PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTO

ROCZNICA ODZYSKANIA

NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI 1918-1988 - seria „gospodarcza"

2,

POLSKA-. 4

brno ur An ta~ r929-19SIE

NR 14 (772)

ROK XXXV 16-31 VII 1966

Cena 90 zł o:74 5 s 35C04-

PL ISSN 0015-0976

70 lat ternu

Polska poczta na Białorusi w I połowie 1918 roku

Na znacznie większą skalę, aniżeli miało to miejsce w 1914 roku w Legionach Pol-skich, pomyślana zostala i w znacznym stop-niu zrealizowana organizacja poczty w od-działach I Korpusu Polskiego, stacjonujących

Po I. K orp. Pol. KórP

P° I•W3"' k 10 k. R. I R. Fot. 1. Nadruki poczty I Korpusu Polskiego na

znaczkach rosyjskich

przejściowo na Białorusi. Doszło tu do utwo-rzenia w kwietniu 1918 roku poczty polowej, przeznaczonej również do obsługi ludności cywilnej, zamieszkującej na tych terenach. Wydane zostały znaczki i catostki pocztowe

o polskim charakterze narodowym. Przygo-towano również i wprowadzono do użytku rekwizyty pocztowe z cechami narodowymi polskimi.

Dzieje I Korpusu Polskiego są stosunkowo mato znane. Przypomnijmy je tutaj pokrótce.

I Korpus Polski został sformowany w Ro-sji po rewolucji lutowej z Polaków służą-cych w armii rosyjskiej. W zamyśle Rządu Tymczasowego utworzenie narodowych od-działów polskich przy boku armii rosyjskiej, posługujących się polską komendą i przewi-dzianych do walki „o wspólną sprawę", mia-ło zapewnić Rosji wplywy w przyszłej nie-podległej Polsce. Za zgodą naczelnego do-wództwa armii rosyjskiej, formowanie I Korpusu rozpoczęło się w sierpniu 1917 roku. Dowódcą Korpusu mianowany został przez gen. Kornilowa Polak, zawodowy oficer ra-sYiski, gen. Józef Dowbor-Muśnicki. Jednost-ki wojskowe wchodzące w skład I Korpusu rozlokowane zostały na zapleczu frontu w rejonie twierdzy Bobrujsk, w widiach rzek Berezyny i Dniepru.

POCZTA ,Polowa

Ile Polskiego Korpusu

Dnia 191 r.

POCZTA polowa

I Dywizji Strzelców

Dl r.

P OCZTA polowa

I-go Polskiego Korpusu hkie "e-

2:irgs.=°- 191 n

POCZTA Połowa ILIDysizji Strzeledw

drU

Pot. O. Rekwizyty Imienne poczty po-lowej i Korpusu Polskiego na Ola-

Krusi W IKS r.

314

Adfailiatiesiat •

'j T pAila.4 •

Oku pca,

łin

O ta

Steettploa ć

1

Po Październiku między naczelnymi do-wództwami armii rewolucyjnej oraz I Kor-pusu Polskiego doszło do otwartego kon-fliktu na tle demokratyzacji i demobilizacji oddziałów polskich. Rozkaz naczelnego wodza Nikolaja Krylenki o przeprowadzeniu wy-borów komitetów żołnierskich w oddziałach I Korpusu nie został wykonany. Dowództwo Korpusu pozornie zachowywało neutralność te toczącej się wojnie domowej w Rosji, przyjmując w rzeczywistości stanowisko wrogie wobec wydarzali rewolucyjnych. Me-diacja polskiej Lewicy Wojskowej, mająca na celu zażegnanie konfliktu, nie odniosła skutku.

•

F t. 3. Znaczki opiaty s emplowej dla strefy oku-pacyjnej I Korpusu P Isklego na Białorusi

20 lutego 1918 r. głównodowodzący frontu zachodniego gen. Aleksander Miasnikow wy dal rozkaz o rozformowaniu Korpusu Pol-skiego. W rezultacie zaistniałej sytuacji, po zerwaniu radziecko-niemieckich rokowało po-kojowych i rozpoczęciu przez wojska nie-miecko-austriackie nowej ofensywy przeciw-ko Rosji, I Korpus podporządkował się do-wództwu wojsk niemieckich no wschodzie.

W myśl umowy zawartej 28 II 1918 r, od-działy polskie rozlokowane na Białorusi uznane zostały przez Niemców za wojsko neutralne. Jednocześnie określone zostały granice strefy okupacyjnej, obsadzonej przez oddziały I Korpusu. W skład tej strefy we-szło kilka powiatów w rejonie twierdzy Bo-brujsk, tworząc tzw. „Dowborię".

Posvolujac się na prrynałeaność ~siwa-wą do Rzeczypospolitej przed rozbiorami, dowództwo Korpusu zgodnie z paragrafem pierwszym umowy z 26 II 1918 r. wprowa-dziło na okupowanych terenach własną ad-ministrację. Zorganizowano również pocztę, wznawiając pracę urzędów pocztowych w Bobrujsku, Bychowie, Mohylewie, Rohaczo-wie i Zlobinie. Poczta I Korpusu Polskiego podjęła działalność 1 kwietnia 1918 r.

Na okupowanych terenach oddziały polskie przejęły pewną liczbę rosyjskich znaczków i całostek pocztowych. W miejscowych dru-karniach w Bobrujsku walory te zostały przedrukowane polskimi nadrukami. Prze-drukowano łącznie około 250 tysięcy znacz-ków różnych wartości od jednej do 70 ko-piejek oraz sporo kopert, sekretników i kart pocztowych.

Przed wydaniem zasadniczych znaczków dla strefy okupacyjnej na Białorusi, wykonanych zostało szereg nadruków próbnych w rodza-ju: Potna Okupacyjna Polska, Poczta Polska Okupacyjna, Poczta Polowa I Pol. Korpusu i in. Ostateczne wzory nadruków na znacz-kach rosyjskich zatwierdził gen. Dowbor--Muśnicki 27 marca 1918 r. Wprowadzone zostały również znaczki opłaty stemplowej z napisem: „Administracja Terenu Okupacyj-nego Polskiego Korpusu".

Działalność poczty I Korpusu Polskiego na Białorusi stanowiła tylko krótki epizod, po którym pozostały w zbiorach filatelis-tycznych pamiątki w postaci znaczków i ca-łostek pocztowych, przeważnie grzecznościo-wo kasowanych. Autentyczne przesyłki z obiegu pocztowego należą do rzadko spoty-kanych. Nie jest też wyjaśnione, czy prze-syłki opłacone znaczkami I Korpusu Pol-skiego wychodziły poza strefę „Dowborii". W swoim czasie widziałem kilka takich przesy-łek adresowanych do Warszawy, lecz nie miałem możności stwierdzenia autentycznoś-ci tych przesyłek.

Ze względu na brak zdecydowanego sta-nowiska Rady Regencyjnej co do dalszych losów oddziałów Dowbor-Muśnickiego jak też z uwagi na własne koncepcje Niemiec co do przyszłości Białorusi, po kilku miesiącach

Fot. I. Karta pocztowa poczty COVJaidel Z Psiaki-mi nadrukami

istnienia „Dowborii" doszli) do demobilizacji I Korpusu. Tereny zajmowane poprzednio przez oddziały polskie zostały obsadzone przez wojska okupacyjne niemieckie. Wraz z demobilizacją odddzialów polskich działal-ność poczty I Korpusu Polskiego na Biało-rusi została zwinięta 2 lipca 1918 r.

Bronisław Rejnowski

315

C1:3-€piszą INNI

Ziemniak tematem żadna chyba z uprawnych roślin mają-

cych znaczenie w odżywianiu ludów euro-pejskich nie może się równać z ziemnia-kiem. Ceniony niegdyś jako chleb ubogich, po wielu latach wzgardy, współcześnie bywa bazą potraw delikatesowych dla smakoszy. Znany w ludowej medycynie, uznawany przez Lekarzy. Ta brązowa bulwa ma włas-ną burzliwą historię za sobą — tymi słowa-mi w wolnym przekładzie — zaczyna Eva Mandler artykuł w 8 numerze DBZ z 1988 r., będący propozycją opracowania mo-tywu „ziemniak" jako zbioru tematycznego. Wbrew pozorom, wgłębienie się w zagadnie-nie otwiera dość szerokie możliwości takiego opracowania. I dziwne, że w Polsce, ucho-dzącej za potentata ziemniaczanego nikt do-tychczas nie podjął go. Nasza poczta też nie jest tutaj bez winy. Od biedy można by za-liczyć do tematu znaczki wydane w 1919 roku (nominały w koronach i markach), przedstawiające oracza odkładającego skiby plugiem ciągnionyin przez parę, wotów. Inne powiązania tematyczne czekają na odkryw-

ZSRR (Mi. 2924), Czechosłowacji (Ml. 1291), Indii (Ml. 1018), Liechtensteinu. A z krajów egzotycznych — Ghana, Wietnam, Montser-rat oraz uprawę — np. znaczki Papuy i No-wej Gwinei,

Po raz pierwszy z ziemniakiem zetknęli się na obszarze pasa Andów w Ameryce Południowej hiszpańscy odkrywcy tych tere-nów: Francisco Pizarro w 1526 roku w Pe-ru, Diego Almagro w 1535 w Chile (obaj fi-gurują na znaczkach Hiszpanii (MI. 1514,

Mi. 1511). Nie bardzo wiadomo kiedy ziem-niak przywędrował do Europy. W każdym razie uprawiano go najpierw w Hiszpanii. Stopniowo uprawa rozpowszechniała się w innych krajach Europy. Karmelici przenieśli ją do Włoch w 1823 roku. Według Alek-sandra Humboldta ziemniaki uprawiano na większa., skalę już od 1684 roku w Lancas-hire, od 1728 — w Szkocji. W okresie re-wolucji francuSkiej rozprzestrzeniano go w wielu rejonach kraju przeciwdziałając gło-dowi. Fryderyk Wielki uznając jego zalety odżywcze nakazał w 1738 roku uprawę zienlinaka na Pomorzu i Śląska W XVIII wieku przeznaczano już duże obszary rol-ne pod ziemniaczaną kulturę. W Polsce za-początkowano uprawę za czasów Augusta II, a rozpowszechniła się od 1816 r.

Na Okreigenie tej jadalnej bulwy PrzYJmowano różne nazwy. Hiszpanie za Inkami nazywali je illaiNt". Anglicy — „pointo", Włosi — „tortuttoir, Mad le 1 cle a „Wertorrel", Francuzi idso-

mnis de terre" (jabłko ziemi). W Polsce ziem-niski nazywamy zależnie od rejonu także kar-tonami, grotami, pyrami ftp.

Lecznicze dNalarde surowego ziemniaka znali To-nów. Odpowiedniego materiału szukać trzeba kord°. Hiszpanie przejęli od nim doświadczenia — póki co — na znaczkach zagranicznych. w walce ze szkorbutem Nowartotż witamin c, „Portrety" ziemniaków prezentują znaczki ni. nil. Wypróbowano go jako środek legodzę-

316

cy bóle np. Isiaszowe. Okłady z gorącej Parki ziemniaczanej stosował sławny Sebastian Kneipp. Z własnego doświadczenia mogę dodać, że w cza-sie mroźnej zimy 1935 na 1940 przemrożone ręce wyleczyłem kąpielowi w wywarze z obierek ziemniaczanych.

Jako główny produkt w" żywieniu ludzi 1 jako pasza ziemniak spełnia poważną rolę. Po prze-myslowynt przetworzeniu można go stosować jako mączkę do sporzadzania suchych zup, sosów itp. Rozpowszechnił się też przygotowany w postaci frytek.

Szkle powyższy nie wyczerpuje zagadnie-nia. Zainteresowanych odsyłam do wspom-nianego artykułu, gdzie potraktowano go szerzej, ale nie jako gotową receptę na zbiór. Nietuzinkowy temat wymaga zgłębie-nia tak .ur zakresie merytorycznym jak i fi-latelistycznym przez nietuzinkowego wy-stawcę. Zachęcam odważnych:

Stanislaw Glowiński

Od Redakcji: Mamy nadzieje, ze informacja ta sprowokuje naszych zbieraczy do zajęcia się te-matem „ziemniak". Jeżeli ktory9 z gitatelistów ma opracowany zbiór mówiący o ziemniakach. -może zechce podzielić się swonni przemyśleniami z naszymi Czytelnikami. Ciekawe koncepcje ta-kiego zbioru wydrukujemy.

Chętnie również spopularyzowalibyśmy temat „potrawy". To basto wywoławcze dia Redaktora Jedhego Darda z „Pmekroju" (o którym wiemy, ze również zbiera znaczki...).

notatki ze świata

Festiwal Offenbacha

Od 2 maja do 30 lipca br. we francuskiej miejscowości Carpentras stosowana jest na-kładka na wirnik, reklamująca organizowa-ny tam w lipcu i sierpniu br. Festiwal Offenbacha. Rysunek, poza- tekstem infor-macyjnym, przedstawia także podobiznę kompozytora oraz cylinder i laseczkę.

