Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

13
1 Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych Źródło: www.fotolia.com KURS Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych MODUŁ Rodzaje urządzeń energetycznych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

Transcript of Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

Page 1: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

1

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

Źródło: www.fotolia.com

KURS Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

MODUŁ Rodzaje urządzeń energetycznych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

Page 2: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

2

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

2 Rodzaje urządzeń energetycznych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

2.1 Mieszacze termostatyczne1

2.1.1 Zastosowanie i podział mieszaczy

Mieszacze termostatyczne znajdują zastosowanie w instalacji ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). Zadaniem mieszaczy jest zapewnienie optymalnej temperatury ciepłej wody użytkowej w punkcie czerpalnym.

Urządzenia możemy podzielić według kilku kryteriów.

ze względu na rodzaj montażu:

− armatura natynkowa;

− armatura podtynkowa – mocowana w specjalnej puszce przyłączeniowej (na ścianie widoczne jest tylko pokrętło termostatu);

ze względu na rodzaj przyłączy:

− z przyłączami gwintowymi – z gwintem wewnętrznym, zewnętrznym lub śrubunkami;

− z przyłączami zaciskowymi;

− z przyłączami lutowanymi;

− z przyłączami kołnierzowymi – mieszacze przemysłowe do dużych instalacji;

ze względu na przeznaczenie i sposób wykonania:

− mieszacze do pojedynczych punktów czerpalnych o wydajności do 30 l/min przy ciśnieniu zasilania 3 bar;

− mieszacze kolektywne do kilku punktów czerpalnych, o wydajności 30–100 l/min;

− mieszacze do bojlerów;

− mieszacze zblokowane – stacje zmieszania wody o wydajności powyżej 100 l/min;

ze względu na regulację i zasadę działania:

− mechaniczne sterowane ręcznie (pojedyncze, podwójne);

− elektroniczne.

1 http://www.instsani.webd.pl/mieszacz.htm

Page 3: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

3

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

2.1.2 Budowa i zasada działania mieszaczy termostatycznych

Typowy mieszacz termostatyczny zbudowany jest z dwóch króćców przyłączeniowych służących do doprowadzenia wody ciepłej i zimnej oraz trzeciego króćca służącego do odprowadzenia wody zmieszanej. Większość mieszaczy wymaga doprowadzenia wody ciepłej z lewej strony, a wody zimnej z prawej, tak jak w przypadku baterii czerpalnej.

Z uwagi na najczęściej symetryczne wykonanie mieszaczy podejścia są opisane (np. C – cold, woda zimna, H – hot, woda gorąca) lub posiadają barwne oznaczenia: czerwony – woda gorąca, niebieski – woda zimna. Króciec wody zmieszanej może nie mieć opisu albo posiadać napis „mix”. Opis jest ważny z uwagi na odwrotne podpięcie mieszacza, co może spowodować jego nieprawidłowe działanie. Wewnątrz mieszacza znajduje się głowica termostatyczna, wyposażona w czujnik termiczny połączony z tłokiem zaworowym. Ruch tłoka, wywołany rozszerzaniem i kurczeniem się czujnika termostatycznego, steruje stopniem otwarcia dopływu wody zimnej i ciepłej.

Zasada działania mieszacza jest następująca: po otwarciu punktu czerpalnego mieszacz w pierwszej kolejności otwiera dopływ gorącej wody i następuje szybki wzrost temperatury wody na wypływie. Jednocześnie do minimum zostaje ograniczona ilość wody potrzebna do uzyskania zadanej temperatury. Po osiągnięciu wartości zadanej na pokrętle czujnik przesuwa tłok w kierunku wody zimnej, otwierając jej dopływ, i następuje zmieszanie obu strumieni. Przy dalszym poborze wody czujnik w sposób ciągły bada temperaturę wody, zmniejszając lub zwiększając stopień zmieszania. Różnica pomiędzy wartością zadaną a temperaturą wody na wypływie sięga w zależności od jakości mieszacza od 1 do 3 stopni i jest odczuwalna jako chwilowe ocieplenie lub ochłodzenie się wody. Wysokiej klasy mieszacze reagują nie tylko na temperaturę wody zmieszanej, ale także dopasowują stopień zmieszania wody do zmian temperatury, zachodzących na dopływie wody ciepłej i zimnej. Mogą też zmieniać stopień zmieszania w odpowiedzi na zmianę ciśnienia wody (np. przy większej liczbie użytkowników). Wyposażenie dodatkowe mieszaczy mogą stanowić:

zawory zwrotne na dopływie wody zimnej i ciepłej;

filtry wody;

manometry kontrolne;

zabezpieczenie przeciw oparzeniowe – mieszacz odcina dopływ wody gorącej w przypadku braku wody zimnej.

