniec nie zapomnijmy podziękować i nagrodzić brawami:- organizatorów 10-tego festiwalu polskiej poezji dla dzieci – Wierszowisko- Magdalenę Domańską – za sprawowanie pieczy nad koordynacją i dyscypliną prób- Agatę Bartnik – animatora kultury, która wiele serca i wysiłku włożyła w przygotowananie artystyczne młodych aktorów-oraz rodziców, którzy czynnie w ł ą czyli si ę do prac nad przygotowaniem Wierszowiska To właśnie ich połączone starania i wysiłek umożliwiły bieg naszych pociech po złoto i spektakularny sukces Polskiej szkoły z Rotterdamu w 10-tej jubileuszowej edycji Wierszowiska. Wiele nagród i wiele emocji, najważniejsze jest jednak to, że dzieci włożyły w swój sukces tak wiele serca i pracy. W drodze powrotnej do domów młodzi uczestnicy imprezy marzyli tylko o jednym-  kolejnym 11- tym Wierszowisku … oraz powtórzeneniu tegorocznego sukcesu i kolejnych złotych medalach!

                                                                  Pieter de Zeeuw

(tłum. Sylwia Wróblewska, Agata Bartnik)

DODATEK DLA DZIECI MAART-2010

PAGINA 8

Kochane dzieci, Dokładnie 200 lat temu urodził się genialny polski kompozytor Fryderyk Chopin. Muzyka Chopina znana jest na całym świecie, a w Polsce nie ma ani jednego miasta, w którym zabrakłoby ulicy lub pomnika tego wspaniałego polskiego artysty. Przeczytajcie poniższy tekst, a dowiecie się między innymi jakiej muzyki słuchał Fryderyk Chopin kiedy był w waszym wieku i co stało się z sercem kmpozytora po jego śmierci. Dokładne przeczytanie tekstu pozwoli wam bezb ł ę dnie rozprawi ć si ę z krzyżówką, za poprawne rozwiązanie której czekają na was atrakcyjne nagrody. A zatem do dzieła! Fryderyk Chopin urodził się w marcu 1810 roku w Żelazowej Woli - niewielkiej wiosce niedaleko Warszawy. Jego mama by ł a polsk ą szlachcianką, a tata nauczycielem francuskiego, który jako 17- letni młodzieniec przyjechał z Francji do Polski i na zawsze już pozostał w kraju nad Wisłą. Stąd właśnie genialny polski kompozytor nosi nie polskie, lecz francuskie nazwisko - Chopin. Jako niespełna roczne niemowlę Fryderyk Chopin wraz ze swoimi siostrami i rodzicami przeprowadzi ł się do Warszawy, gdzie mieszkał i uczył się aż do czasu kiedy na dobre nie opuścił Polski. F r y d e r y k C h o p i n b y ł n i e z w y k l e utalentowanym dzieckiem. Już w wieku 5 lat grał na fortepianie, a jako 7 – letni chłopiec komponował polonezy, menuety i inne drobne utwory na fortepian. Ulubionym instrumentem Chopina był fortepian - to właśnie na ten instrument Chopin stworzył około 200 swoich kompozycji.Od najm łodszych lat ma ł y Fryderyk, nazywany przez swych najbli ż szych Fryckiem, pasjonował się polską muzyka ludową. Będąc małym chłopcem co wakacje wyjeżdzał na wieś by hasać po polach i  lasach, ale przede wszystkim po to by słuchać muzyki ludowej i przyglądać się wiejskim zabawom tanecznym. Jego ulubionym tańcem ludowym

był żwawy i wesoły oberek, który Chopin wprowadził do swojej muzyki jako mazurek – czyli oberek na fortepian już nie do tańczenia lecz tylko do słuchania. Niestety, jako 20 – letni chłopak Chopin z powodu „wojny” i zbrojnych zamieszek w Warszawie zmuszony był wyjechać z Polski początkwo do Wiednia w Austrii,a następnie do Paryża. To właśnie Paryż stał się dozgonnym miejscem zamieszkania

Fryderyka, a Francja jego nową ojczyzną. Pomimo tego, że już od pierwszych dni pobytu za granicą nazwisko Chopina znane było w całej Europie, a sam kompozytor był bogatym i niezwykle lubianym człowiekiem nie czuł się ani trochę szczęśliwy. Całe swoje życie tęsknił za Polską i rodziną, którą w niej pozostawił. Nic więc dziwnego, że lubił wykorzystywać w swojej muzyce polonezy, kujawiaki, oberki i krakowiaki – czyli polskie tańce i piosenki ludowe, które przypominały mu jego ojczyznę i spędzane na wsi wakacje.