Przypomnijmy, że Jacques Offenbach (1819-1880) był twórcą operetki paryskiej, autorem popularnych :nadal operetek „Pięli-na Helena", »Orfeusz w piekle" i „życie paryskie", a także opery „Opowieści Hoff- manna". CR

earpentra% Son Festival OFFENBACH

Juillet-Aou CARPENTRAS

Ale i dowcipu, czyli koncephi, jak powiedziałby mistrz Melchior, widząc to śmiałe zestawienie, tych dwu zna-ków własnościowych.

Janusz Szczepański z Lublina, napisał: Moją drugą pasją po filatelistyce jest filumenistyka... »Filatelista« zajął .się również i filumenistyką, za co jestem wdzięcz-.7n/ oraz przesylain swój znak własnościowy do galerii... życząc zarazem więcej tego rodzaju pomysłów.

Sam ekslibris projektował i wykonał Tadeusz Bażyn-Mewi«. Natomiast wspomniany wyżej dowcip odnaleźć się daje... w dymku z zapałki u doku ekslibrysy. Oto słowa tego dymku: zla jakake [w domyśle — zapałek] malej Pożarów. Słusznie, acz wielce przewrotnie...

II/ 14ELOUORA TLAWIKowlezA

Barok obok

prostoty

EX

• -- — L1HRI S

•••• O •

J ANI LS Z'

SZCZEPAŃSKI Mil. flit in

Stylowy zaś drugi ekslibris, Melchiora Wańkowicza, wykonany został przez świetnego grafika Stanisława Ostoje-Chrostewskeigo. Artysta znakomicie wykorzystał elementy typowe dla osoby i profesji właściciela tego znaku: obok rodowego herbu jest tam miecz, są pięk-nie oprawne księgi oraz mieszek z monetami!

Ba, ileż to prawdy, w samej rzeczy, potrafią powie-dziad nam te male znaki własnościowe o swych smześli-wych posiadaczach?!

(sz)

317

Stemple z orzełkiem cenzury wojennej

z lat 1944-1946

Od opublikowania żródłowej pracy o stem-pelkach cenzury wojennej z lat 1944-1948 dwóch Stanisławów: Adamskiego i Babin-skiego.) upłynęło 30 lat i chociaż w tym czasie zajmowało się tym zagadnieniem kil-ku autorów.) żaden z nich nie uzupełnił in-wentarza stempelków cenzorów. Jedynie S. Adamski, już po śmierci współautora .), opu-blikował obszerne uzupełnienie inwentarza stempelków cenzury.).

Zachęcony przez wybitnego znawcę przed-miotu S. Adamskiego, już od początków lat 60, rejestrowałem typy i numery stempel-ków cenzorskich zarówno na walorach, któ-re przechodziły przez moje ręce jak i zau-ważone w nielicznych tego typu zbiorach, eksponowanych niekiedy na poważniejszych wystawach filatelistycznych oraz notując je z artykułów i notatek prasowych, a następ-nie porównując z inwentarzem S. Adamskie-go. Rezultat tych wieloletnich poszukiwań i obserwacji zdecydowałem się opublikować, chociaż zdaję sobie sprawę, że nowych nu-merów jest niewiele. Swiadczy to zarówno o skrupulatności Adamskiego i Babińskiego, jak i mnogości walorów, którymi wówczas dysponowali autorzy pracy.

Dziś materiał z lat 1944-48, należący już do klasyki Polski Ludowej, występuje coraz rzadziej. Przyczyniło się do tego zarówno bezmyślne wycinanie znaczków z kopert dla Przygotowania modnej swego czasu masów-ki jak i przekazywanie na makulaturę ar-chiwów urzędów i instytucji.

Już Adamski zauważył, że na nielicznych.) kopertach, obok numeru cenzora widzimy odręcznie dopisaną literę „a", „b", „c" lub „d", nie umiel jednak wytłumaczyć ich zna-czenia. Stefan Petriuk.), jedyny zagranicz-ny badacz znaków polskich, który ma u-prawnienia eksperta PT", wysunął odnośnie literek dopisywanych przy numerze cenzora ciekawą hipotezę, przypominając, że: a) kil-ku cenzorów pracowało obok siebie, posłu-gując się jednym stempelkiem cenzorskim; b) nieliczne przesyłki były z jakichś powo-dów przesyłane do dalszej „nadzwyczajnej" kontroli i wówczas już nie przykładano stempelka a tylko dopisywano literkę; i wreszcie c) cenzorzy pracowali na kilka zmian, posługując się tyra samym stempel-kiem: każdy z nich dopisywał obok nume-ru tego samego stempelka „swoją literkę". Jestem skłonny przychylić się do pierwszej możliwości, choć nie można wykluczyć rów-nież pracy cenzorów na zmiany i takiego sposobu znakowania korespondencji. Jak by-ło naprawdę, chyba już się nie dowiemy.

O ile mi wiadomo, cenzorów sprawdza-jących korespondencję początkowo nie było wielu, świadczy o tym zarówno niewielka liczba stempelków będących wówczas w uży-ciu jak i zalegająca całymi tygodniami ko-respondencja do sprawdzenia; większość za-obserwowanych „literek" znajduje się na li-stach z jesieni 1944 r. i pierwszych tygodni 1945 r. Póżniej, występują w zasadzie już tylko same stempelki numerowe z orzełkiem, „literki" dopisywane są niezmiernie rzadko. Co zaś do drugiej możliwości to znane mi są listy, które dwukrotnie przeszły przez cenzurę, za każdym razem otrzymując stem-pelek drugiego cenzora. Spotykamy „literki" także na korespondencji urzędowej, a chyba takie listy byty najmniej „podejrzane'', aby je odsyłać do „superkontroli".

Mam odnotowane przykładowo nieliczne przypadki, gdzie obok, numeru cenzora na pieczątce, dopisano (z reguły chemicznym o-łówkiem) „literki". I tak „a" zauważyłem przy numerach: 8, 10, 12, 13, 167, 173, 178, 177, 179, 180, 228, 229, 239, 242, 277, 372 (typ 3) oraz 1537; „b": 8. 11, 174,'321, i 345; „c": 724 i „d": 180. Chociaż występowanie „lite-rek" podałem tylko przykładowo, zwraca u-wagę, że najrzadziej występują dopiski „c" i „d". Wszystkie literki, które widziałem, pi-sane były minuskułami, pismem „pisanym", tylko raz przy numerze 345 zauważyłem „li-terkę" dopisaną ołówkiem chemicznym ma-juskułami, pismem „drukowanym" („B").

Pozostaje do wyjaśnienia barwa przykła-danych stempelków, o której S. Adamski w ogóle nie wspomina, zaś S. Petriuk wymie-nia: czarną, stalowoszarą, czerwoną i nie-bieską. Należałoby dodać do tego barwę fio-letową, używaną — obok czarnej i niebies-kiej — najczęściej jesienią 1844 r., również różową i lilaróż, jak i wszelkie odcienie pośrednie, wynikające być może z nasącza-nia poduszek innym kolorem tuszu. Cza-sami odbitka stempelka sprawia wrażenie, że do poduszki dolano nie (uszu a wody. Sporadycznie spotyka się pojedyncze odbitki stempelków cenzorskich w barwie zielonej.

Być może używanie czarnego tuszu, prze-znaczonego do pieczęci metalowych, spowo-dowało że odbitki stempelka cenzorskiego nr 14 są z reguły trochę „rozklepane" a kresecz-ka nad numerem cenzora — pofałdowana. Odbitki innych stempelków nie wykazują tak widocznych śladów ich rozbicia.

Od polowy czerwca 1995 r..), kiedy cenzo-rzy zaczęli przykła0ać stempelki cenzury na wierzchniej stronie koperty, zdarzały się nieliczne przypadki przykładania stempelków na znaczkach i to nawet wówczas, kiedy obok na kopercie było jeszcze wolne miejsce.

318

ur • .5plawdzono przal CatIZIIK wojr•kową

86 Typ 1

?":7,i,.!

Sprawdzono przez cenzurę wojskową

345 Typ 3

Czasami nawet trafiają się znaczki „myte" z masówki, na których widać — obok da-townika — fragment stempelka cenzury.

fot. 1

Widocznie sprawa przykładania stempelków nie została uregulowana żadnymi wytyczny-mi, stempelki przykładane są bowiem w róż-nych miejscach koperty lub karty, oczywiS- cie na ich wierzchu. Zdarzały się także dwu-krotne przykladania stempelków, jeżeli od-bił się niedokładnie numer (przykładowo 1038) lub poprawianie olówkiesn źle odbitego numeru (przykładowo 1532).

Chciałbym także zwrócić uwagę na rzadki przypadek przyłożenia stempelka na skon-trolowanym telegramie (fot. 1). Prawdopo-dobnie telegramy były kontrolowane bez ich oznaczania, gdyż z reguły doręczane ludnoś-

~We 865 - • „ 866

JOG 2

ci blankiety nie miały stempelków cenzury. Być może cenzor przykładał je na doku-mentach, pozostających w placówce poczto-wej.

Tylko pomyłką przy rejestracji numerów cenzorów można wytłumaczyć dwa typy stempelków o tym samym numerze, które do tej pory zostały zarejestrowane. Można też domniemywać, że po zagubieniu lub znisz-czeniu stempelka cenzora, duplikat stem-pelka wykonany został już w innym typie, gdyż akurat ten typ byt wówczas produko-wany, przy zachowaniu nadanego cenzorowi numeru. Znamy dotychczas 22 takie przy-padki.

S. Adamski zauważył, że niektóre odciski stempelków typu 2 mają usuniętą koronę z

głowy orla. Zarejestrował następujące ich numery: 204, 347, 350, 389 i 395. Należałoby do tego wyliczenia dopisać 215. Bez zmian natomiast pozostają zarejestrowane przez S. Adamskiego: najniższy numer — 6 I naj-wyższy — 2298. Mimo że we wspomnianej przez Adamskiego grupie numerów 1141-1210 zostały już zarejestrowane pojedyncze

P Sprawdzono przez

cenzurę, wojskową

271 Typ 2

11

Sprawdzono przez cenzurę wojskową •.

355 Typ 4

s +: Sprawdzono przez SprzwYd=ona przez cenzurę wojskową cenzur:u vrojtlee■wą

S 1 7 Typ 5 (59, "1")

Spiawdzono przez Sprawdzono przez cenzurę wnis,"q cenzurę wojskową

711 Typ

jatł

SprawcIzcmc przez cenzurę wojsktnvą

MOI

TYP 10

Typy 1 podtypy stempelków

numery stempelków cenzorskich, to w dal-szym ciągu nie spotkałem jakiegokolwiek stempelka w grupie numerów 401-500. Cha-rakterystyczne, że typ 6 występuje w gru-pie 578-600, przerywany zresztą przez po-jedyncze stempelki typu 2 i 5; nie spotkałem dotychczas typu 43 w grupie 601-700.

()OO

Typ 6

832 Typ 5 _.••

SprewJmno p,ez cenzurę wo jskową

1067 Tyż 9

alo

1-10o 10 ,2 M

5 5 5 5

5

6.

fi

s

10

,D

10

8, 10

10 10

10 ld

o . 14' lo

10

10 10

10

10

10 tio

18 8 .ffirmm.rs. mm= 1~111=111131•

merimienrin Nnirmmamium ummmummerimemnemen urirmnsrditin rurdurnMEINI ennnummumonEnumiNG minmiMirinini =www= minneminehmnewiennmale 11•1111E1111111•111111•11111,111•1•1111E1 emen=mumnEminnmenffi MITIMMEMIEHEEDEMIli

1-500

1201.1500 10

10

~WW. IMEEEM • WIEM« EIMWEE

10 1401-1500

10

10

D

10

IÓ 10

10 lo 10

0 10'

10

10

10

110 lo w 10 w 109 w 101 10 ,0 W ,0 10 lo lo lo w 10

10

10

10

M1 700

MUMMemunannennonn memmemeincinannonne BEZEMMEEEDNummemm lemmummemmnnemem immium====== 1~~~11111~1~1 REimmemEI mmemmememme MWBUDOW~~ Eummummommume MIIREEMMemnummffin

1-900

who '', D lo.' lo lo

łdt 10

W 10 10 10 10

10

9

9

t0 +o W .

0 10

10

tó

10

10

10 10

10'

10

10

10

10

10 10

10

lo

10

10

10

10

10

B 8 8

Et 8 8 n i

8 8

!B

10w OD

.01-11

10

M

10 10 10 10 110,1200

lo 10 10 ID

10 M 10 110 ro 10 10 10 10

10 10 10" 10 10 10

10 113 10 10 9 0 10 10 10 10

10 10 10 9 10 10 10 10

lo 10 lo 10 10 10 10 10 10

10 10 10 15 9 w 10 10

O 10 9 10 10 10 10 O 9 50 10 10 10 10 1050 s.- 10 A 10 'ID

1913

Dotyenezes zareieStrowene nurt., stempelków

• = numery nie unrznlone w tabeli S. Adam-kiego

w nasteDnyrn numerze

Janusz Zbigniew Piekut

•.3

5

5

10

10 1C . 1D 4 10 10 104-

lo

Idlo 10 10

10

łO

o 10 10 ID IC 10

ydw10 i m; m

lana

1821-1 :27

2001-2100

10

1901 2000

501 500

5 5

5

,

5 5 Ś

fi

/01-600

1301-1400 10

W . 10 1651-17M

ID 1001 w

10 10

10

10

10

g.