2.1.3 Rodzaje czujników termostatycznych

woskowy – wosk pszczeli, tani i trwały, ale o dużej zwłoce czasowej. Czujnik w kształcie tłoka sterującego stopniem otwarcia dopływu wody zimnej i ciepłej do komory zmieszania;

cieczowy – specjalna ciecz rozszerzalna polieutektyczna (wieloskładnikowa), bardzo duży współczynnik rozszerzalności, szybka reakcja na zmiany temperatury. Czujnik w postaci termoskopu sterującego suwakiem w komorze zmieszania;

bimetaliczny – zwykle spiralny, odkształcenie spirali steruje stopniem otwarcia pierścienia regulacyjnego, obracając go w komorze zmieszania;

Page 4: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

4

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

elektroniczny – czujnik mierzy temperaturę na wylocie i podaje ją do modułu sterującego, który za pomocą siłownika zmniejsza lub zwiększa stopień zmieszania. Zasilanie prądowe, zastosowanie w dużych instalacjach.

2.1.4 Przykład mieszacza termostatycznego

Rysunek 2.1 Przykład mieszacza termostatycznego

Źródło: http://www.instsani.webd.pl

2.1.5 Rodzaje i zastosowanie mieszaczy termostatycznych

Mieszacze do bojlerów

Przeznaczone są do mieszania wody zimnej i gorącej, uzyskanej z podgrzewacza pojemnościowego, dzięki regulowanym rozstawom przyłączy. Mogą być montowane bezpośrednio pod bojlerem. Zakres regulacji tego typu konstrukcji dostosowany jest do typowych wymagań użytkowników i waha się od 30 do 60°C. Pozwala to na

Page 5: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

5

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

utrzymywanie stałej, wysokiej temperatury w podgrzewaczu, chroniącej instalację przed rozwojem bakterii. Mieszacz zwiększa wydajność podgrzewacza (wysoka temperatura w zbiorniku umożliwia uzyskanie dużych ilości wody zmieszanej), pozwala też na bezpieczną i komfortową kąpiel. Wybrane konstrukcje mogą posiadać dodatkowe wyposażenie w postaci magnetyzera chroniącego podgrzewacz przed zarastaniem kamieniem.

Mechaniczne mieszacze do umywalek

Problem zapewnienia bezpiecznej temperatury wody w umywalkach występuje przede wszystkim w instalacjach z zasobnikiem ciepła, szpitalach, przedszkolach. Mieszacze podumywalkowe mają zwykle małe kompaktowe konstrukcje i z powodzeniem mieszczą się pod przyborem sanitarnym. W zależności od budowy i wymaganej przepustowości mogą być stosowane do pojedynczych przyborów lub jako mieszacze kolektywne do kilku punktów czerpalnych. Sposób montażu może być natynkowy, bezpośrednio na przewodach rurowych lub na zaworze kątowym pod umywalką, czy podtynkowy za ozdobną rozetą maskującą. Mieszacze umywalkowe podtynkowe wykonywane są zwykle jako gotowe baterie ścienne z wylewką i czujnikiem podczerwieni. Zaliczane są do armatury bezdotykowej. Po jednorazowym ustaleniu temperatury wypływu mieszacz uruchamia się na ruch w pobliżu czujnika. Czas wzbudzenia ustalany jest w zależności od konstrukcji na 1,5–7,5 s. Ma to zastosowanie przede wszystkim w szpitalach i salach operacyjnych. Mieszacze do umywalek mają standardowo blokadę antyoparzeniową. W wybranych konstrukcjach możemy też spotkać blokadę termostatu, zapewniającą zablokowanie ruchu głowicy w określonym, bezpiecznym pod kątem temperatury położeniu.