P o z a t y m smutny los Chopina dopełniała śmiertelna i nieuleczalna choroba, która powodowała, że

Fryderyk plu ł krwi ą , by ł opuchnięty i bardzo słaby oraz wciąż się przeziębiał. To właśnie ta choroba nazywana przez jednych gruźlicą, a przez innych mukowiscydoz ą doprowadz i ł a do przedwczesnej śmierci kompozytora. Chopin zmarł w wieku 39 lat, a przed śmiercią bardzo prosił o to by jego serce zostało przywiezione do ukochanej Polski - kraju w którym się urodził i który bardzo kochał. Tak też się stało, po śmierci Chopina jego serce przewieziono do Warszawy i pochowano w krypcie w kościele św. Krzyża. Jeśli wybierzecie się kiedyś do Warszawy koniecznie odwiedźcie kościół św. Krzyża na ul. Krakowskie Przedmieście nr 3 i złóżcie t am ho ł d gen i a lnemu po l sk iemu

kompozytorowi- Fryderykowi Chopinowi.

Agata Bartnik, Wioleta Czaja

Fortepian, na którym grał Chopin

Krypta z sercem Chopina w kościele Św. Krzyża w Warszawie

Portret FryderykaChopina

1.   Zawód Fryderyka Chopina2.   Miejsce urodzenia wielkiego polskiego kompozytora3.   Stolica Polski – miasto, w którym wychował się i dorastał Chopin4.   Dziedzina sztuki, którą uprawiał Fryderyk Chopin5.   Miejsce dozgonnej emigracji Chopina6.   Ulubiony instrument Fryderyka7.   Narodowść Chopina

1

2

3

4

5

6

7

DODATEK DLA DZIECI MARZEC-2010

STRONA 9

WYWIAD Z ANETĄ NOWORYTĄDrogie dzieci,czy pamiętacie Panią Anetę Noworytę, pisarkę dziecięcą, z którą miałyście okazję spotkać się w czerwcu zeszłego roku na warsztatach plastycznych i wspólnym czytaniu książki „Zosia i książe Elfów”?  Na pewno! Jak już wiecie, Pani Aneta jest również autorką „Etiudy o Fryderyku” - sztuki teatralnej, którą mogłyście zobaczyć dziś podczas Dnia Chopinowskiego w naszej szkole.Niestety ta super fajna pani nie mogła być dzisiaj z nami ponieważ mieszka obecnie bardzo, bardzo daleko od Rotterdamu.  Jeśli chcecie sprawdzić gdzie dokładnie oraz dowiedziedzieć się kim dla waszej ulubionej pisarki jest postać wielkiego polskiego kompozytora Fryderyka Chopina, przeczytajcie poniższy wywiad z nią.

- Pani Aneto, kim jest dla Pani postać genialnego polskiego kompozytora Fryderyka Chopina? Fryderyk Chopin jest dla mnie nie tylko kompozytorem wszechczasów, ale również postacią, która mnie głęboko inspiruje. Podziwiam go, jako twórcę i człowieka. Gdyby ktoś zaproponował mi podróż w czasie z możliwość spotkania z wybraną postacią, poprosiłabym o spotkanie z Fryderykiem. - Czy lubi Pani słuchać jego muzykę i czy zdarza się Pani grywać jego utwory ?  Bardzo często słucham polonezów, preludiów i nokturnów. Czasem je wykonuję. Marzę o tym, by w końcu mieć czas na prawdziwy powrót do fortepianu i po ciężkiej nauce, zagrać “Bal ladę G-moll” lub “Etiudę Rewolucyjną” Dlaczego zdecydowała się Pani poświęcić swoją sztukę teatralną "Etiuda o Fryderyku" właśnie temu kompozytorowi?   Dlatego, że pisałam ją specjalnie dla szko ły w Rotterdamie, na “Wierszowisko”. A ponieważ w 2010 dużo będzie się mówić o tym Geniuszu, wydało mi się to rzeczą naturalną.  - Co skłoniło Panią do podjęcia współpracy z Polską Szkołą w Rotterdamie?  Przemili ludzie, zapaleńcy, utalentowane dzieci – nasza nadzieja na przyszłość.    - Czy zdarzyło się już Pani kiedykolwiek napisać sztukę teatralną dla polskich dzieci, mieszkających poza granicami Polski?  “Etiuda” to moja druga sztuka teatralna, ale pierwsza napisana specjalnie dla dzieci mieszkających poza granicami Polski. Muszę przyznać, że bardzo lubię pisać scenariusze teatralne, bo od razu wyobrażam sobie, jak to będzie wyglądać na scenie… - Co chciałaby Pani powiedzieć, młodym aktorom, grającym w napisanej przez Panią "Etiudzie o Fryderyku" ? Po pierwsze, wielkie dzięki, że zechcieli wystąpić w napisanej przeze mnie sztuce.To dla mnie wielki honor.Mam nadzieję, że mali aktorzy dobrze się czuli w swoich rolach. 