W O

W 10

10

10

10 10 10 Z101-2200

1. I 1t0 W W 00110 0110

m m • w w w M lo 10 w, ww w w w w w w w lo I w

• wwww ww - w m ww 10 W W 10

0 10 10 10 10 10

10

10

10 10

10

10

0

10

10 10

1,111,

10 10

14 w

W MW. 1010 g

10

10

10

EME111•11•1111111111=1111111111eflEk ImeMDENMOhnemmiabb łembliflIMMEMBEIMEDIM 11111•1k51111151"111WEIDEsill Bilibbrumenewleerummen11111 61•1011115MIDEb eeeeeeeeee nmemmihniene==== eammeemommemmame 1100~~~MERDEI

301-400

nowości Q POLSKIE

.70. ROCZNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGLOSCI POLSKI

19181988 — znaczki o tematyce gospodarczej"

Z tej okazji będzie emitowana seria wy-dawnicza znaczków polskich, które zapre-zentują ważne przedsięwzięcia gospodarcze II Rzeczypospolitej. Znaczki te wprowadzane będą do obiegu sukcesywnie i w różnych terminach, ma ich ;być w serii sześć, o na-stępujących tematach i nominałach:

• 15 zł — Gdynia (nakład 8 mln sztuk), • 15 zt — COP, Huta Stalowa Wola (na-

kład 8 mln), • 20 zł — WIML (nakład 8 mln), • 20 zl — Hipolit Cegielski (nakład 8

mln), 40 zt — MTP (nakład 5 mln), 45 zł — PZL (nakład 5 mln).

Znaczki, koperty FDC (osobne do każdego znaczka) oraz kasowniki okolicznościowe zaprojektował artysta grafik Andrzej Serze-paniak. Wydrukowane są wielobarwną tech-niką rotograwiurową, na kredowanym pa-pierze. Arkusz sprzedażny ma 50• sztuk.

• Gdynia miasto i port; budowę portu „przy Gdyni" (wówczas jeszcze wiosce) za-twierdził Sejm w 1922 r, a już 29 IV 1923 r. uroczyście uruchomiono przystań morską, zwaną Tymczasowym Portem. Wojennym i Przystanią dla Rybaków. Prawa miejskie Gdynia otrzymała w 1928 r. Rychło stała się ważnym portem na Bałtyku. Na znaczku (w formacie 43 X 31,25 mm) ukazano frag-ment pierwszego nabrzeża, dźwigi mostowe do węgla i rudy oraz herb miasta. Data o-biegu nie ustalona; znaczek najpierw znaj-dzie się w Upt. GDYNIA L

• Centralny Okręg Przemysłowy COP, to największa inwestycja II Rzeczypospolitej, o znaczeniu zbrojeniowym, ale i cywilnym oraz gospodarczym dla ubogich dotąd tere-nów w widiach Wiaty i Sanu. Huta Stalo-wa Wola im roku budowy, dala już 5 wrześ-nia 1938 r. pierwszy wytop stali, przy uży-. ciu najnowocześniejszej wówczas w Euro-pie technologii. Znaczek ukazuje panoramę zakładu i emblemat huty. Format znaczka 39,5X31,25 mrn. Data wprowadzenia do obie-gu 5 września 1938 r. w Upt. STALOWA WOLA 1.

• Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej WIML (1928-1988), to jedyna w Polsce pla-cówka medycyny lotniczej i kosmonautyki (tu opracowano i wykonano program badań pierwszego naszego kosmonauty). Na znacz-ku (w formacie 43X31,25 mm) są dwa przed-

wojenne samoloty sanitarne, typu Henriot XIV, na tle hangaru i emblemat WIML. Da-ta wprowadzenia do obiegu 12 października 1988 r. w Upt. WARSZAWA 1.

• Założone przez Hipolita Cegielskiego (1815-1888) zakłady w Poznaniu HCP, to fabryki o historycznym i aktualnie istot-nym znaczeniu dla naszej gospodarki. Zna-czek (w formacie 43X31,25 mm) uka-zuje portret założyciela oraz lokomobilę pa-rową z 1883 r. i emblemat Zakładów. Data wprowadzenia do obiegu nie ustalona: zna-czek najpierw ukaże się w Upt. POZNAN 1.

• Międzynarodowe Targi , Poznańskie MTP, zatwierdzone były przez Rząd Rzeczy-pospolitej w 1928 r. Natomiast Mm Pierw-szy Targ Poznański odbywał się już w 1021 r. Od 1927 r. Targi Poznańskie otrzy-mały członkostwo UFI (Union des Foires In-ternationales). Na znaczku (w formacie 39,9X31,25 mm) przedstawiono główne wejś-cie na MPT, wieżę Górnośląską oraz emble-mat Targów. Data obiegu nie ustalona; zna-czek najpierw ukaże się w Upt. POZNAŃ 1.

• Państwowe Zakłady Lotnicze PZL (1928-1988), produkowały nowoczesne, na owe czasy samoloty w zakładach w Warsza-wie, Mielcu i Rzeszowie. Na znaczku w for-macie 39,5X31,25 mm) ukazano samolot typu Łoś, na tle hangaru i emblemat-PZL. Zna-czek wejdzie do obiegu 23 sierpnia 1988 r. w Upt. WARSZAWA 1,

(m)

Stemple okolicznościowe

Dyrexcla Generalna- PPTT wyraziła zgodą na stosowanie:

11 IX w Upt. zlotoryja 1 — datownika: Woje-on5dzlde Swięto Plonów.

15 IX w Upt. !minim 1 — datownika: III Mistrzo-stwa Polski Rzemiosła w Brydżu Sportowym. -15 IX w Tlpt. Gódź 1 — datownika: 50 lat ZOO

w t.odzi. 17 IX w Itpt. Bydgoszcz 1 — datownika: Wysta-

wa Filatelistyczna „kurs tet". 17 IX w Upt. Gdansk 1 — datownika: 70 lat

Związku Zawodowego Kolejarzy.

321

1

34-423

R Skawa

Sieniowa G

R kIN. Targu •iN

11111986

34-423

+.1o N

Ol

17 IX w Upt. (Marok 1 — datownika: Spotkanie Klubu Zainteresowań POP — „Kolejnictwo .88..

17 IX W Upt. Lont 1 — datownika: Wystawa Filatelistyczna — nimf]] TE

18 IX w Upt. Antonin — datownika: VII Festiwal „Chopin w barwach jeSieni".

25 IX w Upt. Jeziorany — dattawilika: 650 lat na-dania praw miejskich. / 27 IX w Upt. LIMB» 1 — datownika: IV Miedz, narodowy Konkurs 322odych Skrzypków im. Ka-rola Lipińskiego 1 Henryka Wienfawsklego.

27 IX w Upt. Wroefmla — datownika: Nadanie Szkole Podstawowej Nr 1 imienia 68. Wrzesińsklego Pulko Piechoty.

M IX w Upt. Midi 62 — datownika: 45 lat LWP — Centrum Szkolenia Oficerów Politycznych.

7 X W Upt. Trzebnica — datownika: 850 lat Tronbnicy 1128-1988.

8 X w Upt. Tarnów 1 — datownika: Oroloniecie Pomnika Wincentego Witosa — Wystawa Filatelis-tyczna.

li X W Upt. Gdynki 1 — datownika: 45 lat Lu-dowego Wojska Polskiego 1043-1588.

14 X w Upt. Warszawa i — datownika.: 60 lat -Polska Poczta, Telegraf f Telefon.

15 X W Upt. HOrOdlo — datownika: 175. rocznica 117111 110rOdelaidej — Sesja Naukowa.

m X w Upt. Warszawa 86 — datownika: 60 lat Wojskowego Instytutu Medycyny LotnioroL

21 X w Upt. Bydgoszcz 1 — datownika: Zakłady Teleelektroniczne „Talkom-Telfa• 60 lat 1928-1588.

22 X w Upt. Poznań 2 — datownika: 40 lat Związku Ky110102102nego w Peroro.

23 X w Upt. Lublin 1 — datownika: Unbrorsytet Marii Curie-Sklodowsidej 1944-1988.

27 X W 'tint. Gorron Wikp. I — elatOWnIka: Oca-lić dy przySZIOSei — Spiroderz n. Wartą XVIII W.

• •

Uwaga, zmiana daty StOSOwaola.

130PIT we Wroclawiu zawiadamia, te datownik o trroct: Mistrzostwa Europy Juniorów w Zapa-sach będzie stosowany 19 IX w Upt. Waibmyeli 1 (a nie 17 VIII jak podaliśmy w ,,F" nr 6/88, str. 120.

•

Stempel okollronorolowy: Muzeum Ruchu SPOI-dzielczego W Polsce będzie stosowany 28 IX W tint. Nakazów 1 (a nie 23 IX jak podalinnY w ,,P" nr 11/88, IW. 246).

•

UKAZALY 131$:

ZNACZKI

wartUśtl 95 zl z dopłatą f0 zł, wydany z okazji

Redakcja nie odpowlada za tread ogtoszeń

Odstąpię bloczek „Zamek", wymienię na maczki zachodnie, Chin. Filipaki, Warszawa, Nowa-Wiejaka 4/27

po-ssI

Kuplę ZSRR bloki 6-8, SteMple Poznania, Niemcy, RFN. lotnicze. Watykanu, Francji. Żeletwitlewicz, Pożarna 5, Buszów.

(F-12)

SwP „Pinladia 88" (Zarządzenie Ministra Trawna.- tu, Żeglu331 i Lacznosw nr H z 30 V 1888 ro•

27 VI wprowadzono do obiegu 6 znaroków pocz-towych wartości 15; 20; 20: 25; 90; 55 n emisji

aZf.g1"2MiNatm !i,),":,'":4'.,-274L111'0"zA`za`zs- nr 65 z 21 VI 1958 r.).

KARTKA

VI wesela do obiegu kartka pocztowa ze klem wartości 12 zl, wydana z okazji 40. rocznicy powstania Światowej Organizacji Zdrowia (zarzą-dzenie Ministra Tranportu, Żeglug( i IneroOaci nr 92z 18N 1988 n).

6/03 L !ZNACZKÓW POLSKIG141

Pomyłki w kodach

Kodem upt. Sieniowa k. Nowego Targu jest nr 34-423. Ale ten sam kod wydru-kowano również na erkach upt. „Skowa", chociaż stempel „firmowy" tego urzędu po-

daje kod inny, mianowicie 34-413. Aby by-ło jeszcze ciekawiej i weselej „Spis poczto-wych numerów adresowych" podaje dla Sko-wy kod nr 32-439.

34-300 Poidllin

R 00300V: Upt. Zakopane 1 ma kod nr 34-500, zali

upt. Poronin — 34-520. Drukarz poronili-sktch erek tego jednak nie aprobował, gdył w upt. Poronin przylepla się również erki z zakopiańskim kodem.

Osa Summa Warszawa

22

ffl2,20F3

Leksykon Poczt Świata pod redakcją Tadeusza Grodeckięgo

FINLANDIA. Republika Finlandii. Suomen Tasaval-ta (jęz. fiński). Republiken Finland (jęz. szwedzki).

Państwo w Europie pn. nad Morzem Bałtyckim — zatoka Fińską (od po.) 1 Zatoką not-Moka (od zach.). Graniczy od pn. zachodu ze Szwecja. Od pn. 2 Norwegią, od wsch. z

ZSRR. Stolica — języki urzędowe: fiński i szwedzki.

Finlandia byle od średniowiecza pod panoWa-nlern Szwecji, a od ubiegłego wieku — noajt da-k0 wiotkie księstwo).

Pierwsze znaczki wydano w 1856 r., z no-minatami w kopiejkach, a od 1860 r. — w pean) i markach (ilustracja — herb Fin-landii).

Od 1875 r. na znaczkach byl napis „Fin-land — Suomi" alfabetem łacińskim. W 1891 r. wprowadzono typ znaczków rosyj-skich i nortónaiy w kopiejkach i rublach. Miały obieg tylko wewnętrzny. W 1901 roku znów wróciły penna i marki.

W 1917 roku Finlandia uzyskała niepod-ległość. Na znaczki wrócił na stałe napis „Suomi-Finland'.

Waluta: 1 marka = 100 pałani.

Prowincją Finlandii są Wyspy Alandzkie. p. „F" nr 1, str. 11, hasło „Alandzkie Wy-spy''.

FRANCJA. Republika Fran- ,2".iih--m-2,;—M-K. turka. France, Rćpublique

Franc.aise. nahotwo nad :Oceanem Atlan-

tyckim (na mn.), Morzem gród-ziemnym (na pd.) i Morzem Pn. (na pn.) oraz Konałem La Man-ele. Graniczy: na pn. wschodzie z Belgią i Luksemburgiem, na wschodzie z RSW, SiwraJcarle 1 Wiochami, na pd. wschodzie 2 Mazaka, na pd. z Hiszpanie I An-

dorą. Do Francy należy też wyspa Konarka (Cor-sa) na Marni Sródzienanym. stolicą Francji jest paryt, Język urzędowy tzattCUSE1-

Francja wydaje znaczki od 1849 r. Zawsze napis na znaczku wyraźnie wskazuje kraj jego pochodzenia. Podajemy kalka przykła-dów poczynając od pierwszego znaczka „Re-Pub. Franc.", Rząpice Francais"„Republi-que Franęaise", „France'', „RF" (przez wiele lat, w różnym powiązaniu graficznym), „Poster Francalses" a nawet „Etat Francais" (w czasie II wojny we Francji Petaine'a).