Mechaniczne mieszacze do natrysków

Mają różnorodne konstrukcje i wykonanie. Mieszacze podtynkowe posiadają specjalną puszkę montażową skrytą pod tynkiem. W puszcze tej mieszczą się korpus mieszacza i głowica termostatyczna. Na ścianie widoczne jest tylko pokrętło termostatu. Dostęp do mieszacza umożliwia maskująca rozeta. Konstrukcje natynkowe w wykonaniu zwykłym mocowane są bezpośrednio na rurach doprowadzających wodę i wymagają ukrycia za ścianką osłonową z drzwiczkami rewizyjnymi lub montażu w osobnym pomieszczeniu technicznym. Dopływ wody ciepłej do mieszacza jest z lewej strony, zimnej – z prawej lub od dołu. Wyposażenie dodatkowe stanowią zawory zwrotne klapowe i filtry zanieczyszczeń. Droższe modele mogą posiadać opcjonalnie manometry kontrolne i termometry wody zmieszanej dla szybkiej kontroli prawidłowości działania termostatu. W wykonaniu specjalnym mieszacz natynkowy posiada przyłącza kątowe i mocowany jest jak tradycyjna bateria natynkowa z użyciem nypli mimośrodowych (krzywek). W grupie tej wyróżnić można mieszacze do pojedynczych natrysków, jak i mieszacze centralne do kilku natrysków. Mieszacze do natrysków pojedynczych posiadają na odpływie wody zmieszanej gwint zewnętrzny do przykręcenia słuchawki natrysku i stanowią doskonałe rozwiązanie dla domowych instalacji ciepłej wody z podgrzewaczem pojemnościowym lub zasilanych z zasobnika ciepła. Mieszacze centralne wyposażone są w dodatkowy element w postaci chromowanej rurki, odprowadzający wodę zmieszaną do instalacji podtynkowej.

Elektroniczne mieszacze do dużych instalacji

W dużych instalacjach c.w.u. podstawowym problemem jest optymalne utrzymanie temperatury ciepłej wody przy zmiennym ciśnieniu i poborze, jak też

Page 6: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

6

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

zapewnienie pełnej ochrony przed Legionellą. Mieszacze elektroniczne wyposażone są w specjalny sterownik, zawiadujący programem dezynfekcji instalacji z bakterii. Możliwe jest przy tym zaprogramowanie różnych parametrów dezynfekcji (temperatury, czasu trwania, pory dezynfekcji). Mieszacze elektroniczne zasilane są prądem sinusoidalnym o napięciu 230 V i posiadają zabezpieczenie elektryczne IP54.

Mieszacze podwójne

Zakłady hydroterapii, natryski zbiorowe i mieszacze podwójne wyposażone są w dwie jednostki sterujące dla małych i dużych przepływów. W dolnych zakresach przepływu pracuje tylko mały zawór mieszający. Po przekroczeniu określonej wartości przepływu włącza się duży mieszacz. Pozwala to na bardzo precyzyjną regulację temperatury w szerokim zakresie przepływu.

Mieszacze zblokowane

Stanowią kompletne stacje zmieszania ciepłej wody, wyposażone w specjalistyczną armaturę, do której zaliczamy: filtry zanieczyszczeń, zawory zwrotne, zawory odcinające, termometry, manometry kontrolne, by-passy (opcja) dla okresowej dezynfekcji termicznej wody.

W połączeniu z główną jednostką mieszającą termostatyczną są samowystarczalną armaturą gotową do podłączenia w instalacji. Stacje zblokowane dostępne są z mieszaczem w wykonaniu mechanicznym, ręcznym i elektronicznym. W tym drugim przypadku mieszacz umożliwia podłączenie interfejsu i zdalny odczyt, jak i regulację temperatury. Mieszacze zblokowane produkowane są z gotowymi ramami do zamocowania na ścianie pomieszczenia lub do zabudowy podtynkowej.

2.2 Podgrzewacze do przygotowania ciepłej wody użytkowej2

2.2.1 Podział podgrzewaczy wody

ze względu na ciśnienie panujące w podgrzewaczu:

− bezciśnieniowe – na podgrzewacz nie działa ciśnienie wody w instalacji,

− ciśnieniowe – podgrzewacz znajduje się cały czas pod ciśnieniem wody w instalacji;

z uwagi na rodzaj źródła ciepła:

− elektryczne,

− gazowe,

− olejowe,

− na paliwo stałe.

