1

ROCZNICE I OBCHODY MARZEC 2015

Trzecim miesiącem w kalendarzu jest marzec. Według używanego w Polsce kalendarza gregoriańskiego, ma 31 dni. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa Martius, czyli miesiąc Marsa. Staropolska nazwa marca to brzezień. Inna nazwa, obecnie niespotykana, to kazidroga. W marcu kończy się zima a zaczyna wiosna. 21 marca jest pierwszym dniem wiosny. W Polsce, aby uczcić ten dzień jest tradycja zwana "Topienie Marzanny". Słomianą kukłę symbolizującą zimę podpala się i wrzuca do wody. Tego dnia występuje też równonoc, czyli zjawisko polegające na tym, iż dzień i noc mają taką samą długość.

Wiosenna przerwa świąteczna 2 kwietnia – 7 kwietnia 2015 r.

Zmiana z czasu zimowego (astronomicznego) na letni nastąpi w nocy z soboty (28 marca) na niedzielę (29 marca, jest to Niedziela Palmowa) 2015 r..

2

DATA MARZEC

WYDARZENIE

1 − 80. rocznica urodzin ERNESTA BRYLLA (ur. 1935), polskiego poety, prozaika, dramatopisarza, krytyka filmowego, publicysty

− Międzynarodowy Dzień Walki przeciwko Zbrojeniom Atomowym

− Światowy Dzień Obrony Cywilnej

− Światowy Dzień Świadomości Autoagresji

− Dzień Puszystych

− Dzień Piegów

− Dzień Żołnierzy Wyklętych

2 − 80. rocznica urodzin MARKA NOWAKOWSKIEGO

(1935–2014), pisarza, aktora, scenarzysty − 35. rocznica śmierci JAROSŁAWA IWASZKIEWICZA (1894-1980), polskiego poety, prozaika, autora sztuk scenicznych, publicysty i tłumacza

− W 1993 r. założono fundację „Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy”

3 − Międzynarodowy Dzień Pisarzy

3

− Międzynarodowy Dzień Chorego

− 105. rocznica urodzin STEFANA OTWINOWSKIEGO (1910-1976), polskiego prozaika, autora sztuk scenicznych

4 − Rocznica uchwalenia konstytucji USA 5 − 165. rocznica urodzin ANTONIEGO

SYGIETYŃSKIEGO (1850-1923), polskiego krytyka literackiego i powieściopisarza

− Dzień Teściowej

− Dzień Dentysty

6 − 270. rocznica urodzin KAZIMIERZA PUŁASKIEGO

(1745 – 1779), generała, dowódcy i marszałka konfederacji barskiej, bohatera walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych

− 540. rocznica urodzin MICHAŁA ANIOŁA (1475 – 1564), włoskiego malarza, rzeźbiarza, poety i architekta epoki odrodzenia, twórcy fresków w Kaplicy Sykstyńskiej oraz rzeźb „Pieta” i „Dawid”

− 200. rocznica urodzin PIOTRA PAWŁOWICZA JERSZOWA (1815 – 1869), poety rosyjskiego, autora znanej, opartej na motywach folkloru syberyjskiego baśni „Konik Garbusek”, zaliczanej do światowego kanonu klasyki literatury dziecięcej

− Europejski Dzień Logopedy

− Dzień Czystego Stołu

4

7 − 140. rocznica urodzin MAURICEA RAVELA (1875 – 1937), francuskiego kompozytora i pianisty, przedstawiciela impresjonizmu w muzyce

− 30. rocznica śmierci ARKADEGO FIEDLERA (1894–1985), pisarza i podróżnika, reportażysty

− W 1000 R. rozpoczął się I zjazd gnieźnieński

8 − Dzień Kobiet

− Międzynarodowy Dzień Pokoju na Świecie

9 − Dzień Polskiej Statystyki 10 − 75. rocznica śmierci MICHAIŁA BUŁHAKOWA

(1891-1940), dramaturga i prozaika rosyjskiego − Dzień Mężczyzn

11 − 15. rocznica śmierci KAZIMIERZA BRANDYSA

(1916-2000), polskiego powieściopisarza, publicysty − Dzień Sołtysa

12 − 65. rocznica śmierci HEINRICHA MANNA (1871-

1950), prozaika, eseisty i dramaturga niemieckiego − Światowy Dzień Drzemki w Pracy

13 − 70. rocznica śmierci KAZIMIERZA PRÓSZYŃSKIEGO (1875–1945), konstruktora pionierskich aparatów kinematograficznych oraz kamer filmowych, zamordowanego w obozie Mauthausen-Gusen

5

− 40. rocznica śmierci IVO ANDRIĆA (1892-1975), powieściopisarza, nowelisty i poety serbskiego, laureata Nagrody Nobla (1961)

− W 2013 r. odbyła się inauguracja pontyfikatu papieża Franciszka

14 − 250. rocznica śmierci ELŻBIETY DRUŻBACKIEJ (1695 lub 1698 – 1765), poetki późnego baroku, zwanej „słowiańską Safoną”

− Dzień Liczby Pi

− Biały Dzień

15 − 185. rocznica urodzin PAULA HEYSEGO (1830-1914), poety, powieściopisarza, dramaturga i nowelisty niemieckiego, laureata Nagrody Nobla (1910)

− 85. rocznica urodzin JERZEGO DOBROWOLSKIEGO (1930-1987), polskiego satyryka, dramaturga, aktora i reżysera