Francja wydaje też znaczki dla Andory (p. „F" nr 2, str. 35 hasło „Andora, Poczta Francuska").

Waluta: 1 frank francuski = 100 centy-mów.

Od 1984 r. Tuvalu wydaje oddzielne znacz-ki dla 8 (z 9) wysp tworzących państwo, m.in. dla Funafuti. Na znaczku oprócz naz-wy kraju „Tuvalu" jest podana nazwa Wys-py. Językiem urzędowym jest angielski.

Pozostałe 7 wysp mających również „włas-ne" znaczki w Tuvalu to: Nanumanga, Na-numea, Niutao, Nui, Nukufetau, Nukulaelae, Vaitupu.

Według obliczeń z ,1982 r, Tuvalu ma ok. 8 tysięcy mieszkańców.

Dawna nazwa wysp: Milce (Lagunowe) i byly częścią kolonii Wyspy Gilberta i Ellice.

Waluta: dolar australijski = 100 centów.

GABON. Republika Ga-bońska. Republique Gabo-naise.

Państwo W Afryce Spadko-wej nad Oceanem Atlantyc-kim. graniczy z Gwinee Rów-nikową, Kamerunem i Kon-giem. Stolica — Libreville. Je-zyk urzędowy francuski.

Gabon, jako kolonia francuska, wydawał znacz-

. ki od 1886 r. W ,Plerw- szych latach byly to przedruki-na znaczkach kolonialnych francuskich. Od 1004 r. — wy-dania definitywne z napisami: Republique FrancaiseGabon; RFICongo Francais/Gabon; RFGabon.

W 1936 r. nazwa „Gabon" znikla ze znacz-ków. Terytorium przyłączono do kolonii „Francuska Afryka Równikowa" (Afrique Equatoriale Francaise).

Gabon uzyskał niepodleglość (i czionko-siwo w ONZ) w 1960 roku. Ale już od 1958 roku mial autonomię wewnętrzną. I dlatego od następnego roku 1959 wydaje znaczki z napisem „Republique Gabonaise".

Waluta: 1 fr CFA= 100 centymów.

FUNAFUTI. Tuva-lu — Funafuti. Jedna z 9 wysp kora-lowych na Oceanie Opr,- kojnym, tworzących od taca roku niepOdlegle państwo w ramach Bry-Wiskiel Wspólnoty Na-rodów — Tuvalu.

323

liowoś c i dh MV ZAGRANICZNE

ALBANIA. 6 VI — 1 znaczek „X Kongres Związku Kobiet Al-bańskich": 111) P.

10 VI — 3 znaczki „Finały 8. Mistrzostwa Europy w Plice Noż-nej": 30; 80 ci; 1.20 lek.

ALGIERIA. 27 H — 1 znaczek „Autonomia ekononb.na przed-SiębiOrStW": 1 dh.

w III — 1 znaczek „Miedzyna-rodowy Dzień Kobiet": 1 dh.

ANGUILA. 28 IV — 4 znacz-ki i blok „Wielkanoc": 90; 95 c; 1; 2.50 dol.; blok 6 dol. (lin..

ANTIGTIA I BARBUDA. I III — 8 znaczków i Y bloki ,,Miejs-cowe ptak)": 10; 15; 50; 60; 70 C; i; 2; 4 dol.; I bloki po 5 dol.

MOTYLE HOLENDERSKIE 8 V — 3 znaczki z dopłata .100-lwie Mostu królowej Emmy": 55+25 c; 115+55 c; 190+61I c.

ARGENTYNA. 21 V — 4 znacz-ki (w czworobloku) „Dzień Pra-cy»: 0.50 a X 1.

AUSTRALIA. 21 VI — 4 znacz-ki (w 2 parkach) „100-lecie osad-nictwa w Australii" (tzw. wyda-nie ..101111 Netto" 2 W. Brytanią — „F". nr 12/88, str. 277): 37 e X 2 (osadnik na tle flagi: portret królowej Elżbiety II i Opera w Sydney); i dol. X 2 (VON.. Szekspira 1 Lennona; gracy w krykieta).

21 VI — I znaczek „400-lwie osadnictwa w Australii" (wyd. ,doint iss." z Nową zelandią): 37 c.

AUSTRIA. I VI — 1 maczek -,,50-lecie śmierci dramaturga Ocitina von Horwath'a": B sz (portret).

BELGIA. 8 VI -.. 2 znaczki i blok z dopłatą „Igrzyska 011..1- Mdc": 9 f + Y f; 13 f + 3 f; 01010 50 f + 12 f maratończycy — blok; maratończyk — znaczek z bloku).

BARMAN. 15 H — 4 maczki 1 blok „Zimowe Igrzyska 011..1- alcie w Calgary (11)", k; 7; 8; • nu; blok 25 nu (rysunki diu nelowskle).

31 HI — znaczków 1 blok komiki transportu": 50 ch; 1; 2; 3;

4; Ol 8; 7; O; 10 nu; bioz 25 no. X4:

BOLIWIA. 3 III — 16 znaczków ‚Wizyta Papieża": 20 c X 3; 30 e X 2; 90 c; 50 c X i; CO c; 70 X 2; 80 cX 3; 1.30 bX 2.

BRAZYLIA. O IV — znaczek JOSe Bonifacio de Andrade e

• — 150-lecie śmierci, 20 cz. O V — 1znaczek serii obiego-

wej „Caca dos Contos w Our0 Preto": 200 cz.

BURKINA FASO. S V — 5 znaczków i blok „igrzyska Olim-

pilskie w Seulu": 90 f (znak „olymphilem); 160 f (znicz olimpijski); 175 f (Plika nożna); 235 f (koszykówka); 450 f (siat-kówka); blok 500 f (bieg na 1500 M).

CHEOSKA REP. LUD. 55 112 - 1 znaczek Kongres Naro- dowy": 8 f.

DANIA. 16 VI — 1 znaczek „In-dywidu Ino Żużlowe Mistrzostwa Swiata 1985". 4.10 dkr.

16 V Y 1 Znaczek „150-lecie Duński j Federacji PmernyNo-wej": 3 dkr. (obraz mai. P.S. Kroyer „Przemyslowcy").

02113UTI. N ID — 1 znaczek „Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Calgary": 45 f.

10 V y 1 znaczek „Powszechne szczeplerda do 1990 r.": 125 f.

EGIPT. 3 III — 1 znaczek ,Kre-brrty jubileusz Mantram (Egipska Kompania dla Transportu Mo, skiegor: 5 p.

29 IV y i maczek ,,Srebrny jubileusz jiMilzkailskiej Iirdi POCZ-

EKWADOR. 11 III — S aneroid „BO. rocznica wprowadZenia ubez-piecz. spolecznyell": 50; 100 s.

Fro21. 19 VI — 1 znaczek „Swiatowa Rada Kobiet": 95 c.

FRAND3A. 29 V — 1 znaczek „Kongres Federacji Francuski. Towarzystw Filatelistycmych": 2.20 fr.

nie' y.sza—ns' zn%apeltiłosP\rVaytg - ym: 3. O fe.

O V — 1 maczek „Międzynaro.. doWa pomoc medyczna": 3.60 fr. 20 VIy 4 maczki Iiiiitoire

N turelle" G.L BuLfon: '2; 3; 4; 5 fr.

27 VI — 1 znaczek .100-lecie Strzelców Alpejskich": 2.50 fr.

GABON. 17 IV — 1 znaczek lot-nico" „75. rocznice pobytu w bonie dr A. Schweitzera": 500 f.

HISZPANIA. 20 IV — ł mai.. „Dzień Znaczka": 20 pts (portret Francisco de Tassiu. 1 V 1 znaczek „100-lede

(Powszechny Zwimek PracuJąCYch): 20 pts (portret Pa-blo Iglesiam I emblemat CGT).

HOLANDIA. 14 VI — 2 znaczki ‚Wilhelm III 1 Maria I/ Oazom

200-leCie koronacji na tropie Anglii,. Szkocji ł Irlandii": 21; 75 c.

HONGKONG. 10 VI — 4 znaczki „Drzewa Hongkongu": 50 O; 1.30; 1.70; 5 dol.

IRLANDIA. 7 IV — P znaczki w parce „Igrzyska Olimpijskie w Seulu": 28 p X 2.

7 IV — 1 znaczek „William T. Cosgrave —polityk": 24 p (ponami).

7 IV — ł znaczek „100-lecle u-rodzin Bany Fitzgeralda": 50 p (portret).

7 IV — 1 znaczek „50-lwie kor-

=lego"nirp'eLs t̀t:".".,?.1:4Z-.

ISLANDIA. 8 VI — 1 maczek Letnie igrzyska Olimpijskie w

Seulu": 18 kr pilkarz reoui.• 9 VI 3 znaczki „Kwiaty": 10;

50 kr.

324

01DAN. SUŁTANAT. I VI — 4 20 V — 1 maczek „Flaga USA znaczki „Tradycyjne nemioslo w nad Parkiem Narodowym Von-Omanie": 50 b (tkacz); 100 b lnie (Kalifornia).: 25 c. (gał"..ł=): 150 b (Wyrób chał-wy); 200 b (lutowanie wyrobów ze srebra).

ONZ. 17 VI -- 8 znaczków (po dwa dla Biur ONZ w Genewie. Nowym Jorku, Wiedniu) ,RPort = Zdrowie"; 0.50; 1.90 frs.; 38 c; B; Baz.

PERU. 10 III — 1 maczek „150. rocznica Ministerstwa Edukacji": 1 Min

14 III — 1 znaczek „Koronacja Matki Boskiej.: 10 inti.

16 M — 1 znaczek „Kampania przeciwko polio międzynarodowe-go Rotory Klubu": I Ing.

JAPONIA. 80 V — 1 znaczek „Kampania zalesiania": 60 yen.

3b V znaczki (2 packi) „Oku-no-Hosonlchi (VI).: 00 yen X 4.

JUGOSŁAWIA. 24 II — blok „Konferencja dla bezpieczeństwa państw balkaliskich": 1500 din.

21 III — blok „igrzyska Mim-Minie w Seulu": 1500 Mn.

KANADA- 1 VI — Z znaczki ..ochrona fauny i irodowiska": 37 c X 2.

KOLUMBIA. 4 II — 1 mamek „TelekoniUnikaCja na wal — plan narodowy": 70 p.

KONGO. 111 II — 2 znaczki „N. rocznica Wielkiej Rewolucji Paź-dziernikowej": 75; 120

KOREAŃSKA REP. LUD.-DEM. 11 II — 1 znaczek i blok ,,Rocz-nica urodzin Klm Il Songu": 10 mon; blok W ozon.

17 II — 2 blok( „M lat dna-lalnoni Czerwonego Krzyża": a znaczki w bloku: 10; 20 X 2; 90 ozon; 1 maczek w bloku: 80 ozom

1 V — B znaczki „SWP Fin-landia OB": 40 non (niski lado-laniem „Urno"); 60 ozon (sko-czek narciarski Mafii Wyklinieni

KOREA PD. 8 V — 2 znaczki doplata »OlimpiadaSeulu

198:1":198:1": 80 ł w

won X 2 (zawod- nik ze zniczem; stadion olimpij-ski).

7 V — 1 znaczek .125. rocznica Międzynarodowego Czerwonego Krzyża": BO won.

MALGASKA REP. LUD. — 15 U znaczki „Światowy Rok Miesz-

kań ella Bezdomnych.: 80; 250 f.

MALI. 4 TV — 1 znaczek lotni-czy „H. rocznica Śmierci Pabla Picasso": 600 1 („Arlekin").

MALTA. 28 V — 1 znaczek MlędzynarodOWeg0

Czerwonego Krzyża I dziatek:1MM Czerwonego Póticsięnn", 4 C.

28 V — 1 znaczek „Europejska Kampania na rzecz solidarności Północy z ,Poludniem, 18 c

— .

28 V znaczek „90-lecie Swiatowej Organizacji Zdrowia — WHO": 10 C.

NIGER. 8 IV — 1 maczek „No-we wielkie targowisko w Nica-nicy": 85 f.

NOWA KALEDONIA- 13 /V — 2 O naczki „Chaty melaneWiside"

19; 21 O. 27 IV — 1 znaczek „125-lecie

Czerwonego Krzyża 1 Czerwonego Pólicsiężyca": 300 f.

NRD. 21 VI — 2 maczki (w Parce poziomej przywieszkę między nimi. Jeden znaczek z cloplan) „10. Mlodzietowa Wysta-wa Znaczków w Erfurcie": 10 ł ł 5 f; 85 f.

21 VI — 2 znaczki (w parce po-ziomej z przywieszko między ni-mi. Jeden znaczek z dopielę) „10. =odzieżowa Wystawa Znaczków

Karl-Manc-Siadt": 20 ł 5 1: 50 f.