- A jakie słowa zamierza Pani skierować do młodych widzów swojej sztuki z Polskiej szkoły w Rotterdamie? Czasem nie trzeba nic mówić. Wystarczy po prostu przedstawić i pozwolić na własną refleksję. - W jaki sposób zachęciłaby Pani dzieci do słuchania muzyki Chopina?  Pewnie tak, jak to wspólnie zrobiłyśmy - przez teatr. Muzyka Chopina jest trudna w odbiorze dla kogoś, kto nie słucha klasyki. Nuty, dźwięki mogą wydawać się dzieciom zbyt odległe. Ale jeśli przybliżyć im samą postać i życie kompozytora…Jest szansa na to, że tak młode umysły zechcą poznać jego dzieło. - Nad jaką książką Pani w tej chwili pracuje i kiedy będziemy mogli ją przeczytać?  Moja trzecia książka to przygoda, która zaprowadzi nas aż do dalekiej Indonezji. Niestety nie mogę ujawnić więcej szczególów… - Mieszka Pani obecnie na egzotycznej wyspie Madera, czy przepiękne krajobrazy, inna kultura mieszkających tam ludzi i wydarzenia, których jest Pani świadkiem inspirują Panią do napisania kolejnej książki? Tak, oczywiście! Nowe otoczenie, piękna kultura, przyroda zawsze mnie inspirowały i inspirują.Kiedy siedzę na tarasie i patrzę na bezkresny ocean, wiersze same układają mi się w głowie. - Kiedy znów zobaczymy Panią w naszej szkole. Może po raz

kolejny  zgodzi się Pani przeprowadzić z nami warsztaty plastyczne albo napisze kolejną sztukę dla naszego teatrzyku szkolnego?Z przyjemnością odwiedzę Waszą szkołę. A nad następnym scenariuszem, już zaczynam pracować!Trzymamy więc Panią za słowo i mamy nadzieję jak najszybciej znów gościć Panią w naszej szkole.Życzymy Pani owocnej pracy twórczej, a z okazji zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy smacznego jajka i  mokrego Śmingusa- Dyngusa!

 Z Anetą Noworytą rozmawiałaAgata Bartnik    

Beste kinderen, Herinneren jul l ie je mevrouw Aneta Nowor yta, de kinderschrijfster? Vorig jaar juni hadden jullie de gelegenheid haar te ontmoeten. Samen met haar hebben jullie het boek „Zosia i ksiażę Elfów” gelezen en daarna tijdens een workshop mooie tekeningen hierover gemaakt.Zeker ! Zoals jullie al weten, is mevrouw Aneta Noworyta ook de auteur van “Etiuda o Fryderyku”- het toneelstukje, dat jullie vandaag hebben kunnen zien tijdens de Chopin Dag in onze school.Helaas kan deze geweldige vrouw niet met ons zijn omdat zij nu ver , ver weg van Rotterdam woont.Als jullie willen ontdekken waar zij nu is en als jullie willen weten wat de grote Poolse componist Fryderyk Chopin voor haar betekent, lees dan het hieronder geplaatste interview. - Aneta, wat betekent voor jou de persoon van de geniale Poolse componist Fryderyk Chopin ?