− Światowy Dzień Praw Konsumenta

− Światowy Dzień Choroby Alzheimera

16 − 75. rocznica śmierci SELMY LAGERLOF (1858-1940), pisarki szwedzkiej, laureatki Nagrody Nobla (1909)

− 45. rocznica śmierci JERZEGO SZANIAWSKIEGO (1886-1970), polskiego dramaturga i prozaika

17 − 150. rocznica urodzin GABRIELA NARUTOWICZA (1865–1922), inżyniera hydrotechnika, profesora Politechniki w Zurychu, pierwszego prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej

6

− Światowy Dzień Morza − Dzień Św. Patryka

18 − Europejski Dzień Mózgu 19 − 30. rocznica śmierci LEOPOLDA TYRMANDA (1920–

1985), prozaika, eseisty publicysty − 105. rocznica urodzin Kazimierza Wyki (1910-1975), polskiego historyka i krytyka literatury (19 I – 40. rocznica śmierci)

− Dzień Wędkarza

20 − Dzień Bez Mięsa 21 − 330. rocznica urodzin JOHANNA SEBASTIANA

BACHA (1685–1750), niemieckiego kompozytora i organisty epoki baroku

− Pierwszy Dzień Wiosny

− Dzień Wagarowicza

− Międzynarodowy Dzień Poezji

− Światowy Dzień Leśnika

− Światowy Dzień Lasu

− Światowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową

22 − Światowy Dzień Wody − Dzień Ochrony Bałtyku

7

23 − Światowy Dzień Meteorologii (wg niektórych źródeł obchodzony 24 marca)

− Dzień Windy

− Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej

24 − 110. rocznica śmierci JULIUSZA VERNE’A (1828–1905), francuskiego pisarza

− 100. rocznica śmierci KAROLA OLSZEWSKIEGO (1846–1915), fizyka, chemika, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, który wraz z Zygmuntem Wróblewskim dokonał skroplenia tlenu i azotu

− Narodowy Dzień Życia

− Dzień Walki z Gruźlicą

25 − Dzień Czytania Tolkiena 27 − 170. rocznica urodzin WILHELMA ROENTGENA

(1845–1923), niemieckiego fizyka, laureata pierwszej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki

− Międzynarodowy Dzień Teatru

29 − Dzień Metalowca − Niedziela Palmowa

30 − 30. rocznica śmierci MARCA CHAGALLA (1887–

1985), francuskiego malarza, grafika i rzeźbiarza

8

Polskie przysłowia ludowe na marzec

W marcu jak w garncu. Co marzec wypiecze, to kwiecień wysiecze. Czasami w marcu zetnie wodę w garncu. Czasem marzec tak się podsadzi, że dwa kożuchy oblec nie zawadzi.

Ile w marcu dni mglistych, tyle w żniwa dni dżdżystych. Kiedy w marcu deszczu wiele, nieurodzaj zboża ściele. Gdy w marcu deszcz pada, wtedy rolnik biada, gdy słońce jaśnieje, to rolnik się śmieje.

Marzec, co z deszczem chadza, mokry czerwiec sprowadza.

Słońce marcowe, owocom niezdrowe. Marzec zielony - niedobre plony. Suchy marzec, kwiecień mokry, maj przechłodny - nie będzie rok głodny.

Suchy marzec, mokry maj, będzie żytko jako gaj. W marcu, gdy są grzmoty, urośnie zboże ponad płoty. Marzec, czy słoneczny, czy płaczliwy, listopad obraz żywy. Marzec odmienia wiatry, deszcz miesza z pogodą, więc nie dziw, jeśli starzy czują go ze szkodą.

Marzec. Wracamy z parku. Wreszcie przeszła zima. Spod stopniałego śniegu wyjrzały murawy.

Drzewa nagie, lecz pierwsze kiełkują już trawy, Choć na stawie zielony, cienki lód się trzyma.

Autor: Leopold Staff, Marzec

9

Wiosenny wierszyk Marzec

Raz śnieg pada, A raz deszczyk. Na jeziorze

Lód już trzeszczy

Błękit nieba Lśni w kałuży,

Bałwan w słońcu Oczy mruży

-Koniec zimy. Przerwa. Dzwonek.

-To nie dzwonek, To skowronek!

J. Kulmowa, W marcu jak w garncu

W marcu gotuje się wiosna w garncu. Miesza się. Bulgocze. Burzy.

Słońcem wzbiera w każdej przydrożnej kałuży.

To zastyga przymrozkiem niewielkim, to zielonych pąków wypuszcza bąbelki,

to znów śniegiem jak kożuchem się zetnie, to się wiatrem zakotłuje po ogrodach, aż się nam uwarzy marcowa pogoda.

I przeleje się, wykipi mokrym kwietniem.

10

Książka stanowi cudowny przedmiot, dzięki któremu świat poczęty w umyśle pisarza przenika do umysłu czytelnika...Każda książka żyje tyle razy, ile razy została przeczytana.

Kto czyta książki, żyje podwójnie. Umberto Eco

http://www.kalendarzswiat.pl/marzec http://www.kalbi.pl/kalendarz-szkolny http://miesiace.pl/marzec/ http://pl.wikiquote.org/wiki/Marzec http://www.kalendarzswiat.pl/ http://miastodzieci.pl/piosenki-wiersze/ http://poradnikbibliotekarza.pl