20 IV 1 znaczek na lnie Na- rodzenie dla pracowników pocz-towych f Molówki. dziecięce: I ind.

POLINEZJA FRANCUSKA. 20 V — 3 znaczki „Malarstwo na lapie (rodzaj materio/ul": 52; 54; 64 f.

PORTUGALIA. 13 V — 1 blok „Evora — dziedzictwo Światowe — Lubrapes 811.: 150 esc.

PORTUGALIA. MADERA. 15 VI — 4 znaczki „Ptak) Madery": 27; 60; 80; 100 ese.

PORTUGALIA. MAKAU. 1 VI -3 znaczki „40. rocznica Swlato-we] Organizacji Zdrowia — WHO": M a (karmienie pienia): 841 a '(szczepienie); 2.40 pt (odda-wanie krwi).

TANZANIA. 15 II — 4 znaczki t blok „Tradycyjne zawody w Tan-zanii": 2; 3; 8; 20 sz; blok 30 m.

TOGO. 25 3I — I znaczek „Mn-drynarodwry Fundusz Rozwoju Rolnictwa": BO O.

TUNEZJA. 20 III — 4 znaczki 1 blok („Deklaracja 7 Listopada 1987 blok '(dety1510;zar1L4=) 12zy's kie 4 znaczki.

21 III I znaczki „Mtodon przemiany": 75; 150 nz.

9 IV — 2 znaczki „M. rocznica dnia męczenników": 150; 500 m.

TURCJA. 2 V — 2 znaczki „Europa CEPT": 200; 800 1.

29 V — 5 znaczków „Lokomo-tywy": 50; 100; 200; 300; sm

USA. 10 V — 1 znaczek slut-bowy (w rolce) „Kara za ancie do celów PrYwził320,, — Penalty Mail.: 20 C.

23 V — ł maczek .20041ecie KonstS ozu PoMelniowej Karoli-ny": Z5 c.

M V — 2 znaeZki (W zenyel-ku) „Ptaki.: 25 c X 2.

WALLIS i FUTUNA. 8 IV — 1 znaczek lotniczy „MMMCM Quen-tle de la Tour":90 t (autoportret w koronkowym Żabocie).

WATYKAN. II VI — 2 znaczki ..1000-leCie Chrztu Rusi": OO; 00; 2500 L

WIGRY. 1 VI — 1 mamek „Kongres »Euroczek• w Buda-peszcie. z okazji 20-lecia °urocze. klm jako środka płatniczego: 4 ft.

WŁOCHY. 16 V — 2 znaczki „Sport wioski": 500 1 (golf); 0150 I (Puchar Świata W Plice Nożnej 00")•

23 V — 1 znaczek ,,Sport wios-ki": 650 I (Mistrz Wioch 1987-18 w plice nożnej).

WYDAWSZE KORCI SŁONIO-WEJ. 0 IV — 1 znaczek „Dzieci Znaczka 1988": 135 f_

ZMUL 2 IV — 1 znaczek „Ma-Detta S. Szaginian (pisarka) — 100-lecie urodzin": 10 kop. (Por-tret).

6 IV — 1 znaczek „40. rocznica Radziecko-Finskiego ukladu o Przyntre, współpracy i wmiata-nej pomocy": 15 kop.

M IV — 1 mamek „Dziad Kos-monautYkl": 15 kop,

20 IV — 1 znaczek ,.122leó EWY-clestwa.. . 5 kop. (obraz P.A. Kri-wonogowa „Zwycięstwo", 3040r.).

20 IV — 1 znaczek „150-lecle miasta SoCzi": 5 kop. (sanato-rium „Kaukaska Riwiera" i dwo-rzeM.

22 Iv — 4 maczki (W czworo-bloku) »118 rocznica urodzin W.I. Lenina": 5 kop. X 4 (profil W.I. Lenina 1 gmachy Jego Muzeów w Moskwie, Leningradzie, wie i KrasnOjarsku).

one

FILATELSTYCZNA WYSTAWA PRZYJAŹNI

JASTRZĘBIE ZDRÓJ 88"

Organizacja każdej wystawy wiąze się z kłopotami. A my wystawa pięciostronna nie tych klopotów pięciokrotnie więcej? Czy sukces też bywa pięciokrotnie większy?

Na pierwsze pytanie gospodarze dawali wymijające odpowiedzi. Odpowiedzi na dru-gie — szukałem przez caly czas pobytu w Jastrzębiu.

Jastrzębie Zdrój otrzymało prawa miejskie przed dwudziestu pięciu laty. Można Dowie-dzieć: wychodzi zaledwie z wieku niemo-wlęcego. Ale to nie byłoby prawdą. To 102-tysięczne miasto stoi na węglu. Zbudowano więc 5 dużych' kopalń, wyposażono je w nowoczesny sprzęt i urządzenia. Każda z nich przynosi zysk.

Do małej mieściny przed 25. laty zaczęli ściągać młodzi, pełni energii i przedsięblor-mości ludzie. To największy kapitał Jastrzę-bia Zdroju ale i ... problem. Tych ludzi przy-bylych tu z całej Polski trzeba teraz zinteg-rować. Temu celowi m.in. służyć mial), ob-chody jubileuszowe miasta. Ważnym ich ele-mentem byle Filatelistyczna Wystawa Przy-jaźni i pobyt zagranicznych delegacji filate-listycznych z Doniecka, Halle, Miskolca i Ostrawy.

•

Wzgórze Wyzwolenia. Symboliczna mogiła oswobodzicieli miasta, Minierzy radzieckich, czechosłowackich i polskich. Zginęło ich oko-li, 900. Najwięcej radzieckich. Bielą odcina się od zieleni drzew ogromny pomnik ko-biety-matki, z zadumą spoglądającej na mo-giłę swych synów — bohaterów. • W takt przejmujących odgłosów werbli idą trójkami delegacje mieszkańców by dożyć kwiaty. Długi sznur tych „trójek". W czo-łówce nasi goście, filateliści.

Uroczysta sesja rady narodowej. Ostatnia w tej kadencji. I znów w pierwszych rzę-dach goście miasta — filateliści z kraju i za-granicy.

A na zakończenie sesji — przepiękne, peline werwy i żywiołowości, ale równo-cześnie prezentujące wysoki poziom artys-tyczny — występy dzieci i młodzieży. Tych, którzy się urodzili w Jastrzębia, dla któ-rych jest to ich rodzinne miasto. Własne i chyba ulubione, bo wiadze i zakłady pracy wiele robią, aby Jastrzębie stale pięknialo i dobrze się w nim żyło.

•

11 czerwca, Zespól Szkól nr 2 im. Wojcie-cha Korfantego, w osiedlu Staszica. Do otwarcia wystawy jeszcze sporo czasu, ale w ogromnym hallu kręci się sporo ludzi. Niektórzy przyszli całymi rodzinami z są-siednich kamienic. Nastrój więc rodzinny, ale zainteresowanie eksponatami prawdziwie filatelistyczne. A jest co oglądać. Ok. 100 eksponatów, w tym po 10 z CSRS, NRD i Węgier, 7 z ZSRR.

Przestronnie ustawione gabloty, dobrze o-świetlone. Zbliża Się godzina otwarcia. Jest osobisty przedstawiciel Protektora Wystawy Manfreda, Gorywody, I sekretarza KW PZPR w Katowicach; są w komplecie przedstawi-ciele wiedz miejskich z przewodniczącym Komitetu Honorowego Ryszardem Leszczyń-skim, I sekretarzem KM PZPR w Jastrzębia Zdroju i prezydentem miasta Henrykiem Janki: są dyrektorzy kopalń, zaproszeni goś-cie. Przybyli też członkowiś prezydium ZG PZF z prezesem Henrykiem Białkiem; jest przewodniczący Głównego Sądu Koleżeńskie-go Stanisław Sadowski; radośnie się uśmie-cha Józef Szydło, prezes ZO PZF w Kato-wicach. Wszak ta udana Wystawa jest na te-renie jego Okręgu. Nie ukrywa zdenerwo-wania Emil Karzełek — przewodniczący Ko-mitetu Organizacyjnego. To wprawdzie już druga wielka wystawa (w 1985 r. kolo nr 46 wspólnie z KZ „Silesiana" zorganizowało dla uczczenia 40. rocznicy powrotu Ziem Za-chodnich i Pól:nocnych do Macierzy, Okręgo-wą WF „Silesiana'85"), ale tak bardzo orga-nizatorzy się starali, aby ta wypadła dosko-nale i teraz przyszedł moment konfrontacji oczekiwań z oceną fachowców i widzów.

Honory domu pełni Karol Mima — Ko-misarz Wstawy.

•

W CSRS do wielkich rarytasów zalicza się znaczki poczty Kószyce. Specjalizowany eksponat z tymi znaczkami (również na Us-tach z obiegu) wystawił Vitzeslav Vlcek z Ostrawy, a Josef Dotkaj „Czechosłowackie karty pocztowe 1918-1922". Konkurował z nimi Karol Micza „Polską 1918-1945". I jeszcze Jiirgen Glietsch z Halle wystawi? „Królestwo Italii 1861-1900". Te wiośnie eksponaty były specjalizowane, wszystkie prezentowały stary materiał pocztowy. A du-ży złoty (jedyny) otrzymał Kurt Pochman z Halle za „Wielką Brytanię 1840-1890".

To chyba nie przypadek, że zabrakło eksponatów tematycznych wśród najwyżej wyróżnionych.

W tym samym numerze „F" A. Kurczyli-ski analizuje eksponaty tematyczne z tejże wystawy. Myślę, że jego uwagi stanowią ważny sygnał dla naszych komisji tematycz-nych i komisji- wystaw, materiał do zadumy i wyciągnięcia wniosków. Czas nagli!

Z uwagami A. Kurczynskiego (który sę-dziował na tej wystawie) się zgadzam. W jednej tylko sprawie mam odmienny pogląd, Otóż z kilku ostatnich wystaw, na tej właś-nie, stwierdziłem najmniejszą liczbę ekspo-natów pozbawionych planu ekspozycji. Przypadek, czy też ostrzejsza selekcja? Bo chyba trudno mówić o jakiejś poprawie w tak krótkim czasie? A może jednak?

4 N i . K,, ri Z 2 PZ Q B Razert

Donieck — — — 1 2 4 — 7 Halle Miskole

1 —

1 —

4 —

1 —

2I

, 1 "4

— 4

— —

10 10

Ostrawa Polska

— —

O 1

3 1

2 8

O 9

1 9

1 O

1 —

12 35

Razem 1 4 8 12 15 17 15 1 Z4

Od lat chwalę średniej wielkości wystawy ulokowane wśród zabudowań mieszkalnych lub na terenie zakładu pracy, gdzie łatwy dostęp dla każdego.

Rosną koszty wystaw. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie także. I choć nie ze wszystkimi koncepcjami wypracowanymi przez FIP się zgadzam, to z całego serca popieram rzucone przez możnych światowej filatelistyki hasło: „precz z gigantami, lepsze wystawy mniejsze, ale jakościckvo lepsze".

Ten postulat skierowany do organizatorów wystaw pod patronatem FIP rozciągnąłbym w stosunku do naszych krajowych organiza-torów.

Czy takle Wystawy sa tylko dla filatelistów? Z peW110■3014. Przede wszystkim, Me nie tylko. Na takich wystawach bowiem można się wiele nat, czyć. I to nie tylko filatelistyki.

Jeśli bowiem Muzeam Poczty I Telekomunika-Ml z Wrodawia wystawiło W Jastrzębiu, w kla-sie oficjalnej, eksponat „Wielcy Polacy, artinta Polaka", to przecież każdy zwiedzaiąeY ehetnte się przed nim zatrzyma I duto dowie. Nie tylko z fitatenstyld, ale nade wszystko z naszej historii. Jean w klasie honorowej byty zbiory: R. Gro-dznIsklego ,,stemple pocztowe w Królestwie Pol-skim", T. Lostera „Listy przedmaczkowe Sląska oraz Wielkiego Księstwa Poznańskiego", Kazimie-rza Patko „Rzeczpospolita Polska 1944-1950", Alojzego surczyka „Bytom W XIX w." oraz „Górnictwo", M. Jurecklej „Moja Ojczyzna 3980--1995", czy Aleksandra Paszko „ZSRR", a w kla-sie Mai. rniodzietowej Piotra Karmika ,,Dziecko w ntateustyce" — to już same ich nazwy wska-zuję na ogrom wiadomości w nich zawarty.h.

O poziomie filatelistycznym eksponatów śwladcza oceny przyznane przez Jurorów. O efektach pro-pagandowyCh świadczy zainteresowanie miejsco-wego spoleczefistwa. O walorach dydaktycznych jut wspomnialem. dlatego postułule, aby na każdej wystawie filatelistycznej były przywawane

nagrody pubilczno4d. Jak na wielu imprezach kulturalnych (również o zasięgu światowym) jest to praktykowane. Niechże awledzajecY 0Mareel u-dziel w plebtseyele na najciekawszy (najładniej, szyi eksponat. Porównanie ich opinii z oceną ju-ry mole być wielce pouczajace i pobudzające do refleksji. Dla organizatorów wystaw, 10.11 jurorów 1 samych wystawców takie.