2 http://www.instsani.webd.pl/podgrzew.htm

Page 7: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

7

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

2.2.2 Elektryczne podgrzewacze przepływowe

Elektryczne podgrzewacze przepływowe są urządzeniami bardzo higienicznymi i bezpiecznymi w użytkowaniu. Niezastąpione wszędzie tam, gdzie brak instalacji gazu uniemożliwia przygotowanie ciepłej wody lub okresowe jej użytkowanie (domki letniskowe). Podgrzewacze elektryczne przepływowe ogrzewają wodę podczas jej przepływu przez kolumnę grzewczą z zamocowaną grzałką elektryczną o dużej mocy. Ciepła woda dostępna jest niemal natychmiast po otwarciu zaworu czerpalnego. Załączenie podgrzewacza (włączenie się grzałki) wymaga minimalnego ciśnienia wody dopływającej rzędu 0,1–0,2 MPa (są jednostki włączające się już przy ciśnieniu < 0,05 MPa). Zakręcenie kranu lub jego przymknięcie poniżej minimalnej wartości przepływu dla danego modelu podgrzewacza powoduje automatyczne wyłączenie grzania. Ta prosta i niezawodna technika działania pozwala na dużą sprawność i energooszczędność. W starszych modelach podgrzewaczy czujniki przepływu wykonywane były jako hydrauliczne i membranowe. Obecnie niemal wszystkie urządzenia mają czujniki kontaktronowe ze sprzęgłem magnetycznym, reagującym nawet na niewielki pobór wody. Czujniki kontaktronowe są niezwykle trwałe.

Rodzaje podgrzewaczy

Podgrzewacze jednopunktowe są urządzeniami zasilanymi z instalacji jednofazowej o napięciu 230 V i małej mocy rzędu 3–6 kW, chociaż zdarzają się jednostki o mocach 8 i więcej kW. Warto zauważyć, że dla większości instalacji jednofazowych moce powyżej 6 kW mogą się okazać kłopotliwe. Podgrzewacz o mocy 6,8 kW wymaga np. wyłącznika nadprądowego 32 A i minimalnych przewodów w instalacji 3 x 4 mm2. Przy mocy podgrzewacza 8,4 kW będzie to odpowiednio 40 A i 3 x 6 mm2.

Ze względu na przeznaczenie podgrzewacze jednopunktowe dzielą się dalej na:

nadumywalkowe;

podumywalkowe, podzlewozmywakowe;

natryskowe;

bezciśnieniowe – o tzw. swobodnym wypływie, z zaworem odcinającym umieszczonym przed podgrzewaczem;

ciśnieniowe – z zaworem odcinającym za podgrzewaczem.

Podgrzewacze bezciśnieniowe wyposażane są standardowo w baterie z wylewką, z zastosowaniem specjalnych adapterów. Możliwe jest też zamocowanie podgrzewacza bezpośrednio na wylewce istniejącej baterii.

Podgrzewacze ciśnieniowe montowane są najczęściej pod przyborami (pod umywalką, w szafce zlewozmywakowej), łącząc instalację z baterią stojącą. Mogą pracować pod stałym ciśnieniem wody do 0,6 MPa.

Podgrzewacze wielopunktowe wykonywane są jako trójfazowe o mocy 6–27 kW, a w wykonaniu specjalnym (zastosowanie przemysłowe) – do 36 kW. Mogą zasilać od jednego do trzech punktów czerpalnych. Wydajność przy przyroście temp. wody o 35°C dochodzi do 11 l/min (15 l/min dla zastosowań przemysłowych).

Page 8: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

8

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

Podgrzewacze przepływowe mają zróżnicowane możliwości regulacji temperatury wody w zależności od budowy i ceny. W najtańszych modelach temperaturę ustawia się wielkością strumienia wody, otwierając lub przymykając baterię. W modelach z „regulacją skokową” przy małym poborze wody zostaje załączona tylko część mocy grzałki lub tylko jedna kolumna grzewcza. Przy wzroście poboru czujnik przepływu załącza stycznik na „pełną moc” lub uruchamia dodatkowe kolumny grzewcze. W najdroższych podgrzewaczach elektronicznych pobór wody jest analizowany przez mikroprocesor, który w oparciu o nastawy termostatu i wartość napięcia w sieci dokonuje korekty mocy grzałki. Umożliwia to płynną regulację temperatury z dokładnością do 0,5°C.