DODATEK DLA DZIECI MARZEC-2010

STRONA 10

Fryderyk Chopin is voor mij niet alleen een componist van alle tijden maar ook een persoon, die mij diep inspireert. Ik bewonder hem als schepper en als mens. Zou iemand mij een reis in de tijd aanbieden met de  mogelijkheid een uitgekozen persoon te treffen, dan zou ik om een ontmoeting met Fryderyk vragen.-Luister je graag naar zijn muziek  en speel je soms zijn werken ?Ik luister heel vaak naar zijn polonaises, preludia en nocturnes. Soms speel ik ze zelf. Ik droom ervan om eindelijk tijd voor hebben om echt terug te keren naar de vleugel, en na veel repeteren de  Ballade in G-mol of de Etiuda Rewolucyjna te spelen.- Waarom heb je besloten om je toneelstuk “Etiuda o Fryderyku” juist aan deze componist op te dragen ?Omdat ik het speciaal voor de Poolse School in Rotterdam voor Wierszowisko schreef.En omdat er in 2010 veel gesproken zal worden over dit genie, leek mij dit vanzelfsprekend.-Om welke reden wilde je met de Poolse School in Rotterdam samenwerken ?Super aardige en enthousiaste mensen, talentvolle kinderen – onze hoop voor de toekomst.-Heb je ooit al eerder een toneelstuk geschreven voor Poolse kinderen die buiten de Poolse grenzen leven ?“ Etiuda”  is mijn tweede toneelstuk, maar het eerste dat speciaal is geschreven voor kinderen die buiten Polen leven. Ik moet toegeven dat ik heel graag theaterscenario’s schrijf. Meteen zie ik voor me hoe het op het podium zal uitzien …-Wat zou je willen vertellen aan de jonge acteurs die in jouw “Etiuda o Fryderyku” spelen ? Aller eerst hartelijk dank dat zij wilden optreden in het stuk dat ik geschreven heb. Dat is voor mij een grote eer. Ik hoop dat de jonge acteurs zich goed hebben gevoeld in hun rollen. -En welke woorden wil je richten   aan de jonge toeschouwers van de Poolse School in Rotterdam ? 

Soms hoef je niets te zeggen en is het voldoende om iets te laten zien en erover na te laten denken.  -Hoe zou je de kinderen aanmoedigen naar de muziek van Chopin te luisteren ? Vooral zoals wij het samen hebben gedaan – door theater. De muziek van Chopin is moeilijk toegankelijk voor iemand, die niet naar klassieke muziek luistert.  Noten, klanken kunnen voor de kinderen te ver lijken. Maar als je de persoon zelf en het leven van de componist dichterbij brengt …. Zo ontstaat de kans dat jongeren zijn werk willen leren kennen. -Aan wat voor een boek werk   je op dit moment en wanneer kunnen wij het lezen ? Mijn derde boek is een avontuur dat ons tot in het verre Indonesië brengt. Helaas kan ik geen verdere details verklappen ….  -Je woont momenteel op het exotische eiland Madeira. Word je geïnspireerd om een nieuw boek te schrijven door de prachtige landschappen, de  andere cultuur en gebeurtenissen waarvan  u getuige bent?Ja, natuurlijk. Een nieuwe omgeving, mooie cultuur, en de natuur hebben mij altijd geïnspireerd en inspireren mij nog steeds.Als ik op het terras zit en kijk naar de eindeloze oceaan, vormen de gedichten zich vanzelf in mijn hoofd.-Wanneer kunnen wij je weer op onze school zien ? Misschien kom je naar ons om een workshop te geven of schrijf je een nieuw toneelstuk voor ons schooltheater?Met heel veel plezier bezoek ik jullie school. En aan het volgende scenario ben ik al begonnen ! Wij houden je dus aan je woord en hopen je zo snel mogelijk bij ons als gast te mogen begroeten.Wij wensen je vruchtbaar literair werk, en voor de komende Pasen een lekker ei en een natte Smingus-Dyngus ! geïnterviewd door Agata Bartnikvertaald door Magdalena Domańska

Redakcja: Agata Bartnik; skład: Tomasz Norbert Karawajczyk

KONKURS !!! Drogie dzieci,wiecie już tak wiele o Fryderyku Chopinie. Z pewnością historia jego życia i piękno muzyki na długo pozostaną  w waszej pamięci. Być może opowieść o pośmiertnych losach serca Chopina, smutne życie nieuleczlanie chorego, samotnego kompozytora i jego wielka miłość do polskiej muzyki ludowej  skłonią  was do wzięcia udziału w konkursie plastyczno-lietrackim.Narysujcie obrazek, lub napiszcie wy pracowanie (opowiadan ie )  o Chopinie, a wasz  trud nie pójdzie na marne!Na wasze r ysunki, opowiadania i wypracowania Pani Agata czeka do 29 maja.Najlepsze prace zostaną nagrodzone atrakcyjnymi upominkami.Do dzieła!