Wystawy wielostronne przynoszę taż dodatkowe korzyści — pozwalają zapoznać się z filateistyką Innych krajów 1 z nimi samymi poprzez wysta-wione znaki pocztowe. Dotyczy to ...łaszezk eksponatów tematycznych. Tyto smutniejsze, że nie sa one najwyższego lotu.

jeszme Me Sposób pOntinae Jedynaczki W Masie Nowości Poczt Swiata. Ta jedyna okazała się Jolanta Karmiak, która za „PRL" otrzymasz dute srebro. szkoda, że byta samotna w tej

ot, jeszcze Jedna zmarnowana szansa dla wielu filatelistów.

Czas udzielić odpowiedzi na pytanie po-stawione na samym początku: czy wystawa osiągnęła sukces? Tak, z pewnością. Nie spo-sób jednak traktować jej w oderwaniu od imprez towarzyszących. A byle ich tak wie-le, że z braku miejsca wspomnę tylko o niektórych. ▪ Rybo więc sympozjum „Filatelistyka a

współpraca międzynarodowa" z niezwykle ciekawym referatem doc.dr. hab. Zygmunta Wiatrowskiego; w trakcie tego sympozjum w obecności władz województwa i miasta oraz członków prezydium ZG PZF, odbyła się mila a znacząca uroczystość: Aleksander Paszko, wiceprezes ZW TPPR z Katowic udekorował Józefa Szyd/o Zlotą Odznaką TPPR.

• Wystawy towarzyszące, a m.in. fotogra-fii, rysunków, projektów znaczków i innych osiągnięć jastrzębskich kół PW` i MKF.

• Konkursy dla dzieci i młodzieży oraz Mały Maraton Filatelistyczny „Przyjażn I współpraca państw socjalistycznych".

• Spotkania i prelekcje. • Wreszcie Dni Kultury ZSRR, NRD,

WRL, 'CSRS i PRL. I choć ich zasięg wy-kraczał znacznie poza problematykę Male.' listyczną organizowane byty przy udziale fi-latelistów.

Nie wiem jak władze Jaarzębia oceniły wkład filatelistów w obchody święta swego miasta. Ja, z - głębokim przekonaniem mogę stwierdalć, że udział ten był znaczący, że fi-lateliści odegrali poważną rolę w jubileuszo-wych dniach swego grodu.

W katalogu Wystawy, jak W każdym, wy-drukowany jest skład komitetu organizacyj-nego. Doliczyłem się 21. osób (w skład Ko-mitetu Honorowego wesziy 53 osoby, czy aby nie przesadziliście panowie?). Pomagali jesz-cze działacze ZO PZY z Katowic i z Oddzia-łu w Rybniku. Wyobrażam sobie jednak jak wiele pracy spadło na ich barki, a zwłaszcza Emila Karzełka i Karola Miczy, nawet jeśli się doda jeszcze pracę pału osób z kopalń

327

„Jastrzębie” i „Borynia" oraz życzliwą po-moc ich dyrektorów.

Tak. To była udana Wystawa, interesują-ce imprezy, piękne dni spędzone w Jastrzę-biu.

A dorobek Wystawy został utrwalony na video z komentarzem Antoniego Kurczyć-kiego wskazującym na osiągnięcia i błędy poszczególnych wystawców. Jak na nowo-czesne miasto przystało, wprzęgnięto do udziału nowoczesną technikę.

Wśród wielu ciekawych pamiątek na szczególne podkreślenie zasługuje piękny me-dal, Katalog Wystawy (w II tomach), skrom-ny ale z interesującą okładką, plakat, pro-porczyk, datownik okolicznościowy oraz nad-ruki na kopertach i kartach pocztowych. Bardzo pomysłową nowość stanowił folder Wystawy wykonany w pięciu językach. Ka-talog opracowali Krzysztof Judecki, Emil Karzełek i Karol Micza. Projektowali wy-dawnictwa: Zbigniew Stasik, Wanda Nazar, Hubert Rupik, Jerzy Lubczyfiski, Bronisław Gatnar, Emil Karzełek i Karol Micza.

Następnego dnia. po otwarciu Wystawy od-było się całodniowe posiedzenie prezydium ZG PZF. Wśród wielu przyjętych ważnych postanowień omówiono też założenia obcho-dów 40-lecia powstania PZF. Tekst poświę-cony naszemu jubileuszowi wydrukujemy w jednym z najbliższych numerów.

Jerzy B. Mima

Eksponaty tematyczne na FWP „Jastrzębie Zdrój 88" .

W wystawie udział wzięli wystawcy z za-przyjaźnionych z Katowicami okręgów: O-strawy (CSRS), Halle (NRD), Doniecka (ZSRR) i Miskolca (Węgry)

Jak zwykle najbardziej interesowały mnie eksponaty tematyczne, tym bardziej, że wy-stawa stwarzała możliwości porównania eksponatów z pięciu krajów.

Liczbę eksponatów oraz uzyskane wyróż-nienia przedstawia tabelka.

Z uzyskanych wyróżniać widać, że nie były to eksponaty najwyższego lotu (wysta-wa była III stopnia).

Kra j Liczba elt5P. temat. N

Wyróżnienia

PZ DS S PS P' eolska 7 i i 1 4 Czecnoslo-

Racja 3 1 1 1 NRD s 1 I Węgry 10 Z 4 4 ZSRR 7 1 R 4

Co spowodowało, że eksponaty tematyczne uzyskały dość niskie wyróżnienia?

Wyniku to z powtarzania stale tych sa-mych błędów przez wystawców. Błędy te to przede wszystkim:

I. Brak planu eksponatu, lub jego bardzo szczątkowa postać. Plan wielu eksponatów sprowadza się do 3-4 punktów. Tylko w pięciu eksponatach plan można byłoby uznać za dobry, odpowiadający tytułowi eksponatu. W niektórych eksponatach plan zawierz działy, których autor w ogóle nie prezentuje na kartach (domyślać' się należy, że jest to plan zbioru). W jednym eksponacie plan jest skonstruowany następująco: znaczki, ca-łostki, stemple, frankatury mechaniczne itd, czyli wystawca wymienia kolejno różne ro-dzaje prezentowanego materiału filatelistycz-nego.

2. Zle opracowanie kart albumowych. Większość kart nie ma tytułu. Na wielu kartach w miejsce tytułu, którym powinien być kolejny punkt planu, znajduje się opis walorów umieszczonych na karcie.

3. Karty są zbyt puste. Na karcie znaj-dują się zaledwie trzy, cztery znaczki, albo jeden znaczek i całostka. Reszta karty świeci pustką.

4. Niekonsekwencja w wykorzystaniu ma-teriału filatelistycznego. Znaczki i całostki czyste przeplatają sig ze stemplowanymi, du-żo całostek ze stemplem grzecznościowym, koperty FDC bez stempla tematycznego a jedynie ze stemplem „Pierwszy dziać obie-gu", gdy tymczasem należy w ogóle unikać kopert FDC w eksponatach tematycznych. Stemple grzecznościowe umieszczone na ca-łych pustych kopertach (można by je prze-boleć na wycinkach). Koperty i całostki ze zwykłym stemplem dziennym, zamiast ze stemplem okolicznościowym, jako element rozwijający temat. Karty maksimum (CM) nie spełniające wymogu jedności trzech ele-mentów: karty, znaczka i stempla.

5. Zbyt mala różnorodność materiału fila-telistycznego wykorzystywanego do budowy eksponatów (tylko znaczki, bloki i trochę ca-łostek).

5. Niezgodność tytułu z zawartością ekspo-natu prezentowanego na kartach albumo-wych.

7. Zbyt duże napisy na kartach albumo-wych, albo zbyt wiele opisu.

8. Błędy merytoryczne. Dotyczy to zwłasz-cza eksponatów z innych krajów, wykorzy-stujących polski materiał filatelistyczny. Np. znaczek z pomnikiem Sobieskiego w Łazien-kach (katalog PF „Ruch" nr 387) zlokalizo-wany na Placu Zamkowym obok Zamku Królewskiego; rozpoczynanie eksponatu o Gagarinie od Kutuzowa i Napoleona itp.

Jak z tego wyniku, nie są to błędy nowe. Po każdej wystawie jurorzy zwracają na nie uwagę wystawców. Niestety, eliminowanie tych błędów następuje zbyt wolno.

Ogólem.: 10 1 4 5 11 Antoni Kurczyński

328

RECENZJE Katalog Michel Zamorze

Ameryka Południowa 1988

Trzecie dzieło redakcji Michel, które oka-zale się w sprzedaży 3 czerwca br., to orle-kiwany drugi tom znaczków zamorskich -AMERYKA POŁUDNIOWA.

Od poprzedniego (ukazało się trzy i pól ro-ku temu) objętość nowego wydania wzrosła o 100 stron. W tej części świata emisyjny rekord zdobyta Poczta Gujany, która w cią-gu 00 miesięcy wydała 800 znaczków.

Oto znaczące przykłady podwyżek cert czystych

Kraj • Nr.M1. Temat Podwyżka

Argentyna

606-610 620-631 Blok 11 DM 1465-78

Obiegowe

100 lat zm Arktyka

83% 325% zas% 220% ros%

637-59 Wszacloświat 47% 13o1;wia Blok 16 Prezydenci 81%

658-69 Orchidee 45%

Blok 17 UNESCO 320% 1475-81 środowisko 225% 1752-55 Zrodla energii 265%

Brazylia 1799 Rolnictwo 4100%

Blok 32 Kopernik 115% Blok 49 Kwiaty 320%

789-70 Arktyka 111% 770 Żaglowiec 200%

Chile 850-54 statki 114% 865 Arktyka 809% 989-72 Uniformy 100%

Falklandy 222-25 Ptaki 60%

Gujana rezzo—sz Ptaki 33%

Blok 15 100 lat za. 80% 1032-38 Kolej 44%

Kolumbia 1358-63 Sport 100% 1485-94 Prezydenci 650% 1495-01 00%

Urugwaj Blok 12 Dzień znaczka 128%

646-81 Godla 44% 682-77 62%

Wenezuela 1839-96 Kwiaty so% 2001-08 Budowle 60% 2150-02 Statki 10%

Redakcja katalogu zwraca uwagę na fakt znacznych podwyżek cen znaczków o popu-larnych motywach prawię wszystkich kra-jów Ameryki Południowej. Najwięcej pod-wyżek wykazuje Brazylia. Dalsze miejsca zajmują: Argentyna, Chile, Boliwia i Ko-lumbia. Bardziej zwyżkują ceny znaczków czystych niż stemplowanych.

Treść katalogu wzbogaca 16 000 ilustracji i ca 70 000 notowań cenowych.

Katalogi znaczków zamorskich redakcji Michel stanowią najlepszą encyklopedię nie tylko filatelistycznych informacji dla każde-go poważnego kolekcjonera walorów filate-listycznych Południowej Ameryki.

Michel Briefinarkenkatalog Band 2 — Sfidanterika 1986. Schwaneberger Verlag, Monachium (AFN), 110 strony, cena 58,— mirz.

Specjalizowany Katalog Michel Szwajcaria/Liechtenstein 1988

Nowe wydanie ww. katalogu (ukazał się w sprzedaży 3.06.88) przynosi pogłębione in-formacje przy znaczkach z automatów pocz-towych oraz uzupełnienia w treści działu klasycznego. Bez zmian sa działy między-narodowych urzędów w Genewie.

I tym razem zwiększyly swą wartość po-szukiwane najstarsze klasyki. Zauważa się także znaczące podwyżki w latach 1900-

1960, szczególnie przy stemplowanych znaczkach Pro-Juyentute i Pro-Patria.

Sygnalizowane w prasie osłabienie zainte-resowania znaczkami Liechtensteinu okazało się nieprawdziwe, bowiem znaczki i bloki Liechtensteinu utrzymały swą wartość w no-wym katalogu. Warto dodać, że prawie wszystkie „prekursory" zyskały notowania o 10-15% wyższe.

Treść katalogu rozszerza ok. 3 000 ilustra-cji i ponad 22 000 notowań cenowych.

FB

Micha! Briefmarkenkatalog — SchweialLieehten-steln Spealal 1988. Schwaneberger_Verlag, Mona-chlum (RFN), 912 stron, cena 26,— rok..

Pierwsza w historii konkursu na najład-niejszy znaczek polski prywatna nagroda! Ufundował ją nasz Czytelnik p. Hubert Ma-Lanlewicz z Częstochowy. Nagrodę — kom-plet całostek ostemplowanych na szlaku poczty polowej LWP w 1984 r. — fundator przeznaczył dla uczestników konkursu z Do-mów Dziecka lub czloków MKF.

329

Wybrane ceny Katalogu Popularnego 1988

Nie podajemy cen dotychczasowych, dla porównań, gdyż są one w dostępnym nadal na rynku wydaniu Katalogu Popularnego 1988.

Oznakowanie — (kreska) znaczy brak zmiany ceny, nadal obowiązuje wówczas cena z ww Katalogu Popularnego 1988.

Prosimy priestawle rubryki w albo,ce tabeli w nr. 13, jak poniżej. na bbid korekty Prze-praszamy.