2.2.3 Elektryczne podgrzewacze pojemnościowe

Podgrzewacze pojemnościowe elektryczne, zwane też termami elektrycznymi lub bojlerami, zbudowane są ze zbiornika z grzałką (grzałkami elektrycznymi), zaizolowanego izolacją z pianki poliuretanowej, wełny mineralnej lub styropianu i zabezpieczonego stalowym płaszczem ochronnym. Pojemność zbiornika ciepłej wody może się wahać od 5 do 1000, a nawet 10 000 litrów. Jednostki powyżej 500 litrów wykonywane są najczęściej na specjalne zamówienie.

Rysunek 2.2 Podgrzewacz pojemnościowy

Źródło: www.grzejemy.pl

Page 9: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

9

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

W odróżnieniu od podgrzewaczy przepływowych podgrzewacze pojemnościowe przygotowują wodę na zapas, dlatego mogą korzystać z mniejszych mocy źródeł ciepła i napięcia jednofazowego. Trójfazowe zasilanie stosowane jest tylko przy dużych jednostkach. Same grzałki mogą być wykonane z metalu w formie spirali lub litery U, jako elementy ceramiczne bądź tzw. powietrzne, w których element grzejny jest odseparowany od wody i znajduje się w dodatkowej rurce.

2.2.4 Podgrzewacze bezciśnieniowe

Pogrzewacze bezciśnieniowe – wykonywane są tylko jako zbiorniki wiszące i mogą być montowane nad lub pod przyborem sanitarnym. W tym drugim przypadku wymagają specjalnych trójdrożnych baterii czerpalnych. Po otwarciu kurka z gorącą wodą woda wpływa w pierwszej kolejności do baterii czerpalnej, skąd drugim przewodem przechodzi do podgrzewacza i trzecim wężykiem podgrzana wraca do baterii. Przy zamkniętej baterii urządzenie jest odseparowane od ciśnienia wody w sieci.

Rysunek 2.3 Przykład podgrzewacza bezciśnieniowego

Źródło: http://www.kamaonline.pl

2.2.5 Podgrzewacze ciśnieniowe

Podgrzewacze ciśnieniowe – mogą być wiszące, leżące lub wolno stojące. Duże zbiorniki wyposażane są najczęściej w dodatkowe wężownice grzejne do współpracy z kotłem c.o. lub kolektorem słonecznym. Pobór wody z podgrzewacza pojemnościowego powoduje stopniowy spadek jej temperatury. Zapewnienie stałej temperatury na wylocie wymaga w tym wypadku stosowania baterii termostatycznych. Zużycie całego zapasu ciepłej wody w zbiorniku wymaga odczekania 10–60 minut na ponowne jej nagrzanie. Na rynku są już jednostki wyposażone w funkcję tzw. „szybkiego nagrzewania”. Po wybraniu tej funkcji podgrzewacz załącza dodatkowe grzałki umieszczone w strefie poboru wody, a czas oczekiwania na ciepłą wodę spada poniżej 10 minut.

Standardowo każdy podgrzewacz pojemnościowy wyposażony jest w termostat załączający i wyłączający dopływ prądu. W wersji elektronicznej termostat połączony

Page 10: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

10

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

jest z programatorem, dzięki czemu można wybrać jeden z kilku dostępnych programów grzania, np.: przeciwzamrożeniowy utrzymujący stałą temperaturę wody w podgrzewaczu na poziomie 5–7°C, oszczędny – temperatura wody zostaje ustawiona na maksymalnie 55°C, płynnej regulacji – użytkownik może stosować indywidualne nastawy (zwykle 5–75°C).