354 g sag f 355 g

040

600

400 NO 400

nr katalogowy nazwa emisjt ceny zatwierdzone zw. czyste m. kas-

355 13 600 900 344 z 2 MO 2 000 355 i 600 900 395 o 20 OM 20 090 355 j 600 400 345 P 20 000 20 000 358 f 250 395 x 1000 ł 000 M g 600 900 345 Y 3 000 3 000 357 f 600 300 395 z 2 000 2 000 357 g 1 000 500 346 o 20 000 20 000 346 x 1 000 1 NO Nadruki odwrócone lub podwójne 346 y 3 000 3 000 346 z 2 000 2 000 398 o 25 ODO - 397 a " (PowSt Styczniowe) 6 000 6 000 348 p 25 000 - 347 b 8 000 8 000 398 p 20000 397 c U 000 12 NO 350 o 40 000 - 247 ci 6 000 6 000 35R o 20 000 — 397 p 35 000 — 353 o 20 000 — 348 I " 1(10 miast) 9 000 1 000 356 o 20 000 —1 398 II - 18 000 18 000 356 P 20 000 — 399 " 250 200 357 p 20 000 — 250 NO 200 356, 357 p 1 90 000 - 351 300 200 358 Wyd. LiSdzkie 50 20 352 300 200 359 100 30 353 700 200 359 ZŁO 1 500 150 354 250 200 360 950 200 355 250 200 seria 358-380 MO ZSO 356 250 200 361 Wyd. przeor. 357 500 200 (PoWst. KościuszkOW.) 1 500 1 000 seria 348 2-357 7 000 2 800 362 I Wyd. Krakowskie 100 -

36Y II 20 - Wedy 1 usterki 904 150

365 100 - 398 I f 4 500 1200 355 1 000 570 348 II I 20 000 20 000 362-360 Serta 1 300 600 399 f — 250 367 Wyd. e Mb.. Liga 349 g 500 NO Morska 1 500 500 399 Ix 500 400 368-370 po ,500 500 349 1 500 900 seria 367-370 3 000 2 000 350 f — 250 367-370 Cięte DO 8 000 - 931 f 400 300 370 p 5 000 - 351 g 500 900 371 Kongres Prac. Poczty 3 500 3 000 351 h ł 000 600 372 535 rocz. Grunwaldu 2 500 1 200 251 1 300 200 372 CiStY 10 000 - 952 f — 250 373 Manifest lipcowy 3 500 1 500 352 g 500 900 373 defy 30 000 - 352 b 500 400 374 Westerplatte — 2 500 353 f 800 300 375 Wyd. przedrukowe (nowe 353 g 1 500 500 Wart.) 50 15 353 11 1 500 500 376 I t I - N 000 25 000 353 i 1 500 500 376 IfIlt. 1 75 000 30 OM 353 I 1 500 500 376 I 6 H t. 2 70 NO 25 000 953 k 1 500 500 370 II 50 — 359 f — 250 ser1a 375, 376 II 100 20

330

375 o 376 II o WC 12 p 379 ax Gdańsk «na 377-379 Yr7 x cięty

10 MO 9 1100 6 000

100 150

1 000

10 000 4 000 6 000

378 x dęty 4 ODO 979 x dęty 2 000 382 Warszawa oskarła 150 50 554 900 Seria 280-285 900 150 388 Kongres ZW. Zaw. 1 500 800 386 dęty 30 000 397 Powst. Listopadowe seria 383-393 Wyzwól, Warszawy

2 700

1 500

2 000

1 000 383 o 5 000 394 Powoi. Styczniowe 1 500 1 000 395 ez Wyd. krtnicze 250 397 900 20 400 800 100 seria 295-400 1 600 200 401 DąbrowszedNY

(z 1031.) 1 200 700 492 Bydgoszcz 650 400 403 Majdanek .650 300 401 y 3 000 3 000

300 100 404 PoWSt. 2t:'ykcji'estwa 405 x 80

405 y 300 50 405 x cięty 8 000 406 x SwiętO Morza 950 300 406 y " 8 000 406 x cięty 10 009 407 2 Pieza. „Mani.

testu 1,pc. 1000 600 407 cięty 7 000 410 Zabytki archdek. 150 seria 409-410 300 409 debr lo 000 411 Poczta Gdańska

(z clOpt.) 700 500 411 cięty 12 000 412-414 KEN 10 000 6000 seria 412-414 30 000 21 000 blok 9 150 090 120 000 412-414 ark. 400 000 430 000 412-414 parki po 40 000 30 009 412-414 pasek 00 000 60 000 415 a Bud, ludowy 400 200 418 b 400 200 415 C 400 200 seria 415 abc 1 200 600 418 Wyd. przedr,

Sejn, UstaW. 3 500 1 600 4186 50D0 5 090 417 Wyd. przody. e doPl.

(narciarskie) 150 418 Cięty Wyd. przede.

(nowa wart.) 8 000 419 E. ZegadloWiez 500 300 424 A Kultura polska 400 50 425 A 500 M A 800 4,39 B 950 30

427 A 900 GO

Seria 430-427 A 2 800 250

seria 420-427 B 1 400 , 159 427 s 3 500 500 420 PCK (Z 910157.) 1500 , 1 000 451 A Kult. pol, II Wyd. 900 - 431 B 100 - 439 A 900 - 935 S 390 - 936 A 400 - seria 429-438 A 1300 - serie 429.-426 B 600 - 43R Swlat praCy 250 - 439 150 - 940 , seria 457-440

200 650

- -

941 Wyd przedr. lotnicze 400 100 442 I 900 500 992 II 790 400 442 II róż. 1 500 - seria 441-442 2 000 1 000

Ellędy i usterki

491 s 1 500 500 442 s 3 500 2 000 449 509 300 943 s 500 800 444 Centaur (lotu.) 900 - 445 100 — 446 200 - 447 209 - seria 444-449 , 2 000 100 451 Wiosna Ludów 400 40 452 600 40 953 950 50 serio 450-453 1 500 150 454 Powst. w getcie 350 150 955 Wyścig P9149,10 700 80 455 e 2000 900 DL 10 Kultura pińska 40 009 30 000 429-430 z " po 1 200 800 429-496 z, offirlob1ok 20 000 15 003 456 Wyścig kolarski 700 - 951 800 150 458 1 000 150 seria 453-458 2 500 900 456-458 FDC — 2 000 459 święto Morza 400 150 460 700 250 461 900 300 seria 459-461 2 900 700 462 Wystawa Ziem

Od.yakanycli 150 100 463 400 - 464 100 20 465 300 20 seria 442-465 1 009 150 466 Międzynarodowa

Konfer. MI. 100 20 496 cięty 10 000 - 469 Europ. HOPL

Bokladów Jazdy 1 000 600 469 EDC — 3 000 473 prez. B. Bierut 200 30 476 150 —

331

STRACH

NA

WRÓBLE

To, jak slę okazuje, tak-że dobry temat medalu! Plastycznie świetne dziel-Im znakomitego artysty Wiesława Mąlduer-Niee-kowskiego. Brąz srebrzony, lany o średnicy 100X122 mm. W zbiorach MSM (nr inw. Mp 8589). Warto zwrócić uwagę na żart w dolnym rogu medalu (na prawo dla patrzącego), jest tam zabawny rysunek ni to ptaszka, ni to... artysty? Rodzaj autoportretu saty-rycznego. (m)

FILATELISTA NA MEDAL

A raczej na medalu, gdyż-to znakomity fi-latelista Jan Ryblewski z Krakowa, wielolet-ni prezes Zarządu Okręgu PZF, stal się tematem pracy Antoniego Kostrzewy, zna-nego artysty medaliera z Krakowa, który w 1979 r. wykonal pamiątkowy medal ku czci

zasłużonego zbieracza i działacza społeczne-go, adwokata i harcerza. Dwustronny, brąz, łany o przekroju 111 KM. W zbiorach MSM, (nr inw. Mp 9094), 6w medal, mamy taką nadzieję, będzie eksponowany razem z inny-mi o tematyce filatelistycznej... (m)

Dziękujemy za odzew

Pan Andrzej Raczyński z Rzeszowa odpowiedział na nasz apel za- mieszczony w numerze 1 tegorocznego gazie pytaliśmy

Odznak, wojskową przypuszczając, że ... „byt może jest to odznaka jakiejś Balisty wojskowej^•' Tak, powiada nasz korespondent — to Jest odznaka Szkoty Przeciwgazowej w Krakowie, jak podaj jedne publikaejC, ittlo jak inne; wojskowy InStytIlt PMCCIWOZOWy. Przy okazji łączy pan Andrzej Raczyński mile słowa dla redakcji za „wprowadzenie do azhateilsty« Wata o odwiatrach, medalach I mo-netach, co kanico go uatrakcyjniło'•, jak pisze...

Polsko-

-saskie

rokoko

Bardzo interesujący medal autorstwa Clu7s-tiana Zygmunta Wer-mutha (z 1782 r.), zwa-rty „Bene Merentibus". Piękny portret króla Augusta III Wettyna -na awersie; rewers -rokokowy stól, na któ-rym leży order. Napis lacifiski, w przekladzie: Dobrze zasłużonym wo-bec króla' i Rzeczypo-spolitej. Nadawany był jako medal-order za zasługi dla kraju w różnych dziedzinach ży-cia.

332

Faktura drewna

na metalu Edward Gorol, artysta

rzeźbiarz i medalier (Warsza-wa), tak trafnie zobrazował w medalu istotę wartości, jakie utrwala Muzeum 'Budowni-ctwa Ludowego w Sanoku (1978). Bity, brąz, średnicy 70 mm.

Zbieramy odznaki trystyczne

Beskidzka

mgła...

Tak widzę temat tej odznaki, wykonanej przez artystę medaliera i grafika Janusza Trzeblatowskiego; słynna bes-kidzka, jak wata oblepiająca wszystko, tłumiąca glos mgła... Prezentowana odznaka przypomina X Ogólnopolski Rajd Studencki „Beskidy 66". Miedź emaliowana, średnicy 27X X27 mm. Rajd byl organizowany przez AKT Katowice, ZSP i PTTK. Wyraziste sylwetki rajdowców i piękne, trafnie podane liternictwo, to dalsze zalety odznaki, która jest ozdobą każdej kolekcji. (sz)

Błękitna wstęga Z angielskiego: nlve Ribbon

(albo Podwiązka). Najwyższe an-gielskie odznaczenie Order Pod-wiązki (Order of the Damar), u- stanowione byle. XlY Pizza króla Edwarda III z dewizą: Hańba temu, kto widzi w tym coś złego (nieprzystojnego) z francuskiego: Hanoi soli gui smal y pensa. Od owej odznaki hono-rowej, jaką się stać miała rze-czywista blekitna podwiązka kró-lowej, z broku innejcenności zdjęto z nóżki ofiarowana ry- cerzowi — peseto określenie: idą-kitna wstęga (francuskie: kordon ulew, odznaczenie nadawane za wybitne osiągniecie w ejś dziedzinie. BiękItna Wstęga Atlan-tyku (Blue Ribbon ol Ehe Atlan-tle) od 1838 do 1952 nadawana za przelot statku pasażerskiego z re-kordową średnią szybkością w . obie strony. Nadawana była 90 ra-zy, a prędkość imykiwana w tym czasie, to węzłów do W!

Najory2sze odznaczenia wielu państw inisly kolor kigkitny, jak nam order Orla ghalego ozy fran-cuski order Ducha Swiętego (Solid Eoprit).

Chleb

dobrze zasłużonych Iseińska zwany: Paolo bezo

marenom., w dawnej Polsce by-ly to majątki ziemskie, starostwa 1 Inne nadania królewskie, na-dawane w dożywacie za mologi obywatelskie. A wiec byl to ro-dzaj odznaczenia, kiedy nie ist-niały u nas jeszcze ordery.

O medalach w nr. 16

323

Nasze dzieje najnowsze

w numizmatyce

W 1795 roku — tragicznej dacie III. Roz-bioru Polski — ukazały się ostatnie monety Pierwszej Rzeczypospolitej. Następnych do-czekały się dopiero kolejne pokolenia Pola-ków w 1924 roku. Zycie gospodarcze nie zno-si jednak próżni. Jakie monety były w obie-gu na ziemiach polskich między tymi da-tami?. A przede wszystkim, czym płacili nasi

Zanim odrodziła się Polska

dziadowie i ojcowie w ostatnim okresie przed odzyskaniem przez Polskę niepodleg loki?

Przytoczona wyżej data III. Rozbioru ma — dla obiegu monet — charakter umowny. Zaborcy zaczęli bowiem emitować specjalne monety dla zagarniętych ziem polskich już po I. Rozbiorze. Austria biła w latach 1774--77 monety dla księstw Oświęcimskiego i Zatorskiego. Na pozostałych, obszarach Gali-cji i Lodomerii obowiązywała normalna wa-luta austriacka. Z jednym wyjątkiem: po wybuchu Powstania Kościuszkowskiego Aus-tria wybiła w 1794 roku dla tego obszaru specjalne miedziane grosze i trojaki oraz próbne szóstaki. W 1835 r. ukazali, się me-nety miejskiej Rzeczypospolitej Krakow-skiej. W przełomowym roku 1918 w zaborze austriackim byty w obiegu cesarsko-królew-skie monety Austrii: bilonowe, srebrne i zło-te a także — formalnie tylko na niewielkim obszarze Spiszu i (kawy włączonym do Wę-gier — królewskie monety węgierskie, rów-nież z portretem (poczynając od 1 korony, niższe nominały miały tylko oznaczenia cyf-rowe) Franciszka Józefa, bite jeszcze za jego tycia, ostatnia z datą 1916 r.

Prusacy bili w latach 1796-98 specjalne monety dla „Prus południowych" jak nazy-wali Mazowsze, później, w 1801 pruskogdań-sicie i w latach 1816-17 monety Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W momencie zakoń-czenia I wojny światowej na ziemiach za-boru pruskiego w- obiegu byty monety Rzeszy niemieckiej. Wilhelma II — od 1 fe-niga w miedzi do 20 marek w zlocie, — przy czym, niektóre nominały bite były do 1918 roku włącznie.

W zaborze rosyjskim sytuacja byle bardziej 270- żona. W latach 1810-15 ukozyWaly sit monety Księstwa WarszattskiegO. W następnym «wazie-otoleeto tj. po Kongresie Wiedeńskim, monety tzw. Królestwa Polskiego, zwanego takie Kon-gresowym. Wyjątkiem byty dwie emisje o cha-rakterze narodowym: w 1513 r. oblężonego Za.. modela f w MI r. Powstania Listopadowego. W latach 1832-1841 dla zaboru rosyjskiego Wyclawo-

no monety polsko-rosyjskie, następnie od 1942 do 1857 rosyjskie z polskim znakiem mennicy wer- s wski j tlej w ówn legle• od 1850 do 5564 także z rosyjskim (cyrylica) zooidemmennicy warszawskiej. Te dwa Ostatnie rodzaje monet

ly jednak obleg na terenie cotego imperium. W latach 1585-1915 nie wybito nigdzie ani jed-

nej monety przeznaczonej dla ziem polskich. O Polakach przypoMniano sobie dopiero pod koniec I wojny Owietowm. Wówczas to niemieckie "‚la-dze okupacyjne wybity dla zajętych terenów Wschodnich specjalne monety w walucie rublowej,

dWilie2Yezne: niemieckie na awersie i rosYhilde na rewersie. Ukozaly się one w 1915 r. w trzech nominatach, Identycznego wzoru, różniąc się tyl-ko nominatem, wielkością I wagą oraz średnicą:

1 kopiejka, żelazna miała na awersie tekst: „Gebiet (des) Oberbefehlshabers/Ost", na re-wersie nominat na tle krzyża wojskowego -cyfrę oraz datę. Wybito ich 11.942.046 sztuk z literą A — w mennicy berlińskiej i 7.682.000 sztuk z literą J — w mennicy ham-burskiej.

2 kopiejki, także z żelaza, jak wspomnie-liśmy identycznego wzoru, ukazały się w na-kładzie 6.972.574 szt. z literą A — w menni-cy berlińskiej i 8.017.000 szt. z literą J — w mennicy hamburskiej.

kopiejki analogicznie 8.670.000 sztuk z li-terą A i 7.903.000 szt. z literą J.

W 1917 okupant niemiecki utworzyt tzw. Kró-lestwo Polskie pragnąc zdobyć przycnymoSe Po-laków, jak wiadomo, bez rezultatów. Dla tego tworu opatistwowego" bito w 1817 11818 roku w Mentey w Stuttgarcie monety 1. 5. 10 i 20 fenio-gowe. Mają one na awersie orla a nad nim ko-zoile, na rewersie dużą syfie. dookoła tekst „Kró-lestwo Polskie" poniżej oznaczenie nominata fenig lub fenigów I rok.

1 fenig ukazał się tylko raz, w 1918 roku, z żelaza w nakładzie 51.484.000 sztuk.

5 fenigów z obiema datami, także z żelaza w nakładzie 17.7 mln sztuk- rocznika 1917 i 2.690 tys. szt. rocznika 1918.

10 renigów w 1917 r., wybito w dwu meta-lach: z żelaza 33 mln sztuk oraz nieznaną liczbę z cynku — dziś są to monety dosyć rzadkie. W 1918 r. z żelaza, 14.990 tys. sztuk.

M fenigów, także w roku 1917 bity był w dwu metalach: żelazie 1,9 mln. sztuk oraz nieznana liczba rzadkich dziś monet W cyn-ku. Rocznik 1918 — byt tylko żelazny w na-kładzie 19.259.800 sztuk — dziś najpospolit-sza to moneta tego nominału.

Ta pozostałość monet okupacyjnych była proornym środkiem płatniczym także w Pol-sce Odrodzonej — do 1924 r.

Cezary Rud.bIski

334

Monetarne polonica 1985 r. VI rok pontyfikatu Jana Pawia II

A: głowa papieża profilem w ławą, Teksty: „Loannes Paelvs II P.M. A. VI mCgoix5.2711,1, pod popiersiem nazwisko autora „r. Teael". R. różne rysunki,. tytko najwyższa warto« należy do tematu „Polonteum": tiara, klucze, tarcza herbowa J.P.

10 lirów. O 23,3 nim, aluminium; 20 lirów. O 21,3 nign, bromItal, waga 3,0 g; 50 lirów. O 24,9 mm, acmonital, waga 6,2 g; 100 litów. 0 27,0 mra aemonital, waga 8 g; mo uran.. 034 mm, bronzltal, waga 5 g; 500 lirów. 0 26 mm, krążek z dwu metan: Modele O 10 non z

pierdoleń zewnętrzny z aemOliitalti. waga 0.9 g;

1000 lirów. O 31,4 mm, srebro, 14,6 g, próba 0,856.

Uwaga: najwy2sza wartośl sprzedaVrana była wyłącznie w palnej serii, w otul, w cenie 24 tys. lirów.

1985 r. 2050 toczaka urodzin Marii Panny

500 lirów. A: herb Jana Pawia II. Tekst: „Citta del Vaticano L. 500. MCMLXXXIV". R: papież klęczący przed Madonną; 0 29,1 mm, fwebm, 11 g„ próba 0,835.

Uwaga: monetę sprzedawano w cenie 25 tys. lirów

1980 r. VII rok pontyfikatu dana Pascha „12

Nominały 10-500 lirów. A: głowa papieża profilem w lewo. Tek-sty: „Ioannes Paolos II Pone. Max. Anr VII. MCMLXXXV". Nami-naly, średnice, stopy, waga — jak malaja z okazji VI roku ponty-fikat..

1000 lirów. A: p0striC stojącego papieża z krzytem pasterskim, tekst: „Loannes Pavles II P.M.A, VII. MCMLXXXV", Pod posta-cią nazwisko projektanta: „Wrot”. 11: tarcza herbowa J.P. II, tekst: „Citte dal ~kan. L. 1000"; O 31,1 mm, srebro, 11,9 g, próba 0,535.

Uwaga: najwyższa wartość sprzedawana byle wylącanie w peł-nej seril, w etui, w mule 25 tys. Mów.

MM z VIII rok pontyfikatu Jana Paw/a II

‚Nominaty -10-500 lirów. A: giaura papieża profilem w prawo. Teksty: ioannes Pcsles IZ P.M. AW. VIII. MCMLXXXXI". Pod podobizną aaMelsko autora: ,,Veroi''. Nominaty, średnice, stopy. waga — jak emisja z okazji VI roku pantyints,tu,

1000 lirów. Ai postae papieża siedzącego przed mikrofonem. Tel „Iwami. Pachu II W,7.1. AN. VUL MCMLXXXVI", ponite] nazwisko autora: „Ver01". Ft: tarcza herbowa P.J. II. Telest: „Citta dal VatIcano. 1000 L."; 0 31,4 mm, orebrO, 14.0 g. próba 0,835.

UNVaga: najwyższa wartO ć sprzedawana byla Wyląęynie w pel-Ceł serii, w Mul, w cenie 25 tys. 1i,r6W.

(9/

O monetach w następnym numerze

335

Nie chce nas wpuszczać do szkół W naszym województwie dyrektorzy nie-

których szkól nie zgadzają się, aby opieku-nami mtodzieżowych ból filatelistycznych. byli działacze PZF. Twierdzą, że takcj dzfa-talność mogą prowadzić tylko nauczyciele. Dyrektorzy ci powstają się na jakieś za-rządzenie b. ministerstwa oświaty i wycho-wania.

Czy takie zarządzenie byto wydane? '

(nazwisko f adres znane redakcji)

P.S. Jeśliby Redakcja chciała zająć stano-Wisk° w tej sprawie (a jest ono potrzebne dla wielu osób) proszę nie ujawniać mojego nazwiska. Moje dziecko chodzi do szkoty, gdzie odmówiono prawa wstępu działaczowi, PZF, i Incytoby mieć kłopoty.

Szanowny Panie, ci dyrektorzy szkół, o których Pan pisze z pewnością nie mają racji. Jest to bowiem sprzeczne z wieloma wystąpieniami ministra Edukacji Narodowej prof. Henryka Sedna, skiego, który stale podkreśla konieczność uspo ł ecznienia szkoły. A to mon-eta przyznanie rodzicom wielu uprawnień jako autentycznym wspó łgospo-darzom szkoty.

15 kwietnia br. odbyło się spotkanie mini-stra H. Bednarskiego z grupą przewodniczą-cych komitetów rodzicielskich z całego kra-ju. Zagajenie do dyskusji wygłosiła podse-kretarz stanu M.E.N. Maria Berzyńska. Nie sposób go przytoczyć, w całości (liczy 10 stron maszynopisu).

Mam je przed sobą. Są w nim zawarte sformułowania dotyczące wielu uprawnień przedstawicieli rodziców (komitetów rodzi-cielskich) aż do „zgłoszenia wniosków i pro-

Pozycji programowych wynikających z po-trzeb lub tradycji środowiskowych" czy „Prawo współdecydowania o budżecie szko-ły" lub „ustalanie wspólnego planu przed-sięwzięć wychowawczych szkoły" (to pasuje jak ulał do naszej pracy z młodymi fila-telistami).

I jeden pełniejszy cytat rozwiewający wszelkie wątpliwości: „Już .z tych nrzykla-dów wynika, jak wiele oczekiwań staje przed tymi wszystkimi, którzy swą bezinteresow-nością pragnęliby wesprzeć szkoły. Dla ich zamierzeń, kierownictwo resortu gotowe jest stworzyć formalno-prawne warunki,' zapew-nić pomoc w przełamywaniu starych nawy-

Każdy dyrektor szkoty powinien z radoś-cią przyjąć ofertę kola • PZF prowadzenia pracy z młodzieżą na terenie szkoły, a dzia-łaczowi PZF — pragnącemu putnie funkcję opiekuna kola — udzielić wszelkiej pomocy.

Bywają oczywiśćie ludzie, którzy nie tylko niczego nie rozumieją z tych przemian, jakie zachodzą w naszym kraju, ale nawet starają się im przeciwstawić, zahamować.

Ich trzeba albo wychowywać, albo ... zmie-niać.

Jerzy B. Klima

P.S. Gdyby Pan, albo inny dzialaez PZF napoi-kat na trudno6c1 w prowadzeniu inlodzieżowego kola P218' na terenie szkoły, proszę zwrocie się o pomoc do wlaSciwege kuratora °Wiaty i wy-chowania, a jegliby to nie pOnleglo, radzę napi-sać do wiceministra Edukacji Narodowej Marii Ber..flakieJ POwoluisle się na jej wystapienle 13 kwietnia br.

P.S. Podejmujemy tę sprawę, bo zblita się po-matek nowego roku szkolnego i problem nabiera specjalnej aktualnoSei Glik)

UWAGA! Nowości polskie: „70. rocznica odzyskania niepodległości 1918-1988 -portrety" otwierają następny numer 15/88 „Filatelisty"

a ponadto w numerze, m.in.: Henryk Białek • O nowych wymaganiach, jakie stawiają jurorzy wystaw świa-

towych! Cezary Itudziński • Aż 8 lat przyszło czekać Polakom w odrodzonej Ojczyźnie na pierwsze własne monety... -Feliks Kietowicz • Daje próbę rozgra-niczenia pojęć: filumenistyka a filatelistyka, etykiety a znaczki!? • Plansze ka-sowników sezonowych oraz wszystkie stale działy i wiele ciekawostek...

Pytajcie w kioskach „Ruch" o numer 15!!!

Adres Redakcji: m. Nowy Swiat 47, 00-092 Warszawa tel. 27-98-40. Oglostenia prZyjniiijei Re-dakcja Wydawnictw Poradniczych i Reklamy NAW, Al. Etanów Zjednoczonych 53, 09-028 Warszawa tel. centr. 13-1.0-45 do 99 wew. 425. Non. NBP lo OM Warszawa, nr 1159-24476-139-11, Cena ogloszeni 200 .1 za Nowo w ogloszeniach drobnych, 350 N za 1 em kw. W ogloszenlach mmkowych. Objętość 1,5 ark. Format B5. Papier V kl. 70 g 70X100. RSW Prasowe Zakl. Graf., Warszawa, ul. Smolna 10/12. Zatn. 360. Ii-21. Oddano do wadu neuma r. Podpisano do druku 27.07,1988 r.

336