Rysunek 2.4 Przykład poziomego podgrzewacza ciśnieniowego

Źródło: www.e-narzedziownia.pl

2.2.6 Wanny z hydromasażem3

Wanna jest przyborem sanitarnym niestanowiącym uzbrojenia instalacji kanalizacyjnej. Łazienka, w której chcemy je zamontować, powinna mieć min. 7 m2, a oprócz instalacji wodnej i kanalizacyjnej do wanny musi być doprowadzona instalacja elektryczna (bezpiecznik 16 V, przeciwporażeniowy wyłącznik różnicowoprądowy o czułości 30 mA). Dostępne są urządzenia z różnymi rodzajami masażu: powietrznym, wodno-powietrznym oraz za pomocą fal ultradźwiękowych. Do sterowania nimi może służyć wyłącznik pneumatyczny lub elektroniczny. Takie wanny mają zazwyczaj bogate wyposażenie dodatkowe: halogenowe oświetlenie podwodne, antypoślizgowe dno, podgrzewacze, elektroniczne systemy dezynfekcji i osuszania. Ekskluzywne modele mają wbudowany odbiornik radiowy, a czasami nawet telewizyjny.

3 http://www.instsani.webd.pl/przybor1.htm

Page 11: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

11

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

2.3 Urządzenia zbiornikowe w budynkach

2.3.1 Instalacja z hydroforem4

Z urządzeń korzysta się, gdy ciśnienie w sieci wodociągowej nie jest wystarczające do zaopatrzenia w wodę na najwyższych kondygnacjach oraz gdy budynek znajduje się na terenie nieuzbrojonym w sieć wodociągową.

2.3.2 Zasada działania urządzeń hydroforowych

Zestaw hydroforowy, często potocznie zwany hydroforem, to zespół urządzeń, w skład którego wchodzą: pompa, zbiornik wodno-powietrzny (hydrofor) i przekaźnik ciśnieniowy. Zadaniem zestawu jest zapewnienie odpowiedniego, stabilnego ciśnienia w domowej instalacji wodociągowej. Zestaw hydroforowy powinien być zainstalowany, gdy dom jest zaopatrywany w wodę z przydomowej studni. Pobór wody zwykle nie jest równomierny, dlatego pompa czerpiąca wodę ze studni nie pracuje stale, ale okresowo. Do tego potrzebne jest „zakumulowanie” ciśnienia oraz zgromadzenie zapasu wody, wystarczającego na pokrycie zapotrzebowania podczas postoju pompy. Woda i ciśnienie są akumulowane w zbiorniku zestawu hydroforowego.

W układach hydroforowych pompa-zbiornik hydroforowy pracować mogą pompy różnego typu: od samozasysających do głębinowych. Każda z pomp współpracujących w układzie powinna być dobrana zgodnie z jej przeznaczeniem i dokumentacją techniczną. Źle dobrana pompa lub zbiornik hydroforowy skutkuje częstymi awariami oraz zwiększonym zużyciem energii elektrycznej, co może spowodować nieekonomiczność użytkowania. W zbiorniku hydroforowym nad zwierciadłem wody znajduje się poduszka sprężonego powietrza (stąd nazwa zbiornik wodno-powietrzny). Kiedy pompa nie pracuje, woda jest pobierana ze zbiornika. Powietrze się rozpręża, wypierając ją stamtąd do instalacji wodociągowej. Ciśnienie powietrza w zbiorniku spada, aż osiągnie ustaloną wartość minimalną.

Wówczas włącza się pompa i tłoczy wodę ze studni do zbiornika. Powoduje to sprężanie powietrza do ustalonego ciśnienia maksymalnego, po czym pompa wyłącza się. Zasadą działania zestawu hydroforowego jest proces włączania i wyłączenia pompy po osiągnięciu przez hydrofor ciśnienia właściwego dla minimalnego i maksymalnego napełnienia zbiornika.

Pompa powinna pracować ekonomicznie. Producent określa ekonomiczny zakres pracy pompy odpowiadający najwyższej sprawności. Taką pracę pompy zapewnia wyłącznik ciśnieniowy, np. typu LCA, współpracujący z układem sprężarki powietrznej zapewniającej aktualny poziom ciśnienia powietrza w zbiorniku. Zależnie od ciśnienia powietrza w hydroforze wyłącznik uruchamia bądź wyłącza pompę.

Użytkowanie zgromadzonej wody może być dokonywane ciągle, bez zwracania uwagi na to, czy pompa pracuje, czy nie. Układ taki jest idealny dla codziennego bytowania człowieka ze względu na jego bezobsługowość oraz fakt, iż zgromadzona woda transportowana jest do punktów czerpalnych pod właściwym ciśnieniem. Pozwala to na umiejscowienie zestawu hydroforowego w piwnicy budynku bądź też w studni. Dla

4 http://www.instsani.webd.pl/insthydr.htm

Page 12: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

12

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

zapewnienia bezawaryjnego działania i łatwego dozoru nad zestawem dodatkowymi elementami wyposażenia hydroforu są: zawory odcinające, zawory zwrotne, manometr, zawór bezpieczeństwa, wodowskaz i spust.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat hydroforów, zapoznaj się z prezentacją pt. „Wymagania dla pomieszczeń na zestaw hydroforowy”.

2.4 Literatura

2.4.1 Literatura obowiązkowa

Heidrich Z., Wodociągi i kanalizacja, cz. 1 i cz. 2, WSiP, Warszawa 1992;

Hoffmann Z., Lisicki K., Instalacje budowlane, PSIP, Warszawa 1995;

Popek M., Wapińska B., O instalacjach sanitarnych najkrócej, WSiP, Warszawa 2001.

2.4.2 Literatura uzupełniająca

Hoffmann Z., Lisicki K., Instalacje budowlane, WSiP, Warszawa 2006;

Maj T., Zawodowy rysunek budowlany, WSiP, Warszawa 2012.

2.4.3 Netografia

http://muratordom.pl/instalacje/instalacje-wodne/;

http://tuznajdziesz.pl/produkty/artykuly/co-jest-klimatyzator-do-czego-sluzy-klimatyzator-i-jak-dziala-421/;

http://www.muratorplus.pl/technika/instalacje-wodne/podgrzewacze-wody-do-umywalek-i-kabin-prysznicowych_57579.html;

http://www.instsani.webd.pl/insthydr.htm;

http://www.instsani.webd.pl/mieszacz.htm;

http://www.instsani.webd.pl/podgrzew.htm;

http://www.instsani.webd.pl/przybor1.htm.

2.5 Spis rysunków

Rysunek 2.1 Przykład mieszacza termostatycznego ......................................................................... 4 Rysunek 2.2 Podgrzewacz pojemnościowy .......................................................................................... 8 Rysunek 2.3 Przykład podgrzewacza bezciśnieniowego ................................................................. 9 Rysunek 2.4 Przykład poziomego podgrzewacza ciśnieniowego ............................................. 10

Page 13: Rodzaje urządzeń energetycznych stosowanych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych

13

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji sanitarnych

2.6 Spis treści

2 Rodzaje urządzeń energetycznych w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych ........................................................................................................................................................ 2

2.1 Mieszacze termostatyczne ............................................................................................................................ 2 2.1.1 Zastosowanie i podział mieszaczy ............................................................................................................................. 2 2.1.2 Budowa i zasada działania mieszaczy termostatycznych ............................................................................... 3 2.1.3 Rodzaje czujników termostatycznych ..................................................................................................................... 3 2.1.4 Przykład mieszacza termostatycznego ................................................................................................................... 4 2.1.5 Rodzaje i zastosowanie mieszaczy termostatycznych ...................................................................................... 4

2.2 Podgrzewacze do przygotowania ciepłej wody użytkowej ............................................................ 6 2.2.1 Podział podgrzewaczy wody ........................................................................................................................................ 6 2.2.2 Elektryczne podgrzewacze przepływowe.............................................................................................................. 7 2.2.3 Elektryczne podgrzewacze pojemnościowe ......................................................................................................... 8 2.2.4 Podgrzewacze bezciśnieniowe .................................................................................................................................... 9 2.2.5 Podgrzewacze ciśnieniowe ........................................................................................................................................... 9 2.2.6 Wanny z hydromasażem ............................................................................................................................................. 10

2.3 Urządzenia zbiornikowe w budynkach ................................................................................................ 11 2.3.1 Instalacja z hydroforem ............................................................................................................................................... 11 2.3.2 Zasada działania urządzeń hydroforowych ....................................................................................................... 11

2.4 Literatura .......................................................................................................................................................... 12 2.4.1 Literatura obowiązkowa ............................................................................................................................................. 12 2.4.2 Literatura uzupełniająca ............................................................................................................................................. 12 2.4.3 Netografia .......................................................................................................................................................................... 12

2.5 Spis rysunków ................................................................................................................................................. 12